Szyb Maciej

Szyb Maciej to:

• kompleks dawnej Kopalni Concordia z początku lat 20-tych XX w.,

• atrakcyjny teren o powierzchni około 1,6 ha i zabudowanej pow. użytkowej - 3500 nr

• zespół 13 obiektów, w tym 10 wpisanych do rejestru zabytków,

• jedyne w Polsce głębinowe, szybowe ujęcie wody pitnej,

• oryginalne wyposażenie i infrastruktura dawnego zakładu górniczego,

• kompleks przystosowany do prezentacji i popularyzacji dziedzictwa technicznego.

otwarcie

INDUSTRIADA

szczegóły na s tr IV

Wielkie

SZYB MACIEJ

Wydanie specjalne | Nr 1 | 22 maja 2014 r. ATRAKCJE • TURYSTYKA • KULINARIA

Maciej perłą zabrzańskich zabytków

To będzie jedna z największych turystycznych atrakcji Zabrza, obok kopalni Guido i podziemnej sztolni. Już w czerwcu zostanie otwarty kompleks turystyczny wokół szybu Maciej w Maciejowie.

Powstał za prywatne pieniądze, z wykorzystaniem funduszy unijnych i dotacji samorządowych.

S

biorstwa Górniczego Demex. Do­

tąd odwiedzało go kilka tysięcy osób rocznie, teraz zapewne będzie ich wielokrotnie więcej. Do odwiedze­

nia obiektu przyciągać mają tury­

stów i mieszkańców zabytki, nie­

szablonowa oferta gastronom icz­

na, atrakcje kulturalne i propozycje edukacyjne dla szkół.

Sam obiekt pochodzi z I połowy XX w., od kilku lat jest częścią Szla­

ku Zabytków Techniki Wojewódz­

tw a Śląskiego. W przeszłości był jednym z szybów Kopalni „Concor­

dia, potem KWK „Pstrowski”. Wo­

kół szybu pow stał kompleks bu­

dynków i budowli. Utworzyły one zwarty, wzniesiony w technologii tradycyjnej z cegły licówki, zakład górniczy ze wszystkimi jego funk­

cjami: wentylacyjną, transportową, odwadniającą oraz wydobywczą.

Z biegiem lat zanikała eksploata­

cja pokładów węgla w pobliżu Ma­

cieja. Szyb stał się zbędny. W roku 1981 w KWK „Pstrowski” rozważa­

no nawet jego likwidację. Sprzeci­

wiło się temu Zabrzańskie Przedsię­

biorstwo Wodociągów i Kanalizacji, które otrzymywało z szybu znaczną ilość wody pitnej, nawet 8000 me­

trów sześciennych na dobę. W roku 1991 rejon szybu Maciej przeszedł w zarząd prywatnego Demexu. Firma

zaproponowała przekształcenie szy­

bu w studnię głębinową oraz zacho­

wanie i ratowanie historycznych już obiektów i urządzeń Macieja.

Dzięki determinacji jej właścicie­

li ten szalony, jak na początku się wydawało, plan w łaśnie się zisz­

cza. Od 21 czerwca na terenie szy­

bu będzie można zwiedzić maszy­

nę wyciągową, kanał wentylacyjny z ujęciem wody, wieżę szybową, dla turystów dostępne będzie też zwie­

dzanie nocne. W wyremontowanym nadszybiu, w oryginalnie zacho­

wanych wnętrzach, uruchomione zostanie bistro z ciastam i prosto z pieca oraz elegancka, ale na lu­

zie, restauracja w postindustrial- nym klimacie. Na placu przy szybie jest już scena ze starego, stalowego wiaduktu, dzięki czemu Maciej bę­

dzie znakom itą areną imprez ple­

nerowych, pikników firmowych, zjazdów, spotkań, koncertów. Szyb Maciej to także miejsce, gdzie od ro­

ku swoje usługi dla najmłodszych oferuje Studio Artystyczne Maciej.

