Cena numeru 10 gro»iy Opłacono gołówkg z góry
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Nr 1O1 II W€fbrxdno9 QPONMLKJIHGFEDCBA czwartek dnia 2 września 1937 || Rok. 19
Koniunktura zboża
Od dziesiątek, a nawet setek lat wystę
puje ścisła łączność pom iędzy rozwojem ogólnych koniunktur gospodarczych a stanem zbiorów zbożowych w świecie. Ob
fite zbiory poprzedzają zazwyczaj i towa
rzyszą okresom depresji, zaś niskie zbio
ry poprzedzają i towarzyszą łatom popra
wy. Tłum aczy się to tym , że zboże jako podstawowy produkt rolniczy i artykuł spożywczy odgrywa decydującą rolę w go
spodarce światowej- Zapotrzebowanie na zboże, jako na podstawowy produkt poży
wienia, jest na ogół stałe i zależne jedynie od zm ian ilości ludności. W szelkie zwich
nięcie równowagi pom iędzy podażą a po
pytem zboża, wszelki nadm iar czy brak zboża powoduje gwałtowne wahania cen zbożowych. Zwyżka cen zboża wyzwała zazwyczaj dodatnie m ożliwości koniun
kturalne, a zniżka cen przyczynia się do powstania zjawisk depresyjnych.
Tak było w latach ostatnich. W yjątko
wo niskie zbiory zbóż spowodowały gwał
towny spadek zapasów zbożowych, silną zwyżkę cen artykułów rolniczych i w związku z tym przyczyniły się w sposób decydujący do poprawy koniunktur. W m om encie obecnym, na przełom ie dwóch kam panii zbożowych doniosłe znaczenie posiada sytuacja na światowych rynkach zbożowych. Giełdy zbożowe od dłuższego czasu wykazują znaczny niepokój, wywo
łany niepewnością co do stanu tegorocz
nych zbiorów, a ceny zbóż ulegają — pod wpływem niejednokrotnie sprzecznych wiadom ości — naprzem ian zwyżkowym lub zniżkowym fluktuacjom .
Na podstawie posiadanych danych dojść należy do wniosków, iż od strony rynków zbożowych nie grozi gospodarce światowej, przynajm niej w najbliższym czasie żadne niebezpieczeństwo jest tak, że wskutek niskich cen zbiorów w latach ostatnich, a także wsku
tek podniesienia się konsum cji pszenicy, zapasy tego zboża były już na początku lip- ca br. na wyczerpaniu i wynosiły zaled
wie 144 m iln. q. W rezultacie pszenica z nowych zbiorów' będzie m usiała być na
tychmiast rzucona na rynek.
Przeciwko możliwości gwałtowniej
szych fluktuacji zniżkowych cen zbożo
wych przem awia również polityka zbożo
wa głównych eksporterów pszenicy ze St.
Zjednoczonym i, Kanadą i Argentyną na czele. W wypadku nadm iernej podaży pszenicy, która m usiałaby oddziałać zniż
kowe na ceny i podkopać rentowność wy
wozu liczyć się należy z interwencją pań
stwowych ośrodków dyspozycyjnych w kra jach eksporterskich, zm ierzającą do.
zm niejszenia podaży eksportow ej przy m a
gazynowaniu zbóż. Nie byłoby to — wobec szczupłości nadwyżek eksportowych — zadaniem trudnym .
Prognoza rozwoju sytuacji na świato
wych rynkach zbożowych posiada donio
słe znaczenie dla gospodarstwa światowego jako całości, ale bezpośrednio obchodzi w wysokim stopniu gospodarstwo polskie, o- pierające się w pierwszym rzędzie na rol
nictwie. Jak z powyższego widać, nie jest ona niepom yślna. Obawa powrotu nieren
towności produkcji zbożowej, w panują
cych obecnie warunkach pozbawiona była
by wszelkiego uzasadnienia- Zapewnia to dalsze możliwości rozwojowe wytwórczo ści rolniczej, um ożliwiając konieczną w tej dziedzinie gospodarki kalkulację pro
dukcyjną na dłuższą m etę.
Wojna na Dalekim Wschodzie
SZANGHAJ. Parowiec am erykański
„Prezydent Hoover41’ został zaatakowany przez 4 sam oloty w odległości 50 mil od W usung. W Szanghaju był oczekiwany w ciągu dnia jutrzejszego.
W kołach am erykańskich Szanghaju, jak zaznacza Reuter, twierdzą, iż parowce am erykańskie nie będą się zatrzym ywały w' Szanghaju, dopóki pokój nie zostanie przywrócony.
