OyMcono gołówkg » góry Cen« MmTi 10 groggy
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Nr 28 ri Wqbrzeino9ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAw t o r e k d n i a 8 m a r c a 1 9 3 8 1 1 Rok 2 0 Zawodowi bezrobotni żerują na I
nędzy prawdziwych bezrobotnych]
C z y ż m o ż e b y ć c o ś b a r d z ie j k o s z -
tt [■ !M sir:
2 7 0 0m a r n e g o , j a k ż e r o w a n ie n a t r a g e d i i l u d z k i e j? A j e ś li t o j e s t t r a g e d i a s e te k t y s ię c y lu d z i, t r a g e d i a p o w s ta ł a z p r z y c z y n w n ic z y m n ie z a l e ż n y c h o d n ic h — t o t a k ie w y k o r z y s ty w a n i e r o z p a c z liw e g o p o ł o ż e n ia lu d z i, ź y j ą c y c h w n - e z a w in io - n e j n ę d z y s t a je s ię ty m k o s z m a r n ie j s z e , ty m b a r d z ie j o b r z y d l i w e s t a je s ię p l a g ą s p o łe c z n ą , k t ó r ą z n is z c z y ć t r z e b a w s z e l
k im i s p o s o b a m i.
K l ę s k a b e z r o b o c ia , t r a g e d i a lu d z i p o z b a w io n y c h p r a c y , n i e m o g ą c y c h w y s i ł k ie m s w y c h m ó z g ó w i r ą k z a p r a c o w a ć n ą k a w a ł e k c h l e b a — s t a ła s ię — n i e s te t y — p o d ło ż e m o b r z y d l iw e g o p r o c e d e r u w y z y s k i w a n i a , t a k w r a ż l iw e j n a n ę d z ę m a s b e z r o b o t n y c h o f ia r n o ś c i s p o łe c z n e j p r z e z i s t n i e j ą c e w k a ż d y m s p o ł e c z e ń s tw ie e l e m e n t y .
Z a w s z e i s t n i a ł y i p r a w d o p o d o b n ie i s t n i e ć b ę d ą w ś r ó d w ie lo m ilio n o w e j s p o łe c z n o ś c i c a ł ę z a s tę p y ż e b r a k ó w , w ł ó c z ę g ó w . w y d r w ig r o s z ó w . P r o c e d e r ic h j e s t w is to c ie s w o je j n i e z m i e n n y — p o le g a n a w y ł u d z a n i u o d i n n y c h d a t k ó w w n a j r o z m a i t s z e j p o s t a c i, n a o p i e r a n i u ic h n ę d z n e g o ż y w o ta o w y p ł y w a j ą c ą z d o b r e g o s e r c a < *
s ję t y l k o m e to d y p o s tę p o w a n ia ,
j ą s ię „ c h w y t y " , m a ją c e o t w o r z y ć s a k ie w k i o f ia r o d a w c ó w .
L a ta k r y z y s u , o k r e s s z a l e ją c e g o b e z r o b o c ia — t o b y ło n i e w ą t p li w ie p r z y c z y n ą , ż e n a j p o p u l a r n i e j s z y m c h w y te m z a w o d o w y c h ż e b r a k ó w s t a ł o s ię ś w ia d o m e w y k o r z y s t y w a n ie w r a ż l iw o ś c i s p o ł e c z e ń s t w a n a n ę d z ę l u d z i, p o z b a w io n y c h p r a c y . D z is ia j k a ż d y ż e b r a k , k a ż d y w ł ó c z ę g a p o d a j e s ię z a „ b e z r o b o tn e g o " , w y tw o r z y ł s ię ju ż t y p „ z a w o d o w y c h b e z r o b o t n y c h " , k t ó r z y p r z e c ie ż n ic n ie m a j ą w s p ó ln e g o z p r a w d z i w y m i b e z r o b o tn y m i W s a m e j t y lk o s t o li c y , w c i ą g u o s ta t n ic h k i l k u l a t z a t r z y m a n o t a k ic h ż e b r a k ó w 5 .0 7 8 ... N a w s i, ź y j ą c e j p r z e c ie ż w ta k w ie lk ie j n ę d z y , c h m a r y w łó c z ę g ó w s t a ł y s ię p l a g ą n i e d o z n i e s i e n i a . O d c h a ł u p y d o c h a łu p y k r ą ż ą ż e b r a c y , r e k r u t u ją c y s i ę z t a k ic h w ł a ś n i e „ z a w o d o w y c h b e z r o b o t n y c h ."
T a k d ł u ż e j b y ć n ie m o ż e . A k c j a w a l
k i z ż e b r a c t w e m i w łó c z ę g o s tw e m p r o w a d z o n a b y ć m u s i z c a ł ą e n e r g ią . I to n ie t y lk o p r z e z w ł a d z e d o t e g o p o w o ła n e a l e i p r z e z s p o łe c z e ń s tw o , n a b i e r a n e p r z e z r ó ż n e g o r o d z a ju w y d r w i g r o s z ó w .
