Mar Dinkha IV, Jan Paweł II
Wspólna deklaracja chrystologiczna
Kościoła Katolickiego i Asyryjskiego
Kościoła Wschodu
Studia Theologica Varsaviensia 35/2, 349-351
Studia Theol. Vais. 35 (1997) nr 2
WSPÓLNA DEKLARACJA CHRYSTOLOGICZNA
KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO
I ASYRYJSKIEGO KOŚCIOŁA WSCHODU
P atriarcha syryjskiego K o śd o ła W schodu M a r D i n k h a l V w tow a rzystwie trzech biskupów należących do Świętego Synodu tego K ościoła przebywali w Rzymie od 8 do 12 listopada. Kościoł ten jeden z najstarszych Kościołów wschodnich, który wywodzi swoje pochodzenie od Św. A postoła T o m a s z a prow adził działalność misyjną w Indiach, Tybecie, M ongolii i M andżurii. Liczy obecnie około 400000 wyznawców w Iraku, Libanie, Syrii, w Europie i Ameryce. Kościół ten pozostaw ał w izolacji od Soboru Efeskiego, który w ro k u 431 potępił herezję N e s t o r i u s z a . Stąd znaczenie tej wspólnej teologicznej deklaracji podpisanej 11 listopada, k tóra kładzie kres wiekowym nieporozum ieniom .
Jego Świątobliwość J a n P a w e ł II biskup Rzym u i papież K ościoła katolickiego oraz jego Świątobliwość M a r D i n k h a IV, K atoli- kos-Patriarcha asyryjskiego K ościoła W schodu dzięki czynią Bogu za natchnienie do tego nowego braterskiego spotkania.
Uważają, że jest to zasadniczy krok n a drodze do przywrócenia pełnej komunii, k tó ra w inna zaistnieć między ich Kościołami. Istotnie m ogą oni od dziś razem wyznać wobec św iata swoją wspólna wiarę w tajemnicę Wcielenia.
Jako spadkobiercy i strażnicy w iary otrzymanej od A postołow i określonej przez naszych wspólnych Ojców w Symbolu Nicejskim wyznajemy jedynego Pana Jezusa Chrystusa, jedynego Syna Bożego, narodzonego z Ojca przed wszystkimi wiekami, który gdy nadeszła pełnia czasu stał się człowiekiem dla naszego zbawienia. Słowo Boże, druga osoba Trójcy Świętej wcieliło się m ocą D ucha Świętego przyjm ując z M aryi dziewicy ciało ożywione duszą rozum ną, z k tó rą było nierozdzielnie złączone od pierwszej chwili poczęcia.
W ten sposób nasz Pan Jezus Chrystus jest prawdziwym Bogiem i prawdziwym człowiekiem we wszystkim współistotnym Ojcu i we wszyst kim współistotnym nam z wyjątkiem grzechu. Jego bóstw o i człowieczeństwo złączone są w jednej jedynej osobie bez pom ieszania ani zmiany, bez podziału ani oddzielenia. Ale nie tw orząc „innej i innej” Jego bóstwo i człowieczeńst wo złączone są w osobie tego samego i jedynego Syna Bożego i P ana Jezusa Chrystusa, który jest przedm iotem jednego uwielbienia.
Dlatego też Chrystus nie jest „człowiekiem ja k inni” , którego Bóg adoptow ał, aby w N im przebywać i inspirow ać G o, ja k to m a miejsce w stosunku do sprawiedliwych i proroków . Przeciwnie jest samym Słowem zrodzonym przez Ojca przed stworzeniem, bez źródła w tym co dotyczy
3 5 0 WSPÓLNA DEKLARACJA
И
bóstwa, urodzony z m atki, bez ojca w tym co się odnosi do człowieczeństwa. Człowieczeństwo, które urodziła Błogosławiona Dziewica M aryja było zawsze człowieczeństwem samego Syna Bożego. D latego też asyryjski Kościół W schodu zanosi swoje modlitwy do Dziewicy M aryi ja k o M a tkiChrystusa naszego Boga i Zbawiciela. W świetle tej samej wiary Kościół
katolicki zwraca się d o Dziewicy M aryi ja k o do „M atki Bożej” i także jak o do „M atki C hrystusa” . Uznajemy, że te różne wyrażenia tej samej wiary są uprawinione i dokładnie szanujemy pierwszeństwo, które każdy Kościół im daje w swoim życiu liturgicznym i w swej pobożności. T ak ą więc jest jedyna w iara w m isterium Chrystusa, k tó rą wyznajemy. Kontrow ersje przeszłości doprow adziły do anatem dotyczących osób i sform ułowań. D uch Pański sprawił, że dziś lepiej rozumiemy, iż wytworzone podziały spowodowane były w znacznej mierze nieporozum ieniam i.
