WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI UCZNIÓW
1. KOMPUTER W ŻYCIU CZŁOWIEKA
WYMAGANIA
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Dokonuje prób organizacji własnego stanowiska pracy z zachowaniem podstawowych zasad bezpieczeństwa i higie- ny pracy.
Korzysta ze wskazanych zbio- rów informacji, okazując sza- cunek dla cudzej własności twórczej.
Uruchamiania zestaw kompu- terowy i poprawnie kończy je- go pracę.
Wymienia zasady bezpiecznej i higienicznej pracy z kompute- rem dotyczące: prawidłowej pozycji ciała i czasu pracy oraz właściwej organizacji kompute- rowego stanowiska pracy.
Objaśnia zasady korzystania ze zgromadzonych w pamię- ciach szkolnych komputerów:
dokumentów, prac innych użytkowników, programów.
Podaje przykłady zastosowa- nia komputera w szkole.
Wymienia nazwy urządzeń opartych na technice kompute- rowej.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Dostosowuje stanowisko pracy do wymagań bezpiecznej i hi- gienicznej pracy.
Podaje zastosowania spotyka- nych na co dzień urządzeń opartych na technice kompute- rowej.
Wyjaśnia pojęcia: informatyka, piractwo komputerowe.
Omawia zasady obowiązujące użytkownika komputera pod- czas korzystania z programów.
Wymienia poznane dziedziny zastosowania komputerów w najbliższym otoczeniu i wska- zuje na korzyści wynikające z ich zastosowania.
Podaje zasady właściwego przechowywania dyskietek i płyt CD-ROM.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Ocenia organizację kompute- rowych stanowisk pracy w róż- nych miejscach w szkole.
Ustala sposób prawidłowego użytkowania dyskietek i płyt CD-ROM na podstawie sym- boli umieszczonych na opako- waniu.
Charakteryzuje dokumentację legalnego oprogramowania: li- cencję, numer licencyjny, kartę rejestracyjną.
Wyjaśnia pojęcia: prawa au- torskie, programy demo, kom- puter multimedialny.
Omawia konsekwencje prawne piractwa komputerowego.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Przewiduje skutki nieprawidło- wego zorganizowania kompu- terowego stanowiska pracy.
Analizuje korzyści wynikające z użytkowania legalnego opro- gramowania.
Charakteryzuje możliwości wykorzystania komputera w procesie nauczania i uczenia się.
Omawia normy bezpiecznego użytkowania monitorów.
Wyjaśnia pojęcia: upgrade, programy freeware, public do- main, shareware, znak towa- rowy.
Omawia sposoby zapobiega- nia piractwu komputerowemu.
Podaje inne od omawianych na zajęciach dziedziny życia, w których zastosowano kom- puter.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Przewiduje wpływ doboru mo- nitora na komfort pracy użyt- kownika komputera.
Charakteryzuje normy odpo- wiedzialnego i etycznego za- chowania użytkowników sys- temów informatycznych.
Analizuje zalety (np.: ułatwia pracę, dostarcza rozrywki) i zagrożenia (np.: powoduje chorobę zawodową RSI), jakie niesie komputeryzacja życia.
Ocenia wpływ komputera i urządzeń opartych na technice komputerowej na jakość życia człowieka.
Wykraczające poza program, np.:
Rozpoznaje znaki norm TCO’95 i TCO’99.
Omawia przyczyny chorób związanych z obsługą kompu- tera.
Wskazuje, na podstawie litera- tury, kierunki rozwoju kompu- tera.
WYMAGANIA OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Korzysta ze stacji dyskietek i napędu CD-ROM w jednostce centralnej zgodnie z poznany- mi zasadami.
Prawidłowo rozpoczyna i koń- czy pracę z systemem.
Wykorzystuje mysz do pracy w systemie Windows.
Określa podstawowe elementy Pulpitu.
Uruchamia programy, korzy- stając z ikony skrótu na Pulpi- cie.
Poprawnie kończy pracę pro- gramów.
Obsługuje programy urucho- mione automatycznie z płyty CD-ROM.
Otwiera plik.
Zapisuje plik, dobierając na- zwy tworzonych plików do ich zawartości według wskazó- wek.
Otwiera okno folderu.
Zakłada folder.
Kopiuje plik lub folder.
Usuwa wskazany plik lub fol- der.
Porusza się po strukturze fol- derów.
Sprawdza dyskietkę progra- mem antywirusowym według wskazówek.
Nazywa typ komputerów bę- dących w pracowni kompute- rowej.
Rozróżnia podstawowe ele- menty zestawu komputerowe- go.
Wskazuje poznane urządzenia zewnętrzne.
Wymienia rodzaje pamięci zewnętrznych komputera, jakie wykorzystuje w pracy z kom- puterem (dyskietka, dysk twar- dy, CD-ROM).
Wskazuje poznane elementy okna programu.
Podaje przykłady aplikacji poznanych na lekcji.
Wskazuje foldery otwarte.
Wyjaśnia pojęcie wirusa kom- puterowego.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Klasyfikuje podstawowe urzą- dzenia wejścia i wyjścia w ze- stawie komputerowym (mysz, klawiatura, monitor, drukarka) i określa ich zastosowanie.
Porównuje pojemności róż- nych rodzajów pamięci kompu- tera.
Obsługuje klawiaturę z wyko- rzystaniem małych i wielkich li- ter oraz polskich znaków dia- krytycznych.
Obsługuje okna programów z wykorzystaniem poznanych elementów.
Zmienia rozmiar i położenie okna wg potrzeb oraz odkłada okno na pasek zadań i przy- wraca je na Pulpit.
Obsługuje menu programu i okna dialogowe.