SZANGHAJ. Na skutek bom bardowa
nia przez 4 sam oloty parowca am erykań
skiego „Prezydent Hoover'4 7 członków’
Obrady Komitetu Ekonom.
W ARSZAW A. Dnia 31 sierpnia br- od
było się pod przewodnictwem p. wicepre m iera inż. E Kwiatkowskiego posiedzenie kom itetu ekonm icznego m inistrów, na którym rozpatrzono przede wszystkim sprawę zniżek kom ornego.
Z uwagi na przedłużenie okresu pobo ru podatku specjalnego od wynagrodzeń do końca bieżącego roku budżetowego kom itet ekonom iczny m inistrów postano
wił zlecić m inistrowi sprawiedliwości o- pracowanie projektu ustawy przedłużają
cej zniżki kom ornego dla lokali m ieszkal
hlraia posłów i
TORUŃ. W środę dnia 25 sierpnia br. w godzinach popołudniowych odbyła się w mieszkaniu pana wojewody pomor
skiego Raczkiewicza z inicjatywy Kola Posłów' i Senatorów Ziemi Pomorskiej konferencja w sprawach kulturalnych, go
spodarczych i społecznych Pomorza.
szczególności pp. Posłowie i Sena
torowie, obok szeregu ogólnych zagad
nień kulturalnych, gospodarczych i społe
cznych przedstawili p. wojewodzie sprawrę konieczności udzielenia pomocy rolnictwu pomorskiemu, silnie poszkodowanemu te
gorocznymi klęskami nieurodzaju.
Po zakończeniu bardzo ożywionej dy
skusji nad poruszonymi zagadnieniami p wojewoda pomorski zwrócił się do człon
ków Koła Posłów i Senatorów Ziemi Po-
załogi odniosło rany.
3 pasażerów odniosło kontuzje. Paro
wiec, który jest uszkodzony popłynął w kierunku Kobe.
Zajęcie Wusunga
SZANGHAJ. Ze źródeł chińskich do
noszą, że japończycy wysadzili na ląd w okolicy Wusung bardzo znaczne posiłki-
Samoloty japońskie bombardowały Yan-Hang w pobliżu Wusung. Od bomb rzucone przez japońskie eskadry powietrz
nych średnich do 31 marca 1938 roku, a dla mieszkań najmniejszych projekt ten przewidywać ma stopniową i powolną li
kwidację ochrony lokatorów.
Postanowiono przy tym powierzyć są
dom odraczanie terminu eksmisyj w wy
padkach wyjątkowych.
Następnie z bieżących spraw gospodar
czych komitetu ekonomicznego ministrów rozparzlył in. in. sytuację na rynku zbo
żowym i pasz i ustali, dalsze wytyczne w zakresie obrotu zagranicznego tymi arty
kułami.
—MEK milllll IIMIIIliaMM—gg smiofów uoniorskiili
morskiej z apelem, by już obecnie wzięli jaknajczynniejszy udział w opracowywaniu planu gospodarczego Pomorza w jego przyszłych zwiększonych granicach.
Mussolini spotka
PARYŻ. Agencja Havasa donosi z Rzy
mu: Szef Rządu Włoskiego Musolini spotyka się z kanclerzem Hitlerem w’
Berechtesgaden, a następnie uda się z nim do Berlina. Mussolini pozostanie w Niem
czech tylko dwa dni.
PARYŻ. Ag encja JIavasa donosi z Rzy
mu: W kołach dobrze poinformowanych.
ne zginęło m. in. 200 włościan chińskich ewakuowanych z miejscowości zajętych przez japończyków.
SZANGHAJ. Reuter potwierdza wia
domość o wzięciu prze japończyków u- sunga.
TOKIO. W ładze japońskie przeprowa
dziły zupełną ewakuację Tsing-Tao. Ży
cie kulturalne Pekinu zostało unormowa
ne w'edlug zarządzeń japońskich. 22 insty
tucje wychowawcze kontrolowane dawniej przez Chiński rząd narodowy podlegają o becnie komitetowi „utrzymania pokoju4*.
Poddane zostały również rewizji chińskie podręczniki szkolne.
SZANGHAJ. Źródła chińskie donoszą że wojska japońskie pod naporcm chiń
czyków musiały cofnąć się w pobliżu Lo- tien. Zażarte walki trwają.
Nieznane samoloty obrzuciły dziś bom
bami około 200 uchodźców cywilnych i rannych żołnierzy, oczekujących na zała
dowanie na autobusy w Wusung. Jest wie
lu zabitych i rannych.
