BANKI FILAREM POMOCY KRAJOWEJ

(1)

G

łównie odbywa się to za pomo- cą kredytów preferencyjnych z dopłatami Agencji Restruktu- ryzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). O tym, że ta forma wsparcia procesów modernizacji polskiej wsi cie- szy się dużym zainteresowaniem świad- czą liczby. W latach 1994–2006 banki udzieliły ponad 5,5 mln kredytów na kwotę ok. 90 mld zł. W ciągu ostatnich 4 miesięcy br. banki udzieliły kredytów na łączną kwotę ok. 2,3 mld zł, tj. o kwo- tę ponad 4,5-krotnie wyższą niż w ana-

logicznym okresie 2006 r. Korzystając ze wsparcia m.in. z budżetu krajowego, przede wszystkim rolnicy mają szansę

na unowocześnienie swoich gospo- darstw, obniżenie kosztów działalności i podniesienie jakości produkcji oraz KREDYTOWANIE ROLNICTWA I PRZETWÓRSTWA ROLNO-SPO˚YWCZEGO W LATACH 1994–2006

Liczba (tys. szt.) Kwota (mln z∏)

Kredyty ogó∏em 5 538 90 356

w tym:

inwestycyjne 355 23 659

kl´skowe 1 040 6 522

obrotowe 4 143 60 175

èród∏o: ARiMR, 2007 r.

BANKI FILAREM

POMOCY KRAJOWEJ

Od wielu lat bankowoÊç spó∏dzielcza oraz cz´Êç banków komercyjnych, wspiera rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich.

ARKADIUSZ LEWICKI, PIOTR MATWIEJ, DANUTA KEMPCZY¡SKA

(2)

zwiększenie możliwości konkurowania na wspólnym rynku europejskim.

NOWE PODSTAWY

Zgodnie z traktatem akcesyjnym Polska miała obowiązek w terminie 3 lat od przystąpienia do UE dostosować krajo- we formy wsparcia rolnictwa z budżetu krajowego do przepisów UE. Termin ten upłynął 30 kwietnia br. Nowe wytyczne Wspólnotowe ws. pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym (dalej: wytyczne) uchwalono jednak dopiero pod koniec 2006 r. Od tego momentu rozpo- częły się intensywne prace nad aktami krajowymi. Kluczowym dokumentem krajowym jest rozporządzenie Rady Mi- nistrów z 26 kwietnia 2007 roku (Dz.U.

nr 77, poz. 514) ws. szczegółowego zakresu i kierunków działania ARIMR i sposobów ich realizacji.

Przyjęte rozwiązanie umożliwia sprawne wdrażanie rozwiązań bez konieczności każdorazowego uruchamiania procesu szeroko rozumianych konsultacji związa- nych z wprowadzaniem nowych projek- tów w zakresie pomocy krajowej Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz z Agencją Restrukturyzacji i Moder- nizacji Rolnictwa we współpracy ze Związkiem Banków Polskich rozpoczęły prace nad nowym systemem już jesienią ub.r. W marcu 2007 r. do wspólnego ze- społu roboczego dołączył także Krajowy Związek Banków Spółdzielczych.

Zwieńczeniem kilkumiesięcznych prac i konsultacji było opracowanie szczegó- łowych zasad kredytowania sektora rolnego oraz podpisanie w końcu maja br.

pierwszych umów z sektorem banko- wym dotyczących pomocy krajowej na okres 2007–2013.

WA˚NE ZMIANY

Zasadniczo dotychczasowe formy współpracy zostały utrzymane. Kredy- ty będą udzielane przez banki które podpiszą z ARIMR nową umowę o współpracy. Bank będzie udzielał kredytu z własnych środków natomiast agencja będzie realizowała pomoc skierowaną do kredytobiorcy w postaci dopłat oprocentowania kredytu. Tym niemniej w procesie tym znacząco wzrasta rola banku, a szczególnie w sa- modzielnym podejmowaniu decyzji na podstawie określonych przez agencję warunków kredytowania.

To bank każdorazowo ocenia przedsta- wiony przez kredytobiorcę plan inwestycji oraz podejmuje samodzielnie de-

cyzję o możliwości realizacji inwestycji przy udziale kredytu preferencyjnego, bez wymaganej do tej pory opinii ODR.

