W JAKIM CELU STUDENTKI PEDAGOGIKI WCZESNEJ EDUKACJI KORZYSTAJĄ Z W IKIPEDII ?
Bartosz Atroszko
Sugestia dotycząca cytowania publikacji:
Atroszko, B. W jakim celu studentki pedagogiki wczesnej edukacji korzystają z Wikipedii?
[w:] Reviewed Proceedings of the Interdisciplinary Scientific International Conference for PhD students and assistants QUAERE 2018, vol. VIII, June 27 – 29, 2018, Magnanimitas:
Hradec Králové, Czechy 2018, s. 1214-1223. ISBN 978-80-87952-26-9.
W JAKIM CELU STUDENTKI PEDAGOGIKI WCZESNEJ EDUKACJI KORZYSTAJĄ Z WIKIPEDII?
FOR WHAT PURPOSE EARLY CHILDHOOD EDUCATION FEMALE STUDENTS USE WIKIPEDIA?
Bartosz Atroszko
Abstrakt
W artykule zaprezentowano wyniki badania ankietowego na temat korzystania z zasobów Wikipedii przez osoby studiujące. Badanie zostało przeprowadzone pod koniec maja i na początku czerwca 2018 r. na próbie 176 studentek pedagogiki wczesnej edukacji. Z badania wynika, że największy odsetek respondentek korzysta z Wikipedii po to, aby poznać definicje nieznanych pojęć (97,7% badanych), znaleźć informacje przydatne w nauce na studiach (96%), przeczytać o znanych osobach (95,4%), znaleźć informacje na temat miejsc do których zamierzają pojechać (95,4%), a także aby znaleźć informacje pomocne w przygotowaniu prezentacji, referatu lub pracy zaliczeniowej na studiach (94,8%).
Słowa kluczowe: Wikipedia, studenci pedagogiki, pedagogika wczesnej edukacji.
Abstract
The article presents the results of a questionnaire survey on University students’ use of Wikipedia. The study was conducted at the end of May and at the beginning of June 2018.
176 early childhood education female students’ completed the questionnaires. The respondents mainly reported using Wikipedia to check the definitions of unknown concepts (97.7% of respondents), for academic purposes (96%), to read about famous persons (95.4%), to find information about the place they intends to travel (95.4%), and to find information helpful in preparing a presentation, paper or final work during studying at university (94.8%).
Keywords: Wikipedia, pedagogy students, early childhood education.
1 WPROWADZENIE
Celem artykułu jest przedstawienie wyników badania ankietowego przeprowadzonego na przełomie maja i czerwca 2018 r. na próbie 176 studentek pedagogiki wczesnej edukacji.
Badanie dotyczyło korzystania z Wikipedii przez osoby studiujące. Celem badania ankietowego było znalezienie odpowiedzi na pytanie W jakim celu studentki pedagogiki wczesnej edukacji korzystają z Wikipedii?
Na podstawie badań własnych przeprowadzonych w 2015 r. (Atroszko 2015; Atroszko, Bereznowski, Wróbel i Atroszko, 2016) oraz systematycznego przeglądu literatury ustalono hipotetyczne przyczyny korzystania z Wikipedii przez studentów. Przyjęto, że studenci korzystają z Wikipedii: 1) w celach edukacyjnych, 2) aby rozwijać swoje zainteresowania i zapoznać się z ofertą kulturalną (np. czytać na temat filmów, książek, wydarzeń kulturalnych etc.), 3) aby zdobyć informacje praktyczne, ułatwiające codzienne życie, 4) aby zdobyć informacje ogólne, 5) aby zdobyć informacje specjalistyczne, 6) aby dotrzeć do źródeł informacji (odpowiedniej literatury i stron internetowych). Na podstawie tych ogólnych kategorii stworzono autorski kwestionariusz ankiety.
Dotychczas w Polsce na temat uwarunkowań korzystania z Wikipedii pisała M. Bartosik- Purgat (2016). Atroszko, Bereznowski, Wróbel i Atroszko (2016) pisali z kolei na temat związku pomiędzy wybranymi cechami osobowości i postawami wobec Wikipedii. Nie było jednak jak dotąd badań dotyczących kwestii tego, w jakim celu młodzi ludzie korzystają z Wikipedii.
