Dzisiejszy numer zawiera 10 stron Cena pojedynczego egzemplarza 15 groszy
Rok X
Nr. 4 Wąbrzeźno, sobota 11 stycznia 1930 r.
Zaślubiny książęceQPONMLKJIHGFEDCBA
R Z Y M , 8 , 1 . D z i ś o g o d z i n i e 1 0 r a n o w b o g a t o n a s t ę p c y t r o n u k s , U m b e r t o z k s i ę ż n i c z k ą b e l g i j s k ą p r z y o z d o b i o n e j k a p l i c y P a u l i ń s k i e j p r z y u d z i a l e M a r j ą J ó z e f i n ą .
o l b r z y m i c h t ł u m ó w o d b y ł y s i ę z a ś lu b i n y w ł o s k ie g o
PODAREK ŚLUBNY P. PREZYDENTAMOŚCICKIEGO.
Budżet państwa, a praca ogółu kobiet.
Z d a w a ł o b y s i ę n a p i e r w s z y r z u t o k a , ż e s p r a w y
• t a k i e , j a k b u d ż e t p a ń s t w o w y i p r a c a k o b i e t , n i e m a j ą z s o b ą n i c w s p ó l n e g o . A j e d n a k m a ł o k t o z d a - j e s o b ie s p r a w ę z f a k t u , d o w i e d z i o n e g o p r z e z s t a t y s ty k ę n a u k o w ą , ż e p r z e s z ł o 6 0 p r o c , o g ó ł u p i e n i ę d z y p r z e c h o d z i p r z e z r ę c e k o b ie c e . C o p r a w d a , w i e m y z d o ś w i a d c z e n i a , j a k w i e l k ą t r u d n o ś c i ą j e s t , a b y t e p i e n i ą d z e w ic h r ę k a c h r ó w n ie ż p o z o s t a ły . N i e c h o d z i t u b y n a j m n i e j o o k l e p a n y f r a z e s , j a k o b y k o b i e t y b y ł y r o z r z u t n i e j s z e o d m ę ż c z y z n . P o m i j a j ą c j u ż t o , ż e s t w a r z a n i e o g ó l n ik ó w n a t e m a t c e c h t. z w , m ę s k ic h , c z y k o b i e c y c h p r z e w a ż n i e r z a d k o p o k r y w a s i ę 7. r z e c z y w is t o ś c i ą , — w t y m w y p a d k u w y s t a r c z y w z ią ć p o d u w a g ę , iż k o b i e t y , c h o ć b y j u ż t y l k o z r a c j i p r o w a d z e n i a p r z e z n i e g o s p o d a r s t w a d o m o w e g o , s k a z a n e s ą n a t a k p r z y k r ą
k o n i e c z n o ś ć w y d a w a n i a p i e n i ę d z y .
B y ł o k r e s , w k t ó r y m z d a w a ł o s ię , ż e t a k p r o s t e c z y n n o ś c i , j a k p r o w a d z e n i e d o m u i r z ą d z e n i e w y d a t k a m i r o d z i n n e m i , s ą z a j ę c i e m , d o k t ó r e g o n i e p o t r z e b a ż a d n e g o p r z y g o t o w a n i a . T r u d n o o b l i c z y ć , j a k i e s t ą d w y p ły w a m y s t r a t y i d l a p o s z c z e g ó l n y c h j e d n o s te k i d l a s p o ł e c z e ń s t w a .
