300
-V I. DUCH ŚWIĘTY W KATECHEZIE PATRYSTYCZNEJ
W d n iaoh 6 -7 maroa 1982
r .
na P ap iesk im U n iw e r s y te c ie S a le z ja ń s k im w Rzymie o d b yło s i ę sympozjum zorgan izow an e p rzez I n s tltu tu m A l t l o r i s L a t i n i t a t i s na tem a t: "Duoh Ś w ię ty w k a - t e o h e z ie p a t r y s t y c z n e j " . B yło to pewnego r o d z a ju wprowadzenie p a tr y s ty o z n e do m ającego s i ę odbyć w maju M iędzynarodowego K ongresu T e o lo g io z n e g o Pneumatologów w W atykanie. W z ię li w nim u d z ia ł s t u d e n o i, p r o fe so r o w ie i g o ś c ie z e w s z y s tk ic h wyż sz y c h u o z e ln i p a p ie s k ic h Rzymu. Obrady o tw o r z y ł d z ie k a n Fa k u l t e t u L ite r a tu r y K la sy c z n e j i C h r z e ś c ij a ń s k ie j /F a o o lt a d i L e t t e r e C r is t la n e e C i a s s i o h e / p r o f .S e r g io F e l i o i przypo m i n a j ą a k tu a ln o ś ć te m a ty k i sympozjum o Duchu św ię ty m , poru s z a n e j tak o z ę s t o w dokumentach Soboru W atykańskiego I I , w" E v a n g e lii n u n tia n d i" Pawła VI, n a u cza n iu Jana Pawła I I i r o z w ija ją c y m s i ę żywo ruohu charyzm atycznym . Podozas sympozjum w yg ło szo n o 7 p r e l e k c j i , po k tć r y c h odbywały s i ę d y sk u sje ^ .
Rektor I n s t y t u t u P a tr y sty c z n e g o w Rzym ie, A ugustyn Trape w y g ł o s i ł p r e je k o ję p t . "Św.Augustyn o Duchu Świętym do ą e o f i - tćw " . dokonując a n a liz y 5 "Sermones" b isk u p a H lppony, z g łć w - nymi zrębam i je g o k a te c h e z y o Duchu Św iętym . D o łą c z y ł ponadto k i l k a sz c z e g ó łó w z in n ych mów, pism i kom entarzy, a przede w szystk im z t r a k t a t u "De T r i n l t a t e " , k tó r e u k azu ją bogaotwo i g ł ę b i ę k a te o h e z y a u g u o ty ń s k ie j. Na k o n ie c w sk a za ł na p r o s ty , b e z p o ś r e d n i, a zarazem dokładny sposób podawania p r z e z Augus ty n a n e o fito m n ie ła tw y c h prawd o Duchu Św iętym . P r o fe s o r Rzymskiego I n s t y t u t u Studiów Wsohodnioh Tomasz S p i d l i h w p r e -
