Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, wiedza o społeczeństwie lub zajęcia z wychowawcą
Temat: Naucz się planować, czyli o tym, jak dobrze wykorzystać czas
Treści kształcenia:
Uczeń:
1) Omawia i stosuje zasady komunikowania się i współpracy w grupie (np. bierze udział w dyskusji, zebraniu, wspólnym działaniu) – wiedza o społeczeństwie (1.1),
2) Współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich – wiedza o społeczeństwie (III).
Cele operacyjne:
Uczeń:
● Planuje pracę własną i zespołu,
● Dzieli się zadaniami i wywiązuje się ze swoich obowiązków,
● Ma świadomość, w jakim stopniu dobre rozłożenie zadań w czasie zwiększa prawdopodobieństwo ich wykonania,
● Skutecznie komunikuje się w grupie.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
● Potrafi planować swoje czynności tak, aby skutecznie wykonywać zadania,
● Realizuje swoje zadania w ramach pracy zespołu,
● Komunikuje się w języku ojczystym,
● Planuje pracę grupy.
Środki dydaktyczne:
● Zasoby multimedialne: ćwiczenie interaktywne Z klepsydrą w ręku, karty pracy (Jak dobrze wykorzystać czas? oraz Co się udało, a co nie?),
● Komputery z głośnikami/tablica multimedialna,
● Linijki 30-centymetrowe dla każdej grupy,
● Książki, które uczniowie mają w plecakach,
● Nagrody dla zwycięzców.
Metody nauczania:
● Podająca: rozmowa,
● Problemowe: aktywizujące – burza mózgów, gra dydaktyczna,
● Praktyczna: ćwiczenie przedmiotowe.
Formy pracy:
● Zbiorowa jednolita,
1
● Grupowa jednolita.
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel wita uczniów i prosi o odpowiedź na pytanie: „Co trzeba zrobić, żeby dobrze wykonać zadanie, osiągnąć sukces?” (np. przygotować się do konkursu, egzaminu gimnazjalnego, zawodów sportowych, zrealizować projekt gimnazjalny)
Uczniowie, wykorzystując metodę burzy mózgów, odpowiadają na zadane pytanie; wśród podanych odpowiedzi powinna się znaleźć jedna konkretna: należy dobrze zaplanować czynności, wykorzystać jak najlepiej czas.
Podczas burzy mózgów jeden z uczniów zapisuje pomysły na tablicy. Nauczyciel może zaproponować tę funkcję osobie uzdolnionej pod względem wnioskowania.
Korzystając z tej metody, nie ocenia się wartości wypowiedzi, więc jest to dobry moment na stworzenie możliwości zaistnienia słabszym uczniom, którzy mają na co dzień problemy z wypowiedziami na forum klasy.
Prowadzący krótko omawia z uczniami odpowiedzi i informuje, że na zajęciach zajmą się właśnie tą tematyką – planowaniem, czyli zarządzaniem sobą w czasie.
Podaje temat zajęć.
2. Nauczyciel poleca uczniom wykonanie ćwiczenia interaktywnego Z klepsydrą w ręku przy użyciu komputerów lub tablicy interaktywnej. Polega ono na chronologicznym uporządkowaniu czynności, które należy wykonać, kiedy planuje się dalekomorską wyprawę w czasach Krzysztofa Kolumba. Uczniowie muszą wziąć pod uwagę, że pewne działania trzeba zaplanować z wyprzedzeniem, a inne zabierają dużo czasu. Przy omawianiu rozwiązań należy zapytać młodzież, jakie uwzględniła uwarunkowania.
Odpowiedzi:
● Starania o audiencję u pary królewskiej, by zyskać przychylność władców i ich patronat nad wyprawą.
● Spotkanie z królem Ferdynandem i królową Izabelą. (warunek: nie można się spóźnić na audiencję)
● Sprowadzenie drewna.
● Obliczenie wyporności karaweli.
● Zatrudnienie cieśli i szkutników.
● Budowa statków. (warunek: trwa kilka lat)
● Wystosowanie zaproszeń dla znamienitych gości na uroczystość wodowania.
● Chrzest wszystkich żaglowców.
● Rekrutacja załogi. (warunek: nie można zatrudnić załogi, póki statek nie będzie gotowy, bo trzeba ich gdzieś zaokrętować i płacić im za służbę)
● Zgromadzenie jedzenia. (jeśli za wcześnie, to się zepsuje, a jeśli tuż przed wypłynięciem – można nie zdążyć zebrać odpowiedniej ilości)
● Sprawdzenie całego sprzętu przed wypłynięciem w morze (żagle, takielunek, ster itp.)
● Początek wyprawy.
W tym zadaniu może się wykazać młodzież z talentem organizacyjnym.
3. Nauczyciel zaprasza uczniów do udziału w grze dydaktycznej Naucz się planować!.
Zapowiada, że gra zakończona zostanie nagrodzeniem najlepszych zespołów (uczniowie ustalają formę nagrody wspólnie z nauczycielem – symboliczną lub konkretną).
Prowadzący dzieli klasę na grupy 4–5-osobowe i podaje instrukcję do zabawy:
„Wasze zadanie polega na zmierzeniu obwodu klasy. Wynik musicie podać w łokciach, ale nie możecie przy mierzeniu dotykać łokciami ścian ani podłogi. Macie do dyspozycji 30- centymetrową linijkę. Następnie musicie ułożyć flotyllę okrętów z książek. Liczbę książek- okrętów ustalacie z długości obwodu klasy, przeliczając 100 łokci na 1 książkę (1 książka =
2
100 łokci). Pamiętajcie, że ćwiczenie składa się z dwóch etapów: zaplanowania pracy i wykonania zadania. Macie 5 minut na ułożenie planu i 5 minut na wykonanie zadania”.
Jeśli w danym zespole jest przewaga uczniów z niedosłuchem, wzrokowców lub osób z problemami z koncentracją, można tę instrukcję rozdać na kartkach albo umieścić w widocznym miejscu w klasie, żeby uczniowie mogli się do niej w każdej chwili odnieść.
4. Praca w grupach, w dwóch etapach.
Etap I – Planowanie pracy. Uczniowie w grupach wypełniają kartę pracy Jak dobrze wykorzystać czas?, przygotowując się do realizacji zadania.
Etap II – Wykonanie zadania.
Nauczyciel na tym etapie sprawdza, czy uczniowie przestrzegają zasad obowiązujących w grze. Odmierza czas każdego etapu (5 + 5 minut).
W tym ćwiczeniu uczniowie mogą wykorzystać różnorodne zdolności, np. matematyczne, organizacyjne, manualne.
5. Po skończonej grze uczniowie indywidualnie wypełniają kartę pracy Co się udało, a co nie?. Wspólnie z nauczycielem omawiają na podstawie swoich odpowiedzi z karty pracy przebieg gry.
6. Nagrodzenie zwycięzców.
Nagroda może mieć dowolną formę: symboliczną lub konkretną (od oceny za udział w lekcji po cukierek dla członków zwycięskich grup) – zależy to od nauczyciela i uczniów.
7. Nauczyciel dziękuje uczniom za zaangażowanie podczas zajęć.
3