D z i s i a j ź y j e m y w o k r e s i e , w k t ó r y m ś w ia d o m a s w y c h o b o w i ą z k ó w j e d n o s t k a p o t r z e b n a j e s t n a k a ż d e j p l a c ó w c e . P o c z u c i e o b y w a t e l s k i e p r z e s t a j e b y ć c z e m ś t e o r e t y c z n e m l u b o d ś w ię t n e m , a w s z y s c y z a c z y n a m y r o z u m i e ć , iż d l a p a ń s t w a k o n i e c z n o ś c i ą s ą n i e t y lk o w i e lk i e i b o h a t e r s k i e c z y n y , a l e r ó w
n i e ż c i ę ż k i i ż m u d n y t r u d d n i a c o d z i e n n e g o . P a ń s tw o o p i e r a ć s i ę m u s i n a m a te r j a l n e j p o d s t a w i e , n a z d r o w y m b u d ż e c i e . Z a s o b y p a ń s t w a n i e s ą w s z a k ż a d n ą f i k c j ą , g d y ż o l b r z y m i i z a s a d n i c z y w p ł y w n a n i e m a s t a n p o s i a d a n i a o b y w a te l i . O d s t o p n i a z a m o ż n o ś c i p o s z c z e g ó l n y c h j e d n o s t e k z a l e ż y p r z e d e w s z y s t k i e m ic h m o ż n o ś ć p ł a c e n i a p o d a t k ó w , p o w t ó r e z a l e ż y z a k ł a d a n i e l u b b r a n i e u d z i a ł u w p r z e d s i ę b i o r s t w a c h , z a l e ż y w r e s z c i e p r o d u k c j a . Z t e g o p u n k t u w i d z e n i a , s p r a w a r z ą d z e n i a w ł a s n e - m i l u b p r z e z n a c z o n e m i n a u t r z y m a n i e r o d z i n y p i e n i ę d z m i u r a s ta d o z n a c z e z n i a s p r a w y p i e r w s z o r z ę d n e j w a g i.
W y s ta r c z y w z i ą ć n a j p r o s t s z y p r z y k ł a d : p o d a t
k i p ł a c o n e w t e r m i n a c h s ą w p r a w d z i e c i ę ż a r e m , a l e t a k i m , k t ó r y s i ę z n o s i z m n i e j s z ą l u b w i ę k s z ą ł a tw o ś c ią ; n a t o m i a s t w n i e u p o r z ą d k o w a n y m b u d ż e c i e d o m o w y m s t a j e s i ę p l a g ą , z k t ó r ą z t r u d e m t y l k o m o ż n a s o b i e p o r a d z i ć .
K w e s t j a d o b r e g o d o m o w e g o b u d ż e t u j e s t k w e s t j ą d o n i o s ł e j w a g i r ó w n i e ż i z t e g o w z g l ę d u , ż e im r o z u m n i e j b ę d z i e o n u ł o ż o n y , t e r n p r o s t s z ą i d o s t ę p n ie j s z ą s t a je s i ę m o ż l i w o ś ć r o b i e n i a o s z c z ę d n o ś c i, a j e d n o c z e ś n i e i s a m p i e n i ą d z s t a je s i ę o w i e le w y d a j n i e j s z y . Ż e n i e p o z o s t a je t o b e z w p ł y w u n a s t a n b u d ż e t u p a ń s t w o w e g o , t o c h y b a n i e u l e g a w ą t
p l i w o ś c i o m .
