Cena egaemplarza 15 groszy.
piHOinD POMORSKI I ll/.livvik ■ CIIEŁMŻYŃSK1
Fismo demohatyczne 1 bezpartyjne poświecone sprawom knltarolne ■ oświatowym i gospodarczym
PRENUMERATA:TSRQPONMLKJIHGFEDCBA
w y c h o d z i c o d z ie n n ie z w y ją tk ie m n ie d z ie l 1 ś w ią t z d o d a tk ie m t y g o d n io w y m „ S T R Z E C H A R O D Z IN N A 4 w y n o s i m ie s ię c z n ie w e k s p e d v jt 2 ,1 0 z ł, z o d n o s z e n ie m w d o m p rz e z lis to n o s z a 2 ,4 6 z ł, k w a r ta ln ie 7 .3 S z t.
W r a z ie w y p a d k ó w , s p o w o d o w a n y c h s iłą w y ż s z ą , p rz e s z k ó d w z a k ła d z ie , s tr a jk ó w it p . , w y d a w n ic tw o n ie o d p o w ia d a z a d o s ta r c z e n ie g a z e ty . N a k ła d e m i d r u k ie m „ D r u k a r n i P r z e m y s ło w e j" ( F r . M ie m c z y k ) w C h e łm ż y .
R e d a k c ja c z y n n a o d g o d z in y 1 1 — 1 2 i o d 1 6 — 1 7 - te i.
R e d a k to r n a c z e ln y i o d p o w ie d z a ln y : K L E M E N S K O B 1 E R S K I, C h e łm ż a .
Redakcja Administracja i Ekspedycja: Chełmża, prry Telefon
7?.
OGŁOSZENIA:
1 0 g r o s z y z a m ilim . 1 ła m o w o , s z e r o k o ś ć : 3 3 m m . Z a re k la m y n a s tr o n ie te k s to w e j s z e ro k o ś c i 8 2 m /m . 5 0 g r. n a H -g ie j 7 5 g r. n a 1 -e j 1 , z t.
P rz y p o w tó rz e n iu o g ło s z e ń u d z ie la s ię ra b a tu . — P rz y d o c h o d z e n ia c h ' s ą d o w y c h i k o n k u rs a c h w s z e lk e ra b a ty u p a d a ją . — O g ło s z e n ia z a g ra
n ic z n e 2 5 °/0 d o p ł-ity .
Z a te rm in o w e u m ie s z c z e n ie i p rz e p is a n e m ie js c a a d m in is tra c ja n ie o d p o w ia d a K o n ta b a n k o w e : M ie js k a K a s a O s z c z ę d n o ś c i — B a n k L u d o w y C h e łm ż a
— M ie s e e p ła tn o ś c i — C h e łm ż a . —
Rynku Bednarskim nr. I, narożnik ul. Hallem
Nr. 11. Chełmża, wloret dnh 11-go grndnia 1928 r. Rok I.
Prawa i obowiązki obywatela polskiego.
(D o k o ń c z e n ie ).
D z iś te g o ro d z a ju p o s tę p o w a n ie w y w o ła ło b y z e s tro n y o b y w a te li o b u rz e n ie , a lb o w ie m k a ry c ie le s n e z o s ła iy ra z n a z a w s z e z n ie s io n e .
N a s łu c h a liś m y s ię w o s ta tn ic h la ta c h w ie le o n o w y m s y s te m ie s p o łe c z n y m w R o s ji b o ls z e w ic k ie j
— o p a rty m rz e k o m o n a k o m u n iz m ie .
S y s te m te n g ło s i, ż e n ie m a w ła s n o ś c i p ry w a tn e j, a w s z y s tk o je s t w ła s n o ś c ią p a ń s tw a ; p o n ie w a ż z a ś p a ń s tw o s k ła d a s ię z o b y w a te li, a z a te m w s z y s tk o je s t w ła s n o ś c ią w s z y s tk ic h . Z te j z a s a d y w y n ik a , ż e w s z y s c y s ą je d n a k o w o z a m o ż n i.
Ś lic z n a to te o r ja — le c z n ie s te ty ty lk o te o rja ( tj.
p o w ie d z e n ie ). B o p o m y ś l... ty , c z ło w ie k u , k tó ry p ra c u je s z w p o c ie c z o ła o d ś w itu n ie ra z d o z m ro k u , p o d z ie l s w ą p ra c ę z le n iu c h e m . I w R o s ji b o ls z e w ic k ie j z a s a d a ta je s t te o rją ty lk o ; ta m ro b o tn ik b o d a j g o rz e j je s t tra k to w a n y n iż w in n y c h p a ń s tw a c h , a k a p ita ł z n a jd u je s ;ę w w ie lu rę k a c h p rz e w a ż n ie ż y d ó w .
U n a s w ła s n o ś ć p ry w a tn a is tn ie je , i p a ń s tw o m a o b o w ią z e k c z u w a n ia n a d n ią . P o ls k a , k tó ra je s t k ra je m ro ln ic z y m , b ie rz e s z c z e g ó ln ie w o p ie
k ę z ie m ię i n ie p o z w a la n ią h a n d lo w a ć ja k z w y k ły m to w a re m . O ile s a m o b y w a te l je s t n ie ty k a l
n y — ta k ą ż n ie ty k a ln o ś c ią je s t o to c z o n e i je g o m ie s z k a n ie . N a ru s z e n ie te g o p ra w a n ie ty k a ln o ś c i n a s tą p ić m o ż e w w y ją tk o w y c h ty lk o w y p a d k a c h .
