RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich
Janusz KOCHANOWSKI
RPO-
00-090 Warszawa Tel. centr. 0-22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 0-22 827 64 53
List Janusza Kochanowskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do nauczycieli, uczniów, rodziców i opiekunów
w związku z inauguracją Roku Szkolnego 2009/2010
Szanowni Państwo,
Z rozpoczynającym się nowym Rokiem Szkolnym 2009/2010 wiążę duże nadzieje. Chciałbym, aby był to czas korzystnych zmian w systemie edukacyjnym i infrastrukturze szkolnej, jak również okres rozwoju samorządności uczniowskiej i rodzicielskiej. Liczę na skuteczne podnoszenie świadomości prawnej uczniów i nauczycieli.
W listopadzie będziemy obchodzili 20. rocznicę uchwalenia przez ONZ Konwencji o prawach dziecka. Ta polska inicjatywa zyskała wielkie poparcie w świecie i do dzisiaj ratyfikowały ją niemal wszystkie państwa. Postanowienia Konwencji nakładają obowiązek pełnej ochrony dzieci i zapewnienia im właściwej opieki, jak również dają prawo do współuczestnictwa dzieci we wszystkich sprawach ich dotyczących. Niestety, w wielu krajach przyjęcie Konwencji ma charakter deklaratywny, a prawa młodych ludzi są respektowane wybiórczo. W Polsce także mamy jeszcze wiele do zrobienia pod tym względem, dlatego jako Rzecznik Praw Obywatelskich będę uważnie monitorował, jak władze państwowe, samorządowe i szkolne podchodzą do sprawy ochrony praw dziecka, zwłaszcza ucznia.
Warszawa, 1 września 2009 r.
2
Najważniejsza jest jednak świadomość prawna samych zainteresowanych.
Zainicjowałem projekt pod nazwą „Codziennik Prawny”, którego celem jest pomoc zwykłym ludziom w poruszaniu się w gąszczu przepisów. Składa się on z 3 elementów: portalu internetowego www.CodziennikPrawny.pl, książki zatytułowanej „Codziennik Prawny” oraz cyklu szkoleń dla uczniów i nauczycieli. Wraz z agendami rządowymi czynimy starania, aby ta podstawowa wiedza prawna i umiejętność korzystania z porad dotarła w możliwie szybkim czasie do wszystkich obywateli, w tym szczególnie do szkół.
Wspólnie z Rzecznikiem Praw Dziecka skierowaliśmy apel do Pana Premiera Donalda Tuska, by rząd podjął działania mające na celu ochronę dzieci i młodzieży przed skutkami kryzysu gospodarczego. Uważamy bowiem, że ta szczególnie wrażliwa grupa społeczna powinna mieć stworzone właściwe warunki do rozwoju i edukacji oraz zapewnione wsparcie ze strony państwa.
Przygotowujemy w październiku wielką konferencję na ten temat z udziałem naukowców, polityków i dziennikarzy.
Bardzo leży mi na sercu rozwój samorządności uczniowskiej i większe zaangażowanie rodziców w sprawy szkoły. W poprzednich latach występowałem z wieloma postulatami dotyczącymi m.in. silniejszego usytuowania rad rodziców przy szkołach. Nie zawsze spotykało się to z odpowiednią reakcją władz, jestem jednak pełen nadziei i wierzę, że w obecnym roku zrobimy kolejny krok w tym kierunku.
Chciałbym zwrócić uwagę na konieczność podnoszenia w szkołach standardów dostępności dla uczniów niepełnosprawnych. Oni naprawdę wkładają wiele serca i wysiłku, aby nie ustępować innym w rozwijaniu swojej wiedzy i umiejętności – nie utrudniajmy im tego, wyrównujmy ich szanse.
Jesteśmy członkiem Unii Europejskiej, krajem otwartym, dlatego gościmy coraz więcej cudzoziemców. Edukacja ich dzieci w polskich szkołach to również ważny problem, który musimy rozwiązywać wspólnie. Potraktujmy to jako szansę wychowawczą, praktyczną możliwość nauki tolerancji i szacunku do innych kultur i narodów. Pamiętajmy, że tysiące dzieci polskich emigrantów
3
idzie do szkół w innych krajach i również oczekujemy dla nich wsparcia oraz miłej atmosfery.
W pełni rozumiem i popieram dążenie nauczycieli do godnych wynagrodzeń, jak również do poprawy wyposażenia szkół w nowoczesny sprzęt, godny epoki Internetu. Będę ich wspierał na miarę swoich kompetencji i możliwości. Występuję m.in. o rozszerzenie opieki medycznej w szkołach.
Jednocześnie apeluję – postarajmy się, aby te ważne i potrzebne spory
„dorosłych” nie odbywały się kosztem młodzieży. Niech jakość nauczania i bezpieczeństwo dzieci w polskich szkołach stanie się dla nas wszystkich prawdziwym priorytetem.
Korzystając z okazji, pragnę serdecznie pozdrowić wszystkich Nauczycieli, Uczniów, Rodziców i Opiekunów, jak również życzyć im w nowym roku wielu sukcesów, nie tylko związanych ze szkołą.