1
PROGRAM
PROFILAKTYKI
w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Rozogach
2
I. PODSTAWA PRAWNA
Podstawę prawną do wprowadzenia działań profilaktycznych w ramach Szkolnego Programu Profilaktyki, stanowią:
- Konstytucja Rzeczypospolitej -art. 72
- Konwencja o Prawach Dziecka – art. 3, art. 19, art. 33
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz.329 z późniejszymi zmianami)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dziennik Ustaw 2014 r. poz. 803
- Rozporządzenie MENiS z dnia 19.07.2002 r. Zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny. Życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 121 z 2002 r.
poz. 1037)
- Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 sierpnia 2009 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 131, poz. 1079)
- Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 lutego 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Poz. 300)
3 - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2015 poz. 1249)
- Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia z późniejszymi zmianami (Dz.U. z 2015 poz. 594) - Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19.08.1994 r.
- Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26.10.1982 r.
- Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 27.04.1997 r.
- Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9.11.1995 r.
- Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV - Aktualny Statut Szkoły.
4
II. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
1. Profilaktyka rozumiana, jako zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów i zjawisk, określanych, jako przejawy patologii życia społecznego; jako system działań wzmacniających lub podtrzymujących różne, pozytywne społecznie postawy uczniów w toku wychowania, realizowana jest podczas działalności edukacyjnej szkoły, tj. w ramach godzin wychowawczych i innych różnorodnych zajęć profilaktyczno- edukacyjnych.
2. Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki zostało poprzedzone diagnozą potrzeb naszych uczniów, ich problemów, możliwości oraz uwarunkowań otoczenia.
3. Profilaktyka w naszej szkole powinna koncentrować się na wzmacnianiu czynników chroniących:
rozwijanie zainteresowań uczniów, ich własnym rozwojem, przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym (zainteresowanie nauką szkolną),
wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartości i autorytetów),
stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych (koła zainteresowań, zespoły sportowe, itp.),
wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych (silna więź emocjonalna z rodzicami)
praktyki religijne,
promowanie zdrowia psychicznego
wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia,
podejmowanie działań, których celem jest ograniczenie zachowań ryzykownych związanych z używaniem przez uczniów i wychowanków środków oraz substancji odurzających i uzależniających,
wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskowa są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych,
4. Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie profilaktyki zachowań ryzykownych uczniów.
5
III. INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE
1. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Rozogach 2. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rozogach
3. Sąd Rodzinny i Nieletnich w Szczytnie
- współpraca kuratora zawodowego z rodziną i ze szkołą (zabezpieczenie interesów dziecka)
- podejmowanie określonych decyzji dotyczących właściwego rozwoju dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej 4. Komenda Powiatowa w Szczytnie
5. Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna 6. Parafia Świętej Marii Magdaleny w Rozogach 7. Ochotnicza Straż Pożarna w Rozogach
8. Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Szczytnie
9. Ośrodki Doskonalenia Nauczycieli w Olsztynie, w Ostrołęce
6
IV. ZADANIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
1. Zapobieganie zachowaniom ryzykownym; palenie tytoniu, picie alkoholu, używanie środków odurzających, substancji psychoaktywnych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, zachowania agresywne, wczesna inicjacja seksualna.
2. Współpraca szkoły z rodzicami:
- uświadomienie rodzicom roli współpracy ze szkołą (m. in. wywiadówki).
3. Współpraca z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną.
4. Współpraca z higienistką szkolną.
5. Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Gminnym Ośrodkiem Kultury.
6. Współpraca z lekarzami rodzinnymi.
7
V. DZIAŁALNOŚĆ PROFILAKTYCZNA SZKOŁY
Przeciwdziałanie zachowaniom destrukcyjnym i agresywnym, zakłócającym prawidłowy rozwój
Odbiorcy zadań
Zadania i treści Działania Termin realizacji Realizatorzy
Uczniowie 1. Wyposażenie uczniów w wiedzę na temat problemów okresu dorastania.