Wikipedia niezmiernie rzadko pojawia się jako temat artykułów czy rozpraw z dziedziny pedagogiki w Polsce. Temat ten jest jednak ważny i nie powinien być bagatelizowany, ponieważ Wikipedia jest obecnie jednym z najważniejszych źródeł informacji dla młodych ludzi. Z badań własnych z 2015 r. wynika, że niemal wszyscy badani studenci korzystają z Wikipedii przynajmniej sporadycznie (Atroszko, 2015). Badanie prezentowane w niniejszym artykule zostało przeprowadzone na próbie studentek pedagogiki wczesnej edukacji, ponieważ właśnie absolwentki tego kierunku będą stanowić przyszłe kadry szkół podstawowych. Opinie i postawy tych młodych kobiet w przyszłości będą miały wpływ na praktyki szkolne dotyczące korzystania z zasobów internetowych przez uczniów w ramach edukacji szkolnej.
2 METODY
2.1 Uczestniczki badania
Płeć. W badaniu ankietowym uczestniczyło 176 studentek pedagogiki wczesnej edukacji.
Wszystkie badane osoby studiowały na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Brak mężczyzn w próbie badawczej wynika z bardzo silnego sfeminizowania tego kierunku. Mężczyźni stanowią mniej niż 1% ogółu studentów kierunku pedagogika wczesnej edukacji prowadzonego na Uniwersytecie Gdańskim.
Wiek. Średnia arytmetyczna wieku ankietowanych kobiet wyniosła 21,6 lat (SD = 2,85), natomiast mediana wyniosła 21 lat. Najmłodsza z badanych osób miała 19 lat, zaś najstarsza respondentka miała 43 lata.
Tryb studiów. Blisko dwie trzecie badanych osób (119 respondentek, 67,6%) studiowało w trybie stacjonarnym, zaś jedna trzecia respondentek (57 osób, 32,4%) studiowała w trybie niestacjonarnym.
Rok studiów. Ponad 8 na 10 badanych kobiet (148 osób, 84,1%) studiowało na drugim roku studiów licencjackich, zaś pozostałe 28 kobiet (15,9%) na trzecim roku studiów licencjackich.
Specjalność. Respondentki miały następujące specjalności w ramach kierunku pedagogika wczesnej edukacji: 115 kobiet (65,3%) studiowało na specjalności wczesna edukacją z terapią pedagogiczną, 38 studentek (21,6%) na specjalności wczesna edukacja z logopedią, zaś pozostałe 23 osoby (13,1%) na specjalności wczesna edukacja z językiem angielskim.
Status zawodowy. Blisko jedna trzecia respondentek (61 osób, 35,5%) nie pracowała zawodowo. Pozostałe dwie trzecie badanych osób było aktywnych na rynku pracy, z czego 63 respondentki (36,6%) w zawodzie niezgodnym z kierunkiem studiów, natomiast 48 respondentek (27,9%) pracowało w zawodzie zgodnym z kierunkiem studiów. Cztery osoby nie odpowiedziały na pytanie o pracę zawodową.
2.2 Narzędzie badawcze
W ramach autorskiego kwestionariusza ankiety studentki zapytano Jak często korzystasz z Wikipedii, aby… i podano przykładowe sposoby korzystania z Wikipedii. Respondentki zostały poproszone o zaznaczenie swojej odpowiedzi w ramach następującego formatu odpowiedzi: 0 - Nigdy, 1 - Rzadko, 2 - Czasami, 3 - Często.
2.3 Procedura
Dobór respondentek do badania miał charakter doboru celowego. Badanie przeprowadzono w dniach od 22 maja do 2 czerwca 2018 r. w trakcie zajęć odbywających się na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Uczestnictwo w badaniu było dobrowolne. Osoby wypełniające kwestionariusz ankiety zachowały anonimowość. Studentki nie otrzymały żadnych nagród za uczestnictwo w badaniu.
