Środki trwałe. Wartości niematerialne (prezentacja)

(1)

dr Marek Masztalerz

ŚRODKI TRWAŁE WNiP

ŚRODKI TRWAŁE

rzeczowe aktywa trwałe o przewidywanym okresie ekonomicznej uŜyteczności dłuŜszym niŜ rok, kompletne, zdatne do uŜytku i przeznaczone na potrzeby jednostki:

• nieruchomości (grunty, prawo wieczystego uŜytkowania gruntu, budowle, budynki, lokale, spółdzielcze prawa własnościowe),

• maszyny i urządzenia,

• środki transportu,

• inwentarz Ŝywy.

(2)

KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH

©

Marek Masztalerz Urządzenia techniczne

6 6

Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty 5

5 Kotły i maszyny energetyczne 3 3

Środki transportu 7 7

Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposaŜenie 8

8 Inwentarz Ŝywy

Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania Obiekty inŜynierii wodnej i lądowej

Budynki i lokale Grunty

Zakres informacyjny Zakres informacyjny

2 2

4 4

9 9 0 0 1 1 Grupa Grupa

Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT) jest usystematyzowanym zbiorem obiektów majątku trwałego słuŜącym m.in. do celów ewidencyjnych, ustalaniu stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań statystycznych.

EWIDENCJA ŚRODKÓW TRWAŁYCH

urzędowa urzędowa aktualizacja aktualizacja

wyceny wyceny przyjęcie przyjęcie środka środka trwałego trwałego

wydanie wydanie lub utrata lub utrata środka środka trwałego trwałego (sprzedaŜ, (sprzedaŜ, likwidacja, likwidacja, niedobór, niedobór, kradzieŜ, kradzieŜ, strata strata losowa)

losowa) dokonanie dokonanie

odpisu odpisu z tytułu z tytułu trwałej trwałej utraty utraty wartości wartości wyksięgowanie

wyksięgowanie umorzenia umorzenia wydanych lub wydanych lub utraconych ŚT utraconych ŚT

odpisy odpisy umorzeniowe umorzeniowe

ŚTŚT

Konta korygujące

ŚRODKI TRWAŁE

ŚRODKI TRWAŁE UMORZENIE ŚTUMORZENIE ŚT

ODPISY AKTUALIZUJĄCE ŚT ODPISY AKTUALIZUJĄCE ŚT

modernizacja modernizacja (ulepszenie) (ulepszenie)

środka środka trwałego trwałego

Konto główne

wycofanie wycofanie odpisu odpisu z tytułu z tytułu trwałej trwałej utraty utraty wartości wartości

(3)

ŚRODKI TRWAŁE – TYPOWE OPERACJE

©

Marek Masztalerz

PPO

Rozrach. z odbiorcami SprzedaŜ środka trwałego (FVS)

SprzedaŜ środka trwałego (FVS)

Kapitał podstawowy Środki trwałe

Wniesienie ŚT przez wspólnika Wniesienie ŚT przez wspólnika

Środki trwałe w budowie Środki trwałe

Przyjęcie ŚT do uŜytkowania (OT) Przyjęcie ŚT do uŜytkowania (OT)

RóŜne konta Środki trwałe w budowie

Koszty budowy, montaŜu, instalacji, Koszty budowy, montaŜu, instalacji, wytworzenia, ulepszenia ŚT

wytworzenia, ulepszenia ŚT

Rozrach. z dostawcami Środki trwałe

Zakup ŚT niewymagającego montaŜu Zakup ŚT niewymagającego montaŜu

Umorzenie Amortyzacja

Amortyzacja / Umorzenie ŚT Amortyzacja / Umorzenie ŚT

PKO

(dla zdarzenia losowego – Straty nadzwyczajne)

Środki trwałe Umorzenie ŚT

Wycofanie środka trwałego:

--likwidacja (LT), likwidacja (LT), -

-darowizna (WZ), darowizna (WZ), --sprzedaŜ (WZ), sprzedaŜ (WZ), -

-niedobór niezawiniony (PK).niedobór niezawiniony (PK).

Rozrach. z dostawcami Środki trwałe w budowie

Zakup ŚT wymagającego montaŜu Zakup ŚT wymagającego montaŜu

Ct Ct Dt Dt

Treść operacji Treść operacji

WYCENA ŚRODKÓW TRWAŁYCH

na dzień powstania

na dzień bilansowy

CENA NABYCIA (jeśli kupiono ŚT)

KOSZT WYTWORZENIA (jeśli wytworzono ŚT) WARTOŚĆ GODZIWA (jeśli otrzymano nieodpłatnie ŚT)

WARTOŚĆ POCZĄTKOWA

– ODPISY AMORTYZACYJNE (UMORZENIE) – ODPISY Z TYTUŁU TRWAŁEJ UTRATY WARTOŚCI

Wartość początkowa i odpisy amortyzacyjne Wartość początkowa i odpisy amortyzacyjne

od środków trwałych mogą ulegać od środków trwałych mogą ulegać przeszacowaniu na podstawie odrębnych przeszacowaniu na podstawie odrębnych przepisów (ostatnia aktualizacja urzędowa przepisów (ostatnia aktualizacja urzędowa

miała miejsce w 1996 roku).

