PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
PCPR
R A W I C Z
Opracowanie: Lidia Młody, Monika Juszkowska RAWICZ, 2014
RAPORT NA TEMAT
ZJAWISKA PRZEMOCY W RODZINIE W
POWIECIE
RAWICKIM
ZA ROK 2013
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
WSTĘP
Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jednolity Dz. U. z 2005r., Nr 180, poz. 1493 z późn. zm. ogłoszonymi w: Dz. U. z 2009r. Nr 206, poz. 1589, z 2010r. Nr 28, poz. 146) nakłada na samorząd obowiązek opracowania i realizacji pro- gramu dążącego do zmniejszenia skali zjawiska przemocy w rodzinie oraz zwiększenia skuteczności udzielanej pomocy osobom jej doświadczającym. W powiecie rawickim zarówno na szczeblu powiatu jak i poszczególnych gmin są uchwalone i realizowane programy przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy w rodzinie.
Przemoc w rodzinie jest problemem niedeterminowanym, kontekstem regionalnym czy społecznym – dotyka ludzi niezależnie od ich statusu i miejsca zamieszkania. Ważne jest zatem dążenie do wypracowania uniwersalnego standardu wsparcia osób doświadczających przemocy (dzieci, dorosłych, osób starszych) adekwatnego do warunków zmieniającej się rzeczywistości społecznej. Przy projektowaniu zadań dla lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie należy brać pod uwagę specyfikę problemu przemocy, która powinna opierać się na diagnozie i systematycznym monitorowaniu skali problemu przemocy w powiecie.
Zgodnie z założeniami Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2016 zjawisko przemocy podlega diagnozie na obszarze gminy, powiatu i województw. Planuje się coroczne sporządzanie raportu, co pozwoli na porównawczą ocenę zjawiska na skalę powiatu.
Niniejszy dokument sporządzono na podstawie danych zebranych z Zespołów Interdyscyplinarnych wszystkich gmin powiatu rawickiego, Komendy Powiatowej Policji w Rawiczu, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Rawiczu, Prokuratury Rejono- wej w Rawiczu , Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej SR w Lesznie z/s w Rawiczu oraz Miejsko Gminnego Ośrodka Wsparcia w Rawicza. Raport opracowano w PCPR w Rawi- czu do wykorzystania przez Powiatowy Zespół Konsultacyjny ds. Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie w Rawiczu.
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
1. DZIAŁALNOŚĆ ZESPOŁÓW INTERDYSCYPLINARNYCH
Na dzień 31.12.2013r. w powiecie rawickim prowadzono ogółem 89 procedur Niebieskiej Karty, natomiast założono łącznie 117 niebieskich kart, w tym 104 przez policję, 10 przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej i w trzech przypadkach przez oświatę. Z analizy tabeli 1 wynika iż najwięcej niebieskich kart zakłada policja podczas interwencji .
Około połowa z prowadzonych w 2013r. procedur została zakończona w tym samym roku. Natomiast zespoły interdyscyplinarne kontynuowały łącznie 59 spraw z roku 2012. Można zatem wstępnie założyć, iż około połowa ze zgłoszeń nie wymaga długotrwałych prac grupy roboczej.
27 spraw prowadzonych przez zespoły interdyscyplinarne przekazano organom ścigania - stanowi to 23% ogółu prowadzonych procedur.
