Granice dyskrecjonalnych uprawnień rad adwokackich w zakresie powoływania kierowników i ich zastępców w zespołach adwokackich

s.m.

Granice dyskrecjonalnych

uprawnień rad adwokackich w

zakresie powoływania kierowników i

ich zastępców w zespołach

adwokackich

Palestra 21/6(234), 100-102

100 N o t a t k i _{N r 6 (234)} Z dyscyplinow any i sum ienny w sw ym zawodzie, dobry te o re ty k w zak resie p r a ­ w a cyw ilnego, k tó re w y k ład a ł sw ego czasu ap lik an to m adw okackim , chw ile w olne od p rac y i urlo p y pośw ięcał na w ędrów ki po K ielecczyźnie.# K ra in a Ż erom skiego w ra z ze sw ym i lasam i, polam i i łą k am i b y ła jego dru g im dom em . K ochał przy ro d ę i o taczający go św iat. N ie b ył to obszar rozległy, ale m ieścił to, co było dla niego n ajcen n iejsze: polski k ra jo b ra z i p olską piosenkę.

Ś w iętosław M ichał K raw czy ń sk i budził podziw przez u m ie ję tn e godzenie sw ych rozlicznych zdolności i zam iłow ań. N a o ta cz ają ce go zjaw isk a p a trz y ł przez p r y z ­ m at obranego zaw odu obrońcy, u sk rz y d la ją c i w zbogacając jednocześnie swe życie poezją i m uzyką. R ep rezen to w ał najszczytniejsze idee hum anizm u.

P ozostaw ił po sobie niezm ierny żal i p u stk ę odczuw aną przez środow isko p r a w ­ ników kieleckich.

A n d r z e j Ploski, adw.

R e d ak c ja „ P a le stry ” przyłącza się do w y rażen ia żalu z pow odu zgonu adw . S. M. K raw czyńskiego, k tó ry był w ysoce cenionym w sp ó łp raco w n ik iem naszego czasopism a.

/W O T A T Hf

Granice dyskrecjonalnych uprawnień rad adwokackich

w zakresie powoływania kierowników i ich zastępców

w zespołach adwokackich

P ozycja p ra w n a k ie ro w n ik a zespołu adw okackiego w św ietle przepisów u s tr o jo ­ w ych o ad w o k a tu rze 1 je st d ostatecznie w y ra źn ie zarysow ana. W ym ienione przepisy o k re śla ją try b pow oływ ania kiero w n ik a, zak res jego k o m p e ten c ji (art. 20, 21, 23, 24, 29 i 30 u staw y oraz §§ 10, 12, 20, 21, 22, 23, 27, 39 i 43 rozporządzenia), sposób o d ­ w ołania k ie ro w n ik a (art. 31 ustaw y), sp raw ę jego z a stę p stw a oraz w ysokość w y n a ­ g rodzenia za pełnione fu n k cje . K iero w n ik zespołu adw okackiego je st organem ze s­ połu, a do jego ko m p eten cji n ależą w szelkie sp raw y z w y ją tk ie m tych, w k tó ry ch w łaściw e są inne o rgany zespołu (zebranie zespołu, ko m isja rew izy jn a).

P rzepisy u stro jo w e o ad w o k a tu rze p rzy ję ły o ry g in aln ą fo rm u łę p ow oływ ania k ie ­ ro w n ik a zespołu i jego zastępcy. M ianow icie nie n a s tę p u je ono w drodze w yboru do p ełn ien ia tej fu n k c ji jednego z członków zespołu przez zeb ran ie zespołu, lecź w d rodze d esy g n o w an ia przez m acierzy stą r a d ę ad w o k ack ą o k reślonej osoby spośród tych kan d y d ató w , k tó ry ch p rze d staw ił d an y zespół. T ry b tego p o w oływ ania o kreślił szczegółowo crt. 28 u staw y , a k o m e n tato r tego p rzep isu 2 zaznaczył, iż z treśc i tego p rzep isu w ynika, „że pow ołanie k ie ro w n ik a stanow i d y sk re c jo n a ln e u p raw n ie n ie rad y adw okackiej, pew nego ro d za ju a k t w yborczy, ogólnie zaś p rz y ję ta je st za­ sada, że od uchw ał w yborczych nie p rzy słu g u ją odw o łan ia (...).” Z tego względu od u chw ały ra d y adw okackiej o d m aw iającej pow ołania k ie ro w n ik a zespołu spo­ śród k a n d y d a tó w zgłoszonych przez zespół n ie p rzy słu g u je odw ołanie.