P a ń s tw o t a k z n a j ą c e w a r t o ś ć p i e n i ą d z a j a k S t a n y Z j e d n o c z o n e , d a w n o j u ż p o z n a ł o , ż e r o z u m n a g o s p o d a r k a d o m o w a j e s t p o d w i e l u w z g lę d a m i p o d s t a w ą b u d ż e t u p a ń s t w o w e g o . C o w i ę c e j , — j a k n i e m a l w e w s z y s t k ic h z j a w i s k a c h s p o ł e c z n y c h , t a k i t u t a j s p o ty k a m y s i ę z f a k t e m , ż e i j e d n o s t k a z a i n t e r e s o w a n a b e z p o ś r e d n io z y s k u j e n a s w e j d o b r e j g o s p o d a r c e . S t ą d w A m e r y c e p o w s t a ł c a ł y s z e r e g k u r s ó w , u ś w i a d a m i a j ą c y c h k o b i e t y o r o z u m n e m p r o w a d z e n i u w ł a s n y c h g o s p o d a r s t w . - D o s z k ó ł w p r o w a d z o n o , j a k o o b o w i ą z k o w y p r z e d m i o t , n a u k ę z a ję ć g o s p o d a r s k i c h , z e s z c z e g ó l n e m u w z g l ę d n i e n i e m k s z t a ł c e n i a k o b i e t w u k ł a d a n i u b u d ż e t u d o m o w e g o . N i e d o ś ć n a te r n . P r z e p r o w a d z o n o c a ł y s z e r e g b a d a ń , n a p o d s t a w ie k t ó r y c h p o w s t a ła w i e l k a i n s ty t u c j a p o d n a z w ą : „ N a u k o w e j O r g a n i z a c j i G o s p o d a r s tw a d o m o w eg o " , k t ó r e j c e le m j e s t s z u -
R z y m , A m b a s a d o r P r z e ź d z ie c k i p r z y j ę t y b y ł n a u r o c z y s te j a u d j e n c j i p r z e z n a s tę p c ę tr o n u , k t ó r e m u w o b e c n o ś c i s p e c ja l n i e p r z y b y łe g o z a s tę p c y s z e f a p r o to k ó ł u d y p lo m a ty c z n e g o , R a jm u n d a
P r z e ź d z ie c k ie g o , w r ę c z y ł p o d a r e k ś lu b n y o d P a n a P r e z y d e n t a M o ś c ic k ie g o w p o s ta c i p ię k n e j s r e b r n e j r e p r o d u k c j i k o lu m n y k r ó l a Z y g m u n ta w W a r
s z a w ie , |
Gdańsk przeciwko Polsce
G d a ń s z c z a n ie z a m ie r z a j ą u r o c z y ś c ie o b c h o d z ić 1 0 - tą r o c z n ic ę is tn ie n ia w o ln e g o m i a s t a G d a ń s k a . W ie lk ie p l a k a ty o t r e ś c i a n ty p o ls k ie j p o r o z w ie s z a n o ju ż n a s łu p a c h . Z a p o w ie d z ia n a n a j u t r o a k a d e m ja , n a k t ó r ą p r z y b ę d z ie z n a n y h a k a t y s t a z
H a m b u r g a d r . P e t e r s e n , o d b ę d z ie s ię w s a li R a t u s z a . J a k n a m d o n o s z ą , w a k a d e m j i te j n ie w e z m ą u d z i a ł u s z a r s z e w a r s tw y s p o łe c z e ń s tw a g d a ń s k ie g o , p o z o s ta ją c e g o w b liż s z y m k o n ta k c ie z P o ls k ą .
Konferencja w Hadze
H A G A , 9 . 1 . P o m ię d z y d e l e g a c ją f r a n c u s k ą a a n g ie ls k ą to c z y ły s ię p r z e z c a ł y d z ie ń r o k o w a n ia p o u f n e w s p r a w ie t, z w . s a n k c y j i g w a r a n c y jn y c h ś w ia d c z e ń p r z e z N ie m c y . D e le g a c ja f r a n c u s k a s t a r a ła s ię o z g o d ę a n g ie ls k ą n a n o tę f r a n c u s k ą , k t ó r a m a b y ć d o r ę c z o n a N ie m c o m .
W n o c ie te j f r a n c u z ! s k ł a d a j ą o ś w ia d c z e n ie , ż e s a n k c y jn e p r z e p i s y t r a k t a t u w e r s a ls k ie g o n ie m o g ą b y ć z m ie n io n e . N o ta m a p o z a te m z a w ie r a ć s tw ie r d z e n ie n a d z ie i, ż e N ie m c y p ła c ić b ę d ą r e g u -
l a r n i e i s u m ie n n ie , ż e p r z e p is ó w s a n k c y j n y c h n ie b ę d z ie p o t r z e b a s to s o w a ć .