P r o b l e m r o z ł a d o w a n ia b e z r o b o c ia , z a g a d n ie n i e z l ik w i d o w a n i a n ę d z y m a s p o z b a w io n y c h p r a c y , w r e s z c i e s p r a w a p o m o c y s p o ł e c z n e j d l a r z e s z , ź y j ą c y c h w r o z p a c z li w e j s y t u a c j i — w y m a g a ją a b y z n i k ł z p o w ie r z c h n i ż y c i a t y p w łó c z ę g i, ż e r u j ą c e g o n a b e z r o b o c iu . T a k i w ł ó c z ę g a n i g d y b o w ie m p r a c y n i e s z u k a , n ie m y ś l i n a w e t o ty m . D l a n i e g o b r a k p r a c y n ie j e s t b y n a j m n i e j k l ę s k ą , p r z e c iw n ie j e s t o k a z ją p r ó ż n i a c z e j w e g e ta c ji , p a s o - r z y to w a n ia n a in n y c h . T r z e b a g o w ię c u - j ą ć w k a r b y p o r z ą d k u s p o łe c z n e g o , t r z e b a z m u s ić d o in n e g o ż y c ia .
I je s z c z e je d n o . O f ia r n o ś ć s p o łe c z n a t a k w r a ż l iw a n a n ę d z ę b e z r o b o t n y c h , d a j ą c a c h ę t n i e , z g łę b i s e r c a „ n a p o m o c
z i m o w ą " , n ie m o ż e b y ć j e d n o c z e ś n ie w y - ■■■■■■
z y s k iw a n a p r z e z lu d z i, z a s łu g u j ą c y c h n i e
n a p o m o c , a l e n a p o t ę p i e n i e s p o łe c z e ń - s z ^ — r - - - . - . - ,
s t w a . A k c j a p o m o c y p r a w d z i w y m b e z r o - w o k r e s i e z im o w y m , m e b y n i e w p a d ł o w p r a w d ę p o t r z e b u j ą c y c h p r z e z n a c z a b o tn y m d a ł a b y je s z c z e p i ę k n i e js z e w y
n ik i, g d y b y z a w o d o w i b e z r o b o tn i p r z e s t a li i s tn i e ć . W s z y s tk o t o b o w ie m , c o s p o ł e c z e ń s tw o m o ż e o f ia r o w a ć , s z ł o b y w ó w c z a s n a z a s p o k o j e n ie n a ( p r y m ity w n ie j-
przeciw systemowi sowieckiemu
w ie r z y ć a b y lu d z ie , k tó r z y z a jm o w a li p o s ia d a li w y s o k ie s ta n o w is k a i a u t o
r y te t ż a ró w n o w p a r tii ja k i w p a ń s tw ie . P r o c e s y o d b y w a j ą c e s ię w M o s k w ie , w s k a z u ją n a d w ie m o ż liw o ś c i, a lb o s y s te m s o w ie c k i je s t u s tro je m , w k tó r y m z k o n ie c z n o ś c i n a n a jw y ż s z e s ta n o w is k a d o s t a j ą s ię k lik i z d r a jc ó w , a lb o te ż s y s te m te n p c h a ty c h , k t ó r z y r z ą d z ą , n a d r o g ę z b r o d n i. I r u d n o u - O p i n i a e u r o p e j s k a b a r d z o ż y w a
z a jm u je s ię n o w y m p r o c e s e m p o lity c z n y m w M o s k w ie . W s z y s tk ie p is m a o c p r a w ic o w y c h d o le w ic o w y c h p o d k r e ś la ją , ż e o b e c n y p r o c e s p r z e c iw b . s o k im d y g n ita r z o m s o w ie c k im d a ls z y m d o w o d e m p o s tę p u ją c e g o r o z k ła d u r e ż im u m o s k ie w s k ie g o .
B a r d z o t r a f n i e o c e n ia ją s to s u n k i s o w ie c k ie n a c z e ln e o r g a n y b r y t y js k i e j o p in ii p u b lic z n e j 1 im c s“ i „ M a n c h e s t e r G u a r d i a n " . S to ją c n a k r a ń c o w o
je s t
n ic z o ś c i. A le je s z c z e b a r d z ie j n ie d o r z e c z n ą r z e c z ą je s t n a z y w a n ie d e m o k r a t y c z n y m p a ń s tw a , w k tó r y m n ie m o ż liw y m je s t s p r a w o w a n ie u r z ę d ó w p u b lic z n y c h b e z p o p e łn ie n ia p r z e s tę p s tw , k a r a n y c h ś m ie rc ią .
.M a n c h e s te r
d u ją p r a w i e ż e je d n a k o w e s ło w a p o tę p ie n ia d la s y s te m u s o w ie c k ie g o .
