II Wojewódzki Konkurs z Geografii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

(1)

Etap I – Szkolny Strona 1 z 16

II WOJEWÓDZKI KONKURS Z GEOGRAFII

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO

ETAP I − SZKOLNY 2 grudnia 2020 r.

Godz. 10:00

Kod pracy ucznia Suma punktów

Czas pracy: 90 minut Liczba punktów możliwych do uzyskania: 45 punktów Instrukcja dla ucznia

1. W wyznaczonym miejscu arkusza z zadaniami konkursowymi wpisz swój kod.

2. Sprawdź, czy na kolejno ponumerowanych 16 stronach jest wydrukowanych 29 zadań.

3. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji Konkursowej.

4. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami.

5. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem lub piórem z czarnym lub niebieskim tuszem/atramentem.

6. Rozwiązania zadań zamkniętych zaznacz w arkuszu z zadaniami konkursowymi. Poprawną lub poprawne odpowiedzi i odpowiadającą jej literę wybierz i zaznacz w kółku, np.:

7. Jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie przekreśl krzyżykiem, np.: i zaznacz kółkiem inną wybraną odpowiedź, np.:

8. Rozwiązania zadań otwartych, zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach w arkuszu z zadaniami konkursowymi.

9. Nie używaj korektora. Ewentualne pomyłki przekreślaj.

10. Nie używaj kalkulatora.

11. Przy rozwiązywaniu zadań możesz korzystać z przyborów kreślarskich i brudnopisu.

Brudnopis nie podlega sprawdzeniu.

Powodzenia!

A

B

(2)

Na mapie w skali 1:50000 zaznaczono dwa obiekty. Odległość między tymi obiektami w terenie wynosi 2,5 km. Oblicz odległość między tymi obiektami na mapie. Zapisz obliczenia.

Zadanie 2. (0−1)

Szerokość doliny rzecznej w terenie wynosi 250 m, na mapie jest to odcinek 5 cm. Oblicz w jakiej skali została wykonana mapa. Napisz skalę liczbową tej mapy. Zapisz obliczenia.

(3)

Określ położenie kontynentów względem równika, południka zerowego orazzwrotników Raka i Koziorożca.

Jeśli podany równoleżnik lub południk przebiega przez kontynent, wstaw znak X w odpowiednie miejsce w tabeli.

Równik Południk 0° Zwrotnik Raka Zwrotnik Koziorożca Ameryka Południowa

Afryka Azja

Zadanie 4. (0−2)

Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących położenia oceanów. Przy stwierdzeniach zawierających prawdziwe informacje wybierz i zaznacz P (Prawda), przy stwierdzeniach zawierających fałszywe informacje wybierz i zaznacz F (Fałsz).

Azję oblewają wody Oceanu Atlantyckiego, Spokojnego,

Arktycznego i Indyjskiego. P F

Od wschodu Amerykę Południową oblewają wody Oceanu

Spokojnego. P F

Antarktydę oblewają wody Oceanu Arktycznego. P F Wody Oceanu Indyjskiego oblewają Afrykę, Amerykę Południową

i Australię. P F

Zadanie 5. (0−2)

Do tabeli wpisz po dwie główne cechy wymienionych krajobrazów świata.

Nazwa Krajobrazu Cechy krajobrazu Krajobraz pustyni

gorącej

1.

2.

Krajobraz tundry 1.

2.

(4)

Na mapie świata zaznaczono formy ukształtowania powierzchni Ziemi. Cyfrom od 1 do 6 przyporządkuj nazwy tych form i wpisz je do tabeli.

Nazwy form wybierz spośród wymienionych:

Kordyliery, Góry Atlas, Himalaje, Andy, Góry Smocze, Appalachy, Kotlina Konga, Nizina La Platy, Nizina Chińska, Kotlina Kalahari, Wielkie Równiny,

Nizina Zachodniosyberyjska, Nizina Amazonki, Wielki Basen Artezyjski.

Opracowanie własne na podstawie: pixabay.com

1 4

2 5

3 6

Zadanie 7. (0−1)

Przyporządkuj krajobrazowi strefę klimatyczną. Zaznacz właściwą literę i cyfrę.

A. Krajobraz śródziemnomorski

można obserwować

1 w strefie klimatów równikowych.

B. Krajobraz sawanny 2 w strefie klimatów

umiarkowanych.

(5)

Odczytaj szerokość i długość geograficzną zaznaczonych na mapie punktów: A, B i C. Ich współrzędne geograficzne wpisz w odpowiednie miejsca w tabeli.

