• Nie Znaleziono Wyników

Powstanie obowiązku podatkowego w VAT - zasady ogólne

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Powstanie obowiązku podatkowego w VAT - zasady ogólne"

Copied!
5
0
0

Pełen tekst

(1)

Dzień 1

Powstanie obowiązku podatkowego w VAT - zasady ogólne

Wyobraź sobie sytuację w której klient dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług w przypadku, których stosujemy zasady ogólne (wyjątki od tej zasady dotyczą usług/towarów wymienionych w ustawie o VAT

w art. 19a ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1, m.in. mowa tam o usługach budowlanych, wydaniu towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu, dostawie książek drukowanych, świadczenia usług stałej obsługi prawnej i inne wymienione w wyżej wskazanych przepisach - dziś omawiamy zasady ogólne, szczegółowo omawiam cały zakres ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT zarówno w zakresie zasad ogólnych i jak i wyjątków w pełnej wersji Akademii Treningowej VAT - szczegóły przedstawię niebawem) i ma do Ciebie pytania:

- a kiedy powstanie obowiązek w VAT jeżeli ja wysyłam towary do klienta kurierem?

- a kiedy jeśli wysyłam kurierem ale za pobraniem?

- a co jeśli wcześniej niż dostawa towarów klient wpłaci mi zaliczkę albo całość za zamówienie?

- klienci wpłacają mi również przez PayU - ale ja wypłacam środki na mój rachunek bankowy raz w miesiącu - to kiedy tutaj powstanie obowiązek podatkowy?

- a co zrobić jeśli będę dostarczał towar do klienta własnym środkiem transportu i dostawa odbędzie się na przełomie dwóch miesięcy?

Wow… tych pytań może być sporo, spróbujmy zatem rozprawić się z tym tematem :)

Zgodnie z art. 19a ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi (z pewnymi wyjątkami o których mowa w art. 19a ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1 ustawy o VAT).

Z powołanego wyżej przepisu wynika, że zgodnie z zasada ogólną, obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą:

A. dokonania dostawy towarów -przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel1.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20-01-2021 numer 0113-KDIPT1-2.4012.657.2020.2.SM wyjaśnił jak rozumieć “przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel”:

W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług

„dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, oraz każdą inną transakcję, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu).

1art. 7 ust. 1 ustawy o VAT

(2)

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdza się, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”.

Należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy. Jednocześnie należy podkreślić, że dla celów powstania obowiązku podatkowego dokonanie czynności następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, za wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment. W konsekwencji postanowienia umów cywilnoprawnych o uznaniu dostawy towarów za dokonaną pozostają bez znaczenia dla celów powstania obowiązku podatkowego, mogą pełnić jedynie funkcję pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w sytuacji wysyłki towarów kurierem?

W sytuacji, gdy towar jest wysyłany do nabywcy za pośrednictwem przewoźnika (spedytora, kuriera) dokonanie dostawy towaru następuje z chwilą wydania towaru podmiotowi, który jest zobowiązany do jego dostarczenia, z tym bowiem momentem dostawca przenosi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel2.

WAŻNA UWAGA: Strony transakcji mogą określić moment przeniesienia własności towaru na kupującego w regulaminie sprzedaży lub w umowie. W takim przypadku zastosowanie ma art. 548 § 2 Kodeksu cywilnego, w myśl którego, jeżeli strony zastrzegły inną chwilę przejścia korzyści i ciężarów, poczytuje się w razie wątpliwości, że niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy przechodzi na kupującego z tą samą chwilą (przykład 4)

2Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-1.4012.498.2018.2.RR z dnia 4 października 2018 r.

(3)

Czynny podatnik podatku VAT dokonuje sprzedaży mebli ogrodowych. Dnia 31.05-2021 poprzez formularz elektroniczny klient X złożył zamówienie na meble ogrodowe dla swoich pracowników do firmy. Zamówienie opłacił dnia 01-06-2021 w całości, tego też dnia odebrał zamówienie od sprzedawcy. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT:

A. 31-05-2021 B. 01-06-2021 Przykład 2

Czynny podatnik podatku VAT dokonuje sprzedaży mebli ogrodowych. Dnia 31.05-2021 poprzez formularz elektroniczny klient X złożył zamówienie na meble ogrodowe dla swoich pracowników do firmy. Tego samego dnia została wystawiona dla niego faktura, tj.

31.05.2021. Dostawa została zrealizowana dnia 05.06.2021 a opłacona 30.06.2021. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?

A. 31.05.2021 B. 05.06.2021 C. 30.06.2021 Przykład 3

Czynny podatnik podatku VAT dokonuje sprzedaży artykułów biurowych. Jeden z jego stałych kontrahentów złożył zamówienie na artykuły biurowe dnia 25.05.2021, sprzedawca wysłał zamówienie 26.05.2021 kurierem. Nabywca otrzymał je 28.05.2021 i dokonał zapłaty 01.06.2021. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?

