p i c . u i H 05 k Q
EMO KRATYC ZIMY
R Z E 6 L & D R A W N I C Z ¥
W
CENTRALNE CZASOPISMO PRAWNICZE
POŚW IĘCONE PRAKTYCE I W YK ŁA D N I PRAWA ORAZ SŁUŻBIE W Y M IA R U SPRAW IEDLIW OŚCI
• • A O ^ O K '
y
numerze:
f # *Pierwszy Kongres Nauki Polskiej Prace Podsekcji Prawa
D r J a n W a s ilk o w s k i, r e k to r U n iw e rs y te tu W a rs z a w s k ie g o
N
■ 1 ^ - zb. 56). C ZE R W IE C 1950 r. ROK VI
z a w ie ra 64 stro n y d ru ku . C en a 100 zł
Str.
O ścisły zw ią ze k te o rii i p ra k ty k i p ra w n ic ze j. Nasze zadania wobec K ongresu N a u k i P olskiej
P ro f. H e n ry k Ś w ią tk o w s k i, m in is te r spraw ied liw o ści __
O socjalistyczną dyscyplinę p racy
Tadeusz R ek, w ic e m in is te r s p ra w ie d liw o ś c i — A d w o k a tu ra w now ych w a ru n k a c h i wobec now ych zadań
D r Jan W a s ilko w ski, r e k t o r U . W . — I Kongres N a u k i P o l
skiej. P race Podsekcji P ra w a
N . D . K azancew — Zadan ia prac naukow o-badaw czych w dzie
dzinie p ra w a . . . .
Ig n a c y Iserles, w ic e p r o k u r a to r S O. — P o lity k a k a d r i szko
lenie p ra c o w n ik ó w w y m ia ru spraw iedliw ości w ś w ie tle u c h w a ł I V P le n u m K C P Z P R .
D r Tadeusz C y p ria n , sędzia S. N . — K w a lifik o w a n ie p rze stępstw gospodarczych. A r t y k u ł d y s k u s y jn y . R e ce n zje :
R om an K o ra b -Ż e b ry k — Z powodu u kazania się nowego podręcznika te o rii państw a i p ra w a A cadem y of Sciences at G o ttin g en: T w o E xpertises re la tin g to the A rch ives of the Teutonic O rd e r and the A n c ie n t Prussian D uchy, G o ttin g e n 1949 (rec.
d r M a r ia n M u s z k a t ) ...
Kuch p ra w n ic z y za granicą:
P. S. B ondarenko — P rzy c zy n e k do zagadnienia k la sowej i p ra w n e j n a tu ry a d w o k a tu ry ra d zieckiej N o w y czechosłowacki p ro je k t kpc . . . . P raw o d aw stw o rasistowskie w A fry c e P o łu d n io w ej J. Z a k rze w s k a i L . K u b ic k i — P rzeg ląd prasy ra
d zieckiej . . . . .
O rzecznictw o Sądu N ajw yższego
w spraw ach c y w iln y c h . . . .
T ezy z orzeczeń Iz b y C y w i l n e j ...
Z. p ra k ty k i sądow ej w spraw ach c yw iln ych D w a w y r o k i ...
D z ia ł In s tru k c y jn o - S zkolen io w y
U stanow ienie k u ra to ra dla nieznanego z miejsca pobytu (a rt. 157 k p c i a rt. 13 § 2 k p n ) .
K ro n ik a . . . . . . .
O dp o w iedzi p ra w n e . . . . . . K o n k u rs na pracę p op u laryzato rską . . . .
1
3 8
16
25
31
37
41
44
46 49 50 51
53 55
57
59 60 62 64
K O M I T E T R E D A K C Y J N Y
D r Tadeusz C yp rian , sędzia S. N., D r S tanisław E h rlic h , zast. p ro f. U n iw e rs y te tu W a rszaw skiego, Z o fia G aw rońska-W asilko w ska, sędzia S. N., M aurycy G rudziński, sędzia S. N., Zygm unt K apitaniak, sędzia S. N., D r Leszek L e m e ll, p ro k u ra to r S. N„ D r Rom an P iotrow ski, p ro fe s o r U n iw e rs y te tu W a rsza w skie g o , D r Stefan R ozm aryn , p ro fe s o r U n iw e rs y - te tu W a rsza w skie g o , D r J e rzy S aw icki, p ro fe s o r U n iw e rs y te tu Ł ó d zkie g o , D r S tanisław M iw iń s k i, p ro fe s o r U n iw e rs y te tu W a rszaw skiego, D r S ew e ryn Szer, p ro fe s o r U n iw e rsyte tu
Ł ó d zkie g o , D r Jan W asilko w ski, p ro fe s o r U n iw e rs y te tu W arszaw skiego.
Redaktor: D r L. L ern ell.
D E M O K R A T Y C Z N Y *"$
PRZEGLĄD P R A W N I C Z Y
CENTRALNE CZASOPISMO PRAWNICZE
P O Ś W I Ę C O N E P R A K T Y C E I W Y K Ł A D N I P R A W A O R A Z S Ł U Ż B I E W Y M I A R U S P R A W I E D L I W O Ś C I
W Y d a j e — Ministerstwo Sprawiedliwości. R e d a g u j e — Komitet Redakcyjny.
(og.
zb. 56). CZERWIEC 1950. ROK VI
C (((
O ścisły ziuiązek teorii i praktyki praiuniczej Nasze zadania rcobec Kongresu Nauki Polskiej
p ^ r ° b l e m a t y k a Pie rwszego K o n g re s u N a u k i , ^ i e j w d zie d z in ie p ra w a je s t sp ra w ą ż y w o Pr ° ^ zcł C(ł nie t y l k o te o r e ty k ó w , p ro fe s o ró w , hi :C° W n ik ó w n a u k o w y c h . P ro b le m a ty k a ta jest
^ le rn ie a k tu a ln ą i d o n ios łą s p ra w ą także dla t y ^ n i k ó w w y m i a r u s p ra w ie d liw o ś c i, d zia la ją - Pa s ą d o w o - p r o k u r a t o r s k im o d c in k u p r a k t y k i Pr^ n i c z e j .
r VJn
° żYw.
Jed n y m b o w ie m z c z o ło w y c h haseb, pod k tó -
°d b ę d z ie się K o n g re s N a u k i P o ls k ie j, a k tó r e
*a.cz ‘ a ■ toczcl ce Si? p race p rz y g o to w a w c z e , je st iJo v v ° iC ie o n i ' Pr a k t y k i ; je s t ściślejsze niż d o tą d SllJ ązanie badań n a u k o w y c h z p ro b le m a m i, w y - pro^ Ymi Przez ż y c ie , z k o n k r e t n y m i i a k t u a l n y m i i erna m i ż y c ia gospodarczego, społecznego
anslM/o w e g o P o ls k i L u d o w e j.
a9 a d n ie n ie p o w ią z a n ia p o w ią z a n ia badańbadań n a u k o w y c h i ^ n n ą p r a k t y k ą je s t szc zególnie ż y w e CzVtr/ 0 ^ 6 Ua naszYm o d c in k u , na o d c in k u p r a w n i- diQ B ra k ta k ie g o p o w ią z a n ia o d c z u w a m y bar- hey n '¡ w ie na k a ż d y m k r o k u w nasze j codzien-
Prakt yce.
feOre; St ^ 0VVieiil rzeczą jasną, iż bez g łę b o k ie g o dr6 w yCZn< * 0 P o d m u ro w a n ia , bez g łę b o k ic h ■ stu- n/e n a u k o w y c h n ie je s t do p o m y ś le n ia ro z w ią z a - fiy c,^ ] a r d z ie j p a lą c y c h p r o b l e m ó w k o d y i i k a c y j - B o z w ią z a n ie ty c h z a gadnie ń za le ży od tego,
j a k ro z w ij a ć się będzie u nas p r a w d z iw ie n a u k o w a , m a r k s is t o w s k a m y ś l p r a w n ic z a i w j a k i m sto p n iu p o t r a f i m y zastosować d o ś w ia d c z e n ie n a u k i radziec
k i e j do ro z w ią z a n ia k o n k r e t n y c h zadań k o d y f i k a c y jn y c h , z ależy od tego w j a k i sposób p o t r a f i m y słusznie, d ia le k t y c z n ie w ią z a ć zagadnie nia codzien
n e j p r a k t y k i s ą d o w o - p r o k u r a t o r s k ie j z teorią. N i e raz p o d k re ś la n o , iż nasze zaległo ści na o d c in k u k o d y i i k a c y j n y m — a są one nad e r po w a żne — m a j ą s w e ź ró d ło z a ró w n o w n ie d o jrz a ło ś c i i słabości naszej m y ś i i p r a w n ic z e j j a k i w z w ią z a n y m z ty m z j a w i s k ie m b r a k u u m ie ję tn o ś c i zasto sow ania za
łożeń te o r e ty c z n y c h do r o z w ią z y w a n ia c o d z ie nn y c h p r a k t y c z n y c h zadań.