T e r r o r , p a n u j ą c y w R o s ji — p is z e ..T im e s " — p o c ią g n ą ł z a s o b ą ś m ie r ć ty s ię c y o s ó b , w y w o ła ł p r z e r a ż e n i e w s z e re g a c h z n a c z n e g o o d ła m u p a r tii k o m u n is ty c z n e j. W u s tr o ju s o w ie c k im
n a w e t u m i a r k o w a n a k r y t y k a n ie je s t _ d o p u s z c z a ln a . W ię k s z o ś ć o s k a r ż o n y c h n iła s ię p o b r z e '4 *• • • a s a to lu d z ie , k t ó r z y je s z c z e w c z o r a j- g r o s d e le g a ta m o f ia r n o ś ć lu d z k ą Z m ie n ia ją # -
to d y p o s tę p o w a n ia , z m ie n ia -H
Imponujący Kongres Polaków
Niemczech
B E R L I N . O d b y t y w c z o r a j w B e r i i - , N ie m ie c . Z p o w o d u b r a k u m ie js c a w s a li, m o g ą c e j p o m ie ś c ić ty lk o 5 ,0 0 0 o - s ó b , o k o ło 2 .0 0 0 d e le g a tó w n ie m o g ło ju ż w z ią ś ć u d z ia łu w o b r a d a c h .
N a ś w ię to t u t e j s z y c h P o la k ó w z je c h a li p r z e d s t a w ic i e le lu d n o ś c i p o ls k ie j z in n y c h k r a jó w e u r o p e js k ic h m ia n o w ic ie z C z e c h o s ło w a c ji. R u m u n ii. — A u s tr ii o r a z . W . M . G d a ń s k a , j a k r ó w n ie ż z e S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h i lic z n i g o ś c ie z P o ls k i. O b e c n i b y li r ó w n ie ż r e p r e z e n t a n c i m n ie js z o ś c i n a r o d o w e j c z e c h b y ł p o < ln io s łą m a n if e s ta c ją z w a r
to ś c i I n d u p o ls k ie g o . O lb r z y m ia s a la b e r liń s k ie g o I h e a te r d e s A o lk e s w y p e ł-
Z wojny domowej w Hiszpan!
yntaH Mii gniiM
c y r e p r e z e n to w a l i: w ic e p r e z e s M . P a n k ie w ic z . k s . k a n o n ik Z b o r o w s k i p r z y b y ły w im ie n iu P r y m a s a P o ls k i k s . k a r d y n a ł a H lo n d a ..,B o - | P u n k t u a l n i e o g o d z . 1 2 o tw a r c ia i ,.K e m p e n f e lt“ w y r a io w a K i 1 K o n g r e s u d o k o n a ł k s . d r . B o le s ła w D o -
■ n a p o k ła d p r z e s z ło s tu c z ł o n - ! m a ń s k i s ta r o p o ls k im p o z d r o w ie n ie m a ło g i „ B a l e a r e s “ . ' ...N ie c h b ę d z ie p o c h w a lo n y " .
c o n e z s a m o lo tó w m y ś liw s k ic h p r z y b y ły c h r a n o n a te r e n b itw y m o r s k ie j.
A n g ie k s k ie k o n i r t o r p e d i) w e e r e a s “ i ..K e m p e n f e lG — S A L A M A N K A . S p o k ó j, p a n u ją c y o d
p e w n e g o c z a s u n a fro n c ie T e r u e l, p r a w d o p o d o b n ie w k r ó tc e z o s ta n ie p r z e r w a n y O s ta tn io w o js k a g e n . F r a n k o z a ję ły k il
k a p o w a ż n y c h p o z y c y j, W a k c ji, z g o d n ie w s p ó łd z ia ła ło lo tn ic tw o z a r m ią lą d o w ą . A r m ia p o łu d n io w a z e s w e j s tr o n y p r z e s u n ę ła n a p r z ó d s w e p ie r w s z e lin ie b y u z y s k a ć w a r u n k i p o z w a la ją c e n a z a d a n ie o s ta te c z n e g o c io su .
L o tn ic tw o g e n . F r a n c o b y ło w c z o r a j,
b a r d z o c z y n n e n a f r o n c ie p ir e n e js k im i^ tf-' Hf t f KB 9 UJ) ft
— o O o — m e r z e .
B A R C E L O N A . O f i c j a l n i e k o m u n i- I s u ją , ż e k r ą ż o w n i k „ B a le a r e s " . n a l e ż ą c y d o f lo ty g e n . F r a n c o z a to n ą ł.
