Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2019/2020 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych
Kierunek studiów: Psychologia Profil: Praktyczny
Forma studiów: Stacjonarne Kod kierunku: Psych
Stopień studiów: Magisterskie, jednolite Specjalności: kierunek: psychologia
1 Przedmiot
Nazwa przedmiotu Procesy poznawcze cz. I
Kod przedmiotu WPINH PsychPJednolite magisterskieS B15 19/20
Kategoria przedmiotu Przedmioty kierunkowe
Liczba punktów ECTS 7
Język wykładowy polski
2 Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr W C K S L I Ew Ec
1 15 30 0 0 0 0 0 0
Legenda: W — WykładC — Ćwiczenia/językiK — KonwersatoriumS — SeminariumL — Laboratorium, WarsztatyI — Inne, PraktykiEw — E-Learning W Ramach Wykładu Ec — E-Learning W Ramach Ćwiczeń
Cel 1 1 Dostarczenie studentom podstawowej wiedzy z zakresu psychologii poznawczej i tym samym stworzenie moż- liwości identyfikowania i psychologicznego definiowania przez studentów takich pojęć jak percepcja, myślenie, pamiec czy uwaga. 2. Wyjasnienie mechanizmów prawidłowego funkcjonowania i ewentualnych dysfunkcji w wymienionych procesach 3. Zaznajomienie studentów z wiedza na temat różnic dotyczących fizjologicznych i psychologicznych aspektów omawianych procesów. 4. Przedstawienie różnych podejść i koncepcji wypracowa- nych na gruncie psychologii poznawczej. 5. Rozwijanie u studentów umiejętności swobodnego posługiwania się terminologią psychologiczną, identyfikowania cech charakterystycznych dla różnych paradygmatów psychologii poznawczej oraz umiejętności krytycznej ich oceny.
4 Wymagania wstępne
1 Brak
5 Modułowe efekty kształcenia
MW1 Student dysponuje podstawowa wiedza z zakresu psychologii poznawczej dotyczącą percepcji, myślenia,pamięci i uwagi. Orientuje się w ich mechanizmach, prawidłowym funkcjonowaniu i ewentualnych dysfunkcjach wy- mienionych procesów
MW2 Swobodnie porusza się miedzy różnymi podejściami i koncepcjami, jakie zostały wypracowane na gruncie psychologii poznawczej, znać ich założenia, podstawowe twierdzenia, wzajemne podobieństwa i różnice oraz ich przedstawicieli
MW3 Posiada wiedzę na temat różnic dotyczących fizjologicznych i psychologicznych aspektów omawianych procesów MU4 Posiada umiejętność swobodnego posługiwania się terminologia psychologiczna i identyfikowania cech cha- rakterystycznych dla różnych paradygmatów psychologii poznawczej oraz umiejętność krytycznej analizy tek- stów z tej dziedziny
MK5 Kompetencje społeczne: Student rozumie konieczność dalszego nabywania wiedzy z zakresu procesów poznaw- czych, jako jednego ze składników wiedzy psychologicznej dotyczącej człowieka.
6 Treści programowe
Strona 2/6
Wykład
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
W1
1.Wprowadzenie do problematyki psychologii poznawczej. I PERCEPCJA.
2-3.Definicja i fazy procesu spostrzegania. Przetwarzanie typu dół-góra, góra-dół. Teorie strukturalne. 4-5 Spostrzeganie jako porces kategoryzacji
percepcyjnej. Rodzaje reprezentacji poznawczych. 6. Teoria J. Brunera - koncepcja konstruktywistyczna; pojęcie gotowosci, niespójności i obronności
percepcyjnej. 7-8 Podejście ekologiczne J. Gibsona - teoria spostrzegania bezpośredniego jako alternatywa dla pojęć konstruktywistycznych i schematowych. Pojęcie cyklu percepcyjnego (U. Neisser). 9. Spostrzeganie -
próba syntezy dutychczasowych koncepcji. U.Neisser - teoria polimorficzna:spostrzeganie bezpośrednie, interpersonalne i uposrednione (reprezentacje poznawcze) II PAMIEĆ 10 Tło historyczne badan nad pamięcią.