O b y w a te l p o ls k i m o ż e o b ra ć s o b ie m ie js c e z a m ie s z k a n a , g d z ie m u s ę p o d o b a , b y le b y to b y ło n a te r y to r ju m p a ń s tw a p o ls k ie g o . D a w n ie j i p o d ty m w z g lę d e m p a n o w a ły o g ra n ic z e n ia . W ło ś c ia n in ś re d n io w ie c z n y n ie m ó g ł w ę d ro w a ć , g d z ie m u s ię p o d o b a ło . O n b y ł, ja k s ię z w y k le m ó w iło p rz y k u ty d o r o li i m u s 'a ł d z ie lić m ie js c e z a m ie s z k a n ia s w e g o p a n a . O b y w a te l p ,ls k i m o ż e w y b ie ra ć s o b ie z a w ó d ta k i, ja k i m u s ię p o d o b a — m o ż e iś ć z a g ło s e m s w e g o p o w o ła n ia . T y m c z a s e m d a w n ie j c h o c ia ż m ia łb y ś w y k s z ta łc e n ie i k w a lifik a c je d o z a jm o w a n ia n a w e t b a rd z o w y s o k ie g o s ta n o w is k a — n ig d y g o n ie o s ią g n ą łe ś , b o s ta n o w is k o ta k ie b y ło z a re z e rw o w a n e ty lk o d la o s o b n ik a , p o c h o d z ą c e g o z e s z la c h ty .
P o d s ta w ą b o g a c tw a p a ń s tw a je s t p ra c a . T o te ż p a ń s tw o d z is ie js z e ro z ta c z a n a d p ra c ą o p ie k ę , a « » d y p ra c y z a b ra k n ie , n ie s ie b e z ro b o tn y m p o m o c p ie n ię ż n ą . J e ż e li d z ię k i p ra c y i s d o ln o ś c i o b y w a te l p o ls k i z ro b i ja k i w y n a la z e k , p a ń s tw o o p ie k ą s w ą w y n a la z e k te n o ta c z a i z a b ra n ia in n y m n a ś la d o w n ic tw a , c z y te ż p o d ra b ia n ia te g o w y n a la z k u . D a le j p a ń s tw o u s ta w o w e z a b e z p ie c z y ło w s z y s t
k ie k a te g o rje p ra c o w n ik ó w fiz y c z n y c h , c z y te ż u m y s ło w y c h w ra z ie c h o ro b y i n a s ta ro ś ć . D a w n ie j p ra c o w n ik k a ż d y b y ł p ra w ie ż e p ry w a tn ą w ła s n o ś c ią p a n a d z ie d z ic a . W o ln o ś ć b y ła o g ra n i
c z o n a . O b e c n ie w s z y s c y o b y w a te le b e z w z g lę d u n a s ta n d o k tó re g o n a le ż ą m a ją ró w n e p ra w a , k tó re z a g w a ra n to w o n e s ą w z b io rz e p ra w tj. k o n s ty tu c ji. ~ 1 d z iw n a rz e c z . B a rd z o rz a d k o s p o tk a ć m o ż n a , d z iś p o d z ie s ię c iu la ta c h n a s z e j n ie p o d le g ło ś c i o b y w a te la , k tó ry p o s ta ra ł s ię z a z n a jo m ić z p ra w a m i o b y w a ie ls k ie m i i o b o w ią z k a m i, ja k ie s p o c z y w a ją n a k a ż d y m p o s z c z e g ó ln y m o b y w a te lu p o l
s k im .
Spór polsko-litewski centralnym punktem posiedzenia Rady Ligi Narodów.
G e n e w a , 8 g ru d n ia . P rz y g o to w a n a d o s e s ji R a d y L ig i N a ro d ó w w L u g a n o s ą ju ż o s ta te c z n ie u k o ń c z o n e .
M n is te r s p ra w z a g ra n ic z n y c h B ria n d o tw o rz y s e s ję w p r z e d z ia łe k p rz e d p o łu d n ie m . O b e c n o ś ć C h a m b e rla in a je s t u w a ż a n a z a p e w n ą .
C e n tra ln y m p u n k te m o b ra d je s t s p ó r p o ls k o - lite w s k i. L itw ę b ę d z ?e re p re z e n to w a ł W a id e m a ra s .
P rz e w id u je s ię tu ta j m o ż liw o ś ć w y s ła n ia rz e c z o z n a w c ó w L ig i N a ro d ó w , k tó rz y n a m ie js c u z b a d a ją w a ru n k i p o d ję c ia s to s u n k ó w h a n d lo w y c h i k o m u n ik a c y jn y c h m ię d z y P o ls k ą i L itw ą .
D łu ż s z e ro k o w a n ia m in . Z a le s k ie g o z W a ld e - m a ra s e m p o p rz e d z ą p ra w d o p o d o b n ie o s ta te c z n ą d e c y z ję . .O d m o w ę lite w s k ą p o d p is a n ia p ro to k ó łu k o n fe re n c ji k ró le w ie c k ie j u w a ż a s ię z a n ie is to tn e u tru d n ie n ie p o ło ż e n ia .
