Opłnceno ęołówlcg » góry C<n« Rentęry W jrtwyZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
— o O o —
p a d e k z d a rz y ł s ię w p o b liż u a n g ie ls k ie g o p rz e c iw k o n a ru sz e n iu p rz e z J a p o ń c z y - p o s te ru n k u p o lic ji. k ó w o b s z a ru k o n tro lo w a n e g o p rz e z A n - 6 ja p o ń s k ic h ż a n d a rm ó w w e sz ło d o g lik ó w ż ą d a ją c w y c o fa n ia ż a n d a rm ó w . k a n c e la rii p o s te ru n k u .
W ła d z e a n g ie ls k ie z a ło ż y ły p ro te s t
zeiźrio* s o b o ta d n ia 7 m a ja 1 9 3 8
Gen. Wieniawa-Dlugoizewski
ombusadoreni sł. f*. u j
W A R S A W A . A m b a sa d o r R , P . p rz y A m b a sa d o r W ie n ia w a - D łu g o s z e w s k i n a jb liż sz e j
Wojska niemieckie
obsadziły miasto Kehl
S T R A S B U R G . W p o n ie d z ia łe k p o p o - n a d g ra n ic ą fra n c u s k ą n ie b y ł d o ty c h -
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Naiwieksu bili uświetnili w [iiinaili
1000 zabitych w zbombardowanym przez Chińczyków w Hankou
Doniosłe zadania stoją j przed kupiectwem polskim
J e d n ą z d z ie d z in , w k tó ry c h „ w y jś c ie ’ z p ry m ity w u " w y m a g a je sz c z e d u ż e g o | i s k u p io n e g o w y s iłk u s ta n o w i b e z s p rz e c z j n ie n a s z h a n d e l i k u p ie c tw o . O d d z ie -5 d z ic z y liś m y p o d ty m w z g lę d e m b a rd z o ]
s m u tn ą s p u ś c iz n ę i p o z o s ta w a liś m y d a - | ^ a d m ia s te m H a n k o u ro z e g ra ła s ię le k o w ty le p o z a ro z w o je m , ja k i h a n d e llo n e g jaj wielk a b itw a p o w ie trz n a , k tó - i k u p ie c tw o o s ią g n ę ło n a z a c h o d z ie . l ra p rz y p a d ła w d z ie ń u ro d z in c e s a rz a
W ty ń i s ta n ie z a c o fa n ia i z a n ie d b a -1ja p o ń sk ie g o .
n ia b y ła je d n a k o a z a , w k tó re j tr a d y c ja ! .
k u p ie c k a o p ie ra ła s ię n a w y s o k ie j k u ltu -1 4 0 c h iń s k ic h s a m o lo tó w m y ś liw s k ic h - rz e z a w o d o w e j i n a s iln y m z m y śle o rg a
n iz a c y jn y m . O a z ę tę s ta n o w iły n a s z e z a c h o d n ie k re s y . „ T ra d y c je k u p ie c k ie — s tw ie rd z ił w ła ś n ie w P o z n a n iu , o tw ie ra ją c te g o ro c z n e T a rg i P o z n a ń s k ie , m in i
s te r p rz e m y s łu i h a n d lu p . A , R o m a n — u ro b iły tu ty p k u p c a w z o ro w e g o , k ie ru ją c e g o s ię w s w o je j d z ia ła ln o ś c i z a sa d a m i u c z c iw ie p o ję te g o in te re s u i d o b rz e ro z u m ia n e g o o b o w ią z k u " .. I s tą d te ż w in n a p ro m ien io w a ć n a c a łą P o ls k ę „ w y so k a k u ltu ra k u p ie c k a " .
J u ż o d p e w n e g o c z asu św ia d o m o ść te g o z a d a n ia — t. j. s tw o rz e n ia n o rm a l n y c h w a ru n k ó w d la n a p ra w y p o lsk ie g o h a n d lu — p rz e n ik a s fe ry z a in te re s o w a n e . N ie je d n o ju ż te ż z o s ta ło p o d ty m w z g lę d n i z ro b io n e , n . p . w d z ie d zin ie s tru k tu ry
k ilk a e s k a d r ja p o ń sk ic h .
N a jw ię k s z a b itw a w d z ie ja c h w o jn y ja p o ń s k o - c h iń sk ie j ro z e g ra ła się n a w y so k o śc i o k o ło 2 0 0 0 m . J a p o ń c z y c y s tra c ili w n ie j 1 2 b o m b o w c ó w i 8 sa m o lo tó w p o śc ig o w y c h . C h iń c z y c y 1 6 sa m o lo tó w p o śc ig o w y c h .
G ro z ę w a lk i sp o tę g o w a ło z b u rz en ie łu d n iu n ie m ie c k i o d d z ia ł z m o to ry zo w a - c z a s o b sa d z o n y p rz e z w o jsk a n ie m ie ck ie , to w aro w e g o b a n k u c h iń sk ie g o , w k tó re - n y z a ją ł k o s z a ry w m . K e h l n a p ra w y m g d y ż k a n c lerz H itle r w p a m ię tn y c h g o p o d z ie m ia ch m ie śc ił się n a jw ię k sz y w b rz e g u R e n u w p o b liż u m o stu , łą cz ą c eg o d n ia c h m a rc a o św ia d c z y ł, iż n a d o w ó d m ie śc ie sc h ro n . P o d g ru z a m i z n a lez io n o N ie m c y z F ra n c ją . je g o p rz y ja z n e g o s ta n o w is k a w o b e c W m . K e h l w y w ie sz o n o c h o rą g w ie. F ra n c ji — te n w ą s k i z re s z tą p a s n a d L u d n o ść z g o to w ała w k ra c z a ją c y m b e z p o ś re d n ią g ra n ic ą z F ra n c ją n ie z o - o d d z ia ło m e n tu z ja s ty c z n e p o w ita n ie . , s ta n ie o b s a d z o n y w o jsk o w o .
