MODEL EKONOMICZNY MIASTA INTELIGENTNEGO
PRÓBA REFLEKSJI
Artur Ochojski Katedra Badań Strategicznych i Regionalnych
ZAŁOŻENIA I WYZWANIA BADAWCZE (1)
Miasta dzisiaj znalazły się w nowych warunkach, a procesy ich wzrostu i rozwoju stały się bardziej - niż miało to miejsce w ostatnich dekadach - złożone i w zasadzie niemożliwe do technokratycznego
planowania, czy kontynuacji tradycyjnego myślenia inwestycyjnego.
ZAŁOŻENIA I WYZWANIA BADAWCZE (2)
W ramach procesów współrządzenia
i współzarządzania w obszarach miejskich
(terytoriach*), wartość ekonomiczna powstaje jako konsekwencja umiejętności wykorzystania synergii lokalnej i globalnej wiedzy środowisk, ich doświadczenia profesjonalnego oraz ich
przedsiębiorczości i kreatywności.
ZAŁOŻENIA I WYZWANIA BADAWCZE (3)
Czy wobec medialnie atrakcyjnej idei smart city można mówić o nowym modelu ekonomicznym miasta; miasta inteligentnego?
TENDENCJE I WYZWANIA INICJUJĄCE ‘NOWE’
W OBSZARACH MIEJSKICH
Globalne i lokalne działalności biznesowe Technologizacja życia i kultury
Instytucjonalizacja przestrzeni publicznych
Przepływy ludzi i starzejące się społeczeństwo Bezpieczeństwo publiczne
Budżety miast i strumienie finansowania oferty Odpowiedzialność za decyzje
…
W KIERUNKU EKONOMII MIEJSKIEJ (1)
Determinantami zmian w miastach są przepływy ludzi, działalności, wiedzy, …
Pomimo procesów globalnych, lokalność ma znaczenie dla mieszkańców, przyjezdnych i biznesu.
Miejsca, które mogą dostarczyć najwyższe korzyści netto, miejsca które spełniają
oczekiwania w zakresie standardów i jakości życia oraz terytoria, które zapewniają dostęp do
kluczowych kapitałów wygrywają swoją ścieżkę wzrostu.
W KIERUNKU EKONOMII MIEJSKIEJ (2)
Statyczne i dynamiczne korzyści aglomeracji wynikające z mechanizmu współdzielenia,
dopasowania i uczenia się wyznaczają zakres korzyści dla firm.
Powstają nowe – nie powiązane z efektem skali
korzyści, które środowisko terytorialne kapitalizuje na poziomie innowacji (decoupling infrastruktury miast).
Dla mieszkańców miasta rozwijają się dzięki
dostępności konkretnych ofert (produktów, a przede wszystkim usług), które kształtują korzyści urbanizacji i korzyści „pożyczonych” funkcji i rynków.
POLITYKA MIAST I POLITYKA MIEJSKA (1)
Miasto można definiować jako miejsce najbardziej złożonych interakcji ludzi (gospodarczych,
społecznych, profesjonalnych), miejsce oferujące najwyższą dostępność usług i infrastruktury dla
działalności gospodarczej i życia, i wreszcie miejsce najsilniej „demontowanych” instytucji.
Polityka miasta ‘otwiera się’ na politykę miejską;
politykę wielu aktorów, politykę wykraczającą poza administracyjne granice miasta.
Rolą polityki jest więc nie tyle zapewnienie
infrastruktury i usług, co współodpowiedzialność za pozytywne i negatywne efekty zewnętrzne w
miastach.
POLITYKA MIAST I POLITYKA MIEJSKA (2)
Polityka miejska staje się więc:
nie tyle wspólną kreacją celów i ich realizacji poprzez instrumenty, co procesem współrządzenia i
współzarządzania,
nie tyle ‘prostym’ zapewnieniem infrastruktury i usług, współodpowiedzialnością za pozytywne i negatywne
efekty zewnętrzne w miastach we wszystkich wymiarach rozwoju.