L O N D Y N . A n g ie ls k ie k o n t r t o r p e - d o w ’c e K e m p e u f e .lt" i ..B o r e a s " r a t o w a ł y p r z e z c a łe p r z e d p o ł u d n i e r o z b it k ó w z z a to p io n e g o k r ą ż o w n i k a p o w s ta ń c z e g o „ B a le a r e s " . A d m i r a li c j a b r y t y js k a o t r z y m a ł a w ia d o m o ś ć , ż e je d e n m a r y n a r z z k o n t r t o r p e d o w c a z o s ta ł z a b i t y p r z e z b o m b ę , z r z u c o n ą z s a m o lo tu r z t. ją d < M ure g o , p o d c z a s a k c j i r a t u n k u - S P w e j. T r z e j in n i m a r y n a r z e z o s ta li z r a - Z 1 __ * - - J 1 r i W » » 1 łr ł t » TC l." Ia FA i Zł n ie n i. Ż a d e n z o k r ę tó w b r y t y j s k i c h n ie z e s ta l j e d n a k p r z e z b o m b y t r a f io n y .
domu gen. Koricltiego
S K I E R N I E W I C E . W n o c y z c z w a r - z p r z e r a ż e n ie m z a u w a ż y ł k r e w m r o ż ą - t k u n a p i ą te k z o s t a ła z a m o rd o w a n a w c y w ż y ła c h o b r a z : p o r ą b a n e z w ło k i
P o w s tę p n y c h d o c h o d z e n ia c h w ł a d z e p o w z ię ły p o d e jr z e n ie , ż e m o r d u d o k o n a ł o r d y n a n s g e n e r a ł a s z e r e g o w ie c N o w ic k i, k t ó r y < x l p i ą t k u z n ik ł z k o s z a r i d o t y c h c z a s n ie w r ó c ił. P o n ie w a ż g e n e r a ł s t w i e r d z i ł b r a k w d o m u w ie le w a r to ś c io w y c h r z e c z y , n a le ż y p r z y p u s z c z a ć , z e m o r d m m i c n a r a K te r r a b u n k o w y .
W ła d z e p r o w a d z ą e n e r g ic z n e ś le d z tw o .
G IB R A L T A R . J a k s ię z d a je , k r ą ż ę - p o d ło d z e .
s w y m m ie s z k a n iu ż o n a g e n . K o z ic k ie - 1 s w e j ż o n y i p ię c io le tn ie j c ó r e c z k i, g o , k o m e n d a n t a g a r n iz o n u w S k i e r n ie - i
w ic a c h , je j p ię c io le tn ia c ó r k a , b o n a i s łu ż ą c a .
Z b r o d n ię z a u w a ż y ł g e n . K o z ic k i, g d y w d n iu w c z o r a js z y m p o w r ó c ił z e s z p i t a l a w r a r s z a w r s ik i e g o d o d e m u .
G e n e r a ł z a s t a ł d o m z a m k n ię ty z e --- — --- . --- . — j
s p u s z c z o n y m i o k ie n n ic a m i. — I k n i ę t y j p u s z c z a ć , ż e m o r d m ia ł c h a r a k te r r a - z ły m p r z e c z u c ie m k a z a ł ż o łn ie r z o w i!
w y w a ż y ć d r z w i k u c h e n n e . W k u c h n i g e n e r a ł s t w i e r d z i ł n ie ła d , n a c z y n ia b o w ie m i w i a d r a b y ł y p o r o z r z u c a n e n a
W p r z y l e g ły m p o k o ju le ż a ły n a
j ł R o d z ę w k a ł u ż y k r w i p o r ą b a n e
w o je n n e g o , a n ic p r z e z b o m b y , z r z u - i z w ło k i s łu ż ą c e j i b o n y . W s y p i a l n i z a ś w n ik ,,B a le a r e s“ z o s ta ł z a to p io n y p r z e z
to r p e d ę w y s tr z e lo n ą z r z ą d o w e g o o k r ę tu w
u j Rjifmie
R Z Y M . W c z o ra j o g o d z . 1 9 ,3 0 p r z y - b y ł d o R z y m u m in is te r S p r a w Z a g ra ń . I B c c k z m a łż o n k ą .
N a p r z y j ę c i e m in . B e c k a i o s ó b to w a r z y s z ą c y c h m u , d w o r z e c r z y m s k i u d e k o r o w a n o s z ta n d a r a m i p o ls k im i i w ło s k im i.
M in . B e c k a i o s o b y m u t o w a r z y s z ą c e p r z y b y ł p o w ita ć z e s t r o n y w ło s k ie j
_ _ _ _ _ _ _ _ _ „ r S p r * ^ a & r - h r - C ia n o ,
Str 2 GŁOS POMORZA* Nr 28
Niemcy podwyższała
liczbę korpusów do 2o-stu
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA B E R L IN . Je d n y m z p o w o d ó w ró żn ic k iej zo stał p o d n iesio n y d o ^ l2 k o rp u só wm ięd zy k an clerzem H itlerem a g en era- . . .Iłe m F ritsch em b y ła sp raw a p rzeciw sta- K o szto w n e o g ro d y p rzy p ałacy k ach się p rz e z g en erała R ritsch a zb y t g w iazd z o sta ły zn iszczo n e p rzez w o d ę. b k ; u o w ięk szan iu stan u liczeb n eg o O g ó ln e stra ty m a teria ln e w y n o szą m r .. . t j
lio n y d o laró w . D o tych czas stw ierd zo n o arm u m em iec iej. o w p ro w a z i p z^ je W SZy Stk im n a to . że tak szy b k iej 7 o fiar w lu d ziach . L o s o k o ło 3 0 o só b je st w szech n eg o o b o w iązK u słu ż y w o js o w ej ro z|ju j a rm ji b ra k je st o d p o w ied n io w y - n ie zn an y . w m arcu 1935 ro k u , stan arm ii m em iec- szk c ]o n ego k o rp u su o ficersk ieg o , jak ró w
‘ nieź p o d o ficersk ieg o .