Jest ta k samo rzeczą jasną, iż codzienna n a sza pra ca nad p o d n ie s ie n ie m p o z io m u w y m i a r u s p ra w ie d liw o ś c i, nad s łu s z n y m u s ta w ie n ie m k i e r u n k u p o l i t y k i k r y m i n a l n e j i s ą d o w e j może w ó w czas osiągnąć s w ó j cel, je ż e li apara t w y m i a r u s p ra w ie d l iw o ś c i p r z y s w o i sobie na n o w o p o d s ta w o w e te o re ty c z n e w ia d o m o ś c i z n a u k i pra w a , o p a rte na założeniach m a r k s iz m u - le n in iz m u . N a b y t e w o kre s ie s t u d i ó w w ia d o m o ś c i z d z ie d z in y p ra w a , opa rte n a j częściej na a n t y n a u k o w y c h ,,te o r ia c h " , na m e to d o l o g i i b u r ż u a z y jn e j, s ta ją się w g r u n c ie rzeczy h a m u lc e m w r e a liz a c ji zadań kla s o w e g o , s o c ja lis ty c z n e g o w y m i a r u s p ra w ie d liw o ś c i. U z b ro je n ie zaś k a d r y s ą d o w o - p r o k u r a t o r s k i e j w n ie z b ę d n y w pra -
c y p r a k t y c z n e j zasób w ia d o m o ś c i z d z ie d z in y p ra w a , o p a r t y na z a ło ż e nia c h m a r k s iz m u , je s t m o ż l i w e t y l k o po w y d a n i u n o w y c h p o d r ę c z n ik ó w , pra c, m o n o g r a iii, d a ją c y c h p o g lą d n a u k i m a r k s is t o w s k i e j na p o d s ta w o w ą p r o b l e m a t y k ę p r a w a k a r nego, c y w il n e g o i in n e d z ie d z in y p ra w a . W y d a n i e zaś ta k ic h prac może n a s tą p ić t y l k o po g r u n t o w n e j p r a c y te o re ty c z n e ], w y m a g a b o w ie m p o w a ż n y c h i g łę b o k ic h s t u d i ó w n a u k o w y c h . C ała nasza p raca n a d s z k o le n ie m i u z b r o je n ie m i d e o lo g ic z n y m k a d r y s ą d o w o - p r o k u r a l o r s k i e j może z a w is n ą ć w p r ó żn i, je ż e li z a b ra k n ie n a m te o re ty c z n e g o o p ra c o w a - nra za g a d n ie ń p ra w a w d u c h u n a u k i m a r k s is t o w s k ie j.
Z a g a d n ie n ie p o stę pu nasze j m y ś l i p r a w n ic z e j, j e j r o z w o ju , j e j d o jrz a ło ś c i id e o lo g ic z n e j je s t n ie z m ie r n ie i s t o t n y m p ro b le m e m z p u n k t u w id z e n ia c o d z ie n n e j p r a k t y k i w y m i a r u s p r a w ie d liw o ś c i.
P r a k t y k a w y m i a r u s p r a w ie d l iw o ś c i k s z ta ł tu j e się i w in n a się k s z ta łto w a ć na g ru n c ie k o n k r e t n y c h p r z e j a w ó w i i o r m to czącej się i z a o s trz a ją c e j się w a l k i k l a s o w e j , k s z ta ł tu j e się na g ru n c ie t y c h k o n k r e t n y c h zadań, j a k i e na d a n y m etapie w a l k i k la s o w e j ma do s p e łn ie n ia ap a ra t śc ig a n ia i k a ra n ia , apa ra t p rz y m u s u p a ń s tw o w e g o . N a u k o w a m a r k s is t o w s k a a n a liz a te j p r a k t y k i je s t rzeczą k o n ie c z n ą d la z o r ie n to w a n ia się c z y nasza p r a k t y k a słu s z n ie ro z w ią z u j e p o s ta w io n e przed n ią zagad
n ie n ia . U o g ó ln ie n ie te j p r a k t y k i , n a u k o w e p o g łę b ie n ie w y ł a n i a j ą c y c h się w c o d z ie n n e j p o l it y c e k r y m i n a l n e j c z y s ą d o w e j p r o b l e m ó w i z j a w i s k m o ż e nam dać b o g a ty m a t e r i a ł d la z o r ie n to w a n ia się w ło r m a c h i p r z e ja w a c h w a l k i k la s o w e j, w s to s o w a n y c h w te j w a lc e przez w r o g a c h w y t a c h i m a n e w ra c h . T a k ie o p r a c o w a n ie te o re ty c z n e może i p o w in n o stać się z k o l e i busolą d la p r a k t y k i , m o że i p o w in n o o ś w ie t li ć d ro g ę p ra k t y c e , w y d o b y w a ć na j a w w y p a c z e n ia , b łę d y i w s k a z a ć d ro g ę i c h l i k w i d a c j i i n a p ra w ie n ia .
J e d n y m z p o d s t a w o w y c h haseł, p o d k t ó r y m toczą się pra ce p rz y g o t o w a w c z e do K o n g r e s u N a u k i, je s t coraz p e łn ie js z e i d o sko n a ls ze w p r o w a d z a n i e zasad p la n o w a n ia do badań n a u k o w y c h . W y
d a je się rzeczą n i e u le g a ją c ą w ą t p l iw o ś c i, iż dla słusznego ro z w ią z a n ia p r o b le m u p la n o w a n ia w na
uce p ra w a , ta k samo j a k w in n y c h dziedzin ach w ie d z y , k o n ie c z n e je s t z o r i e n to w a n ie się w p o tr z e bach p r a k t y c z n y c h . H ie r a r c h ia z a g a d n ie ń p la n o w a n y c h do ro z w ią z a n ia przez m y ś l n a u k o w ą m u s i byC p o d y k t o w a n a s to p n ie m a k tu a ln o ś c i p ro b le m ó w p r a k t y k i . Z a p o tr z e b o w a n ie w y n i k a j ą c e z co d z ie n n e j p r a c y a p a ra tu w y m i a r u s p r a w ie d l iw o ś c i w in n o m ie ć, je ż e li ch o d zi np. o p r a w o sądowe, d e c y d u ją c e znaczenie d la u sta n ia h i e r a r c h i i badań n a u k o w y c ń w ty c h ga łę zia ch pra w a . Z d r u g i e j s tro n y u s ta le n ie h i e r a r c h i i p o trz e b p r a k t y k i , słuszna oce
na w a g i z a p o trz e b o w a ń p r a k t y k i — w y m a g a ł 0- u p rz e d n io n a u k o w e g o u o g ó ln ie n ia i g ł ę b o k i e j ana l i z y z j a w i s k i za g a d n ie ń w y ł a n i a j ą c y c h się w p ra k ty c e .
* * *
Z p o w y ż s z y c h , lu ź n y c h zresztą i po b ież n y c h u w a g w y n i k a , iż w o k ó ł za g a d n ie ń P ie rw s z e g o K o n gre su N a u k i P o ls k ie j n a le ż y m o b i li z o w a ć uwagG n ie t y l k o n a u k o w c ó w , ale trzeba t y m i zagadnie nie- m i z a in te re s o w a ć o g ó ł p r a w n ik ó w , trzeba w c ią g 0 do pra c p r z y g o t o w a w c z y c h K o n g re s u r ó w n ie ż i szych p r a k t y k ó w .
Prace p r z y g o t o w a w c z e do K o n g re s u w in n y stać się bodźcem do w s z e c h s tro n n e g o o m ó w ie ń ¡a i g r u n t o w n e j a n a liz y p o d s ta w o w y c h p r o b l e m ó w a°
ty c z ą c y c h s ta nu i r o z w o j u n a u k i p r a w a w p o s z d g ó ln y c h j e j d ziedzin ach, d o ty c z ą c y c h n i e z w y k l e lS t o t n e j s p r a w y p o w ią z a n ia te o r ii z p r a k t y k ą , Pr7,e k s z ta łc e n ia badań n a u k o w y c h w na rzę d zie opW m a ln e j p o m o c y dla p r a k t y k i .
<# jj
D y s k u s ja i w y m ia n a m y ś l i w tr a k c ie ¡Y
jly y o n u o j u *■ w j n u u u « ’ ---
prac p r z y g o t o w a w c z y c h , k t ó r y m c h ę tn ie udzie a m ie js c a na la m a c h naszego pisma, m o g ą i p ó w in p r z y c z y n i ć się n ie t y l k o do ja ś n ie js z e g o w v ^ tle n ia p r o b l e m a t y k i p r a c y n a u k o w e j , ale i do ja ś n ie n ia sam em u sobie w i e l u zagadnień, w y j ą c y c h się z c o d z ie n n e g o ż y c ia a p a ra tu w y n 1' s p r a w ie d liw o ś c i.
■lan>a' d i 0
K 1 *6 % - S o i % G c-i
N r 5 PRZEGLĄD PRAWNICZY Str. 3
O socjalistyczną dyscyplinę pracy*
P ro f. H e n ry k Ś w ią tk o w s k i, m in is te r s p ra w ie d liw o ś c i
P o ls k a L u d o w a w k ro c z y ła w p ie rw s z y r o k
**łanu S ześcioletniego.
Ju ż p rze z p rz e d te rm in o w e w y k o n a n ie p la n u trz y le tn ie g o k r a j nasz p o c z y n ił w ie lk ie p o s tę p y go
spodarcze. Nasza p ro d u k c ja p rz e m y s ło w a na g ło w ę Udności w z ro s ła w p o ró w n a n iu z 1938 ro k ie m d w a 1 Pół ra z y , p ro d u k c ja g o s p o d a rs tw a w ie js k ie g o Vt'Zrosła o 2 2 % . O 7 5 % p o w ię k s z y ł się dochód N arodow y. P la n S ze ś c io le tn i ja s n o n a k re ś la p e r
s p e k ty w y na n a jb liż s z e sześć la t: p ro d u k c ja p rz e m y s ło w a p o w in n a t r z y i p ó ł raza p rz e w y ż s z y ć Poziom p rz e d w o je n n y . R ó w n o cze śn ie p o w ię k s z ą O dpow iednio p ro d u k c ję in n e g a łę zie g o s p o d a rk i n a w o w e j .