Podobnie każda zgoda na zmianę rze- czowego zakresu inwestycji czy sprze- daż majątku nabytego przy udziale kredytu może być dokonywana przez bank bez konieczności uzyskiwania w tym zakresie opinii ODR.

NA CO KREDYT?

Na nowy okres przygotowano regulacje umożliwiające udzielanie kredytów w ramach 7 linii kredytów inwestycyjnych oraz dwóch linii kredytowych (kredyt inwestycyjny i obrotowy) przeznaczonych na wznowienie produkcji na obszarach dotkniętych skutkami klęsk żywiołowych.

Ponadto planuje się wprowadzenie w najbliższym okresie branżowych linii kredytowych oraz opracowanie nowej formy wsparcia w postaci dopłaty do spłaty kapitału.

Kredyt nie może być przeznaczony na zakup gruntów rolnych, budynków KREDYTY INWESTYCYJNE W LATACH 1994–2006

INSTRUMENTY POMOCY KRAJOWEJ PO 30 KWIETNIA 2007 R.

◗dop∏aty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych

◗cz´Êciowa sp∏ata kapita∏u kredytu inwestycyjnego

◗dop∏aty do oprocentowania kredytów kl´skowych inwestycyjnych i obrotowych

◗gwarancje i por´czenia sp∏aty kredytów inwestycyjnych i kl´skowych

◗por´czenia sp∏aty kredytów studenckich

◗dop∏aty do utylizacji pad∏ych zwierzàt gospodarskich

◗realizacja zobowiàzaƒ z tytu∏u pomocy udzielonej do 30.04.2007 r.

(3)

lub budowli oraz maszyn lub urzą- dzeń, jeżeli w ciągu ostatnich 10 lat były przedmiotem obrotu z udziałem pomocy pochodzącej z krajowych środków publicznych lub budżetu Unii Europejskiej.

W przypadku zakupu gruntów rolnych kredyt może być wykorzystany na sfinan- sowanie tej części ceny, która nie prze- wyższa poziomu średnich cen rynkowych gruntów rolnych w danym województwie wg danych GUS, obowiązującej w dniu złożenia wniosku o kredyt. Ponadto ograniczono do 300 ha wielkość tworzonego lub powiększanego gospodarstwa (nie- zależnie od linii kredytowej).

ILE?

Kwota kredytu inwestycyjnego nie mo- że przekroczyć:

1) 80 proc. wartości nakładów inwestycyjnych na gospodarstwo o rolne, nie więcej niż 4 mln zł,

2) 70 proc. wartości nakładów inwestycyjnych na działy specjalne produkcji rolnej, nie więcej niż 8 mln zł,

3) 70 proc. wartości nakładów inwestycyjnych w przetwórstwie produktów rolnych, nie więcej niż 16 mln zł, 4) łączna kwota kredytów udzielonych jednemu podmiotowi na realizację rów- nocześnie kilku inwestycji wymienio- NAJWA˚NIEJSZE ZMIANY W NOWYM SYSTEMIE KREDYTOWANIA

SEKTORA ROLNEGO W RAMACH TZW. POMOCY KRAJOWEJ

1. Zmiana oprocentowania kredytu – nie wi´cej ni˝ 1,5 proc. stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez Narodowy Bank Polski w stosunku rocznym (poprzednio do 1,2 proc.) 2. Bank udziela kredytu bez koniecznoÊci uzyskania pozytywnej opinii ODR o przedsi´wzi´ciu, (poprzednio opinia by∏a obowiàzkowa). Wzrasta rola banków przy podejmowaniu decyzji o mo˝liwoÊci udzielenia kredytu w ramach obowiàzujàcych przepisów. Stanowi to tak˝e u∏atwienie dla kredytobiorcy, który ju˝ nie musi ubiegaç si´ o takà opini´.

3. Wk∏ad w∏asny kredytobiorcy mo˝e obejmowaç nak∏ady zwiàzane z inwestycjà, w tym równie˝ nak∏a- dy, które nie mogà byç sfinansowane ze Êrodków kredytu (np. nadwy˝ka ceny ziemi ponad Êrednià wg GUS w województwie). Oceny wk∏adu w∏asnego kredytobiorcy dokonuje bank na podstawie dokumen- tów przed∏o˝onych przez inwestora przed podpisaniem umowy kredytu.