Odpisy z tytułu trwałej utraty Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych wartości środków trwałych obciąŜają pozostałe koszty obciąŜają pozostałe koszty

operacyjne.

(4)

AMORTYZACJA

©

Marek Masztalerz METODA

METODA LINIOWA LINIOWA

METODA METODA DEGRESYWNA DEGRESYWNA

odpisy równomierne (co miesiąc taka sama kwota), liczone od wartości początkowej

odpisy obliczone za pomocą podwyŜszonej stopy amortyzacji od wartości netto środka trwałego na początek kolejnych lat a począwszy od roku następującego po roku, w którym nastąpiło zrównanie rocznej kwoty amortyzacji obliczonej według odpisu podstawowego dokonuje się odpisów liniowych

METODA METODA NATURALNA NATURALNA

odpisy proporcjonalne do faktycznego zuŜycia środka trwałego wyraŜonego w jednostkach fizycznych

Prawo podatkowe (updof & updop) zawiera wykaz maksymalnych stawek amortyzacyjnych, które moŜna zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (KUP).

Prawo podatkowe (updof & updop) pozwala zaliczać w KUP zuŜycie środków trwałych o wartości początkowej do 3 500 zł za pomocą jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.

AMORTYZACJA – przykład

Przedsiębiorstwo nabyło w czerwcu 2008 roku samochód o wartości 60 000 zł.

Przewidywany okres uŜytkowania samochodu ustalono na 5 lat, co oznacza, Ŝe podstawowa stopa amortyzacji wynosi 20%. Dla metody degresywnej przyjęto współczynnik podwyŜszający 2,0.

METODA LINIOWA

6 000 1 000

12 000 20 %

60 000 2012

60 000 60 000 60 000 60 000 60 000 Podstawa obliczenia amortyzacji

20 % 20 % 20 % 20 % 20 % Stopa amortyzacji

6 000 12 000 12 000 12 000 6 000 Roczny

odpis

1 000 1 000 1 000 1 000 1 000 Miesięczny

odpis

30 000 2010

18 000 2011

0 2013

54 000 2008

42 000 2009

Wartość ŚT na koniec

roku

Rok

(5)

AMORTYZACJA – przykład

©

Marek Masztalerz

0

1 000 12 000

20 % 60 000

2012

60 000 60 000 48 000 60 000 Podstawa obliczenia amortyzacji

20 % 20 % 40 % 40 % Stopa amortyzacji

12 000 12 000 19 200 12 000 Roczny

odpis

1 000 1 000 1 600 2 000 Miesięczny

odpis

16 800 2010

4 800 2011

48 000 2008

28 800 2009

Wartość ŚT na koniec

roku

Rok

METODA DEGRESYWNA

W latach 2008-2009 dokonujemy odpisów amortyzacyjnych według stawki podwyŜszonej, tj. 40%, biorąc za podstawę obliczenia kwoty amortyzacji wartość netto samochodu (wartość początkowa pomniejszoną o dotychczasowe umorzenie). Gdyby w 2010 roku firma chciała zastosować stawkę podwyŜszoną, kwota amortyzacji rocznej wyniosłaby 28 800 * 0,4 = 11 520 zł i byłaby niŜsza od stawki podstawowej, tj. 12.000 zł, dlatego począwszy od tego roku samochód jest amortyzowany wg stawki podstawowej. W roku 2012 firma przez 4 miesiące dokonuje podstawowych odpisów miesięcznych w wysokości 1.000 zł, a w piątym miesiącu umarza pozostałe 800 zł.

WARTOŚCI NIEMATERIALNE

prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej uŜyteczności dłuŜszym niŜ rok, przeznaczone do uŜywania na potrzeby jednostki:

• autorskie prawa majątkowe,

• licencje i koncesje,

• prawa do wynalazków i patentów,

• znaki towarowe,

• wzory uŜytkowe i zdobnicze,

• know-how,

• koszty zakończonych prac rozwojowych,

• nabyta wartość firmy.

(6)

WYCENA WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH

©

Marek Masztalerz na dzień

powstania

na dzień bilansowy

CENA NABYCIA (jeśli kupiono WNiP)

KOSZT WYTWORZENIA (jeśli wytworzono WNiP) WARTOŚĆ GODZIWA (jeśli otrzymano nieodpłatnie WNiP)

WARTOŚĆ POCZĄTKOWA

– ODPISY AMORTYZACYJNE (UMORZENIE) – ODPISY Z TYTUŁU TRWAŁEJ UTRATY WARTOŚCI

Wartości niematerialne i prawne Wartości niematerialne i prawne amortyzuje się wyłącznie amortyzuje się wyłącznie

metodą liniową.

Odpisy z tytułu trwałej utraty Odpisy z tytułu trwałej utraty

wartości

wartości WNiPWNiPobciąŜają obciąŜają pozostałe koszty operacyjne.

pozostałe koszty operacyjne.

Ewidencja wartości niematerialnych jest analogiczna do ewidencji środków trwałych.