mgr Robert Drożdż

mgr Robert Drożdż

Zawieranie i wykonywanie umów

Forma czynności prawnych – rygory niezachowania formy

• Rygor dowodowy – ad probationem (art. 73 § 1 i 74 k.c.);

• Rygor nieważności – ad solemnitatem (art. 73 § 2 k.c.);

• Forma dla wywołania określonych skutków (ad eventum (art. 73 § 2 in fine k.c.)

Forma czynności prawnych

Forma zwykła

Formy szczególne:

Pisemna – domyślnie z rygorem dowodowym

Z datą pewną – rygor nieważności;

Z podpisem notarialnie poświadczonym – rygor nieważności;

Akt notarialny – rygor nieważności.

Zasady wykonywania umów

• Wykonanie zgodnie z: treścią i w sposób

odpowiadający celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego;

• Obowiązek współdziałania wierzyciela;

• Staranność wymagana w danych stosunkach + wynikająca z zawodowego charakteru

działalności;

• Brak obowiązku osobistego świadczenia;

Walutowość, rebus sic stantibus, waloryzacja

• Art.. 358 k.c. – zsada walutowości – dopuszczalnym jest zawsze spełnienie świadczenia w walucie polskiej;

• Klauzula rebus sic stantibus – art. 357[1] k.c.;

• Waloryzacja – art. 358 [1] k.c.

– Obie klauzule służą do sprostowania efektów zewnętrznych, nienaturalnych dla danego

stosunku prawnego

Odpowiedzialność Kontraktowa

• Odsetki:

– Za opóźnienie

• Regulacja odsetek maksymalnych (art. 359 k.c.)

– Jako wynagrodzenie za korzystanie z kapitału

• Odpowiedzialność odszkodowawcza – jest

najważniejszym skutkiem naruszenia zobowiązania (art.

361 – 363 k.c.):

– zdarzenie

– Związek przyczynowy – Szkoda

– Odpowiedzialność zawsze opiera się na określonej zasadzie:

(głównie: winy lub ryzyka)

Odpowiedzialność Kontraktowa

• Solidarność dłużników Art. 366

§ 1. Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części

świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie

wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).

§ 2. Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Odpowiedzialność Kontraktowa

• Źródła zobowiązań solidarnych:

– Ustawa

– Czynność prawna

• Zobowiązanie in solidum jako dopełnienie sytuacji ustawowych

Wykonanie zobowiązań

Art. 450 Wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, chociażby cała

wierzytelność była już wymagalna, chyba że przyjęcie takiego świadczenia narusza jego uzasadniony interes.

Art. 457 [Termin na korzyść dłużnika] Termin spełnienia świadczenia oznaczony przez czynność prawną poczytuje się w razie

wątpliwości za zastrzeżony na korzyść dłużnika.

Wykonanie zobowiązań

Art. 462

§ 1. Dłużnik, spełniając świadczenie, może żądać od wierzyciela pokwitowania.

§ 2. Dłużnik może żądać pokwitowania w szczególnej formie, jeżeli ma w tym interes.

§ 3. Koszty pokwitowania ponosi dłużnik, chyba że umówiono się inaczej.

Art. 463 Jeżeli wierzyciel odmawia pokwitowania, dłużnik może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia albo złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego.

Skutki niewykonania zobowiązań

Odpowiedzialność odszkodowawcza (art. 471);

Kara umowna jako ryczałtowe odszkodowanie

Popadnięcie w zwłokę:

Zwłoka jest kwalifikowaną formą opóźnienia w wykonaniu zobowiązań;

Opóźnienie w świadczeniu pieniężnym zawsze powoduje roszczenie o odsetki – art. 481;

Nabycie zastępcze (art. 479);

Wykonanie zastępcze (art. 480);

Zwłoka wierzyciela – art. 486

Kara umowna

• Kara umowna stanowi odszkodowanie ryczałtowe;

• Problem żądania kary umownej przy braku szkody;

• Dopuszczalność miarkowania kary umownej;

• Problem dopuszczalności naliczenia kary umownej przy odstąpieniu od umowy.

Zobowiązania wzajemne

• Umowa jest wzajemna, gdy obie strony

zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem

świadczenia drugiej (art. 487 § 2 k.c.);

• Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań wzajemnych posiadają własną regulację legis specialis (w zakresie nieuregulowanym stosuje się zasady ogólne)

Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań wzajemnych

Regulacje szczególne:

• Jednoczesność świadczeń przy braku odmiennej umowy (art. 488);

• Prawo wstrzymania świadczenia (art. 490);

• Prawo do odstąpienia (art. 491);

– Uwaga! Prawo odstąpienia z tytułu zwłoki nie jest tożsame z prawem odstąpienia z art. 395 !

Potrącenie

• Sposób wygaszenia zobowiązania (poprzez tzw. egzekucję prywatną)

• Przesłanki:

– Tożsamość gatunkowa wierzytelności;

– Wymagalność;

– Zaskarżalność.

Przelew (tzw. cesja)

Dłużnik

Umowa stron Wierzyciel (cedent)

cesja

Nabywca

wierzytelności (cesjonariusz)

Roszczenia

Z tytułu nabytej

Wierzytelności do dłużnika

Zarzuty przysługujące względem Wierzyciela (Cedenta) do chwili powzięcia informacji o przelewie