zna jednostki ciepła topnienia i krzepnięcia

(1)

SCENARIUSZ LEKCJI

III ETAP EDUKACYJNY

Temat: Ciepło właściwe, ciepło topnienia i ciepło parowania.

TREŚCI KSZTAŁCENIA

 Fizyka, 2, 10: uczeń posługuje się pojęciem ciepła właściwego, ciepła topnienia i ciepła parowania,

 Informatyka, 6, 1: wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów.

CELE ZOPERACJONALIZOWANE:

Uczeń:

 wie, od czego zależy ilość ciepła potrzebna do ogrzania ciała,

 wie, że topnienie i krzepnięcie substancji krystalicznej odbywa się w stałej temperaturze,

 wie, że dla danej substancji krystalicznej ciepło topnienia jest równe ciepłu krzepnięcia,

 zna jednostki ciepła topnienia i krzepnięcia,

 wie, że podczas parowania ciepło jest pobierane przez ciało, a podczas skraplania oddawana do otoczenia.

NABYWANE UMIEJĘTNOŚCI:

Uczeń:

 rozumie i wie, co to jest ciepło właściwe,

 potrafi zastosować do obliczeń wyrażenie Q =mcΔt,

 potrafi wyjaśnić zjawiska cieplne zachodzące podczas zmian stanu skupienia materii, 1

(2)

 zna i rozumie pojęcia ciepła topnienia i krzepnięcia,

 wie, jakie znaczenie dla przyrody ma wyjątkowo duże ciepło topnienia lodu i krzepnięcia wody,

 potrafi określić ciepło parowania i skraplania,

 zna wyrażenie na obliczanie ciepła parowania,

 potrafi zainstalować program użytkowy i znaleźć instrukcje dotyczące jego obsługi.

Etapy lekcji

Przedmi ot naucza

nia

Kompetencj e kluczowe

Przebieg zajęć

środki dydaktyc

zne

Metody nauczan

ia

Formy pracy

Etap

wstępny Fizyka myślenie matematycz ne

i

podstawowe kompetencje naukowo- techniczne;

umiejętność uczenia się

Odpytanie uczniów z ciepła, jako formy przekazywania energii np:

1. Omów sposoby zmiany energii wewnętrznej.

2. Omów sposoby przekazywania energii cieplnej między ciałami o różnej temperaturze.

3. Od jakich wielkości zależy ilość wypromieniowanej przez ciało energii cieplnej w jednostce czasu?

Notatki z poprzedni ej lekcji.

Problemo wa:

aktywizuj ąca

Zbioro wa, Jednoli ta

Etap realizacji

Pokaz prezentacji multimedialnej slajdy 1 – 4.

Nauczyciel stawia pytanie, czy 1kg garnka aluminiowego pobiera taką samą ilość ciepła jak 1 kg wody, przy wzroście temperatury o 1 ⁰C?

Nauczyciel rysuje poglądowy wykres zależności T(Q) dla wody i aluminium.

Nauczyciel ukierunkowuje dyskusję opierając się na załączniku 1 do sprecyzowania od jakich wielkości zależy wartość zmiany

Załącznik 1

Podająca, problemo wa:

aktywizuj ąca

2

(3)

energii wewnętrznej ciała , dochodząc do zależności Q =mcΔt..

Ostatecznie uczniowie dochodzą do wniosku, że ciepło właściwe jest charakterystyczne dla określonej substancji. Uczniowie proponują doświadczenie dla wyznaczenia ciepła właściwego.

Uczniowie oglądają załącznik 1, slajdy 5 – 7.

Uczniowie opierając się na obejrzanym materiale ustalają zależność zmiany energii wewnętrznej przy topnieniu i krzepnięciu substancji - uczniowie dochodzą do wniosku, że ciało danej substancji topi i krzepnie w tej samej temperaturze. Uczniowie szukają rozwiązania do zadanego przez nauczyciela pytania, jaki wpływ dla przyrody ma duża wartość ciepła właściwego wody i ciepła topnienia lodu?

Problemo wa:

aktywizuj ąca, burza mózgów

Nauczyciel przypomina uczniom różnicę pomiędzy parowaniem i wrzeniem.

Nauczyciel z uczniami oglądają slajdy prezentacji multimedialnej 8 -10 , omawiając zjawisko parowania i skraplania. Uczniowie podają przykłady.

Nauczyciel podkreśla, że ciepło właściwe, ciepło topnienia (krzepnięcia) i ciepło parowania (skraplania) są wielkościami charakterystycznymi dla określonej substancji.

Uczniowie korzystając z załącznika 1, notują konieczne informacje i definicje.

Etap podsum owujący

Na zakończenie lekcji uczniowie rozwiązują Zadanie z arkusza

kalkulacyjnego. Załącznik

2

3