Prałat litews.i podejrzany o zamordowane nauczycielki.
W aferę wmieszany jest prof. Horbaczewski.
K o w n o , 8 g ru d m a . S e n s a c ją w ż y c iu K o w - . z a c z a s ó w c a rs k ic h s ta ł n a u s łu g a c h rz ą d u p e te rs b u r-
■ •_ 11—r. n.hAdft *X/-W In |y/\ółr»t t
z a n y je s t ró w n ie ż z n a n y w P o ls c e " p . A lb in H o rb a c z e w s k i, o b e c n ie p ro fe s o r
K o w n o , o g r u u ir a . o ru -s a u jij w r ---
n a je s t ta je m n ic z ą s p ra w a z a m o rd o w a n ia p rz e d s k ie g o i d z ia ła ł n a s z k o d ę p o ls k o ś c i.
k ilk u ty g o n ia m i n a u c z y c e lk i O s tja n o w s k ie j, k tó re j I W s p ra w ie te j z a m ie s z a n y je s t ró w n ie ż z n a n y z w ło k i z n a le z io n o n a s z o s ie p o d B rs z ta n a m i. w P o ls c e p . A lb in H o rb a c z e w s k i, o b e c n ie p ro fe s o r Ś le d z tw o p ro w a d z o n e o d d łu s z e g o c z a s u , s k ie - u n iw e rs y te tu k o w ie ń s k ie g o , k tó ry p rz e s łu c h iw a n y ro w a n e z o s ta ło o s ta tn io p rz e c iw k o p ra ła to w i k a - p rz e z s ę d z ie g o ś le d c z e g o , m ia ł z ło ż y ć re w e la c y jn e p itu ły k s . O ls z e w s k ie m u , g ło ś n e m u w W iln ie i K o - z e z n a n ia .
w ie ń s z c z y ź n ie w ro g o w i p o ls k o ś c i. K s . O ls z e w s k i z w ło k i z n a le z io n o n a s z o s ie p o d B rs z ta n a m i.
A n g ie ls k i p ro je k t u n ie m o ż liw ie n ia w o jn y g a z o w e j.
Umiędzynarodowienie wszystkich fabryk chemicznych na świecie i kontrola.
L o n d y n , 8 g ru d n ia . A n g ie ls k ie s to w a rz y s z e n ie p rz y ja c ió ł L ig i N a ro d ó w w L o n d y n ie rz u c i-
ło m y ś l u m ię d z y n a ro d o w ie n ia w s z y s tk ic h w ie lk ic h lic h . T e s a m e ś ro d k i o s tro ż n o ś c i m ia ły b y b y ć z a k ła d ó w c h e m ic z n y c h n a c a ły m ś w ie c ie , c e le m p rz e p ro w a d z o n e w A n g lji, F ra n c ji i w e W ło s z e c h . u n ik n ię c ia w o je n c h e m ic z n y c h . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ —
Rzeź chrześcijan w Chinach
Liczba ofiar idzie w dziesiątki tysięcy.
L o n d y n , 7 g ru d n ia Z S z a n g h a ju d o n o s z ą : „ N o rth C h in a N e w s " o g ła s z a o trz y m a n ą o d a n g ie ls k ie g o m is jo n a rz a .S im s o n a w ia d o m o ś ć o ro z ru c h a c h m a h o m e ta ń s k lc h w p r o w in c ji K a n g z u .
S im s o n d o n o s i, ż e p o o d m ó w ie n iu p rz e z je n e ra ła M u p o s łu s z e ń s tw a rz ą d o w i n a n k iń s k ie m u .
W s z ę d z ie s ły s z y s ię i p ra w ie w s z y s tk ie p is m a c o d z ie n n e i p e rjo d y c z n e ro z p is u ją s ię n ie z w y k le s z e ro k o o w s z y s tk ic h k ie ru n k a c h p o i ty k i. 1 n ic te ż d z iw n e g o , ź e s p o łe c z e ń s tw o d z is ie js z e n ie ż y je n a tu ra ln y m try b e m , z d ą ż a ją c y m z p o s tę p e m ro z w o ju w s z y s tk ic h d z ie d z in ż y c ia z b io ro w e g o , a le b a w i s ię d a le j n ie re a ln e ra i fra z e s a m i p o lity k o m a n ji.
