• Nie Znaleziono Wyników

Wojewódzki Biuletyn Statystyczny, 1998, nr 1

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Wojewódzki Biuletyn Statystyczny, 1998, nr 1"

Copied!
57
0
0

Pełen tekst

(1)

INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE

I1S

URZĄD STATYSTYCZNY w Katowicach

WOJEWÓDZKI BIULETYN

STATYSTYCZNY

STYCZEŃ 1998 1

(2)

OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH

Kreska (-) - zjawisko nie występuje

Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05

Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych

Znak x - wypełnienie pozycji ze względu na układ tablicy jest niemożliwe lub niecelowe

"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy

WAŻNIEJSZE SKRÓTY

tys = tysiąc m2 = metr kwadratowy

min = milion m3 = metr sześcienny

mld = miliard dam3 = dekametr sześcienny

zł = złoty ha = hektar

szt = sztuka 1 = litr

t o = mikrogram hl = hektolitr

mg = miligram GJ = gigadżul

ng = nanogram MW- h = megawatogodzina

kg = kilogram palum = paliwo umowne

t = tona cd. = ciąg dalszy

m = metr dok. = dokończenie

km = kilometr EKD = Europejska Klasyfikacja Działalności

P rzy pu blikow an iu danych US - pro sim y o p o d a n ie tró d la

(3)

URZĄD STATYSTYCZNY KATOWICE

INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE

WOJEWÓDZKI

BIULETYN STATYSTYCZNY

MIESIĘCZNIK STYCZEŃ 1998

(4)

Format A4 Nakład 135 egz.

Urząd Statystyczny w Katowicach Dział Poligraficzny

zam. V>/98

(5)

i j ■- - - r ~ = 3

OPIS TREŚCI

Schcmal organizacji i struktury gospodarki... 4

Uwagi o g ó ln e ... 6

Jednostki gospodarcze... 6

Rynek p ra cy ...8

C e n y ... 10

Zanieczyszczenia pow ietrza... 15

Stan bezpieczeństwa publicznego... 21

Koniunktura gospodarcza w przemyśle i b u d o w n ictw ie ...22

Wykaz publikacji wydanych przez GUS w 1998 r... 51

S p i s t a b l i c

Osoby prawne ^samodzielne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej zarejestrowane ^ Mieszkania oddane do u ż y tk u ...34

B ezrobotni... 35

Pośrednictwo p r a c y ...35

Pośrednictwo pracy według rejonowych urzędów p r a c y ...36

Ceny uzyskiwane przez rolników w transakcjach w olnorynkow ych... 37

Ceny detaliczne niektórych artykułów ż y w n o śc io w y ch ...38

Notowania cen artykułów żywnościowych w handlu detalicznym ...39

Ceny detaliczne niektórych usług k o n su m p cy jn y ch ... 40

Zanieczy szczenic powietrza pyłem zawieszonym... 41

Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem s i a r k i ... 42

Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem a z o t u ... 43

Zanieczyszczenie powietrza am oniakiem ... 44

Zanieczyszczenie powietrza f lu o r e m ...45

Zanieczyszczenie powietrza fe n o le m ...46

Zanieczyszczenie powietrza form aldehydem ...46

Zanieczyszczenie powietrza tlenkiem w ę g l a ...47

Zanieczyszczenie powietrza węglowodorami alifatycznymi i dwutlenkiem w ęgla... 47

Średnic stężenia miesięczne zanieczyszczeń powietrza ...48

Przestępstwa stw ierdzone... 49

Współczynnik przestępstw stwierdzonych na 100 tys. lu d n o ś c i... 49

Wypadki drogowe i ich skutki ... 50

(6)

SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI

S E K T O R W Ł A S N O Ś Ć F O R M A P R A W N O - O R G A N I Z A C Y J N A

P

s

U

E B K L T I

0 C

R ZN Y

własność Skarbu Państwa własność

państwo­

wa własność

państwowych osób prawnych

» organy władzy, administracji, kontroli państwowej

» wymiar sprawiedliwości -> fundusze

» spółki Skarbu Państwa

-■> inne państwowe jednostki organizacyjne -» przedsiębiorstwa państwowe

*■ fundusze

» spółki państwowych osób prawnych

> inne państwowe jednostki organizacyjne

własność komunalna

r

jednostki samorządu terytorialnego

» w tym przedsiębiorstwa komunalne

własność mieszana

fundusze spółki komunalne

spółki z przewagą mienia sektora publicznego

dawny sektor uspołe­

czniony (jgu)

własność prywatna krajowa

P S R E Y K W T A

0 T

R N Y

własność zagraniczna

własnosc mieszana

spółdzielnie i ich związki

organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe spółki prywatne

fundacje i ich zakłady

jednostki organizacji wyznaniowych

osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą

» w tym gospodarstwa indywidualne rolne przedstawicielstwa firm zagranicznych

przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z przewagą kapitału zagranicznego

prywatny

spółki z przewagą mienia sektora prywatnego

(7)

Urząd Statystyczny informuje:

1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:

- w 1997 r. - 1061,93 zł

- w II półroczu 1997 r. - 1131,14 zł - w I kwartale 1997 r. - 1008,03 zł - w II kwartale 1997 r. - 1043,24 zł - w III kwartale 1997 r. - 1078,65 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1182,77 zł

\2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:

- w 1997 r. - 1162,06 zł

- w I kwartale 1997 r. - 1042,91 zł - w II kwartale 1997 r. - 1130,35 zł - w III kwartale 1997 r. - 1176,90 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1296,40 zł - w listopadzie 1997 r - 11277,28 zł - w grudniu 1997 r. - 1368,35 zł - w styczniu 1998 r. - 1232,58 zł

w tym bez wypłat z zysku:

- w 1997 r. - 1146,18 zł

- w 1 kwartale 1997 r. - 1028,37 zł - w II kwartale 1997 r. - 1105,50 zł - w III kwartale 1997 r. - 1156,98 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1292,12 zł - w listopadzie 1997 r. - 1272,02 zł - w grudniu 1997 r, - 1363,09 zł - w styczniu 1998 r. - 1229,03 zł

3. Przyrost cen towarów i usuug konsumpcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:

- w 1997 r. - 14,9%

- w I kwartale 1997 r. - 5,0%

- w II kwartale 1997 r. - 2.9%

- w III kwartale 1997 r. - 1,5%

- w IV kwartale 1997 r. - 3,2%

- w listopadzie 1997 r. - 1,2%

- w grudniu 1997 r. - 1,0%

- w styczniu 1998 r. - 3,2%

4. Przyrost cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w IV kwartale 1997 r. w stosunku do III kwartału 1997 r. wyniósł 1,8%.

5. Średnia krajowa cena skupu żyta wyniosła za 1 q:

- I - I I I kwartał 1997 r. - 37,65 zł - w listopadzie 1997 r. - 35,17 zł - w gmdniu 1997 r. - 35,70 zł - w styczniu 1998 r. - 35,53 zl

6. Średnia cena sprzedaży drewna tartacznego iglastego uzyskana przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały 1997 r. wyniosła 162,41 zł za 1 m

(8)

J WAGI OGÓLNE

Biuletyn Statystyczny za miesiąc styczeń 1998 r. nie zawiera jak dotychczas, pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej w województwie. Brak w nim danych o przychodach, zatrudnieniu, wynagrodzeniach w podstawowych rodzajach działalności gospodarczej występujących w gospodarce narodowej.

Z am ieszczone w p u b lik acji tem aty obejm ują je d n o stk i gospodarcze, b ez ro b o cie, ceny, zanieczyszczenie powietrza oraz stan bezpieczeństwa publicznego.

W końcu stycznia br. w rejestrze REGON zarejestrowane były 23693 osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (bez spółek cywilnych), tj. o 1,3% więcej niż w końcu grudnia 1997 r. Liczba jednostek sektora prywatnego wynosiła 17363 i wzrosła o 0,9% do grudnia ubiegłego roku.