Dane przekazane przez Zespołu Interdyscyplinarne wskazują, że w roku sprawozdawczym wykonano 1 eksmisję z lokalu w trybie 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Odnotowano także 1 przypadek odebrania dziecka z rodziny na podstawie art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
(patrz Tabela 1)
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
Tabela 1. DZIAŁALNOŚĆ ZESPÓŁÓW INTERDYSCYPLINARNYCH W POSZCZEGÓLNYCH GMINACH POWIATU RAWICKIEGO (dane z ops)
Lp. REALIZACJA ZADAŃ GMINY RAWICZ BOJANOW
O
M.GÓRKA PAKOSŁAW JUTROSIN SUMA
1. Liczba prowadzonych procedur na dzień 31.12.2013 r. 37 25 16 5 6 89
2. Liczba spotkań Zespołu Interdyscyplinarnego 4 1 0 3 4 12
3. Liczba szkoleń Zespołu Interdyscyplinarnego 0 1 0 3 3 7
4. Liczba sporządzonych Niebieskich Kart A przez przedstawicieli poszczególnych podmiotów wszczynających procedurę w 2013 roku:
Ogółem 56 25 12 10 14 117
Jednostki organizacyjne pomocy społecznej 5 1 0 3 1 10
Policja 50 24 10 7 13 104
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 0 0 0 0 0 0
Oświata 1 0 2 0 0 3
Ochrona zdrowia 0 0 0 0 0 0
5. Liczba Niebieskich Kart A, które zostały założone ponownie w 2013 roku w toku trwania tej samej procedury
10 4 3 5 2 24
6. Liczba powołanych Grup Roboczych w 2013 roku 39 21 13 10 14 97
7. Liczba prowadzonych procedur z 2012 roku 38 14 1 7 6 66
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
Tabela 1. DZIAŁALNOŚĆ ZESPÓŁÓW INTERDYSCYPLINARNYCH W POSZCZEGÓLNYCH GMINACH POWIATU RAWICKIEGO cd.
Lp. REALIZACJA ZADAŃ GMINY RAWICZ BOJANOWO M.GÓRKA PAKOSLAW JUTROSIN SUMA
8. Liczba spotkań Grup Roboczych 97 25 13 10 14 159
9. Liczba zakończonych procedur z 2013 roku 19 21 3 2 7 52
10. Liczba zakończonych procedur z 2012 roku 36 8 4 5 6 59
11. Osoby, którym zapewniono schronienie w ośrodku interwencji kryzysowej
0 0 0 0 0 0
12. Przypadki odebrania dziecka z rodziny na podstawie art.
12 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
0 1 0 0 0 1
13. Liczba eksmisji z lokalu w trybie 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
0 0 0 1 0 1
14. Liczba przekazanych przez Zespół
Interdyscyplinarny/Grupę Roboczą zawiadomień do organów ścigania (policji, prokuratury) o popełnieniu przestępstwa w związku z użyciem przemocy w rodzinie
16 7 1 3 0 27
15. Liczba odmów wszczęcia postepowania przez Policje/Prokuraturę
5 2 0 0 0 7
16. Liczba umorzeń dochodzenia przez Policje/Prokuraturę 1 2 0 1 0 4
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
2. OCENA ILOŚCIOWA ZJAWISKA PRZEMOCY Z PODZIAŁEM NA POSZCZEGÓLNE GMINY POWIATU RAWICKIEGO
W roku 2013 założono w gminie Rawicz 56 niebieskich kart, w gminie Bojanowo 25, w gminie Jutrosin 14, w gminie miejska Górka 12 a w gminie Pakosław 10. Wartości powyższe przeliczone w stosunku do liczby mieszkańców poszczególnych gmin pokazują, iż największy odsetek ujawnionych przypadków przemocy w rodzinie przypada na gminę Bojanowo i wynosi niespełna 0,3%, najmniejszy natomiast na gminę Miejska Górka tj. niecałe 0,15%.
(patrz wykres 1, wykres 2)
Wykres 1 LICZBA NIEBIESKICH KART W POSZCZEGÓLNYCH GMINACH POWIATU RAWICKIEGO SPORZĄDZONYCH W ROKU 2013
56
25
12 10
14
RAWICZ BOJANOWO M.GÓRKA PAKOSŁAW JUTROSIN
0 10 20 30 40 50 60
LICZBA NIEBIESKICH KART
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
Wykres 2 ILOSĆ NIEBIESKICH KART W STOSUNKU DO LICZBY MIESZKAŃCOW POSZCZEGÓLNYCH GMIN
3. STATYSTYKA SĄDU I PROKURATURY
W ubiegłym roku powiecie rawickim kuratorzy prowadzili łącznie 43 dozory nałożone przez Sąd Rejonowy w Lesznie oddział w Rawiczu z artykułu 207 kodeksu karnego.
