Opf—»n o ę ot A wltq 1
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Nr SONMLKJIHGFEDCBA sobota dnia 29 kw ietnia 1939 | | Rok 21
Stała armia bronić będzie Flota niemiecka zajęła Interesów Anglii
LO N D Y N. Prem ier C ham berlain zło
żył przed przepełnioną Izbą G min dekla rację w spraw ie służby w ojskow ej, Pre
m ier ośw iadczył:
R ząd J. K. M . rozw ażał niedaw no po now nie procedurę, jaką w ypadałoby za
stosow ać dla przeprow adzenia zarzą- dzeń niezbędnych celem przygotow ania kraju do kom pletnego stanu gotow ości do obrony. R ezultat tych badań dow o
dzi, że obecna procedura m obilizacji sił zbrojnych jest przestarzała i zupełnie
zw łoki, aby m óc natychm iast przystą
pić do działania. K ażdy inny kraj w Eu
ropie m a już te pełnom ocnictwa, które m y obecnie w projekcie tej ustawy sta
ram y się uzyskać i praw ie w szystkie kraje w odpow iednich chw ilach korzy
stały z tych upraw nień dla przeprow a
dzenia częściow ej m obilizacji sił zbroj
nych.
Izba lordów za powszechną służbą wojskową
stanowisko naprzeciw Gibraltaru
GIBRALTAR, 27. 4.
N iem iecka flota złożona z krążow ni
ków i torpedow ców przepłynęła dziś ra
no przez cieśninę G ibraltarską.
O godz. 8 rano okręty niem ieckie za
w inęły do portu C euty w hiszpańskim M aroku, na przeciwko G ibraltaru.
D ziś, o godz. 10,50 do A lgesiras przybył krążow nik niem iecki ,,K oeln“.
„Leipzig14 zawinął du Tangeru, a trzy inne okręty niem ieckie przybyły do C euty.
B rytyjskie okręty w ojenne „R am i- llies“, „G allant44 i „A ctive44 w yszły dziś rano z G ibraltaru.
„A dm irał G raf Spee" jest siostrza
nym okrętem „Deutschland", który wraz z dwoma kontrtorpedowcami przybył do M alagi.
Armia Walijska strzeże Gibraltaru
GIBRALTAR, 27. 4.
Do G ibraltaru przybył wczoraj krą
żownik angielski „Dovset Shire44, na którego pokładzie znajduje się kilka kom panii gwardii w allijskiej.
Oddziały te zostały przysłane celem wzmocnienia m iejscowej załogi.
nie odpowiada współczesnym warunkom ponieważ jest oparta na przesłance, że w ojna nastąpić m ogłaby dopiero po ta
kim okresie ostrzegawczym, jaki byłby wystarczający, aby ze stanu pokojowego przejść na stan wojenny. W ogólnych za
rysach, w m yśl obowiązującej dotąd pro cedury m obilizacja bądź częściowa, bądź też całkowita nastąpić m oże dopiero po- ogłoszeniu proklamacji odm iennej dla każdego z rodzajów broni, a oznajm ia
jącej, że istnieje stan nagłej potrzeby.
LONDYN. Izba lordów przez podnie
sienie rąk przyjęła rezolucję aprobującą propozycje rządowe w sprawie obowiąz
ku przeszkolenia wojskowego.
GIBRALTAR. Pancernik niemiecki
„Adm irał Graf Spee“, jeden kontrtorpe- dowiec, 6 łodzi podwodnych i jeden o- kręt warsztatowy dywizjonu podwodne go stanęły na kotwicy w Ceucie.
Jugosławia nie idzie na lep Niemiecki
... ... 1
Zderzenie statku norweskiego wiozącego
parę książęcą
NOW Y JORK. Transatlantyk norwe ski „O slofjord" wiozący książęcą parę norweską, zderzył się u wejścia do portu ze statkiem pilota. Przyczyną zderzenia była gęsta mgła. „Oslofjord" nie odniósł żadnych poważnych szkód, natom iast statek pilota zatonął. Załogę jego urato
wano.
Ogłoszenie tego rodzaju proklam acaji pom yślane było pierwotnie niewątpli
wie jako m ające m iejsce wówczas, gdy wybuch wydaje się nieunikniony. Ale w obecnych czasach m oże się zdarzyć, że ogólne warunki m ogą być tak niepewne, iż pożądane jest poczynić pewne zarzą
dzenia ze względów ostrożnośic bez roz
głosu i bez w strząsu dla zaufania publi
cznego.
W skutek tego rząd zdecydował wpro wadzić natychmiast projekt ustawy pod nazwą ustawy o rezerwach dla sił zbroj
nych, m ającej na celu uproszczenie pro
cedury upoważnienia poszczególnych re
sortów obrony do powołania wszelkich pożądanych rezerw i oddziałów pmocni- czych sił zbrojnych. Ustawa ta będzie tym czasowa i rząd spodziewa się, że u- chwalona będzie przez parlament bez
BERLIN, 27. 4.