S p o łe c z e ń s tw o p rz e z to n ie s ta n ie n ig d y n a w y ż y n ie p o trz e b ż y c ia p o s tę p o w e g o . In n e n a ro d y z a to s p o s trz e g ły s ta ry b łę d n y s y s te m z a p e łn ie n ia ż y c ia p o lity c z n e g o d o k try n a m i, b io rą s ię z g o d n ie d o p ra c y n a d w y tw o rz e n ie m n o w e g o ty p u o b y w a te la p a ń s tw o w o -tw ó rc z e g o . N a m p rz e to n ie w o ln o p o z o s ta ć w ty le . P o w in n iś m y ro z p o c z ą ć p ra c ę o d
Z w ie lk ie m z a in te re s o w a n ie m o c z e k u je s ię o g ó ln ie n ie o fic ja ln y c h n a ra d m ię d z y m in is tr a m i s p ra w z a g ra n ic z n y c h F ra n c ji, A n g lji i N ie m ie c . U w a ż a n y w tu te js z y c h k o 'a c h m ia ro d a jn y c h z a n ie p o m y ś ln y s ta n z a w iły c h ro k o w a ń w s p ra w ie k o m i
s ji rz e c z o z n a w c ó w b ę d z ie ró w n ie ż p rz e d m io te m d y s k u s ji trz e c h p a ń s tw . N ie lic z ą s ię z te m , b y p o d c z a s n a ra d lu g a ń s k ic h p o w z ię to w s p ra w ie re - p a ra c y j ja k ą k o lw ie k o s ta te c z n ą u c h w a łę .
Z e s tro n y w ło s k ie j o ś w ia d c z a ją , ż e M u s s o lin 1 n ie p rz y b ę d z ie n a R a d ę L ig i N a ro d ó w d o L u g a n o . O d z ia ł je g o w s e s ji n ig d y n ie b y ł ro z w a ż a n y .
D e le g a c ja n ie m ie c k a w y je c h a ła z B e rlin a w
p ią te k w ie c z o re m .
W ty m c e lu p rz e m y s ł n ie m ie c k i p o d le g a łb y k o n tr o li d e le g a tó w a n g ie ls k ic h , fra n c u s k ic h i w ło s -
w o js k a je g o z b u n to w a ły s ię i u rz ą d z iły p o g ro m lu d n o ś c i c h rz e ś c ija ń s k ie j.
W D ie s a n n a lic z o n o 1 4 ty s ię c y z a m o rd o w a n y c h . C a łe w s e s p lą d ro w a n o i s p a lo n o . S im s o n p rz y p u s z c z a , ż e w w s k u te k ty c h w a lk , g ło d u i c h o ró b z iiin ę ło w ty m c z a s ie o k o ło 5 0 0 ty s . lu d z i (? ),
p o d s ta w . K a ż d y o b y w a ie l p o ls k i m a w ię c ś w ię ty o b o w ią z e k z a p o z n a ć i w c z u ć s ię w is to tę s w e g o p o ło ż e ń a o b y w a te ls k ie g o . P o w in n o s ię z n a le ś ś ty le c z a s u , a b y s z c z e rz e i ro z u m n ie p rz e s tu d jo w a ć k o n s ty tu c ję , te n z b ió r p ra w o b y w a te ls k ic h , o ra z z ro z u m ie ć p o d s ta w y w s z y s tk ic h z a rz ą d z e ń w ła d z p a ń s tw o w y c h , w k tó ry c h z n a jd z ie m y o b o w ią z k i d la s e b ie i p ra w a .
K to s z c z e rz e p ra g n ie p o p ra w y s y tu a c ji g o s p o d a rc z e j i s p o łe c z n o -k u ltu ra ln e ) w n a s z e m p a ń s tw ie , te n n a s z y c h ra d s z c z e ry c h i s e rd e c z n y c h p o s łu c h a i p o s ta ra s ię je p rz e p ro w a d z ić w c z y n , d la d o b ra s w e g o i n a s z e j O jc z y z n y .
Nr. 1'YXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA „ P R Z E G L Ą D P O M O R S K I* Str. 2 ■
Zamach bombowy na „Ilustrow.
Kuryer Codzienny".
K ra k ó w , 7 . 1 2 . D z iś p rz e d p o łu d n ie m d o k o n a
no z a m a c h u b o m b o w e g o w g m a c h u .,llu s tr . K u ry e ra C o d z ie n n e g o *• w K ra k o w ie , k tó ry n a s z c z ę śc ie n ie p o c ią g n ą ł z a s o b ą o f a r. N a rę c e d y r. D o b iji p rz y n ió s ł p e w ie n o s o b n ik p a c z k ę ja k o p o d a ru n e k n a ś w . M ik o ła ja , k tó ra z a w ie ra ’a m a te rja ł w y b u c h o w y . J e d y n ie d z ię k i o s tro ż n o śc i z d o ła n o u n ik n ą ć n 'e - s '.c z ę śc ią . Ś le d z tw o w to k u .
Wyniki wyborów do Kasy Chorych m. Torunia.
W n a d z ie lę , 9 b m . o d b y ły s ię w y b o ry d o K a s y C h o ry c h m ia sta T o ru n ia . .Z a in te re s o w a n ie w y b o ra m i n a o g ó l s ła b e . N a 1 0 .0 6 7 u p ra w n io n y c h d o g ło s o w a n ia , g lo s o w a ło ty lk o 2 .7 3 3 , c z y li 2 7 ,1 7 p ro c . L is ta n r. 1 P ra c o w n ik ó w U m y s ło w y c h o trz y m a ła 6 1 3 g ło s ó w — 4 m a n d a ty , lis ta n r. 2 (Z je d n o c z e n ie Z a w o d o w e P o ls k ę N P R .) 1 .0 6 2 g ło s y — 8 m a n d a tó w , lis ta n r. 3 (ó w ią z k i k la so w e P P S ) 1 .0 o 8 g ł0 3 ó w — 8 m a n d a tó w . D o ty c h c z a s o w y s ta n p o s ia d a n ia n ie u le g ł ż a d n e j z m ia n ie .