Uruchamia programy, korzy- stając z przycisku START.
Przegląda zasoby komputera, korzystając z drzewa folderów w oknie Eksploratora Win- dows.
Zapisuje pliki na dysku we wskazanym folderze.
Wyszukuje zapisane pliki ze wskazanych folderów.
Tworzy nowe foldery i struktury folderów (jednym z poznanych sposobów) na podstawie wzo- ru.
Opróżnia Kosz i odzyskuje z niego skasowane pliki, foldery.
Sprawdza wybrany dysk pro- gramem antywirusowym i niszczy ewentualnie wykryte wirusy według wskazówek.
Rozróżnia podstawowe ele- menty wewnętrzne komputera (płytę główną, procesor, kartę graficzną, dźwiękową, siecio- wą, pamięć wewnętrzną).
Rozróżnia podstawowe jed- nostki pamięci komputera (bit, bajt).
Objaśnia zastosowanie ele- mentów rozmieszczonych z przodu jednostki centralnej.
Omawia sposoby uruchamia- nia poznawanych na lekcji aplikacji.
Odczytuje z paska zadań na- zwy uruchomionych aplikacji i wskazuje aplikację aktywną.
Wyjaśnia pojęcia: procesor, płyta główna, pamięć kompute- ra, program, oprogramowanie, okno, Pulpit, ikony, przycisk, pasek zadań, aplikacja, doku- ment, okno programu, okna dialogowe, okna komunikatów, plik, folder, folder otwarty, na- zwa pliku, skrót, Kosz.
Omawia sposoby przeciwdzia- łania wirusom komputerowym.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Porównuje rodzaje pamięci zewnętrznych komputera, jakie wykorzystuje w pracy z kom- puterem (dyskietka, dysk twar- dy, CD-ROM).
Określa zastosowanie skane- ra, plotera, mikrofonu, głośni- ka, słuchawek, modemu w ze- stawie komputerowym.
Porównuje różne sposoby zmiany rozmiarów okna pro- gramu.
Charakteryzuje elementy okien dialogowych.
Kojarzy rodzaj pliku z ikoną która go reprezentuje.
Przegląda zawartość folderów w różnych widokach.
Uruchamia programy za po- mocą aplikacji Mój komputer.
Przełącza się między urucho- mionymi aplikacjami.
Tworzy skrót do programu na Pulpicie i zmienia jego nazwę.
Dokonuje poprawek w pracy i zapisuje zmiany na dysku ze zmianą lokalizacji.
Tworzy strukturę folderów według potrzeb.
Zmienia nazwę folderu i pliku.
Wybiera optymalną metodę kopiowania, przenoszenia i usuwania folderów oraz pli- ków.
Charakteryzuje szkodliwe dzia- łania wirusów komputerowych.
Instaluje program antywiruso- wy według wskazówek.
Objaśnia przeznaczenie pod- stawowych elementów we- wnętrznych komputera (płyty głównej, procesora, kart roz- szerzających, pamięci we- wnętrznej, zasilacza).
Szereguje jednostki pamięci komputera według wielkości.
Rozróżnia najważniejsze gniazda służące do połączenia urządzeń zewnętrznych.
Wyjaśnia pojęcia: system ope- racyjny, zawieszenie kompute- ra, wskazywanie, kliknięcie, przeciąganie myszą, plik wy- konywalny, drzewo folderów, rozszerzenie, pliki danych, opcja.
Omawia zastosowanie ele- mentów okna.
Omawia zastosowanie okien komunikatów.
Objaśnia rolę Schowka pod- czas operacji kopiowania i przenoszenia.
Wymienia typy drukarek.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Konserwuje myszkę.
Analizuje różnice między pa- mięciami wewnętrznymi a ze- wnętrznymi komputera.
Charakteryzuje nośniki pamię- ci zewnętrznych (płyty CD-R, CD-RW, DVD).
Porównuje zasady pracy i zastosowania drukarek igło- wych, atramentowych i lase- rowych.
Łączy elementy zestawu kom- puterowego.
Prawidłowo reaguje na zawie- szenie się komputera.
Stosuje optymalne metody zmiany położenia i rozmiaru okna.
Prawidłowo reaguje na poja- wiające się w programie ko- munikaty.
Rozpoznaje rodzaj pliku na podstawie rozszerzenia jego nazwy (TXT, BMP, DOC).
Przewiduje na podstawie po- znanych rozszerzeń lub ikony reprezentującej plik, z jaką aplikacją jest on skojarzony.
Wyszukuje na dysku ikony plików wykonywalnych i uru- chamia za ich pomocą pro- gramy.
Uruchamia programy, korzy- stając z polecenia URUCHOM z menu START.
Uruchamia program, otwiera- jąc utworzony w nim doku- ment.
Tworzy na Pulpicie skrót do dysku, dokumentu i folderu oraz zmienia jego nazwę.
Tworzy nowy folder podczas zapisu pliku.
Tworzy nową wersję pliku na dysku za pomocą polecenia ZAPISZ JAKO ze zmianą loka- lizacji lub nazwy pliku.
Wybiera optymalną metodę do kopiowania, przenoszenia i usuwania grupy folderów lub plików.
Porządkuje pliki i foldery na dysku.
Porządkuje ikony na Pulpicie według własnego wyboru.
Obsługuje program antywiru- sowy zgodnie z potrzebami.
Prezentuje historię mikrokom- putera.
Definiuje sposób określania szybkości komputera.
Podaje wielokrotności jednost- ki pamięci komputera (1 bajta).
Omawia zastosowanie kart:
graficznej, dźwiękowej i sie- ciowej.
Objaśnia parametry wyświe- tlanego obrazu.