Pamięć jako zdolność i pamięć jako proces. Fazy procesu pamięciowego.
Rodzaje procesów pamięciowych. 11-12. Związki miedzy procesami pamięciowymi wyodrębnionymi ze względu na czas przechowywania informacji.
Główne kierunki oceny blokowego modelu pamięci. 13. Podstawowe właściwości pamięci proceduralnej, semantycznej i epizodycznej. Pamięć deklaratywna i niedeklaratywna. III. UWAGA 14-15. Uwaga jako proces selekcji i uwaga jako
proces odpowiedzialny za gospodarowanie zasobami poznawczymi. Czasowo- wytrzymałościowy aspekt uwagi. Teorie uwagi.
15
Razem 15
Ćwiczenia/języki
Lp Tematyka zajęć Liczba godzin
Opis szczegółowy bloków tematycznych
C1
Tematyka ćwiczeń: PERCEPCJA (20 godz) 1.Wprowadzenie do terminologii naukowej z zakresu procesów poznawczych. Porównanie znaczenia kolokwialnego i naukowego używanych pojęć. Wprowadzenie podstawowych pojęć z zakresu psychofizyki takich jak: bodziec, próg absolutny, próg różnicy, wrazliwość, czułość, bodziec dystalny, bodziec proksymalny. Funkcja i podział analizatorów.Procesy percepcji 2. SYSTEM WZROKOWY - charakterystyka
fizycznych cech światła. Budowa i funkcjonowanie analizatora wzrokowego.
Wrażliwość na światło. Ruchy oczu. Widzenie barw (widmo psychologiczne, barwy dopełniające, kontrast następczy i równoczesny). Przeprowadzenie doświadczeń ilustrujących powstawanie zjawiska kontrastów. 3 Teorie widzenia
barw. Zaburzenia w widzeniu barw. Psychologiczne oddziaływanie barw.
Synestezje i symbolika barw. Przeprowadzenie (na grupie studentów) badania widzenia barw tablicami Ishihary 4. Percepcja ruchu. Percepcja kształtu. Prawa organizacji percepcyjnej. Procesy typu dół- góra, góra- dół. Percepcja odległości i głębi - wrodzone i nabyte wskaźniki spostrzegania przestrzeni trójwymiarowej.
Przeprowadzenie doświadczenia ilustrującego zjawisko paralaksy ruchowej.
Badanie widzenia głębi za pomocą stereometru. 5. Czynniki wpływające na wybiórczość spostrzegania. Wpływ doświadczenia na percepcje wzrokowa.
Rodzaje stałości percepcyjnej, złudzenia w procesie percepcji. Materiał filmowy dot. funkcjonowania analizatora wzrokowego. 6. SYSTEM SŁUCHOWY. Fizyka dźwięku. Budowa i funkcjonowanie analizatora słuchowego. Zależności istniejące
miedzy częstotliwością i intensywnością dźwięku, a psychologicznymi wymiarami dźwięku wysokością i głośnością. Progi słyszenia 7. Kierunkowość
słyszenia. Teorie kodowania częstotliwości i intensywności dźwięków. Wpływ hałasu na funkcjonowanie człowieka. Deprywacja sensoryczna i przeciążenie
sensoryczne ( na przykładzie narządu słuchu). 8. CZUCIE SKÓRNE I BÓL Charakterystyka bodźców oraz budowa i funkcjonowanie analizatora.
Neuronalne, chemiczne i psychologiczne mechanizmy czucia bólu. Empiryczne sprawdzanie gęstości rozmieszczenia receptorów skórnych na ciele człowieka. 9.
KINESTEZJA I ZMYSŁ RÓWNOWAGI. Charakterystyka bodźców, budowa i funkcjonowanie analizatorów. Współdziałanie zmysłów: wzroku, kinestezji
i równowagi 10. Zmysł smaku i węchu. Charakterystyka fizycznych cech bodźców. Budowa i funkcjonowanie analizatorów, teorie percepcji smaków i zapachów. Współdziałanie zmysłów w procesie percepcji. MYŚLENIE ( 3 godz)
11. Czynność myślenia - istota, funkcje i rodzaje myślenia. Struktura myślenia.
Metody badania myślenia. Badanie myślenia konkretno-wyobrażeniowego (technikagłosnego myślenia). Eksperymenty na przyswajanie pojęć metoda różnicowania oraz metoda przyswajania pojęć w kontekście. 12. PAMIĘĆ - wybrane zagadnienia(3 godz) Pamięć jako zdolność i pamięć jako proces. Fazy
procesu pamięciowego.Pamięć przemijająca i pamięć długotrwała. Zależności wzajemne miedzy pamięcią sensoryczna, krótkotrwała i długotrwała.