Opracowanie własne na podstawie: http://www.anna.manczyk.net/index.php/geografia/materialy-do-pobrania

Punkt Długość geograficzna Szerokość geograficzna A

B C

(6)

Na podstawie opisów krajobrazów rozpoznaj typ krajobrazu. Wpisz jego nazwę obok w tabeli.

Opis krajobrazu Typ krajobrazu A.

Występują tu trawy oraz rzadko rosnące akacje i baobaby. Żyją tu stada antylop, żyraf i zebr. Można tu spotkać koczowniczą ludność Masajów zajmującą się chowem kóz i bydła.

B.

Obszar jest porośnięty trawami oraz niską roślinnością.

Charakterystyczne dla tej strefy krajobrazowej są małe ssaki ryjące nory w ziemi oraz lisy. Mieszka tu ludność koczownicza

utrzymująca się z chowu koni, owiec i wielbłądów dwugarbnych.

Zadanie 10. (0−1)

Wymienione strefy krajobrazowe uszereguj według położenia w kolejności od równika do bieguna północnego. Do tabeli poniżej wpisz cyfry odpowiadające poszczególnym strefom we właściwej kolejności.

1. Sawanna

2. Wilgotne lasy równikowe 3. Tajga

4. Pustynie gorące 5. Stepy

6. Tundra

7. Pustynia lodowa

Równik Biegun północny

Zadanie 11. (0−1)

Uporządkuj oceany od największego do najmniejszego według wielkości powierzchni. Do tabeli poniżej wpisz cyfry odpowiadające poszczególnym oceanom we właściwej kolejności.

1. Ocean Arktyczny 2. Ocean Atlantycki 3. Ocean Południowy 4. Ocean Spokojny 5. Ocean Indyjski

Ocean Ocean

o największej o najmniejszej

powierzchni powierzchni

(7)

Uporządkuj kontynenty od największego do najmniejszego według wielkości powierzchni. Do tabeli poniżej wpisz cyfry odpowiadające poszczególnym kontynentom we właściwej kolejności.

1. Antarktyda 2. Europa

3. Ameryka Południowa 4. Australia

5. Afryka 6. Azja

7. Ameryka Północna

Kontynent Kontynent

o największej o najmniejszej

powierzchni powierzchni

Zadanie 13. (0−2)

Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących Europy. Przy stwierdzeniach zawierających prawdziwe informacje wybierz i zaznacz P (Prawda), przy stwierdzeniach zawierających fałszywe informacje wybierz i zaznacz F (Fałsz).

Przez Islandię przebiega granica dwóch płyt litosfery. P F

Najdłuższą rzeką Europy jest Dunaj. P F

Wschodnia granica Europy przebiega wschodnim podnóżem Uralu. P F Morza Czarne, Kaspijskie i Śródziemne stanowią granicę między

Afryką a Europą. P F

Zadanie 14. (0−2)

Podaj nazwy czterech rzek płynących w województwie świętokrzyskim uchodzących bezpośrednio do Wisły.

1.

2.

3.

4.

(8)

W niżej zamieszczonych zdaniach skreśl błędne określenia tak, aby powstały zdania prawdziwe. Wykorzystaj informacje przedstawione na klimatogramie.

A. Najwyższą średnią miesięczną temperaturę zanotowano w miesiącu lipcu/sierpniu i wyniosła ona 18ôC/20ôC, a najniższą w miesiącu styczniu, której wartość wyniosła -2ôC/ 2ôC.

B. Sumę opadów atmosferycznych powyżej 60 mm zanotowano w miesiącu w maju/wrześniu.

Na podstawie: https://eszkola.pl/geografia/klimatogram-i-jego-interpretacja-5069.html

Zadanie 16. (0−2)

Na podstawie opisu rozpoznaj miasta województwa świętokrzyskiego. Ich nazwy wpisz w odpowiednie miejsca w tabeli.

Lp. Opis Nazwa miasta

A. Miasto otoczone murami obronnymi z Bramą Krakowską. Zwane polskim Carcassonne. 1 stycznia 2019 roku odzyskało prawa miejskie.

………..

B. Miasto odzyskało prawa miejskie w 2018 roku. W jego okolicy znajdują się grodziska z X wieku. Nazwa miasta pochodzi od jego założyciela.

Zadanie 17. (0−2)

Do wymienionych regionów fizyczno-geograficznych, dopisz po dwie krainy geograficzne położone na ich obszarze.