Inwestycja została w większości sfinansowana ze środków własnych,

wypracowanych przez spółkę De­

mex. Na prace konserwatorskie ele­

wacji i dachów budynku nadszy­

bia i m aszynowni otrzym ała ona wsparcie Gminy Zabrze, Urzędu Marszałkowskiego oraz Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Za­

bytków. Na adaptację tych budyn­

ków dla celów turystycznych oraz

modernizację Stacji Wodnej firma uzyskała dofinansowanie z Regio­

nalnego Programu Operacyjnego Wo­

jewództwa Śląskiego.

Projekt Szyb Maciej współgra z in­

nym i projektam i turystycznym i, realizowanymi w Zabrzu. Inwesty­

cja korzysta z przyjaznego klimatu, stwarzanego przez władze samorzą­

dowe miasta dla rozwoju potencja­

łu turystyki przemysłowej. Wiele przedsięwzięć w tym zakresie od­

bywa się przy ścisłej współpracy z Urzędem Miasta, Muzeum Gór­

nictwa Węglowego i wieloma orga­

nizacjami, zarówno na płaszczyźnie instytucjonalnej, jak i kontaktów bezpośrednich. W wielu promocyj­

nych i informacyjnych publikacjach samorządowych Szyb Maciej przy­

woływany jest jako przykład do­

brych praktyk w zakresie rew itali­

zacji obiektów poprzemysłowych.

Zarząd Demexu bierze udział w wie­

lu spotkaniach i konferencjach, or­

ganizowanych przez Urząd Miasta, służących wymianie i prezentacji doświadczeń. Według jego szacun­

ków do końca 2014 r. z atrakcji Ma­

cieja skorzysta 4 tys. osób, a w 2015 r. - nawet 20 tys.

Projekt Szyb Maciej nie jest pro­

jektem zamkniętym. Spółka planu­

je m.in. adaptację budynku dawnej łaźni na hostel oraz przywrócenie dawnego transportu wąskotorowego w obrębie zespołu. O terminach re­

alizacji kolejnych etapów inwestycji zadecydują możliwości ich finanso­

wania. Na razie znany jest już termin otwarcia Szybu Maciej po moderni­

zacji - nastąpi to 21 czerwca 2014 r.

Już w tym roku na terenie Macie­

ja planowane są liczne wydarzenia kulturalne i edukacyjne. Od kilku lat odbywa się tam np. Industriada.

Również w tym roku zapowiada się ona atrakcyjnie, 14 czerwca, jesz­

cze przed oficjalnym otwarciem, zaplanowano tam m.in. koncerty rockowego 032, hiphopowego Szti- gar Bonko. Gwiazdą wieczoru bę­

dzie Akurat. Nie zabraknie również atrakcji dla dzieci, dla których przy­

gotowywana jest Bajtellndustriada.

I

i mieszkańców zabytki, nieszablonowa oferta gastronomiczna, atrakcje kulturalne i propozycje edukacyjne dla szkół.

Małgorzata Mańka-Szulik

PREZYDENT j * * MIASTA ZABRZE Zabrze to miasto nauki, medycyny, kultury, sport u, a także turystyki przemysłowej. Dzięki zagospoda­

rowywaniu potencjału postindu- strialnego wypracowaliśmy w Pol­

sce pozycję lidera w tym zakresie.

Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamien­

nego „Guido* gościła niedawno pół­

milionowego turystę. Odwiedzają­

cy do Zabrza przyjeżdżają nie tyl­

ko z całej Polski, lecz także m.in.

z Kanady, Chin, Japonii, Izraela, Stanów Zjednoczonych. Pracuje­

my teraz nad udrożnieniem Głów­

nej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej, która umożliwi turystom wycieczki łodziami w podziemnych kanałach.

Cieszy mnie, że do wzbogacenia za­

brzańskiego produktu turystyczne­

go przyczyniają się także podmio­

ty prywatne. Zespół Szyb Maciej uzupełni ofertę dla gości, jeszcze bardziej zachęcając ich do odwie­

dzenia Zabrza.

Zbigniew Barecki

PREZES FIRMY DEMEX

Mija 20 lat od zakończenia działal­

ności górniczej w rejonie szybu Ma­

ciej i odkupieniu przez Demex zużytej technicznie i przeznaczonej do likwi­

dacji infrastruktury Kopalni Concor­

dia. Dzięki innowacyjnemu rozwią­

zaniu udało nam się przekształcić szyb w głębinowe ujęcie wody pitnej.