P la n na 1950 r. s ta n o w i p ie rw s z y p o w a ż n y
°P eń P la n u S ześcioletniego. W a rto ś ć p r o d u k c ji
^ r ze rn y s ło w e j w ty m r o k u m a p rz e w y ż s z y ć 2l , 9o/ 0 w a r t 0ść p r o d u k c ji ze szło ro czn e j. O 9 % a eży p o w ię k s z y ć p ro d u k c ję s ta li, o 10,7% p ro - 0 U cję żelaza, o 4 3 ,3 % p ro d u k c ję tr a k to r ó w ,
o 3 ,3 % p ro d u k c ję sa m o ch o d ó w itd .
P la n S z e ś c io le tn i p o s u n ie d a le k o m e c h a n iz a - S osp o d a rstw a w ie js k ie g o . Je st to w a ż n y w a cję _
r Pnek
s . p rz e s ta w ie n ia r o ln ic tw a na t o r y s o c ja li- k r^ CZne' duz w 1^50 r. w P olsce b ę d zie c z te ro -
° l r>ie w ię c e j s ta c y j m a s z y n o w o -tra k to ro w y c h .
^ ^ P o m y ś ln e w y k o n a n ie p la n u na 1950 r. p rz y - m y 6 d a lszY p rz y r o s t ś ro d k ó w p ro d u k c ji. B ę d z ie - 2 ‘ w YPuszczać dużo w ię c e j to w a ró w m asow ego ob ° trz e b o w a n ia , n p . tk a n m w e łn ia n y c h — o 24,3% , uw ia — o 2 6 ,7 % . P o d n ie sie się p o z io m ż y c io w y
s P ra c u ją c y c h .
^ W y k o n a n i e P la n u S ze ścio le tn ie g o s ta n o w ić ro z w e z b u d o w a m e p o d s ta w s o c ja liz m u , o lb rz y m ie naszej g o s p o d a rk i n a ro d o w e j, p o d n ie tę ^ 16 d ° b r o b y tu i k u l t u r y m as p ra c u ją c y c h , po - i ^ w k ła d w d z ie ło zabezpieczenia p o k o ju 'lest t? 0c n m n l a obozu d e m o k ra c ji i s o c ja liz m u , b y j , 0 n a jw ię k s z y p la n , k t ó r y k ie d y k o lw ie k ko a w ia n y ł re a liz o w a n y w n a szym k r a ju . T y l- Z k l ° ° y c ie w ła d z y p rze z p o ls k i lu d p ra c u ją c y z rą k ^ ro b o tn ic z ą na czele, o d e b ra n ie w ła d z y lis ty c ^ d a l i s t ó w i o b s z a rn ik ó w , re w o lu c ja s o cja - SQ°d a r? a’ m ożność p la n o w e j p rz e b u d o w y g>-
n a ro d o w e j na p o d s ta w a c h s o c ja lis ty c z - C° Vvn ik m <'fet'at w y g ło s z o n y na naradzie a k ty w u p ra -
w y m ia ru s p ra w ie d liw o ś c i.
n y c h , d a ły m ożność re a liz o w a n ia g ig a n tyczn e g o , d u m n e g o P la n u S ześcioletniego.
T a k ie są o s ią g n ;ęcia p rz e b y te j d ro g i i ta k ie są p e rs p e k ty w y . T a k ie są o s ią g n ię cia i w y n ik i 5 la t d z ia ła n ia u m o w y o p rz y ja ź n i, w z a je m n e j po
m o c y i w s p ó łp ra c y p o w o je n n e j z a w a rte j p rze z R ze czp o spo litą P o ls k ą ze Z w ią z k ie m S o c ja lis ty c z n y c h R e p u b lik R a d z ie c k ic h . P ięć la t te m u G e n e ra lis s im u s J ó z e f S ta lin p r z y p o d p is a n ’ u p o ls k o -ra d z ie c k ie j u m o w y o p r z y ja ź n i i w z a je m n e j p o m o c y ta k o k r e ś lił je j h is to ry c z n e znaczenie: „Z n a c z e n ie te j u m o w y p o le ga p rze d e w s z y s tk h n na ty m , że z n a m io n u je ona za sa d n iczy z w r o t w sto s u n k a c h m ię d z y Z w ią z k ie m R a d z ie c k im a P o ls k ą w k ie r u n k u sojuszu i p rz y ja ź n i, k t ó r y n a s tą p ił w to k u obecnej w o jn y w y z w o le ń c z e j p rz e c iw k o N :em com i k t ó r y o tr z y m u je obecnie fo rm a ln e u tr w a le n ie w n in ie js z e j u m o w ie “ . N a ró d p o ls k i 21 k w ie tn ia b r. u ro c z y ś c ie u c z c ił p ę c io łe tn ią ro c z n ic ę u m o w y o so ju szu i p rz y ja ź n i z k ra je m z w y c ię s k ie g o socja
liz m u . W k a ż d e j to n ie w y d o b y te g o w ę g la , w k a ż d y m z b u d o w a n y m d o m u , w k a ż d y m k r o k u n a p rz ó d p rz y re a liz a c ji p la n ó w g o sp o d a rczych w y ra ż a się ta p rz y ja ź ń , o d czu w a się pom oc k r a ju ra d z ie c k ie g o . U m o w a p o ls k o -ra d z ie c k a z a w a rta zo
s ta ła na la t 20, je s t ona je d n a k u m o w ą w ie c z y s tą , a lb o w ie m na n ie j o p ie ra się b u d o w n ic tw o so cja liz m u w Polsce.
K o rz y s ta ją c z o lb rz y m ie g o h is to ry c z n e g o do św ia d c z e n ia W K P (b ), P o ls k a Z je d n o c z o n a P a rtia R o b o tn ic z a p ro w a d z i kla s ę ro b o tn ic z ą i p ra c u ją c e c h ło p s tw o do s o c ja liz m u .
*
S o c ja liz m n ie p rz e rw a n ie i s y s te m a ty c z n i p o d n o s i id e o lo g ic z n y i k u ltu ra ln o -te c h n ic z n y p o zio m p ra c o w n ik ó w , ro d z i n o w ą d y s c y p lin ę p ra c y i o tw ie ra m o ż liw o ś ć rz e c z y w iś c ie n a u k o w e g o re g u lo w a n ia pro ce su p ra c y p rz y tr o s k liw y m , ro z u m n y m s to s u n k u do z d ro w ia p ra c o w n ik ó w , p o d n o si d o b ro b y t p ra c u ją c y c h i s tw a rz a n o w e p o b u d k i do p ra c y . Z n o w e j s y tu a c ji p ra c u ją c y c h w p r o d u k c ji p o w s ta je n o w y sto s u n e k do p ra c y — ja k o d o b ro w o ln y o b o w ią z e k , s p ra w a h o n o ru i s ła w y .
O lb rz y m ie m o ż liw o ś c i p o d n ie s ie n ia w y d a jn o ści p ra c y ze sp o łow e j p o w s ta ją p rz y s o c ja liz m ie w w y n ik u szcze g ó lnych w ła ś c iw o ś c i n o w e g o spo
łecznego sposobu w y tw a rz a n ia . P la n o w a n ie gospo-
d a r k i n a ro d o w e j i u s u n ię c ie s tr a t w y n ik a ją c y c h z k r y z y s u i b e z ro b o c ia , lik w id a c ja k la s s z k o d n i
k ó w i t r u tn ió w , s o c ja lis ty c z n e ro z lo k o w a n ie s ił p ro d u k c y jn y c h , s p e c ja liz a c ja , p la n o w a p rz e b u d o w a s t r u k t u r y g o s p o d a rk i w k ie r u n k u zd e cyd o w a n e g o
■powiększania z a k re s u p ra c y p rz e m y s ło w e j, u spo
łe c z n ie n ie i zje d n o c z e n ie na w y s o k im p o z io m ie te c h n ic z n o -n a u k o w y m m ilio n ó w d o ty c h c z a s in d y w id u a ln y c h g o s p o d a rs tw ro ln y c h , p rz e z w y c ię ż e n ie sezo n o w o ści p r o d u k c ji i zabezpieczenie je j c ią g łe g o c h a ra k te ru , s ta n d a ry z a c ja i n o rm a liz a c ja p ro d u k c ji, n a u k o w a o rg a n iz a c ja k ie r o w n ic tw a —- w s z y s tk o to s tw a rz a n ie o g ra n ic z o n e m o ż liw o ś c i s o c ja liz m u w d z ie d z in ie p o d n ie s ie n ia w y d a jn o ś c i p ra c y .
K o m u n iz m , u c z y ł L e n in , s ta n o w i w y z s z ą w s to s u n k u do k a p ita lis ty c z n e j, w y d a jn o ś ć p ra c y d o b ro w o ln y c h , ś w ia d o m y c h , z je d n o czo n ych , k o rz y s ta ją c y c h z p rz o d u ją c e j te c h n ik i ro b o tm k o w (D z ie ła , t. X X I V , s tr . 342).