M ia sto K e h l ja k ró w n ie ż p e w ie n p a s m ie ś c ie s u iir u n . r u u g r u z a m i z iiu ie z iu u u
d o ty c h c za s 5 0 0 z a b ity ch , p ra w d o p o d o b - ; n ie je d n a k lic z b a o fia r p rz e k ro c z y lO O O j o só b .
. . 1 . 1 M C z te re c h lo tn ik ó w , 2 ja p o ń sk ic h , o rg a n iz a c y jn e j z rz e sz e ń k u p ie c k ic h , P0* B je d e n so w ie c k i i je d e n c h iń sk i ra to w a li
Ir M zirwr« LłAr>z*lll< C łAł*A TirłT ifll/ 111
[się z p ło n ą c y c h sa m o lo tó w p rz y p o m o c y sp a d o c h ro n ó w . J a p o ń c z y c y n a ty c h m ia s t p o w y lą d o w a n iu z o s ta li ro z s z a rp a n i
p rz e z w z b u rz o n e tłu m y lu d n o śc i c h iń
s k ie j.
W c h w ili a ta k u C h iń cz y k ó w n a H a n
k o u w ię k szo ść sił p o w ie trz n y c h ja p o ń - jęw iry n a le dr< A lfre d W y so c k i n a w ła s n ą o b e jm ie sw e sta n o w isk o w sk ich z a ję ta b y ła b o m b a rd o w a n ie m m ia s t pro^b ę z o s ta ł p rz e n ie s io n y w s ta n sp o - p rz y szło ści.
w p o łu d n io w y c h i c e n tra ln y c h C h in a c h . c z y n k u z d n ie m 1 5 m a ja I _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ T e j o k o lic z n o śc i p rz y p is a ć n a le ż y w z n a -
c z n e j m ierz e p o w o d z e n ie n a lo tu c h iń -[ je g K ró le w s k a M o ść Kró l i C e s a rz --- lity k i k o n c e sy jn e j w h a n d lu , s p ra w y g
k re d y tó w i p o d a tk ó w , w y k s z ta łc e n ia z a l w o d o w e g o itd . D w a w ie lk ie z ja z d y — w W a rs za w ie i B y d g o sz c z y — u s ta liły sz ere g p o s tu la tó w i p o trze b , k tó ry c h re a liz a c ję p o d e jm u ją p rz y c z y n n y m w s p ó ł u d z ia le w ła d z rz ą d o w y c h o rg a n iz a c je i z rz e sz e n ia k u p ie c k ie .
J e d n a k — ja k to w y ra ź n ie p o d k re ś lił w P o z n a n iu m in . R o m a n — p ra c a ta je st z a le d w ie ro z p o c z ę ta i b y n a jm n ie j n ie m o ż n a je j u z n a ć z a z a k o ń c z o n ą .
W te j c h w ili n a c z o ło w y su w a s ię |s k ie g o . | W ik to T E m a n u e H -c ? u d z ie lića g rT m e n h a rc y d o m o s e i n ie m n ie j tru d n e z a g a d n ie -j n a n k iń s k ie j x v y b u c h ła b o ra d!a g e n e ra ła B o le sła w a W ie n ia w y - D łu - n iCN T -S P° I r • a: rz u c o n a p rz e z n ie zn a n y c h s p ra w c ó w g o sz e w sk ieg o . w y z n a c z o n e g o p rz e z P . le w ą p iw ie r o zw o j g y 1 ja p o ń s k i sa m o c h ó d c ięż a ro w y . J e d e - P re z y d e n ta R z p lite j n a sta n o w isk o a m - w e w n ę trz n e g o o d g ry w a o lb rz y m ią ro lę | w w fc a sa d o ra R p K w iry n ale .
je ś li c h o d zi i p o d n ie sien ie n a sz eg o d o b ro g 1 1 1 1
b y tu . J e d n a k b y ło b y b łę d e m , g d y b y śm y K n ie d o s trz e g a li w a g i ry n k u z e w n ętrz n eg o g i w p ły w u o b ro tó w z a g ra n ic zn y c h n a n a - i s z ą g o s p o d a rk ę n a ro d o w ą .
