WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY
dla uczniów szkół podstawowych województwa opolskiego– 2019/2020 etap wojewódzki
Drogi uczniu, przed Tobą dwie części zadań konkursowych:
Część I – 10 zadań opracowanych w formie testu wyboru.
Przed Tobą test zawierający zadania zamknięte i otwarte. W zadaniach zamkniętych tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Staraj się nie popełniać błędów zaznaczając odpowiedzi.
Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np.:
Nr zadania
Odpowiedź - w zadaniu 2 wybrano prawidłową odpowiedź A
2 A B C D E
Część II – 10 zadań opracowanych w formie zadań otwartych.
Na karcie odpowiedzi musi być koniecznie wpisany kod wylosowany przez Ciebie.
Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 120minut.
Uczestnicy etapu wojewódzkiego, którzy uzyskają powyżej 50% punktów otrzymują tytuł Finalisty. Tytuł Laureata otrzyma ten uczestnik konkursu, który uzyska 85% punktów.
Powodzenia!
Komisja wojewódzka:
Anna Drynda, Beata Bujak, Helena Jasińska Kod wylosowany po wejściu na salę ………
Zadanie A B C D Punkty
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Razem
Po rozkodowaniu:
Imię i nazwisko ucznia………. klasa …...
Szkoła……….
………
Wojewódzki Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół podstawowych województwa opolskiego
CZĘŚĆ1–TESTOWA– etap wojewódzki 2019/2020 Zadanie 1.
Poniżej przedstawiono modele 5 cząsteczek, w których jaśniejsze kule to atomy tlenu, ciemniejsze, to inne pierwiastki. Wśród wszystkich modeli najniższa i najwyższa wartościowość pierwiastka to:
A: I i III; B: I i VI;
C: II i VI; D: II i III.
Zadanie 2.
Prawidłowy jonowy, skrócony zapis równanie reakcji zobojętnienia przedstawia przykład:
A: H+ + OH- → H2O; B: HCl + NaOH → NaCl + H2O;
C: Na+ + Cl- → NaCl; D: H+ + Cl- + Na+ + OH- → Na+ + Cl- + H2O.
. Zadanie 3.
W roztworze pewnej substancji fenoloftaleina przyjęła malinową barwę. Z poniższych wniosków wybierz wyłącznie prawdziwe:
a) może to być wodny roztwór kwasu,
b) może to być wodny roztwór tlenku niemetalu, c) może to być wodny roztwór tlenku metalu, d) może to być wodny roztwór wodorotlenku,
e) roztwór może mieć odczyn o pH większym niż 10,
f) w roztworze może występować duży nadmiar anionów OH-, g) roztwór może przewodzić prąd elektryczny,
h) może to być wodny roztwór alkoholu, i) może to być wodny roztwór soli,
A c, d, e, f, h; B c, d, e, f, g;
C c, d, e, f, i; D c, d, e, g, h.
Zadanie 4.
Który z wymienionych związków chemicznych ma największą masę cząsteczkową?
A Cu(OH)2 ; B H3PO4 ;
C H2SO4; D CaCO3.
że w przemianach chemicznych jest to niemożliwe, ale w wyniku przemian jądrowych już tak.
Każdy atom składa się bowiem z takich samych cząstek: protonów, neutronów, elektronów i teoretycznie można je różnie konfigurować tworząc dowolny atom. Prawidłowa liczba neutronów zawartych w najczęściej występującym izotopie złota 19779Au to:
A 79; B 118;
C 197; D 276.
Zadanie 6.
100 g nasyconego w temperaturze 800C roztworu azotanu (V) potasu oziębiono do temperatury 200C. Jaka jest przybliżona masa wykrystalizowanej substancji?
A 140g; B 52g;
C 40g; D 23g.
Zadanie 7.
Poniższe związki organiczne zawierają po 8 atomów wodoru w cząsteczce. W którym przypadku potrzeba najwięcej tlenu do całkowitego spalenia jednej cząsteczki?
A C3H8; B C3H7OH;
C C4H8; D C5H8.
Zadanie 8.
Ostatnio wzrasta w społeczeństwie świadomość ekologiczna. Ogranicza się zużycie tworzyw sztucznych, paliw kopalnianych, wprowadzane są samochody z napędem elektrycznym i hybrydowym, ekolodzy namawiają do rezygnacji z podróżowania samolotami, itp.
Które zjawisko odpowiada za obserwowane na całej planecie ocieplenie klimatu?
A dziura ozonowa; B kwaśne deszcze;
C smog; D nadmierna emisja tlenku węgla (IV).
Zadanie 9.
Do czyszczenia zatkanych rur i odpływów w domu używamy „kreta do rur”. Zawarta w nim substancja to jeden z najczęściej stosowanych w laboratorium odczynników chemicznych:
A kwas solny; B kwas siarkowy (VI);
C wodorotlenek sodu; D wapno gaszone (wodorotlenek wapnia).
Zadanie 10.
