Sprawozdanie z realizacji
Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie
na terenie miasta Złotów na lata 2014 – 2020 i z działalności Zespołu Interdyscyplinarnego do
spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie za rok 2014
Złotów, marzec 2015
Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na terenie Gminy Miasta Złotów na lata 2014 – 20120 został przyjęty do realizacji uchwałą nr XXXVIII.355.2014 w dniu 30 września 2014 roku. Od wielu lat na terenie Złotowa podejmowane są działania mające na celu pomoc rodzinom dotkniętym przemocą domową. Powyższy Program stanowi interdyscyplinarną strategię działań na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy domowej przez wszystkie instytucje i organizacje zobligowane do podejmowania działań w tym zakresie, działające na poziomie gminnym.
Głównym celem Programu jest przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w Gminie Miasto Złotów, zapewnienie ochrony jej ofiarom oraz skuteczne oddziaływanie na jej sprawców. Cel główny Programu realizowany jest w oparciu o cele szczegółowe:
1) wsparcie osób i rodzin dotkniętych przemocą domową,
2) podniesienie świadomości społecznej na temat zjawiska przemocy w rodzinie i możliwości uzyskania pomocy,
3) zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
4) zwiększenie działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie,
5) zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie i zwiększenie dostępności pomocy,
6) doskonalenie kadr pracujących ze sprawcami i ofiarami przemocy w rodzinie.
Zważywszy, że Program ten został przyjęty Uchwałą Rady Miasta na lata 2014 – 20120 jego główne działania i zamierzenia będą realizowane w latach następnych. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar na terenie miasta jest realizowany przez Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy, którego obsługę organizacyjno – techniczną zapewnia Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Złotowie.
Podstawą prawną działania Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie w Złotowie jest:
1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.);
2. Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.);
3. Uchwała Nr V/45/11 Rady Miejskiej z dnia 29 marca 2011 roku w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego
oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania,
4. Uchwała Nr VII/63/11 z dnia 28 czerwca 2011 roku zmieniającą uchwałę Nr V/45/11 w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania,
5. Zarządzenie Nr 107/11 Burmistrza Miasta Złotów z dnia 25 sierpnia 2011 roku
w sprawie powołania w Złotowie zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Do ustawowo określonych zadań Zespołu należy:
1) diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie,
2) podejmowanie działań w środowisku zagrożonym, przemocą w rodzinie, w celu przeciwdziałania temu zjawisku,
3) inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie,
4) rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym,
5) inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.
Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego działają w oparciu o porozumienia zawarte między burmistrzem miasta Złotowa a podmiotami, których przedstawiciele wchodzą w skład Zespołu. Z uwagi na rozmiar zjawiska oraz usprawnienie działań Zespołu Zarządzeniem Burmistrza Miasta Złotowa Nr140.2014 z dnia 29 września 2014 roku powołano do składu Zespołu nowych członków – tj. Ewę Pyszka, Iwonę Pałuczak, Grażynę Moczarską i Barbarę Czarnotta – pracowników socjalnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Złotowie.
Aktualny skład Zespołu Interdyscyplinarnego:
Nazwisko i imię Instytucja Stanowisko służbowe Jolanta Witkowska
Przewodniczący ZI Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej Starszy specjalista pracy socjalnej
Bożena Spychała
sekretarz ZI Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej Inspektor
Dziamska Agnieszka Sąd Rejonowy
w Złotowie Kurator Gapińska Olimpia Komenda Powiatowa Policji
w Złotowie Policjant
Fruzińska Julia Sąd Rejonowy
w Złotowie
Kurator zawodowy Grzybek Anita Szkoła Podstawowa Nr 1 w
Złotowie
Pedagog
Kowalska Katarzyna Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Złotowie
Specjalista pracy socjalnej
Manikowska Karina Szpital Powiatowy
w Złotowie
Pielęgniarka epidemiologiczna
Olencka Hanna Miejska Komisja
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
w Złotowie
Psycholog, członek komisji
Piechocka Grażyna Zespół Szkół
Samorządowych Nr 1 w Złotowie
Pedagog
Piętka Mirosława Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Złotowie
