• Nie Znaleziono Wyników

Bibliografia – tak… ale inna

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Bibliografia – tak… ale inna"

Copied!
3
0
0

Pełen tekst

(1)

33 Daniela Michalska

Biblioteka Pedagogiczna w Płocku

Bibliografia – tak… ale inna

W dobie, kiedy króluje Internet, czasopisma, książki on-line i cała ta wirtualna rzeczywistość powstaje pytanie – czy biblio- teki i znajdujące się w ich ofercie zestawienia bibliograficzne obronią się? Myślę, że tak, ale w zmienionej postaci, jeśli w takim zestawieniu umieści się nie tylko materiały znajdujące się w bibliotece w tradycyjnej postaci, ale także linki do wersji on-line książek i czasopism, wideoprezentacji i stron godnych polecenia. Niech to będzie „wirtualny bibliotekarz”, kierujący i pomagający w wyszukiwaniu.

Biblioteka Pedagogiczna w Płocku jest placówką, która zgodnie ze swoimi zadaniami statutowymi wspomaga kształcenie i doskonalenie zawodowe pracowników oświaty. Należą do nich: nauczyciele, pedagodzy, wychowawcy placówek oświatowo-wychowawczych, resocjalizacyjnych, pracownicy poradni psychologiczno-pedagogicznej, studenci kierunków pedagogicznych i innych.

Ponieważ nauczyciel jest istotnym uczestnikiem procesu nauczania na wszystkich etapach systemu kształcenia, poziom edukacji narodowej zależy od merytorycznego przygotowania tej grupy zawodowej.

To z kolei polega na ciągłym podnoszeniu kwalifikacji i aktualizacji wiedzy. Biblioteka pedagogiczna po- winna być naturalnym ku temu miejscem.

Księgozbiór naszej biblioteki gromadzony jest pod kątem obecnej i przyszłej kadry oświatowej. Komple- towane zbiory obejmują w głównej części literaturę z zakresu edukacji, teorii i praktyki pedagogicznej, psychologii, socjologii oraz w mniejszym zakresie z innych dziedzin wiedzy. Ważną część stanowią pozy- cje dotyczące metodyki nauczania różnych przedmiotów, programy nauczania, filmy i programy eduka- cyjne na taśmach i płytach CD.

Nasi użytkownicy poszukują w katalogu Biblioteki materiałów wspierających ich pracę zawodową i wy- chowawczą. Są zainteresowani uzyskaniem specyficznych informacji odpowiadających ich specjalności.

Często zapytania wyszukiwawcze odnoszą się do wąskiego zakresu odpowiadającego specjalności lub dotyczą nowości z danej dziedziny. Takie informacje znajdują się w rozdziałach książek, będących najczęściej pokłosiem konferencji lub w czasopismach dziedzinowych.

Chcąc sprostać potrzebom informacyjnym naszych użytkowników zdecydowaliśmy się opracowywać

rzeczowo artykuły z czasopism i bardziej znaczące rozdziały z książek i wprowadzać je do katalogu elek-

tronicznego. W celu precyzyjnego i adekwatnego określenia ich treści wybraliśmy metodę zastosowania

dwóch języków informacyjno-wyszukiwawczych, czyli JHP BN i UKD. Artykuły wprowadzane do baz wy-

magają specjalistycznego języka i dostosowania go do potrzeb informacji edukacyjnej. To głównie publi-

kacje w czasopismach fachowych są źródłem nowych pojęć, terminów, zagadnień, a przed biblioteka-

(2)

34 rzem pojawia się zadanie ich adekwatnego opracowania przedmiotowego. Mimo że czasami brakuje określenia, aby precyzyjnie skatalogować przedmiotowo rozdział czy artykuł, nie zdecydowaliśmy się wprowadzić języka swobodnych słów kluczowych. Uznaliśmy, że tylko zastosowanie takich samych haseł przedmiotowych do opracowania wszystkich rodzajów dokumentów wprowadzanych do katalogu, uła- twi użytkownikowi przeglądanie zasobów Biblioteki niezależnie od rodzaju poszukiwanego dokumentu.

Stosowanie tych samych języków informacyjno-wyszukiwawczych do opracowania wszystkich rodzajów zbiorów gromadzonych w bibliotece wyklucza szum informacyjny.

Powstające w ten sposób opisy bibliograficzne artykułów z czasopism i fragmentów prac zbiorowych oraz prac autorskich, zawierają kilka elementów opisu, między innymi hasła przedmiotowe często po- wiązane poprzez aktywne linki z innymi hasłami pokrewnymi lub innymi pracami danego autora. Posu- wając się dalej, niektóre opisy bibliograficzne są powiązane z pełnymi tekstami (dzięki temu iż do części artykułów z czasopism w wersji elektronicznej i niektórych książek jest darmowy dostęp, korzystamy z możliwości uzupełnienia tradycyjnego opisu w bazie o aktywny link wiążący z pełnym tekstem pozycji).

Mając do dyspozycji tak rozbudowany katalog podeszliśmy w inny sposób do tworzenia zestawień bi- bliograficznych, które są opracowywane w oparciu o najczęściej zadawane pytania czytelników. Podjęli- śmy próbę sprawdzenia funkcjonowania opisu bibliograficznego w środowisku cyfrowym. Nie tworzymy już statycznych zestawień bibliograficznych, ale dynamiczne i aktywne. Zestawienia proponowane przez naszą Bibliotekę zawierają:

1. dokumenty znajdujące się w naszych zbiorach,

2. wybrane pozycje z płockich bibliotek oraz adresy ich baz, 3. bazy on-line,

4. linki do wideoprezentacji, 5. strony WWW.