4. Cz´Êciowy zwrot nienale˝nych dop∏at ze Êrodków banku. W przypadku udzielenia kredytu niezgodnie z warunkami umowy kredytu, bank zwraca nienale˝ne dop∏aty z odsetkami pobranymi od b∏´dnej kwoty kredytu (dotychczas zwrot dotyczy∏ ca∏oÊci nale˝noÊci z tytu∏u pobranych dop∏at).

5.Ograniczono przypadki, w których kredytobiorca zobowiàzany jest do zwrotu ca∏oÊci nale˝noÊci z tytu-

∏u pobranych dop∏at. Zwrot ca∏oÊci nale˝noÊci dotyczy tylko przypadków:

– sprzeda˝y bez zgody banku majàtku nabytego przy udziale kredytu, – niezrealizowania planu inwestycji lub nieuruchomienia dzia∏alnoÊci,

– wykorzystania kredytu niezgodnie z przeznaczeniem lub nieudokumentowania wykorzystania Êrodków kredytu lub wniesienia udzia∏u w∏asnego.

6. W przypadkach trwa∏ego zaprzestania prowadzenia dzia∏alnoÊci przed up∏ywem okresu kredytowania lub trwa∏ego zaprzestania sp∏aty kredytu i odsetek, lub zmiany kierunku produkcji rolnej lub dzia∏u spe- cjalnego w okresie kredytowania bez uprzedniej zgody banku kredytujàcego kredytobiorca traci prawo do dalszych dop∏at, ale nie powstaje obowiàzek zwrotu dop∏at (poprzednio takie przypadki skutkowa∏y rów- nie˝ zwrotem nale˝noÊci z tytu∏u dop∏at).

7. Spadkobiercy kredytobiorców b´dà mogli przejàç zobowiàzania z tytu∏u umowy kredytu na warunkach dotychczasowych, nawet je˝eli na dzieƒ przej´cia nie spe∏niajà warunków okreÊlonych dla danej linii kredytowej.

8. Przy kredycie kl´skowym obrotowym kredytobiorca b´dzie zobowiàzany udokumentowaç 50 proc. wy- datków poniesionych na wznowienie produkcji (poprzednio min. 70 proc.).

9. W post´powaniu upad∏oÊciowym, odsetki naliczane sà zgodnie z przepisami ustawy z 28.02.2003 Pra- wo upad∏oÊciowe i naprawcze (dotychczas upad∏oÊç przedsi´biorstw nie przerywa∏a naliczania odsetek od dop∏at).

10. W przypadku gdy wnioskodawca korzysta z kredytów inwestycyjnych obj´tych dop∏atami ARiMR do oprocentowania, do sumy kwoty kredytów liczà si´ tylko czynne umowy kredytów, w tym udzielone do 30.04.2007 r. (nie sà brane pod uwag´ kredyty sp∏acone – zmiana zasad).

4 czerwca 2007 r. – inauguracja nowego systemu pomocy krajowej dla sektora rolnego i leÊnego z udzia∏em wicepremiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi, Andrzeja Leppera, izb bankowych oraz banków. Bankowcy majà nadziej´, ˝e skoro uda∏o si´ wspólnie konstruktywnie i sprawnie przygotowaç i usprawniç system pomocy krajowej, kolejnym wspólnym przedsi´wzi´ciem b´dzie wspó∏praca nad programem i systemem wdra˝ania PROW 2007–2013. (Od lewej siedzà: sekretarz stanu w MRiRW – Maciej Jab∏oƒski, wiceprezes ZBP – W∏odzimierz Grudziƒski, wiceprezes Rady Ministrów, minister rolnictwa i rozwoju wsi – Andrzej Lepper.)

(4)

nych w pkt 1) i 2) nie może przekroczyć 8 mln zł,

5) łączna kwota kredytów udzielonych jednemu podmiotowi na realizację rów- nocześnie kilku inwestycji wymienio- nych w pkt 1)–3) nie może przekroczyć 16 mln zł.

Ustalając łączną kwotę kredytu, bierze się pod uwagę kwoty kredytów z dopła- tami ARiMR do oprocentowania udzielone do 30.04.2007 r., jeżeli nie zosta- ły jeszcze spłacone.

Wkład własny może obejmować wyłącz- nie nakłady związane z inwestycją reali- zowaną z kredytu, w tym również nakła- dy, które nie mogą być sfinansowane z kredytu z uwagi na ograniczenia wyni- kające z rozporządzenia RM.