Cykl zajęć w ramach godzin wychowawczych.
Wychowanie do życia w rodzinie.
Cały cykl Wychowawcy, nauczyciel wychowania do życia w rodzinie
2. Poznawanie negatywnych skutków środków
uzależniających, mechanizmy uzależnień.
Wykład – pogadanka, zajęcia na godzinie wychowawczej, prezentacja, warsztaty, projekty, spektakle teatralne, udział w kampaniach społecznych.
Zapoznawanie ze skutkami palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania środków odurzających, substancji psychoaktywnych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych,
Cały rok Wychowawcy, doraźnie
policja, nauczyciel wychowania do życia w rodzinie
3. Egzekwowanie
przestrzegania Statutu Szkoły. Zapoznanie ze Statutem Szkoły oraz
zasadami bezpieczeństwa, Początek roku szkolnego
Wychowawcy
4. Zapoznanie uczniów z adresami instytucji udzielających pomocy w sytuacjach kryzysowych.
Rozmowy indywidualne z wychowawcą, rodzicami,
nauczycielem na lekcjach wychowania do życia w rodzinie;
informacje na tablicy (korytarz szkolny)
W miarę potrzeb Wychowawcy
5. Uczenie asertywnej postawy.
Zajęcia na godzinach wychowawczych Na bieżąco Wychowawcy,
nauczyciele przedmiotów 6. Budowanie poczucia
odpowiedzialności za pomoce szkolne, wyposażenie szkoły jako wspólne dobro.
Zajęcia na godzinach wychowawczych, reakcja wszystkich nauczycieli i
pracowników szkoły na nieodpowiednie zachowanie uczniów
Na bieżąco Wychowawcy,
nauczyciele przedmiotów, pracownicy szkoły
8 7.Podejmowanie działań
interwencyjnych w stosunku do uczniów wykazujących działania destrukcyjne.
Współpraca z pedagogiem szkolnym, podejmowanie działań ustalonych w zespole nauczycieli
W miarę potrzeb Dyrektor, wychowawcy
8. Uwrażliwianie na
odpowiedni dobór słownictwa;
właściwe zwracanie się do osób starszych, unikane wulgaryzmów, obelżywych przezwisk wobec kolegów.
Zajęcia edukacyjne w ramach godzin wychowawczych i wychowania do życia w rodzinie.
Rozmowy indywidualne z rodzicami, wychowawcą, nauczycielem na lekcjach. Współpraca z pedagogiem szkolnym.
Na bieżąco, w miarę potrzeb
Wychowawcy,
nauczyciele, pedagog, rodzice
9. Udzielenie specjalistycznej pomocy uczniom z grup szczególnego ryzyka.
Współpraca z instytucjami: sąd. Policja, PP-P
W miarę potrzeb Dyrektor, wychowawcy, pedagog
Rodzice 1. Uświadomienie roli
aktywnego udziału rodziców / opiekunów w życiu szkoły oraz faktu, że szkoła jest (służy) wsparciem w procesie wychowania.
Rozmowy indywidualne,
wywiadówki, prelekcje wygłaszane przez specjalistów z PP-P
W miarę potrzeb Wychowawcy Dyrektor
2.Udzielenie rodzicom pomocy w sytuacjach kryzysowych.
Rozmowy indywidualne z rodzicami Kierowanie do specjalistów
W miarę potrzeb Wychowawcy 3. Zwrócenie uwagi rodziców
na kulturę zachowania ich dzieci w domu, uświadomienie roli rodzica w procesie
wpajania prawidłowych norm postępowań.
Rozmowy W miarę potrzeb Wychowawcy
9 4. Udzielenie pomocy i
wsparcia w nawiązywaniu kontaktu z instytucjami zajmującymi się pomocą dziecku i rodzinie.
Rozmowy indywidualne
Kierowanie do specjalistów W miarę potrzeb Wychowawcy
Nauczyciele 1. Rozwijanie umiejętności wychowawczych.
Udział w szkoleniach W miarę potrzeb Nauczyciele 2. Przedstawienie literatury
pomocnej nauczycielom.