3 WYNIKI
Uczestniczki badania odpowiedziały na pytanie ankietowe Jak często przeglądasz lub czytasz hasła zamieszczone w Wikipedii? Niemal wszystkie respondentki (98,3%) zaznaczyły, że korzystają z Wikipedii. Dwie kobiety z tej tej grupy zaznaczyły, że korzystają z Wikipedii codziennie (1,1% badanych), 42 respondentki zadeklarowały korzystanie z Wikipedii kilka razy w tygodniu (24% badanych), 24 osoby (13,7% badanych) raz w tygodniu, zaś 104 osoby (59,4% badanych) zadeklarowały, że korzystają z Wikipedii rzadziej niż raz w tygodniu. Trzy osoby (1,7%) zaznaczyły, że nigdy nie korzystają z Wikipedii. Jedna osoba nie zaznaczyła żadnej odpowiedzi (Wykres 1).
Wykres 1: Rozkład odpowiedzi badanych studentek na pytanie „Jak często przeglądasz lub czytasz hasła zamieszczone w Wikipedii?”
Uczestniczki badania udzieliły odpowiedzi na pytanie: Częściej korzystasz z Wikipedii czy z tradycyjnej, drukowanej na papierze encyklopedii? Niemal 9 na 10 badanych kobiet (156 osób, 89,7% badanych studentek) zaznaczyło w ankiecie, że częściej korzysta z Wikipedii niż z tradycyjnej, drukowanej encyklopedii. 15 osób (8,6% studentek) równie często korzysta z Wikipedii i z tradycyjnej encyklopedii. Tylko trzy osoby (1,7%) stwierdziły, że częściej korzystają z tradycyjnej, drukowanej encyklopedii. Dwie osoby nie udzieliły odpowiedzi na to pytanie (wykres 2).
Wykres 2: Rozkład odpowiedzi na pytanie „Częściej korzystasz z Wikipedii czy z tradycyjnej, drukowanej na papierze encyklopedii?”
Codziennie
1% Kilka razy w tygodniu
24%
Raz w tygodniu 14%
Rzadziej niż raz w tygodniu
59%
Nigdy 2%
Jak często przeglądasz lub czytasz hasła zamieszczone w Wikipedii?
(N=175)
90%
8% 2%
Częściej korzystasz z Wikipedii czy z tradycyjnej, drukowanej na papierze encyklopedii?
(N=174)
Częściej korzystam z Wikipedii
Równie często korzystam z Wikipedii i z drukowanej encyklopedii
Częściej korzystam z drukowanej encyklopedii
W tabeli 1 przedstawiono rozkład procentowy odpowiedzi respondentek na serię pytań, które rozpoczynały się od słów Jak często korzystasz z Wikipedii, aby... i w których badane osoby odniosły się do poszczególnych przyczyn korzystania z Wikipedii. Warto zauważyć, że w celu uproszczenia dużej liczby informacji odpowiedzi Rzadko, Czasami i Często zostały w tabeli 1 zsumowane i przedstawione łącznie jako reprezentujące pozytywną odpowiedź na pytanie. W dalszej części artykułu odpowiedzi na poszczególne pytania są szczegółowo omówione i zaprezentowane na wykresach.
Tabela 1: Rozkład odpowiedzi respondentek na pytanie o to, jak często korzystają z Wikipedii w konkretnych celach
3.1 Cele edukacyjne
173 respondentki udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje pomocne w nauce na studiach? Niemal wszystkie badane studentki (166 osób, 96% respondentek) zaznaczyły w ankiecie, że szukają w Wikipedii informacji pomocnych w nauce na studiach, z czego 56 osób (32,4%) zaznaczyło, że robi to Często, 69 osób (39,9%) zaznaczyło Czasami, a 41 osób (23,7%) zaznaczyło odpowiedź Rzadko (wykres 3).
