Gebruiks-
dynamiek
FLEXIBILITEITS-
VRAAG
FLEXIBILITEITS-
AANBOD
ADAPTIEF VERMOGEN
AFWEGINGSMODEL VRAAG - AANBOD
Herbestemmings-
dynamiek
dynamiek
Volume-
Ruimtelijke /
Func�onele
Flexibiliteit
(DOEL)
Technische
Flexibiliteit
(MIDDEL)
(Her)indelings-
flexibiliteit
Uitbreidings-
flexibiliteit
Afsto�ngs-
flexibiliteit
Vraag vanuit
3 Perspec�even
Maatschappij
Eigenaar
Gebruiker
Scenario’s
Op basis van
verschillende
toekomstscenario’s
Loca�e - Gebouw - Gebruikseenheid
Bouwtechnische-
flexibiliteit
Installa�etechnische-
flexibiliteit
3 Beschouwings-
HOOFDVRAGEN
Wat is het belang
van de drie
doelgroepen bij
het adap�ef
vermogen van de
gebouwde
omgeving?
Gericht op
wenselijke
toekomst-scenario’s van de
gebouwde
omgeving
ADAPTIEF VERMOGEN: VRAAGSPECIFICATIE
STAP 1: HOOFDVRAGEN VAN 3 DOELGROEPEN
Gebruikersorganisa�e
Eigenaar
Maatschappij
Huisves�ng die zich kan
aanpassen aan een
veranderend primair proces
Een gebouw met een zo hoog
mogelijk rendement gedurende
de eigendomsperiode
Vastgoed dat bijdraagt aan een
aantrekkelijke en duurzame
leef- en werkomgeving
Opmerking
De hoofdvraag/doelstelling vanuit de Maatschappij wordt niet afzonderlijk in deelvragen
uitgewerkt. Uitgangspunt is dat deze doelstelling impliciet wordt meegenomen in de
deelvragen voor de Gebruikersorganisa�e en Eigenaar van gebouwen.
DEELVRAGEN
VANUIT
GEBRUIKERS-
ORGANISATIE
Die van invloed
zijn op de
veranderende
behoe�e aan
huisves�ng.
Zoals meer/minder
m2, veranderde
kwaliteit of andere
loca�e
De vertaling van
deze vraag naar 3
flexibiliteitsvraag
perspec�even:
-Gebruiksdynamiek
-Herbestemmings-
dynamiek
-Volumedynamiek
ADAPTIEF VERMOGEN: VRAAGSPECIFICATIE GEBRUIKER
STAP 2A: DEELVRAGEN DOELGROEP 1 GEBRUIKERSORGANISATIE
UNITNIVEAU
1. Verandering in de
organisa�e
2. Veranderingen in de
sector
3. Veranderingen in de
context/loca�e
Gebruiksdynamiek
Eisen m.b.t. aanpassen unit
(eenheid gebruikers-organisa�e)
4. Veranderingen in rela�e
tot andere sectoren
5. Veranderingen in
beleid/poli�ek
Voorbeeld 1: Krimp of uitbreiding organisa�e
Wat verwacht u voor de komende perioden (1, 5, 10 jaar) m.b.t. de toename/afname van het
aantal �e’s binnen uw organisa�e? (-50%, -10%, 0, +10%, +50%)
Met hoeveel m2/�e moet rekening gehouden worden? (20m2/�e - tradi�oneel; 12m2/�e –
het nieuwe werken) à van invloed op gebruiks-, herbestemmings- en volumedynamiek.
DEELVRAGEN
VANUIT
EIGENAAR
Die van invloed
zijn op de
veranderende
behoe�e aan
huisves�ng.
Zoals meer/minder
m2, veranderde
kwaliteit of andere
loca�e
De vertaling van
deze vraag naar 3
flexibiliteitsvraag
perspec�even:
-Gebruiksdynamiek
-Herbestemmings-
dynamiek
-Volumedynamiek
ADAPTIEF VERMOGEN: VRAAGSPECIFICATIE EIGENAAR
STAP 2B: DEELVRAGEN DOELGROEP 2 EIGENAAR
GEBOUWNIVEAU
1. Verandering vanuit
huidige gebruikers
2. Verandering vanuit
huidige doelgroep
3. Veranderingen in
toekoms�g rendement
Gebruiksdynamiek
Herbestemmingsdynamiek
(Volumedynamiek)
4. Veranderingen in
aantrekkelijkheid loca�e
Voorbeeld 2: Interne verdeling gebouw
Moet het gebouw in de toekomst (10, 20, 50 jaar) minder/meer (-50%, -10%, 0, +10%, +50%)
gebruikers uit dezelfde sector kunnen huisvesten? Met hoeveel m2/�e moet rekening
gehouden worden? (20m2/�e - tradi�oneel; 12m2/�e – het nieuwe werken) à van invloed
op gebruiks-, herbestemmings- en volumedynamiek.