W czoraj odbyła się pierwsza trwa
jąca przeszło godzinę, narada pom iędzy jugosłowiańskim m inistrem spraw za
granicznych M arkowiczem a m inistrem spraw zagranicznych Rzeszy v. Ribben- tropem .
Po konferencji ogłoszono kom unikat stwierdzający, że rozm owy odbyły się w duchu przyjaznym i wykazały daleko idącą zbieżność poglądów na sprawy interesujące oba kraje.
W południe m in. M arkowicz przyję
ty był przez kanclerza H itlera w obec
ności m in. Ribbentropa.
M in. M arkowicz przyjęty został po południu przez m arsz. Goeringa, a na
stępnie przez Hessa, zastępcę kanclerza Hitlera.
Przedstawiciel niem ieckiego Biura Informacyjnego otrzym ał od m in. M ar-
ko wieża oświadczenie, dające w yraz za
dowoleniu z berlińskiej wizyty.
M in. M arkowicz podkreślił znaczenie przyjaznych stosunków jugosłowiańsko- niemieckich, opartych na wspólnym in
teresie oraz na wzajem nym szacunku.
Jednocześnie w Berlinie tw ierdzą w dobrze poinform owanych kołach, że spraw a przystąpienia Jugosławii do paktu przeciw kom internowi nie była przedm iotem rokowań, to też nie należy oczekiwać przystąpienia Jugosławii do tego paktu.
Ameryka ogranicza stosunki handlowe z Japonią
W ASZYNGTON,
Przewodniczący kom isji spraw zagrani
cznych senatu złożył rezolucję, uprawnia jącą prezydenta Stanów Zjednoczonych do wprowadzenia ograniczeń handlowych w stosunku do Japonii, zgodnie z opinią wyrażoną przez kongres przed 10 dnia
mi.
• A •
Instrukcje rządu francuskiego w
sprawie niepodległości Syrii■9
Niesamowita zemsta Czechów
PRAGA. Czeska agencja telegraficz
na donosi, że w ciągu ubiegłej soboty i niedzieli w Pilźnie nieznani sprawcy ob
lali kwasem solnym 30 żołnierzy niemiec kich. Czynów tych dopuszczono się prze ważnie na ulicach przedmieścia, gdzie panuje ruch szczególnie ożywiony, lub też w tramwajach natłoczonych pasaźe-
przeciw zaborcom
rami. Niektórzy żołnierze odnieśli rany.
Niezwłocznie zarządzono energiczne za
rządzenie i wydano zarządzenie represyj ne. W ładze nakazały aresztowanie 50 Czechów lewicowców oraz 50 Żydów.
M iasto Pilzno będzie m usiało poza tym wypłacić odszkodowanie za straty spo
wodowane wspomnianym i czynami.
PARYŻ. Pod przew odnictwem pre
m iera D alariera odbyła się w środę ra
no konferencja z udziałem rain. Bon
net, szefa sztabu generalnego gen. Ga- melin, wys. kom isarza francuskiego w Syrii Puaux i sekr. generalnego Q uai d‘O rsay Legera. N arada m iała na ce
lu ustalenie instrukcyj, jakie otrzymać m a wys. kom isarz Puaux, który po- dejmie dalsze rozm owy z w ładzami syryjskimi w celu zaw arcia układu.
U w zględniając interesy Francji i Syrii układ ten utrw alić m a przyjazną współ
pracę łączącą oba kraje. Kom. Puaux pow raca na swój posterunek dn. 4 m a
ja br.
Hasło na 1 Maja w Moskwie
M O SK W A . Prasa w artykułach kom entujących opublikowane przez spe
cjalny kom itet partii hasła 1-m ajowe, kładzie główny nacisk na sprawy wewnę
trzne, nawołując do zwiększenia produk
cji węgla, nafty, m aszyn, energii elektry cznej oraz artykułów pierwszej potrze
by, jak tkaniny i obuwie.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii|i
F SILNE LOTNICTWO
•« TO GWARANCIA POKOJOWA OLA POLSKI
Nie zwlekajcie z subskrypcją Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej!
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHHiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiłiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiuuriiiiiiiiuiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiuiiiiiitiiiiHimimiiiiiiiiiiiiiii
Sir. 2 GŁOS POMORZA Nr 50
,Osservatore Romano”
o prawach Polski do GdańskaVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA ..O sservatore R om ano ' (z dla Polski przestrzeń życiow ą (Lebens-
.) pobw ięcu dłuższy artykuł raum ). To w yjaśnia, dlaczego nie była (. La situazione di D anzica") by m ożliw ą zm iana sytuacji politycznej o rrc, jakoby T rzecia R zesza [G dańska bez zgody Polski, która poza :ensje do tego m iasta. O rgan [ praw am i nabytym i, m usi tam bronić kreśli historię utw orzenia I sw ych niezw ykle w ażnych interesów ży- óe T raktatu W ersalskiego i ciow ych."
W 'olnego M iasta, jego statut, konsiytu- i cię w ew nętrzną, um ow y i w spółżycie z j Polską która otrzym ała specjalne upraw nienia i przyw ileje zarów no w sw ym w łasnym interesie, jak i w interesie ży
w otnym sam ego G dańska.