Jak często korzystasz z Wikipedii, aby…
Suma odpowiedzi Rzadko, Czasami i Często
poznać definicje pojęć, których nie znasz 97,7%
znaleźć informacje pomocne w nauce na studiach 96%
znaleźć informacje o znanych osobach (np. politykach, aktorach, muzykach itd.) 95,4%
znaleźć informacje na temat miejscowości, regionu lub kraju do których zamierzasz
pojechać 95,4%
znaleźć informacji pomocne w przygotowaniu prezentacji, referatu lub pracy
zaliczeniowej na studiach 94,8%
znaleźć informacje o filmach, książkach, płytach muzycznych, koncertach lub
innych wydarzeniach kulturalnych 83,8%
znaleźć informacje dotyczące kwestii medycznych (np. na temat chorób, objawów
chorób, ich leczenia itd.) 82,7%
znaleźć informacje z zakresu prawa (np. sprawdzić co znaczą określone terminy
prawnicze, jakie są przepisy prawa, prawa konsumentów itd.) 75,7%
znaleźć informacje przydatne w pracy zawodowej 73,3%
rozwijać swoje zainteresowania, hobby 73,3%
znaleźć informacje pomocne przy zakupie towarów lub usług (np. sprawdzić co znaczą parametry techniczne urządzania, przeczytać o firmie z której usług zamierzasz skorzystać itp.)
65,9%
znaleźć informacje o aktualnych wydarzeniach mających miejsce w Polsce i na
świecie 63%
znaleźć w bibliografii lub przypisach do artykułu Wikipedii interesującą Ciebie
literaturę 56,1%
sprawdzić, jak określone słowo lub nazwa własna w języku polskim zostało przetłumaczone na obcy język (lub odwrotnie) w innych wersjach językowych Wikipedii
54,3%
znaleźć informacje na temat diety, urody lub zdrowego stylu życia 52,6%
znaleźć w bibliografii lub przypisach do artykułu Wikipedii linki do interesujących
Ciebie stron internetowych 50,9%
znaleźć informacje z zakresu ekonomii i finansów 49,7%
znaleźć informacje przydatne przy rozwiązywaniu problemów życia codziennego 45,1%
znaleźć informacje na temat mody lub ubioru 29,7%
uczyć się języka obcego (np. czytając hasła Wikipedii w innym języku, tłumacząc
hasła Wikipedii itd.) 28,3%
tworzyć nowe hasła Wikipedii lub edytować te już istniejące 4%
172 osoby odpowiedziały na pytanie ankietowe Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacji pomocne w przygotowaniu prezentacji, referatu lub pracy zaliczeniowej na studiach? Prawie wszystkie ankietowane studentki (163 osoby, 94,8% respondentek) zadeklarowały, że szukają w Wikipedii tego typu informacji. 56 respondentek (32,6%) robi to często, 79 osób (45,9%) czasami, zaś 28 osób (16,3%) robi to rzadko (wykres 3).
173 ankietowane kobiety udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby sprawdzić, jak określone słowo lub nazwa własna w języku polskim zostało przetłumaczone na obcy język (lub odwrotnie) w innych wersjach językowych Wikipedii?
Ponad połowa badanych osób (94 osoby, 54,3%) korzysta z Wikipedii w tym celu, z czego 14 osób (8,1%) zaznaczyło, że robi to często, 32 osoby (18,5%) czasami, zaś 48 osób (27,7%) zaznaczyło, że rzadko (wykres 3).
173 uczestniczki badania odpowiedziały na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby uczyć się języka obcego (np. czytając hasła Wikipedii w innym języku, tłumacząc hasła Wikipedii itd.)? Ponad jedna czwarta badanych studentek (49 osób, 28,3%) zaznaczyła, że korzysta z Wikipedii, aby uczyć się języków obcych, z czego 2 osoby (1,2%) robią to często, 10 osób (5,8%) czasami, a 37 osób (21,4%) robi to rzadko (wykres 3).