W sektorze publicznym zarejestrowano 6330 podmiotów. Strukturę osób prawnych i samodzielnych jednostek organizacyjnych nic posiadających osobowości prawnej (bez spółek cywilnych) według rodzaju prowadzonej działalności (stan w dniu 25 1 1998 r.) przedstawia wykres:

EDNOSTKI GOSPODARKI NARODOWEJ

100%

80

działalność produkcyjna .budownictwo

handel i naprawy 60 —'

pozostała działalność

40

- ■

III

obsługa nieruchomości i firm I I I edukacja

.... ochrona zdrowia i opieka socjalna

(9)

W styczniu br. zarejestrowano 316 osób prawnych i samodzielnych jednostek organizacyjnych nie posiadajcych osobowości prawnej (bez spółek cywilnych), tj. o 12,1% więcej niż w grudniu 1997 r. i o 105,2%

więcej niż w styczniu ub. roku. W omawianym miesiącu zlikwidowano 23 podmioty.

Liczba nowych jednostek w wybranych grupowaniach według form prawno-własnościowych przedstawiała się następująco:

■ spółki prawa handlow ego...80

- spółki państwowych osób prawnych...3

- jednoosobowe spółki mienia komunalnego... 7

- spółki piywatne kapitału krajow ego...47

- spółki z udziałem kapitału zagranicznego ... 23

■ organizacje społeczne, związki zawodowe, partie p o lity c zn e... 68

■ fundacje... 2

= jednostki samorządu terytorialnego...11

■ jednostki Kościoła K atolickiego... 2

■ jednostki innych kościołów i związków w yznaniow ych...1

■ państwowe jednostki organizacyjne...1

■ pozostałe je d n o stk i... 151 Jak wynika z powyższego zestawienia wśród nowozarcjcstrowanych spółek prawa handlowego największą grapę stanowiły piywatne spółki kapitału krajowego. Nowe spółki prawa handlowego najczęściej deklarowały prowadzenie działalności zaliczanych do sekcji: handel i naprawy (26,3%), obsługa nieruchomości i firm (23,8%), działalność produkcyjna (21,3%). Najwięcej spółek wybrało na swoją siedzibę miasto Katowice (22).

W procesie restrukturyzacji gospodarki narodow ej na bazie F abryki C em entu "W ysoka”

przedsiębiorstwa państwowego w Wysokiej utworzono spółkę prywatną tzw. pracowniczą p n. Fabryka Cementu

“Wysoka” Spółka z o.o. Celem tej spółki jest utrzymanie, kontynuowanie i rozwijanie działalności przewidzianego do likwidacji przedsiębiorstwa państwowego.

(10)

YNEK PRACY

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w końcu stycznia br. w Rejonowych Urzędach Pracy woj.

katowickiego wynosiła 107,1 tys. osób i była wyższa o 3,4 tys. (3,3%) od stanu z poprzedniego miesiąca i niższa o 29,1 tys. (21,3%) w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku.

Największy wzrost bezrobocia wystąpił w RUP w Olkuszu i Raciborzu (po 7,2%), Zabrzu (o 5,7%), Żorach (o 5,6%), Rybniku (o 5,2%), Będzinie i Chrzanowie (po 5,0%), natomiast spadek odnotowano jedynie w Tychach (o 2,2% ), Jastrzębiu - Zdroju (o 1,7%) i Bytomiu (o 0,7%).

Podobnie jak w poprzednich miesiącach największe skupiska bezrobotnych to: Sosnowiec (8,4 tys.), Bytom (7,6 tys.), Chorzów (7,0 tys ), Gliwice i Zabrze (po 6,8 tys.).

W styczniu br. Rejonowe Urzędy Pracy zarejestrowały 14,0 tys. osób bezrobotnych tj. o 4,7 tys. więcej niż w ubiegłym miesiącu. Dominującą grupę stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny - 9,8 tys. (70,0%).

Według stanu w dniu 31 stycznia br. 10,4 tys. osób (9,7% ogółu bezrobotnych) stanowiły osoby, które utraciły pracę wskutek zwolnień grupowych. Największy udział wśród bezrobotnych tej grupy osób zanotowano w RUP w Olkuszu (13,3%), Chorzowie (13,2%), Jaworznie (12,2%), Gliwicach i Raciborzu (po 12,0%).

W końcu miesiąca 21 zakładów pracy (w tym 11 z sektora publicznego) zgłosiło zwolnienie w najbliższym czasie 0,9 tys. osób tj. o 1,0 tys. mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w końcu miesiąca 7,2 tys. stanowili absolwenci w tym:

■ szkół zasadniczych zawodowych - 3,2 tys.

■ szkół policealnych i średnich zawodowych - 2,8 tys.

■ liceów ogólnokształcących - 0,9 tys.

■ szkół wyższych - 0,3 tys.

S tru k tu rę b e z ro b o tn y c h ab so lw e n tó w za re je stro w a n y c h w końcu miesiąca przedstawia wykres:

3,9%

39,3%

12,4%

absolwenci:

□ szkól wyższych

□ szkół policealnych i śr. zawodowych H liceów ogólnokształcących

H szkół zasadniczych zawodowych I pozostałych

(11)

Rynek pracy 9

W końcu stycznia br. 86,6 tys. osób bezrobotnych nie posiadało prawa do zasiłku (72,9% stanowiły kobiety). Największy udział tej grupy osób wśród bezrobotnych stwierdzono w RUP w Pszczynie (85,7%), Bytomiu (85,2%), Mysłowicach (85,0%), Zabrzu (84,2%) i Dąbrowie Górniczej (83,6%).

W styczniu br. Rejonowe Urzędy Pracy woj. katowickiego wyrejestrowały 10,6 tys. osób. Główne przyczyny to:

■ podjęcie pracy - 4,3 tys. osób (40,3%), w tym: pracy stałej - 3,7 ty s, prac interwencyjnych - 0,5 tys. i robót publicznych - 0,1 ty s,

■ nic potwierdzenie gotowości do pracy - 4,2 tys. osób (39,9%),

■ dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego - 0,7 tys. osób (6,4%),

■ rozpoczęcie szkolenia lub stażu - 0,5 tys. osób (4,9%).

Strukturę bezrobotnych wyrejestrowanych z ewidencji w styczniu br. przedstawia wykres:

%

Przyczyny wyrejestrowania:

E3 podjęcie pracy

ffl

nie potwierdzenie gotowości do pracy

■ dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego

□ inne przyczyny

Liczba zgłoszonych w styczniu br. ofert pracy w Rejonowych Urzędach Pracy wynosiła 3,4 tys. i była wyższa o 0,7 tys. w stosunku do poprzedniego miesiąca i o 1,3 tys. niższa w porównaniu ze styczniem ub. roku.

Na jedną ofertę pracy w końcu miesiąca przypadały 92 osoby bezrobotne.Najkorzystniejszą sytuację stwierdzono w RUP w Raciborzu, gdzie na jedną ofertę przypadało 22 zarejestrowanych bezrobotnych.

Wydatki z Funduszu Pracy związane z obsługą bezrobocia w styczniu br. wynosiły 15,7 min zł i obejmowały m in.:

■ zasiłki dla bezrobotnych - 8,2 min zł,

■ aktywne formy przeciwdziałaniu bezrobociu - 2,5 min zł, w tym: prace interwencyjne - 0,8 min zł, roboty publiczne - 0,4 min zł, szkolenia - 0,4 min zł,

■ przygotowanie zawodowe młodocianych - 1,9 min zł.

gggggggg!

(12)

C e n y

Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych kształtowała się w styczniu br. w stosunku do grudnia ub.r.

na poziomie wyższym od średniego miesięcznego tempa wzrostu cen z roku poprzedniego. Wysoki był także wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie ostatnich dwunastu miesięcy, co było głównie wynikiem dynamiki cen usług przy niższym wzroście cen żywności.

Dynamikę cen wybranych grup towarów żywnościowych w styczniu br. w stosunku do stycznia ub.r.

przedstawia poniższe zestawienie:

11998

Wyszczególnienie 1 1 9 9 7 - 100

%

Przetwory zbożowe, pieczywo, wyroby ciastkarskie...

w tym pieczyw o...

Zicmiaki, strączkowe, warzywa, grzyby, owoce i przetw ory...

Mięso , podroby i przetw ory...

97.8 - 134,2 97,8-112,6 84.8 - 236,4

93,0- 117,4 94,1 - 126,4 Ryby i przetwory ry b n e...

Tłuszcze...