Omawia zadania systemu operacyjnego.
Wyjaśnia na czym polega in- stalacja programu.
Nazywa elementy i zawartość okna MÓJ KOMPUTER.
Wyjaśnia pojęcia: ścieżka dostępu, menu podręczne, In- ternet, kompatybilność kompu- terów, wielozadaniowość sys- temu, nagrywarka, rozdziel- czość.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Rozróżnia dwa typy kompute- rów osobistych: IBM PC i MAC.
Porównuje komputery stacjo- narne i przenośne.
Opisuje związek między sprzę- tową konfiguracją komputera a jego wydajnością.
Porównuje ilościowo różne rodzaje pamięci zewnętrznej.
Charakteryzuje port USB.
Odczytuje z instrukcji obsługi parametry urządzenia.
Ocenia jakość urządzenia na podstawie poznanych parame- trów.
Charakteryzuje napędy i no- śniki pamięci zewnętrznych, np.: streamer, Zip, MO.
Określa zastosowanie innych od poznanych urządzeń ze- wnętrznych (trackball, touch- pad, ploter).
Wykorzystuje okienko do za- bezpieczania dyskietki przed przypadkowym zapisem.
Ocenia różnice pracy w sys- temach DOS i WINDOWS.
Charakteryzuje nakładki sys- temowe (np. NC).
Sprawdza zasoby komputera.
Analizuje różnice w budowie okien różnych programów.
Odczytuje właściwości pliku lub folderu.
Wyszukuje dowolny plik, grupę plików lub folder za pomocą polecenia ZNAJDŹ z menu START, wykorzystując znaki globalne.
Tworzy skojarzenie rozszerze- nia pliku z aplikacją.
Zmienia wygląd Pulpitu, np.:
zmienia tapetę, atrybuty czcionki, kompozycję.
Tworzy grupę i skrót w menu START|PROGRAMY.
Wykorzystuje narzędzia sys- temowe: defragmentator dys- ków, scandisk.
Instaluje i uruchamia nieznane mu dotychczas programy komputerowe.
Obsługuje różne programy antywirusowe.
Wykraczające poza program, np.:
Rozróżnia typy slotów (gniazd).
Objaśnia zasadę dwójkowego systemu liczbowego.
Omawia cechy nowoczesnych kart graficznych i dźwięko- wych.
Omawia zastosowanie innych niż poznane na lekcji kart roz- szerzających (np.: telewizyjnej, wideo).
Wymienia producentów popu- larnych procesorów.
Omawia zasady powstawania kolorowych wydruków na dru- karce atramentowej oraz spo- soby polepszania wydruków.
Omawia wszystkie opcje okna ZAMKNIJ SYSTEM WIN- DOWS.
Wskazuje różnice w budowie okien różnych programów.
Objaśnia zastosowanie skró- tów klawiszowych w systemie Windows.
Wyjaśnia pojęcia: system bi- narny, sektor, klaster, dyskiet- ka systemowa, defragmentacja dysku.
Wskazuje na zadania polece- nia DODAJ/USUŃ PROGRA- MY.
Omawia konsekwencje mody- fikowania folderu WINDOWS.
3. PROGRAMY UŻYTKOWE
3.1. RYSOWANIE W EDYTORZE GRAFIKI
WYMAGANIA OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Uruchamia edytor grafiki wyko- rzystywany na lekcji.
Rysuje proste elementy gra- ficzne i figury geometryczne z wykorzystaniem myszki.
Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania kwadratów i kół.
Wypełnia kolorem gotowe elementy w edytorze grafiki.
Zapisuje prace w podanym folderze w proponowanym przez program formacie.
Zaznacza fragment rysunku, dobierając odpowiednią cechę narzędzia.
Przenosi fragment rysunku w inne miejsce na tym samym rysunku.
Kopiuje elementy rysunku, przeciągając je myszką z wy- korzystaniem klawisza CTRL.
Komponuje rysunki z goto- wych elementów, wykorzystu- jąc PRZYBORNIK.
Korzysta z podglądu wydruku.
Drukuje prace według wska- zówek.
Nazywa poznany edytor grafi- ki.
Wskazuje w edytorze grafiki PRZYBORNIK i PALETĘ KO- LORÓW.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Operuje kolorem pierwszo- i drugoplanowym.
Rysuje proste elementy gra- ficzne, prawidłowo dobierając z PRZYBORNIKA narzędzie i jego cechy.
Posługuje się poleceniem COFNIJ do zmiany wykonanej pracy.
Wykonuje proste rysunki we- dług określonego wzoru.
Korzysta z LUPY do korekty rysunku.
Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania linii pozio- mych, pionowych, pod kątem 45o.
Wypełnia gotowe elementy, pobierając kolor z rysunku.
Dołącza napisy do rysunku w wybranym miejscu, dobierając kolor napisu i tła.
Korzysta ze Schowka do ko- piowania i przenoszenia frag- mentów rysunku.
Przekształca rysunki i ich fragmenty (np. obraca, pochy- la, odwraca kolor).
Zmienia rozmiary elementów rysunku.
Wstawia do tworzonego obra- zu rysunki z pliku.
Drukuje przygotowane prace bez zmiany ustawień
.
Wyjaśnia pojęcia: grafika komputerowa, edytor grafiki, blok, Schowek.
Objaśnia zastosowanie ele- mentów okna edytora grafiki.
Objaśnia zastosowanie Schowka.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Ustala atrybuty rysunku w edytorze grafiki.
Wykorzystuje klawisz SHIFT podczas rysowania wieloką- tów.
Rysuje okręgi i koła.
Dokonuje poprawek w pracach graficznych, wykorzystując siatkę pikseli.