„ K a p ita liz m m oże b y ć o s ta te czn ie z w y c ię ż o n y i zostanie o sta te czn ie z w y c ię ż o n y przez to , że s o cja liz m s tw a rz a n o w ą , o w ie le w yższą w y d a jn o ś ć p r a c y “ (tam że). T e m y ś li L e n in a z o s ta ły d ale]
ro z p ra c o w a n e w e w s k a z a n ia c h , ja k ie d a ł J o ze f S ta lin w 1939 r . n a X V I I I Z je ź d z ie W K P (b), k ie d y ja k o p o d s ta w o w e p rz e d k r a je m p o s ta w io n e zosta
ło z a d a n ie d o pędzić i p rze ścig n ą ć n a jb a rd z ie j ro z w in ię te k r a je k a p ita lis ty c z n e w d z ie d z in ie w y tw a rz a n ia p o d s ta w o w y c h to w a ró w p rz e m y s ło w y c h na g ło w ę lu d n o ś c i.
R z e c z y w is te , re a ln e m o ż liw o ś c i n ie o g ra n ic z o n e g o ro z w o ju s ił p r o d u k c y jn y c h i potężnego w z ro s tu w y d a jn o ś c i p ra c y ze sp o łow e j s tw a rz a so cja liz m . T y lk o d la s o c ja liz m u w ła ś c iw e je s t n ie p rz e rw a n e , s y s te m a ty c z n e podnoszenie w y d a jn o ś c i p ra c y .
3 2 -le tn ie d o św ia d cze n ie s o c ja lis ty c z n e g o b u d o w n ic tw a w Z S R R je s t p rz e k o n y w u ją c y m do
w o d e m , że w z ro s t w y d a jn o ś c i p ra c y w w a ru n k a c h s o c ja liz m u rz e c z y w iś c ie s ta ł się n ie o d łą c z n ą cechą r o z w o ju e k o n o m ik i, a te m p o w z ro s tu w y d a jn o ś c i p ra c y w Z S R R n a o c z n ie ś w ia d c z y o w yższo ści s o c ja liz m u n a d k a p ita liz m e m . A n a rc h ia k a p it a li
s ty c z n e j p r o d u k c ji i p rz e c iw ie ń s tw a k la s o w e k a p ita liz m u z u p e łn ie w y k lu c z a ją m ożność ś w ia d o m e g o w p ły w a n ia sp o łe czeń stw a na p o z io m w y d a j
n o ś c i p ra c y i na te w a r u n k i społeczne, k tó r e go o k re ś la ją p o d w p ły w e m ż y w io ło w y c h , śle p ych i d e s tr u k c y jn y c h p r a w e k o n o m ic z n y c h . W p rz e c i
w ie ń s tw ie do k a p ita liz m u p r z y s o c ja liz m ie p la n o w y c h a ra k te r g o s p o d a rk i p o z w a la ś w ia d o m ie k ie ro w a ć w s z e lk im i c z y n n ik a m i, w p ły w a ją c y m i na p o z io m w y d a jn o ś c i p ra c y z a ró w n o w z a k re s ie je d n e g o z a k ła d u p ra c y , ja k i w ra m a c h c a łe j p r o d u k c j i k r a jo w e j.
O k re ś la ją c p o d s ta w o w e w a r u n k i w z ro s tu w y d a jn o ś c i p ra c y p r z y s o c ja liz m ie — o b o k zadan a w s z e c h s tro n n e g o ro z w o ju w ie lk ie g o p rz e m y s łu , p o d n ie s ie n ia te c h n ic z n y c h k w a lif ik a c y j i k u l t u ra ln e g o p o z io m u m as p ra c u ją c y c h , i w s p ó łz a w o d n ic tw a p ra c y — L e n in w y s u w a ł ró w n ie ż na p ie r w s zy p la n z a d a n ie u g r u n to w a n ia i u tr w a le n ia socja
lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y .
*
D y s c y p lin a p ra c y s ta n o w i k o n ie c z n y w a ru n e k w s z e lk ie j p ra c y z e s p o ło w e j. P roces p ra c y w s p ó l
n e j p o d leg a ć m u s i z n a tu r y rz e c z y o k re ś lo n e m u p o rz ą d k o w i i z a rz ą d z e n io m k ie ro w n ic tw a .
Je d n a kże c h a ra k te r d y s c y p lin y p ra c y b y w a ró ż n y w zależności od ro d z a ju s to s u n k ó w p r o d u k c y jn y c h .
W szędzie, g d zie p a n u je p r y w a tn a w ła sn o sc ś ro d k ó w p r o d u k c ji i is tn ie je w y z y s k c z ło w ie k a p rz e z c z ło w ie k a , d y s c y p lin a p ra c y m a p o d w ó jn y c h a ra k te r. O k re ś la się ona n ie t y lk o n a tu r ą p ra c y ze s p o ło w e j, a le w p ie rw s z y m rz ę d z ie e k s p lo a ta to r- s k im c h a ra k te re m s to s u n k u m ię d z y w ła ś c ic ie le m ś ro d k ó w p r o d u k c ji a p ra c o w n ik a m i.
G łó w n y cel d y s c y p lin y p ra c y z a ró w n o w u s tr o j u s p o łe c z n y m n ie w o ln ic z y m i fe u d a ln y m , ja i w u s tr o ju k a p ita lis ty c z n y m p o le g a n a ty m , a b y z m u s ić p ra c u ją c y c h do tw o rz e n ia na k o rz y ś ć wl*>
ś c ic ie li ś ro d k ó w p r o d u k c ji — b o g a c tw a ko szte m n ę d z y i w y rz e c z e ń c z ło w ie k a p ra c y . D la te g o tez w sp o łe cze ń stw ie , w k t ó r y m p a n u je w y z y s k c zło w ie k a p rze z c z ło w ie k a , d y s c y p lin a p ra c y , będąc z n a tu r y rz e c z y e le m e n te m u c is k u , posiada zawsze p rz y m u s o w y c h a ra k te r, ja k k o lw ie k p r z y ró ż n y c h e k s p lo a ta to rs k ic h sposobach p r o d u k c ji ro ż n i s m e to d a m i p rz y m u s u . W u s tr o ju niew olniczo- i w u s tr o ju fe u d a ln y m d y s c y p lin a p ra c y o p ie r a ł- się na o tw a r ty m p rz y m u s ie fiz y c z n y m . T o _ b y ła . w e d łu g o k re ś le n ia L e n in a , d y s c y p lin a p a łk i. 1 d o b n y p rz y m u s o w y c h a ra k te r posiada d y s c y p 111 p ra c y w u s tr o ju k a p ita lis ty c z n y m z tą ró żn icą , że k n u t d o z o rc y z a m ie n io n y zo s ta ł ks ię g ą k a r, Pr ° w a d z o n ą p rze z k ie r o w n ik a ro b ó t.
U w o ln ie n ie z p ra c y p rz y is tn ie n iu b e z r o b o c ia '' to s tr a s z liw y ś ro d e k w rę k u k a p ita lis t y p rze ci k o p ra c o w n ik o m n a je m n y m . T a k im i ś ro d k a m i % s tra s z e n ia w y z y s k iw a n y c h p ra c o w n ik ó w n ie r p o rz ą d z a li n a w e t w ła ś c ic ie le n ie w o ln ik ó w i fe u ło w ię .
B e z ro b o c ie — to m ie cz D a m ó k le s a , k tó r y w u s tr o ju k a p ita lis ty c z n y m w is i n a d k a ż d y m i tr u d n io n y m p ra c o w n ik ie m , zm u sza ją c go do P ^ d a n ia się k a p ita lis ty c z n e j d y s c y p lin ie p ra c y i n s ie n ią na s z y i ja rz m a w y z y s k u k a p ita lis ty c z
&U* \lJ'
K a p ita lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y d la PraC° cJ(, n ik ó w oznacza s k ró c e n ie ic h o k re s u z d o ln ości p ra c y , zniszczenie ic h s y s te m u .n e rw o w e g o , s 0- się d o d a tk ie m do m a s z y n y , p o z b a w ie n ie m o z l ści fiz y c z n e g o i u m y s ło w e g o ro z w o ju . N ie ^ p rz y p a d k ie m , że w ię kszo ść p rz e d s ię b io rs tw ^ ry k a ń s k ic h p r z y jm u je do p ra cy, je d y n ie ro b ^ k ó w m ło d y c h i w p e łn i s ił — do la t 35, w y ż e j 40.
K a p ita lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y rz e k o m o n a u k o w e zasady o rg a n iz a c ji p ra c y
re a liz u j*
kiedy r o ' w c ią g u 9— 10 g o d z in p ra c y „...w y c is k a się b o tn ik a d w a ra z y w ię c e j p ra c y , w y c ią g a się Q go b e z lito ś n ie w s z y s tk ie s iły , w y s y s a się z P ^ jo n ą szyb ko ścią k a ż d ą k ro p lę e n e rg ii p r ę- i m u s k u łó w n a je m n e g o n ie w o ln ik a . U m rz
PRZEGLĄD PRAWNICZY Str. 5 Nr 6
dzej? — O c z e k u je w ie lu innych za b ra m ą !“ (L ę - n in , Prace, t. X V I I I , s tr . 556).
O d k a p ita lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y , s ta n o -
^ ią c e j ś ro d e k do w y z y s k u p ra c o w n ik ó w p rze z
*cap ita lis tó w z g r u n tu ró ż n i się s o c ja lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y .