Nabiał i j a j a ... i ftA 7 1010

Cukier i wyroby cukiernicze... 09 0 11 A Q

w tym cukier... KO X

Kawa i herbata... 101 0 . 1 94 9

Spośród towarów żywnościowych najbardziej w okresie dwunastu miesięcy podrożały artykuły w grapie:

ziemniaki, strączkowe, warzywa, owoce i przetwory, w tym zwłaszcza niektóre warzywa świeże (np. cebula obcinana o 136,4%). Znacznie wzrosły także ceny ziemniaków w handlu detalicznym (o 36,2%). Obniżyły się ceny pietruszki obcinanej, fasoli białej i kapusty. Więcej wzrosły ceny niektórych przetworów zbożowych (kasza manna o 15,7%, musli zbożowe z dodatkiem owoców o 18,0%) i wyrobów ciastkarskich (babka lub ciasto drożdżowc o 34,2%) niż chleba i bułek (np. bułka pszenna duża - wzrost certy o 13,6%, chlcb zwykły 600 g o 12,6%). Obniżyła się nieco cena mąki.

W porównaniu do stycznia ub.r. w styczniu br. wysoka była dynamika cen ryb i przetworów rybnych (filet mrożony z mintaja nic panierowany - wzrost ceny o 26,4%). W grapie nabiał i jaja najwyższe wzrosty cen wynosiły powyżej 20%. W tej grapie jaja świeże podrożały w okresie od stycznia 1997 r. do stycznia 1998 r. o 21,9%.

Stosunkowo niższy był wzrost cen mięsa, podrobów i przetworów, gdzie najwyższe przyrosty cen w okresie 12 miesięcy wynoszące około 17% wystąpiły przy sprzedaży boczku wieprzowego świeżego i wędzonego z

(13)

żeberkami. Zmalały ceny drobiu (kurczęcia patroszonego o 4,5%, filetu z indyka świeżego o 6,5% i wędzonego o 7,0%). Ceny tańszych gatunków mięsa wołowego utrzymywały się na nie zmienionym poziomic lub malały.

Obniżyła się także cena cukru o 17,2% w stosunku do sty cznia roku ubiegłego i o 1,0% w stosunku do grudnia ub.r.

Dynamikę wzrostu cen podstawowych artykułów żywnościowych w województwie w styczniu br. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego i do grudnia 1997 r. przedstawiono na poniższym wykresie:

chleb pszenno-żytni zwykły - 600 g mleko (3,0%-3,5% tl)w kartonie -1 I masło extra - 200 g łopatka wieprzowa z kością - 1 kg szponder wołowy 1 kg kiełbasa"Krakowska sucha" - 1 kg jaja św ieże - 1 szt ser dojrzewający"Gouda" - 1 kg ziemniaki - 1 kg jabłka I grupy - 1 kg

H I 1997 = 100

m

XII 1 9 97= 100 ' ' ' T ""T J

80 90 100 110 120 130 140 %

Na dynamikę cen towarów nieżywnościowych w styczniu br. w stosunku do analogicznego miesiąca ub.r.

wpłynął w znacznym stopniu wzrost cen obuwia, wyrobów kosmetycznych i perfumeryjnych oraz wydawnictw, co ilustruje poniższe zestawienie:

Wyszczególnienie

1 1998

I 1 9 9 7 = 100 X I I 1997 - 100

% O buwie...

Artykuły kosmetyczne i perfumeryjne...

Wydawnictwa...

110,4-127,9 96,2 - 139,6 111,9-135,9

103,6- 112,1 100,4- 124,8 99,0-111,8

Niższy by i natomiast wzrost cen elektronicznego sprzętu powszedniego użytku, gdyż zaobserwowano najwyższe dynamiki w tej grupie: 129,2% w stosunku do danych sprzed roku (radio samochodowe stereofoniczne z odtwarzaczem kaset magnetofonowych) i o 106,2% w stosunku do grudnia ub.r. (zestaw - telewizor z magnetowidem).

(14)

Wzrost cen usług w styczniu br. w stosunku do analogicznego miesiąca roku ubiegłego jak też w stosunku do grudnia ub.r., byl wysoki. Wpłynęło na to m in. uwolnienie do określonego poziomu cen niektórych usług, na które dotychczas obowiązywały ceny urzędowe. Znacznie podrożały w styczniu br. opłaty za energię elektryczną w stosunku do grudnia ub.r. (o 13,1%) i centralne ogrzewanie (o 13,6%) oraz dostawę ciepłej i zimnej wody (odpowiednio o 9,9% za m3, o 20,7% na osobę oraz o 12,1% za zimną wodę).

1 1998

Wybrane usługi komunalne 11997

= 100

X ll 1997 -=100

w%

Pobranie wody pitnej (zimnej) z miejskiej sieci wodociągowej przez gospodarstwo

domowe za 100 m3 ... 129,0 112,1 Odprowadzenie ścieków do miejskiej sieci kanalizacyjnej przez gospodarstwo domowe

w nieruchomości prywatnej, za 100 m3... 125,8 105,6 Centralne ogrzewanie lokalu mieszkalnego; (opłata miesięczna) za 1 m2 powierzchni

użytkow ej... 123,2 113,6 Podgrzanie wody dla gospodarstwa domowego; (opłata miesięczna) pobierana

od 1 o s o b y ... 168,2 120,7 Podgrzanie wody dla gospodarstwa domowego; opłata za 1 m3 ... 132,9 109,9 Energia elektryczna dla gospodarstwa, taryfa całodobowa; opłata za 100 kW h ... 113,1 113,1 Średnia stawka eksploatacyjno-remontowa za 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu

mieszkalnego spółdzielczego; (opłata m iesięczna)... 154,8 113,0 Czynsz, za 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego komunalnego (lub

zakładowego), wyposażonego w w. c., łazienkę i c o., (opłata miesięczna bez c.o.

oraz ciepłej i zimnej wody) w centrum miasta... 135,4 111,1

Najwyższa dynamika cen w analizowanej grupie usług (w stosunku do stycznia ub.r.) dotyczyła ceny podgrzania wody dla gospodarstwa domowego - oplata na 1 osobę (168,2%) oraz stawki eksploatacyjno- remontowej w mieszkaniach spółdzielczych (154,8%), Wysoko wzrosły także opłaty za pobranie zimnej wody pitnej - o 29,0% (o 12,1% w stosunku do grudnia ub.r). Wśród pozostałych usług podrożały w stosunku do stycznia ub.r. między innymi: naprawa sprzętu zmechanizowanego i elektrotechnicznego gospodarstwa domowego, usługi związane z eksploatacją środków transportu, usługi remontowo-budowlane. Podrożały także przewozy środkami komunikacji miejskiej.

Kursy walut w połowie stycznia br. w prywatnych kantorach wybranych miast województwa katowickiego kształtowały się następująco (ceny za 100 $ lub 100 DEM):

Wyszczególnienie a - sprzedaż b - skup c - różnica

Katowice Chorzów Bytom Sosnowiec Rybnik Tychy Gliwice

Dolar amerykański... a 356,00 354,00 354,00 355,00 354,00 354,50 356,00

b 352,00 351,00 351,00 352,00 352,00 351,00 353,00

c 4,00 3,00 3,00 3,00 2,00 3,50 3,00

(15)

dok. tabl.

Wyszczególnienie a - sprzedaż b - skup c - różnica

Katowice Chorzów Bytom Sosnowiec Rybnik Tychy Gliwice

Marka niem iecka... a 195,50 194,50 193,00 194,50 192,80 195,00 195,50

b 192,00 192,00 190,50 192,50 191,00 192,50 192,50

c 3,50 2,50 2,50 2,00 1,80 2,50 3,00

Dolary najkorzystniej można było kupić w Chorzowie, Bytomiu i Rybniku, a marki w Rybniku. Natomiast sprzedaż najbardziej opłacalna była dla posiadaczy dolarów w Gliwicach, a marek w Sosnowcu, Tychach i Gliwicach.

W k ra ju wzrost cen towarów i usług konsum pcyjnych w 1997 r. w stosunku do roku poprzedniego wyniósł 14,9% i było 5,0 pkl mniejszy niż w 1996 r. oraz nieco mniejszy od zakładanego w ustawie budżetowej (o 0,1 pkt). Najniższą dynamiką w tym okresie charakteryzowały się cery żywności (wzrost o 12,6%), a najwyższą- ceny usług (o 19,3%).