Zapisuje rysunki w formatach JPG lub GIF.
Dokonuje wyboru czcionki i jej atrybutów.
Wybiera optymalne metody kopiowania, przenoszenia i usuwania zaznaczonego frag- mentu rysunku.
Wykorzystuje poznane opera- cje do uzyskania cienia.
Świadomie podejmuje decyzję o zapisywaniu lub rezygnacji z zapisu zmian w pliku na dysku.
Tworzy pliki zawierające frag- menty rysunków.
Wykonuje ilustracje na zadany temat z wykorzystaniem po- znanych narzędzi i funkcji pro- gramu graficznego.
Dobiera parametry drukowa- nia: orientację strony, liczbę kopii, zakres stron.
Omawia przeznaczenie i zalety edytora grafiki.
Wskazuje inne od poznanych programy do edycji grafiki.
Omawia różnice w operowaniu zaznaczonym fragmentem ry- sunku z tłem i bez tła.
Rozpoznaje pliki graficzne na podstawie ich rozszerzeń.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Tworzy według własnego pro- jektu rysunki i bogate kolory- stycznie kompozycje graficzne.
Wykorzystuje poznane opera- cje do uzyskania efektu per- spektywy.
Tworzy ozdobne napisy.
Stosuje poznane na plastyce zasady kompozycji, zwracając uwagę na estetykę i walory ar- tystyczne tworzonego obrazu.
Dopasowuje rozmiar obrazu do tworzonego rysunku.
Obsługuje szkolną drukarkę.
Wyjaśnia pojęcie piksela.
Rozpoznaje pliki graficzne na podstawie ich rozszerzeń.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Charakteryzuje formaty map bitowych.
Definiuje i wykorzystuje kolory niestandardowe.
Wykorzystuje skróty klawiszo- we do pracy z edytorem grafi- ki.
Wykorzystuje inny od pozna- nego program graficzny.
Projektuje i wykonuje prace graficzne o praktycznym za- stosowaniu.
Tworzy tapety na Pulpicie z własnych prac lub zrzutów ekranów.
Dostosowuje elementy okna programu do własnych po- trzeb.
Wykraczające poza program, np.:
Wskazuje podobieństwa i róż- nice w pracy w różnych pro- gramach graficznych.
Wskazuje różnice między gra- fiką bitmapową a grafiką wek- torową.
Objaśnia pojęcie i cel konwer- sji plików graficznych.
3.2. PRACA Z EDYTOREM TEKSTU
WYMAGANIA OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Prawidłowo uruchamia i koń- czy pracę z edytorem tekstu wykorzystywanym na lekcji.
Pisze proste teksty z zastoso- waniem małych i wielkich liter oraz polskich znaków diakry- tycznych i odstępów.
Zapisuje tekst w pliku na dys- ku jedną z poznanych metod.
Otwiera z dysku gotowy do- kument.
Wyświetla dokument w róż- nych widokach.
Zmienia marginesy i orientację strony według podanego wzo- ru.
Przegląda tekst, stosując paski przewijania.
Wyszukuje usterki w gotowym tekście i wprowadza poprawki, stosując klawisze do kasowa- nia znaków.
Zaznacza dowolny fragment tekstu w edytorze tekstowym jedną z poznanych metod.
Wykonuje operacje na bloku:
usunięcie, przeniesienie w in- ne miejsce, kopiowanie.
Dokonuje operacji wyrówny- wania tekstu, zmiany rodzaju czcionki i jej atrybutów.
Drukuje przygotowane prace bez zmiany ustawień
.
Nazywa poznany edytor tek- stu.
Wskazuje elementy okna edy- tora tekstu.
Rozróżnia w tekście kursor tekstowy i kursor myszy.
Wskazuje i nazywa elementy strony dokumentu: wiersz, akapit, wcięcie w tekście.
Wyjaśnia pojęcia: blok, czcionka, edytor tekstu.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Stosuje zasadę częstego zapi- sywania tworzonego dokumen- tu.
Ustala parametry dotyczące układu strony (rozmiar, orien- tację strony, szerokość margi- nesów).
Stosuje klawisze sterowania kursorem i kombinacje klawi- szy (HOME, END, PG UP, PG DN, CTRL + HOME, CTRL + END) do przeglądania tekstu.
Posługuje się poleceniem COFNIJ, aby anulować wyko- naną operację.
Dokonuje następujących zmian w tekście: dopisywanie nowego akapitu, wstawianie i kasowanie akapitu według podanego wzoru.
Stosuje w tekście wcięcia w pierwszym wierszu akapitu i wcięcia akapitu.
Dzieli tekst na akapity i wsta- wia pusty akapit.
Formatuje akapit według podanego wzoru.
Odtwarza treść i format wzor- ca dokumentu.
Dobiera parametry drukowa- nia: orientację strony, liczbę kopii, zakres stron.
Wyjaśnia pojęcia: redagowa- nie i formatowanie dokumentu, wiersz, akapit, wcięcie w tek- ście, wyrównanie tekstu, ła- manie wiersza.
Omawia zastosowanie edytora tekstu.
Wyjaśnia znaczenie częstego zapisywania tworzonego do- kumentu w pliku na dysku.
Wskazuje elementy okna edy- tora tekstu i objaśnia ich za- stosowanie.
Wyjaśnia rolę klawisza ENTER w redagowaniu tekstu.
Wskazuje, jakie rozszerzenie nazwy pliku zawierają doku- menty tekstowe tworzone na lekcji.
Omawia charakterystyczne cechy poznanych wzorcowych dokumentów.
Wymienia nazwy najczęściej używanych czcionek.