SZANGHAJ. Dziś popołudniu 15 ja
pońskich samolotów bombardowało Hang-Czeu. Chińskie samoloty myśliwskie zmusiły Japończyków' do odwrotu. Wy
rządzone szkody są nieznaczne-
Bombardowanie ameryk. okrętu
WASZYNGTON. Chiński ambasador w Stanach Zjednoczonych złożył na ręce sekretarza stanu Hilła wyrazy głębokiego ubolewania sw'ego rządu z powodu bom
bardowania przez lotników chińskich okrę
tu „Prezydent Hoover44. Oświadczył on, że rząd chiński przyjmuje całą odpowie- działalność za wypadek i gotów jest do da
nia każdego zadośćuczynienia.
Sekretarz stanu Hull oświadczył dzien
nikarzom, że rząd Stanów Zjednoczonych ocenia w pełni gotowość rządu chińskie
go do przyjęcia na siebie odpowiedzial
ności za incydent. Rząd chiński dodał linii zbadał dokładnie okoliczności, wśród któ
rych nastąpiło bombardowanie i obiecał, że piloci chińskiego samolotu winny incy
dentu, staną przed sądem wojennym i zo
staną surowo ukarani. Rząd chiński go
tów' jest również ponieść wszystkie kon
sekwencje finansowe tego bombardowania.
Wielki pożar
LIMA. Miejscowość Len w departa
mencie Catamarca została doszczętnie zni
szczona przez pożar. 500 rodzin zostało pozbawionych dachu nad glow'a. Kilka
dziesiąt osób zostało rannych.
się z Hitlerem
ale nieoficjalnych twierdzą, że data pod
róży Mussoliniego do Berlina została wy
znaczona na dzień 25 września.
CZY ZŁOŻYŁEŚ JUŻ DAR NA
FUNDUSZ OBRONY NARODOW EJ.
S tr. 2 G Ł O S N r 1 0 1
ROZrUChy W MalODOiSCe Ucisk Polak ów w Niemczech
W W ■ Ł u g n i a c h o d p r a w i a n e b y ł y d o - m i e s z c z a ń s k i m i , z m i a n y n a z w i s k ż y - LKJIHGFEDCBA
cało- zajść, m ia- p rzea-
k on in n-
cen tral- p om ocy
tym m ieszk ań ców w si, n iech cą- W A R S Z A W A . P o zestaw ien iu k ształtu m ateriałów , d otyczących jak ie m iały m iejsce w cen traln ych stach p ow iatow ych M ałopolski i po n alizow an iu p rzeb iegu tych zajść. R ząd p od aje do w iad om ości co następuje-.
S tron nictw o L u d ow e, w yk orzystu jąc drogą w szystk ich P olak ów , roczn icę zw y
cięstw a „Ż ołn ierza P olsk iego ’* zw ołało na d zień 15 sierp nia br- szereg zgrom ad zeń , na k tórych p rok lam ow an o 10-dniow y p ow szech n y strajk ch łop sk i, m ający p o
p rzeć hasła i p ostulaty p olityczn e stron- n ictw a.
S trajk ten m iał d op row ad zić do zd eor- gan izow an ia życia gosp od arczego w p ań stw ie p rzez u n iem ożliw ien ie d ow ozu żyw - n ości do m iast — przy tym ch cian o go p rzep row ad zić za p om ocą teroru sp ecjal
n ie zorganizow anych i u zb rojon ych b ojó
w ek .
S trajk m iał ob jąć całe p ań stw o, n ie u- dał się jed n ak d zięk i p oczu ciu ob yw atelsk ie m u m as ch łop sk ich , św iad om ych akcji R ządu , zam ierzającej do p olep szen ia p oło
żenia w si, oraz b ezsp orn ie od czuw ających p op raw ę b ytu na sk u tek lep szej
k tu ry gosp od arczej.
Z ostał on p rzeprow ad zon y w n ych p ow iatach M ałop olski przy
rozagitow an ej części członk ów S tron n ic
tw a L . rek ru tu jących się p rzew ażn ie z lu d n ości m ałoroln ej, bądź zu p ełn ie z ziem ią n iezw iązan ej oraz stosu jących przy teror w obec
cyeh m ieć z ak cją strajk ow ą nic w sp ólne
go.
W ob ec n ie u d an ia się prób całk ow ite
go w strzym an ia d ow ozu żyw n ości do m iast, bandy, k ierow an e p rzez człon k ów S tron nictw a L u d ow ego, u siłow ały w yw ołać rozru ch y i d op u ściły się szeregu p rze
stęp stw k rym in aln ych i ak tów gw ałtu — b aryk ad u jąc d rogi, p od p alając zab u d ow a
nia oraz ścin ając drzew a ow ocow e i za
b ijając zw ierzęta p ociągow e, n ależące do osób , n iesołid aryzu jących się ze strajk iem , w reszcie — p rzeryw ając p ołączen ia tele
graficzn e i p rzystęp u jąc do rozbiórk i m o
stów .