W gmdniu ub.r. w stosunku do miesiąca poprzedniego wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjych wynosił 101,0%, przy czym ceny żywności podrożały o 1,8%, usługi o 0,7%, a napoje alkoholowe i towary nieżywnościowe odpowiednio o 0,3% i o 0,6%. Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych kształtowała się następująco:

Okresy Ogółem Żywność Napoje

alkoholowe

Towary

nieżywno- Usługi sciowe

Grudzień roku poprzedniego = 100

1996X11... 118,5 119,0 115,0 117,6 119,5 1997 X II... 113,2 110,0 111,4 112,6 118,7

Miesiąc poprzedni = 100

1997 I ... 102,9 101,4 100,6 101,5 107,0 I I... 101,1 100,4 102,4 100,9 101,9 I I I ... 100,8 1003 103,2 101,2 100,8 I V ... 101,0 101,1 100,8 100,9 101,0 V ... 100,6 100,6 100,6 100,8 100,6 V I ... 101,5 102,9 100,5 100,8 100,9 V I I ... 99,8 97,5 100,6 101,1 101,1 V III... 101,0 99,0 100,6 100,8 100,5

101,4 101,5 100,5 101,4 101,4

101,1 101,6 100,4 101,1 100,7

101,2 101,8 100,4 100,8 100,9

X I I ... 101,0 101,8 100,3 100,6 100,7 Analogiczny okres 1996 = 100

1 9 9 7 1 ... 117,8 117,9 112,5 116,2 120,6 I I ... 1173 116,3 114,7 116,1 120,7 I I I ... 116,6 114,1 117,8 116,0 120,4

(16)

dok. tabl.

Okresy Ogółem Żywność Napoje

alkoholowe

Analogiczny okres 1996 = 100 (dok.)

Towary nieźywno-

ściowe Usługi

115,3 112,2 118,1 114,9 119,6

114,6 111,8 117,1 113,6 119,3

V I ... 115,3 114,2 112,9 113,4 119,7 V I I ... 114,9 113,0 112,5 113,7 119,2 V III... 114,5 112,4 112,4 113,5 118,9 I X ... 113,6 110,3 120,0 113,3 119,0 X ... 113,1 110,0 111,9 112,8 118,0 X I ... 113,2 110,3 111,8 112,7 118,3 X I I ... 113,2 110^2 111,4 112,6 118,7 I -XII... 114,9 112,6 113,7 114,0 119,3

Wzrost cen żywności w 1997 r. w stosunku do roku poprzedniego był znacznie niższy od notowanego w 1996 r. (12,6%, wobec 18,6%). Najbardziej wzrosły ceny artykułów w grupie “przetwory zbożowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie” (o 15,5%), głównie w wyniku podwyżek cen wprowadzonych w 1996 r. i na początku ub.r.

Znacznie podrożały w tej grupie towarowej kasze i płatki (o 17,0%) oraz pieczywo (o 16,8%). Ceny mięsa, podrobów i przetworów były wyższe o 13,6%, w tym najwięcej podrożało mięso wieprzowe, a najmniej - drób.

Znacznie wzrosły ceny tłuszczów jadalnych (o 13,3%). Poniżej przeciętnej dynamiki cen żywności wzrosły natomiast ceny artykułów w grupie “ziemniaki, strączkowe, warzywa, grzyby, owoce i przetwory" (o 12,1%) oraz ceny nabiału i jaj (o 9,6%). Niższe były także ceny cukru (o 5,6%).

Ceny napojów alkoholowych w 1997 r. wzrosły w stosunku do 1996 r. o 13,7%, w tym najbardziej podrożało piwo (o 15,3%), a najmniej - wina i miody pitne (o 9,5%).

Wzrost cen towarów nieżywnościowych w 1997 r. w stosunku do 1996 r. wyniósł 14,0% (wobec odpowiednio 20,7% przed rokiem). Podobnie jak w dwóch poprzednich latach najbardziej podrożały wyroby tytoniowe (o 23,2%). Znacznie wzrosły ceny wydawnictw (o 16,9%), w tym zwłaszcza książek i wydawnictw do nauki. Ceny paliw i smarów do środków transportu były wyższe o 16,8%, w wyniku zmiany w połowic lutego zasad ustalania cen benzyny i olejów napędowych. Wzrosły również ceny opału (o 15,9%). Artykuły medyczno- fannaceutycznc podrożały (o 14,9%), w efekcie m in. wprowadzonych w lipcu ub.r. podwyżek cen leków produkcji krajowej. Ceny wyrobów kosmetyczno-perfumeryjnych wzrosły o 14,7%. Zmniejszyła się natomiast notowana w poprzednich latach wysoka dynamika cen odzieży i obuwia. Obuwie podrożało o 15,7%, a odzież o 13,8%.

W 1997 r. ceny usług wzrosły w porównaniu z rokiem poprzednim o 19,3%, tj. o 0,8 pkt mniej niż w 1996 r.

Znacznie podniesiono opłaty za dostawę ciepłej wody (o 37,6%). Powyżej przeciętnej dynamiki ceny wzrosły opłaty za najem mieszkania (o 27,7%) i pobór zimnej (o 27,1%). Składki ubezpieczeniowe płacone przez gospodarstwa domowe podniesiono o 27,3%. Wysoko wzrosły opłaty za przejazdy komunikacją miejską (o 22,0%).

Za radio i telewizję sieciową należało zapłacić o 20,0% więcej niż przed rokiem. Znacznie wzrosły również ceny usług sądowych i adwokackich (o 48,9%) oraz usług związanych z uprawianiem sportu, turystyką i wypoczynkiem w kraju (o 21,3%).

(17)

r i ... ... ... ...

ZANIECZYSZCZENIE POWIETRZA

B ad an ia za n ie czy szczen ia p o w ietrz a pro w ad zo n e p rzez W ojew ódzką S tację S an itarn o - Epidemiologiczną w Katowicach w miesiącu pomiarowym od 16.12.97 r. do 15.01.98 r. wykazały przekroczenia dopuszczalnych stężeń dobowych w przypadku:

■ pyłu zawieszonego (PM-10) na wszystkich 23 stacjach pomiarowych, maksymalnie przez 54,8% czasu w Zabrzu;

■ dwutlenku siarki na 2 spośród 24 stacji pomiarowych: w Bytomiu przez 9,7% czasu oraz Rybniku przez 3 ,2%

czasu,

■ tlenków azotu na 3 spośród 24 stacji pomiarowych: w Będzinie przez 9,7% czasu oraz w Bylomiu i Gliwicach przez 3,2% czasu,

■ fenolu na wszystkich 20 stacjach pomiarowych, maksymalnie przez 87,1% czasu w Rybniku;

■ formaldehydu na 5 spośród 21 stacji pomiarowych maksymalnie przez 41,9% czasu w Sosnowcu;

■ tlenku węgla na wszystkich 4 stacjach pomiarowych przez 90,3% do 96,8% czasu. W odniesieniu jednak do 8-godzimicj wartości dopuszczalnej zalecanej przez Światową Organizację Zdrowia przekroczenia nie wystąpiły.

W analizowanym miesiącu pomiarowym nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych stężeń fluoru.

Miesięczne stężenia składników pyłu w okresie od 16.11.97 r. do 15.12.97 r. osiągały poziomy:

■ ołów od 77 ng/m3 w Bojszowie do 440 ng/in3 w Piekarach Śląskich,

■ kadm od 1,4 ng/m3 w Raciborzu i Zawierciu do 23,2 ng/m3 w Bukownie,

■ mangan od 8 ng/m3 w Pszczynie do 34 ng/m3 w Piekarach Śląskich i Zawierciu,

■ nikiel od 0,7 ng/m3 w Sosnowcu do 16,0 ng/m3 w Jastrzębiu,

u chrom od 0 ng/m3 w Sosnowcu do 9,8 ng/m3 wTychach,

■ miedź od 0,09 pg/m3 w Zawierciu do 0,39 pg/m3 w Zabrzu.

(18)

DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W ŚRÓDMIEŚCIU KATOWIC W STYCZNIU 1998 R.

(według danych WSSE Katowice)

, PYŁ ZAWIESZONY

Hg/m

280 240 200

160 120

2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31

--- Wartość dopuszczalna

Hg/m 200

180 160 140 120 100 80 60 40 20

DWUTLENEK SIARKI (SCy

2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 26 28 30

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 27 29 31

(19)

DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W ŚRÓDMIEŚCIU KATOWIC W STYCZNIU 1998 R.