Jednocześnie przedsiębiorstwo, do­

strzegając walory tego miejsca i spo­

łeczne zainteresowanie dziedzictwem przemysłowym, rozpoczęto prace nad przystosowaniem Szybu Maciej do nowych funkcji kulturalnych i tury­

stycznych. Dzisiaj pokazujemy nasze dokonania. Dzięki pasji naszych Pra­

cowników, którym tą drogą składam podziękowania, udostępniamy miesz­

kańcom Zabrza i Śląska miejsce, ja­

kiego nie znacie - wnętrza dawnej kopalni, pieczołowicie odrestauro­

wane z zachowanym duchem i wy­

posażeniem z minionej epoki.

Zapraszam do odwiedzenia Szybu Maciej, poznania historii niezwykłej transformacji i początku jego nowej historii, a także smakowania wody z głębi natury wziętej.

Restauracja Szyb Maciej

Budynek nadszybia Budynek nadszybia pocho­

dzi z 1922 r. Prace konser­

watorskie i adaptacyjne wykonano w latach 2010- 2014 r.

Silnik elektryczny Silnik elektryczny maszyny wyciągowej powstai w fir­

mie Siemens-Schutkert-We- rke AG Berlin. Rok budowy:

1922 r.

W ieża wyciągowa Wieża wyciągowa powstała w latach 1922-1928 r. Wy­

konawcą byta Donnersmar- chutte AG Zabrze. Ma 29 m wysokości. Również w za­

brzańskiej hucie wykonano wtedy koła wieży.

Zobot Maciej Zobot Maciej, maskotka szybu, został wykonany z części ze starych maszyn górniczych przez pracowni­

ków firmy Demex.

Dwubębnowa maszyna Dwubębnowa maszyna wy- ciągowa z napędem elek- | trycznym pochodzi z lat 1925-1928. Średnica bęb­

nów to 3250 mm, moc:

220 kW. r - w "

Oferta turystyczna:

* Zwiedzanie otwartej strefy naziemnej

Codziennie od 10.00 - 22.00

* Zwiedzanie z przewodnikiem

Obejmuje:

• prezentację historii t funkcjonowania Szybu Maciej om

zwiedzanie maszynowni

• Zejście do kanału wentylacyjnego i ujęcia wody

• wyjście na wieżę szybową wraz z jej zwiedzaniem

• prezentację stanowiska pracy głównego sygnalisty szybowego

• prezentację zasad działania barometru (opcjonalnie)

• prezentację eksperymentów w lokomotywie wodnej (opcjonalnie)

Godziny zwiedzania:

Od wtorku do piątku

Początek zwiedzania: • 13.00 • 15.00 • 17.00 Sobota/niedziela

Początek zwiedzania: • 11.00 • 13.00 • 15.00* 17.00 Oraz w innych terminach, po wcześniejszym uzgodnieniu

Ceny biletów:

8 zł normalny, 4 zł ulgowy i grupowy

Aktualne informacje, dotyczące dostępności obiektu i oferty na stronie

http://www.szybmaciej.pl

woda z Macieja Pyszna woda z Macieja wy­

dobywana jest z poziomu triasu: jest wodą średnio- zmineralizowaną wapnio­

wo-magnezową o doskona­

łych właściwościach sma-

II ItvVszyb CIEKAWOSTKI

--- I U \ M ACIEJ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Madejowe ciekawostki czyli czy wiesz, że ...

Bistro i restauracja W głównym budynku kom­

pleksu będą lokale gastro­

nomiczne: bistro, restaura­

cja i sala wystawienniczo- -konferencyjna.

/

* * < r r ilV

Maciej

w*

muzyka plastyka

• taniec

• judo

• mały Einstein

• warsztaty artystyczne

slau, w 1914 roku.