Specjalista pracy socjalnej Alicja Andrzejewska Towarzystwo Przyjaciół
Dzieci
Prezes
Pyszka Ewa Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Złotowie Specjalista pracy socjalnej Czarnotta Barbara Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Złotowie Pracownik socjalny Moczarska Grażyna Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Złotowie
Pracownik socjalny Pałuczak Iwona Miejski Ośrodek Pomocy
Społecznej w Złotowie
Pracownik socjalny
Anna Suchodół Powiatowe Centrum Pomocy
Rodzinie
Psycholog
W roku 2014 roku w ramach swej działalności Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizował działania zawarte w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochronie ofiar przemocy gminy miasto Złotów w zakresie:
• koordynacji współpracy lokalnych podmiotów na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej – w ramach 5 posiedzeń Zespołu, na których omawiano współpracę instytucji, ustalano zasady współdziałania, dokonywano niezbędnych korekt i uzgodnień mających na celu poprawę koordynacji współpracy,
• organizacji szkoleń i spotkań informacyjno - edukacyjnych w 2014 Zespół zorganizował i przeprowadził:
- 1 spotkanie o charakterze informacyjno - edukacyjnym dla członków Zespołu dotyczące procedur kierowania na leczenie p/alkoholowe prowadzone przez członka Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- 3 szkolenia w zakresie „Procedura Niebieskich Kart”, w tym 1 dla nowo powołanych członków Zespołu,
• rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym – działanie to było realizowanie poprzez: dystrybucję ulotek, plakatów skierowanych do ofiar przemocy w rodzinie, umieszczenie plakatów na tablicy informacyjnej w MOPS i innych instytucjach, a także stronę internetową prowadzoną przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Złotowie www.mopszlotow.pl (informacje umieszczone i aktualizowane w zakładce „Zespół Interdyscyplinarny”),
• udzielanie informacji i wyjaśnień głównie ofiarom przemocy domowej o możliwościach uzyskania wsparcia na terenie Złotowa (w ramach indywidualnych kontaktów z zainteresowanymi), informacji w zakresie przepisów prawnych oraz stosowania procedury związanej z przemocą w rodzinie, przekazywanie informacji sprawcom przemocy o prawnych konsekwencjach stosowania przemocy w rodzinie,
• diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie na terenie Złotowa – Zespół Interdyscyplinarny gromadził i analizował dane dotyczące zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Złotowa,
• podejmowanie interwencji wobec rodzin dotkniętych przemocą - działania te realizowano w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty”, którą określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty oraz wzorów Formularzy „Niebieska Karta”. Procedura obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy.
W ubiegłym roku do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 53 formularzy „Niebieska Karta cz. A”. Procedura ta została wszczęta przez Komendę Powiatową Policji w Złotowie w 52 zgłoszeniach, i 1 zgłoszenie dokonane przez Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Złotowie.
Procedurą Niebieskie Karty” objęto łącznie 38 rodzin liczących ogółem 108 osób, w tym 38 kobiet, 45 mężczyzn i 25 dzieci.
Liczba ogólna osób dotkniętych przemocą – 67 , w tym 25 dzieci.
Ponadto w 2014 roku członkowie Zespołu prowadzili 11 spraw związanych z procedurą Niebieskiej Karty z lat ubiegłych.
W 11 rodzinach dochodziło do kolejnych interwencji domowych. W zakresie niezbędnym do
udokumentowania nowego zdarzenia funkcjonariusze KPP ponownie wypełnili formularz
„ Niebieska Karta”cz. A.
Tabela 1. Dane dotyczące przemocy w rodzinie w zestawieniu za 2014 rok na podstawie Niebieskich Kart, które wpłynęły do Zespołu:
Sprawcy Przemocy: 2014 rok
Kobiety 2
Mężczyźni 36
Nieletni 0
Liczba ofiar przemocy domowej w tym:
dzieci
67 25
Źródło: dane własne Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie w Złotowie
Tabela 2. Rodzaje stosowanej przemocy w liczbach wg NK cz. A.
Rok Przemoc
fizyczna Przemoc fizyczna z uszkodzeniem ciała
Przemoc psychiczna Inny rodzaj zachowań
2014 25 14 38 22
Źródło: dane własne Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie w Złotowie
Na podstawie analizy posiadanej dokumentacji wynika, iż sprawcy przemocy to głównie mężczyźni, stosujący przemoc fizyczną i psychiczną po spożyciu alkoholu. W stosunku do sprawców przemocy domowej zostały podjęte następujące działania:
1 osoba ( sprawca przemocy ) dobrowolnie uczestniczyła w 6 – cio tygodniowym leczeniu p/alkoholowym w Piecewie.