e t i P o tw ie rd z a to z re sz tą sło w o w stęp -
IW lit SllHJB ItMM Sb
* * * ' jeg o d ecyzji, ab y w ja k n ajszy b szy m cza-
« / (S ie ilo ść k o rp u só w n iem ieck ich p o d n ieść
. . . i d o liczb y 2 0 z 6 0 d y w izjam i za w szelk ą T U B IN G A . K a ta stro fa ln a p o w ó d ź u rato w ać Je z io ro , k tó re m ieści n o rm al- cen e
p o w sta ła w sk u tek p ęk n ięcia tam y n ad n ie 3 4 0 .0 0 9 m etró w sześcien n y ch w o d y ; _ _ sztu czn y m jezio rem , zasilający m w ielk ą ■ o p ró żn iło się d o szczętn ie. A
elek tro w n ię. j ---
P ie rw o tn ie zau w ażo n y o tw ó r w tam ie j o śre d n ic y 15 cen ty m etró w , w n ie sły c h a -i n ie k ró tk im czasie p o w ięk szy ł się i w o d a z h u k iem p rz e w a liła się n a n iżej p o ło żo n e tereny .
N ieb aw em z n a la z ły się p o d w o d ą p o la p o rzu cili sw e re z y d e n c je i sch ro n ili się : u p raw n e i łąk i i zag ajnik i o raz k ilk a d o - w L o s A n g elo s. m o stw z k tó ry ch m ieszk ań cy zd o łali się
Kalifornia pod wodą
Gwiazdy filmowe uciekają od swych i zalanych pałaców
L O S A N G E L O S . W p o łu d n io w ej K a
lifo rn ii — w sk u tek g w ałto w n eg o o b erw a
n ia ch m u ry — w y lały n iem al w szy stk ie rzek i, p o w od u jąc o g ro m n e sp u sto szen ia.
W liczn y ch m iejsco w o ściach m ieszk ań cy o d trzech d n i n ie m a ją łączn o ści ze św iatem ty siące lu d zi m u siało o p u ścić sw e zalan e, a częścio w o zaw alo n e w sk u tek p o d m y cia p rzez w o d ę d o m y .
W n iek tó ry ch m iejsco w o ściach zo sta ły zn iszczo n e elek tro w n ie, tak . że w iel k ie p rz e strz e n ie p o z o sta ją b ez p rąd u .
W L o s A n g elo s n iżej p o ło żon ej d zieln icy sto ją p o d w o d ą. U lice zam ie
n iły się w rw ące p o to k i.
P ra c a w w y tw ó rn iach film o w y ch w H o lly w o o d u tk n ęła n iem al zu p ełn ie.
W M alib u - B each , sły n n ym k ą p ie li
sk u . g d zie m ieszczą się re z y d e n c je m i
lio n eró w k alifo rn ijsk ich , liczn e p a ła ce sto ją p o d w o d ą.
P o w ó d ź n ie o szczęd ziła tak że u ro czej m iejsco w o ści p o d H o lly w o o d , g d zie p o sia d a ją sw e lu ksu so w e w ille n a jsły n n ic j-.
sze g w iazd y film o w e. A k to rz y w p an ice i
z 3 6 d y w izjam i. W ro k u 1937 p o w o łan o ro zk azem 1 3 -ty k o rp u s z sied zib ą w N o ry m b erg ii. P o w y p ad k ach 4 lu teg o b r.
p rzek o n an o się, że istn ie je ju ż 1 4 -ty k o rp u s. G e n e ra ł F ritsc h w sk azy w ał
O.lllliMilil I' MIMBgłEM—■
Pogrzeb b. premiera śp. Wł. Grabskiego
33
Szlktanne iebs°a
W p iątek w g o d zin ach ran n y ch o d b y ł celeb ro w ał n ab o żeń stw o żało b n e w p ef- sie w W a rsz a w ie p o g rzeb śp . W ła d y sła - n ej asy ście k a rd y n alsk ie j.
w a G rab skieg o , b y łeg o p re m ie ra i m im - >
stra sk arb u .
T ru m n a u staw io n a w K a te d rz e , św . Ja n a p rz e d w ielk im o łta rz em to n ę ła w jry c h z n a jd o w a ły się w ień ce o d P .,P re
zy d en ta R P ., rz ą d u i m in istra sk aro u . O g o d z. 10 ra n o p rz y b y ł d o K a te d ry
uo J — j --- 7
P o sk o ń czo n y m n ab o żeń stw ie o rszak
; p o g rzeb o w y p o p ro w ad ził n a cm en tarz i K s. B isk u p G all.