Wykres 3: Odsetek respondentów, którzy korzystają z Wikipedii (zsumowane odpowiedzi
„Rzadko”, „Czasami” i „Często”) w celach edukacyjnych
3.2 Cele związane z rozwojem zainteresowań
173 ankietowane osoby udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje o filmach, książkach, płytach muzycznych, koncertach lub innych wydarzeniach kulturalnych? Ponad 8 na 10 ankietowanych studentek (145 osób, 83,8%) zaznaczyło, że korzysta z Wikipedii, aby znaleźć tego typu informacje. 31 osób (17,9%) zaznaczyło, że robi to często, 63 osoby (36,4%) robią to czasami, a 51 osób (29,5%) zaznaczyło, że rzadko korzysta z Wikipedii w tym celu (wykres 4).
172 osoby odpowiedziały na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby rozwijać swoje zainteresowania, hobby? Niemal trzy czwarte badanych osób (126 osób, 73,3%
respondentek) zaznaczyło, że korzysta z Wikipedii, aby rozwijać swoje zainteresowania, z czego 22 osoby (12,8%) robią to często, 40 osób (23,3%) robi to czasami, zaś 64 osoby (37,2%) robią to rzadko (wykres 4).
Na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje na temat diety, urody lub zdrowego stylu życia? odpowiedziały 173 osoby. Ponad połowa ankietowanych (91 osób, 52,6%) szuka w Wikipedii informacji na tego typu tematy. Dziewięć osób (5,2%) robi to często, 26 osób (15%) czasami, 56 osób (32,4%) robi to rzadko (wykres 4).
96 95
54
28
0 25 50 75 100
osoby szukające informacji pomocnych w nauce na
studiach
osoby szukające informacji pomocnych w przygotowaniu prezentacji,
referatu lub pracy zaliczeniowej na studiach
osoby sprawdzające, jak określone słowo lub nazwa
własna w języku polskim zostało przetłumaczone na obcy język (lub odwrotnie)
osoby używające Wikipedii do nauki języków obcych
Odsetek osób korzystających z Wikipedii w celach edukacyjnych
172 osoby udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje na temat mody lub ubioru? Blisko jedna trzecia respondentek (51 osób, 29,7%) potwierdziła, że szuka w Wikipedii informacji na temat mody lub ubioru. Trzy osoby (1,7%) robią to często, sześć osób (3,5%) czasami, zaś 42 osoby (24,4%) robią to rzadko (wykres 4).
173 osoby odpowiedziały na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby tworzyć nowe hasła Wikipedii lub edytować te już istniejące? Zdecydowanie najmniejszy odsetek respondentek (siedem osób, 4%) korzysta z Wikipedii, aby tworzyć nowe hasła Wikipedii lub edytować te już istniejące. Dwie osoby (1,2%) robią to często, zaś pięć osób (2,9%) robi to rzadko (wykres 4).
Wykres 4: Odsetek respondentów (odpowiedzi „Rzadko”, „Czasami” i „Często”), którzy korzystają z Wikipedii, aby rozwijać swoje zainteresowania
3.3 Dostęp do informacji praktycznych, ułatwiających codzienne życie
173 osoby udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje na temat miejscowości, regionu lub kraju do których zamierzasz pojechać?
Niemal wszystkie ankietowane kobiety (165 osób, 95,4%) korzystają z Wikipedii, aby znaleźć tego typu praktyczne informacje. 48 osób (27,7%) robi to często, 79 osób (45,7%) czasami, a 38 osób (22%) robi to rzadko (wykres 5).
172 respondentki odpowiedziały na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje przydatne w pracy zawodowej? Blisko trzy czwarte badanych studentek (126 osób, 73,3%) zadeklarowało, że korzysta z Wikipedii, aby znaleźć informacje przydatne w pracy zawodowej. 14 osób robi to często (8,1%), 56 osób (32,6%) robi to czasami, zaś 56 osób (32,6%) robi to rzadko (wykres 5).
Na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje pomocne przy zakupie towarów lub usług (np. sprawdzić co znaczą parametry techniczne urządzania, przeczytać o firmie z której usług zamierzasz skorzystać itp.)? odpowiedziały 173 badane kobiety. Ponad połowa ankietowanych (114 osób, 65,90%) potwierdziło, że szuka w Wikipedii informacji pomocnych przy zakupie towarów lub usług, z czego 11 osób (6,4%) robi to często, 35 osób (20,2%) robi to czasami, 68 osób (39,3%) robi to rzadko (wykres 5).