A s p ra w a ta p rz e d s ta w ia się ta k , ż e l te m p o n a sz e g o e k s p o rtu je st p o w o ln ie j-1 sz e , n iż z a p o trz e b o w a n ie s u ro w c ó w ! i ś ro d k ó w p ro d u k c ji z z a g ra n ic y . S p ra w ił to — ja k to o k re ś la m in . R o m a n — „ n a sz d y n a m iz m p rz e m y s ło w y " . W m iarę - ja k się a k ty w iz u je n a s z e ż y c ie g o sp o d a rc z e , ja k się o ż y w ia n a s z a w e w n ę trz n a p ro d u k c ja , ja k p o le p sz a się k o n iu n k tu ra , ro śn ie z b y t to w a ró w , w z m a g a ją się o b ro
ty w e w n ę trz n e — w z ra sta n a s z e z a p o trz e b o w a n ie su ro w có w i in n y c h p ro d u k tó w z a g rań . T e m p o teg o z a p o trz e b o w a n ia f s ta je s ię c o ra z sz y b sz e . N a to m ia s t n ie d o trz y m u je m u k ro k u te m p o e k sp o rtu . J e s t to s y tu a c ja , k tó ra n ie m o ż e trw a ć d łu g o , k tó rą m u sim y z m ie n ić n a le p sze . „ M u sim y w sz y scy — o św ia d c za m in is te r p rz e m y s łu i h a n d lu — tę p ra w d ę so b ie u ś w ia d o m ić i w sz e lk ie a k tu a ln e z a g a d n ie n ia n a s z e j w y m ia n y z z a g ra n ic ą ro z p a try w a ć p o d k ą te m w id z e n ia w z m o ż e n ia e k s p o rtu , w y n a jd u ją c n o w e sp o -
Organ Watykanu przemilcza wizytę Hitlera w Rzymie
R z y m . W k o la c h p o lity c z n y c h w ło s k ic h k o m e n tu ją b a rd z o o b s z e rn ie c h a ra k te ry s ty c z n y s z c z e g ó ł, iż o rg a n W a ty k a n u „ O s se rv ą io re R o m a n o " n ie w s p o m n ia ł d o tą d a n i s ło w e m o w iz y c ie k a n c le rz a H itle ra i je g o ś w ity w R z y m ie . D e m o n s ta c ja ta je s t z b y t w y - I m o w n a .
O jc ie c ś w ., k tó ry 3 0 k w ie tn ia w y je c h a ł d o C a s te l G a n d o ifo , p rz y ją ł ta m J a k z e s tro n y p ó ło fic ja ln e j d a n o te j k a rd y n a ła L a v itra n o , o ra z 4 2 6 n o w o - n o c y d o z ro z u m ie n ia , w łaśc iw a s ta b iliz a - ż e ń c ó w . P o u d z ie le n iu b ło g o s ła w ie ń -
a s tą p i d o p ie ro p ó ź n ie j p o s ta b iliz a - I s tw a n o w o ż e ń c o m 1 a p ie ż p rz e m ó w i! w - - - - • - i te s ło w a :
— „ S m u tn e rz e c z y d z ie ją s ię b lisk o i d a le k o o d n a s , ia k je s t, b a rd z o s m u t
n e . W R z y m ie , w d z ie ń św . K rz y ż a ,
^ z o s ta ł w z n ie s io n y k rz y ż in n y , k tó ry n ie je s t k rz y ż e m C h ry s tu sa . M u s ic ie się m o d lić , a b y m iło s ie rd z ie B o ż e s ta ło się p e łn ą rz e c z y w is to ś c ią ".
S ta n o w is k o W a ty k a n u w y w o ła ło w o p in n i w ło s k ie j o g ro m n e w ra ż e n ie .
Nowa wydajna dewaluacja franka
P A R Y Ż . N a z a sa d z ie p o w z ię ty c h n a je g o d a ls z ą z n iż k ę . P rz e w id u je się , ż e w c z o ra j d o n io sły c h d e c y z ji rz ą d o w y c h d e fin ity w n y k u rs w y n o sić b ę d z ie 1 7 5 —
fra n k fra n c u s k i s p ro w a d z o n y b ę d z ie d z i- 1 8 0 w s to su n k u d o fu n ta s z te rlin g a , a 3 5 ---- --- - .. 7 sia j d o p o z io m u n iż sz e g o , p rz y p u s z c z a ł- d o 3 6 w s to su n k u d o d o la ra . i je c h a ł d o C a s te l G a n c lo lfo , p rz y ją ł ta m n ie o 8 d o 9 p ro c e n t o d k u rs u z u b ie g łe - J”1'
g o ty g o d n ia .
W m o m e n c ie k ie d y fra n k o siąg n ie c ja n _
k u rs u s ta lo n y w p e rtra k ta c ja c h p rz e p ro - c ji d e fa c to , m a ją c ej o d d z iś w y k a z a ć , w a d z o n y c h z A n g lią i S ta n a m i Z je d n o - ż e rz ą d o p a n o w a ł w z u p e łn o ś c i w a lu tę ,
c z o n y m i, fu n d u sz k o n tro ln y n ie p o z w o li —•—
"»»»W|||| ... .... .