---

/

1 U staw a z dnia 19 grudnia 1963 r. o u stro ju a d w o k a tu ry (Dz. u. z 1963 r. Nr 57, poz. 309 i z 1967 r. Nr 13, poz. 55) oraz rozp orząd zenie M inistra S p ra w ied liw o ści z dnia >28 grudnia 1963 r. w sp raw ie zesp o łó w a d w o k a ck ich (Dz. U. z 1964 r. Nr U , poz. 4).

2 Por.: P rzep isy o ad w ok atu rze — K om entarz, praca zb iorow a pod red. S. G a r l i c k i e - g o, w y d . n ak ładem NRA, W yd. P raw n icze, W arszaw a 1969.

N r 6 (234) N o t a t k i ₁₀₁ T ak jednoznacznie — zdaw ałoby się — u reg u lo w a n y w a rt. 28 u staw y try b p o ­ w o ły w an ia k ie ro w n ik a zespołu i jego zastępcy może je d n a k w p rak ty c e budzić w ątp liw o ści i w yw oływ ać nieo czek iw an e sk u tk i. P rz y k ład e m tego m oże być s y tu a ­ cja, ja k a p o w sta ła w Zespole A dw okackim w P., działający m na te re n ie Izby A d­ w okackiej w X. P rzebieg i k o n se k w e n cje w ynikłych ta m w y d arzeń zasłu g u ją na baczn iejszą uw agę, a ich fin ał w postaci u ch w ały P re zy d iu m N aczelnej R ady A dw o­ k ack iej z d n ia 10 m a rc a 1977 r. stan o w i dość niezw ykły precedens w życiu k o rp o ­ rac y jn y m ad w o k a tu ry .

P odczas zeb ran ia spraw ozdaw czo-w yborczego w końcu 1976 r. (okres k am p an ii w yborczej w zespołach) członkow ie w spom nianego Zespołu A dw okackiego w P. d o ­ k onali — w drodze głosow ania w y b o ru dw óch k an d y d a tó w na k ie ro w n ik a Z es­ połu oraz dw óch k a n d y d a tó w n a jego zastępcę stosow nie do p rzepisu a rt. ,25 p k t 3 u staw y. N azw iska w y b ra n y ch k an d y d a tó w zostały p rzesłan e Radzie A dw okackiej w X, k tó ra n a posiedzeniu pośw ięconym obsadzie k ie ro w n ic tw a zespołów ad w o k a c­ k ich pow ołała nieoczekiw anie k a n d y d a t a n a z a s t ę p c ę k ie ro w n ik a Z es­ połu — n a j e g o k i e r o w n i k a , n ato m ia st zgłoszonego przez zeb ran ie człon­ k ów Z espołu k a n d y d a t a n a k i e r o w n i k a Zespołu — n a z a s t ę p c ę k i e r o w n i k a . W tej sy tu a cji w yłoniło się zagadnienie, czy R ada A dw okacka w X w ła d n a była postąpić w ta k i sposób, bądź czy nie przekroczyła sw oich u p raw n ień .