Agrarjusze czescy domagają sie dymsji Benesza-
P r a g a 8 . 1 2 . P A T . D z isie js z y „ V e n k o v * a ta k u je n a d a l m in is tra B e n e s z a , tw ie rd z ą c , ż e d o ty c h c z a s o w y s ta n rz e c z y s ta je s ię n .e m o ż liw y m ,
•w s k u te k c z e g o a g ra rju s z e n ie m o g ą n a te a n o - m a lje p a trz e ć . „ Y e c z e rn i L is ty * , c y tu ją c te s ło w a w id z ą je d y n e w y jśc ie z s y tu a c ji d y m is ję m i
n is tra B e n e s z a , k tó rą u w a ła ją z a n ie u n ik n io n ą . N a ro d o w o -d e m o k ra ty c z n e „ N a ro d n i L ;s ty * w sw o - je m w ie c z o rn e m w y d a n iu p isz ą , iż w k o ła c h p a r
la m e n ta rn y c h ja k o je d y n e w y jś c ie z s y tu a c ji, w y tw o rz o n e j, p rz e z s to su n e k a g ra rju s z y d o m n is tra B e n e sz a u w a ż a s ię je g o d y m is ję i p rz y p d sz c z a ją , ż e z o s ta n ie o n a w n ie s io n a n a jp ó ź n ie j d o n ie d z ie li. J a k o n a s tę p c ę p rz e w id u je s ię p o s ła c z e c h o s ło w a c k ie g o w P a ry ż u O s u s k y ’e g o .
Znowu wykrycie tajnego arsenału w Niemczech.
D in s la k e n . 7 g ru d n ia . P o lic ja k ry m in a ln a w D in s la k e n w y k ry ła w p o b liż u g o s p o d y „ T a n n e n w a e ld c h e n " ’w ie lk i s k ła d a m u n ic ji, k tó rą o d tra n s p o rto w a n o n a s tę p n ie n a w o z a c h c h ło p s k ic h . O d k ry to w ie lk ą ilo ś ć g ra n a tó w trz o n k o w y c h i ja jk o w y c h o ra z k ilk a ty s ię c y n a b o jó w k a ra b in o w y c h . A m u n ic ja ta m a p o c h o d z ić (? ) z ro z ru c h ó w w m a r c u 1 9 2 0 . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
KI. Bierkoski.
Urwipelć
(H u m o re s k a ).
8 ) (C ią g d a ls z y ).
W y p ili je sz c z e p o je d n e j k w a te rc e , a n a s tę p n ie p o d ru g ie j, p o te m z a ż ą d a li p iw o i u s ie d li s o b ie n a la w a c h p rz y s to le . P o p ija li ta k i g w a rz y li z e s o b ą . Ś m ia li s ę i p ła k a li p o k ilk a ra z y . O d c z a s u d o c z a s u p a d a li s o b :e w ra m io n a . P rz y s z ła n o c . J o jn e ju ż c h c ia ł c b e rż ę z a m k n ą ć i p o b ra ć o d n ic h n a le ż n o ść , a le p o n ie w a ż z p ija k a m i n ;e m ó g ł p rz y jś ć d o ła d u , z a c z ą ł k lą ć i w y m y śla ć u p i
ty m c h ło p o m , k tó rz y z a g a d a n i z e s o b ą n ie s ły s z e li n a w e t o b ra ź liw y c h s łó w J o jn e g o . Z a m k n ą ł d rz w i w e jś c io w e , z a ry g lo w a ł je i p o s z e d ł d o iz b y , w k tó re j je g o ż o n a S u rc ia u s p a k a ja ła ro z p ła k a n e b a c h o ry . A n a s i „ p rz y ja c ie le * s ie d z ie li i g a w ę d z ili b e z k o ń c a , ja k s ta re b a b y , k tó re 7 la t s ie d z ia ły ra z e m w w ię z ie n iu , n e m o g ły s ię z e s o b ą n a g a d a ć i d la te g o je sz c z e p rz e z ty d z ie ń o d p ro w a
d z a ły s ię o d d o m u d o d o m u a ż je k o tw ic a b a lo n u s c h w y c iła i u n io s ła w p o w ie trz e i ta m , w g ó rz e je sz c z e o p o w ia d a ń s o b ie n ie p rz e rw a ły . T a k te d y R z e p a i K u b a , ż e to b a b a m i n ie b y li, u k o ń c z y li s w ą p o g a w ę d k ę i m im o w o li z a s n ę li. P o o p ie ra li g ło w y n a s to le i z a s n ę li s n e m s p ra w .e d liw y c h . C h ra p a n ie , ś w is ta n ie i w a rc z e n ie u s ły s z a ła ro d z in a J o jn e g o , k tó ra n ie z n a ją c w ła ś c iw e j p rz y c z y n y , n ie m o g ła p rz e z c a łą n o c s p a ć .
Co c h w ilę S u rc ia b u d z iła J o jn e g o z p r z e s tra c h u , a le n a d a re m n ie b ła g a ła g o o z b a d a n ie p rz y , c z y n te g o n ie s a m o w ite g o w a rc z e n ia . S p a ł o n , ja k
zarżnięty p o c ię ż k o p rz e p ra c o w a n y m d n iu . Ś n ił,
„Prorok 44 Michałek oszustem.