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 3: GEBRUIKERSVRAAG VERTAALD NAAR GEBRUIKSDYNAMIEK
UNITNIVEAU
GEBRUIKS-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Kwaliteit
2. Voorzieningen
3. Indeling
4. Verplaatsen
intern
5. Verplaatsen
extern
6. Rela�e intern
7. Rela�e extern
8. Uitbreiden
9. Afstoten
Kwaliteit
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. inrich�ng &
afwerking (look & feel)
van de huisves�ng
(gebruikerseenheid/unit
in gebouw)
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 3: GEBRUIKERSVRAAG VERTAALD NAAR GEBRUIKSDYNAMIEK
UNITNIVEAU
GEBRUIKS-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Kwaliteit
2. Voorzieningen
3. Indeling
4. Verplaatsen
intern
5. Verplaatsen
extern
6. Rela�e intern
7. Rela�e extern
8. Uitbreiden
9. Afstoten
Voorzieningen 1
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. facili�es en
installa�es (binnen de
gebruikseenheid/unit)
Voorzieningen 2
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. facili�es en
installa�es (binnen het
gebouw)
Voorzieningen 3
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. facili�es en
installa�es (op loca�e)
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 3: GEBRUIKERSVRAAG VERTAALD NAAR GEBRUIKSDYNAMIEK
UNITNIVEAU
GEBRUIKS-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Kwaliteit
2. Voorzieningen
3. Indeling
4. Verplaatsen
intern
5. Verplaatsen
extern
6. Rela�e intern
7. Rela�e extern
8. Uitbreiden
9. Afstoten
Indeling 1
Wijzigen van eisen/
wensen t.a.v. de indeling
van de gebruikseenheid/
unit in het gebouw
Indeling 1
Wijzigen van eisen/
wensen t.a.v. de func�es
van de gebruikseenheid/
unit in het gebouw
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 3: GEBRUIKERSVRAAG VERTAALD NAAR GEBRUIKSDYNAMIEK
UNITNIVEAU
GEBRUIKS-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Kwaliteit
2. Voorzieningen
3. Indeling
4. Verplaatsen
intern
5. Verplaatsen
extern
6. Rela�e intern
7. Rela�e extern
8. Uitbreiden
9. Afstoten
Verplaatsen Intern
Wijzigen van eisen/
wensen t.a.v. de loca�e
van de gebruikseenheid/
unit in gebouw
Verplaatsen Extern
Wijziging
ves�gingsvoorkeur
gebruikersorganisa�e
(buiten gebouw, andere
loca�e)
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 3: GEBRUIKERSVRAAG VERTAALD NAAR GEBRUIKSDYNAMIEK
UNITNIVEAU
GEBRUIKS-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Kwaliteit
2. Voorzieningen
3. Indeling
4. Verplaatsen
intern
5. Verplaatsen
extern
6. Rela�e intern
7. Rela�e extern
8. Uitbreiden
9. Afstoten
Rela�e Intern
Wijziging eisen/wensen
t.a.v. interne rela�e met
andere gebruikers/
stakeholders in gebouw
Rela�e Extern
Wijziging eisen/wensen
t.a.v. rela�e van
gebruikersorganisa�e
met andere gebruikers/
stakeholders buiten het
gebouw
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 3: GEBRUIKERSVRAAG VERTAALD NAAR GEBRUIKSDYNAMIEK
UNITNIVEAU
GEBRUIKS-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Kwaliteit
2. Voorzieningen
3. Indeling
4. Verplaatsen
intern
5. Verplaatsen
extern
6. Rela�e intern
7. Rela�e extern
8. Uitbreiden
9. Afstoten
Uitbreiden
Het oppervlak van
de gebruikseenheid/
unit moet in de
toekomst kunnen
toenemen
Afstoten
Het oppervlak van de
gebruikseenheid/unit
moet in de toekomst
kunnen afnemen
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 4: EIGENAARSVRAAG VERTAALD NAAR HERBESTEMMINGSDYNAMIEK
GEBOUWNIVEAU
HERBESTEMMINGS
DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Herkavelbaar
2. Korrelgroo�e
3. Herindeelbaar
4. Ordening/
zonering
5. Voorzieningen
6. Kwaliteit
7. Uitbreidbaar
8. Afstootbaar
9.Verplaatsbaar
Herverkavelbaar
Eisen/wensen t.a.v.