k u ro w a ć z p ro d u k c ją i ry w a liz a c ją — i m y m ieć z m o n to w a n e z w a rte o rg a n iz a c je m u sim y s p ra w ić , b y " w y m ia n a b y ła z a - k u p iec k ie, m u sim y w y tw o rz y ć ty p d o sk o w sz e s p ra w n a i s p rę ż y sta , k ie ro w a n a n o n a le z a w o d o w o p rz y sp o so b io n e g o k u p c a w o c z esn y m i sp o so b a m i o rg a n iz a c y jn y m i, i m u sim y ro z w ija ć p ro p a g a n d ę , u ż y w a - a n a d e w sz y stk o w ie lk ą rz e te ln o ś c ią k u - ją c n o w o c ze sn y c h m e to d , a o p a rtą n a p ie c . „ R y n e k e k s p o rto w y — o ś w ia d c z y ł a b s o lu tn e j rz e te ln o ś ci, a z a raz e m — co w P o z n a n iu m in . R o m a n — w in ie n b y ć
b u d o w a n y n a trw a ły c h , s o lid n y c h p o d - to w a ru , p rz e z n a c z o n e g o z a ró w n o n a ry - _ s ta w a ch , a n ie n a je d n o s tro n n y c h c h w i- n e k w e w n ę trz n y , ja k i z a g ran ic z n y . so b y k u p o d n ie s ie n iu je g o p rę ż n o ś c i" , lo w y c h , c h o cia żb y b a rd z o lu k ra ty w -
Z te g o p ły n ą b a rd z o p o w a ż n e o b o - n y c h tra n s a k c ja c h . B o ty lk o w te d y n a - p ro d u k tó w , z d a tn y c h n a w y w ó z , ja k i k o n tra h e n tó w z a g ra n ic zn y c h
d la k u p ie c tw a i ty c h w sz y stk ic h , k tó rz y m ien ie m i a p ro b a tą — z d o ła się u trw a - e k s p o rt m a ją w sw e j p ie cz y . M u sim y lić n a je d y n ie m o ż liw e j p la tfo rm ie : d o b - sp ra w ić , a b y n a s z e w y ro b y b y ły ta k p rz e rz e z ro z u m ia n e g o o b o p ó ln e g o in te re s u , d n ie , b y z a w sz e i w s z ę d z ie m o g ły k o n -1 t'ł’z 0 ,0
i m u sim y ro z w ija ć p ro p a g a n d ę , u ż y w a -
n a jis to tn ie js z e — n a w y so k iej ja k o śc i
Delegacja parlamentu
T e z y , w y s u n ię te p rz e z m in R o m a n a ,! z Jugosławii W Hiszpanii
m u s z ą z n a le ź ć p e łn e z ro z u m ie n ie w ! W republikańskiej Hisz-
. . * * i ”• f • ł 1S panii bawiła wycieczka parlamentarzy-
w s fe ra c h n a sz e g o h a n d lu i k u p ie c tw a . iugoslou,iańskich z d.rem J^ano-
O d ic h b o w ie m re a liz a c ji w w ielk ie j 1 wiczem na czele. Delegaci zwiedzili
m ierz e z a le ż y p o d n ie s ie n ie d o b ro b y tuIfront madrycki oraz złożyli wizytą pre-
A b y to je d n a k s ta ć się m o g ło , m u si- p o lsk ie g o s p o łe c z e ń s tw a . ^mierowi Negrinowi.
w iąz k i. Z a ró w n o d la w y tw ó rc ó w n a sz y c h sz a in ic ja ty w a e k s p o rto w a s p o tk a się u £w ie c je n a s z ej p ro d u k c ji g o sp o d a rc z e j i n rn d n k tó w . z d a tn v c h n a w w ó z , ia k i k o n tra h e n tó w z a g ra n ic z n y c h z e z ro zu -
N r 5 3
S tr 2 GŁOS POMORZA
Okólnik
nts '32 ntuia
B ie g c z a s u z b liż a n a s d o tr z e c ie j ju ż r o c z n ic y Ż a ło b y N a r o d o w e j w d n iu 1 2 m a ja .
W d n iu ty m ż a ło b a o b e jm u je K r a j c a ły i p o lo n ię z a g r a n ic z n ą .
N ie p r z e z z a n ie c h a n ie p r a c y , a w s k u p ie n iu i m o d lite w n e j k o n te m p la c ji p r z e z r o z u m ie n ie J ó z e f a P iłs u d s k ie g o i
„ W ie r n ą S łu ż l
ODEZWA!
Pomorskiego Wojew. Komitetu funduszu Obrony fhrodowej w Toruniu
OBYWATELE.
„ T r w a ł e p o m n ik i w ie lk o ś c i — z b io r o w y m e ld u n e k z e w s z y s tk ic h r o z g ło ś n i P o l
s k ie g o R a d ia . O d g o d z . 1 7 ,0 0 — 1 7 ,2 0
„ O J ó z e f ie P i łs u d s k i m " — A r tu r Ś liw iń s k i. W e r b le . O r ę d z ie P r e z y d e n t a R z p lt.
G o d z . 2 0 ,4 5 — W g o d z in ę ś m ie r c i — c h w ila c is z y . D z w o n y . C y ta ty .
K r z y c z ą c y m d y s o n a n s e m b y ła b y w ,.W ie r n ą S ł u ż b ę '1 u c z c ijm y J e g o p a m ię ć , ty m d n iu m u z y k a w lo k a la c h r o z r y w k o -
O d e z w a w y d a n a n a te n d z ie ń p r z e z w y c h . t
N a c z e ln y K o m ite t, r o z e s ła n a b ę d z ie d o W ła d z e w o js k o w e i s z k o ln e w y d a d z ą s k ie g o w s z y s tk ic h K o m ite tó w W o je w ó d z k ic h d y s p o z y c je w e w ła s n y m z a k r e s ie ( r o z -
d la t e r e n u c a łe j P o ls k i. | k a z M S . W o js k , o r a z o k ó ln if t M in . z a n ia z a k u p io n e g o s p r z ę t u u z b r o je n ia z Gen. Bryg. Bortnowski Wł.