Oprocentowanie kredytu jest zmienne i nie może wynosić więcej niż 1,5 stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez Naro- dowy Bank Polski w stosunku rocznym.

Kredytobiorca w zależności od linii kredytowej płaci oprocentowanie w wyso- kości od 0,25 do 0,5 oprocentowania kredytu należnego bankowi.

Bank, zawierając z kredytobiorcą umowę kredytową, określa dla planowanej inwestycji maksymalną kwotę dopłat do oprocentowania, jaką może otrzymać kredytobiorca w całym okresie spłaty kredytu oraz łączną wysokość pomocy ARiMR zgodnie z przepisami określonymi dla pomocy publicznej. Łączna wysokość pomocy agencji, jaka może być udzielna do tej inwestycji, nie może przekroczyć od 40 do 75 proc. kwoty udzielonego kredytu w za- leżności od obszaru na jakim znajduje się gospodarstwo (ONW, Natura 2000, Ramo- wa Dyrektywa Wodna). Łączna wysokość pomocy agencji w przetwórstwie produk- tów rolnych jest określana przez bank

w umowie kredytu w dniu jej podpisania i nie może przekroczyć 50 proc. wysokości udzielonego kredytu.

Okres kredytowania w zależności od linii kredytowej może wynosić maksymalnie od 8 do 20 lat z karencją w spła- cie do 2 lat (do 3 lat w linii kredytowej GP – grupy producenckie).

W przypadku kredytów klęskowych wy- sokość pomocy nie może przekroczyć 80 proc. szkód w budynkach inwentarskich i sprzęcie gospodarskim lub kwoty obniżenia dochodu, określonej w opinii wojewody. W gospodarstwach położonych na obszarach ONW lub Na- tura 2000 intensywność pomocy jest zwiększona do 90 proc.

Ponadto w przypadku uzyskania odszko- dowania z tytułu ubezpieczenia kwota pomocy w formie dopłat do oprocento-

wania kredytu klęskowego nie może przekroczyć kwoty stanowiącej różnicę między wysokością poniesionej szkody a wypłaconym odszkodowaniem z tytu- łu zawarcia umowy ubezpieczeniowej od ryzyka wystąpienia zdarzeń losowych.

Bank może udzielać kredytów klęskowych z dopłatami do oprocentowania za zgodą ministra rolnictwa i rozwoju wsi wyrażo- ną na wniosek właściwego wojewody zgłoszony w okresie 3 miesięcy od dnia stwierdzenia skutków klęski. Wniosek wojewody zgłaszany jest pod warunkiem oszacowania strat przez komisję powoła- ną przez wojewodę w terminie 2 miesię- cy od dnia stwierdzenia skutków klęski.

Kwota kredytu klęskowego nie może przekroczyć wartości odtworzeniowej środków trwałych lub szkód oszacowa- nej przez komisję powołaną przez wo- jewodę, nie więcej jednak niż:

1) 4 mln zł dla podmiotu, który korzysta z kredytów zaciągniętych na inwe- stycje realizowane w gospodarstwie lub gospodarstwach rolnych,

2) 8 mln zł dla podmiotu, który korzysta z kredytów zaciągniętych na inwe- stycje realizowane w działach specjalnych produkcji rolnej.

Przy ustalaniu kwoty kredytu klęsko- wego bierze się pod uwagę kwoty kre- dytów klęskowych z dopłatami agen- POZOSTA¸E ZMIANY WPROWADZONE W NOWYM SYSTEMIE,

SZCZEGÓLNIE ISTOTNE DLA KREDYTOBIORCY

Wprowadzono mo˝liwoÊç finansowania remontów po∏àczonych z modernizacjà budynków inwentarskich.

Ograniczono mo˝liwoÊç finansowania zakupu gruntów rolnych do 300 ha oraz termin udzielania kredytu na zakup ziemi do koƒca 2009 roku – w ka˝dej linii, gdzie wyst´puje mo˝liwoÊç zakupu ziemi.

Ograniczono mo˝liwoÊç zakupu gruntów rolnych, budynków lub budowli oraz maszyn lub urzàdzeƒ, je-

˝eli w ciàgu ostatnich 10 lat by∏y przedmiotem obrotu z udzia∏em pomocy pochodzàcej z krajowych Êrod- ków publicznych (np. kredyty preferencyjne) lub bud˝etu Unii Europejskiej.