Wyjaśnia potrzebę różnicowa- nia rodzajów czcionek w do- kumencie i zróżnicowanego wyglądu akapitu.
Omawia etapy przygotowania dokumentu do druku.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Charakteryzuje różne rodzaje wyrównania tekstu.
Ocenia układ treści i format wzorcowych dokumentów.
Dobiera tryb pracy edytora do wykonanej operacji poprawia- nia tekstu.
Wybiera optymalną metodę zaznaczania tekstu.
Pracuje w różnych widokach.
Stosuje poznane czynności redagowania tekstu, wprowa- dzając zmiany i poprawki w celu dopracowania jego treści.
Zmienia odstępy między wier- szami i akapitami, korzystając z polecenia AKAPIT z menu FORMAT.
Rozmieszcza tekst w kolum- nach, wykorzystując tabulato- ry.
Umieszcza w tekście rysunki.
Redaguje i formatuje proste teksty według poznanych wzo- rów (list, zaproszenie).
Ustala jakość wydruku.
Dobiera ustawienia margine- sów do rodzaju drukowanego dokumentu.
Wymienia inne od poznanych programy do edycji tekstów.
Wskazuje i nazywa elementy strony dokumentu: margines, wcięcie pierwszego akapitu, nagłówek, stopka, przypis.
Wyjaśnia pojęcie widoków dokumentu i omawia ich ro- dzaje.
Omawia parametry wpływają- ce na wygląd strony dokumen- tu.
Objaśnia zasady rozmiesz- czania tekstu na stronie.
Omawia tryby pracy edytora i ich rodzaje.
Omawia pojęcie indeksu gór- nego i dolnego.
Wyjaśnia pojęcie tabulatora i sposoby jego ustalania.
Wymienia rodzaje tabulatorów.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Sprawnie pisze na klawiaturze.
Używa kombinacji klawiszy w pracy z edytorem tekstu.
Ocenia, jak dobór parametrów układu strony wpływa na jej wygląd.
Dobiera rodzaj tabulatora do wyrównania kolumn tekstu.
Redaguje i formatuje tekst na zadany oraz dowolny temat z wykorzystaniem różnych na- rzędzi i funkcji poznanego edy- tora tekstu, nadając mu wy- gląd stosowny do jego treści.
Biegle obsługuje szkolną dru- karkę.
Wyjaśnia pojęcia: margines, wcięcie pierwszego akapitu, nagłówek, stopka, przypis, twarda spacja.
Rozróżnia rozszerzenia nazw plików nadawane przez edyto- ry tekstu.
Rozróżnia czcionki szeryfowe i bezszeryfowe.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Wstawia zakładki do tekstu.
Charakteryzuje operacje wy- równywania kolumn tekstu za pomocą tabulatorów.
Opracowując dokument, do- biera format do jego treści oraz zwraca uwagę na jego estetyczny wygląd.
Wstawia do dokumentów obiekty WordArt.
Ozdabia teksty klipartami.
Formatuje wstawione do do- kumentu obiekty graficzne.
Wstawia do tekstu tabele.
Formatuje tabelę.
Wykorzystuje inny od pozna- nego edytor tekstu.
Dostosowuje paski narzędzi do własnych potrzeb.
Pracuje z nagłówkiem i stopką, ustala ich format.
Wykraczające poza program, np.:
Omawia pojęcie zakładki umieszczonej w tekście i jej zastosowanie.
Wskazuje podobieństwa i róż- nice w pracy w różnych pro- gramach tekstowych.
Omawia zaawansowane na- rzędzia edytora tekstu.
3.3. OBLICZENIA W ARKUSZU KALKULACYJNYM
WYMAGANIA OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Prawidłowo rozpoczyna i koń- czy pracę z arkuszem kalkula- cyjnym wykorzystywanym na lekcji.
Odczytuje adres komórki.
Umieszcza w komórkach ar- kusza dane i prawidłowo zapi- suje gotowe formuły.
Tworzy proste formuły, stosu- jąc cztery podstawowe działa- nia matematyczne.
Otwiera nowy dokument.
Przegląda zawartość arkusza kalkulacyjnego.
Zmienia zawartość komórki.
Zapisuje arkusz na dysku.
Zaznacza obszar komórek.
Umieszcza w komórkach dane przez kopiowanie lub wypeł- nianie.
Nazywa poznany na lekcji arkusz kalkulacyjny.
Wskazuje charakterystyczne elementy okna arkusza kalku- lacyjnego.
Rozróżnia w arkuszu kursor komórki aktywnej, tekstowy i myszy.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Wykonuje w arkuszu oblicze- nia, tworząc proste formuły.
Umieszcza w komórkach for- muły przez kopiowanie i wy- pełnianie.
Wykonuje obliczenia, wyko- rzystując w formułach poznane funkcje.
Umieszcza w komórkach serie danych (ciąg wartości).
Modyfikuje arkusz, dodając lub usuwając wiersze i kolumny.
Zmienia format danych według wzorca.
Rozróżnia arkusz kalkulacyjny rozumiany jako program i jako dokument.
Wyjaśnia pojęcia: arkusz kal- kulacyjny, kolumna, wiersz, pasek formuły, komórka, ob- szar, pole nazwy, obszar ro- boczy, siatka, zakładka, adres komórki, zakres komórek, ko- mórka aktywna, formuła, ope- rator działań, seria danych (ciąg wartości).
Objaśnia zastosowanie cha- rakterystycznych elementów okna arkusza kalkulacyjnego.
Wymienia typy danych wpro- wadzanych do arkusza.
Omawia zasady tworzenia i przeznaczenie formuł.
Opisuje budowę i sposób sformatowania wzorcowych arkuszy.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Wykorzystuje różne sposoby wprowadzania zmian do komó- rek arkusza.