173 respondentki odpowiedziały na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje przydatne przy rozwiązywaniu problemów życia codziennego? Nieco mniej niż połowa badanych (78 osób, 45,1%) zaznaczyła w ankiecie, że szuka w Wikipedii tego typu praktycznych informacji. Sześć osób (3,5%) robi to często, 23 osoby (13,3%) czasami, zaś 49 osób (28,3%) robi to rzadko (wykres 5).
84 73
53
30
4 0
25 50 75 100
osoby szukające informacji o filmach,
książkach, płytach muzycznych etc.
osoby korzystające z Wikipedii, aby rozwijać swoje zainteresowania,
hobby
osoby szukające informacji na temat
diety, urody lub zdrowego stylu życia
osoby szukające informacji na temat
mody lub ubioru
osoby tworzące nowe hasła Wikipedii lub edytujące istniejące
hasła
Odsetek osób korzystających z Wikipedii w celach zwązanych z rozwojem zainteresowań
Wykres 5: Odsetek respondentów korzystających z Wikipedii (odpowiedzi „Rzadko”,
„Czasami” i „Często”), aby mieć dostęp do praktycznych informacji, ułatwiających codzienne życie
3.4 Dostęp do informacji ogólnych
171 osób odpowiedziało na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby poznać definicje pojęć, których nie znasz? Niemal wszystkie badane osoby (167 osób, 97,7%) korzystają z Wikipedii w tym celu, z czego 93 osoby (54,4%) robią to często, 50 osób (29,2%) robi to czasami, zaś 24 osoby (14%) robią to rzadko (wykres 6).
Na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje o znanych osobach (np.
politykach, aktorach, muzykach itd.)? odpowiedzi udzieliły 173 osoby. Prawie wszystkie ankietowane studentki (165 osób, 95,4%) korzystają z Wikipedii, aby znaleźć informacje o znanych osobach. 67 osób (38,7%) zaznaczyło odpowiedź Często, 74 osoby (42,8%) zaznaczyły odpowiedź Czasami, zaś 24 osoby (13,9%) zaznaczyły odpowiedź Rzadko (wykres 6).
173 respondentki odpowiedziały na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje o aktualnych wydarzeniach mających miejsce w Polsce i na świecie? Ponad połowa respondentek (109 osób, 63%) potwierdziła, że szuka w Wikipedii informacji o aktualnych wydarzeniach mających miejsce w kraju i na świecie, z czego osiem osób (4,6%) robi to często, 37 osób (21,4%) robi to czasami, zaś 64 osoby (37%) rzadko (wykres 6).
Wykres 6: Odsetek respondentów (odpowiedzi „Rzadko”, „Czasami” i „Często”) korzystających z Wikipedii, aby uzyskać dostęp do ogólnych informacji
95
73 66
45
0 25 50 75 100
osoby szukające informacji na temat miejscowości, regionu lub kraju do których
zamierzają pojechać
osoby szukające informacji przydatnych w pracy
zawodowej
osoby szukające informacji pomocnych przy zakupie
towarów lub usług
osoby szukające informacji przydatnych przy rozwiązywaniu problemów
życia codziennego
Odsetek osób korzystających z Wikipedii, aby mieć dostęp do praktycznych informacji praktycznych, ułatwiających codzienne życie
98 95
63
0 25 50 75 100
osoby szukające definicji pojęć,
których nie znają osoby szukające informacji o znanych osobach
osoby szukające informacji o aktualnych wydarzeniach mających miejsce w Polsce i na
świecie
Odsetek osób korzystających z Wikipedii, aby mieć dostęp do informacji ogólnych
3.5 Dostęp do informacji specjalistycznych
173 ankietowane kobiety udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje dotyczące kwestii medycznych (np. na temat chorób, objawów chorób, ich leczenia itd.)? Ponad 8 na 10 badanych kobiet (143 osoby, 82,7%) zaznaczyło, że korzysta z Wikipedii, aby znaleźć informacje dotyczące kwestii medycznych. 24 osoby (13,9%) robią to często, 60 osób (34,7%) robi to czasami, a 59 osób (34,1%) robi to rzadko (wykres 7).