Traci opiekunowie w więzieniu. — Michałek poszedł do szkoły rzemieślniczej.
Robota wywrotowców.
W ła d z e a d m in is tra c y jn e z lik w id o w a ły o s ta te c z n i p o n u rą , s z o p k ę “ ś re d n io w .e c z n e g o b a rb a rz y ń stw a i z a b o b o n u , k tó rą z o rg a n iz o w a ła z g ra ja s p ry tn y c h o s z u stó w z e s ły n n y m M ic h a łk ie m —
„ c u d o tw ó rc ą * 1 n a c z e le .
M o ty w e m d e c y d u ją c y m b y ł m e m irja l 1 0 0 o b y w a te li Z a m o ść a i o k o lic , k tó rz y z a ż ą d a li k a te g o ry c z n ie u n ie m o ż liw ie n ia d a ls z e g o w y z y sk iw a n ia ła tw o w ie rn o ś c i c ie m n e g o lu d u .
W o s ta tn ic h d n ia c h w M ic h a ło w ie , re z y d e n c ji , c u d o w n e g o '- M ic h a łk a , ro z p ę ta ła s ię is tn a o rg ja o s z u s tw . O p ie k u n o w ie M ic h a łk a , k o w a l J ó z e f B e r- d a k i d w a j’ je g o c z e la d n ic y G o łę b io w s k i i D a n ile w ic z z o rg a n iz o w a li h a n d e l fo to g ra fja m i ,.c u d o tw ó rc y 4 i n ę d z n e m i w ie rs z y d ła m i, z c z e g o c ią g n ę li p o k a ź n e z y s k i s ię g a ją c e , w e d le in fo rm a c y j p o s ia d a n y c h p rz e z w ła d z e , d o k ilk u s e t z ło ty c h d z ie n n ie , k tó re o b ra c a li c z ę ś c io w o n a p ija ty k i i z a b a w y .
W u b ie g ły p ią te k M ic h a łe k w ra z z o p ie k u n a m i i g w a rd ją p rz y b o c z n ą o d w ie d z ili Z a m o ść , g d z ie u p ili s ię d o n ie p rz y to m n o śc i.
Z p o le c e n ia w ła d z p o lic ja a re s z to w a ła trz e c h o p ie k u n ó w „ cu d o tw ó rcy * * k o w a la J ó z e fa B e rd a k a i je g o c z e la d n ik ó w G o łę b io w sk ie g o i D a n iło w ic z a .
P o lic ja n ie u d z ie liła o te rn o d k ry c iu b liż sz y c h s z z c z e g ó ló w , b y n ie u n ie m o ż liw ia ć ś le d z tw a .
Kataslrofa samolotu wiozącego diamenty.
L o n d y n , 7 . 1 2 . P is m a k ra jo w e fra n c u s k ie to n o s z ą . ż e n a te re n ie a fry k a ń sk im u le g ł o s ta tn io K a ta stro fie s a m o lo t a n g ie ls k i, k tó ry w ió z ł z e s o b ą tra n s p o rt d ia m e n tó w , w a rto ś c i 9 3 m ilio n ó w d o la rć w . S a m o lo t, k tó ry z d e rz y ł s ię z e s z c z y te m g ó rs k im , s p a d ł w p rz e p a ś c ie , p rz y c z e m o c z y w iś c ie w ię k s z a c z ę ś ć k o s z to w n e g o ła d u n k u z a g in ę ła .
Potajemne zaręczyny
angielskiego następcy tronu.
N o w y J o rk , 7 . 1 2 . „ N e w J o rk H e rald * * d o n o s i, iż k s ią ż ę W a lji z a rę c z y ł s ę p o ta je m n ie z L a d y A n n y W e lle s te y . (G d y b y p o w y ż s z a w ia d o m o ść o k a z a ła s ię p ra w d z iw a , to k s W a lji w m y śl re g u ł d y n a s ty c z n y c h , ja k o o ż e n io n y z „ p o d d a n k ą * * , m u s ia lb y s tra c ić p ra w o d o tro n u . O d d a w n a ju ż je s t k o lp o rto w a n a w ia d o m o ś ć ja k o b y s fe ry d w o r
s k ie w L o n d y n ie p ra g n ę ły d o p ro w a d z ić d o .z rz e c z e n ia s ;ę n a s tę p s tw a tro n u p rz e z k s. W a lji n a rz e c z je g o m ło d sz e g o b ra ta k s . Y o rk u . P rz y p . —
re d .). _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
ż e d w ó c h g o jó w z a m k n ą ł u s ie b ie w p iw n ic y i, ż e m o r y ic h g ło d e m . O n z a ś , J o jn e , c h o d z i s o b ie z rę k o m a w k e s e n i ja k o g o d n y n a s tę p c a M a c h a b e - u s z o w e j a rm ii i m a p rz y je m n o ść w ię z ić n ie n a w i
d z o n e g o C h ry s tu s a w y z n a w c ó w . S ta le s ię w e ś n ie u ś m ie c h a ł, c o S u rc ia w z ię ła z a d o b rą m o n e tę i ju ż g o w ię c e j n ie s z tu ra ła .