Wybiera optymalny sposób poruszania się po arkuszu kal- kulacyjnym.
Charakteryzuje różnicę między odpowiednimi typami danych.
Zapisuje złożone wyrażenia arytmetyczne w postaci formuł.
Analizuje treść pojawiających się w programie komunikatów o błędach i poprawia je.
Wybiera optymalną metodę zaznaczania obszaru.
Analizuje skutki kopiowania formuł i wypełniania komórek formułami, w których zastoso- wano adresowanie względne.
Dostrzega potrzebę stosowa- nia funkcji do wykonywania omawianych operacji.
Ocenia wygląd i czytelność wzorcowo sformatowanych ar- kuszy.
Dobiera właściwy format da- nych.
Nadaje arkuszom odpowiedni format, dbając o ich czytel- ność, przejrzystość i estetykę.
Omawia przeznaczenie i zale- ty arkusza kalkulacyjnego.
Objaśnia zasady wykonywania obliczeń w arkuszu.
Wskazuje jakie zmiany zacho- dzą w formule po jej skopio- waniu.
Wyjaśnia, na czym polega adresowanie względne komó- rek.
Wyjaśnia pojęcia: funkcja, argument.
Wymienia elementy formato- wania.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Wykorzystuje kombinacje kla- wiszy i skróty klawiszowe w pracy z arkuszem kalkulacyj- nym.
Stosuje optymalne metody wprowadzania danych i formuł do komórek arkusza kalkula- cyjnego.
Wykorzystuje poznane narzę- dzia i dostępne w arkuszu kal- kulacyjnym operacje do roz- wiązywania zadań z różnych dziedzin i do właściwego pre- zentowania ich wyników.
Analizuje dane z gotowych wykresów.
Wyjaśnia istotę adresowania względnego komórek.
Wskazuje inne od poznanych operacje, których wykonywa- nie wymaga stosowania funk- cji.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Charakteryzuje stosowane w formułach adresowanie bez- względne i mieszane.
Wykorzystuje w formułach wykonujących obliczenia optymalne sposoby adreso- wania komórek.
Stosuje w formułach funkcję logiczną JEŻELI.
Wykonuje obliczenia w innym od omawianego na lekcji arku- szu kalkulacyjnym.
Tworzy wykresy do wykony- wanych zadań.
Wykraczające poza program, np.:
Wyjaśnia potrzebę stosowania w formułach różnego typu ad- resowania komórek.
WYMAGANIA OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Prawidłowo uruchamia i koń- czy pracę z programem obsłu- gi baz danych wykorzystywa- nym na lekcji.
Otwiera gotową bazę danych.
Pracuje w bazie danych we wskazanym przez nauczyciela widoku.
Przegląda bazę danych z wy- korzystaniem przycisków przeglądania rekordów oraz sterowania kursorem.
Odczytuje informacje z wybra- nego rekordu.
Modyfikuje zawartość bazy danych, wpisując nowe lub poprawiając istniejące dane w polach bazy.
Zapisuje w nowym pliku zmo- dyfikowaną bazę danych.
Wyjaśnia pojęcie baza danych.
Wymienia zalety komputero- wego gromadzenia i przetwa- rzania danych.
Podaje przykłady kartotekowej bazy danych znanych z życia codziennego.
Rozróżnia elementy bazy da- nych: rekord, pole.
Nazywa wykorzystywany na lekcji program do obsługi baz danych.
Wskazuje charakterystyczne elementy okna programu ob- sługi baz danych.
Wskazuje pola i rekordy w bazie danych wykorzystywanej na lekcji.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Porównuje sposoby korzysta- nia z „papierowych” i kompute- rowych baz danych.
Charakteryzuje kartotekową bazę danych.
Określa typy pól i ich zawar- tość.
Przegląda bazę danych z wy- korzystaniem polecenia IDŹ DO z menu EDYCJA.
Wyszukuje w bazie danych informacje na podstawie za- wartego w nich ciągu znaków.
Sortuje bazę danych według podanego klucza.
Oznacza rekordy baz danych.
Wyświetla lub ukrywa ozna- czone rekordy według poda- nych wskazówek.
Modyfikuje bazę danych, do- dając i usuwając z niej rekor- dy.
Rozróżnia pojęcie bazy da- nych rozumianej jako zbiór da- nych i jako program (system) obsługi danych.
Omawia przeznaczenie baz danych.
Wymienia podstawowe opera- cje wykonywane przez pro- gramy obsługi bazy danych.
Wyjaśnia pojęcia: formularz, tabela, rekord, pole.
Omawia cechy pól baz da- nych.
Objaśnia zastosowanie cha- rakterystycznych elementów okna programu obsługi baz danych.
Omawia sposoby przeglądania baz danych.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Charakteryzuje operacje wy- konywane w bazach za pomo- cą programów ich obsługi.
Dostosowuje sposób przed- stawiania danych w bazach danych (widok: tabela lub for- mularz) w zależności od infor- macji, jaką chce odczytać.
Dobiera klucz sortowania.
Wyświetla lub ukrywa ozna- czone rekordy w zależności od potrzeb.
Buduje filtr według podanego wzoru.
Wyszukuje informacje, stosu- jąc filtry.
Zapisuje w nowym pliku zmo- dyfikowaną bazę danych.
Wyjaśnia rolę rekordu i rolę pola w bazie danych.
Omawia strukturę kartotekowej bazy danych.
Objaśnia rolę operacji sorto- wania w wyszukiwaniu da- nych.
Wymienia sposoby wyszuki- wania danych w bazie danych.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Wykorzystuje kombinacje kla- wiszy i skróty klawiszowe w pracy z bazą danych.