Po z w y c ię s tw ie W ie lk ie j P a ź d z ie rn ik o w e j R e
w o lu c ji S o c ja lis ty c z n e j n a s tą p ił w R o s ji w ie lk i H is to ry c z n y p rz e ło m , p o le g a ją c y na p rz e jś c iu „o d d y s c y p lin y w y m u s z o n e j p rze z w y z y s k iw a c z y do d y s c y p lin y ś w ia d o m e j d o b ro w o ln e j“ (L e n in , P ra - ce> t. X X I I , s tr . 463). P o d o b n y p rz e ło m n a s tą p ił
^ k ra ja c h d e m o k ra c ji lu d o w e j, o d b y w a ją c y c h Ir' a rsz od k a p ita liz m u do s o c ja liz m u .
S o c ja lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y je s t po f lerw s z e d y s c y p lin ą sa m ych p ra c u ją c y c h , w y n ik a - z ic h ś w ia d o m o ści sp o łe czne j, a n ie d y s c y p - n a rz u c o n a p ra c u ją c y m p rze z kla s ę w y z y s k i
w aczy. C z y li, że s o c ja lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y 'lest d y s c y p lin ą ś w ia d o m ą , g d y ż p ra c u ją c y ro z u -
. . j e j p o trz e b ę i k o rz y ś c i z n ie j p ły n ą c e .
’ ’^W iadom ość, że ro b o tn :cy p ra c u ją n ie na k a p i- n stó w , a na s w o je w ła s n e p a ń s tw o , na s w o ją asną klasę, z a u w a ż y ł J ó ze f S ta lin w ro z m o w ie . Ple rw s z ą a m e ry k a ń s k ą d e le g a c ją ro b o tn ic z ą , ta :W ia d °m °ś ć s ta n o w i o lb rz y m ią s iłę m o to ry c z n ą d z ie d zin ie ro z w o ju i u d o s k o n a le n ia naszego W em y s łu “ * (S ta lin , Z a g a d n ie n ia le n in iz m u , s tr.
a5> W yd. 10).
S o c ja lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y je s t d la te g o s f s,cy p lin ą d o b ro w o ln ą , p o n ie w a ż o g ro m n a w ię k - ' ° Sc.p ra c u ją c y c h tr a k tu je za ch o w an ie d y s c y p lin y acY ja k o s w ó j n a jw a ż n ie js z y o b o w ią z e k m o r a l-
^ w s to s u n k u do społeczeństw a, do p a ń s tw a lu -
O lb rz y m ia w iększość p ra c o w n ik ó w u c z c iw ie , R a d o m ie i d o b ro w o ln ie p ra c u je , z a c h o w u ją c g o r-
° u d o w n ic tw ie s o c ja lis ty c z n y m . O c z y w is ta w y ż - d y s c y p lin ę p ra c y i b io rą c c z y n n y u d z ia ł W
jj , 1 p rz e w a g a s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y jj e.l,aw ia się p ra k ty c z n ie w p e łn y m o d d a n ia i g o r- tr u d z ie m ilio n ó w lu d z i p ra c y , m a ją c y c h st Horność tego, że n ie p rz e rw a n e u tr w a le n ie p a ń - bo a U d o w e g o , w z ro s t m a te ria ln y c h i k u ltu r a ln y c h u d o s k o n a le n ie p ra c y w s z y s tk ic h o rg a - ńiesi ^ aas^w a lu d o w e g o p ro w a d z i do dalszego p o d - W i(,).erUa d o b ro b y tu każdego p o je d y n c z e g o c zło - j-aj n a Pf a cy, do ro z w o ju je g o k u ltu r a ln y c h i m o - n ik -yc^ w ła ś c iw o ś c i. O lb rz y m ia w iększość p ra c o w - Sc v ro z u m ie , że z a c h o w a n ie n a jś c iś le js z e j d y - War ln ^. Pra c 5' s ta n o w i je d e n z p o d s ta w o w y c h n anjUnK° w p o m y ś ln e g o p rz e d te rm in o w e g o w y k o pom - W ^ ° ^ sce L u d o w e j p la n ó w p ro d u k c y jn y c h , r y w ySlneS ° w y k o n a n ia P la n u S ześcioletniego, p o - c iai ającego P^anu z b u d o w a n ia fu n d a m e n tó w so- Piai ZtTlU’ !n ^e8'ra ln ie o b e jm u ją c e g o p ro g ra m w sp a -
ego w z ro s tu d o b ro b y tu i k u lt u r y mas.
p r " ednak w ś ró d p ra c o w n ik ó w u s p o łe c z n io n y c h IjUęj ' pr st w, in s ty tu c y j i u rz ę d ó w w Polsce Z n o i ły ^ -1Stnie^ jeszcze je d n o s tk i, k tó re n ie w y - Poci., , . 's l^ ° d d ro b n o b u rż u a z y jn y c h n a w y k ó w , od po s t. w na Pracę, o d z ie d z ic z o n y c h w spu ściżn ie a iy m u s tr o ju k a p ita lis ty c z n y m . J e d n o s tk i te
s ta ra ją się p ra c o w a ć ja k n a jm n ie j, a za ra b ia ć m oż
liw ie n a jw ię c e j. W ty m ce lu lu b ią one p rz e rz u cać się z je d n e g o z a k ła d u p ra c y do d ru g ie g o , u c h y la ć się ró ż n y m i sposobam i od p u k tu a ln e g o s ta w ia n ia się do p ra c y , opuszczać d n i i ty g o d n ie p ra c y , n ie w y k o n y w a ć n o rm y p ra c y itp . W o k re sie k a p ita liz m u je d n o s tk i te p rz e s trz e g a ły d y s c y p lin ę p ra c y z o b a w y p rz e d z w o ln ie n ie m z p ra c y , ze s tra c h u p rz e d g ro zą b ezrobocia. A le w Polsce L u d o w e j, ja k o k r a ju d e m o k ra c ji lu d o w e j, masze
ru ją c y m k u s o c ja liz m o w i, bezro b o cie z o sta ło z lik w id o w a n e na zawsze i ta oko liczn o ść, będąca bodźcem i n a tc h n ie n ie m d la m ilio n ó w u c z c iw y c h lu d z i p ra c y do jeszcze lepszej i w y d a tn ie js z e j p ra cy, w y k o rz y s ty w a n a je s t p rze z n ie u c z c iw e je d n o s t k i na szkodę s p ra w y o g ó ln e j. P rz e c iw k o ta k im n ie u c z c iw y m je d n o s tk o m s k ie ro w a n e je s t ostrze u s ta w y z 19 k w ie tn ia 1950 r. o zabezpieczeniu s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y . W y n ik a to ja sn o z u ro czyste g o w s tę p u do u s ta w y i u z a s a d n ie n i w czasie d y s k u s ji w S e jm ie U s ta w o d a w c z y m .
W z d e c y d o w a n e j w a lc e z n a ru s z a n ie m d y s c y p lin y p ra c y w sposób n a jb a rd z ie j ż y w o tn y z a in te re s o w a n i są w sz y s c y u c z c iw i p ra c o w n ic y , a lb o w ie m n ie z d y s c y p lin o w a n e p o s tę p o w a n ie n ie u c z c i
w y c h je d n o s te k w y rz ą d z a d o tk liw ą szkodę p ra c y ze sp o łow e j ja k o całości, obniża w y d a jn o ś ć w y n ik ó w p ra c y k o le k ty w u . D la te g o w a lk a z b u m e la n ta m i, ła z ik a m i i in n y m i n ie u c z c iw y m i je d n o s tk a m i, n a ru s z a ją c y m i s o c ja lis ty c z n ą d y s c y p lin ę p ra c y , cieszy się je d n o m y ś ln y m p o p a rc ie m n a js z e rs z y c h mas p ra c u ją c y c h .
S k o ro u c z c iw a p ra c a w Polsce L u d o w e j je s t ze wszech m ia r p o p ie ra n a i w m ia rę m o ż liw o ś c i na g ra d za n a , czem u d a je m . in . w y ra z w a rt. 2 u s ta w a o zabezpieczeniu s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p l in y p ra c y (odznaczenia p a ń s tw o w e i n a g ro d y za w z o ro w ą d y s c y p lin ę p ra c y ), to z d ru g ie j s tro n y n ie p o w in n o u jś ć b e z k a rn ie żadne n ie u s p ra w ie d liw io n e n a ru s z e n ie s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra cy-
W p ro w a d z a ją c ró żnego ro d z a ju ś ro d k i zachę
t y i n a g ra d z a n ia u c z c iw y c h , p a trio ty c z n y c h , . od d a n y c h d z ie łu s o c ja l’sty c z n e j p r o d u k c ji p ra c o w n ik ó w , oraz sto su ją c ś ro d k i d y s c y p lin a rn e i sądo
w e p rz e c iw k o g w a łc ic ie lo m s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p l in y p ra c y , u s ta w o d a w s tw o p ra c y P o ls k i L u d o w e j ty m s a m y m p rz y c z y n ia s :ę do s o c ja lis ty c z n e g o w y c h o w a n ia o b y w a te li.