Silnik parowy Silnik parowy maszyny wy­

ciągowej Kopalni Jadwiga w Zabrzu-Biskupicach zo­

stał wykonany w firmie Lin- ke-Hofmann-Werke Bre-

Wydanie specjalne --- I

SMACZNIE I ZDROWO M

^{s„» III}

Kulinarne połączenie

tradycji z nowoczesnością

W kuchni trzeba się wyróżniać. Nad tym, by kuchnia w Macieju zapadała gościom w pamięć, czuwał będzie jej f i szef, Mateusz Kręcina.

r I młody, ale już uznany mistrz J. U kuchni. Dzięki ciągłemu roz­

wojowi zgłębił tajniki kuchni pol­

skiej, francuskiej, śródziemnomor­

skiej, w szczególności włoskiej. Swo­

je kulinarne umiejętności rozwijał, słuchając porad wielu spotkanych na swojej drodze znaczących oso­

bistości świata kuchni. Do praw ­ dziwej pasji kreatywnego gotowa­

nia motorem napędowym był dla niego Tomasz Łapiński. Jak mówi Mateusz, pokazał mu smaki praw­

dziwej kuchni i pomagał w odkry­

w aniu nowych fuzji smakowych.

C harak tery sty czn e dla M ate­

usza jest to, że potrafi zapropono­

wać zaskakujące, ale trafne połą­

czenia, które spajają wiele kultur i pozwalają fantazjować smakują­

cemu. Na pew no pomaga w tym wielostronne doświadczenie i in­

tuicja, która prowadzi go w nieod- kryte do tej pory obszary.

Fascynacją Mateusza Kręciny jest wspólne gotowanie z gośćmi, czy­

li coraz bardziej popularny w Pol­

sce „live cooking”. Taka formuła go­

towania daje mu cenne doznania, które budują wzajemne relacje szef

kuchni — Gość. Dzięki bogatej wie­

dzy, widowiskowym umiejętnościom oraz łatwości nawiązywania relacji z otoczeniem, bez względu na to czy w małej, czy w dużej grupie, Mateusz potrafi skupić uwagę na sobie i jedno­

cześnie zafascynować widzów swoją pracą. Udowodnił to wielokrotnie, współpracując z Akademiami Kuli­

narnymi czy prowadząc widowisko­

we warsztaty w szkołach gastrono­

micznych. Takie warsztaty chciałby również organizować w Macieju. Mó­

wiąc o swoich pozazawodowych pa­

sjach, wymienia rekreacyjne wędko­

wanie, argumentując, że obcowanie z naturą daje mu najlepsze poczucie spełnienia poza pracą.

- Menu w naszej restauracji będzie się zmieniać w zależności od pór ro­

ku i dostępności produktów. Chce­

my wykorzystywać warzywa i inne towary sezonowe, więc kuchnia bę­

dzie się zmieniać wraz z nimi. Po­

staramy się także dopasować do po­

trzeb i oczekiwań Gości. Jaka więc będzie ta kuchnia? Na pewno zdro­

wa i świeża. Liczą się dla mnie wa­

lory smakowe, ale i wygląd potraw, bo jeść muszą też inne zmysły. Sporo

produktów, używanych w kuchni, zrobimy sa­

mi, będziemy mieć wła­

sne makarony, sw o­

ją pizzę, dobre oliwy, doprawione własnym i ziołami. Chcemy spro­

wadzać mięso bezpo­

średnio z ubojni i mieć wędzarnię, na własne potrzeby. C iastam i 1 i deserami zajmie się nasz cukiernik - opo­

w iada M.

Kręcina.

- W menu restauracyjnym pojawią się takie dania jak:

rostbef pieczony z sosem chrzanowym i glazurowa­

nymi burakami, boczek kon- fitowany z pieczoną kaszan­

ką czy dorsz smażony z wa­

rzywnym risotto. Również znajdą się klasyczne potra­

wy śląskie, ale postaram się nadać im nową jakość. Wia­

domo, rolada czy żurek po­

winny być, ale niekoniecz­

nie podane tak jak wszędzie.

A z kolei w Bistro planu­

ję takie dania jak piz­

za na cienkim cieście oryginalnymi wło­

skimi dodatkami, burgery i frytki własnej produk­

cji, dobre ma­

karony w róż­

nej postaci oraz oczywiście tor­

ty, ciasta i cia­

steczka z n a­

szej cukierni, a do tego pach­

nąca kawa.