D oszło n astęp n ie do tego, iż u zb rojo n e band y p oczęły atak ow ać od d ziały p oli
cji, zau faw szy oszu k ań czym zepew n ien iom sw ych p rzyw ód ców , że m ogą d ziałać b ez
k arn ie, p on iew aż p olicjan tom w yd an o za
k az rob ien ia u żytk u z b ron i p aln ej.
D op iero, p ierzch ając po p ierw szej sal
w ie p olicyjn ej, ob ałam u ceni u czestn icy n ap ad ów p rzek on ali się, iż p olicja w ob ro
n ie ładu i sp ok oju p u b licznego m a n ie tyl
k o p raw o, ale i ob ow iązek u życia b ron i T a oszu k ań cza i zb rodn icza ak cja sp o w od ow ała, iż w czasie zajść zostało zab i
tych 41 osób , zaś 34 od n iosło rany. C yfra ran n ych n ie m oże być uw ażana za d ostate
czn ą, p on iew aż szereg n ap astn ików , k tó
rzy od n ieśli ob rażen ia, ukryw a się w ob a w ie p rzed od p ow ied zialn ością w lasach i od lu d nych ch atach ch łop sk ich .
N a liście ofiar n ie m a zu pełn ie p rzy
w ód ców i p row od yrów zajść, k tórzy za
p ew niali o b ezk arn ości ich u czestn ik ów , a n astęp n ie, n ie troszczą się o losy ran n ych zn aleźli dla sieb ie b ezp ieczn e u k rycie.
Ogóh-polskie targi na jęczmień
W dniach 22, 23 i 24 w rześnia 1937 w raz z d ow od em osob istym lub legitym a- rok u odbędą się IV O góln o-p olsk ie T argi , cją z fotografią.
na jęczm ień b row arn y i słód oraz p ok az i P od czas T argów od b ędzie się O góin o- p rób jęczm ion b row arn ych , siew n ych sło- p olsk i Z jazd W ytw órców Jęczm ien ia B ro
w arn ego R P . i W aln e Z grom ad zen ie Z w ią
zku W ytw órców Jęczm ien ia B row arn ego du, ch m ielu i k aw y słod ow ej w P ozn an iu
W celu zain teresow an ia T argam i n a
b yw ców jęczm ien ia b row arn ego, Z w iązek W ytw órców Jęczm ien ia p rzep row ad ził re
k lam ę T argów zagran icą. W w yn ik u tej re
k lam y jest sp od ziew an e p rzyb ycie na T ar
gi p rzed staw icieli b row arów , slod ow n i i k u p ców zb ożow ych , co n iew ątp liw ie w p ły
n ie na ożyw ien ie tran sak cji i k orzystn e k ształtow an ia się cen jęczm ien ia na T ar
gach .
Z w iązek u zysk ał 33 p roc, zn iżk ę k ole jow ą w d rod ze dla w ystaw ców i in n ych o- sób p rzyb yw ających na T argi oraz czyn i starania o zn iżkę w h otelach .
N ad m ien ia się, że b ilet u lgow y jest w a
żn y tylk o za ok azaniem karty u czestn ictw a
P rzelan a k rew ch łop sk a zaciąży na tych , k tórzy w im ię w łasn ych in teresów p olityczn ych , oszu k ań czo p ch nęli n ieod
p ow ied zialn e jed n ostk i do ak tów gw ałtu i terroru , n ie licząc się z ofiaram i, jak ie m u- siało to za sobą p ociągn ąć.
O b rażające u czu cia P olak ów cie roczn icy zw ycięstw a oręża
dla p rok lam ow an ia strajk u roln ego i d o p row ad zen ia n ieod p ow ied zialn ych grup ch łop skich do ak tów gw ałtu i terroru n ie m oże m in ąć bez ech a i p ociągn ie n ieu n ik
n ion e k on sek w en cje, p rzed e w szystk im w stosu n k u do p rzyw ód ców .
P od ob n e w ystąp ienia, p ociągające za sobą ofiary życia lu d zk iego i god zące w jed n ość i zw artość n arodu , n ie m ogą w p ły
nąć na d alsze p ostęp ow an ie R ządu, zm ie
rzającego do stop niow ej p op raw y sytu acji m aterialn ej m as ch łop sk ich i zep ew n ien ia ładu i p orząd k u w państw ie-
W arszaw a, dnia 30 V III 1937 roku (— ) S ław oj-Sk ład k ow sk i gen. dyw .
P rezes R ady M in istrów
nadtiźy- p olskiego
l i i
M ury ob ron n e starej W arszaw y.
tW'V