O b o w ią z e k p r a c y . — s to so w n ie do w e w n ę trz nego p o rz ą d k u p ra c y w u s p o łe c z n io n y c h p rz e d s ię b io rs tw a c h , in s ty tu c ja c h i u rz ę d a c h s k ła d a się z n a s tę p u ją c y c h e le m e n tó w :
1) P ra c u ją c y w in :en p rze strze g a ć p rz e p is a n y czas p ra c y , t j. zachow ać ściśle p rz e p is y o czasie rozpoczęcia p ra c y , g o d z in a c h rozpoczęcia i z a ko ń czenia p rz e r w oraz d n ia p ra c y . K o n tr o la b o w ie m za c h o w a n ia p rz e p sanego czasu p ra c y u ła tw ia r ó w n ie ż k o n tr o lę w y k o n a n ia p rz e p is a n y c h n o rm w y n ik ó w p ra c y . Z a b e zp ie cze n iu w y k o n a n ia p rze z p ra c o w n ik ó w prze p isa n e g o o k re s u i czasu p ra c y pośw ięcona je s t w p ie rw s z y m rzę d zie o m a w ia n a tu u s ta w a o s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin ie p ra c y .
2) K a ż d y p ra c u ją c y w in ie n u c z c iw ie w y k o n a ć n a ło ż o n e na n ie g o fu n k c je w ze s p o ło w e j p ra c y . P ra c u ją c y p o w in ie n w y k o n a ć n ie t y lk o k o n k r e t
n ą , zle co n ą m u p rze z a d m in is tra c ję pracę, ale ró w n ie ż z w ła s n e j in ic ja t y w y w y k o n a ć w s z y s tk o to , co w y n ik a z o g ó ln y c h za d a ń u sp o łeczn io n e g o p rz e d s ię b io rs tw a , in s ty tu c ji lu b u rz ę d u .
O c z y w iś c ie p rz y k a p ita lis ty c z n e j o rg a n iz a c ji p ra c y o w ła s n e j in ic ja ty w ie p ra c o w n ik ó w tr u d n o m ó w ić . K a p ita lis ty c z n e za sto so w a n ie te c h n ik i m a s z y n o w e j z a m ie n ia ro b o tn ik a w d o d a te k do m a s z y n y . N a to m ia s t p r z y s o c ja lis ty c z n e j o rg a n iz a c ji p ra c y ka żd a p ra c a pos ada tw ó rc z y c h a ra k te r.
,W u s tr o ju s o c ja lis ty c z n y m s to p n io w o u s u w a się ró ż n ic e m ię d z y p ra c ą u m y s ło w ą i fiz y c z n ą , a k a ż d y p ra c o w n ik posiada m o ż liw o ś ć p rz e ja w ie n ia w p e ł
n i s w o ic h zd o ln o ś c i tw ó rc z y c h (ra c jo n a liz a to rz y , p rz o d o w n ic y p ra c y itd .).
3) P ra c o w n ik n ie m oże b y ć o b o ję tn y w p rz y p a d k u , je ż e li p la n p r o d u k c y jn y zo sta ł o p ó ź n io n y n a s ą s ie d n im o d c in k u p ra c y z b ra k u r ą k do p ra c y lu b in n y c h p o w o d ó w . C zasowo w in ie n on do
d a tk o w o w y k o n a ć ró w n ie ż pracę, k tó r a do n ie g o b e z p o ś re d n io n ie n a le ż y . ,.B ę d z ie m y p ra c o w a ć ta k , b y p rz e z w y c ię ż y ć p rz e k lę tą zasadę „k a ż d y za sie
b ie , B ó g za w s z y s tk ic h “ — p is a ł L e n in jeszcze w 1920 r. — B ę d z ie m y p ra c o w a ć ta k , b y u tr w a lić w ś w ia d o m o ści p rz y z w y c z a je n ie , w p ro w a d z ić w co
d z ie n n e j p ra k ty c e m as zasadę: „W s z y s c y za je d nego, je d e n za w s z y s tk ic h “ (L e n in , P race, t. X X V , s tr . 256; t. X X I , s tr. 441).
4) K a ż d y p ra c o w n ik w in ie n w y k o n a ć w y m a - - g a n ą n o rm ę p ra c y i w a lc z y ć o je j p rz e k ro c z e n ie .
W y k o n a n ie i p rz e k ro c z e n ie p la n ó w gosp o d a rczych w o s ta te c z n y m w y n ik u n a s tę p u je d z ię k i w y k o n a n iu i p rz e k ro c z e n iu p o w ie rz o n y c h zadań p rze z p o szcze g ó ln ych p ra c o w n ik ó w .
5) K a ż d y p ra c o w n ik w in ie n dbać o w y s o k ą ja k o ś ć w y k o n a n e j p ra c y . J a k o ś c io w e w s k a ź n ik i p ra c y w y ra ż a ją się w ja k o ś c i w y k o n a n e j p ro d u k c ji, w o b n iż e n iu k o s z tó w w ła s n y c h , w z a c h o w a n iu w ła ś c iw y c h m e to d p ra c y . D la p o d n ie s ie n ia ja k o ści p ra c y , k a ż d y p ra c u ją c y w in ie n w c ąż u d o s k o n a la ć i p o d n o sić s w o je k w a lifik a c je fa ch o w e .
6) O b o w ią z e k z a c h o w a n ia d y s c y p lin y p ra c y p o le g a ró w n ie ż na p o d d a n iu się p rze z p ra c u ją c e g o o g ó ln y m zasadom p o s tę p o w a n ia , z a b e zp ie cza ją cym n o rm a ln e w a r u n k i p ra c y w m ie js c u p ra c y . P ra w id ła te w y m a g a ją :
a) z a c h o w a n ia o g ó ln y c h zasad te c h n ik i bez
p ie c z e ń s tw a i h ig ie n y p ra c y ;
b) p o w s trz y m a n ia się od c z y n ó w , p rz e s z k a d z a ją c y c h in n y m w w y k o n a n iu o b o w ią z k u p ra c y ; c) o p a rc ia w z a je m n y c h s to s u n k ó w m ię d z y p ra c u ją c y m i i a d m im s tra c ją na grzeczności i lu d z k im p o s tę p o w a n iu .
71 S o c ja lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y w y m a g a tr o s k liw e g o , oszczędnego s to s u n k u p ra c u ją c e g o do m ie n ia społecznego, należącego do u sp o łe czn io n e g o p rz e d s ię b io rs tw a , in s t y t u c ji lu b u rz ę d u .
S to s o w n ie d o a rt. 131 K o n s ty tu c ji Z S R R , s ta n o w ią c e j d la m as p ra c u ją c y c h ca łe g o ś w ia ta w z ó r i p r z y k ła d o rg a n iz a c ji p a ń s tw a s o c ja lis ty c z n e g o ,
o b y w a te le o b o w ią z a n i są s trze c i u m a c m a ć w ła s ność s o c ja lis ty c z n ą ja k o ś w ię tą i n ie ty k a ln ą p o d s ta w ę u s tr o ju , ja k o ź ró d ło d o b ro b y tu i k u l t u r a l nego ż y c ia w s z y s tk ic h lu d z i p ra c y . O soby, k tó r e d opuszczają się za m a ch u na społeczną, s o c ja l - s ty c z n ą w ła sn o ść, są w ro g a m i lu d u . O b o w ią z e k tro szcze n ia się o w ła sn o ść społeczną w ie lo k r o tn ie u ra s ta , je ż e li c h o d z i o p ra c o w n ik a danego p rz e d s ię b io rs tw a , in s ty tu c ji lu b u rz ę d u , s k o ro p o s łu g u je się on m ie n ie m sp o łe czn ym , k tó r e m u zo sta ło spe
c ja ln ie p o w ie rz o n e p rze z p a ń s tw o lu d o w e , ja k o ś ro d e k lu b n a rz ę d z ie p ro d u k c ji.
P rz e w id z ia n y w a rt. 130 K o n s ty tu c ji Z S R R o b o w ią z e k p rz e s trz e g a n ia d y s c y p lin y p ra c y o ra z sza n o w a n ia p rz e p is ó w w s p ó łż y c ia s o c ja lis ty c z n e g o s ta n o w i s y n te ty c z n y w y ra z c a łe j s u m y o b o w ią z k ó w p ra c y , n a ło ż o n y c h n a u c z e s tn ik ó w procesu p ra c y s o c ja lis ty c z n e j.
N a ru s z e n ie m s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y je s t każde b e z p ra w n e i z a w in io n e n ie w y k o n a n o o b o w ią z k u p ra c y . W ra m a c h u s ta w y o zabezp ' cz e n iu s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y ch o d zi o zabezpieczenie u s p o łe c z n io n y c h z a k ła d ó w pracy*
in s ty tu c y j i u rz ę d ó w p rz e d n e u s p r a w ie d liw io n y m op u szcze n ie m p rze z p ra c o w n ik ó w d n i p ra c y (a rt. 1-1 S to s o w n ie do s to p n ia s z k o d liw o ś c i społecznej u s ta w a d z ie li p rz y p a d k i n a ru s z e n ia d y s c y p lin y p ra c y na d w ie k a te g o rie .
D o p ie rw s z e j k a te g o r i n a le żą w y k ro c z e n ia d y s c y p lin a rn e , o k tó r y c h m o w a w a rt. 5 i 6 u s ta w y - Z a w y k ro c z e n ia d y s c y p lin a rn e w y m ie rz a n e s4 k a r y p o rz ą d k o w e , o k tó r y c h sporządza się adno
ta c ję w a k ta c h p e rs o n a ln y c h p ra c o w n ik a .