Bistro Maciej

-to miejsce pachnące świeżo zmieloną kawą i ciastami wyciągniętymi prosto z pieca. To ciekawe i atrakcyjne lekkie dania, porcje całkiem całkiem, zawsze według zasady - świeżo i oryginalnie

Restauracja SZYB MACIEJ -to przede wszystkim wyjątkowy postindustrialny klimat.

To połączenie stalowych, pokopalnianych konstrukcji, starej czerwonej cegły i nowoczesnego szkła.

To klasyka taka jak golonka, żeberka, kaczka, rolada, ale w nowych, zaskakujących odsłonach.

To nowoczesne dania, wykorzystujące innowacyjne techniki kulinarne.

To także delikatne, wyborne sałaty, lekkie przekąski i wiele, wiele innych atrakcji.

To również niczego sobie trunki, wspaniały wybór win oraz sympatyczna, niekrępująca obsługa.

Poziom 9.60 - to sala, która co chwilę zmienia swoje oblicze. Raz jest salą wystawienniczą, raz konferencyjną, raz bankietową, a to znowu zmienia się w salę na Twoje wesele.

To miejsce o wielu twarzach!

Wiadukt Plac - to pikniki firmowe i rodzinne, to koncerty, pokazy, występy na oryginalnej scenie zbudowanej z zabytkowego wiaduktu.

To miejsce na każdą imprezę plenerową.

SZYB MACIEJ - to po prostu Twoje miejsce! Elegancko, z klasą, ale na luzie!

'ieczeń z rostbefu wołowego

Stopień trudności: łatwe Czas przygotowania: 30-60 min

Składniki:

• rostbef 2,5 kg

• czerwone wino 300ml

• olej 100ml

• świeże zioła: estragon, czosnek, majeranek, cząber

• sól morska, pieprz młotkowany Sposób przygotowania:

Rostbef umyć, natrzeć solą, majerankiem, estragonem. Marynować w czerwonym winie 2 godziny, po czym wyciągnąć mięso i odsączyć. Obsmażyć na gorącym ołeju ze wszyst­

kich stron na złoty kołor. Następnie włożyć do naczynia żaroodpornego, nakryć fołią alumi­

niową lub pokrywą. Przygotowane naczynie z mięsem włożyć do piekarnika, nagrzanego do temperatury 200°C i piec około 20 minut. Następnie wyłączyć piekarnik i pozostawić w nim jeszcze mięso na około 10 minut przy uchylonych drzwiczkach.

Mięso kroimy w cienkie plastry. Najlepiej smakują podane z sosem pieczeniowym i ziemniakami w każdej postaci (pieczone, smażone, gotowane). Świetnym dodatkiem do pieczeni mogą być se­

zonowe warzywa, ugotowane tak, by były soczyste i chrupiące, polane stopionym masłem. Pieczeń można też podawać na zimno, jak wędlinę, w bagietce, z masłem, sałatą i chrzanem.

a q u a w e t

WETERYNARYJNY O ŚRODEK REHABILITACJI I SPORTU

•B A S E N D L A P S O W Z P R ZE C IW P R Ą D E M

•B IE ŻN IA W O D N A

•PEŁEN ZAKRES Z A B IE G Ó W FIZYKALNYCH

•T R E N IN G I K O N D Y C Y J N E

•T R E N IN G I O D C H U D Z A J Ą C E

•S Z K Ó Ł K A P Ł Y W A C K A

+ 4 8 6 0 7 2 9 5 3 4 5 w w w .a q u a w e t.p l ul. B. H a g e r a 4 3 4 1 -8 0 0 Z a b rze