Wprowadzono ograniczenie finansowania zakupu stada podstawowego do koƒca 2007 r.

Wprowadzono mo˝liwoÊç zakupu u˝ywanych maszyn i urzàdzeƒ, ale nie starszych ni˝ 5-letnie (dotychczas 3-letnie).

Wyd∏u˝ono z 2 do 4 lat okres sp∏aty dla kredytu kl´skowego obrotowego.

PRZEZNACZENIE KREDYTU PREFERENCYJNEGO INWESTYCYJNEGO W RAMACH 7 LINII KREDYTOWYCH

Kredyt w zale˝noÊci od linii kredytowej mo˝e byç przeznaczony na:

◗zakup, budowa, budynków inwentarskich

◗przebudowa, remont po∏àczony z modernizacjà budynków inwentarskich

◗budowa budynków dla przetwórstwa produktów rolnych

◗remont po∏àczony z modernizacjà budynków dla przetwórstwa produktów rolnych

◗zakup, budowa, remont po∏àczony z modernizacjà innych budynków

◗zakup, budowa silosów

◗utwardzenie placów

◗budowa przy∏àczy do sieci kanalizacyjnej

◗budowa, modernizacja uj´ç wody

◗budowa, modernizacja oczyszczalni Êcieków

◗zakup gruntów rolnych do 300 ha oraz wy∏àcznie do koƒca 2009 roku

◗zakup maszyn lub urzàdzeƒ do produkcji rolnej oraz przetwórstwa produktów rolnych

◗zakup ciàgników, kombajnów, samochodów specjalistycznych dla przetwórstwa produktów rolnych, kompletnych linii technologicznych oraz innych maszyn lub urzàdzeƒ

◗zakup stada podstawowego do koƒca 2007 roku

◗zakup materia∏u nasadzeniowego roÊlin wieloletnich

◗wdra˝anie procedury systemów zarzàdzania jakoÊcià

◗koszty ogólne

(5)

cji do oprocentowania zaciągnięte do 30.04.2007 r., jeżeli nie zostały jeszcze spłacone. Udział środków własnych kredytobiorcy nie jest wymagany.

Okres spłaty dla kredytu klęskowego inwestycyjnego wynosi maksymalnie od 5 do 8 lat, a dla kredytu obrotowego do 4 lat. Istnieje możliwość zastosowania karencji w spłacie kredytu klęskowego do 2 lat.

Kredytobiorca musi udokumentować 100 proc. wykorzystania kredytu inwestycyjnego natomiast w przypadku kredytu obrotowego minimum 50 proc. wydatków poniesionych na wznowienie produkcji.

Oprocentowanie kredytu klęskowego nie może wynosić więcej niż 1,5 stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od banków do redyskonta przez Naro- dowy Bank Polski w stosunku rocznym z tego kredytobiorca płaci 0,25 oprocentowania kredytu należnego bankowi.

GDZIE I JAK UZYSKAå POMOC?

O kredyt będą się mogły ubiegać: osoby fizyczne, posiadające pełną zdolność do czynności prawnych (z wyłączeniem emerytów i rencistów), osoby prawne,

jednostki organizacyjne nieposiadają- ce osobowości prawnej.

Kredyt preferencyjny – krok po kroku Kredytobiorca musi:

1. Przygotować plan inwestycji (nie dotyczy kredytu klęskowego obrotowego).

Poza informacjami wymaganymi przez bank do oceny zdolności kredytowej, plan powinien w szczególności zawierać:

◗cel inwestycji

◗strukturę finansowania inwestycji (przeznaczenie i kwotę kredytu oraz wkładu własnego),

◗planowany okres realizacji inwestycji,

◗kierunek produkcji w okresie kredytowania,

◗okres kredytowania i karencji w spła- cie kredytu,

◗informacje o posiadaniu odpowied- nich kwot produkcyjnych lub o źródle pozyskania brakujących kwot produkcyjnych, jeżeli dany rynek objęty jest systemem kwotowania produkcji,

◗informację o rynkach zbytu, w szcze- gólności, jeżeli inwestycja skutkuje wzrostem produkcji.

2. Kredytobiorca składa w banku wniosek o kredyt z planem inwestycji, wraz z kompletem dokumentów wymaga- nych przez bank.