(według danych WSSE Katowice)

DWUTLENEK AZOTU (N 02)

P-g/m

1 6 0 --- 1 4 0 --- — --- ---

120 ---

1 0 0 ---

80 60 40 20 0

2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 26 28 30

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 27 29 31

--- Wartość dopuszczalna

ng/m3 TLENEK WĘGLA (CO)

2800 — — ---

2400 2000

1600 1200

800

400

0

2 4 6 8 11 13 16 18 20 22 24 26 28 30

1 3 5 7 10 12 15 17 19 21 23 25 27 29 31

(20)

ŚREDNIE DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W OKRESIE 16.12.1997 R. - 15.01.1998 R.

(według danych WSSE Katowice) P Y L Z A W I E S Z O N Y

m m

« i Katowice, ul. Raciborska 39

Katowice - Szopienice Bukowno Chorzów Chrzanów Gliwice Jastrzębie-Zdrój Łaziska Średnie Miasteczko Śląskie Piekary Śląskie Pilica Pszczyna Racibórz Ruda Śląska Rybnik Sosnowiec Toszek Tychy Zabrze Zawiercie Rudnik - Łubowice Rudziniec, Bojszów Zebrzydowice

średnie maksymalne

Wartość dopuszczalna stężenia dobowego - 120 pg/m 3 rocznego - 50 pg/nf

(21)

ŚREDNIE DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA (cd.) (według danych WSSE Katowice)

DW UTLENEK AZOTU

Silii

Katowice, ul. Raciborska 39 Katowice, ul. Konopnickiej 2 Będzin Bytom Chorzów Chrzanów Gliwice Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Miasteczko Śląskie - Żyglinek

Pszczyna Racibórz Ruda Śląska - Kochłowice Rybnik Siemianowice Śląskie

Sosnowiec Tarnowskie Góry Toszek Tychy Zabrze Zawiercie Gorzyce Rudnik - Łubowice Rudziniec - Bojszów

0

średnie maksymalne

Wartość dopuszczalna stężenia dobowego - 150 pg/m rocznego - 50 pg/m 3

(22)

ŚREDNIE DOBOWE STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA (dok.)

(według danych WSSE Katowice)

T L E N E K W Ę G L A

Katowice

Chorzów

R y b n ik

Wodzisław Śląski

średnie maksymalne

Wartość dopuszczalna stężenia: dobowego - 1 mg/m rocznego - 0 , 1 2 mg/m Wartość dopuszczalna według zaleceń WHO - 10 mg/m

3 3 3

(23)

"w

TAN BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO

Stan bezpieczeństwa publicznego w styczniu 1998 r. uległ pogorszeniu w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Według danych Komendy Wojewódzkiej Policji wzrosła zarówno liczba przestępstw stwierdzonych (o 10,7%) jak i wykrytych (o 6,6%). Dominowały jak przed rokiem włamania do obiektów prywatnych, kradzieże mienia, fałszerstwa o charakterze kryminalnym oraz przestępstwa drogowe. Wśród 4,6 tys.

przestępstw stwierdzonych, aż 81,3% stanowiły przestępstwa o charakterze kryminalnym.

pozostałe 3,5%

— drogowe 5,1%

gospodarcze 10,1%

kryminalne 81,3%

W styczniu br. stwierdzono prawie 3-krotnic więcej zabójstw i mimo iż przestępstwa te w ogólnej strukturze stanowią zaledwie 0,2% są to zjawiska bardzo niepokojące.

Zagrożenie przestępczościąbylo wyższe niż przed rokiem; na 100 tys. ludności stwierdzono w styczniu br.

116,7 przestępstw, (przed rokiem 105,5 przestępstw). Miastami o najwyższym współczynniku przestępstw stwierdzonych były Gliwice (201,2), Chorzów (158,7) i Siemianowice Śląskie (154,1). W największym stopniu byli zagrożeni przestępstwami kryminalnymi mieszkańcy Gliwic (157,5 na 100 tys. ludności) natomiast przestępstwami drogowymi mieszkańcy Chrzanowa (17,6 na 100 tys. ludności).

Wskaźnik wykrywalności przestępstw obniżył się z 84,0% w styczniu ub. r. do 80,3% w styczniu br.

Utrzymuje się większa wykrywalność przestępstw gospodarczych niż kryminalnych.

Na ulicach województwa katowickiego w pierwszym miesiącu 1998 r. wydarzyły się 442 wypadki drogowe tj. o 92 więcej niż przed rokiem. Zginęło 38 osób, natomiast rannych było 521 osób. Najwięcej wypadków miało miejsce w rejonie Gliwic, Tychów i Rybnika (łącznie 31%).

(24)

KONIUNKTURA GOSPODARCZA P r z e m y s ł p r z e t w ó r c z y

(dane dla kraju)

STYCZEŃ 1998

S E K T O R Y

o g ó łe m (O) - - - s e k to r p u b licz n y (P u ) s e k to r p ry w a tn y (Pr)

3 0 3 0 20 20

"IO IO

- I O

-IO -20 -20

- 3 0 - 3 0

1 9 9 8

P R Z E D S I Ę B I O R S T W A

m ate (M) (6-50 p racujących) --- d u ż a (D) (501 -2000 pracujących)

• • ■ śre d n ie (Ś) (51-500 p racujących) — — wielkie (W) (powyżej 200 0 pracujących)

4 0 4 0 3 0 3 0

20 20

TO IO

-TO -TO

-20 -20

- 3 0 - 3 0

I X X I I

V I I X X I I III V I i i i V I I X X I I V I I X X I I V I I X X I I III V I I X X I I III V I

1 9 9 2 1 9 9 3 1 <?<?4 1 9 9 5 1 9 9 6 1 9 9 7 1 9 9 8 Prezentow ane w opracowaniu wskaźniki powstały na podstawie opinii dyrektorów przedsiębiorstw.

S p osób obliczania wskaźników przedstawiono w z eszy cie metodycznym "Badanie koniunktury" W-wa, m arzec 1994 r, GUS.

(25)

W Y B R A N E D Z I A Ł Y P R Z E M Y S Ł U P R Z E T W Ó R C Z E G O *

W artość o g ó ln e g o w skaźnika klimatu koniunktury w przem yśle przetwórczym w yniosła w styczniu plus 6, co o zn a cza p o g o rszen ie w stosunku do u b iegłego m iesiąca o 1 punkt. Wśród badanych przedsiębiorstw 20%

ocen iało sw oją koniunkturę jako dobrą, a 14% jako złą. W e wszystkich grupach przedsiębiorstw klimat koniunktury ocen ian y był pozytywnie, w podziale na klasy wielkości - lepiej przez jednostki d u że i m ałe, z a ś w sektorach w ła sn o ści - przez przedsiębiorstwa prywatne. N ajlepszą koniunkturę w styczniu odnotowali producenci: wyrobów z gum y i tworzyw sztucznych, prow adzący d ziałalność w ydaw niczą i poligraficzną, instrumentów m edycznych, precyzyjnych I optycznych, wyrobów celulozow o-papierniczych, chemikaliów, mebli. N ajgorsze o c e n y formułowali producenci: metali, pojazdów m echanicznych, przyczep i n aczep , m aszyn i urządzeń, wyrobów z e skóry, tkanin, wyrobów z surow ców niemetalicznych.

* według Europejskiej Klasyfikacji Działalności (która od stycznia 1994 r. zastąpiła Klasyfikację Gospodarki Narodowej KGN), poszczególne działy przemysłu przetwórczego (sekcja D) oznaczone są symbolami od 15 do 36 (pełne nazwy działów podane są w załączonej wkładce).