Na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje z zakresu prawa (np.
sprawdzić co znaczą określone terminy prawnicze, jakie są przepisy prawa, prawa konsumentów itd.)? odpowiedziały 173 osoby. Trzy czwarte z tych osób (131 osób, 75,7%) potwierdziło, że szuka w Wikipedii informacji z zakresu prawa, z czego sześć osób (3,5%) robi to często, 49 osób (28,3%) robi to czasami, zaś 76 osób (43,9%) robi to rzadko (wykres 7).
171 osób udzieliło odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć informacje z zakresu ekonomii i finansów? Blisko połowa badanych studentek (85 osób, 49,7%) zaznaczyła, że szuka w Wikipedii informacji z zakresu ekonomii i finansów, z czego jedna osoba (0,6%) robi to często, 15 osób (8,8%) robi to czasami, zaś 69 osób (40,4%) robi to rzadko (wykres 7).
Wykres 7: Odsetek respondentów (odpowiedzi „Rzadko”, „Czasami” i „Często”) korzystających z Wikipedii, aby mieć dostęp do informacji specjalistycznych
3.6 Dostęp do źródeł informacji
Na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć w bibliografii lub przypisach do artykułu Wikipedii interesującą Ciebie literaturę? odpowiedziały 173 badane studentki.
Ponad połowa ankietowanych (97 osób, 56,1%) korzysta z Wikipedii w tym celu. Cztery osoby (2,3%) robią to często, 22 osoby (12,7%) robią to czasami, zaś 71 osób (41%) robi to rzadko (wykres 8).
173 osoby udzieliły odpowiedzi na pytanie Jak często korzystasz z Wikipedii, aby znaleźć w bibliografii lub przypisach do artykułu Wikipedii linki do interesujących Ciebie stron internetowych? Połowa respondentek (88 osób, 50,87%) korzysta z Wikipedii, aby znaleźć linki do interesujących ich stron internetowych, z czego cztery osoby (2,3%) robią to często, 25 osób (14,5%) robi to czasami, 59 osób (34,1%) robi to rzadko (wykres 8).
83 76
50
0 25 50 75 100
osoby szukające informacji medycznych
osoby szukające informacji z zakresu prawa
osoby szukające informacji z zakresu ekonomii i finansów
Odsetek osób korzystających z Wikipedii, aby mieć dostęp do informacji specjalistycznych
Wykres 8: Odsetek respondentów (odpowiedzi „Rzadko”, „Czasami” i „Często”) korzystających z Wikipedii, aby znaleźć źródła informacji w postaci literatury lub stron internetowych
4 WNIOSKI
Największy odsetek studentek pedagogiki wczesnej edukacji (ponad 90% badanych) korzysta z Wikipedii po to, aby poznać definicje nieznanych pojęć (97,7%), znaleźć informacje przydatne w nauce na studiach (96%), przeczytać o znanych osobach (95,4%), znaleźć informacje na temat miejscowości do których zamierzają pojechać (95,4%), a takż znaleźć informacje pomocne w przygotowaniu prezentacji, referatu lub pracy zaliczeniowej na studiach (94,8%).
Znaczny odsetek studentek (ponad 70% badanych) szuka w Wikipedii informacji na temat oferty kulturalnej, a więc książek, filmów, koncertów itd. (83,8%), informacji dotyczących kwestii medycznych (82,7%) i prawnych (75,7%), rozwija swoje zainteresowania (hobby) (73,3%), bądź też szuka informacji pomocnych w pracy zawodowej (73,3%). Ponad połowa badanych studentek korzysta z Wikipedii po to, aby znaleźć informacje przydatne przy podejmowaniu decyzji konsumenckich (65,9%), znaleźć informacje o aktualnych wydarzeniach mających miejsce w Polsce i na świecie (63%), znaleźć źródła informacji w postaci literatury (56,1%), sprawdzić tłumaczenie obcych słów w innych wersjach językowych Wikipedii (54,3%), znaleźć informacje na temat diety i zdrowego stylu życia (52,6%), a także znaleźć źródła informacji w postaci linków do interesujących stron internetowych (50,9%).