3. W przypadku kredytu klęskowego dodatkowo musi przedstawić opinię wojewody o zakresie i wysokości dozna- nych szkód, których oszacowania dokonuje komisja powołana przez wojewo- dę. Opinia sporządzona jest na formularzu udostępnionym wojewo- dom przez ARiMR.

Przykładowy schemat aplikowania o pomoc krajową w ramach kredytu preferencyjnego przedstawia rysunek obok.

1) W przedstawionym schemacie rolnik udaje się bezpośrednio do banku wraz ze swoim planem przedsięwzięcia i wraz z wnioskiem przedstawia go bankowi. Bank na podstawie wewnętrznych procedur analizuje przedmiotowy wniosek i dokonuje jego oceny.

2) W przypadku pozytywnej decyzji bank zawiera z kredytobiorcą umowę kredytu, w której określa m.in. cel inwestycji i przedmiot kredytowania; harmo- nogram realizacji inwestycji, formę i wy- NOWY SYSTEM INFORMATYCZNY DLA BANKÓW DO OBS¸UGI POMOCY KRAJOWEJ DLA SEKTORA ROLNEGO I LEÂNEGO W OKRESIE 2007–2013

Wypowiedê eksperta: Jan Szymanowski, wiceprezes zarzàdu Bonair SA

Udzielanie kredytów preferencyjnych, takich jak kredyty inwestycyjne dla rolnictwa czy kredyty mieszkaniowe, stanowi przyk∏ad z∏o˝onej us∏ugi publicznej, rozgrywajàcej si´ w trójkàcie obywatel – bank – administracja publiczna. Sprawne Êwiadczenie tego typu us∏ug wymaga sprawnej platformy teleinformatycznej do wymiany informacji. W obecnej wersji naszego systemu informatycznego do obs∏ugi kredytów preferencyjnych ten problem musimy rozwiàzywaç lokalnie. Liczymy, ˝e po wdro˝eniu ePUAP, czyli elektronicznej Platformy Us∏ug Administracji Publicznej, b´dziemy w stanie zaoferowaç u˝ytkownikom naszego oprogramowania nowe rozwiàzania do wymiany informacji i komunikacji. Traktujemy ten kierunek rozwoju naszego systemu jako priorytetowy, poniewa˝ wg wymagaƒ unijnych ju˝

w 2008 r. mo˝liwe b´dzie sk∏adanie internetowych wniosków o takie formy pomocy publicznej.

PRZEZNACZENIE KREDYTÓW INWESTYCYJNYCH W 2006 R.

Linia kredytowa Liczba kredytów Kwota kredytów Struktura kwot kredytów

(szt.) (tys. z∏) (%)

M∏ody Rolnik (MR) 9 915 1 417 703 49

Zakup Gruntów Rolnych (KZ) 6 362 458 213 16

Inwestycyjne Podstawowe (IP) 5 160 451 662 16

Nowe Technologie (NT) 1 145 316 671 11

Bran˝owe (BR) 552 166 595 6

Pozosta∏e linie (GR, GP, OR) 504 78 645 3

Razem 23 638 2 889 489 100

(6)

sokość wniesienia środków własnych, warunki rozliczenia kredytu, warunki stosowania dopłat oraz maksymalną kwotę dopłat do oprocentowania kredytu ustaloną w dniu zawarcia umowy.

3) W okresie kredytowania bank zobo- wiązany jest do przekazywania sprawoz- dań do ARiMR, a w przypadku prawi- dłowej obsługi kredytu oraz spełniania przez kredytobiorcę wymogów określo- nych dla każdej linii, agencja przekazu- je do banku dopłaty do oprocentowania kredytu. Ponadto bank zgodnie z warunkami umowy z ARiMR w całym okresie kredytowania zobowiązany jest do mo- nitorowania przedsięwzięcia zrealizo-

wanego przy udziale kredytu preferencyjnego, a w przypadku kontroli agencji kredytobiorca może być wezwany do przedstawienia szczegółowej dokumen- tacji realizowanego przedsięwzięcia.

CO POZA KREDYTEM?