Niektóre związki wodoru z innymi pierwiastkami mają charakterystyczny, nieprzyjemny zapach, często są też trujące. Które właściwości zostały wpisane błędnie?
A H2S – siarkowodór o zapachu zgniłych jaj ;
B (CH3)2NH – dimetyloamina o zapachu zgniłych ryb;
C NH3 – amoniak o zapachu przypominającym mocz;
D CH4 – metan o nieprzyjemnym zapachu, wyczuwalnym gdy ulatnia się z domowej instalacji gazowej.
Wojewódzki Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół podstawowych województwa opolskiego
CZĘŚĆ2–ZADANIOWA– etap wojewódzki 2019/2020 Zadanie 1 – 5 pkt.
Uczniowie przeprowadzili doświadczenia z sodem i jego związkami pokazane na rysunkach.
W każdym przypadku zaszła przemiana chemiczna, gdyż powstały nowe substancje o innych właściwościach niż substraty tych reakcji. Zapisz równania zachodzących reakcji.
1 2 3 4 5
1………
2………
3………
4………
5………
Zadanie 2 – 2pkt.
Pewien atom tworzy dwuujemny jon. W tym jonie elektrony rozmieszczone są na powłokach w następujący sposób: [2,8,8]:
a) ile elektronów walencyjnych znajduje się w atomie tego pierwiastka ……….….;
b) ile protonów znajduje się w jądrze tego atomu……….………….;
c) w której grupie i którym okresie układu okresowego leży ten pierwiastek ……….
……….;
d) podaj nazwę i symbol tego pierwiastka………
że obie grupy związków są kwasami, różnią się od siebie. Podaj dwa podobieństwa i dwie różnice we właściwościach tych związków.
Kwasy nieorganiczne Kwasy organiczne (karboksylowe)
PodobieństwaRóżnice
Zadanie 4 – 4pkt.
W czterech naczyniach znajdują się cztery bezbarwne, stężone rozwory kwasów. Zaproponuj sposób ich identyfikacji.
H2SO4 ………
H2CO3………
HNO3………
H3PO4………
Zadanie 5 – 2 pkt.
Czy istnieje taki tlenek, w którym pierwiastki połączone są ze sobą w stosunku wagowym 1:1?
Jeśli tak, podaj przykład poparty obliczeniami, jeśli nie uzasadnij dlaczego.
Zadanie 6 – 3pkt.
Estry to liczna grupa związków. Poniżej podano przykład estru w każdej z poniższych grup.
Wymień jedną charakterystyczną właściwość każdego z podanych przykładowych estrów:
Ester występujący w roślinach, np. maślan etylu
Ester występujący w organizmach zwierząt, np. tristearynian glicerolu
Ester kwasu nieorganicznego np. triazotan glicerolu (potocznie - nitrogliceryna)
Zadanie 7 – 4pkt.
Ze względu na budowę, do jakiej grupy związków chemicznych zakwalifikujesz podane niżej substancje, które występują w twoim otoczeniu:
SUBSTANCJA GRUPA ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH Tłuszcz
Skrobia
Spirytus
Ocet
Zadanie 8 – 2 pkt.
Należałoby większą uwagę poświęcić czystości i eksploatacji oceanów. Mało się o tym mówi, ale połowa tlenu produkowanego na naszej planecie pochodzi z fitoplanktonu, czyli mikroskopijnych roślin morskich. Zapisz równanie reakcji fotosyntezy, zaznacz warunki w jakich zachodzi:
………
Zadanie 9 – 2 pkt.
Twarda woda zawiera jony wapnia, magnezu i żelaza. Podczas jej gotowania w naczyniu wytracają się osad, czyli nierozpuszczalne węglany tych metali, woda nadal jednak zawiera ich rozpuszczone chlorki, siarczany, azotany. Powszechnie stosuje się filtry do wody, powodujące jej zmiękczenie, w których następuje wymiana jonów wapnia, magnezu i żelaza na jony sodowe.
Niestety ludzie nie zdają sobie sprawy z tego, że w ten sposób eliminują z wody pitnej jony, tak niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaproponuj w formie cząsteczkowej równanie reakcji wytrącania jonów magnezu i wapnia z twardej wody jonami sodowymi.
………
………
odczynniki, niezbędny sprzęt i naczynia laboratoryjne: zlewki, bagietki, łyżki, wagę. Zgodnie z otrzymaną instrukcją, grupa Olgi wykonała doświadczenie:
Janek przygotował 250 gramów 14% roztworu soli kuchennej, a Przemek 50 gramów 30%
roztworu tej soli. Obaj chłopcy przelali przygotowane przez siebie roztwory do dużej, zważonej wcześniej litrowej zlewki. Olga postawiła zlewkę na wadze i dolewała do niej wody tak długo, aż ostateczna masa roztworu wyniosła 500 gramów. Następnie cała trójka obliczyła stężenie procentowe otrzymanego roztworu. Jaki wynik otrzymali?
Życzę powodzenia: Anna Drynda