Prokuratura prowadziła 76 postępowań z czego w 34 przypadkach podjęto decyzję o odmowie wszczęcie dochodzenia, 11 spraw umorzono, natomiast w 27 przypadkach skierowano akt oskarżenia do sądu rejowego.
(patrz wykres 3, wykres 4)
RAWICZ 30.215
BOJANOWO 8.917
M.GÓRKA 9.380
PAKOSŁAW 4.688
JUTROSIN 7.113 0,00%
0,05%
0,10%
0,15%
0,20%
0,25%
0,30%
Tytuł wykresu
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
Wykres 3 LICZBA DOZORÓW PROWADZONYCH z art. 207 kk. W POSZCZEGÓLNYCH GMINACH POWIATU RAWICKIEGO W ROKU 2013 (IV ZKSS Sąd Rejonowy w Lesznie z/s w Rawiczu)
Wykres 4 POSTĘPOWANIA PROWADZONE PRZEZ PROKURATURĘ REJONOWĄ W RAWICZU z art. 207 kk.
18
7
11
3 4
RAWICZ BOJANOWO M.GÓRKA PAKOSŁAW JUTROSIN
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
LICZBA DOZORÓW z art. 207 kk.
odmowa wszczęcia;45%
umorzenie dochodzenia; 15%
skierowanie aktu oskarżenia; 35%
postanowienie o połączeniu 5%
POSTĘPOWANIA PROKURATURY z art. 207 kk.
w 2013 roku - nadzorowano 76 postępowań
odmowa wszczęcia umorzenie dochodzenia skierowanie aktu oskarżenia postanowienie o połączeniu
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
5. STATYSTKA POLICJI
W roku ubiegłym w sprawach przemocy w rodzinie policja interweniowała 114 razy i tyle założono niebieskich kart. Z danych wynika iż pokrzywdzonymi przemocy w większości są kobiety, na 178 osób było ich aż 112, w pozostałej części mężczyźni - 40 i małoletni -27. Jeżeli idzie o sprawców przemocy domowej dane policji wskazują iż w 97% odnotowanych przypadków byli to mężczyźni.
(patrz tabela 2)
6. DANE POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W RAWICZU W ZAKRESIE REALIZACJI PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
W RODZINIE I OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM W ROKU 2013
W roku 2013r. w związku z występowaniem przemocy w rodzinie dwoje dzieci w trybie interwencyjnym umieszczono w rodzinnej pieczy zastępczej. Prócz tego dwie osoby skorzystały z pobytu w Ośrodku Interwencji Kryzysowej przy POW „Mały Dworek” w Łaszczynie.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Rawiczu od 2013 r. realizuje program korekcyjno - edukacyjny dla sprawców przemocy w rodzinie. Wypracowano sposoby kierowania i obligowania sprawców przemocy domowej do udziału w programie.
Najlepsze efekty przynoszą działania na etapie postępowania policji i prokuratury oraz sądu zmierzające do zobligowania sprawców do udziału w programie korekcyjno – edukacyjnym. W ubiegłym roku zgłoszonych zostało 16 uczestników (mężczyźni) z czego zakwalifikowano 12, natomiast program w wymaganym zakresie ukończyło 6 osób.
W roku 2013 we współpracy z Miejsko - Gminnym Ośrodkiem Wsparcia w Rawiczu przeprowadzono 9 zajęć profilaktycznych o charakterze edukacyjno - informacyjnym dla dzieci i młodzieży z zakresy przemocy w rodzinie. W zajęciach łącznie uczestniczyło 130 dzieci w wieku od 7-15 lat z gminny Rawicz. Zajęcia
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
profilaktyczne odbyły się podczas półkolonii i obozów letnich, a także w Świetlicach Socjoterapeutycznych.
Dodatkowo odbyły się kampanie informacyjne, min. w postaci spotu w Kinie Promień w Rawiczu, który emitowano przez dwa miesiące przed każdym seansem filmowym oraz ogłoszenia w lokalnej prasie oraz stronach internetowych.
W 2013 roku został także powołany Powiatowy Zespół Konsultacyjny ds.
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w celu koordynowania działań lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie na poszczególnych szczeblach instytucjonalnych.