D o d ru g ie j k a te g o r ii n a le żą p rz y p a d k i złośl - w e g o i u p o rc z y w e g o n a ru s z e n ia d y s c y p lin y pracy*
o k tó r y c h m o w a w a rt. 7, 8, 12. 13, 15 u s ta w y - C h o d z i tu o c z y n y , n a ru sza ją ce d y s c y p lin ę p ra c y
— społecznie n ie b ezp ie czn e i d la te g o ścigane są
d o w n ie (k a r y : o b o w ią z e k czasow ego pozostaw an 3 w p ra c y z je d n o c z e s n y m p o trą c a n ie m o k re ś lo n e g 0 w y n a g ro d z e n ia , g rz y w n a lu b areszt).
D la u n ik n ię c ia n ie u zasa d n io n e g o stosow an 3 k a r p o rz ą d k o w y c h lu b n ie u za sa d n io n e g o s k ła d a m 3 w n io s k ó w o u k a ra n ie do sądu w ła ś c iw e g o w tycn s p ra w a c h , k ie r o w n ik z a k ła d u p ra c y , in s ty tu c ji lu b u rz ę d u p o d e jm u je d e c y z ję po u p rz e d n im w y s łu c h a n iu w y ja ś n ie ń m a ją ce g o b y ć p o c ią g n ię ty m ° ° o d p o w ie d z ia ln o ś c i p ra c o w n ik a o ra z po z a s ię g n ij o p in ii ra d y z a k ła d o w e j (d elegata) lu b p rze d sta w - c ie lą zarzą d u z a k ła d o w e j o rg a n iz a c ji zawodowe.,- K ie r o w n ik z a k ła d u p ra c y ponosi o d p o w ie d z 13 ^ ność k a rn o -s ą d o w ą za n ie w y k o n a n ie p rz e p is°
u s ta w y o za b e zp ie cze n iu s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p !'n ^ p ra c y , w szczególności, je ż e li u m y ś ln ie nie zg od m ^ z o k o lic z n o ś c a m i s p ra w y u z n a je nieobecność P*
c o w n ik a za u s p ra w ie d liw io n ą a lb o w b re w ° . w ią z k o w i n ie za sto su je k a r y p o rz ą d k o w e j n ie s k ie r u je w n io s k u o u k a ra n ie do sądu.
W ie lk :e w y c h o w a w c z e znaczenie m a ją P22^
p is y a rt. 11, n a k a z u ją c e w y k r e ś lić z u rzę d u t a c ji o k a ra c h p o rz ą d k o w y c h w a k ta c h P1 LlC\ c g n ik a p o ro k u je g o n ie n a g a n n e j p ra c y oraz zataI n a żą d a n ie p ra c o w n ik a ska za n ia sądow ego w
PRZEGLĄD.. PRAWNICZY S-tr. 7 p s tr z ę ska z a n y c h po r o k u n ie n a g a n n e j p ra c y s k a -,
danego.
s , s Pr a \v y ro z p a try w a n e w t r y b ie p o s tę p o w a n ia i w °Weg° tra k to w a n e są ja k o szczególnie p iln e t , azne- O s k ró c o n y c h te rm in a c h i s z cze g ó ln ym a rt T PostĘ p o w a n ia w ty c h s p ra w a c h m ó w i Pis ’ u sta w y . N a d z ó r n a d p rz e s trz e g a n ie m p rz e - p 0l° W Usta w y p rze z z a k ła d y , in s ty tu c je i u rz ę d y 0 z UCZ° n y zosta ł p ro k u r a to ro m . Ś w ia d c z y to rz ?u fa n iu , ja k im p a ń s tw o lu d o w e i P a rtia o b d a -
y z a ró w n o sądy, ja k i p r o k u r a tu rę .
P0dk2naCZenie socJa lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y j j j lL'ś lił P re z y d e n t B ie r u t w re fe ra c ie s w o im na
P1® u m K C P Z P R :
1 jJo” ‘|:>rz:eja w e m n ie w id z e n ia w ro g a kla s o w e g o ją c y n eczności w a lk i z n im je s t ró w n ie ż w y s tę p u - op u n ie k tó r y c h to w a rz y s z y z ły , n ie p a r ty jn y , PracvUniStyCZny st ° sunek do z a g a d n ie ń d y s c y p lin y
rnam a k te m je s t, ż t w d z ie d z in ie d y s c y p lin y p ra c y p 0st y W iele u je m n y c h p rz e ja w ó w , w y m a g a ją c y c h sze i aWy 1 z d e c y d o w a n e j w a lk i d la ja k n a js z y b - W2ro ,lc ^ lik w id a c ji. N p . w p rz e m y ś le p e w ie n r .VchSt n ie u s P ra w ie d liw io n y c h nieobecności, k tó - p ie P ro ce n t p rz e k ra c z a n o rm y p rz e d w o je n n e . Te W w z a k ł ^ --- sPr a w ied liw io n ę n ie o be cn o ści b iją n :e t y lk o'-"je ij- c także h ^ P rz e m y s ło w e i ic h p ro d u k c ję , ale b iją dla ei ł ~’ezP °® rednio w kla s ę ro b o tn ic z ą , p o w o d u ją c Prac rZ y m ie j w ię k s z o ś c i s u m ie n n y c h i u c z c iw y c h eon ° Wrd k ó w konieczność o d ra b ia n ia czasu s tr a - p j e£ ° Przez tz w . „b u m e la n tó w “ , p o w o d u ją c r ó w - danv ° b n iż e n ie p ro c e n tu w y k o n a n ia p la n u przez rohi . za^ l ad, a ty m s a m y m o b n iż e n ie p r e m ii i ża
k ó w z a ło g i.
d y p jrZec* w o jn ą w u s tr o ju k a p ita lis ty c z n y m , k ie - b 0ci a asa ro b o tn ic z a sm agana b y ła b ic z e m b e z ro - że n ie u s p ra w ie d liw io n y c h n ie o be cn o ści n ie m a l k l a e by l° - O becnie, g d y n ie m a b e zro b o cia , w ró g rz e te]W y. w y k o rz y s tu je to d la s p ro w a d z e n ia z d ro g i dpm i p ra c y n a jb a rd z ie j za c o fa n y c h i n ie u ś w ia - te n n y c h ro b o tn ik ó w ... C zyż n ie je s t jasne, że t o w an rzeczy n ie m oże i n ie p o w in ie n b y ć d a le j dpmi p ra c y n a jb a rd z ie j zacc
te n ^ n y c k ro b o tn ik ó w ... Czyż
to lg j an rzecz y n ie m oże i n ie p u w im t u u j t u d ie j rnią 0^ a n y i że P a rtia i R ząd w o p a rc iu o o lb rz y - w in n v PrZytłaCZa-'ącą w ię kszo ść k la s y ro b o tn ic z e j, U czynić w s z y s tk o , a b y w n a szych z a k ła d a c h
p ra c y z a p a n o w a ła s p ra w ie d liw a , s o c ja lis ty c z n a d y s c y p lin a p ra c y i a b y c i w szyscy, k tó r z y , p o d w p ły w e m d z ia ła ln o ś c i w ro g a kla s o w e g o u s iłu ją ją ro z lu ź n ia ć , p o n o s ili d o tk liw e k a r y “ .
C e l u s ta w y o za b e zp ie cze n iu s o c ja lis ty c z n e j d y s c y p lin y p ra c y ta k o k r e ś lił P re z y d e n t B ie r u t w re fe ra c ie s w o im , w y g ło s z o n y m na I V P le n u m K C P Z P R :
„P o w a ż n y m h a m u lc e m w z ro s tu w y d a jn o ś c i p ra c y , a ty m s a m y m w z ro s tu p ro d u k c ji, je s t z b y t w y s o k a jeszcze, n ie u s p ra w ie d liw io n a absencja na z a k ła d a c h p ra c y ... T a n ie u s p r a w ie d l;w io n a absen
cja , ja k i n a d m ie rn a p ły n n o ś ć p ra c o w n ik ó w , sta n o w i w y ra z n ie u ś w ia d o n re n ia p e w n y c h n a jb a r d z ie j z a c o fa n y c h e le m e n tó w w k la s ie ro b o tn ic z e j i b ije w o g ó ł p ra c o w n ic z y , z m n ie js z a ją c je g o za
ro b k i. O b o k s z e ro k ie j a k c ji u ś w ia d a m ia ją c e j i o d d z ia ły w a n ia m o ra ln e g o o ra z za n ic jo w a n e j p rze z M in is te rs tw o Z d ro w ia słu szn e j a k c ji w z m o że n ia k o n tr o li ze s tro n y le k a rz y , s ta ło się k o n ie c z ne zasto so w a n ie s a n k c ji za n ie u s p ra w ie d liw io n e opuszczenie g o d z in p ra c y . U c h w a lo n ą p rze z S e jm u s ta w ę w s p ra w ie z w a lc z a n ia a b s e n c ji o g ó ł ro b o t
n ic z y p r z y ją ł ze z ro z u m ie n ie m i a p ro b a tą . Z a d a n ie m o rg a n iz a c y j p a rty jn y c h , d y re k c y j p rz e d s ię b io r s tw i ra d z a k ła d o w y c h je s t d o p iln o w a n ie ści
słego i w c a łe j p e łn i w y k o n a n ia te j u s ta w y w sto s u n k u do w s z y s tk ic h z a k ła d ó w p ra c y i in s ty tu c y j.
W te d y u s ta w a ta s ta n ie się je d n y m z p o w a ż n y c h in s tru m e n tó w p rz y ś p ie s z e n ia naszego ro z w o ju gospodarczego i p odnoszenia d o b ro b y tu i k u lt u r y m as p ra c u ją c y c h “ .