- w 1 przypadku podjęto działania dot. odizolowania sprawcy od rodziny - 4 osoby ( sprawcy przemocy ) objęte zostały dozorem kuratora
- 1 osoba została pozbawiona wolności
- w 4 przypadkach wszczęto dochodzenie prowadzone przez Komendę Powiatową Policji w Złotowie
- 1 rodzina skorzystała z terapii rodzinnej
- w 3 sprawach toczy się postępowanie sądowe o przymusowe leczenie alkoholowe
- 1 osoba skierowana do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Działania na rzecz ofiar przemocy i ich rodzin:
- 1 interwencja w Urzędzie Miejskim celem rozwiązania problemu mieszkaniowego byłych małżonków
- 6 rodzin objętych jest nadzorem kuratora z Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego w Złotowie
Sytuacja rodzinna ofiar przemocy domowej jest systematycznie monitorowana przez pracowników socjalnych MOPS oraz dzielnicowych KPP.
W roku 2014 18 rodzin dotkniętych przemocą domową zostało objętych pomocą społeczną MOPS w tym: pomocą finansową – 17, pomocą w formie usług opiekuńczych – 2, bezpłatnymi posiłkami – 3, schronienie w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Pile – 1 rodzina ( matka z trójką dzieci ), schronienie w Noclegowni dla bezdomnych w Złotowie – 1 osoba ( sprawca przemocy – postanowienie Sądu ). Ponadto pracownicy socjalni MOPS udzielają osobom i rodzinom wsparcia w formie szeroko rozumianej pracy socjalnej.
Osoby dotknięte problemem przemocy w rodzinie mogą skorzystać z poradnictwa specjalistycznego tj. prawnego i psychologicznego prowadzonego przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Złotowie. Natomiast Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Złotowie w ramach swoich zadań prowadzi m.in. Punkt Konsultacyjny dla osób uzależnionych , współuzależnionych i ofiar przemocy. Placówki oświatowe jak szkoły podstawowe prowadzą działania dydaktyczno - profilaktyczne z zakresu zapobiegania agresji słownej i fizycznej w kontaktach z opiekunami i rówieśnikami. Dzieci mają możliwość korzystania z pomocy Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej.
W celu rozwiązania problemu przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach Zespół powołał 38 grup roboczych. W każdej grupie roboczej działał dzielnicowy i pracownik socjalny, który był zarazem koordynatorem grupy roboczej. Ponadto skład grupy roboczej ustalano adekwatnie do sytuacji rodzinnej. W przypadku: rodzin z dziećmi powoływano pedagogów szkolnych lub psychologa, rodzin objętych nadzorem kuratora powoływano kuratora zawodowego lub społecznego, w rodzinach z problemem alkoholowym powoływano członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
W 8 sprawach, które wpłynęły do Zespołu w 2014 roku zakończono procedurę Niebieskiej Karty.
Na funkcjonowanie Zespołu Interdyscyplinarnego przeznaczono z budżetu kwotę 3.109,89 zł w tym: szkolenia – 800,00 zł, delegacje służbowe 74,51zł, wyrób pieczątek,ulotek informacyjnych, usługi pocztowe – łącznie 432,95 zł, zakup książki o tematyce przemocy domowej – 125, 00 zł, zakup drukarki, alkomatu, materiałów biurowych – na łączną kwotę 1398,43 zł, korespondencja – usługi doręczyciela – 279,00 zł).
Wnioski końcowe
Problemy rodzin dotkniętych przemocą domową mogą być skutecznie rozwiązywane jedynie przy efektywnej współpracy różnych osób i instytucji. Zasadnym jest wzmocnienie działań skierowanych do sprawców przemocy, w tym w zakresie programów korekcyjno- edukacyjnych, oraz działania o charakterze motywacyjnym. Z uwagi na interdyscyplinarność problemu przemocy w rodzinie istotnym czynnikiem zwiększającym skuteczność rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy domowej jest doskonalenie kadr, a przede wszystkim współdziałanie lokalnych instytucji, poprzez przekazywanie istotnych informacji w obszarze prowadzonych postępowań przez policję i prokuraturę.
Mając na uwadze skalę zjawiska, koniecznym staje się rozważenie możliwości utworzenia punktu interwencji kryzysowej świadczącego pomoc: psychologiczną, pomoc socjalną (praca socjalna), pomoc prawną, psychoterapię.
Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie
Jolanta Witkowska