Sw ój interesujący artykuł o G dańsku kończy w ten sposób „O sservatore R o- m ano“:
t p t
,.Pom im o tego przesunięcia orienta
cji polskiej w kierunku G dyni, Polska
Może to nareszcie pomoże
M inister Przem ysłu i H andlu R om an ! polecił zbadać gospodarkę koncernu j ,,Philips" w Polsce oraz w porozum ieniu : się z w ładzam i centralnym i w H olandii tego koncernu w ysunął szereg żądań:
1) Przeprow adzenie reorganizacji za
kładów w' Polsce przez spolszczenie kie
row nictw a ;
2) Z akłady m ają być jako sam odziel
ne zakłady w Polsce, a nie jako filia, przyłączona do centrali w H olandii;
3) żądania te m ają być w ykonane w ciągu roku 1939.
Propaganda niemiecka działa
N O W Y JO RK . O d ostatecznego w y- w szystkim i dostępnym i jej środkam i, by w m asach am erykańskich osłabić w raźe- apełu R oosevelta do m ocarstw osi.
W prasie pew nego odłam u pojaw iają się coraz częściej artykuły utrzym ane w tonie w ybitnie iiloniem ieckim . N iedaw no w organach w ydaw anych przez koncern prasow y „Scropps - H ow ard" ukazał się artykuł gen. Johsona, ataakujący ostro politykę R oosevlta i określający polity
kę zw ycięsców z 1919 roku m ianem za
borczej... Jego zdaniem N iem cy nie m o
gą zasiadać przy w spólnym stole obrad z „sw ym i ciem iężcam i". W ystąpienie ge- nerała Johnsona spotkało się z ostrą okrętem’krytyką organów dem okratycznych.
Jeden z nich, ironizując w yw ody ge- ych czasach D uchow ieństw o nerała podkreśla, że autor poszedł w w ahało się naw et rucho-:sw y m bezkrytycyzm ie dalej niż oficjał- jest zaw sze zainteresow ana bezpośrednio stąpienia prezydenta R oosevelta w o-
losem G dańska, który jest złączony z lo- bronie pokoju propaganda niem iecka dzia ni sem korytarza polskiego, stanow iącego, ła na terenie Stanów Z jednoczonych,
Odezwa Ks. Biskupa Dr.
OkoniewskiegoC elem obrony najm ilszej O jczyzny pieniężne, pam iętając o słow ach Skargi, rozpisano Pożyczkę Przeciw lotniczą. M i że kiedy okręt tonie, głupi tylko tłum o- m o, że Przew ielebne D uchow ieństw a ki sw oje grom adzi na pokładzie,, zapo- złożyło już obfitą ofiarę na Fundusz O - m inając o tym , że one razem z < ’ . brony N arodow ej, przekazaną na rące by utonęły.
Jego E kscelencji B iskupa Polow ego ze- W m inion
chce ono poprzeć jak najusilniej i w spom w potrzebie nie w anaiu się naw ci xuvnu-p-j— --- --1->> .. ’ nianą pożyczkę. C hodzi o obronę O j-s m ego m ienia kościelnego składać w o-1na propaganda N iem iec, rozw ijana na U - czyzny. Przodkow ie nasi nie szczędzili | fierze, dla tego za zezw oleniem K urii renie Stanów Zjednoczonych,
ni m ienia, ni życia żeby odzyskać jej R icLum pi w nlnn r w olność. T eraz, kiedy ją posiadam y, po
w inniśm y w ytężyć w szystkie siły, żeby ją zachow ać. O fiara nie jest taka w ielka jakby się m ogło w pierw szej chw ili zda
w ać. Przecież to pożyczka na 15 lat, przynoszącą odsetki. C zyż poskąpilibyś
m y poparcia m atce, gdy by się do nas zw róciła o pom oc? To też nie odm ów m y pożyczki Polsce, w zyw ając synów sw oich do udzielenia jej pom ocy finansow ej. | D aw ajm y na pożyczkę zasoby sw oje
E
i zezw oleniem
B iskupiej w olno obecnie oddać także w olne kapitały kościelne na Pożyczkę Przeciw lotniczą. Subskrybow ać w olno do 5 m aja br.., w ięc niech D uchow ień
stw o, które zaw sze patriotycznego oka
zyw ało ducha, pośpieszy, żeby jak raj- w ybitniej zasilić Pożyczkę Przeciw lot
niczą.
Pelplin, dnia 15 kw ietnia 1939 roku.
I (— ) K s. ST A N ISŁ A W W O JC IE C H B iskup C hełm iński
Każdy wie co robić
z pieniędzmi, byle je tylko miał
trafią dać nam za to m ożność takiego urządzenia życia w łasnego i najbliż
szych, byśm y byli jak najm niej nara
żeni na przeciw ności losu. N ajw ażniej
szą w ięc rzeczą jest m ieć pieniądze, a sposób należytego ulokow ania ich za
w sze się znajdzie. 1 dlatego należy ko
rzystać z każdej nadarzającej się spo
sobności uczciw ego sposobu zdobycia gotów ki, by m óc nią rozporządzać w każdej chw ili.