A te ra z u d a je m y s ię z p o w ro te m d o n a s z y c h z u c h ó w . Z a u w a ż y m y ic h w d z iw n e j i k o m ic z n e j z a ra z e m s y tu a c ji. K u b a ś n ią c o K o z ic h d o ła c b , z s u n ą ł s ię z e s to łu , g ło w ę o p a rł o ś c a n ę , a n o g i z a w i- s n ę ly n a ła w ie . R z e p a z a ś , p o n ie w a ż z d a w a ło m u s ię , ż e z n a jd u je s ię w s w e m o b e jś c iu , z d ją ł z n ó g b u ty i p o ło ż y ł je s o b ie p o d g ło w ę , a ś c ią g n ię tą m a ry n a rk ę , w c ią g n ą ł rę k a w a m i ja k s p o d n ie n a n o g i. O c z y w iś c ie n ie w o ln o m i p o m in ą ć i te g o s z c z e g ó łu , ż e o b a j trz y m a li s iln ie je d e n d ru g ie g o z a n o g i.
J u ż d a w n o ś w ita ło , d z ie ń p o n u ry i ś n ie ż n y n a d c h o d z ił, a n a s i „ p rz y ja c ie le * n ie m y ś le li o p rz e b u d z e n iu s ię . J o jn e ju ż d a w n o w s ta ł i c h o d ź ł p o s w e j iz b ie , o d p ra w ia ją c p o ra n n e m o d ły . K iw a ł s ię te ż w ó d le z w y c z a ju — to w le w o , to w p ra w o i s ta le s z e p ta ł ja k ie ś w y ra z y m o d lite w n e , k tó ry c h m u n a w e t d z ie c i n ie ś m ia ły p rz e rw a ć . W y p e łn iw s z y sw ó j o b o w ią z e k , J o jn e z d ją ł z g ło w y k w a d ra t k u b ic z n y i s z n u r z rę k i, p o c z e m p o d k rę c ił s o b ie p e jsy p o d o b n e d o k o c ic h o g o n k ó w i w s z e d ł d o iz b y re sta u ra c y jn e j. G d y s p o s trz e g ł n a s z y c h „ p rz y ja c ió ł* w te j k o m ic z n e j p o z y c ji, p rz y w o ła ł d o s ie b ie S u ro ię :
— K im , k im -n o , S u rc iu c h n ę I — W y d z ia ła ś te g o je ? — - U n y w y p ia ly ty le w ó d k y , ty le p y w a , — u jo j, u j o j ! — T y n i m o s z w ib ra z ie n ia . — C o ? S u rc iu c h n ę ? — S ie h s t ? ! — C o ? — i w s k a -
R e w iz ja p rz e p ro w a d z o n a w c h a c ie k o w a lo w e j i w k u ź n i d a ła s e n s a c y jn e w y n ik i, s tw ie rd z a ją c e o s z u k a ń c z ą g rę p ro w a d z o n ą p rz e z c a łą s z a jk ę . M ia n o w ic ie z n a le z io n o k o re s p o n d e n c ję M ic h a łk a z trz e m a fo to g ra fa m i, z k tó ry m i z a w a rł o n fo rm a ln e u m o w y n a* d o s ta w ę je g o fo to g ra fii, p rzy c ze m - fo to g ra fo w ie p o trą c a li s o b ie p e w ie n p ro c e n t z s u m y s p rz e d a ż n e j.
R e w e la c y jn e m b y ło z n a le z ie n ie u k o w a la k ilk u la ta re k e le k try c z n y c h , p rz y p o m o c y k tó ry c h p u s z c z a ł o n p rz e z d z iu rę w y w ie rc o n ą w p u ła p ie s n o p ś w ia tła . W m a w ia n o p o te m w c .e m n y lu d , ż e to a u re o la ś w ię ty c h w ie ń c z y s k ro n ie „ p ro ro k a * * .
U s ta lo n o n a s tę p n e , ż e s p rę ż y n ą c a łe j te j p o n u re j m a sk a ra d y b y ł p o s e ł D z id u c h , k tó ry p rz y d z ie lił M ic h a ik o w i ja k o a d ju ta n ta , s w e g o z a u fa n e g o p o m o c n ik a n ie ja k ie g o B e d n a rz a , a te n w e sp ó ł z p o s ła m i M o c h n ie je m i C z e rn ic k im u p ra w ia ł w ś ró d rz e s z c ie m n y c h w ło ś c ia n , p rz y b y ły c h , a b y z o b a c z y ć
„ c u d o w n e g o k a z n o d z ie ję * * , p ro p a g a n lę w y w ro to w ą . M ic h a łk a p o z o s ta w io n o n a ra z ie w M ic h a ło w ie . O trz y m a o n je d n a k w n a jb liż s z y c h d n ia c h o d p o w ie d n ie jsz ą o p ie k ę i o d d a n y b ę d z ie d o s z k o ły rz e m ie ś ln ic z e j.
Nowa pożyczka premjowa.
