Język polski
zagadnienia do opracowania 22.06.2020-26.06.2020 klasa 1 Tb P
3h
Temat: Nowożytna tragedia Jana Kochanowskiego- Odprawa posłów greckich (2h)
1. Geneza tragedii
Pełny tytuł utworu brzmi -Odprawa posłów greckich podana na teatrum przed Królem Jego Mością i Królową Jej Mością w Jazdowie pod Warszawą, dnia dwunastego stycznia Roku Pańskiego MDLXXVIII na feście u Jego Mości Pana Podkanclerzego Koronnego. To pierwsza i najdoskonalsza polska humanistyczna tragedia.
Dokładny czas powstania utworu nie jest znany, jednak z listów Kochanowskiego do kanclerza Jana Zamoyskiego wynika, że dramat był gotowy pod koniec 1577r. Zastał wydany w Warszawie ( pozostałe utwory poety wydano w Krakowie ).
Tragedia została po raz pierwszy wystawiona podczas zaślubin Jana Zamoyskiego z Krystyną Radziwiłłówną w 1578r. w dzisiejszym Zamku Ujazdowskim. Obecni na przedstawieniu goście odebrali ten tekst jako pobudkę do działań przed spodziewaną wojną z Moskwą. Szlachta była wewnętrznie skłócona, panowały warcholstwo i przekupstwo. Poeta uważał, że te negatywne postawy stanowią niebezpieczeństwo dla kraju.
2. Problematyka utworu .
Dramat odwołuje się do mitu trojańskiego, który Kochanowski znał głównie Iliady Homera oraz tragedii antycznych. Poeta koncentruje się na przybyciu greckich posłów do Troi, którzy żądają oddania porwanej przez Aleksandra( Parysa) Heleny jej prawowitemu małżonkowi -Menelaosowi. Kluczowe znaczenie ma narada, podczas której padają różne propozycje rozwiązania konfliktu. Ostatecznie Trojańczycy odmawiają zwrócenia Heleny i stają przed groźbą wojny.
3. Tragedia humanistyczna (renesansowa)
Wyrosła z tragedii antycznej, głównie rzymskiej, o czym świadczą : budowa - prolog, dialog, partie śpiewane
obecność chóru-wyrażał racje nadrzędne, brał udział w dialogu lub sygnalizował przerwy między aktami zasada trzech jedności
mimesis ( naśladowanie rzeczywistości )
katharsis oznaczało dla humanistów naukę moralną
Tragedia była przeznaczona do czytania, dlatego miała charakter recytacyjny a nie teatralny. Dominowały w niej funkcje: moralistyczna i retoryczna (często stawała się narzędziem polemiki religijnej lub politycznej) 4. Najważniejsi bohaterowie:
Aleksander- Parys, syn króla Priama Antenor- polityk trojański
Helena- żona Menelaosa Priam - władca Troi
Kasandra - córka króla Priama, wieszczka Ulisses - Odyseusz, poseł grecki
Menelaos- mąż Helen, król Sparty
5. Problematyka utworu- przebieg zdarzeń w utworze:
czas i miejsce zdarzeń
plan wydarzeń
przebieg rady królewskiej
Priam jako ojciec i władca
sytuacja Heleny
na czym polega uniwersalny charakter utworu Kochanowskiego ?
Temat: O nierządne królestwo ! O władzy rządzących i bezwolności obywateli w skorumpowanym państwie. Odprawa posłów greckich (1h)
1. Jaką sytuację przedstawia Antenor w swoim monologu?
2. Przeanalizuj dialog między Antenorem a Aleksandrem- Parysem; weź pod uwagę oczekiwania Aleksandra wobec Antenora i sposoby, które stosuje, aby osiągnąć cel; stanowisko Antenora wobec postawy Aleksandra ; funkcję zastosowanej przez autora stychomytii
3. Scharakteryzuj Aleksandra i Antenora 4.Jakie cechy przypisuje chór młodości ?
5. Do kogo chór adresuje swoja wypowiedź ( Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie )
6. Na czy polega szczególna rola rządzących; jakimi nadrzędnymi wartościami powinni się kierować?
7.Jakie przestrogi formułuje chór wobec rządzących krajem?
8.Określ funkcję zabiegów językowych użytych w tekście
Zabieg językowy Przykład Funkcja Apostrofa
Czasownik w trybie
rozkazującym Czasownik w 1 os. lp.
9. Jaką funkcję pełni chór w tragedii Kochanowskiego ? 10.Wyjaśnij znaczenie słów Ulissesa o nierządne królestwo 11. Jak Ulisses ocenia młodzież i jej wpływ na losy państwa?
12.Wskaż środki językowe, które nadają wypowiedzi Ulissesa retoryczny charakter.
13. Jak Kasandra przedstawia swoją sytuację ? ; co przepowiada Kasandra ?
14. Wymień rady, których udziela wieszczka mieszkańcom Troi. Jaki środki językowe podkreślają ekspresję wypowiedzi Kasandry?
15. Czy możemy uznać Kasandrę za bohaterkę tragiczną ? ; uzasadnij swoja opinię
Po wakacjach wracamy do omawianych zagadnień (powtórzenie wiadomości). Ponadto zaczniemy omawiać dramaty Szekspira - Romeo i Julia , Makbet.
Ważne
Proszę przeczytać powieść H. Sienkiewicza Potop (3t)!!!