Los L oterii K lasow ej m oże się stać w łaśnie źródłem takiej sposobności.
P am iętajm y w ięc o nabyciu go, a m o
że już najbliższe ciągnienie przynie
sie nam pom yślne w yniki.
Markowicz u kanclerza Hitlera
B E R L IN . K anclerz H itler przyjął baw iącego w B erlinie jugosłow iańskie
go m inistra spraw zagranicznych M ar
kow icza w obeem ści m inistra -praw zagranicznych von R ibbentropa oraz posła jugosłow iańskiego dr. A ndrycza.
W południe przyjm ow any był gość ju
gosłow iański śniadaniem przez m ini
stra spraw zagranicznych R zeszy.
Z a każdym razem , gdy ktoś w ygra na loterii, zw łaszcza pokaźną sum ę, pytają się go w szyscy w około:
— C o pan lub pani zrobi z tym i pieniędzm i?
O dpow iedź jest praw ie zaw sze jed
nobrzm iąca:
— Jeszcze nie w iem .
T a nieśw iadom ość jest oczyw iście zupełnie zrozum iała u każdego, na ko
go zm iana jego dotychczasow ych w a
runków m aterialnych spadla nagle. — Sposób, w jaki należy ulokow ać w y
grane pieniądze, jest problem em zbyt w ażnym , by go m ożna rozstrzygnąć bez głębszego nam ysłu.
Praw ’da, że w rozm ai tych okolicz
nościach życia zastanaw iam y się nie
raz, co byśm y zrobili, gdyby nam uda
ło się zdobyć w iększą gotów kę. N asu
w ają się nam w tenczas rozm aite pro
jekty, które w w yobraźni naszej zape
w nić nam m ają św ietną przyszłość i raz na zaw sze pozbaw ić trosk i kło
potów .
O czyw iście, że pieniądze sam e przez się nie dają szczęścia, szczęście jest w nas sam ych. A le pieniądze po-
Polska będzie miała własną produkcję sago
R ozw ażane są obecnie m ożliw ości rozpoczęcia w Polsce produkcji sago i ta pioki z krochm alu ziem niaczanego, któ
ry doskonale zastępuje — jak w ykazały próby podejm ow ane w B elgii i H olan
dii — surow ce zagraniczne (m aniok i in
ne). O becny im port sago do Polski w y
nosi około 15 w agonów rocznie. Przy ta niości surow ca (m ąki ziem niaczanej) w Polsce m ożna by przypuszczać, że sago produkcji krajow ej m iało by znacznie w iększy popyt. Jednocześnie przed tą now ą gałęzią przetw órstw a ziem niacza
nego otw orzyły by się rynki, stale im portujące ten produkt, a m ianow icie;
T urcja, B ałkany, Portugalia, Palestyna itd.
Premier Chamberlain
w rozmowie z przedstawicielami związków zawodowych
LO N D Y N . Prem ier C ham berlain prze- r R oczniki te odbyłyby 6-m iesięczną prow adził w środę rano przeszło godzin służbę w arm ii regularnej, następnie zaś ną konferencję z przedstaw icielam i [ m ogłyby, stosow nie do sw ej w oli być zw iązków zaw odow ych. Przy rozm ow ie przeniesiona albo do arm ii terytorialnej, tej obecni byli m instrow ie H orę B elisha albo też do rezerw y. W rekrutacji tej nie i B row n. C ham berlain zaw iadom ił przed I będą czynione żadne ^w yjątki, prócz dla staw icieli zw iązków zaw odow ych, iż
rząd zam ierza pow ołać pod broń m ęż
czyzn w w ieku lat 20 i 21.
Dyplomacja Anglii zwyciężyła
H A G A . „D e S tandaar" organ par
tii, do której należy obecny prem ier H olandii dr C oiijn, kom entuje w ob
szernym artykule pozycje, jakie w o- becnej chw ili zajęły stolice w ytw orzo
nych w zw iązku z obecną sytuacją na terenie m iędzynarodow ej polityki 2-ch obozów . N otując jako najw iększą przez L ondyn w ygraną bitw ę, bilateralny u- klad z Polską, podkreśla dziennik, że
„lym samym Londyn postamil Berlin przed ewentualnością wojny na dwóch f rontach".
W specjalnym ustępie zajm uje się dziennik arm ią polską i w słow ach peł
nych uznania podnosi jej wielką war
tość. — D ziennik kładzie nacisk na
„trwający przeszło 18 lat wielki wysi
łek Polski nad budową polskiej siły zbrojnej".
tych, których stan zdrow ia nie pozw ala na służbę w ojskow ą. Przedstaw iciele R ady N aczelnej zw iązków zaw odow ych ośw iadczyli C ham berlainoi, że jakkol
w iek przeciw ni są rekrutacji w czasie pokoju, to jednak uw ażają za rzecz w ska zaną aby w niosek ten został przedsta
w iony parlam entow i.