l e k o j i p t , "Obecność Ducha Ś w ię te g o w duszy według k a te c h e z y
1 Obszerne spraw ozdanie z sympozjum z o b . " L *O sservatore Romano" 5 I I I 1982, s , 7 .
3 0 1
-św .B a z y le g o " . j u ż we w s tę p ie za u w a ż y ł, że m n isi Wschodu od połowy IV w. m i e l i zw yczaj p o św ia d c z a ć swą a s c e z ę i duchowość p r z e z cuda i n ie z w y k łe w y d a r z e n ia , k tó r e p r z y p is y w a li d z i a ł a -
n iu ducha Ś w ię te g o . Rozbudowując t e n w ątek t r e ś c i ą t r a k t a t u "De S p i r i t u Suncto" w y k a za ł, że Duch ś w ię t y b y ł d la B a zy leg o głównym źródłem wiedzy duohowej i wewnętrznym św ia tłe m d la duszy o c z y s z c z o n e j. Tak z a ś pojmowaną b a z y lia ń s k ą naukę o Du chu św iętym p o w ią za ł z g r e c k ą d u ch ow ością m on astyczn ą, a s z c z e g ó l n i e z p r in c ip ia m i a s c e z y P seu d o-H ak arego. P r o fe s o r l i t e r a t u r y c h r z e ś c i j a ń s k i e j na U n iw e r s y te c ie Rzymskim S e r g iu s z Zinoono w p r e l e k c j i p t . "Duch Ś w ię ty w k a t e c h e z ie św .Jana Chry zostom a" . s t w i e r d z i ł , ż e s ą 3 głów ne k o n t e k s t y , w k tó r y c h Jan Chryzostom u c z y ł o Duchu Świętym : t r y n it a r n y c h r z c ie ln y i e u c h a r y s ty c z n y . W pierw szym traktow any b y ł zaw sze na równi i bez żadnej r ó ż n ic y z Dogiem Ojoem i Synem Dożym przy oma w ia n iu T ró jcy Ś w i ę t e j . Przy n a u c z a n iu c h r z c ie ln y m b isk u p An t i o c h i i c z ę s t o p o d k r e ś la ł, że Duch Ś w ięty u św ię c a n a tu r ę wo dy /K a t. 1 1 , 1 0 / , d z i a ł a p r z e z k a p ła n a i o św ie o a n e o f i t ę /% at.
V ,2 0 /.
W tr z e o im w r e s z c ie k o n te k ś o le w ią z a ł on c z ę s t o c h r z e s tz
e u o h a r y s t ią s t w ie r d z a j ą c , że n e o f i c i spożyw ająo C ia ło i Krew Pana s t a j ą s i ę p rzyb ytk iem Ducha Ś w ię te g o /K a t. 1 1 , 2 7 / . Krew z a ś i woda w ypływ ająoa z boku C hrystusow ego na k rzy żu ,w od n i e s i e n i u do Ducha Ś w ię te g o ,s y m b o liz u ją o h r z e s t i m ysterium p a a o h a ln e .P roblem atyką l i t u r g i c z n ą z a j ą ł B lę p r o f e s o r I n s t y t u t u A r c h e o lo g ii C h r z e ś c ij a ń s k ie j W iktor S axer w r e f e r a o i e p t . "Duch Ś w ię ty w m od litw ach e u c h a r y sty c z n y c h p ie r w sz y c h wieków", W z e s t a w ie n iu z wysoką p o z y c ją Boga Ojca i Syna Bożego w mo
d litw a c h e u c h a r y sty c z n y c h mówca u k a za ł w i e l k i e ubóstwo dewo c j i p n e u m a to lo g ic z n e j w l i t u r g i i z a c h o d n ie j / z w yjątk iem przekazów J u sty n a i H i p o l i t a / , g d z ie obow iązyw ał Kanon Rzym s k i , w p r z e c iw ie ń s t w ie do l i t u r g i i w s c h o d n ie j, z w ie lk ą o b f i t o ś c i ą " m iejso p n e u m a to lo g ic z n y c h " . W ik o n o g r a f ię w cz e sn o c h r z e ś c ij a ń s k ą w prow adził zeb ran ych p r o fe s o r I n s t y t u t u S t a r o ż y tn e j L ite r a tu r y C h r z e ś c ij a ń s k ie j U n iw e r sy te tu w B a r i A ntoni Q u aof)u n relłi p r e le k c j ą p t . "Sposoby ukazywania Ducha Ś w ię te g o w p ie r w sz y c h w ie k a c h " , a w p olem ik ę t e o lo g ic z n ą końca IV w.