P re zy d iu m NRA, ro z p a tru ją c tę spraw ę, nie uznało za dopuszczalne pow oływ anie n a k ie ro w n ik a zespołu a d w o k a ta w ybranego n a z e b ran iu zespołu jako k a d y d a ta na zastępcę k ie ro w n ik a , a w y b ran eg o n a tym że zeb ran iu k a n d y d a ta na k ie ro w n ik a — na zastępcę kiero w n ik a zespołu. S tanow isko P re zy d iu m NRA w ynika ze ścisłej w y k ła d n i przepisów dotyczących p ow oływ ania k a n d y d a tó w do obsady kie ro w n ic tw a zespołu adw okackiego. C h a ra k te r tych przepisów n ie pozw ala n a ich w y k ład n ię ro zsz erza jąc ą, gdyż nie m ożna przyjąć, żeby zeb ran ie zespołu adw okackiego, doko­ n u ją c w y b o ru k an d y d ató w o d ręb n ie n a obie fu n k c je kierow nicze, przed staw iało r a ­ dzie adw okackiej de facto czterech k an d y d a tó w oraz żeby ra d a adw okacka mogła z kolei spośród tych k a n d y d a tó w dokonać dow olnego a k tu wyborczego. W r a ­ zie p rzy ję cia ta k iej in te rp re ta c ji p rzepisu art. 28 u sta w y zbędne byłoby sfo rm u ło w a­ nie p rzepisu art. 25 p k t 3, n ak azu jąceg o dokonanie w yboru dwóch k an d y d a tó w n a k ie ro w n ik a : w m ia rę po trzeb y — o drębnie dw óch k an d y d a tó w na jego z a stę p ­ cę. Nie ulega w ątpliw ości, że ustaw odaw ca, u sta n a w ia ją c ta k ą norm ę p raw n ą, dał w te n sposób w yraz potrzeb ie za ak c en to w a n ia w pływ u zeb ran ia zespołu na w ybór k ie ro w n ik a zespołu i — o d ręb n ie — na w ybór jego zastępcy.

Z astosow ana przez R adę A dw okacką w X p ro ce d u ra m u siałab y prow adzić do w yp aczen ia istoty w yborów n a k ie ro w n ik a zespołu i jego zastępcę. Nie u sp ra w ie d ­ liw ia ta k ie j p ra k ty k i w y rażony w k o m e n ta rz u do cyt. P rzep isó w o a d w o k a tu rze, m ianow icie do art. 28 u. o u.a., pogląd (p k t 4) głoszący, że „R ada A dw okacka w r a ­ zie p rze d staw ie n ia przez zespół 2 k a n d y d a tó w n a k ie ro w n ik a i 2 na zastępcę może pow ołać k ie ro w n ik a spośród k a n d y d a tó w na zastępcę (i o d w ro tn ie)”. P rezy d iu m NRA pogląd ten zak w alifik o w ało ja k o błędny, gdyż nie w y n ik a on z b rzm ien ia przep isó w u staw y o u stro ju ad w o k a tu ry . M ając pow yższe na uw adze P re zy d iu m NRA uznało uch w ałę R ady A dw okackiej w Izbie X w sp raw ie pow ołania k ie ro w ­ n ik a Zespołu A dw okackiego w P. i jego zastępcę za sprzeczną z p raw em i na p o d ­ sta w ie art. 60 u sta w y uchyliło ją z urzędu.

S tan o w isk o P rezy d iu m NRA w tej sp raw ie m a n ie w ą tp liw ie c h a ra k te r p re c e ­ densow y i k ładzie ta m ę e w e n tu aln em u pow tó rzen iu się w adliw ego p o stępow ania r a d y a d w o k a ck ie j, ja k ie m iało m iejsce w Izbie X, w innych izbach. Ja k k o lw ie k p o ­ w o ływ anie kierow m ika zespołu i jego zastępcy stan o w i d y sk recjo n aln e u p ra w n ie n ie