Pow ołanie pod broń w szystkich m ę
żczyzn w w ieku łat 20 i 21 dałoby w ogólnej sum ie 200.000 ludzi.
— * —
POKOJE
ESB3«BSeS3&S3E^l3E3aaBHBa
tanie, czyste, ciche i ciepłe z w odą bież, blisko D w orca G L w W a rsz a w ie poleca
ROYAL
Chmielna 31
Ka w i » r n 1 a
Bezpłatny garaż.—
Wsiyscy na stu fi!
3 Maja - bieg narodowy, impreza ogólno - narodowa. |
o Zgłoszenia kierować do 1 maja do Powiatowej Komendy P. W. i W. F« o
p w Domu Społecznym. ;;
Ni XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA5 0 „GŁOS P O M O R Z A Str 3
I Wiadomości ciekawe z bliska i daleka |
L U B A W A .
O ( N ie m k a p r z e k r o c z y w s z y g r a n ic ę , p o w i e s i ł a s ię w P o ls c e .) W le s ie m a ją t k u B a g n o w p o w . lu b a w s k im , w o d l e g ło ś c i 1 0 0 m o d lin ii g r a n i c z n e j , z n a le z io n o n a d r z e w ie w is z ą c e z w ło k i k o b ie ty .
P o d c z a s d o c h o d z e ń , ż a n d a r m n ie m ie c k i r o z p o z n a ł w z m a r ł e j u m y s ło w o - c h o r ą ż o n ę r o l n i k a J a d w ig ę R a d e l , N ie m k ę z K l e i n - R a d e m . Z p o l e c e n i a p r o k u r a t o r a z w ło k i w y d a n o w ł a d z o m n ie m ie c k im .
n a jle p s z e z a b e z p i e c z e n i e p r z e d n i e s p o d z i a n k a m i ż y c i o w y m i .
świata
Ł A S I N .
O ( N ie z w y k ły n a p a d N ie m c a .) W p i ą t e k w i e c z o r e m n a p r z e c h o d z ą c e g o u l i c ą u r z ę d n ik a s t r a ż y g r a n ic z n e j n a p a d ł z n i e n a c k a 2 0 - le tn i N ie m ie c M . G in t e r G i r n i ż e l a z n y m k o łk ie m u d e r z y ł g o z c a łe j s i ły w g ło w ę . S t r a ż n i k b r o c z ą c k r w ią , u - p a d ł n a z ie m ię . P o ty m n a p a d z i e N ie m ie c p o b ie g ł n a p o s t e r u n e k P . P ., g d z ie s i e d z ą c e m u p r z y b iu r k u k o m e n d a n to w i p o s t e
r u n k u z a d a ł z t y ł c io s w g ło w ę . Z n a j d u j ą c y s ię w l o k a l u p o s te r u n k u d r u g i p o l i
c j a n t w y j ą ł r e w o lw e r i o d d a ł d o n a p a s t n i k a k i l k a s t r z a ł ó w , r a n ią c g o c ię ż k o . W c a ł e j t e j s p r a w i e w s z c z ę t o e n e r g ic z n e ś le d z tw o .
W I E D E Ń .
( A r e s z t o w a n i e p r z e o r a i 1 0 z a k o n n ik ó w .) W ł a d z e p a r t y j n e z a a r e s z to w a ły
p r a w i e w s z y s t k i c h z a k o n n ik ó w O j c ó w ’ B e n e d y k t y n ó w z o p a c tw a G o t tw e i g w
A u s t r i i d o l n e j . A r e s z t o w a n o p r z e o r a o - p a c t w a d r . S t r o h s a c k e r a o r a z 1 0 z a k o n n ik ó w . P r z y c z y n y a r e s z to w a n i a n a r a z ie n i e z n a n e .
P R A G A .
( ..W i a n o” p r e z y d e n ta H a c h y d la
„ p r o t e k t o r a” .) J a k w y n ik a z p r z e p r o w a -
d z o n y c h o s t a tn i o o b lic z e ń , j e d n o c z e ś n i e z „ p r o t e k to r a t e m ” n a d C z e c h a m i i M o r a w a m i d o s t a ło s ię p o d „ o p i e k ę ” N i e m c ó w 4 .5 0 0 .0 0 0 s z tu k b y d ł a r o g a t e g o , 9 9 0 .0 0 0 o w ie c , 1 .2 5 0 .0 0 0 k ó z , 2 .1 0 0 .0 0 0 n ie r o g a c iz n y , 6 1 0 .0 0 0 k o n i, 1 6 m iln . d r o b iu o r a z 2 m iln . g ę s i.
Odpust św. Wojciecha w Gnieźnie
S T R A S S B U R G .