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
Tabela 2. DANE DOTYCZĄCE PRZEMOCY W RODZINIE Z KOMENDY POWIATOWEJ POLICJI W RAWICZU
Lp. WYSZCZEGÓLNIENIE RAWICZ BOJANOWO M.GÓRKA PAKOSŁAW JUTROSIN SUMA
1. Liczba interwencji domowych dotyczących przemocy w rodzinie
49 25 18 8 14 114
2. Liczba wypełnionych niebieskich kart 49 25 18 8 14 114
3. Liczba pokrzywdzonych w wyniku przemocy w rodzinie ogółem:
w tym:
67 32 33 15 31 178
Kobiety 45 20 20 10 17 112
Mężczyźni 6 7 7 1 6 40
Małoletni 16 5 6 4 8 39
4. Liczba sprawców przemocy domowej ogółem:
w tym:
50 25 18 8 14 115
Kobiety 2 1 0 0 0 3
Mężczyźni 48 24 18 8 14 112
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W POWIECIE RAWICKIM NA LATA 2012-2016
7. REKOMENDACJE
Wnioski i rekomendacje dotyczące programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w powiecie rawickim - na podstawie uwag do programu zgłoszonych przez Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rawiczu, Miejsko-Gminny Ośrodek Wsparcia w Rawiczu oraz Wydział Edukacji i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego Gminy Rawicz
1. Biorąc pod uwagę dane wykazane w raporcie za rok 2013 wskazane jest rozbudowanie systemu pomocy ofiarom przemocy domowej jak i działań wobec osób przemoc stosujących.
2. Należy zintensyfikować działania profilaktyczne poprzez edukowanie rodziców i dzieci w zakresie nauki wychowania bez przemocy - szkoły dla rodziców, poradnictwo dla osób zagrożonych zjawiskiem przemocy, przekierowanie do odpowiednich instytucji w celu uzyskania pomocy medycznej, psychologicznej, prawnej, socjalnej i innej.
3. Zasadne jest uściślenie współpracy między instytucjami w zakresie kierowania osób stosujących przemoc do odbycia treningu zastępowania agresywnych postaw - informowanie sprawców o możliwości odbycia takiego treningu dobrowolnie bądź z polecenia sądu.
4. Istnieje potrzeba dokształcania wybranych grup zawodowych ( pracowników socjalnych, pedagogów, opiekunów) w kwestii reagowania na zjawisko przemocy - uczulania na procedurę Niebieskiej Karty, a także pod katem wypalenia zawodowego w zakresie pracy z osobami doświadczającymi przemocy jak i stosującymi ją - organizowanie szkoleń tematycznych.
5. Istnieje zasadność uruchomienia "pokoju rozmów" - tj. pomieszczenia przystosowanego do przesłuchań dzieci dotkniętych przemocą.
6. Zachodzi konieczność utrzymania bądź utworzenia nowych punktów interwencji kryzysowej gotowych na przyjęcie ofiar przemocy w celu objęcia ich dalsza specjalistyczną pomocą.
7. Zorganizowanie współpracy pomiędzy Szpitalem Powiatowym w Rawiczu, a Zespołem Interdyscyplinarnym w zakresie przeprowadzania badan ofiar i uzyskaniem wyników obdukcji.
8. Wspieranie oddolnych inicjatyw powstania grupy wsparcia dla ofiar przemocy poprzez udostępnienie pomieszczenia spotkania grupy ( np.: w siedzibie MGOW w Rawiczu, objęcie opieką dzieci podczas nieobecności rodzica na spotkaniu grupy wsparcia.
9. Praca nad prowadzeniem poradnictwa w systemie działań edukacyjnych służących wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców, szczególnie w rodzinach zagrożonych przemocą.
Reasumując - priorytetem w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest efektywna współpraca pomiędzy poszczególnymi instytucjami oświatowymi, służbą zdrowia, pomocy społecznej a także wymiarem sprawiedliwości. Ważna i konieczna jest profilaktyka kierowana już do osób będących w wieku szkolnym - podnoszenie świadomości społecznej poprzez uczulanie na zjawisko przemocy.