Analizuje wykorzystanie karto- tekowej bazy danych.
Buduje filtr, dostosowując go do określonego przypadku wy- szukiwania informacji.
Stosuje spójnik ORAZ i LUB w filtrach.
Wybiera optymalną metodę przeglądania, wyszukiwania i modyfikowania informacji w bazie danych.
Porównuje poznane sposoby przeglądania i wyszukiwania informacji.
Porównuje znane sposoby wyszukiwania informacji – wskazuje ich wady i zalety.
Omawia zastosowanie filtru w wyszukiwaniu informacji w ba- zie danych.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Porównuje bazy danych róż- nych typów.
Uzasadnia konieczność sto- sowanie różnych typów baz danych.
Posługuje się programem do obsługi relacyjnej bazy da- nych.
Tworzy filtry złożone z wielu warunków.
Wprowadza do pól baz danych formuły obliczające ich zawar- tość.
Wykraczające poza program, np.:
Podaje przykłady i zastosowa- nie różnych typów baz danych.
Omawia struktury relacyjnej i hierarchicznej bazy danych.
WYMAGANIA OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Obsługuje według wskazówek programy multimedialne po- znawane na lekcji.
Uruchamia wybraną przeglą- darkę internetową.
Wprowadza w polu adreso- wym przeglądarki podany ad- res internetowy.
Otwiera w przeglądarce stronę WWW o podanym adresie.
Przegląda otwartą stronę WWW.
Określa źródło informacji: pro- gram edukacyjny, encyklope- dia, słownik, strona WWW.
Wyjaśnia pojęcia: multimedia, programy multimedialne, pro- gramy edukacyjne, Internet.
Wymienia rodzaje programów multimedialnych.
Nazywa przeglądarkę interne- tową wykorzystywaną na lek- cji.
Nazywa program pocztowy wykorzystywany na lekcji.
Wskazuje poznane elementy okna redagowania wiadomo- ści.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Obsługuje programy multime- dialne.
Wykorzystuje właściwości dokumentów hipertekstowych.
Rozpoznaje stronę główną (domową).
Korzystając z odsyłaczy, od- czytuje informacje zgroma- dzone na stronach WWW.
Otwiera strony WWW z dysku i przegląda je w trybie offline.
Odpowiada na zadane pyta- nia, korzystając ze zdobytych informacji.
Odbiera i odczytuje pocztę elektroniczną.
Wyjaśnia pojęcia: interaktyw- ność programu, hipertekst, od- syłacz (hiperłącze), sieć WWW, strona WWW, adres strony WWW, przeglądarka, wyszukiwarka, poczta elektro- niczna, e-mail, program pocz- towy, adres e-mail.
Omawia budowę dokumentów hipertekstowych.
Opisuje charakterystyczne cechy programów multime- dialnych.
Omawia ogólne zasady pracy z programami multimedialny- mi.
Wymienia nazwy najczęściej używanych przeglądarek.
Omawia przeznaczenie paska adresowego w oknie przeglą- darki.
Rozróżnia charakterystyczne elementy strony WWW.
Wyjaśnia znaczenie słowa kluczowego.
Rozróżnia tryby pracy prze- glądarki internetowej.
Wymienia charakterystyczne elementy okna programu pocz- towego.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Wybiera i wykorzystuje do- stępne opcje w programach multimedialnych.
Charakteryzuje elementy stro- ny WWW.
Wykorzystuje podstawowe funkcje przeglądarki do prze- glądania stron WWW.
Otwiera i obsługuje wskazane wyszukiwarki internetowe.
Wykorzystuje programy multi- medialne i dostępne strony in- ternetowe do znalezienia in- formacji na zadany temat.
Wstawia do dokumentu tek- stowego obiekty graficzne, dźwiękowe i filmowe, tworząc dokument multimedialny.
Tworzy proste formy wypowie- dzi na zadany temat z wyko- rzystaniem zgromadzonych in- formacji.
Porównuje pocztę tradycyjną i elektroniczną.
Redaguje i wysyła list elektro- niczny.
Wyjaśnia pojęcia: serwer, ser- wer pocztowy, skrzynka pocz- towa.
Omawia rolę elementów mul- timedialnych programów edu- kacyjnych, encyklopedii i słowników multimedialnych w przekazywaniu informacji.
Omawia charakterystyczne elementy okna przeglądarki.
Objaśnia rolę strony głównej.
Wymienia poznane wyszuki- warki.
Omawia zasady korzystania z wyszukiwarki internetowej.
Omawia elementy okna reda- gowania wiadomości.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Obsługuje dowolne programy multimedialne.
Wyszukuje w Internecie infor- macje z różnych dziedzin we- dług zainteresowań.
Optymalnie dobiera sposób pozyskiwania informacji z pro- gramów multimedialnych i In- ternetu na dowolny temat.
Korzysta z różnych wyszuki- warek internetowych.
Wykorzystuje programy multi- medialne i strony WWW do uzupełniania, utrwalania i we- ryfikowania swoich wiadomo- ści i umiejętności z różnych dziedzin.
Pozyskuje i gromadzi elemen- ty multimedialne z różnych źródeł.
Korzysta ze zgromadzonych informacji w celu opracowania własnych różnych form wypo- wiedzi.
Tworzy dokumenty multime- dialne na zadany temat.
Przesyła różnego rodzaju do- kumenty w formie załączników do listów e-mail.
Omawia korzyści wynikające z zastosowania programów edu- kacyjnych do zgłębiania, roz- szerzania i sprawdzania swojej wiedzy i umiejętności.
Wyjaśnia pojęcie: skrót HTTP.