Jacek Cetlawa

MENADŻER Gastronomia w Macieju będzie mia­

ła dwa uzupełniające się oblicza. - Na parterze budynku nadszybia powsta­

je bistro z prostymi, szybkimi potrawami, w myśł zasady świeżo i oryginalnie. Bi­

stro to miejsce, gdzie można zarówno przekąsić coś „na szybko" przy kontu­

arze baru, popijając lampką wina, albo filiżanką kawy, jak i zjeść pełny obiad przy małym stoliku. Na piętrze - gu­

stowna, lecz swobodna w klimacie re­

stauracja. Oprócz stałego menu, które i tak będzie się zmieniać w zależności od sezonu, chcemy wprowadzić takie atrakcje jak: kalendarz kulinarny, tygo­

dnie znanych kuchni, akademie i pokazy kulinarne, wszystko po to, by gościom się nie nudziło - mówi menadżer Ja­

cek Cetława. Idea jest prosta - chcemy w swobodnej, miłej atmosferze poda­

wać fajne, nietuzinkowe dania. Tą swo­

bodną elegancją chcemy podtrzymać także i w samej restauracji - mówi. Je­

go doświadczenie w branży gastrono- miczno - hotelowej sięga prawie 30 lat.

Zdaniem menadżera, obiekty ulokowa­

ne w nietypowych miejscach, starych zamkach, pałacach, cieszą się dużym powodzeniem. Restauracje powstają również na Szlaku Zabytków Techniki.

- To jeden ze sposobów, by w te stare obiekty tchnąć nowe życie, pokazać, że to żyjące miejsca, do których war­

to zaglądnąć. Zależy nam na uzyska­

niu efektu synergii - osią projektu jest szyb Maciej, a wokót niego rozwija się turystyka, gastronomia, wkrótce będą miejsca hotelowe - opowiada J. Cetla­

wa. - Planujemy ciepły i prosty wystrój, w klimacie postindustrialnym. W lokalu zachowane zostały stalowe konstrukcje, czerwona stara cegła, a do tego doło­

żyliśmy nowoczesne szkło. Podobnie chcemy zorganizować menu, na zasa­

dzie połączenia starego z nowym. Nawet jak zaserwujemy coś znanego, zrobimy to inaczej, by goście byli tym zdziwieni.

Bo w gastronomii trzeba się wyróżniać.

Ludzie nie czekają na dania gotowe, któ­

re kupimy w sklepie, a po podgrzaniu sprzedamy im drożej. Chcą być trak­

towani wyjątkowo. Udowodnimy im, że doskonałą jakość można zaoferować za przystępną cenę. Do tego zorganizu­

jemy ciekawe promocje, będziemy też szukać lokalnych produktów, wymyślać nowe rzeczy, które potrafimy zrobić sa­

modzielnie. Nasza oferta z jednej strony skierowana będzie do turystów, z dru­

giej - do mieszkańców Zabrza i regionu.

12.00 - 20.00 - Bajtellndustriada,

teren Studia Artystycznego Maciej (obok Stacji Wodnej).

Roboty i Spółka -1 2 metrowa ścianka wspinaczkowa,

miniolimpiada robotów LEGO Gry i zabawy ze śląskiego podwórka,

narzędzi i urządzeń związanych z przemysłową tradycją Śląska.

Wydanie specjalne

Nowatorski projekt w górnictwie

Szyb Maciej to zespół obiektów dawnej Kopalni Węgla Kamiennego „Concordia” , pierwszej prywatnej, zabrzańskiej kopalni, która wydobycie rozpoczęta w 1843 r. To także nazwa wydrążonego do głębokości 198 m, na początku XX w. szybu, którego pierwotna nazwa brzmiała West Schacht. Szyb Maciej umożliwił znaczne rozszerzenie pola eksploatacji Kopalni Concordia w kierunku zachodnim od głównego szybu wydobywczego, położonego niegdyś w centrum dzisiejszego Zabrza. Nazwa szybu pochodzi od imienia Macieja Wilczka, właściciela zabrzańskich dóbr.

HISTORIA SZYBU MACIEJ

S

tuow any w strefie poziomów wo­

donośnych, w obrębie p o łu d n io ­ wo - zachodniego skraju Niecki Bytomskiej, zawsze związany był z wodą. Trudności w pokonaniu, podczas drążenia, w arstw wodo­

nośnych, w ydłużyły jego budowę do 10 lat, pomimo, że jego głębo­

kość nie była początkowo zbyt du­

ża. Szyb Maciej został zgłębiony do głębokości 198 m. Na całej swej długości m iał obudowę m urow ą grubości 0,5 m, o przekroju koło­

wym i średnicy 4,35 m.