( R o z w i ą z a n i e o r g a n i z a c ji n i e m i e c k ic h w A lz a c ji .) W ł a d z e f r a n c u s k ie r o z w i ą z a ł y d z i a ł a ją c e n a t e r e n i e A l z a c ji 3 o r g a n i z a c je n ie m ie c k ie . R o z w ią z a n ie n a s t ą p i ło w z w i ą z k u z d z i a ł a ln o ś c i ą t y c h o r g a .c ji, w y k r a c z a ją c a p o z a r a m y u - p r a w n i e ń s t a t u to w y c h i n a r u s z a j ą c ą z a s a d ę i n t e g r a l n o ś c i t e r y to r i u m F r a n c j i.
G N I E Z N O . T e g o r o c z n y o d p u s t ś w . n a c z e l e , o r a z w ł a d z e c y w iln e z e s t a r o - W o j c ie c h a z g r o m a d z i ł w n i e d z i e lę o k o ło s t ą g n ie ź n ie ń s k im K a s p r z a k ie m i p r e z y - 2 0 .0 0 0 p ą tn ik ó w , p r z y b y ł y c h p o c ią g a m i d e n t e m m i a s t a M a ć k o w ia k ie m n a c z e le , s p e c ja l n y m i i a u to b u s a m i z P o z n a n i a , i p c> M s z y ś w . w y g ł o s ił z b a l k o n u p a -
B y d g o s z c z y , W r z e ś n i, J n n w r n r ł a w i a . I * M o g iln a itd .
K r ó t k o p r z e d g o d z in ą 1 0 - tą p r z y b y ł z P o z n a n ia s a m o c h o d e m k s .
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ o _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ H lo n d . . , ' .
P o w y p u s z c z e n iu w a g o n ó w w y c ie c z k o - j W p o c h o d z ie p r o c e s j o n a l n y m , p r z y 's k i e j z e s z t a n d a r a m i , d o k t ó r e j p r z e m ó - w y c h z 6 m i e js c a m i d o l e ż e n ia i s k ó r z a - d ź w ię k a c h f a n f a r z w ie ż y b a z y lik i, k s . w ił k s . P r y m a s H lo n d , k o ń c z ą c s w o j ą n y m i w y k ła d k a m i d o s i e d z e ń , b u d u j e s ię k a n . G r a jn e r t p r z e n ió s ł r e l ik w i e ś w . p r z e m o w ę o k r z y k i e m „ N ie c h ż y j e P o l - o b e c n ie 6 w a g o n ó w r e s ta u r a c y j n y c h , w W o j c ie c h a z e s k a r b c a . U
2. całej Polski
P O Z N A Ń .
A ( W w a g o n a c h r e s ta u r a c y j n y c h f o t e le .) N o w e t y p y w a g o n ó w k o n s t r u u j e o - b e c n ie f a b r y k a C e g ie ls k ie g o w P o z n a n i u .
I n o w r o c ł a w i a , ł a c u a r c y b i s k u p i e g o k a z a n ie k s . i n f u ła t P r ą d z y ń s k i.
P o n a b o ż e ń s tw i e z e b r a ł a s ię p r z e d P r y m a s p a ł a c e m a r c y b is k u p i m d e l e g a c j a K a t . S to w a r z y s z e n ia M ę ż ó w d ie c e z ji g n ie ź n ie ń -
G I B R A L T A R .
( G w a r d ia w a l ij s k a o b j ę ła s ł u ż b ę w G i b r a l a tr z e .) D o t u t e j s z e g o p o r t u p r z y b y ł w c z o r a j z S o u t h a m p t o n k r ą ż o w n ik b r y t y j s k i „ D o r s e t S h i e r ” , m a ją c n a s w y m p o k ł a d z i e k i l k a k o m p a n ii g w a r d ii w a l ij
s k ie j. O d d z ia ł y t e p o z o s ta n ą w G i b r a l t a r z e , c e l e m w z m o c n i e n i a m i e j s c o w e j z a ło g i.
s k a “ i u d z i e l a ją c t ł u m o m a r c y p a s t e r s k i e -
L O N D Y N .
( A n g lia ż ą d a z a b e z p i e c z e n ia r u -
Karo n Franek
k t ó r y c h p o r a z p i e r w s z y z a s to s o w a n e z o
s t a n ą z a m ia s t k r z e s e ł, w y g o d n e f o te le , n a c z e le u d a ł o s ię n a s tę p n ie - d o p a ł a c u , a r c y b is k u p ie g o , a b y w y p r o w a d z i ć s ta m - I t ą d k s . P r y m a s a d o k a t e d r y . P o p o w i ta
ł a s ię M s z a ś w . p o n t y i i k a l n a , k t ó r ą c e l e b r o w a ł k s . P r y m a s w a s y ś c ie lic z n e g o k l e r u .