A. Niecka Nidziańska: ………..…….…., ………

B. Wyżyna Kielecka: ………...., ………..……

(9)

Wpisz w wyznaczone miejsca na mapie województwa świętokrzyskiego cyfry, odpowiadające wybranej nazwie miasta, będącego siedzibą władz powiatowych. Nazwy miast wybierz z niżej wymienionych.

1. Kielce 2. Busko Zdrój 3. Jędrzejów 4. Końskie 5. Staszów 6. Sandomierz 7. Opatów

Opracowanie własne na podstawie: Aotearoa at pl.wikipedia [online]. [dostęp 08.10.2020 r.] Dostępny w Internecie:

https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=File:Swietokrzyskie_mapa_fizyczna.png&uselang=pl.

(10)

W miejscowości w USA (40°43′N, 84°00′W) jest godzina 12³⁰ czasu słonecznego. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest w Warszawie (52°13’N 21°00′E). Zapisz obliczenia.

Zadanie 20. (0−1)

W Nowym Jorku UTC -5 jest godzina 12³⁰ czasu strefowego. Oblicz, która jest godzina czasu strefowego w Los Angeles UTC -8. Zapisz obliczenia.

(11)

Porównaj warunki przyrodnicze rolnictwa Danii i Węgier. Przyporządkuj i wpisz do tabeli nazwę klimatu i rodzaj gleby. Wybierz spośród wymienionych.

Klimat: umiarkowany ciepły morski, umiarkowany ciepły przejściowy, umiarkowany ciepły kontynentalny, umiarkowany chłodny morski.

Gleby: bielicowe, buroziemy, czarnoziemy, laterytowe.

Czynnik przyrodniczy Dania Węgry

Klimat

Dominujące gleby

Zadanie 22. (0−2)

Porównaj cechy rolnictwa Danii i Węgier. Skreśl w tabeli błędne określenia

Warunki gospodarcze Dania Węgry

Wielkość gospodarstw Większe/mniejsze Większe/mniejsze Plony pszenicy Wyższe/niższe Wyższe/niższe

Zadanie 23. (0−2)

Przyporządkuj wymienionym państwom europejskim dominujący, w pozyskiwaniu energii, typ elektrowni.

Wybierz spośród wymienionych i wpisz do tabeli:

Elektrownia cieplna, elektrownia jądrowa, elektrownia wiatrowa, elektrownia wodna, elektrownia słoneczna, elektrownia geotermalna.

Nazwa państwa Typ elektrowni Polska

Islandia Norwegia Francja

(12)

W tabeli wymieniono znane obiekty Europy Południowej. Rozpoznaj je, obok w tabeli wpisz nazwę państwa Europy Południowej, na obszarze, którego się znajdują.

A. Granada, Walencja B. Palermo, Genua C. Saloniki, Delfy D. Saint-Tropez, Tuluza

Zadanie 25. (0−1)

Wpisz do tabeli po dwa przykłady fauny i flory charakterystycznych dla tajgi.

Fauna tajgi (zwierzęta)

1.

2.

Flora tajgi (roślinność)

1.

2.

Zadanie 26. (0−1)

Na podstawie opisów rozpoznaj piętra roślinne Himalajów. Pod każdym opisem wpisz nazwę piętra.

A. Charakteryzuje się występowaniem lodowców. W dolnej partii tego piętra występują mchy i porosty.

………

B. Piętro porastają różaneczniki, magnolie oraz dęby i klony

………

(13)

Etap I – Szkolny Strona 13 z 16 Opracowanie własne na podstawie:

http://www.anna.manczyk.net/attachments/article/38/Mapa%20konturowa%20Europy.pdf

Zadanie 27. (0−2)

Na mapie za pomocą cyfr od 1 do 4 zaznaczono góry w Europie. Wpisz do tabeli nazwy gór według przyporządkowanym im cyfrom.

1 2 3 4

(14)

Na mapie za pomocą liter: A, B, C i D zaznaczono półwyspy Europy. Wpisz do tabeli ich nazwy według przyporządkowanym im literom.

A B C D

Zadanie 29. (0−1)

Oblicz rozciągłość południkową Europy (bez wysp).

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów są następujące:

 przylądek Nordkyn (71°08'N 27°39'E)

 przylądek Roca (38°47′N 9°30′W)

 przylądek Marroqui (35°58′N, 5°37'W)

 ujście rzeki Bajdaraty (68°14′N, 68°14′E).

Zapisz obliczenia.

(15)

(16)