Blisko połowa badanych studentek (49,7%) korzysta z Wikipedii, aby znaleźć informacje specjalistyczne z dziedziny ekonomii i finansów. Mniej niż połowa respondentek szuka w Wikipedii informacji przydatnych przy rozwiązywaniu problemów życia codziennego (45,1%), informacji na temat mody lub ubioru (29,7%), a także wykorzystuje Wikipedię do nauki języków obcych (28,3%). Studentki najrzadziej korzystają z Wikipedii, aby tworzyć nowe hasła lub edytować te już istniejące (4%).
Wikipedia służy - tak jak tradycyjna encyklopedia - przede wszystkim celom informacyjnym i edukacyjnym, ale też pełni ona wiele innych funkcji. Warto zwrócić uwagę, że Wikipedia stanowi nie tylko konkurencję dla tradycyjnej, tworzonej przez ekspertów encyklopedii drukowanej, ale też dla wielu innych źródeł wiedzy i informacji. Na przykład Wikipedia jest wykorzystywana jako źródło informacji pomocnych w czasie podróży do nowych miejsc, a więc w jakimś stopniu pełni ona funkcję podobną do przewodnika turystycznego. Jest ona źródłem informacji specjalistycznych z dziedziny medycyny, prawa, ekonomii i finansów, zastępuje więc laikom encyklopedie specjalistyczne. Wikipedia jest też wykorzystywana jako źródło aktualnych informacji o wydarzeniach w Polsce i na świecie, w związku z tym pełni
56 51
0 25 50 75 100
osoby szukające w bibliografii lub przypisach do artykułu Wikipedii
interesującą literaturę
osoby szukającew bibliografii lub przypisach do artykułu Wikipedii linki
do interesujących stron internetowych
Odsetek osób korzystających z Wikipedii, aby znaleźć źródła informacji
ona funkcję podobną do tradycyjnych mediów (radia, prasy i telewizji). Bywa ona też wykorzystywana do sprawdzania tłumaczeń słów na inne języki, a więc pełni ona funkcję podobną do tradycyjnych słowników językowych. O tym, że Wikipedia pełni więcej funkcji od tradycyjnej, drukowanej encyklopedii pisała już Kopeć (2016, s. 65), natomiast w ramach niniejszego artykułu przedstawione zostały potwierdzające to dane empiryczne.
Źródło
1. ATROSZKO, B. Do young people trust Wikipedia? [w:] “Proceedings in Electronic International Interdisciplinary Conference, Slovak Republic 10. – 14. August 2015”, Zilina: EDIS - Publishing Institution of the University of Zilina, M. Mokrys, S.
Badura (red.), 2015. s. 109-114. ISBN: 978-80-554-1090-6.
2. ATROSZKO, B., BEREZNOWSKI, P., WRÓBEL, W. K., ATROSZKO, P.
Relationship between personality and attitudes to Wikipedia. [w:] „The 5th Electronic International Interdisciplinary Conference EIIC 2016, Slovak Republic, 8- 12 August 2016: proceedings“, Zilina: EDIS - Publishing Institution of the University of Zilina, M. Mokrys, S. Badura (red.), 2016. s. 15-20. ISBN: 978-80- 554-1248-1.
3. BARTOSIK-PURGAT, M. Wikipedia Users in the Light of International Research - Practical Implications. „Journal of Intercultural Management“ 2016, 8(4), s. 7-26.
4. KOPEĆ, K. D. Otwarty charakter encyklopedii. Wikipedia jako źródło informacji w cyfrowym świecie. „Studia Humanistyczne AGH“ 2016, 15(1), s. 65-77.
Kontakt
Mgr Bartosz Atroszko Uniwersytet Gdański
Jana Bażyńskiego 8, Gdańsk, Poland Tel: 603 112 458
email: bartosz.atroszko@gmail.com