W a rs z a w a , 7 . 1 2 . R a d a m in is tró w n a w c z o - ra js z e m p o s ie d z e n iu p rz y ję ła u s ta w ę o u p o w a ż n ie n iu m in istra s k a rb u d o w y p u s z c z e n ia p o ż y c z k i p a ń s tw o w e j w w y s o k o ś c i d o 1 0 0 m ilj. z ł. w z lo c ie . P ro je k t u s ta w y n o s i c h a ra k te r ra m o w y , t. z n . w s z y stk ie s z c z e g ó ły p o ż y c z k i u s ta li m in is te r s k a rb u . D o ty c z y to p rz e d e w sz y s tk ie m k u rs u e m isy jn e g o p o ż y c z k i, te rm in u je j w y p u s z c z e n ia o ra z p la n ó w u m o rz e n ia . M in is te r s k a rb u je s t u p ra w io n y d o u s ta le n ia p re m ij w y g ry w a n y c h w d ro d z e lo s o w a n ia łą c z n .e z k w o tą o b lic z o n ą n a p re m je n ie m o ż e p rz e k ro c z y ć ś re d n io 7 °/o w s to s u n k u ro c z n y m .
Ks. pratat Kłos — infułatem.
W m ie js c e z m a rłe g o k s . in fu ła ta M e is s n e ra z a * m ia n o w a ł O jc ie c św . d z ie k a n e m in fu ła te m k a p itu ły m e tro p o lita rn e j w P o z n a n iu k s . p ra ła ta J ó z e fa K ło sa .
Nowa laska marszałkowska.
S ą d k o n k u rs o w y n a p ro je k t la s k i m a rsz a łk o w s
k ie j d la m a rs z a łk a S e n a tu p rz y z n a ł n a g ro d ę p ro je k to w i o z n a c z o n e m u g o d łe m „ T rz y o rły w g ło w ic y * .
T w ó rc ą n a g ro d z o n e g o p ro je k tu je s t a rty s ta - g r a fik G a rd o w sk i, p ro fe s o r W a rs z a w s k ie j S z k o ły S z tu k P ię k n y c h ,
z y w a l p a lc e m n a le ż ą c y c h n a p o d ło d z e p o ls k .c h c h ło p ó w . — H i, h i, h i! — h i, h i, h i 1 ...
W c z a s ie te g o ż y d o w sk ie g o c h ic h o tu o b u d z ił s ię w ła śiie K u b a . O tw o rz y ł p o w o li, le w e o k o , p o te m p ra w e i m e z m ie n ia ją c p o z y c ji p rz y s łu c h i
w a ł s> ę iro n ic z n e j ro z m o w ie ż y d a z je g o m a g n ifik ą
— S u rc ią .
G d y u s ły sz a ł n a s tę p n ie , ja k J o jn e s p lu n ą ł n a p o d ło g ę i w y rz e k ł: — T fu j, p a s k id n e g o je — s k o c z y ł n a ró w n e n o g i, w d w ó c h s u sa c h z b liż y ł s ę i J o jn e g o z a m a lo w a ł p ię ś c ią w b rz u c h ta k s iln ie , iż z w ie lk im ło s k o te m w p a ił o n z e s w ą S u rc ią d o iz b j. P rz e ra ź liw y k rz y k z ro b iły b a c h o ry i S u rc ia . J o jn e , le ż ą c ro z c ią g n ię ty ja k d łn g i n a p o d ło d z e , c ię ż k o o d d y c h a ł i s tę k a ł — u j, u j, u j... P o c ic h u w y s z e p ta ł: — S u rc ie k o c h a n ie , m i m n ie z a b iu l n a ś m ie rć . — U j S u rc iu c h n ę , u j
— ja ju ż s ie u m ie ra m , d a j w o d ę , u j, u j !....
K u b a w ty m c z a s ie p rz e b u d z ił R z e p ę , o p o w ie d z ia ł m u c a łe w y d a rz e n ie z J o jn e m i c ią g n ą ł g o p rz e m o c ą , a b y z n im w y s z e d ł z o b e rż y .
R z e p a s ię n ie o p ie ra ł. W y sz li ra z e m . T e ra z d o p ie ro , g d y c h ło d n e p o w ie trz e g o o w io n ę ło , z a c z ą ł m y ś le ć n a d te rn , c o s ię s ta ło , ż e ta k ra n o z n a jd u je s ię w m ia ste c z k u . Id ą c w k ie ru n k u ty m , g d z ie m ia ł z a s ta ć s w e g o g n ia d o s z a , m y ś lą c o fn ą ł s ię d o w c z o ra j i p rz y p o m n ia ł s o b ie , ż e p rz y b y ł o n z s ą sia d a m i n a ja rm a rk . P o le c iła m u ż o n a p o - ć z u n ić z a k u p y , a le n ie p a m ię ta ł ja k ie . S ię g n ą ł rę k ą d o k ie sz e n i i p rz e k o n a w s z y s ię , ż e n ie p o s ia d a a n i g ro sz a , rz e k i d o K u b y : — W isz K u b a
— „ ż e b y m ta k ż d ró w b u ł“ , — w s z y ć k ie g o tó w k ę p rz e p iu łe m , , ż e b y m ta k ż d ró w b u ł** . — C z y to m i p o trz e b n e b y ło ? — „ ż e b y m ta k ż d ró w b u l“ .
(C ią g d a ls z y n a s tą p i.)
