Co to jest fikcja literacka – wprowadzenie terminu
1. Cele lekcji
a) WiadomościUczeń zna:
• pojęcie „fikcja literacka”
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
• wyciągać wnioski z własnych obserwacji
• pracować w grupie rówieśników
• podać różnice pomiędzy utworem fantastycznym a realistycznym
2. Metoda i forma pracy
Forma; indywidualna i zbiorowa Metoda: rebus, słowna, praca w grupie
3. Środki dydaktyczne
Rebus (załącznik) Rozsypanka (załącznik) Kartki z tekstami (załącznik)
Plansze z napisami: realizm i fantastyka Magnesy do przypięcia plansz na tablicy Słownik terminów literackich
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Czynności organizacyjne. Nauczyciel dzieli klasę na czteroosobowe grupy, a uczniowie wybierają spośród siebie sprawozdawcę i lidera.
b) Faza realizacyjna
1. Uczniowie otrzymują teksty przygotowane przez nauczyciela i uzupełniają luki pod tekstami.
2. Odczytują teksty i wpisane wyrazy (ewentualna poprawa). Uczniowie określają, na czym
polegają różnice między tekstami (jeden jest fantastyczny, drugi – realistyczny).
3. Nauczyciel umieszcza na tablicy dwie plansze (realizm i fantastyka). Prosi uczniów, aby postarali się „własnymi słowami” wyjaśnić, co znaczą te terminy.
...?...
Realizm Fantastyka
4. Nauczyciel informuje dzieci, że uzupełnieniem plansz na tablicy jest hasło rebusu.
5. Uczniowie rozwiązują rebus i odczytują hasło: fikcja. Uzupełniają schemat na tablicy.
6. Przerysowują schematy do zeszytów. Zapisują temat.
7. Grupy otrzymują kolejne zadnie: układają rozsypankę wyrazową i jej treść zapisują w zeszytach.
8. Jeden z uczniów odczytuje termin „fikcja” ze Słownika terminów literackich.
c) Faza podsumowująca
Podsumowanie prac poszczególnych grup (członkowie najaktywniejszej grupy zostają nagrodzeni plusami za aktywność na lekcji). Na polecenie nauczyciela uczniowie przypominają sobie, jakie utwory fikcyjne (realistyczne lub fantastyczne) dotychczas poznali na lekcjach ( i nie tylko). Uzupełniają tabelę i przerysowują ją z tablicy do zeszytu.
Utwory realistyczne Utwory fantastyczne
5. Bibliografia
S. Jaworski, Słownik szkolny. Terminy literackie, WSiP, Warszawa 1991.
6. Załączniki
a) teksty1) Ten chłopiec wyszedł do nas z latajacego spodka, który wylądował na naszym podwórku.
Wyglądał podobnie jak mój brat, miał tylko zieloną skórę i dwie antenki sterczące z głowy. To musiał być kosmita, który przyleciał do nas z innej planety.
Ten tekst mówi o wydarzeniach ... Te wydarzenia nie ...
2) Ten chłopiec wysiadł z samochodu, który zatrzymał się na naszym podwórku. Wyglądał tak jak mój brat, był tego samego wzrostu i był podobnie ubrany. Tylko skórę miał czarną. To musi być ten Amerykanin, który chodzi do klasy Piotrka – pomyślałam.
Ten tekst jest ... Te wydarzenia mogły ...
b) rebus
c) rozsypanka
Fikcja ----literacka---- to---- coś--- wymyślonego---- prawdopodobnego---- lub---- fantastycznego.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Lekcja jest oparta na pomyśle hospitowanych przeze mnie zajęć p. Beaty Filipczak ze SP nr 221 w Warszawie (nie dotarłam do źródeł publikowanych).