3 0 2
p r o f e s o r I n s t i t u t u m A l t i o r l s L a t i n i t a t t s C ą l o g e r o R l g g i r e f e r a te m p t . " K a t e c h e z a o P u ch u Ś w ię ty m w n a u o z a n lu E p i f a n i u s z a " . Na z a k o ń c z e n i e sym p ozju m w y s t ą p i ł A fr y k a ń o z y k , a b s o l w e n t U n i w e r s y t e t u S a l e z j a ń s k i e g o , S im on H a b y a r im a n , k t ó r y w o p a r c i u o sw ą t e z ę d o k t o r s k ą / L a d o t t r i n a p n e u m a t o l o g i c a n e l "De S p i r l t u S a n c t o " d i A m b r o g io / s c h a r a k t e r y z o w a ł za r ó w n o sam t r a k t a t j a k i n a u k ę o D uchu Ś w ię ty m A m b rożego z M e d io l a n u . W s z y s t k l e m a t e r i a ł y z sy m p o zju m z o s t a n ą o p u b lik o w a n e w s p o o j a ln y m z e s z y o i e .
K s .S ta n is ła w Longosz
V I I . MIĘDZYNARODOWY KONGRES PNEUMATOLOGÓW
D la u c z c z e n i a j u b i l e u s z o w y c h r o c z n i c : 1 6 0 0 - l e o i a S o b o r u K o n s t a n t y n o p o l a k i e g o I i 1 5 5 0 r o o z n i c y S o b o r u E f e s k i e g o O b ra d o w a ł w d n i a c h 2 2 - 2 6 1 1 1 1 9 8 2 r . w A u l i S y n o d u B isk u p ó w W W a ty k a n ie M ię d z y n a r o d o w y K o n g r e s T e o l o g l o z n y P n e u m a to lo g ó w * P r a g n ie m y mu p o ś w i ę c i ć k i l k a u w a g , p o n ie w a ż b a z o w a ł o n p r z e z p a ły o z a s n a t e o l o g i i O joów , a p i e r w s z y d z i e ń j e g o o b r a d n o s i ł n a z w ę : " P n e u m a t o l o g ia I S o b o r u w K o n s t a n t y n o p o l u " . W s k ł a u K o m it e t u O r g a n i z a c y j n e g o K o n g r e s u w e s z ł o 7 r e k t o r ó w w y ż s z y c h u c z e l n i p a p i e s k i c h Rzymu /A n s e lm ia n u m , A n to n la n u m , G r e g o r l a - num, L a te r a n u m , S a l e s i a n u m , A n g e lio u m , U r b a n ia n u m / pod p r z e w o d n ic tw e m O . J o s ś ' a S a r i v a M a r t l n s a o r a z 15 r e k t o r ó w , d z i e kanów i p r o f e s o r ó w in n y c h p a p i e s k i c h u c z e l n i r z y m s k i o h , r e p r e z e n t u j ą c y c h k i l k a n a r o d o w o ś c i / m . i n . P o la k E .K a o z y ń s k i z A n - g e l i c u m / , z s e k r e t a r z e m naukowym O . P i e r g i o r g i o N e s t e m . Na ż y c z e n i e p a p i e ż a w z i ę l i w nim r ó w n i e ż u d z i a ł p r z e d s t a w i c i e l e i n n y c h w y zn a ń c h r z e ś c i j a ń s k i c h / p r a w o s ł a w n i , l u t e r a n i e , a n -1 O b s z e r n e s p r a w o z d a n ia z K o n g r e s u p o r . C e s a r e C a s a l e M a r o h e - s e l l i , C red o n e l l o S p i r i t o S a n t o . C o n g r e s s o I n t e r n a z i o n a l e d i P n e u m a t o l o g i a , Roma 2 2 - 2 6 m arżo 1 9 8 2 , " A s p r e n a s * 2 9 / l 9 8 2 / 1 6 3 - 1 7 7 ; A u g u s ty n J a n k o w s k i, M ię d z y n a r o d o w y K o n g r e s T e o l o g i c z n y P n e u m a to lo g ó w , Rzym 2 2 - 2 6 I I I 1 9 8 2 , 7U3L 3 5 / 1 9 8 2 / 4 3 4 - 4 3 8 .