W przypadku trudności z ustanowie- niem zabezpieczenia w realizowanym przedsięwzięciu potencjalni kredytobiorcy mogą skorzystać, również za pośred- nictwem banków, z gwarancji lub porę- czeń kredytów klęskowych z ARiMR na spłatę kredytów przeznaczonych na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych

produkcji rolnej znajdujących się na obszarach dotkniętych klęskami. Warun- ki określają , że poręczenia lub gwarancje mogą być udzielane na oznaczony czas, do wysokości 80 proc. wykorzysta- nej kwoty kredytu wraz z odsetkami, nie więcej jednak niż 1 mln zł. Maksymal- na kwota udzielonego poręczenia lub gwarancji wynosi 100 tys. zł.

✶ ✶ ✶

Wieloletnie doświadczenia w finansowa- niu inwestycji w rolnictwie pokazują, że sektor bankowy, w tym banki specjalizu- jące się w obsłudze tego działu gospodarki, zawsze aktywnie wspierają inwesty- cje, szczególnie na lokalnym terenie, a klienci poza środkami finansowymi uzyskują również niezbędną pomoc i do- radztwo. Dlatego niezmiernie ważną sprawą jest promowanie takich rozwią- zań w środowisku obszarów wiejskich, które przyczynią się do szerszej współ- pracy z instytucjami bankowymi i dostęp- ności instrumentów inżynierii finanso- wej na polskiej wsi. Naczelną zasadą każdej interwencji państwa powinno być bowiem mądre pobudzanie, a nie zastę- powanie środków prywatnych.

SCHEMAT APLIKOWANIA O POMOC KRAJOWÑ

Autorzy sà cz∏onkami Grupy Roboczej ZBP ds. Finansowania Sektora Rolnego oraz Zespo∏u przy Prezesie ARiMR ds. Dostosowania Zasad Kredytowania i Por´czeƒ w Sektorze Rolnym do Prawa Unijnego. Byli liderami bankowego zespo∏u negocjacyjnego, sà wspó∏autorami wielu rozwiàzaƒ implementowanych w nowym systemie.

PIOTR MATWIEJ dyrektor Biura Rozliczeƒ i Dop∏at w Banku BPS SA

DANUTA KEMPCZY¡SKA starszy mened˝er w Departamencie Finansowania Agrobiznesu BG˚ SA

ARKADIUSZ LEWICKI doradca prezesa ZBP koordynujàcy prace grupy roboczej ds. finansowania sektora rolnego

(7)

BANKI UCZESTNICZÑCE W SYSTEMIE POMOCY KRAJOWEJ DO 30.04.2007 R.

NAZWA BANKU ADRES STRONA WWW

Bank Gospodarki ˚ywnoÊciowej SA ul. Kasprzaka 10/16 www.bgz.pl 01-211 Warszawa

Bank BPH SA Al. Pokoju 1 www.bph.pl

31-548 Kraków

Bank Polskiej Spó∏dzielczoÊci SA ul. P∏ocka 9/11 B www.bankbps.pl 01-231 Warszawa

PKO BP SA ul. Pu∏awska 15 www.pkobp.pl

02-515 Warszawa

Kredyt Bank SA ul. Kasprzaka 2/8 www.kredytbank.com.pl

01-211 Warszawa

ING Bank Âlàski SA ul. Sokolska 34 www.ingbank.com.pl

40-086 Katowice

SGB GBW SA ul. Miel˝yƒskiego 22 www.gbw.com.pl

61-725 Poznaƒ www.sgb.pl

Bank Zachodni WBK SA Rynek 9/11 www.bzwbk.pl

50-950 Wroc∏aw

Bank Millennium SA Al. Jerozolimskie 123a www.millenet.pl

02-017 Warszawa

Bank Ochrony Ârodowiska SA Al. Jana Paw∏a II 12 www.bosbank.pl 00-950-Warszawa

BRE Bank SA ul. Senatorska 18 www.bresa.com.pl

00-950 Warszawa

Pekao SA ul. Grzybowska 53/57 www.pekao.com.pl

00-950 Warszawa

Nordea Bank Polska SA ul. Kielecka 2 www.nordea.pl

81-303 Gdynia

Bank Inicjatyw Spo∏eczno-Ekonomicznych SA ul. Dubois 5a www.bise.pl 00-184 Warszawa

Mazowiecki Bank Regionalny SA ul. Elblàska 15/17 www.mrbank.com.pl 01-747 Warszawa

Raiffeisen Bank Polska SA ul. Pi´kna 20 www.raiffeisen.pl

00-549 Warszawa