Je ste m p rz e k o n a n y , że s ą d y i p ro k u r a tu ra , ja k o o rg a n y w ła d z y lu d o w e j, s p e łn ią n a le ż y c ie n a ło żon e na n ie p o w a żn e i zaszczytne o b o w ią z k i, z w ią za n e z k o n tr o lą w y k o n a n ia i o rz e c z n ic tw e m k a rn y m z m o c y u s ta w y o za b e zp ie cze n iu s o c ja li
s ty c z n e j . d y s c y p lin y p ra c y .
. , Je ste m p rz e k o n a n y , że są d y i p ro k u r a tu ra , m a ją c o b o w ią z e k w y k o n y w a ć i czuw ać n a d w y k o n a n ie m te j w a ż n e j u s ta w y , dadzą n a jle p s z y p rz y k ła d g o rliw e g o i s u m ie n n e g o w y k o n a n ia obo
w ią z k ó w p ra c y na w ła s n y m te re n ie s ą d o w y m i p r o k u r a to rs k im , s ta ją c się g o d n y m i z a u fa n ia , ja k im i je o b d a rz y ły P a rtia i R ząd P o ls k i L u d o w e j.
Adwokatura w nowych warunkach
& # * * * ' * & S‘
iW
6
i wobec nowych zadań
T a d e u s z R e k, w ic e m in is te r s p ra w ie d liw o ś c i
N a m a rg in e s ie re fo r m y a d w o k a tu ry
U c h w a lo n y na p o s ie d z e n iu R a d y M in is tr ó w w d n iu 3 m a rc a b r. p r o je k t u s ta w y o u s tr o ju a d w o k a tu ry w p ły n ą ł p o d o b ra d y S e jm u U s ta w o d a w cze go i je s t d y s k u to w a n y n a S e jm o w e j K o m is ji P ra w n ic z e j i R e g u la m in o w e j. N a le ż y te ż sądzić, że ju ż w n a jb liż s z y m czasie p r o je k t w ra z z p o p ra w k a m i K o m is ji w r ó c i n a p le n u m S e jm u c e le m p rz e d y s k u to w a n ia i u c h w a le n ia te j u s ta w y . N o w a u s ta w a o u s tr o ju a d w o k a tu ry z a s tą p i u s ta w ę s ta rą z d n ia 4 m a ja 1933 r., w ie lo k r o tn ie n o w e liz o w a n ą (D z ie n n ik U s ta w N r 4, poz. 33 z 1946 r.; N r 28, poz. 122 i N r 66, poz. 407 z 1947 r.;
N r 6, poz. 46 z 1948 r.).
W z w ią z k u z ty m zach o d zi p o trz e b a zastano
w ie n ia się n a d r o lą i z a d a n ia m i a d w o k a tu ry na o b e c n y m e ta p ie , n a d je j fu n k c ją społeczną o ra z u s ta w ie n ie m w c a ło k s z ta łc ie s p ra w o rg a n iz a c y jn o - g o s p o d a rc z y c h i k u ltu ra ln o -w y c h o w a w c z y c h P o l
s k i L u d o w e j.
Z a n :m p rz e jd z ie m y do b a rd z ie j szcze g ó łow ych u w a g i z a jm ie m y się p ró b ą s p re c y z o w a n ia n ie k tó r y c h w a ż n ie js z y c h w ty m p rz e d m io c ie p ro b le m ó w , ju ż na w s tę p ie n a le ż y s tw ie rd z ić , że ro lę p r a w n ic tw a w ogóle i a d w o k a tu ry W szczególności
— p o d o b n ie zresztą ja k ro lę w s z y s tk ic h z a w o d ó w i w s z y s tk ic h o b y w a te li — o k re ś la ją nasze n a ro d o w e p la n y gospodarcze. J e ż e li za te m chce się w sposób o d p o w ie d z ia ln y i p o w a ż n y m ó w ić o za d a n ia ch a d w o k a ta , o je g o f u n k c ji społecznej — a t y lk o ta k a p o s ta w a je s t p o s ta w ą w ła ś c iw ą , p ra w id ło w ą — n ie m ożna a n i na m o m e n t tra c ić z oczu ca ło ści g o s p o d a rk i i p o lit y k i P o ls k i L u d o w e j. M ó w ią c z a te m o r o li a d w o k a tu ry , trz e b a ró w n ie ż znać i ro z u m ie ć , a w o s ta te c z n y m r e z u l
ta c ie ta k ż e w łą c z y ć s'ę c a łk o w ic ie , bez re s z ty — k a ż d y n a s w o im o d c in k u — do re a liz a c ji naszego n a ro d o w e g o p la n u ro z b u d o w y i p rz e b u d o w y gos
p o d a rc z e j. W o d e rw a n iu od te j p o d s ta w y — ę ż y li w o d e rw a n iu od zadań p r o d u k c y jn y c h w p rz e m y ś le , od p rz e b u d o w y g o s p o d a rk i ro ln e j, od p ro b le m ó w o ś w ia to w y c h i k u ltu r a ln y c h — n ie m ożna b y ło b y w ogóle p o d e jm o w a ć d y s k u s ji na te m a ty tyczą ce s'ę s p ra w sp o łe cznych , a w ię c ró w n ie ż — a d w o k a tu ry .
N a le ż y s ta w ia ć s p ra w ę ja s n o i s tw ie rd z ić , że z n a c z e n i e a d w o k a t u r y , j e j r o l a i w a g a w s p o ł e c z e ń s t w i e ,
m i e r z y s i ę — i t a k b y ć p o w i n n o — w k ł a d e m p o z y t y w n e j p r a c y p r z y b u d o w i e u s t r o j u p e ł n e j s p r a w i e d l i w o ś c i s p o ł e c z n e j . D e c y d u ją tu ta k ie m o m e n ty , ja k społecz
na w a rto ś ć p ra c y , p o s ta w a e ty c z n a i id e o w a oraz s to p ie ń w łą c z e n ia się do. r y t m u ży c ia P o ls k i L u d o w e j, do w y s iłk u w k ie r u n k u s ta łe g o podnoszen-a s to p y ż y c io w e j i p o z io m u k u ltu r a ln e g o m as p ra c u ją c y c h . .Test też rzeczą jasną, n ie w ą tp liw ą , lZ w p ra c y trz e b a m ie ć p e rs p e k ty w ę , trz e b a w ie d zie ć ską d , k tó r ę d y i d o k ą d się id z ie . In n y m i słoW,'r>
o g ó ł a d w o k a tó w m u s i b y ć ś w ia d o m y re w o lu c y j
n y c h p rz e m ia n , ja k ie się d o k o n a ły i ja k ie się d°~
k o n y w u ją w n a s z y m k r a ju o ra z w e w s z y s tk ic h k ra ja c h d e m o k ra c ji lu d o w e j. Ś w ia d o m o ść ta oczy
w iś c ie n ie m oże się o g ra n ic z a ć je d y n ie do s tro n y fo r m a ln e j, z e w n ę trz n e j, lecz m u s i sięgać d o is to ty rze czy, do w e w n ę trz n e j tre ś c i zagadnień.
C z y li in a c z e j jeszcze m ó w ią c , o g ó ł a d w o k a t ó w w i n i e n m i e ć p e ł n ą ś w i a d o m o ś ć , ż e w n a s z y m k r <J"
j u z m i a n y p o l e g a j ą n i e n a t y m , i ż j e d e n r z ą d z a s t ą p i o n y z o s t a ł i n n y m r z ą d e m , a l e z n a m i e j s c e o b a l o n e g o u s t r ó j k a p i t a l i s t y c z n e g o p r z y c h o d ź u s t r ó j n o w y , j a k o ś c i o w o c a k o w i c i e i n n y , u s t r ó j o p i e l 3, j ą c y s i ę o r e w o l u c y j n e z a s a ^ r k i M a r k s a i E n g e l s a , r ° Zz w i n i ę t e i r e a l i z o w a n e
n
L e n i n a i S t a l i n a . Z m ia n y n ie p o le g 3^
ją na ty m , że d a w n ie j b y ły rz ą d y e n d e ckie , chjeno p ia s to w s k ie cz y s a n a cyjne , a obe cn ie je s t rz ą d 1 ^ b o tn ic z o -c h ło p s k i, a le p rze d e w s z y s tk im i zasa°^
n ic z o na ty m , że d a w n e k la s y p a n u ją c e i s k u ją c e z o s ta ły ob a lon e , a k la s y poddane
d o k o n a n e j r e w o lu c ji, w ty m m ie ś c i się tre ś ć p rZ „ m ia n , k tó r e z g r u n tu z m ie n ia ją
- J -Z-'- J - ł ^ A ggflS
z y s k iw a n e o tr z y m a ły w o ln o ś ć . N a ty m polega ści się tre ś ć PrZ
u k ła d i k ie ru n e ro z w o ju s to s u n k ó w sp o łe cznych .
i fo?*
D la te g o też s z k o d liw y m b łę d e m b y ło b y ^ m a lis ty c z n e , z d a w k o w e p o tr a k to w a n ie Pr ° ł e w a n e g o p rz e p 's u n o w e j u s ta w y o u s tro ju a ^ k a tu r y , k t ó r y m ó w i, że ,,a d w o k a tu ra w s p ó ł z ^ z s ą d a m i i in n y m i w ła d z a m i w o c h ro n ie j rz ą d k u p ra w n e g o P o ls k i L u d o w e j i p o w o ła n a