Z a tru m n ą k ro c z y ła ro d zin a śp . b.
o raz k ilk u ty sięczn y tłu m p u b liczn o ści.
N ad g ro b em m o w ę ż a ło b n ą w y g ło sił m . in . m in . P o n iato w sk i.
. TY' i ' Y . ’ , • 1 i . . ■ -r i , . 1 \ ‘ . ł w ie ń c ó w , * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * w *ró d '-, * i.:ii,u tv sięCż ny tłu m p u b lic z n o śc i.
MARJAN BRONiSŁAWSKi
80
— P ra c o w a łam i to ciężk o d aw n iej, k ied y b y łam jeszcze w iele m ło d sza, k ie
d y p a ń stw o H ard en zm u szali m n ie d o ro b ó t n a jp ie rw d o m ow y ch , a p o lem d o ta ń ca w „R ajsk im K ącik u 1, w ięc d laczcg o żb y m teraz ch o ć tro szeczk ę n ie- m iała p o p raco w ać? — m ó w iła, g d y o j
c iec ro b ił jej w y m ó w k i, że z a m ia st b aw ić się. tra c i czas n a p ro zaiczn e z a
ję c ia d o m o w e.
U m y sł je j ro z w ija ł się n ad zw y czaj szy b k o . P o k ró tk ie j p rz e rw ie , zaczęła u częszczać d o w y ższej k lasy w ty m sa m y m k laszto rze, g d zie p rzeb y w ała o d czasu u cieczk i z d o m u H a rd e n ó w i
ro b iła w n a u c e tak szy b k ie p o stęp y, że z a k o n n ic e n au czy cielk i w y d ziw ić się n ic m o g ły jej zd oln ościom . O p ró cz n a u k i w k lasz to rz e p o b ie ra ła lek cje języ k a p o lsk ieg o , m u zy k i i ry su n k ó w w d o m u . a k ażd ą w o lną o d p ra c y n au k o w ej ch w ilę, zap ełn iała jiakiiem ś p o ży teczncm zajęciem , czy to p rz y g o sp o d arstw ie, czy też n a czy tan iu d zieł w ie lk ic h a n g ielsk ich i p o lsk ich p o etó w .
S tefan p rzy ch o d ził d w a razy w ty g o d n iu n a cały w ieczó r, a w n ied zie
le, o ile n ie p rzy p ad ł n a n ieg o d y ż u r w re d a k c ji w k tó rej p ra c o w a ł, u rzą
d zali w szy scy w sp ó ln ie w y cieczk i za m iasto i w racali d o d o m u d o p iero p ó źn y m w ieczo rem . R zecz n a tu ra ln a , że w w y cieczk ach tak ich b ra ł zw y k le u- d zial stary S o g an , k ló ry lak serd eczn ie p rz y w ią z a ł się d o ro d zin y B u rsk ich i L u b iczó w . że u w ażał się p raw ijo za czło n k a ty ch ro d zin .
N ie zap o m n iał je d n ak B u rsk i o za
m o rd o w an iu W in te rsa i p o p o ro z u m ien iu się ze S tefan em o d d a ł p ry w a- tn e d o ch o d zen ie w ręce w y b itn ej a-
^ .n c ji d etek ty w ó w , k tó ra m iała p ó łc
ien ie n ie szczęd zić w y d atk ó w i w y sił-
< ów . b y o d n aleźć m o rd e rc ę czy m o r- le rc ó w W in te rsa i o d d ać ich w ręce jp raw ied liw o ści.
W jed n ej z k a ta stro f sam o ch o d o w y ch k o m iw o jażer lo n d y ń sk i F ra n c lin D ero y d o z n a ł złam an ia d w ó ch żeb er. W sz p ita lu m u sian o g o p o d ać o p e ra c ji w y jęcia ty c h ż e b e r i zastąp ien ia ich żeb ram i sp o rząd zo n y m i ze sreb ra.
P a c je n t n ie ch ciał się zg o d zić a tak \ b n ie n iełam liw e szk ło z n a jd z ie szersze j g en eralicja i w ielk i w y d atek , n ie b y ł b o w .em czło w ie-1 zasto so w an ie w si
n o w an o m u w staw ien ie żeb er z n iełam li- w eg o sz k ła , p o zn aczn ie tań szej cen ie.