W g o d z in a c h p r z e d p o łu d n io w y c h o d - W y z n . R e i. i O ś w . P u b l. d o w ia d o m o ś c i s u m z a o f ia r o w a n y c h n a d o z b r o je n ie A r - ) Pom. Starosta Kraj. Łącki Wincenty,
p r a w io n e b ę d ą n a b o ż e ń s tw a w ś w ią ty - P P . W o je w o d ó w ) . m ii, K o m ite t a p e l u j e d o w s z y s tk ic h ty c h preZes I. R. w Toruniu Donimirski Jan,
n ia c h w s z y s tk ic h w y z n a ń — n a le ż y w ię c ! N a le ż y , a ż e b y c a ło ś ć u r o c z y s to ś c i k t ó r z y d o ty c h c z a s n ie s p e łn ili s w e g o o - [ prezes Izby P.-H. w Gdyni, Tor St.
u d o s tę p n ić j a k n a j s z e r s z y m m a s o m s p o - ; ż a ło b n y c h b y ł a s h a r m o n iz o w a n a . b o w ią z k u , a b y p o ś p ie s z y li z o f ia r a m i, i łe c z e r is tw a m o ż n o ś ć ic h w y s łu c h a n ia . ! K o m ite ty W o je w ó d z k ie w o p a r c iu o w p ł a c a ją c in d y w id u a ln ie k w o ty n a r a -
O g o d z in ie 2 0 .4 5 ja k o w r o c z n ic ę m o - p o w y ż s z y o k ó ln ik m o g ą w y d a ć z a r z ą d z ę - c h u n k i p r z e le w o w e F u n d u s z u O b r o n y m e n tu z g o n u z a p a n u j e 3 - m in u t o w a . n ia d la K o m ite tó w P o w ia to w y c h z u w z g l. N a r o d o w e j w P o w ia to w y c h i M ie js k ic h
„ C h w ila C is z y " . ' w a r u n k ó w lo k a ln y c h . K o m u n a ln y c h K a s a c h O s z c z ę d n o ś c i lu b
W ty m m o m e n c ie u s ta je w s z e lk i r u c h j _ _
b e z p o ś r e d n io w P o m o r s k ie j W o je w ó d z k ie j K o m u n a ln e j K a s ie O z c z ę d n o ś c i w T o r u n iu n a r a c h u n e k p r z e le w o w y W y - je w ó d z k ie g o K o m ite tu F u n d u s z u O b r o n y N a r o d o w e j N r 7 2 - B .
W d n ia c h 1 9 i 2 0 c z e r w c a 1 9 3 8 r o k u P o m o r z e ś w ię c ić b ę d z ie w o b e c n o ś c i P a n a M a r s z a ł k a E d w a r d a Ś m ig łe g o - R y d z a d z ie ń w ie lk ie g o tr y u m f u o f ia r n o ś c i i w y s i łk u c a łe g o s p o łe c z e ń s tw a n a r z e c z A r m ii, a w s z c z e g ó ln o ś c i K o r p u s u P o m o r -
W o b e c z b liż a ją c e g o s ię d n ia p r z e k a - , J^- Biskup dr St. Okoniewski, Prezydium Komitetu:
Min. Raczkiewicz Wl.> Wojewoda Pom.,
d r o g a c h i u lic a c h - w s z e lk ie p o ja z d y i m o to r y .
O d g o d z in y 2 0 .4 4 — g o d z . 2 0 .4 5 M o m e n t r o z p o c z ę c ia „ C h w ili C is z y " j n a le ż y p o d a ć z a p o m o c ą k r ó t- k ie g o le c z d o n o ś n e g o s y g n a łu d ź w ię k o w e g o , s ły s z a n e g o p r z e z w s z y s tk ic h ( n p .
s t r z a ł a r m a tn i , s y r e n a f a b r y c z n a , d ź w ię k j p o r z ą d n i e u t r z y m a n e p o k o j e i iz b y d z w o n u k o ś c ie ln e g o .)
Z a p ł o n ą w ó w c z a s i ,
p r z e d te r n o g n is k a z a r ó w n o w m ia s ta c h c z y s te p o d w ó r k a , r ó w n e p a r k a n y , s c h la - te n c e lo w y w y s iłe k ,
ja k i p o w s ia c h , w g a r n iz o n a c h i p o d n e b u d y n k i g o s p o d a r c z e — to c z y s to - r o d a k ó w , ja d ą c y c h z c a łe g o k r a j u n a d p u n k ta c h g r a n ic z n y c h R z e c z y p o s p o lite j, w y m ie c io n e u lic e , o b s a d z o n e d r z e w a m i, ~
O d g o d z in y 2 0 ,4 5 — g o d z . 2 0 ,4 8 f 0 n i e w y d e p ta n e t r a w n i k i i k lo m b y k w ia
„ C h w ila c i s z y ’*. K o ń c z y c h w ilę c is z y to w e !
s a lw a a r m a t n ia p o d B e lw e d e r e m , R o s s ą P a m ię t a j m y , ż e k u l t u r a j e d n o s t e k s ta - i W a w e le m o r a z d z w o n y k o ś c ie ln e i s y - n o w i k u l tu r ę c a łe g o n a r o d u ,
g n a ł y s y r e n . J P r z y p ło n ą c y c hJ t > o g n is k a c h j ]_•*— -ę--- - / J • A * ! I'U.IAIJJV VI
n a s tą p i o d c z y t a n i e w y j ą t k ó w z p is m J ó - P o m o r z e , te n k r a j w s p a n i a ł y c h z a b y tk ó w ■ w ie d n ic h k o m is ji, k t ó r e b ę d ą w s p ó łd z ia - । o b c h o d y , z e f a P iłs u d s k ie g o . a r c h i te k t u r y , k r a j la s ó w i je z io r , u r o d z a j > ł a ły n a t e r e n ie P o m o r z a z w ła d z a m i r z ą - ।
J a k o w id o m y z n a k ż a ło b y n a r o d o w e j n y c h z ie m i ł ą k n a d r z e c z n y c h i p r z e d e d o w y m i i s a m o r z ą d o w y m i.