Jednakże dziś pozostaw iając n a boku wytworzone odmienności teologicz ne wyznajemy tę sam ą wiarę w Syna Bożego, który stał się człowiekiem, abyśmy dzięki Jego łasce stali się dziećmi Bożymi. O dtąd pragniem y wspólnie świadczyć o wierze w Tego, który jest D rogą, P raw dą i Życiem, głosząc G o w sposób bardziej dostosow any ludziom współczesnym, aby świat uwierzył w Ewangelię zbawienia.
Tajemnica Wcielenia, którą wspólnie wyznajemy nie jest prawdą abstrakcyjną i izolowaną. Dotyczy Syna Bożego posłanego by nas zbawił. Ekonomia zbawienia, która m a swoje źródło w komunii Trójcy Świętej - Ojca i Syna i Ducha Świętego - jest dopełniona przez uczestnictwo wierzących w tej komunii, a to dzięki łasce, co się dokonuje w Kościele jednym, katolickim i apostolskim, który jest Ludem Bożym, G ałem Chrystusa i Świątynią Ducha Świętego.
W ierzący stają się członkam i tego Ciała przez sakram ent chrztu, dzięki którem u przez w odę i działanie D ucha, odradzają się ja k o nowe stworzenia. Z ostają um ocnieni pieczęcią D ucha Świętego, k tó rą daje sakram ent Bierz m owania. Ich kom unia z Bogiem i między sobą jest w pełni urzeczywistniona przez celebrację jedynej ofiary Chrystusa w sakramencie Eucharystii. T a kom unia zostaje na now o naw iązana, gdy Kościół w sakramencie przebacze nia jedna grzeszników z Bogiem i między sobą. Sakram ent święceń dla posługi kapłańskiej udzielany w ram ach sukcesji apostolskiej jest w każdym Kościele lokalnym rękojm ią autentyczności wiary, sakram entów i komunii. Konsekwentnie żyjąc tą w iarą i tymi sakram entam i lokalne Kościoły katolickie i lokalne K ościoły asyryjskie m ogą wzajemnie uznać się jak o Kościoły siostrzane. Aby ta kom unia stała się pełną i całkowitą konieczna jest jednom yślność w tym co dotyczy treści wiary sakram entów i konstytucji Kościoła. Ponieważ jed n ak ta jednom yślność, do której zdążamy, nie została jeszcze osiągnięta, nie m ożemy niestety wspólnie celebrować Eucharystii, k tóra jest znakiem pełnego przywrócenia kom unii eklezjalnej.
Jednakże głęboka kom unia duchow a i wzajemna ufność, k tó ra istnieje między naszym K ościołam i upraw niają nas do wyrażenia poglądu, że
[3] WSPÓLNA DEKLARACJA 3 5 1
możliwe jest wspólne świadczenie o ewangelicznym przesłaniu i w spółpraca w pewnych sytuacjach pastoralnych, a wśród nich w szczególności w kateche zie i form ow aniu przyszłych kapłanów .
Dziękując Bogu, który sprawił, że mogliśmy uznać to, co nas ju ż łączy w wierze i sakram entach zobowiązujemy się czynić wszystko co możliwe, aby usunąć przeszkody, k tóre wyrosły w przeszłości i które jeszcze nam przeszkadzają, by dojść do wspólnej kom unii między naszymi Kościołami, aby lepiej odpowiedzieć w ołaniu Chrystusa, o jedność swych uczniów, jedność, k tó ra oczywiście w inna się wyrażać w sposób widzialny. By przezwyciężyć te przeszkody ustanaw iam y komisję m ieszaną dla teologicz nego dialogu między Kościołem katolickim , a asyryjskim Kościołem W scho du.
Rzym, 11 listopada 1994 roku
M ar Dinkha I V Jan Pawel I I
W g L a Documentation Catholique z 18 grudnia 1994 r. N . 2106
Tłum. Józef K u 1 i s z SJ - prof, dr hab., dziekan PWT „Bobolanum” w Warszawie, kierownik Katedry Teorii i Historii Dogmatu na Wydziale Teologicznym ATK w Warszawie.