P a c je n t zg o d ził się i e k sp e ry m e n t u d a ł się d o sk o n ale. O p e ra cja ta zw ró ciła u -
w ag ę św ia ta lek arskieg o i p raw d o p o d o - P a n P re zy d e n t R P ., czło n k o w ie rząd u ,
’ ■ • 1 ’* i p rz e d sta w ic ie le w ła d z —
p raw ach ch iru rg iczn y ch p o czy m J. E . K s. K a rd y n a ł R ak o w sk i
Silne lotnictwo -
to silna Falska
|| Powieft sensacyjna na tle stosunków amerykańskich ||
%
P ró żn e je d n ak b y ły w y siłk i ag en cji D a re m n ie k ilk u n a jsp ry tn ie jsz y c h d e tek ty w ó w p ry w a tn y c h , so w icie o p ła c a
n y c h p rzez B u rsk ieg o , p rzez k ilk a m :e sięcy śled ziło H a rd en a i G erb era. N a n ic z d a ły się o stro żn ie p rzep ro w ad za n e b a d a n ia m u rzy ń sk ieg o o lb rzy m a S am a, k tó ry ja k d aw n iej, tak d o ty ch czas b y ł zau fan y m słu gą H ard en ó w i stale p rz e b y w a ł w „R ajsk im K ą cik u /
D etek ty w i ag en cji zd o łali jed y n ie stw ierd zić n iezbicie, że. o b y d w aj p o d e j
rz a n i z a jm u ją się b u tleg iicrstw em n a w ielk ą sk a lę, że n ien aw id zą się w za
jem n ie, ale tajem n ica śm ierci W in te rsa ja k b y ła, tak p o zo stała n iew y jaśn io n a.
O stateczn ie p o k ilk u m iesiącąeh d o ch o d zeń , ag en cja d etek ty w ó w , p ro w a
d zo n a p rzez lu d zi u czciw y ch , p o czu ła ’ sw ą b e z siln o ść i zaw iad o m iła B u rsk ie g o , że n ie u w aża za o d p o w ied n ie p o b ierać o d n i g d alsze su m y n a k o szty śled ztw a, g ly ż k ażd y d o la r, w y d an y n a ten cel, je st b ezp o w ro tn ie i b ezcelo w o straco n y .
Je d n a k o w o ż B u rsk i i S tefan n ie Ira*
ciii n a d z ie i i m o cn o w ierzy li, że k ied yś p rzecież w y p ły n ie n a w ierzch p raw d a i śm ie rć W in te rsa zo stan ie p o m szczo n a.
R o d zin ie W in te rsa sk ład ającej się z w d o w y i d o ra sta jąc e j có rk i. B u rsk i zap ew n ił b y t w ten sp o só b , że d o sta r
czy ł W in te rso w c j dosyć, p ien ięd zy n a o tw o rzen ie p ra c o w n i m o d n iarsk icj. In teres ro z w in ą ł się w sto su n k o w o n ie
d łu g im czasie i d aw ał d o ch o d y , w y sta rcz a ją c e d o d o statn ieg o u trzy m an ia w łaścicielk i i jej có rk i.
C o k ilk a m iesięcy B u rsk i o d w ied zał w d o w ę p o W in tersic i tro sk liw ie d o p y ty w ał się, czy k o b ieta m a w szy stk o ,
g o jej p o trzeb a. W len sp o só b sta ra ł się w y p łacić d łu g w d zięczn o ści, ja k i zaciąg n ął w o b ec zam o rd o w an eg o jej m ęża.
P o d czas je d n e j z ta k ic h w izy t p o zn ał w d o m u w d o w y m ło d szeg o b ra ta W in -
tersa, czło w iek a m ło d eg o jeszcze i e- n erg iczn eg o , k tó ry n a ró w n i z B u rsk im i S tefan em Im liiczem zap rzy siąg ł zem stę n a sp raw cam i śm ierci b rata. K aro l W inters p o zy sk ał o d razu sy m p a tję B u r
sk ieg o i zn ajo m o ść ich p o k ilk u d n io w y m p o b y cie B u rsk ieg o w P iU sb u rg h u , g d zie p rz e b y w ała w d o w a p o b racie K a
ro la, zam ien iła się w serd eczn ą i trw a
łą p rz y jaź ń , sp o tęg o w an ą częstem i w sp o m n ien iam i o zam o rd o w an y m P io trze.
(id y ag en cja d etek ty w ó w z a n ie c h a ła d alszy ch k ro k ó w w k ie ru n k u w y k ry cia sp raw có w zb ro d n i, B u rsk iem u p rzy szło n a m y śl, że K a ro l W in ters, n ie w c h a ra k te rze p łaln eg o d etek ty w a, a le ja k o b ra t zam o rd o w an eg o i m ściciel jeg o śm ierci, m ó g łb y p ręd zej d o trzeć d o źró d ła p ra w d y i w y k ry ć m o rd ercó w .
P o jec h a ł te d y d o P ittsb u rg h a i w n iew ielu sło w ach p rzestaw ił K aro lo w i p ro p o zy cję w y ja zd u d o N ew Y o rk u i d alszeg o śled zen ia H a rd e n a i G erb era.
— N ikt in n i, ty lk o ci d w aj w in n i są śm ierci p ań sk ieg o b rata, a m o jeg o se r
d eczn eg o p rz y ja c ie la — m ó w ił B u rsk i d o K a ro la W in tersa. — K ied y ś b y li w sp ó ln ik am i, d ziś ro zd zieliła ich c h c i
w o ść i n ie n a w id z ą się. K to w ie, czy - p an u w łaśn ie n ie u d ało b y się zd em a sk o w ać ty ch ło tró w ...