Szyb z w ieżą wyciągową i m a­

szynow nią oraz z zespołem b u ­ d y n k ó w n ad szy b ia, w agow ni, k otłow ni, rozdzielni, łaźn i, od- żelaziacza i innymi, p ełnił funk­

cje szybu wentylacyjnego, tra n s­

portowego, odwadniającego oraz zjazdowo-wydobywczego. Wokół szybu pow stał plac drzew ny oraz

zwałowisko skały płonnej. Ujmo­

w ana w szybie woda, pochodząca z triasowego poziomu wodonośne­

go, w ykorzystyw ana była na po­

trzeby socjalne kopalni, a w okre­

sie późniejszym także na potrzeby kom unalne Zabrza. W latach pięć­

dziesiątych XX w. Szyb Maciej na­

leżał do Kopalni Węgla Kamienne­

go „Ludwik-Concordia”, a od 1973 r.

do K opalni Węgla K am iennego

„Pstrowski”. W roku 1992 po wy­

czerpaniu się złóż węgla, Kopal­

n ia „Pstrow ski” podjęła decyzję o likw idacji całego rejonu Szybu Maciej na dole i na pow ierzchni.

Powstałe dwa lata wcześniej Przed­

siębiorstwo Górnicze Demex zapro­

ponowało kopalni odstąpienie od likw idacji szybu, przekształcenie go w głębinowe ujęcie wody oraz wykup całego zespołu zabudowań.

W grudniu 1993 r. doszło do u rze­

czyw istnienia projektu i uru ch o ­ mione zostały pompy pierwszego w Polsce szybowego ujęcia wody pitnej. Wkrótce Demex przystąpił

do prac remontowo-konserwator­

skich, mających na celu zabezpie­

czenie przed postępującym nisz­

czeniem obiektów i urządzeń, do­

konał wpisu do rejestru zabytków budynków i wyposażenia zespołu oraz opracow ał całościow y p ro ­ gram rewitalizacji dawnego zakła­

du górniczego z przystosowaniem

Projekt częściowej likwidacji szybu Maciej z przekształceniem w szybowe ujęcie wody byt projektem nowatorskim w polskim górnictwie; nie są znane podobne rozwiązania także

w górnictwie światowym.

I Szyb Zachodni (Westschacht) wg. fotografii z 1934 r.

dla celów tu ry sty czn y ch , mając na uw adze o chronę i w ykorzy­

stanie utworzonego ujęcia wody.

W roku 2005 Szyb Maciej znalazł się na Szlaku Zabytków Techniki.

W roku 2011 Demex został laure­

atem w konkursie „Zabytek Za­

dbany” Generalnego Konserwatora Zabytków, za wzorcową koncepcję zaadaptowania maszynowni Szybu Maciej na cele turystyczne.

Projekt częściowej likwidacji szy­

bu Maciej z przekształceniem w szy­

bowe ujęcie wody był projektem no­

watorskim w polskim górnictwie;

nie są znane podobne rozwiązania także w górnictwie światowym. Fir­

ma zgłosiła to do Urzędu Patento­

wego, który nadał prawo ochronne na sposób wykonania przekształce­

nia szybu w w arunkach zagrożenia wodnego.

Wiele atrakcji dla najmłodszych i nie tylko

Scena przy Wiadukcie

12.00 do 18.00 - zwiedzanie obiektu - co godzinę 12.30 do 17.30 - „Impreza najwyższej wagi"

- happening z wykorzystaniem oryginalnej, zabytkowej wagi

16.00 - konkursy, pokaz osiągnięć Studia Artystycznego Maciej

Madejowy Gulasz - prezentacja, ważenie produktów na zabytkowej wadze, uroczyste odpalenie patelni 17.30 - koncert zespołu „032"

18.45 - pokaz kulinarnych możliwości Restauracji Szyb Maciej

19.00 - koncert zespołu „Sztigar Bonko"

20.00 - degustacja Madejowego Gulaszu 20.30- koncert zespołu „Akurat"

22.00 - show świetlno-muzyczne Symfonia Wody