wijziging in unitgroo�e;
samenvoegen, splitsen of
herverdelen van units in
gebouw
Korrelgroo�e
Eisen/wensen t.a.v.
wijzigen aantal
gebruikseenheden in het
gebouw
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 4: EIGENAARSVRAAG VERTAALD NAAR HERBESTEMMINGSDYNAMIEK
GEBOUWNIVEAU
HERBESTEMMINGS
DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Herkavelbaar
2. Korrelgroo�e
3. Herindeelbaar
4. Ordening/
zonering
5. Voorzieningen
6. Kwaliteit
7. Uitbreidbaar
8. Afstootbaar
9.Verplaatsbaar
Herindeelbaar 1
Eisen/wensen t.a.v.
mogelijkheden tot
wijzigen indeling in het
gebouw
Herindeelbaar 2
Eisen/wensen t.a.v. De
mogelijkheden tot
wijziging van func�es
in het gebouw
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 4: EIGENAARSVRAAG VERTAALD NAAR HERBESTEMMINGSDYNAMIEK
GEBOUWNIVEAU
HERBESTEMMINGS
DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Herkavelbaar
2. Korrelgroo�e
3. Herindeelbaar
4. Ordening/
zonering
5. Voorzieningen
6. Kwaliteit
7. Uitbreidbaar
8. Afstootbaar
9.Verplaatsbaar
Ordening
Wijzigen van eisen/
wensen t.a.v. de
groepering van typen
gebruikseenheden/units
in het gebouw
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 4: EIGENAARSVRAAG VERTAALD NAAR HERBESTEMMINGSDYNAMIEK
GEBOUWNIVEAU
HERBESTEMMINGS
DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Herkavelbaar
2. Korrelgroo�e
3. Herindeelbaar
4. Ordening/
zonering
5. Voorzieningen
6. Kwaliteit
7. Uitbreidbaar
8. Afstootbaar
9.Verplaatsbaar
Voorzieningen 1
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. facili�es en
installa�es (binnen het
gebouw)
Voorzieningen 2
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. facili�es en
installa�es (buiten het
gebouw, op loca�e)
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 4: EIGENAARSVRAAG VERTAALD NAAR HERBESTEMMINGSDYNAMIEK
GEBOUWNIVEAU
HERBESTEMMINGS
DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Herkavelbaar
2. Herindeelbaar
3. Korrelgroo�e
4. Ordening/
zonering
5. Voorzieningen
6. Kwaliteit
7. Uitbreidbaar
8. Afstootbaar
9.Verplaatsbaar
Kwaliteit
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. Inrich�ng,
afwerking en uitstraling
(upgraden) van
gebruikerseenheid/unit
Kwaliteit
Wijziging van eisen/
wensen t.a.v. Inrich�ng,
afwerking en uitstraling
(upgraden) van gebouw
VRAAG ADAPTIEF VERMOGEN
STAP 5B: EIGENAARSVRAAG VERTAALD NAAR VOLUMEDYNAMIEK
GEBOUWNIVEAU
VOLUME-DYNAMIEK
INDICATOREN
1. Herkavelbaar
2. Herindeelbaar
3. Korrelgroo�e
4. Ordening/
zonering
5. Voorzieningen
6. Kwaliteit
7. Uitbreidbaar
8. Afstootbaar
9.Verplaatsbaar
Uitbreidbaar
Het gebruiksoppervlak
van het gebouw moet in
de toekomst kunnen
toenemen (horizontaal
en/of ver�caal)
Afstootbaar
Het gebruiksoppervlak
van het gebouw moet in
de toekomst kunnen
afnemen (horizontaal en/
of ver�caal)
Verplaatsbaar
(extern)
Het gebouw moet in de
toekomst verplaatsbaar
kunnen zijn naar andere
loca�e
?