| W p r e z y d iu m b a z y l i k i z a s i a d ł a k a p i t u ł a
t u ły
W R Z E Ś N I A . i . . _
A ( N o ż e s i e c z k a r k i u c i ę ły r o b o tn ik o P r z e z ? h ó r w i o b ie r ę c e .) W S ie r a k o w ie , p o w . w r z e
s iń s k ie g o , z a j ę ty p r z y r z n i ę c iu s i e c z k i r o b o t n i k A d a m H e n a ie r w k ł a d a ł d o m a s z y n y s io f n ę . W p e w n e j c h w ili w a lc e s ie c z k a r n i p o r w a ły w r a z z e s ł o m ą l e w ą r ę k ę r o b o t n i k a i z m i a ż d ż y ł y ją . H e n d le r c h c ą c r a t o w a ć l e w ą r ę k ę w ł o ż y ł p r a w ą r ę k ę d o s i e c z k a r n i , k t ó r e j n o ż e o b c ię ły m u w s z y s t k i e p a l c e . H e n d l e r a
b a r d z o c ię ż k im o d w i e z i o n o d o
D u c h o w ie ń s tw o z k s . b is k . L a u b itz e m g o b ł o g o s ł a w ie ń s tw a . O r g a n iz a c j a t a w y s ł a ł a n a s tę p n i e t e l e g r a m y h o ł d o w n ic z e d o P a n a P r e z y d e n ta R . P ., N a c z e ln e g o W o d z a i n u n c j u s z a a p o s to l s k i e g o C o r - te s ie g o .
W k o ń c u o d b y ł a s ię w ie l k a p r o c e s j a z N a jś w i ę t s z y m S a k r a m e n t e m w k o ło k a t e d r y , p o c z y m o d n i e s i o n o r e l i k w i e d o s k a r b c a . M a n i f e s t a c j a w ie r n y c h z a k o ń c z y ła s ię w s p ó l n y m o d ś p i e w a n i e m „ B o ż e c o ś P o l s k ę ” .
g n ie ź n ie ń s k a , p r z e d s t a w i c i e l e k a p i- p o z n a ń s k i e j z k s , b is k . D y m k ie m
w s t a n i e s z p i ta l a .
O B O R N I K I .
A ( T a k p o s t ę p u j ą w ł a d z e J a k j u ż w i a d o m o , d n ia 2 3 b m
p o ls k ie .) l ą d o w a ł
Tragiczna przejażdżka po jeziorze
m u ń s k ic h p ó l n a f t o w y c h .) W t o k u r o z m ó w m in . G a f e n c u w L o n d y n ie r o z p a t r y w a n o s p r a w ę z a b e z p i e c z e n i a r u m u ń s k i c h p ó l n a i t o w y c h .
S t r o n a a n g i e ls k a p o ł o ż y ł a n a c i s k n a f a k t , ż e p o d ż a d n y m p o z o r e m p o l a n a f t o w e R u m u n i i n ie m o g ą d o s t a ć s ię w r ę c e e w e n tu a l n e g o n a p a s t n i k a i ż e d l a t e g o m u s i s ię z a b e z p ie c z y ć p o l a n a f to w e p r z e d w s z e l k im i a t a k a m i.
( J u g o s ł o w i a ń s k i k o n t r t o r p e d o w i e c n a M a lc ie .J Z M a l ty d o n o s z ą , ż e d o p o r t u t a m t e js z e g o z a w in ą ł k o n t r t o r p e d o w ie c j u g o s ł o w ia ń s k i „ B e l g r a d ” , w y k o ń c z o n y n i e d a w n o p r z e z s t o c z n i ę f r a n c u s k ą . „ B e l g r a d ” z a t r z y m a s ię n a M a l c i e 4 d n i.
p r z y m u s o w o n a p o l a c h w D ą b r o w ie Ł e ś - 1 - p W A n e j p o d O b o r n ik a m i, k t ó r y c h w ła s c ic ie - 1 d z is k a m i l e m j e s t N ie m ie c , p r e z e s J u n g d e u t s c h e
P a r t e i , p . K o e h l e r , n i e m i e c k i s z y b o w ie c p i l o t o w a n y p r z e z n ą u c z y c i e l a s z k o ły s z y b o w c o w e j, H o f f m a n a . L u d n o ś ć m i e js c o w a z a j ę ła n i e c h ę tn ą p o s t a w ę w o b e c N i e m c a . P r z y b y ł a n a t y c h m i a s t p o l ą d o w a n i u p o l i c j a p a ń s t w o w a z a b e z p ie c z y ł a s z y b o w ie c , o r a z u d a r e m n i ł a z a j ś c ia p r z e c i w k o N ie m c o w i.
K R A K Ó W .
A ( Ś m ie r ć t r z e c h m ł o d y c h l e k a r z y w s k u te k n i e s z c z ę ś li w e g o w y p a d k u w l a z a r e c i e .) O n e g d a j w p o ł u d n ie w y d a r z y ł s ię w s z p i ta l u ś w . Ł a z a r z a w K r a k o w ie n i e s z c z ę ś l i w y w y p a d e k , s k u t k ie m k t ó r e g o p o n i e ś li ś m ie r ć t r z e j m ł o d z i l e k a r z e k r a k o w s c y : 2 8 - le tn i d r J e r z y O s z a c k i, b r a t a n e k p r o f e s o r a U . J . , 2 8 - l e t n i d r . Z b ig n ie w Ś c is ła w s k i i d r J a n O r e m u s .