(26)

OCENA BIEŻĄCEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ *

Popyt Produkcja Zapasy Zobowiązania Należności

Symbol Wyszczególnienie XII 1 XII 1 XII 1 XII 1 XII 1

D OGÓŁEM PRZEMYSŁ PRZETWÓRCZY 3 -15 -6 -11 -3 -6 -7 -13 -1 2 2

15+16 Produkcja artykułów spożywczych,

napojów i wyrobów tytoniowych 18 -21 12 -17 -1 -3 -8 -16 -16 -8

17 Produkcja tkanin -17 3 -29 13 -6 -11 -9 -19 -14 6

18 Produkcja odzieży oraz futrzarstwo -1 -17 -4 -3 -10 -13 -7 -1 2 -13 -7

19 Produkcja skóry i wyrobów ze skóry -55 -31 -53 -34 -1 2 -17 -26 -43 5 -1 0

20 Produkcja drewna i wyrobów z drewna

oraz ze słomy i wikliny -11 -11 -2 2 -21 5 2 -6 -7 1 -2

21 Produkcja celulozowo - papiernicza -8 -3 -24 -4 3 2 -14 -11 3 1

22 Działalność wydawnicza i poligraficzna 8 -3 4 -1 1 2 -3 9 -24 -2

23 Produkcja koksu, przetworów ropy

naftowej i pochodnych 49 4 -6 22 0 -38 -17 0 -68 6 0

24 Produkcja chemikaliów i wyrobów

chemicznych -12 8 -9 11 1 -4 -3 0 5 -1

25 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw

sztucznych -29 -2 -3 4 7 -6 -3 -6 -9 -5 -13

26 Produkcja wyrobów z pozostałych

surowców niemetalicznych -4 2 -29 -37 -24 -1 -6 -24 -28 -3 4

27 Produkcja metali -2 2 -17 -3 6 -6 -20 -15 8 -2 0 12 3

28 Produkcja wyrobów z metali

(bez maszyn i urządzeń) -18 -11 -29 -13 5 7 -15 -12 4 -6

29 Produkcja maszyn i urządzeń -1 -24 18 -36 -7 -1 -2 -15 -15 -1 2

30 Produkcja maszyn biurowych i

komputerów 84 -9 11 -4 3 9 3 4 -81 9

31 Produkcja maszyn i aparatury elektrycznej -7 -9 6 -17 -5 I -2 -1 2 -17 5

32 Produkcja sprzętu i aparatury radiowej,

telewizyjnej i komunikacyjnej 9 -9 -11 -23 1 0 3 0 -15 -7

33 Produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarków i

zegarów 10 -25 3 -25 0 -19 -8 2 -16 -5

34 Produkcja pojazdów mechanicznych,

przyczep i naczep 10 -47 -2 -36 1 2 -5 -1 0 -7 0

35 Produkcja pozostałego sprzętu

transportowego 26 -2 40 -27 6 3 -15 -27 33 31

36 Produkcja mebli; pozostała działalność

produkcyjna -1 -25 - 2 2 -19 -8 -3 -7 - 2 0 -21 3

*Wskażniki ocen bieżącej i prognozowanej sytuacji gospodarczej są obliczane z sald odpowiedzi

przedsiębiorstw wskazujących zmianę sytuacji (poprawę lub pogorszenie w danej dziedzinie). Saldo

jest różnicą procentowego udziału odpowiedzi wariantu pozytywnego w sumie odpowiedzi na dane

pytanie testu i procentowego udziału wariantu negatywnego. Odpowiedzi są ważone strukturą

produkcji sprzedanej przemysłu.

(27)

KRÓTKOOKRESOWA PROGNOZA SYTUACJI GOSPODARCZEJ *

Popyt Produkcje Zobowiązania Zatrudnienie Ceny

Symbol Wyszczególnienie XII I XII 1 XII 1 XII 1 XII 1

D OGÓŁEM PRZEMYSŁ PRZETWÓRCZY

13 29 7 21 4 9 -2 4 -1 6 32 2 0

15+16 Produkcja artykułów spożywczych,

napojów i wyrobów tytoniowych 2 32 -1 16 -1 6 -2 6 -21 23 3 2

17 Produkcja tkanin 23 38 26 40 18 14 -18 -21 39 31

18 Produkcja odzieży oraz futrzarstwo 3 4 7 12 -6 -2 -1 0 -2 8 12

19 Produkcja skóry i wyrobów ze skóry -6 35 -1 37 2 19 -4 2 -21 19 13

20 Produkcja drewna i wyrobów z drewna

oraz ze słomy i wikliny 0 36 1 19 5 9 -6 -14 26 19

21 Produkcja celulozowo - papiernicza 16 46 15 45 8 13 -11 -8 39 21

22 Działalność wydawnicza i poligraficzna 10 39 0 23 8 21 3 1 22 15

2 3 Produkcja koksu, przetworów ropy

naftowej i pochodnych 43 0 0 23 9 3 -17 -2 95 -2 9

24 Produkcja chemikaliów i wyrobów

chemicznych 17 24 19 16 5 14 -14 -11 23 17

25 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw

sztucznych 18 46 16 30 -2 14 -8 -4 30 3 2

26 Produkcja wyrobów z pozostałych

surowców niemetalicznych -1 6 30 -17 9 -23 4 -29 -3 24 29

27 Produkcja metali 41 39 38 13 13 17 -6 0 -4 6 34 13

28 Produkcja wyrobów z metali

(bez maszyn i urządzeń) 9 26 0 24 6 12 -17 -9 23 36

29 Produkcja maszyn i urządzeń 9 38 5 32 4 13 -21 -8 35 25

30 Produkcja maszyn biurowych i

komputerów -3 0 -6 -4 6 4 0 -4 3 0

31 Produkcja maszyn i aparatury elektrycznej 3 18 34 16 -1 -1 0 -4 0 -25 45 22 32 Produkcja sprzętu i aparatury radiowej,

telewizyjnej i komunikacyjnej 20 19 2 6 24 20 9 15 -6 8 17

33 Produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarków i

zegarów -5 40 -13 29 1 -5 -1 2 -3 25 2 6

34 Produkcja pojazdów mechanicznych,

przyczep i naczep 7 24 -7 36 2 5 -25 -15 26 25

35 Produkcja pozostałego sprzętu

transportowego 34 39 2 16 9 22 -4 6 -25 9 27

36 Produkcja mebli; pozostała działalność

produkcyjna -11 13 3 8 20 -1 -18 -12 16 23

‘ Wskaźniki ocen bieżącej i prognozowanej sytuacji gospodarczej są obliczane z sald odpowiedzi

przedsiębiorstw wskazujących zmianę sytuacji (poprawę lub pogorszenie w danej dziedzinie). Saldo

jest różnicą procentowego udziału odpowiedzi wariantu pozytywnego w sumie odpowiedzi na dane

pytanie testu i procentowego udziału wariantu negatywnego. Odpowiedzi są ważone strukturą

produkcji sprzedanej przemysłu.

(28)

II,. SYTUACJA GOSPODARCZA W STYCZNIU 1998 R.

W styczniu zanotow ano zn a czn e pogorszen ie o cen popytu, zw ła szcza w zakresie popytu krajowego. P ogorszen ie wystąpiło w e wszystkich grupach przedsiębiorstw, z w ła sz c z a sektorze publicznym i w jednostkach wielkich. Największe pogorszenie popytu wystąpiło u producentów: pojazdów m echanicznych, przyczep i naczep, artykułów spożyw czych, napojów i wyrobów tytoniowych, instrumentów m edycznych, precyzyjnych i optycznych, p o zostałego sprzętu transportow ego, m aszyn i urządzeń, mebli. Poprawę popytu zaobserw ow ali przede wszystkim producenci: wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, wyrobów z e skóry, tkanin, chemikaliów, wyrobów z surow ców niemetalicznych.

Wraz z e znacznym obniżeniem popytu producenci w styczniu zdecydowali się na zw iększenie ograniczenia produkcji. Taką sytuację odnotow ano w e wszystkich grupach przedsiębiorstw, z wyjątkiem jednostek wielkich i średnich. P ogorszen ie ocen zanotowali przede wszystkim producenci: p o zo sta łe g o sprzętu transportowego, m aszyn i urządzeń, pojazdów m echanicznych, przyczep i naczep, artykułów spożyw czych, napojów i wyrobów tytoniowych, instrumentów m edycznych, precyzyjnych i optycznych, m aszyn i aparatów elektrycznych. Poprawę ocen zanotowali głównie producenci: tkanin, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, metali, wyrobów celulozowo-papierniczych, wyrobów z e skóry.

W styczniu wzrosły nadmierne za p a sy wyrobów gotowych w przedsiębiorstwach obu sektorów w łasn ości, z w ła sz cza w firmach publicznych. Firmy m ałe i średnie określiły sw oje zap asy jako niewystarczające. W podziale działowym nadmierne z a p a sy wystąpiły z w ła szcza w przedsiębiorstwach produkujących: instrumenty m edyczne, precyzyjne i optyczne, wyroby z e skóry, m etale, odzież, tkaniny, natomiast niewystarczający poziom z a p a só w zgłaszali głównie producenci: wyrobów z metali, p o zo sta łeg o sprzętu transportowego, pojazdów m echanicznych, przyczep i naczep.