Nasze zestawienia bibliograficzne są dostępne na stronie WWW Biblioteki, w zakładce „Zestawienia”.

Jak z nich efektywnie korzystać przedstawię na przykładzie bibliografii na temat aborcji. Po otwarciu pliku zestawienia zachęcamy użytkownika do przejrzenia naszego katalogu OPAC, w którym jest możli- wość wieloaspektowego przeszukiwania zbiorów. Wyszukiwanie w katalogu należy rozpocząć od wybra- nia właściwego indeksu wyszukiwawczego. Może to być pole tytuł, hasło przedmiotowe lub rozwijając indeks LKHW sugerujemy wybranie pola UKD i wstawienie słowa aborcja. Ponieważ stosujemy rozwinię- cia słowne w UKD, nasi czytelnicy nie muszą znać tego języka, aby z niego korzystać. Następnie podaje- my adres naszej strony z katalogiem OPAC. Taki sposób prezentowania naszych zasobów powoduje, że nie musimy aktualizować naszych zestawień, bo każda nowość czy nowa pozycja opracowana retro- spektywnie natychmiast tam się znajdzie. Dotyczy to całej zawartości katalogu, a więc książek, rozdzia- łów z książek i artykułów z czasopism, wydawnictw ciągłych, filmów i dokumentów elektronicznych.

Po takim wstępie w zestawieniu osoba zainteresowana może wejść do katalogu biblioteki przez aktywny link. Po zastosowaniu się do powyższych wskazówek generowany jest wynik poszukiwań. Po kliknięciu w konkretny tytuł uzyskamy m.in. informacje o liczbie egzemplarzy dokumentu, miejscu jego przecho- wywania oraz sposobie wypożyczenia. Na liście można znaleźć książki z linkami URL, które kierują do wersji elektronicznej danej pozycji.

W dalszej części zestawienia zamieszczamy wybrane książki i/lub artykuły na szukany temat (aborcja)

z płockich bibliotek oraz adresy i linki do ich katalogów. Jest to poszerzenie zestawienia o pozycje, któ-

rych nie posiada nasza Biblioteka. To także element współpracy różnych bibliotek i pewnego rodzaju

ich promocja.

(3)

35 Dodatkowym elementem znajdującym się w zestawieniu są wybrane wydawnictwa i artykuły on- line, a także aktywne linki wideoprezentacji i stron WWW godnych polecenia. Dla zobrazowania podaję adres przykładowego zestawienia znajdującego się w naszej bazie:

http://www.bp.plock.edu.pl/images/pliki/zestawienia/aborcja_poronienie_sztuczne.pdf .

Z punktu widzenia użytkownika jest to właściwe rozwiązanie. Takie zestawienie bibliograficzne daje moż- liwość różnorodnego i szerokiego zaprezentowania poszukiwanego tematu. Nasza propozycja spotkała się z pozytywnym przyjęciem wśród czytelników, oczekują oni bowiem szybkiej i adekwatnej informacji.

Ze względu na ograniczone środki przeznaczone na zakup nowości staramy się ,,wycisnąć” z naszej bazy jak najwięcej, a wykorzystując Internet poszerzamy naszą ofertę.

Nie wiem, czy idziemy we właściwym kierunku. Przeciwnicy mogą powiedzieć, że takim podejściem wy-

ręczamy czytelników. Nie tak do końca… Na podstawie omówionego przeze mnie zestawienia chciałam

pokazać, że proponujemy czytelnikowi sposób poszukiwań, w wyniku którego otrzyma on kompleksową

informację na interesujący go temat. W ten sposób upowszechniamy także nasze zbiory i propagujemy

wartościową literaturę. Użytkownik przeglądający zestawienia bibliograficzne może sięgnąć po doku-

menty gromadzone w naszej Bibliotece i stać się naszym czytelnikiem, a w końcu o to nam chodzi.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Podjęcie decyzji co do formy czasopisma – hybrydowe czy tylko elektroniczne, otwarte czy zamknięte5. Przyjęcie odpowiedniego modelu biznesowego i zapewnienie stabilności finansowej

Odczytanie przygotowanych przez grupy uczniów referatów na temat historii narodzin totalitaryzmu w Związku Radzieckim. Omówienie wygłoszonych referatów, podkreślenie roli,

[…] Wenn der Käufer mit einer Zahlung in Verzug gerät, gegen vertragliche Ver- einbarungen verstößt oder uns Umstände bekannt werden, die geeignet sind, die Kreditwürdigkeit

– informacyjne w postaci informacji nazwanej jako „zgłoszenie potrzeby wyjazdu” (które jest wyjściem od łącznika procesu „procesy klienta”, w tym również

Kluczowym wymogiem funkcjonowania staje się reengineering systemów zaopatrzenia informacyjnego podmiotów gospodarczych, uwzględniający obecne oraz przyszłe warunki

, zawiera te same treści co oceniany przez promotora oraz recenzenta i składany w dziekanacie wydruk komputerowy. Oświadczam, że jest mi znany

II.1.4) Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia: Przedmiotem zamówienia jest dostęp on-line do 8 tytułów czasopism zagranicznych z dziedziny teorii

II.1.4) Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia: A. Przedmiotem zamówienia jest dostęp on-line do 8 tytułów czasopism zagranicznych z dziedziny teorii