Zbiory biblioteki szkolnej, pedagogicznej (w Olsztynie)
Na bieżąco Bibliotekarz 3. Współpraca dyrektora z
nauczycielami w celu zmniejszenia negatywnych zachowań uczniów.
Zebrania Rady Pedagogicznej Na bieżąco Dyrektor
4.Zdobywanie wiedzy na temat funkcjonowania dziecka z rodziny dysfunkcyjnej.
Rozmowy indywidualne W miarę potrzeb Wychowawcy
5. Kształcenie umiejętności identyfikacji problemów uczniów i grup o negatywnym wpływie
Doskonalenie (poszerzanie wiedzy, zdobywanie nowych umiejętności) nauczycieli
W miarę potrzeb Nauczyciele
Praca nad samym sobą - samodoskonalenie
Odbiorcy zadań
Zadania i treści Działania Termin realizacji Realizator
Uczniowie 1. Kształcenie umiejętności porozumiewania się, budowania zaufania, prawidłowych relacji.
Zajęcia w ramach lekcji wychowawczych
Na bieżąco Wychowawcy
2. Budowanie realnego poczucia własnej wartości, wzmacnianie adekwatnej
Dostrzeganie i wzmacnianie pozytywnych stron uczniów, budowanie wiary w siebie,
Na bieżąco Wszyscy nauczyciele
10 samooceny. eksponowanie ich sukcesów w
codziennej pracy, zwracanie uwagi na negatywne zachowania,
3. Zapoznanie z uznanymi społecznie wartościami.
Realizacja tematów lekcji wychowawczych dotyczących:
autorytetów, celów życiowych, poznania siebie
Organizowanie imprez szkolnych Organizowanie lekcji bibliotecznych
Na bieżąco Wszyscy nauczyciele Katecheta
Bibliotekarz
4. Funkcjonowanie systemu informowania o niepokojących zjawiskach mających miejsce na terenie szkoły.
Rozmowy – wzajemne wspieranie się Określenie zasad wzajemnej
współpracy
Na bieżąco Wychowawcy klasy
Rodzice 1. Przekazywanie informacji o indywidualnej pracy z
uczniem.
2. Nauka komunikowania się z dzieckiem.
Konsultacje indywidualne Według potrzeb, w miarę możliwości
Wychowawcy Rodzice
3. Zapoznanie z potrzebami własnych dzieci , szczególnie bezpieczeństwa, akceptacji, miłości.
Konsultacje indywidualne W miarę potrzeb Wychowawcy
4. Wzmacnianie kontaktów nauczycieli z rodzicami
Rozmowy indywidualne
Udział w festynach rodzinnych, oraz spotkaniach kierowanych do
rodziców i dzieci- rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego
W miarę potrzeb Wychowawcy
Nauczyciele 1. Przekazywanie zasad prawidłowych relacji z uczniami opartych na wzajemnym szacunku i zrozumieniu.
Szkoleniowe rady pedagogiczne Rozmowy
Dzielenie się doświadczeniem Literatura fachowa
W miarę potrzeb Nauczyciele
11
Rozwiązywanie problemu braku zainteresowania nauką
Odbiorcy zadań
Zadania i treści Działania Termin realizacji Realizator
Uczniowie 1. Podniesienie efektywności nauki.
Motywowanie na wszystkich lekcjach Na bieżąco Wychowawcy Nauczyciele 2. Zapoznanie z technikami
efektywnego uczenia się
Zajęcia na godzinach
wychowawczych Na bieżąco Wychowawcy
3. Zapoznawanie z zasadami PZO i WZO
Wszystkie lekcje Początek roku szkolnego Wszyscy nauczyciele
4. Korzystanie z pomocy Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
Indywidualne rozmowy, Na bieżąco Nauczyciele
5. Pomoc uczniom słabym. Spotkania uczniów w ramach
pomocy koleżeńskiej. Na bieżąco Wychowawca
6.Tworzenie atmosfery w szkole motywującej do nauki.