Omawia zalety i wady poczty elektronicznej.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Dobiera programy multime- dialne do rozwiązywania pro- blemów z różnych dziedzin.
Wybiera sposób wyszukiwania informacji w Internecie i ocenia skuteczność tego sposobu.
Charakteryzuje inne niż strony WWW sposoby sięgania do zasobów i usług Internetu oraz wykorzystuje je do pozyskiwa- nia informacji i komunikacji in- ternetowej.
Wykorzystuje do tworzenia własnych prezentacji informa- cje wyszukane w zbiorach multimedialnych oraz Interne- cie.
Tworzy własną stronę WWW.
Wykraczające poza program, np.:
Omawia historię Internetu oraz sieci stron WWW.
Omawia typy plików (np.: MP3, AVI, WAV) stosowanych w do- kumentach multimedialnych.
5. ALGORYTMY
WYMAGANIA
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Przedstawia proste problemy z życia codziennego w postaci algorytmu sekwencyjnego.
Zapisuje przedstawiony algo- rytm sekwencyjny w postaci słownego opisu ciągu czynno- ści.
Podaje przykłady prostych problemów z życia codzienne- go, dla których można opra- cować algorytm rozwiązania.
Nazywa poznawany na lekcji program ELI do budowania schematów blokowych algo- rytmów.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Formułuje zadania w postaci problemów do rozwiązania.
Określa w zadaniu dane i cel do osiągnięcia.
Przedstawia algorytm z zasto- sowaniem instrukcji warunko- wej oraz iteracyjnej.
Zapisuje instrukcję warunkową oraz iteracyjną w postaci słow- nego opisu ciągu czynności.
Opracowuje algorytmy se- kwencyjne w postaci schema- tów blokowych.
Analizuje konstrukcję i śledzi przebieg działania klasycznych algorytmów rozwiązywania problemów liczbowych.
Wyjaśnia pojęcia: algorytm, instrukcja, schemat blokowy.
Omawia przykłady zadań nie- algorytmicznych.
Opisuje budowę schematu blokowego i jego elementów.
Wskazuje na zastosowanie poznanych algorytmów.
Rozróżnia schematy podsta- wowych konstrukcji algoryt- micznych.
Wskazuje elementy okna pro- gramu ELI.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Opracowuje algorytmy rozwią- zujące problemy z zastosowa- niem instrukcji warunkowej oraz iteracyjnej i przedstawia je w postaci schematów blo- kowych.
Wykonuje przykładowe algo- rytmy w programie ELI i sprawdza poprawność ich działania.
Modyfikuje gotowe algorytmy.
Omawia rolę schematu bloko- wego w przedstawianiu algo- rytmów.
Objaśnia zastosowanie ele- mentów okna programu ELI.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Dobiera metodę przedstawia- nia algorytmu do opracowane- go problemu.
Porównuje różne sposoby przedstawiania algorytmów.
Konstruuje w programie ELI schematy blokowe algorytmów rozwiązujących problemy licz- bowe.
Zapisuje, testuje i wykonuje za pomocą komputera samo- dzielnie skonstruowane algo- rytmy.
Omawia przykłady klasycz- nych algorytmów rozwiązują- cych problemy liczbowe.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Uzasadnia, że rozwiązania danego zadania nie można przedstawić w postaci algo- rytmu.
Charakteryzuje cechy algoryt- mu: poprawność, jednoznacz- ność, szczegółowość i uniwer- salność.
Wykraczające poza program, np.:
Omawia cechy programowania strukturalnego.
Wyjaśnia pojęcia: procedura, zmienna.
6. MODELOWANIE I SYMULACJA
WYMAGANIA
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
UMIEJĘTNOŚCI WIADOMOŚCI
Konieczne K
ocena dopuszczająca
Wykonuje symulację ruchu ciała po równi pochyłej.
Zmienia parametry badanego zjawiska fizycznego według wskazówek.
Odczytuje wnioski sformuło- wane w programie symulują- cym przebieg ruchu ciała po równi pochyłej.
Przeprowadza według wska- zówek proste symulacje w modelu Conwaya.
Wyjaśnia pojęcia: model, sy- mulacja komputerowa.
Podaje przykłady zastosowa- nia symulacji komputerowej w różnych dziedzinach.
Podstawowe K + P
ocena dostateczna
Bada w programie symulacyj- nym przebieg ruchu ciała po równi pochyłej, dobierając róż- ne parametry.
Przeprowadza symulację życia organizmów przy danych wa- runkach początkowych.
Zapisuje wnioski z przeprowa- dzonych badań.
Dostrzega zalety i ogranicze- nia programów symulacji kom- puterowej.
Rozszerzające (K + P) + R ocena dobra
Interpretuje otrzymane wyniki przeprowadzonych symulacji.
Rozpoznaje w modelu Con- waya układy komórek powsta- jące w wyniku symulacji.
Opisuje opracowany przez Johna Conwaya model życia organizmów żywych.
Dopełniające (K + P + R) + D ocena bardzo dobra
Ustala warunki początkowe symulacji w modelu Conwaya i przewiduje otrzymane wyniki.
Analizuje przebieg badanych zjawisk na podstawie przepro- wadzonej symulacji.
Dostrzega związek między początkowym układem organi- zmów a wynikiem symulacji.
Ponadprogramowe (K + P + R + D) + PP ocena celująca
Wykraczające poza program, np.:
Poszukuje odpowiednich po- czątkowych układów komórek w modelu Conwaya, aby zbu- dować określony model życia.
Ocenia korzyści posługiwania się symulacją na przykładzie poznanych programów.
Wykraczające poza program, np.:
Wyjaśnia pojęcie układu cy- klicznego.