W stosunku do z e s z łe g o m iesiąca w styczniu pogorszyła się zd oln ość do b ieżą ceg o regulowania zobow iązań finansowych wszystkich grup przedsiębiorstw. N ajw iększe p ogorszen ie sytuacji finansowej w zakresie regulowania Zobowiązań zanotowali producenci: metali, wyrobów z e skóry, mebli, m aszyn i urządzeń, p ozostałego sprzętu transportowego, tkanin.

Poprawa sytuacji finansowej miała m iejsce głów nie u prowadzących działalność wydaw niczą i poligraficzną i producentów instrumentów m edycznych, precyzyjnych i optycznych.

g g l grudzień 1997 i styczeń 1998 r.

50 40 30

20 10

0 -10 -20 1-30

14)5— -140 " -14,1 -20,0 ‘ -12,0 -17,2 ' -13,0

“■ 7" 1~

O Pu Pr M D W

2,4 __ J,7_. 5,8...1,0... .3,3...t1,7_... .16,6

Znacznej poprawie uległy w styczniu możliwości w dziedzinie ściągania należności i wskaźnik po raz pierwszy od dwóch lat osiągnął wartość dodatnią. Dodatnie o cen y w tym zakresie formułowały przedsiębiorstwa sektora publicznego i jednostki wielkie, natomiast p ozostałe grupy przedsiębiorstw prezentowały opinie negatyw ne. Najbardziej poprawiły się możliwości w dziedzinie ściągania n ależn ości przez producentów: mebli, prowadzących działalność w ydawniczą i poligraficzną, tkanin, Instrumentów m edycznych, precyzyjnych i optycznych. N ajwiększe p ogorszenie w tej dziedzinie odczuli producenci: wyrobów z e skóry, wyrobów z metali, metali.

(29)

I. KRÓTKOOKRESOWA PROGNOZA SYTUACJI

| grudzień 1997 r. styczeń 1998 r.

D W

28,3 29,0 19,1 24,6 37,1 27,2

Trzymiesięczna prognoza wskazuje na możliwość wzrostu popytu i jest znacznie lepsza od prognozy z z e sz łe g o m iesiąca.

Szybszy wzrost popytu przewidywany jest w e wszystkich grupach przedsiębiorstw, poza wielkimi. W stosunku do ocen prognostycznych z ubiegłego m iesiąca najbardziej poprawiły się prognozy popytu na: wyroby z surowców niemetalicznych, instrumenty m edyczne, precyzyjne i optyczne, wyroby z e skóry, wyroby z drewna, wyroby celulozowo-papiernicze, artykuły spożyw cze, napoje i wyroby tytoniowe. Pogorszyły się prognozy popytu przedstawione głównie przez producentów metali oraz sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej.

50 40 30

20 10 0

■10 -20

O Pu Pr M ś D W

20,5__ 19,7... 21.4 10,0__ IM__ 13,0 32.7

W R H

m m wmw m

0 Pu Pr M ś D W

8,7 8,3 9,1 6,6 7,5 10,3 9,0

M

i i M l

10

’ o

-10 -20

-30 -40

Pu Pr M W

■16,0 ■21|2 -0,9 e)1i7

p t g Z J z L j p I

Pu Pr M D W

W raz z e znaczną poprawą przewidywań popytu również prognozy dotyczące produkcji s ą optymistyczne i lep sze niż m iesiąc temu. Poprawy prognoz w zakresie produkcji oczekuje się w e wszystkich grupach przedsiębiorstw, zw łaszcza w sektorze prywatnym. Poprawiły się przewidywania zgłaszan e przez producentów: pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep, instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, wyrobów z e skóry, wyrobów celulozowo-papierniczych, maszyn i urządzeń, wyrobów z surowców niemetalicznych. Pogorszyły się przewidywania zgła sza n e przez producentów: metali, maszyn i aparatury elektrycznej, chemikaliów, sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej.

Prognozy w zakresie regulowania zobowiązań wskazują na możliwość poprawy sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw w ciągu najbliższych trzech m iesięcy i s ą lep sze od prognoz formułowanych przed m iesiącem . Poprawę ocen prognostycznych zanotowano w e wszystkich grupach przedsiębiorstw, zw łaszcza w sektorze prywatnym i w jednostkach średnich. Największą poprawę sytuacji finansowej mogą zanotow ać producenci: wyrobów z surowców niemetalicznych, wyrobów z e skóry, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, pozostałego sprzętu transportowego, prowadzący działalność wydawniczą i poligraficzną. P ogorszenie swojej sytuacji finansowej przewidują przede wszystkim producenci:

mebli, sprzętu i aparatury radiowo-telewizyjnej, maszyn i aparatury elektrycznej, tkanin.

Trzym iesięczna prognoza zatrudnienia z e stycznia jest lepsza od poprzedniej sprzed miesiąca i wskazuje na m ożliwość zmniejszenia dotychczasowej skali zwolnień pracowników w e wszystkich grupach przedsiębiorstw, zw łaszcza firmach publicznych oraz jednostkach dużych. Najbardziej m ogą ograniczyć zatrudnienie producenci: metali, m aszyn i aparatów elektrycznych, pozostałego sprzętu transportowego, wyrobów z e skóry, tkanin, artykułów spożyw czych, napojów I wyrobów tytoniowych.

Badane przedsiębiorstwa przewidują, ż e w lutym ceny będą rosły w tempie dużo niższym od przewidywań z poprzedniego miesiąca. Najbardziej mogą w zrosnąć ceny wyrobów produkowanych w przedsiębiorstwach prywatnych oraz w jednostkach średnich, a w układzie działowym - ceny: wyrobów z metali, artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych, wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, tkanin, wyrobów z surowców niemetalicznych, p ozostałego sprzętu transportowego.

(30)

KONIUNKTURA GOSPODARCZA B u d o w n i c t w o

(dane dla kraju)

STY C ZEŃ 1998

I. WSKAŹNIKI OGOLNEGO KLIMATU KONIUNKTURALNEGO

S E K T O R Y

o g ó ł e m s e k t o r p u b l ic z n y s e k t o r p r y w a t n y

70 70

60 60

50 50

40 40

30 30

20 20

TO TO

-40 -TO

-20 -20

-30 -30

V IIV IIIIX X X I X II I II III IV V V IV 1 I V II I IX X X I X II I U III IV V V I V IIV IU IX X X I X II I II III I V V V I V IIV IIIIX X X I X II I II III IV V V I V IIV IIIIX X X I X I I I II III IV V V I

1993 1994 1995 1996 1997

P R Z E D S I Ę B I O R S T W A

1998

m a ł e ( 6 - 2 0 p r a c u j ą c y c h ) ś r e d n i e ( 2 1 - 1 0 0 p r a c u j ą c y c h )

d u ż e ( 1 0 1 - 5 0 0 p r a c u j ą c y c h ) w ie lk ie ( p o w y ż e j 5 0 0 p r a c u j ą c y c h )

70 60 50 40 30 20 IO

-IO -20

-30

-40 V IIV IIIIX X X I X I I I II III IV V V I V IIV IIIIX X X I X I I I II III IV V V I V IIV IIIIX X X I X I I I II III IV V V I V IIV IIIIX X X I X I I I II III IV V V I V IIV IIIIX X X I X I I I II III IV V V I

1993 1994 1995 1996 1998

70 60 50 40 30 20 IO

O

-IO -20 -30

Prezentowane w tej części raportu wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury powstały na podstawie sformułowanych przez dyrektorów przedsiębiorstw budowlano-montażowych opinii i oczekiwań co do ich ogólnej sytuacji gospodarczej. Wskaźniki te są obliczane jako średnia aiytmetyczna wartości wskaźników prostych dotyczących aktualnej i oczekiwanej w ciągu najbliższego miesiąca koniunktury gospodarczej w badanych przedsiębiorstwach.