Stosowanie aktywnych metod pracy podczas zajęć dydaktycznych, docenianie wszystkich osiągnięć uczniów.
Na bieżąco Wszyscy nauczyciele
Rodzice 1. Informowanie rodziców o sposobach i formach pomocy dziecku mającemu trudności w nauce.
Konsultacje indywidualne z rodzicami
Na bieżąco Wychowawcy
2. Kierowanie do Poradni Psychologiczno –
Pedagogicznej.
Rozmowy indywidualne Na bieżąco Wychowawcy
Nauczyciele 3. Uświadomienie roli rodzica
w motywowaniu do nauki.
Przekonywanie do pomocy dziecku w nauce
Cały rok
12 Nauczyciele 1. Dostosowanie wymagań do
możliwości uczniów
Przestrzeganie zasad WZO i PZO oraz zaleceń poradni.
Na bieżąco
Wszyscy nauczyciele
2. Analiza postępów w nauce dziecka.
Obserwacje, analizy, wywiady
Na bieżąco Wychowawcy
Wszyscy nauczyciele
3. Przekazywanie wiedzy na temat niepowodzeń szkolnych, wzmacnianie postawy
akceptacji ucznia wraz z jego zaburzeniami i trudnościami.
Literatura fachowa
Konsultacje indywidualne
W miarę potrzeb Wychowawcy
Profilaktyka prozdrowotna
Odbiorcy zadań
Zadania i treści Działania Termin realizacji Realizator
Uczniowie 1. Przygotowanie uczniów do prowadzenia racjonalnego odpowiedzialnego trybu życia.
Zajęcia edukacyjne w ramach godzin wychowawczych i wychowania do życia w rodzinie
Zgodnie z programem nauczania
Wychowawcy, Nauczyciele 2. Promowanie zdrowia
fizycznego i psychicznego.
Wzbogacanie wiedzy na temat:
- wpływu hałasu na samopoczucie,
- niewłaściwego odżywiania się
- chorób zakaźnych,
społecznych i cywilizacyjnych, - konsekwencji zażywania substancji uzależniających.
Organizowanie akcji promujących zdrowy styl życia, spotkania z higienistką szkolną, gazetki ścienne, lekcje tematyczne
Według terminu Nauczyciele
Higienistka szkolna
Rodzice 1. Stały kontakt z rodzicami dzieci przewlekle chorujących
Konsultacje indywidualne W miarę potrzeb Higienistka szkolna Pedagog szkolny
13 2. Uwrażliwianie na skutki
nieprawidłowego trybu życia, konsekwencji zażywania substancji uzależniających
Rozmowy indywidualne z rodzicami, prelekcje wygłaszane przez
specjalistów z PP-P
W miarę potrzeb Higienistka szkolna Pedagog szkolny Wychowawcy Nauczyciele 1. Dostarczanie wiedzy na
temat prawidłowego
odżywiania się, zapobiegania chorobom zakaźnym, dbałości o higienę osobistą,
negatywnych skutków zażywania substancji uzależniających i
mechanizmów uzależnień.
Literatura fachowa, filmy, spotkania z pielęgniarką szkolną
W miarę potrzeb Higienistka szkolna Zaproszeni specjaliści
Realizacja Programu Profilaktyki wymaga stałej współpracy nauczycieli, rodziców, uczniów i instytucji wspierających. Minitorowanie i ewaluacja odbywa się poprzez obserwacje zachowań uczniów w czasie różnorodnych zajęć, okresowe sprawdzenie przez wychowawców realizacji zagadnień zawartych w programie oraz ich funkcjonalności, konsultacje z rodzicami, przedstawicielami instytucji wspierających szkołę. Wyciąganie wniosków i zalecenia do dalszej pracy następują podczas spotkań zespołów klasowych, zespołu d/s profilaktyki i rady pedagogicznej.
Program uchwalony przez Radę Pedagogiczną w porozumieniu z Radą Rodziców 18 stycznia 2016 r.