W ł a d z e w s z c z ę ły d o c h o d z e n ia c e l e m u s t a l e n ia p r z y c z y n w y p a d k u . T r a g i c z n y z g o n m ł o d y c h l e k a r z y w y w o ł a ł w c a ły m m i e ś c ie ż y w e w s p ó ł c z u c i e .
S W A R Z Ę D Z . W K o ł a c i e p o d P o b ie - l n a w e s e l u W i k t o r i i B u d z y ń s k ie j i K u c h a r s k i e g o M i e c z y s ł a w a , g d z ie b a w io n o s ię w e s o ło , c z ę ś ć g o ś c i u d a ł a s ię w n i e d z ie l ę r a n o n a p r z e j a ż d ż k ę łó d k ą p o j e z i o r z e w r o n c z y ń s k im .
W c h w ili, g d y ł ó d ź z n a l a z ła s ię n a ś r o d k u j e z io r a , p r z e w r ó c i ła s ię a g o ś c ie : S z u m s k i W o j c ie c h , M a r ia S z u m s k a , P a w ło w s k i T . z S w a r z ę d z a i J a k u b o w i e ż o w a W a c ł a w a z P o z n a n i a p o c z ę li to n ą ć .
T o n ą c y m p o ś p i e s z y ł z p o m o c ą m i e j
s c o w y r y b a k W i to l d B u d z y ń s k i. N e s t e t y
o b ie k o b i e ty z a t o n ę ł y . R o z p o c z ę ły s ię n a t y c h m i a s t p o s z u k iw a n i a i w y ło w io n o S z u m s k ą , n a t o m i a s t J a k u b o w i c z o w a w s k u t e k a t a k u s e r c a z m a r ł a .
W e z w a n y n a t y c h m i a s t l e k a r z d r K o s m a la z e S w a r z ę d z a s t w i e r d z i ł z g o n J a - k u b o 'w ic z o w e j i z a r z ą d z i ł n a t y c h m i a s t o - ; w e p r z e w i e z i e n i e k a r e t k ą P o g o t o w i a S z u m s k ie j d o s z p i ta l a m i e j s k i e g o w P o z n a n iu .
S t a n S z u m s k ie j j e s t b a r d z o g r o ź n y . S t a n p o z o s t a ł y c h o f i a r n ie b u d z i o b a w ż y c ie .
o
Zlikwidowanie wielkiego
kolegium Jezuickiego w Godesberg
B E R L I N . Z n a n e k o l e g i u m je z u ic k ie G o d e s b e r g z o s t a ło z d e c y z ji w ł a d z n a r o d o w o - s o c ja l i s t y c z n y c h z a m k n ię te . B y ł a to j e d n a z n a j l e p i e j w y p o s a ż o n y c h i n a j ś w ie t n ie j s z y c h w y ż s z y c h u c z e ln i n i e m ie c k ic h .
w
S a m i n a r o d o w i s o c j a li ś c i u w a ż a l i j ą z a n a j l e p s z y z a k ła d w y c h o w a w c z y w N a d r e n ii .
J e s t to p i ą te z k o l e i k o le g iu m j e z u ic k ie , z l ik w i d o w a n e p r z e z h i tl e r o w c ó w w c ią g u j e d n e g o r o k u .
Sprzeczka o majątek
T O R U Ń . W d n iu 2 4 b m o g o d z in ie 5 - te j w e w s i J a s tr z ę b ie c p o w . n i e s z a w - s ik i, W ł a d y s ł a w B i a łk o w s k i , l a t - 7 , w c z a s i e s p r z e c z k i o m a j ą te k , d o b y ł r e w o l
w e r u i z a s t r z e l ił J a n a J a ł o s z y n s k i e g o . S p r a w c ę z a b ó js t w a a r e s z t o w a n o . D o c h o d z e n ia w to k u .
Postępy ofensywy chińskiej
L O N D Y N . W e d ł u g w ia d o m o ś c i z e ź r ó d e ł c h iń s k ic h , o f e n s y w a c h i ń s k a w e w s c h o d n ic h p r o w i n c j a c h r o z w i ja s ię p o m y ś l n ie . W r e jo n i e N a n k i n u w o j s k a c h iń s k ie o s i ą g n ę ł y s z e r e g s u k c e s ó w . W c h w i
li o b e r * ’ ''- t r z y k o l u m n y w o js k m a r s z a l- K a C z . ..g K a i C z e k a z n a jd u j ą s ię w M a r s z u n a N a n k in .
R ó w n i e ż p o d K a i f e n g , w p r o w in c j i H o n a n o s i ą g n i ę to z n a c z n e s u k c e s y . Z F u - c z a u d o n o s z ą , ż e l o t n i c y j a p o ń s c y w c z a s ie b o m b a r d o w a n i a m i a s t a z b u r z y li j e d e n z n i e m i e c k i c h d o m ó w t o w a r o w y c h d o s z c z ę t n i e . Z o l b r z y m ie g o g m a c h u p o z o s t a ł y j e d y n ie , f u n d a m e n ty . J e d n a z b o m b t r a f iła w s z p i ta l a m e r y k a ń s k i.