102 Z y g m u n t A l b r e c h t _{N r 6 (234)} rad y ad w o k a ck ie j, to je d n a k nie może ona p rz e jść do p orządku dziennego n ad w o ­ lą członków zespołu adw okackiego, w y ra żo n ą przez nich w akcie w yborczym . Tym bard ziej, że w y ra że n ie tej woli odbyw a się w drodze głosow ania tajnego, co z a p ew ­ nia pełną sw obodę zajęcia przez każdego członka zespołu n ieskrępow anego s ta n o ­ wiska. A k t w yborczy do org an ó w ad w o k a tu ry , ja k w ogóle każdy a k t w yborczy, n ie może i n ie p ow inien być p rzedm iotem m a n ip u la c ji sprzecznej z in te n c ją w yborców .

s.m.

ZYGMUNT ALBRECHT

Rozmyślania adwokata emeryta

A u t o r w y c h o d z i z za ł o ż e n i a u z n a n e j p r z e z org a n a s a m o r z ą d u a d w o k a c k i e g o k o n i e c z n o ś c i o p i e k i m a t e r i a l n o - b y t o w e j

t

Żyw e p o ruszenie p ow stałe w naszej a d w o k a tu rze w zw iązku z u ch w a łą NRA w pro w ad zającą przy w y k o n y w an iu zaw odu adw okackiego górną g ran ic ę w ieku — przycichło. M ożna się było tego spodziew ać, skoro środki p raw n e c h a ra k te ru k o n - tru jąceg o zostały b ezskutecznie w yczerpane, a pow aga zaw odu i zdrow y rozsądek zam knęły drogę do o b ja w ian ia ja k ich k o lw iek p ozapraw nych m an ifestacji. P ozostały więc je d y n ie rozm y ślan ia nad poszukiw aniem środków łagodzenia w strzą su ek o n o ­ micznego, a jeszcze bard ziej psychicznego, doznanego p~zez w ielu kolegów i ich r o ­ dziny. P o szu k iw a n ia te sp ro w ad za ją się do udzielenia odpow iedzi na p y ta n ie : „Co robić d a le j? ’’ albo — aby uzyskać p ełn iejszą odpow iedź — „Co robić dalej i co ro ­ bić z so b ą ?”

Na ta k rozszerzone p y ta n ie a d re sa te m odpow iedzi byłby podm iot pouczony o tym , ja k może zapracow ać n a u trzy m a n ie sw ojej rodziny, a jednocześnie p rzedm iot, c h ro ­ niony p rzed sk u tk a m i p u stk i p ow stałej z n a d m ia ru rozporządzalnego czasu.

N aczelna R ada A dw okacka, co należy pod k reślić z u znaniem , zdaw ała sobie s p r a ­ wę z konieczności pom ożenia em ery to w i w zn alezieniu odpow iedzi na-pow yższe ro z ­ szerzone p y ta n ie, od razu bow iem w p ro w ad ziła „zapom ogi” w yrów naw cze, w sk a z u ­ jąc obok n ic h na m ożliwość z a tru d n ie n ia e m ery ta w zespole na p o d sta w ie um ow y o pracę, zlecenia lub um ow y o dzieło. P re zy d iu m NRA w yraziło p onadto pogląd, że ra d y ad w o k ack ie m ogą u sta la ć listy k o n su lta n tó w p raw n y ch spośród a d w o k a ­ tów sk reślo n y ch z zespołów z pow odu w ieku, a będących w ybitn y m i sp e cja listam i w poszczególnych dziedzinach p raw a. W reszcie m ożliw ość pew nych zarobków , a tym sam ym w y p ełn ian ie p u stk i w sk u te k n a d m ia ru czasu, m ogłyby d aw ać em erytom w y ­ głaszane przez nich p re le k c je w ra m a c h szkolenia ap lik an tó w oraz d oskonalenia zawodowego adw okatów .

Ł atw o przew idzieć — a p o tw ierd za to dotychczasow e dośw iadczenie — że pomoc finansow a k o n k retn ie -wyrażać się będzie w „zapom ogach” w yrów naczych, n a to ­