Anatomiczno-fizjologiczne podłoże funkcjonowania pamięci. Dowody odrębności pamięci krótkotrwałej i długotrwałej materiał filmowy pt: Pamięć cz. I z serii
Mózg nasz wewnętrzny wszechświat 14. UWAGA (2 godz).Fizjologiczne mechanizmy uwagi. Funkcje uwagi. Metody badania uwagi . Przeprowadzenie
(na grupie studentów) badania uwagi (testy papierowe i aparaturowe) 15.
Powtórzenie materiału (2 godz)
30
Razem 30
7 Metody dydaktyczne
M16. Wykłady M5. Dyskusja M7. Konsultacje
M9. Praca z podręcznikiem M10. Prezentacje multimedialne
MI1. Filmy edukacyjne
MI2. Sprawdzanie sprawności procesów poznawczych za pomocą testów paierowych i aparaturowych
8 Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na zrealizowanie
aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów 45
Konsultacje przedmiotowe 0
Egzaminy i zaliczenia w sesji 0
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury 130
Opracowanie wyników 0
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji 0
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
całego nakładu pracy studenta 175
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 7
9 Metody oceny
Ocena podsumowująca P4. Kolokwium
P11. Aktywność na zajęciach P1. Egzamin pisemny
I1. Na kazdych cwiczeniach powtórki omówionego materiału w formie ustnej prezentacji tego materiału przez studentów
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Obecność na zajęciach wg wymogów regulaminu studiów. Zaliczenie kolokwium z ćwiczen. Zdanie egzaminu z całości materiału. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń
Ocena aktywności studenta bez udziału nauczyciela akademickiego 1 Sprawdzanie stopnia przyswojenia wiadomosci z zadanej literatury przedmiotu
Kryteria oceny
10 Macierz realizacji przedmiotu
Modułowe efekty kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do efektów kierunkowych
Treści programowe Metody
dydaktyczne Sposoby oceny
MW1 EUK7_W5 W1, C1 M16, M5, M7,
M9, M10 P4, P11, P1, I1
MW2 EUK7_W5 W1, C1 M16, M5, M7,
M9, M10 P4, P11, P1, I1
MW3 EUK7_W4,
EUK7_W5 W1, C1 M16, M5, M7,
M9, M10 P4, P11, P1, I1
MU1 EUK7_U2 C1 M5, M7, M9,
M10 P4, P11, P1, I1
MK1 EUK7_KS6 C1 M5, M7 P11, I1
11 Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] Maruszewski. T. — Psychologia poznania. Umysł i świat, Gdańsk, 2011, GWP [rozdz. I - IV]
[2] Tomaszewski, T. — Percepcja, myślenie, decyzje., Warszawa, 1995, PWN [str. 1-108]
[3] Lindsay, Ph., Norman, D.A. — Procesy przetwarzania informacji u człowieka, Warszawa, 1984, PWN [wybrane rozdziały]
Literatura uzupełniająca:
[1] Gerrig, R.J, Zimbardo, P.G. — Psychologia i życie, Warszawa, 2009, PWN [str. 94-137]
[2] Strealu, J. Doliński, D. — Psychologia akademicka., Gdańsk, 2008, GWP [Tom I, rodział 6 "Procesy poznawcze" autorstwa Falkowskiego, Maruszewskiego i Nęcki]
12 Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr Wanda Osikowska (kontakt: wanda123@autograf.pl) Oboby prowadzące przedmiot
dr Wanda Osikowska (kontakt: wanda123@autograf.pl)
prof. nadzw. dr hab. Ryszard Stach (kontakt: r.stach.jaskolcza@gmail.com)