K aro l zam y ślił się i p o ch w ili rzek i:
— P ra g n ę i ja, b y m o rd e rcy m e
g o b ra ta sk o ń czy li tak , jiak n a to za
słu g u ją. G o tów jestem ży cie całe p o św ięcić n a te n cel i jeżeli p an p rz y p u szcza, że istn ie je ch o ćby n a jm n ie jsz a m o żliw o ść u d o w o d n ien ia im zb ro d n i, w tej c h w ili m o g ę je ch a ć z p an em i S zu k ać sp o so b u ich zd c m a sk o w an ia.
D łu g o i o b szern ie ro zm aw iali o tej sp raw ie i o stateczn ie p o stan o w ili, że K aro l w y jed zie razem z B u rskim i, zao p atrzo n y w o d p o w ied n ie śro d k i p ie
n iężn e, o b ró ci cały sw ó j czas n a zb ie
ran ie d o w o d ó w p rzeciw H a rd cn o w i czy G erb ero w i.
— Z d aje m i. się. — rz e k i k u k o ń c o w i ro zm o w y B u rsk i — że je d y n ą w ła
ściw ą d ro g ą b y ło b y d o stan ie się p a n a w śro d o w isk o o taczające ty c h lo lró w . Z d o n iesień ag en cji d etek ty w ó w m am y p ew n e d an e, że o b y d w aj S to ją n a czele d o sk o n ale zo rg anizo w an ych szajek szu m o w in sp o łeczeń stw a. G d y b y p an u u - d ało się d o stać w szereg i tak iej sz a jk ą
i zd o b y ć so b ie z a u fa n ie k tó reg o ś z h e r
sztó w , m o żeb y i d o w o d y się zn alazły . A le to rzecz tru d n a i co w ięcej m e- <.■
b ezp ieczn a. C i lu d zie n e p rz e b ie ra ją w śro d k a c h a m o c m a ją za so b ą i siłę p ienięd zy .
— N ie u lę k n ę się n ieb ezp ieczeń stw a, p a n ie B u rsk i — o d p a rł p o w ażn ie K aro l W in ters. — Ś m ierci n a w e t się n e u- lęk nę, g d y b ęd zie szło o p o m szczen ie śm ie rc i d ro g ieg o m eg o b rata. Jad ę z p a n e m i o d ju tra stan ę się m ep o zo r- n em ale u p a rłe m n arzęd ziem sp ra w ie
d liw o ści i zem sty , k tó re n ie sp o czm e, d o p ó k i m o rd e rc y n ie b ę d ą u k aran i.
P o p rzy jeźd zie d o B ro o k ly n u K aro l W in ters z a p o zn a ł się ze S tefan em i S o g an em i d łu g o n a ra d z a ł s;ę^ z n u n n n a d sp o so b am i p o stęp o w an ia. W szy scy zg o d zili się n a je d n o , m ian o w ^ e , ze K a ro l m u si w k rę cić snę m ięd zy o p ry sz- k ó w H a rd e n a lu b G e rb era i, m a ją c b liższą sty czn o ść z p o d e jrz a n y m i,, p o w in ie n stara ć się p o d ch w y ty w ać s.o w - k a m o g ące m ieć sty czn o ść z zap o m n ia
n ą ju ż p ra w ie sp raw ą zam o rd ow an ia P io tra W in tersa.
f
la'
■ i Ai’
W czasie n ajzajad lejiszej w o jn y m ię d zy H a rd c n e m a G erb erem , a raczej m ięd zy ic h szajk am i. M ik ę n ig J>
b a rd z o rzad k o o p u szczał sw ą g o w n ą k w a te rę , k tó ra m ieściła się w .,R hjskiim K ącik u .u Ja k o g ło w a siln ej t zn ak o m i
cie zo rg an izo w an ej b an d y ó p ry szk ó w n ie zajm o w ał się w cale p ro w a d z e m e n r >
sw ej k n ajp y , a c a łą e n e rg ię i sp ry t w w silał w k ie ru n k u w relk .cg o h an d lu v,-.
p rz e m y c a n ą w ó d k ą i p iw em o raz zw al
czan ia zn ien aw id zo n eg o sp ó ln iik ar b e r- b era.
Z a rz ąd „R ajsk ieg o K ą c ik a 4 sp o czy w ał w T sp rę ż y sty c h rę k ac h G ro ty , k tó ra ob
w ieszo n a b ry la n ta m i, w y stro jo n a w je-
d w a b ie i ak sam ity , w szech w ład n ie k ró - . lo w ała n a d g ro m a d k ą k eln eró w i d ziew cząt u słu g u jący ch g o ścio m , ch ę
tn ie p rzy b y w ający rń z m ia sta n a P B ^ty*
k i i h u lan k i. D ro b n a sp rzed aż wódki
i in n y c h z a b ro n io n y c h n ap o jó w k w i
tła w n ajlep size id o k asy Grety ply-
n ę ły d o la ry w a rtk im p o to k iem . j i ■
k