— w s z y s tk ie f la g i p a ń s tw o w e opuszcza- w s z y s tk im k r a j p r a c o w ity c h lu d z i, p r z o - ' N ie w ą tp ię , ź e a p e l m ó j z n a j d z ie s z e r n e d o p o ło w y m a s z t u p r z e w ią z a n e k r e p ą d o w a ł w s z l a c h e tn y m w y ś c ig u s tw o r z e - s z y o d d ź w ię k u w s z y s tk ic h m ie s z k a ń c ó w ja k r ó w n ie ż k r e p ą p r z y s ł o n i ę te w in n y n ia w ła ś c iw y c h w a r u n k ó w ż y c ia s p o łe c z - z ie m i p o m o r s k ie j.
b y ć w ty m d n iu p o d o b iz n y J ó z e f a P i ł - n e g o i o k a z a n ia s w e j k u l t u r y n a z e w n ą tr z Ł * n o o l
s u d s k ie g o .
W W a r s z a w ie — n a s to p n ia c h B e l
w e d e r u . w K r a k o w ie n a W a w e lu i w W iln ie n a R o s s ie o r a z w s z ę d z ie ta m , g d z ie z n a jd u j ą s ię m ie js c a , z w ią z a n e b e z p o ś r e d n io z O s o b ą J ó z e f a P iłs u d s k ie g o , s k ł a d a n e b ę d ą w ie ń c e i k w ia ty p r z e z w ła d ź e o r g a n i z a c j e s p o łe c z n e i s p o ł e c z e ń s tw o .
R a d io t r a n s m i t o w a ć b ę d z ie : - - - - -} . —
o d g o d z . 1 0 — 1 1 .1 5 — n a b o ż e ń s tw o ź a - d z e te p o s ta n o w io n o n a b y ć 1 1 c ię ż k ic h
ło b n e z K a t e d r y W a r s z a w s k i e j , r e p o r t a ż k a r a b in ó w m a s z y n o w y c h c a łk o w ic ie w y - p r z e k a z a n ie 4 8 c ię ż k ic h k a r a b in ó w m a - z B e lw e d e r u , W a w e l u i R o s s y , o d g o d z .' p o s a ż o n y c h . P o z a ty m s p o łe c z e ń s tw o s z y n o w y c h , z a k u p io n y c h z e s k ł a d e k w s z y 1 1 .1 5 — 1 1 4 0 — a u d y c j ę w w y k o n a n iu p o w ia tu to r u ń s k ie g o i w ą b r z e s k ie g o u f u n s tk ic h p r a c o w n ik ó w i u r z ę d n ik ó w O k r ę g , s ie r o c iń c a im ie n ia J ó z e f a P iłs u d s k ie g o d o w a ło s z t a n d a r y d la p u ł k u p ie c h o ty i D y r e k c j i K o le i w T o r u n iu .
w W iln ie . O d g o d z . 1 5 ,3 0 — 1 6 .0 0 — a r ty l e r i i. 1 —■ —
Do mieszkańców Pomorza
„Pokaz mi jak mieszkasz—powiem ci kim jesteś**
f
K u lt u r a m ie z k a n ia to n ie ty lk o c z y s te s w e g o d o m u , o g r o d u c z y m ie js k ie j u lic y 5 ’ ‘ 1 '-‘- y — lu b p a r k u .
Wydział Wykonawczy:
Gen. Bryg. Tokarzewski - Karaszewicz, Inż. Dobrzycki Bogusław^
Raszeja Leon,
Major Matuszewski Feliks, Mugaj Stanisław,
Mgr. Graszewicz Celestyn, Matusiak Stefan.
Piątkowski Bernard,
to r ó w n ie ż k w i a t y w o k n a c h , ł a d n y o g r ó - ! O b c ią łb y m , a b y c a ł a lu d n o ś ć W ie lk ie • W I A D O M O Ś C I O G Ó L N E : p r z y g o to w a n e d e k , w y s y p a n e p ia s k ie m ś c ie s z k i — to g o P o m o r z a z g o d n ie i s o l id a r n i e p o d j ę ła ।
to w m ia s ta c h c z y s te p o d w ó r k a , r ó w“ e p a r k a n y , s c h la - te n c e lo w y w y s iłe k , a w ó w c z a s r z e s z o m 1
B a ł ty k i ty m , c o z s z e r o k ie g o ś w i a t a p r z y b y w a j ą d o P o ls k i — u k a ż e s ię p e ł n ia k r a s y n a s z e j n a d m o r s k ie j z ie m i.
A b y d o p o m ó d z i n i c ja t y w ie p r y w a tn e j d o r o z w o ju te j a k c j i w e d łu g je d n o lite g o
— Egzaminy z Łaciny są przymuso
we. M i n is t e r s t w o O ś w ia ty w y d a ło z a r z ą d z e n ie u s ta l a j ą c e , ż e e g z a m in y z ła c in y w lic e a c h s ą p r y z m u s o w e .