A. 25.05.2021 B. 26.05.2021 C. 28.05.2021 D. 01.06.2021

Przykład 4

31.05.2021 klient złożył zamówienie na towar przez internet, wybrał opcję płatności za pobraniem. Towar został przekazany kurierowi w dniu 01.06.2021. Klient otrzymał towar 03.06.2021 i przekazał w tym dniu kurierowi zapłatę.

Sprzedawca w regulaminie sklepu internetowego określił, że w sytuacji doręczenia towaru przez kuriera za pobraniem, wszelkie ciężary i korzyści związane z towarem oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia towaru przechodzą na kupującego z chwilą doręczenia towaru przez kuriera kupującemu i zapłaty przez kupującego kurierowi.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w omawianym przypadku?

(4)

A. 31.05.2021 B. 01.06.2021 C. 03.06.2021

Zapis taki w regulaminie oznacza, że przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel w rozumieniu ustawy o VAT nastąpiło w momencie wydania towaru przez kuriera ostatecznemu nabywcy, czyli w dniu 03.06.2021. Obowiązek podatkowy od tej dostawy powstał zatem 03.06.2021

W sytuacji, gdyby z regulaminu sklepu internetowego nie wynikało, w którym momencie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, to zastosowanie ma art. 544 § 1 K.c. Przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel nastąpiłoby w takim przypadku, w momencie wydania towaru kurierowi, tj. 01.06.2021 r. W tym też dniu powstałby obowiązek podatkowy w VAT z tytułu sprzedaży tego towaru.

Ważna zasada przy sprzedaży wysyłkowej- który dzień uznać za dzień przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel: dzień odbioru towaru przez nabywcę czy dzień wydania towaru przewoźnikowi?

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 czerwca 2019 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.109.2019.2.JO, wynika, że jeżeli strony umowy, w przypadku dostawy towarów, nie postanowiły inaczej, to do przeniesienia prawa do rozporządzenia towarem jako właściciel dochodzi w momencie wydania go przewoźnikowi - najczęściej kurierowi. W tym momencie u sprzedawcy powstaje obowiązek podatkowy w VAT. UWAGA WAŻNE! W sytuacji gdy sprzedawca towarów przez internet otrzyma zapłatę przed wysłaniem towaru, obowiązek podatkowy w VAT powstanie w dacie otrzymania zapłaty.

Dostawa towarów własnym środkiem transportu - moment powstania obowiązku podatkowego w VAT:

Kiedy podatnik X powinien rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT w przypadku bezpośredniej dostawy towarów do nabywcy własnym środkiem transportu jeżeli towar do momentu faktycznej dostawy pozostaje własnością podatnika X?

Przykład: Wydanie z magazynu towarów nastąpiło 31.05.2021 a dostawa i odbiór towaru przez nabywcę np. 1.06.2021, to obowiązek podatkowy u podatnika X powstanie:

A. 31.05.2021 B. 01.06.2021

B. wykonania usługi - kluczowy moment to ustalenie daty wykonania usługi. Należy zauważyć, że przepisy, nie wymagają dla powstania obowiązku podatkowego, aby odbiór usług był dokonywany na podstawie protokołów odbiorczych. Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12.03.2021, numer

(5)

wykonaną (np. przyjęcie jej wykonania dopiero z chwilą podpisania protokołów odbiorczych) mogą pełnić jedynie funkcję pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości.Zgodnie z ustawą dla celów powstania obowiązku podatkowego wykonanie czynności następuje z chwilą faktycznego jej dokonania.

Co w sytuacji, gdy usługę uważa się za częściowo wykonaną?

W odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę3.

UWAGA!

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem art. 19a ust.

5 pkt 4 ustawy o VAT (dotyczy ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego zgodnie z datą wystawienia faktury:4) wystawienia faktury z tytułu:

a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,

b) świadczenia usług:

- telekomunikacyjnych,

- wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy, - najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, - ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, - stałej obsługi prawnej i biurowej,

- dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego - z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.)4

Dziękuję za uwagę :) Ewelina Dulęba

4art. 19a ust. 8ustawy o VAT

3art. 19a ust. 2 ustawy o VAT

Cytaty

Powiązane dokumenty

Cechą charakterystyczną kaucji jest więc to, że może       ona zostać wykorzystana tylko w ściśle określonym przypadku, tj.. wewnątrzwspólnotowego

1, przysługuje podatnikowi, na rzecz którego jest składane zgłoszenie celne.. 2-4 stosuje się

4) stosowaniu kryterium stażu pracy przy ustalaniu warunków zatrudnienia i zwalniania pracowników, zasad wynagradzania i awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia

Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w ramach którego Spółka będzie udostępniać pracownikom nieodpłatnie samochody służbowe na cele prywatne, wydatki ponoszone przez Spółkę

W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po rozwiązaniu stosunku pracy zasilku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, jego

Treść zarządzenia podaje się do wiadomości rodziców dzieci uczęszczających do Przedszkola nr 13 i Szkoły Podstawowej nr 8 w Żywcu poprzez ogłoszenie na

3. W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub określonej w deklaracji ilości odpadów powstających