Rodzi to nie tylko wyzwania dla procesu polityki, ale i ekonomii miejskiej – presja myślenia skalkulowanym ryzykiem, poszukiwania nowych rozwiązań,
przedsiębiorczość samorządu i innowacje
EKONOMICZNE PODSTAWY GOVERNANCE
New public governance – procesy kształtowania
i dostarczania usługi przestają być domeną jedynie elit politycznych i administracji -> wartość
ekonomiczna wiedzy
New public services – istotny dla usług jest odbiorca i to on znajduje się w centrum zainteresowania ->
wartość dla jednostki vs. wartość dla grupy
New public management – aktywności inwestycyjne i realizacja świadczenia usług jest wspierana przez
menedżerskie modele i techniki zaczerpnięte z biznesu -> wartość rynkowa usług
MIASTO INTELIGENTNE, czyli…?
Smart city = miasto urządzeń mobilnych, miasto sensorów, miasto ICT, miasto IoT, miasto
zaawansowanych systemów monitorowania, analizy, wspomagania decyzji; jego rozwój definiowany jest w ramach ‘centralizacji technologicznej’ decyzji
Miasto inteligentne = miasto wykorzystujące swoje złożone kapitały w ramach kolektywnego i
technologicznego wspierania samouczenia się procesu zmian miasta -> miasto innowacji społecznych,
miasto ekonomii współdzielenia, miasto otwartej
MIASTO SMART VS. MIASTO INTELIGENTNE (1)
Smart city = miasto urządzeń mobilnych, miasto sensorów, miasto ICT, miasto IoT, miasto
zaawansowanych systemów monitorowania, miasto nowych możliwości analizy, miasto nowych rynków produktów i usług opartych na technologizacji życia, miasto nowych szans w obszarze wspomagania
decyzji; miasto partycypacji wspomaganej przez technologie, miasto służebnej roli ICT wobec
mieszkańca,
Procesy rozwoju kształtowane są w ramach
mechanizmu ‘centralizacji technologicznej’ decyzji lub
‘otwarcia systemów danych’
MIASTO SMART VS. MIASTO INTELIGENTNE (2)
Miasto inteligentne = miasto (czyli ludzie i biznes, czyli elity polityczne i administracja, czyli środowiska społeczne)
wykorzystujące
zakorzenione w danym środowisku złożone kapitały w ramach kolektywnego i technologicznie wspieranego procesu samouczenia się procesu zmian, w ścisłym związku ze swoim obszarem funkcjonalnym
te przepływy zewnętrzne, które zasilają jego bazę
ekonomiczną -> miasto innowacji społecznych, miasto ekonomii współdzielenia, miasto otwartej innowacji, miasto …
Procesy rozwoju są kształtowane w ramach nowych
MODEL EKONOMICZNY MIASTA INTELIGENTNEGO
poprawa produktywności i konkurencyjności biznesu w miastach
atrakcyjność warunków życia w tym dostępność
udogodnień miejskich dla mieszkańców i
przyjezdnych
alokacja środków użytkowników miast
według logiki współ-
odpowiedzialności za pozytywne i negatywne efekty
zewnętrzne w miastach
rywalizacja o wykorzystywanie
przestrzeni publicznych, kolektywnych i
prywatnych w mieście przepływy i złożone kapitały
PYTANIA DO DYSKUSJI
przepływy i złożone kapitały
Czy procesy rozwoju inteligentnego miast mogą być
przedmiotem wyjaśnienia bez kontekstu normatywnego?
Czy zarysowana logika współdecydowania o mieście jest skuteczna w każdych warunkach?
W jaki sposób elity polityczne z administracją mogą
maksymalizować korzyści powstające dzięki tym procesom?
Jakie narzędzia, techniki i technologie wspierania rozwoju inteligentnego są najbardziej skuteczne dla konkretnego miasta?