(31)

W styczniu 1998 r. nastąpiła poprawa koniunktury w budownictwie mimo, że wskaźnik nadal przyjmował wartości ujemne. Przedsiębiorstwa prywatne sygnalizowały bardziej znaczącą poprawę klimatu koniunktury niż przedsiębiorstwa publiczne. W podziale na klasy wielkości, najbardziej znacząco - w porównaniu z poziomem sprzed miesiąca - wzrósł wskaźnik dla firm wielkich, i dla nich jedynie wskaźnik osiągnął poziom powyżej zera. Na poprawę klimatu koniunktury - mimo dalszego spadku wskaźników diagnostycznych - miała wpływ znaczna poprawa wskaźników prognostycznych.

I I . B A R I E R Y D Z I A Ł A L N O Ś C I B U D O W L A N O - M O N T A Ż O W E J

J4-

1997 1998

1996

_ _ Dostęp do kredytów F - ■ Konkurencja innych firm G - - Koszty materiałów H

1994 1995 1993

Brak barier A

Niedostateczny popyt B

— Warunki atmosferyczne C

Braki wyposażenia w sprzęt, materiały i surowce D - Braki wykwalifikowanych pracowników I _ _ Koszty finansowania działalności E —— — Inne J

W styczniu jedynie 5% przedsiębiorstw nie zgłaszało barier ograniczających działalność budowlano-montażową co stanowi niewielki wzrost w stosunku do ocen z zeszłego miesiąca. Wśród barier ograniczających działalność budowlano-montażową za najbardziej znaczące zostały uznane w styczniu br.

konkurencja innych firm (wymieniana przez 54% jednostek zgłaszających bariery) oraz niedostateczny popyt (48%). W stosunku do ubiegłego miesiąca, w odczuciu producentów wyraźnie wzrosło znaczenie bariery związanej z niedostatecznym popytem i - w dużo mniejszym stopniu - z konkurencją innych firm.

Znaczenie pozostałych barier spadło.

(32)

SYTUACJA GOSPODARCZA W STYCZNIU 1998 R.

grudzień 1997 r. styczeń 1998 r.

1 SYTUACJA GOSPODARCZA ^

O Pu Pr M Ś D W

W #

W styczniu 1998 r. odnotow ano dalsze pogorszenie sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw budow lano-m ontażow ych.

Kierujący przedsiębiorstw am i publicznym i w yrażali gorsze opinie niż' dyrektorzy firm pryw atnych. W podziale według klas wielkości, firmy wielkie oceniały sw ą sytuację lepiej niż przedsiębiorstw a należące do pozostałych klas wielkości.

• X 'U, PORTFEL ZAMÓWIEŃ

Pu Pr M D W

U

“i -

oę, co -

s

W porównaniu z poprzednim m iesiącem , w styczniu pogorszyły się oceny portfela zam ów ień na roboty budowlano-m ontażowe. Ukształtowały się one na niższym poziom ie w przedsiębiorstw ach publicznych niż w firmach prywatnych. W podziale na klasy w ielkości przedsiębiorstw , zam ów ienia na sw ą produkcję oceniają na najniższym poziom ie jednostki mniejsze, natom iast dla firm wielkich wskaźnik (mimo spadku w porów naniu z poziom em z zeszłego miesiąca) utrzymał się na poziom ie dodatnim .

PRODUKCJA BUDOWLANA ~ K F orm ułow ane przez przedsiębiorstw a oceny produkcji budowlano-m ontażowej były w styczniu dużo gorsze od opinii zgłaszanych przed miesiącem. Przedsiębiorstw a publiczne odnotow ały bardziej znaczący spadek produkcji budowlano-m ontażowej niż firmy prywatne. W podziale na klasy wielkości przedsiębiorstw , najgorzej oceniały produkcję jednostki duże i średnie.

O Pu Pr M

M fi'",

D W

W styczniu 1998 r. przeciętna możliwość szybkiego uzyskiwania płatności za wykonane roboty budowlano-montażowe była oceniana nadal negatywnie, choć nieco lepiej niż przed miesiącem. Bardziej znaczący spadek opóźnień płatności w porównaniu z poziomem sprzed miesiąca odnotowały firmy prywatne niż publiczne i ich sytuacja była lepsza. W podziale na klasy wielkości, bardziej znaczącą poprawę sytuacji sygnalizowały firmy duże.

W porównaniu z miesiącem poprzednim, w styczniu 1998 r.

znacznie pogorszyła się ogólna sytuacja finansowa przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Sytuacja finansowa w przedsiębiorstwach publicznych uległa bardziej znaczącemu pogorszeniu niż w firmach prywatnych. W podziale na klasy wielkości, najgorzej swą sytuację finansową oceniały firmy mniejsze.

Pu

A C jĄ FINANSOWA U

Pr M S D W

(33)

IV. KRÓTKOOKRESOWA PROGNOZA SYTUACJI GOSPODARCZEJ

| grudzień 1997 r. jgjj styczeń 1998 r.

O Pu Pr M D W

30...

20 - F

i t i -30 — ...

l-40 ... .

\ i

I I I

| g .

J

Formułowana w styczniu 1998 r. miesięczna prognoza sytuacji gospodarczej w budownictwie jest optymistyczna i lepsza w przedsiębiorstwach prywatnych niż w publicznych. W podziale na klasy-wielkości, nadal negatywnie (mimo wzrostu wskaźnika w porównaniu z poziomem sprzed miesiąca) przyszłą sytuację gospodarczą oceniają jednostki małe i średnie, natomiast dla firmy wielkich i dużych wskaźniki osiągnęły wartości powyżej zera.

60 5040

30 20 10 0 -10

-20

-30

0 Pu Pr M S D W

. . . . pag

E

%

..... ... £

m

'

Prognoza portfela zamówień na najbliższe trzy miesiące jest bardzo optymistyczna i wskaźniki osiągnęły wysokie wartości dodatnie. Firmy prywatne i publiczne wyrażają zbliżone prognozy. W podziale na klasy wielkości, na najwyższym poziomie ukształtował się wskaźnik dla przedsiębiorstw wielkich.

Prognoza produkcji budowlano-montażowej na najbliższe trzy miesiące jest dużo lepsza od przewidywań sprzed miesiąca.

Prognozy formułowane przez przedsiębiorstwa publiczne są nieco lepsze niż przewidywania firm prywatnych. W przedsiębiorstwach należących do poszczególnych klas wielkości, na najwyższym poziomie ukształtował się wskaźnik dla firm wielkich.

W opinii badanych przedsiębiorstw, w najbliższych trzech miesiącach tempo wzrostu cen może być większe niż przewidywane przed miesiącem. W przedsiębiorstwach prywatnych tempo wzrostu cen będzie szybsze niż w firmach publicznych. W podziale na klasy wielkości, najbardziej znaczącego tempa wzrostu cen oczekują firmy wielkie.

Prognoza sytuacji finansowej na najbliższe trzy miesiące jest optymistyczna i dużo lepsza od przewidywań formułowanych w ubiegłym miesiącu. Przedsiębiorstwa publiczne i piywatne oceniają podobnie swoją przyszłą sytuację finansową. W podziale na poszczególne klasy wielkości, najlepiej swą przyszłą sytuację finansową oceniają firmy wielkie, natomiast wskaźniki dla firm małych i średnich - mimo ich znacznego wzrostu w porównaniu z poziomem sprzed miesiąca - przyjmowały nadal niewielkie wartości ujemne.

0 Pu Pr M Ś

Cytaty

Powiązane dokumenty

Produkcja celulozow o-papiernicza... 2) Relacja salda wyniku ze sprzedaży do przychodów ze sPrzedaiv produktów, towarów i materiałów. 3) Relacja salda wyniku finansowego brutto

b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży

b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży

W podziale na klasy wielkości przedsiębiorstw spadek wskaźnika w porównaniu do poprzedniego miesiąca odnotowały jednostki duże i średnie, w tych ostatnich wskaźnik

W porównaniu z miesiącem poprzednim w lipcu poprawiła się ogólna sytuacja finansowa przedsiębiorstw budowlano-montażowych, mimo że wskaźniki nadal przyjmowały wartości

Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw w maju 1998 r..

zację 150 mieszkań, w porównaniu do listopada 1998 roku i grudnia 1997 roku nastąpił wzrost ilości rozpoczętych mieszkań odpowiednio o 30,4% i 177,8%.. Z ogółu

Sektor przedsiębiorstw dotyczy podmiotów, w których liczba pracujących jest większa niż 5 osób, prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa, pozyskiwania drewna