— „Dzień Matki”. W z w ią z k u z o b c h o d e m „ D n ia M a tk i, k t ó r y o d b ę d z ie s ię w P o l s c e w n ie d z ie lę d n ia 8 b m . z o s ta n ą D ą ż e n ie m n a s z y m p o w in n o b y ć a b y p r o g r a m u , z a r z ą d z ił e m p o w o ła n ie o d p o - J z o r g a n iz o w a n e w c a ły m k r a j u a k a d e m ie n n r y p f p n le ra i w s n a n ia J v c b z a b v tk o w w ie d n ic b k o m is ii. k t ó r e b e d a w s o ó łd z ia - :
W
: Toruń kwiecień 1938 rok.
k a ż d y m d r o b ia z g u s w e g o o to c z e n ia , Wł- Raczkiewicz,'wojewoda
Karabiny dla pułków toruńskich
T O R U Ń . P o w i a t o w y K o m ite t F u n d u - D a r y te b ę d ą p r z e k a z a n e a r m ii w s z u O b r o n y N a r o d o w e j z e b r a ł w k r ó tk im d n iu z lo tu m ło d z ie ż y p o m o r s k ie j w T o - c z a s ie 6 5 .0 0 0 z ł o t y c h n a z a k u p b r o n i d la r u n iu , k t ó r y s ię o d b ę d z ie d n ia 1 9 c z e r - to r u r is k ie g o p u ł k u p ie c h o ty . Z a p ie n ią - w c a 1 9 3 8 r o k u .
h J e d n o c z e ś n i e w ty m d n iu n a s t ą p i
POKOJE
tanie, czyste, ciche i ciepłe z wodą bież, blisko Dworca Gł.
w Warszawie poleca
ROYAL
Chmielna 31 K a w i a r n i a Bezpłatny garat.—
T O F K .
P o S k a rb y Z a c h o d u
1 1 ( G ią g d a s z y .)
J u ż p r z e k r a c z a j ą c g r a n i c ę w i o s k a , d o z n a łe m u c z u c i a , ż e d o k o n u j ę o g r o m n e g o p r z e s k o k u , ż e z a p u s z c z a m s i ę w ś w ia t z u p e ł n i e o d m ie n n y n iż F r a n c ja , a j e d n a k u c z u c i o w o i o b y c z a jo w o n i e z m ie r n i e n a m b l i s k i . I n t e l e k tu a l i z m f r a n c u s k i, s p r y tn e i o s t r e j a k b r z y t w a , d o w c i p n e s ł ó w k a , k t ó r e m i F r a n c u z p r z y k a ż d e j s p o s o b n o ś c i s i e je g a r ś c i a m i a k t ó r y c h s i ę c z ło w ie k w r e s z c i e n a u c z y n a p a m ię ć z n i k ł y . M a ło s t k o w y a s y s t e m a ty c z n y w y z y s k p r z e s ta ł m i d o k u c z a ć i z a m ie n i ł s i ę w d o b r o d u s z n ą i ż a r t o b l iw ą ł a p c z y w o ś ć . R ó w n o c z e ś n i e u m y s ł m ó j r o z p r ę ż y ł s ię , p o c z u łe m w i ę c e j t łe m u w p i e r s ia c h i w i ę c e j s ł o ń c a w d u s z y . M im o n a t r ę c t w a n i e u n i k n i o n e j k o n t r o li f a s z y s t o w s k ie j , s t w i e r d z ił e m , w ś r ó d o t o c z e n i a j a k o b y p r z y r o s t p e w n e j n i e f r a s o b li w e j , o g ó l n o l u d z k ie j , a z a c n e j s w o b o d y o b y c z a j ó w .
B y ło to m n i e j w i ę c e j t a k ie u c z u c i e j a k i e g o d o z n a j e p r a c o w n i k , k t ó r y s p ę d z iw s z y p a r ę g o d z i n w d u s z n e j a t m o s f e r z e w a r s z t a t u b ib s t u d j o w y b i e g a n a g l ę n a o b s z e r n y p l a c l u b l u d n ą , r o z ś p ie w a n ą , t ę t n ią c ą ż y c ie m , w e s o ł ą , r o z ig r a n ą i p e ł n ą n i e s p o d z ia n e k u l i c ę ...
J e d n e m s ł o w e m u c z u ł e m s i ę j a k b y w r o d z i n n y c h p i e le s z a c h P r z e je ż d ż a j ą c p r z e z ż y z n e r ó w n i n y P i e m o n tu , j u ż w p o c i ą g a c h , a d o d a ć m u
s z e , ż e o d g r a n i c y w ł o s k ie j z r o z m y s łe m u n i k a łe m u l t r a s z y b k i c h m ię d z y n a r o d o w y c h e k s p r e s ó w , p o c z y n ił e m m n ó s tw o s p o s tr z e r z e ń . O b s e r w o w a łe m m ę ż c z y z n i k o b i e t y , z a w a r ł e m l i c z n e z n a j o m o ś c i , p o z y s k a ł e m p r z y j a c i ó ł . .. M o j e p o l
s k i e p o c h o d z e n i e o t w ie r a ł o m i, n i b y k l u c z m a g i c z n y , w s z y s t k i e s e r c a — W i o c h k o c h a P o l a k a w i e l e g ł ę b i e j i u c z c i w i e j n iż P o l a k P o l a k a , a p r z y t e m n i e w z b u d z a j ą w s o b i e w z a j e m n i e b r z y d k i c h u c z u ć z a z d r o ś c i . . . P o d z i a ły k r a j ó w a p e n i ń s k i c h , o k r e s y n i e w o l i , n i e u s ta n n e c h y l e n i e k a r k u w j a r z m i e w r o g ó w , w y h o d o w a ł y w r e s z c i e , t a k u n a s , j a k w e W ł o s z e c h , p e w n ą a n a lo g i c z n ą i d e ę n i e p o d l e g ło ś c i i ł ą c z n o ś c i n a r o d o w e j , k t ó r a s ię s t a ła w s p ó l n a , s t r a w ą s e r c . W p o l i ty c e i w m i
ł o ś c i r o z u m ie m y s i ę z W ł o c h a m i n a m ig i. N i e t r z e b a te ż z a p o m in a ć , ż e w r p r z e c i w i e ń s tw i e d o F r a n c u z ó w , w ż y ł a c h W ł o c h ó w p ł y n i e — o c z e m m a ło s i ę m ó w i — s p o r a p r z y m ie s z k a k r w i s ł o w i a ń s k i e j . M o r z e a d r y a ty c k i e p r z e c i e ż o d w i e k ó w n ie b y ł o n i c z e m i n n e m , j a k w i e l k ie m z l e w i s k i e m k i l k u r a s o d m ie n n y c h , g ł ó w n i e z a ś r a s y s ł o w ia ń s k i e j i l u d ó w i t a li s k ic h , a w i ę c s ł o n e c z - n e m w y b r z e ż o m A d r ji , t e g o p o ł u d n i o w e g o B a ł
t y k u , o w i a n e g o k r z e p k im p ó ł n o c n y m p o w i e w e m B o r r y , z a w d z i ę c z a j ą W ł o s i n i e u s t a n n e o d m ł a d z a n i e s i ę r a s y . D a l s z e p o d o b i e ń s t w o d u c h o w e p o c h o d z i te ż s t ą d , ż e k u l t u r a ł a c iń s k a p r z y b y ł a d o n a s n i e z F r a n c j i, a l e z ł a c i ń s k i e g o p o ł u d n i a .
A ló j p r z y j a c i e l P a n N . „ p o d r ó ż u j ą c y w t r y k o t a c h11 ( w j e d w a b n y c h t r y k o t a c h ) o k t ó r y m j u ż
w s p o m n i a łe m , j e s t n i e j a k o f a c h o w y m z n a w c ą s e r d u s z e k n i e w i e ś c i c h . N i e o s z .a c o w a n y t o w a r z y s z p r z y g ó d p o d r ó ż n y c h w y p r z e d z ił m n i e d o M e d i o l a n u j u ż o k i l k a t y g o d n i . O b j e c h a ł c a ł e p ó ł n o c n e i ś r o d k o w e W ł o c h y i o t o t e r a z z z e g a r k i e m w r ę k u s p o t y k a m y s ię w o z n a c z o n y m d n i u i g o d z i n ie u p r o g ó w m e d j o la ń s k i e j k a t e d r y . Z a p y t a n y o w r a ż e n i a z p o d r ó ż y l a k s i ę w y r a ż a :
— W o l ę W ł o c h ó w n iż F r a n c u z ó w . P o l a k z F r a n c u z e m m o ż e s i ę t y l k o d o g a d a ć p o ł e b k a c h . J e d e n p r z e d d r u g i m b l a g u j e a w y d a je im s ię , ż e s ię r o z u m ie j ą , t y m c z a s e m b y l i, s ą i b ę d ą d u c h e m o b c y m i i n i e p o t r a f i ą p o r o z u m i e ć s i ę n a c z y s t o . T r o c h ę l e p i e j p r z e d s t a w i a s i ę s t o s u n e k P o l a k a d o F r a n c u s k i . F r a n c u s c e . n a k r ó t k o , ł a tw o j e s t z a w r ó c ić w g ł o w i e , b o n i e j e s t p r z y z w y c z a j o n a d o h o ł d ó w . F r a n c u z j ą m a l tr e t u j e i s t a w i a n a r ó w n i z s o b ą . P o l a k s t a w i a j ą n a o ł ta r z y k , k a d z i j e j, r z u c a k w i a ty d o j e j n ó g i b l a g u je , ż e j e s t j e j n i e w o l n ik i e m . O n a w to n i e w ie r z y , a l e u d a j e , ż e w i e r z y . Z u p e ł n i e i n n y m j e s t n a s z s t o s u n e k d o W ł o c h ó w , a z w ł a s z c z a d o W ł o s z e k .
— M y s i ę z n i m i n a t y c h m i a s t d u c h o w o r o z u m ie m y i p r z y p i e r w s z y m s p o tk a n iu d o z n a je - m y u c z u c i a , ż e s i ę o d d a w n a z n a m y . P o z a t e m W ł o s z k i u m ie j ą b y ć r ó w n ie ż d o s k o n a ł e m i p a r t n e r k a m i w l u d z k i e j k o m e d ji c z y l i w k o m e d ji i a f e k t a c ja c h . j a k i e m i P o l a k z a w s z e o t a c z a s w e s p r a w y m i ło s n e .
(Ciąg dalszy nastąpi.)