P o z a te m F r a n c j a c h c e s ię s t a r a ć o to , a b y t w i e r
d z e n ie o g w a r a n c ja c h , z a w a r t e w n o c ie f r a n c u s k ie j, b y ło z a w a r te te ż w p r o to k ó le k o ń c o w y m d r u g ie j k o n f e r e n c ji h a s k ie j.
J a k t w i e r d z ą w k o ła c h a lja n c k ic h , p o r o z u m ie n ie a n g ie ls k o - f r a n c u s k ie w te j s p r a w ie m a b y ć ju ż z a s a d n ic z o o s ią g n ię te i ż e n o t a f r a n c u s k a z o s ta n ie j u t r o d o r ę c z o n a N ie m c o m .
Kwestji rokowań polsko-niemieckich
POWRÓT POSŁA RAUSCHERA P r z y p u s z c z a ją , iż t e r a z w y ja ś n i s ię o s ta te c z n ie P o w r ó c ił z B e r lin a d o W a r s z a w y p o s e ł n ie m ie c - k w e s t j a d a ls z y c h r o k o w a ń o t r a k t a t h a n d lo w y z
k i w W a r s z a w ie , R a u s c h e r , P o ls k ą .
Prace b. ministrów
B y ły p r e m j e r d r . K a z im ie r z Ś w ita ls k i m a o b ją ć w n a jb liż s z y m c z a s ie s ta n o w is k o n a c z e ln e g o p u b lic y s ty w „ G a z e c ie P o l s k ie j " .
* * *
B y ł y m in is te r s p r a w ie d liw o ś c i — p . S ta n is la v / C a r w r a c a z p o w r o te m d o a d w o k a tu r y . W c z o r a j
STRASZNA KATASTROFA.
P A R Y Ż , 1 0 , 1 . Z T u n is u d o n o s z ą o s tr a s z n e j k a ta s tr o f ie , j a k a s ię w y d a r z y ł a n a l i n j i k o le jo w e j T u n is - C o n s ta n tin e ,
P o c ią g p o s p ie s z n y , z d ą ż a j ą c y z T u n is u , w y k o l e i ł s ię n a m o ś c ie ( tu ż p r z e d s t a ją k o ń c o w ą ) . W s k u t e k g w a łto w n e g o w s tr z ą s u m o s t z a w a lił s ię , a p a r o w ó z , V a g o n p o c z to w y i d w a w a g o n y o s o b o w e r u n ę ł y z 5 0 - m e tr o w e j w y s o k o ś c i w p r z e p a ś ć .
W k a t a s t r o f ie z g in ą ć m ia ło 1 2 o s ó b , 2 0 o d n io s ło c ię ż k ie r a n y . B liż s z y c h s z c z e g ó łó w s tr a s z n e j k a t a s tr o f y n a r a z i e b r a k .
PONURE ZABÓJSTWO NA TLE MIŁOSNEM-
D n ia 7 b m . n a p o lu w e w s i Z a b r o d z ie ( g m . K o r y c in w p o w . s o k o ls k im ) z n a le z io n o t r u p a 5 0 - le t- n ie g o K a r o la C ie s z y ń s k ie g o , m ie s z k a ń c a o s a d y K o -
k a n ie s p o s o b ó w p r a k ty c z n e g o i n a j b a r d z i e j c e lo w e g o r z ą d z e n i a s ię w ła s n e m i z a s o b a m i w ż y c iu p r y - w a tn e m i r o d z in n e m .
T e s p o s o b y , u s t a lo n e p r z e z p r a k t y c z n ą A m e r y k ę , p o w o li p r z y jm u j e s ię r ó w n ie ż i w E u r o p ie . N a w e t i u n a s w P o ls c e s tw o rz o n e o s ta tn io z o s ta ło p is m o p o d w y ż e j w y m ie n io n y m ty tu łe m , k tó r e g o c e le m j e s t n ie s ie n ie p o m o c y i r a d y k o b ie to m , c h c ą -
z ło ż y ł o d p o w ie d n ie p o d a n ie d o r a d y a d w o k a c k ie j
♦
B y ły m in is te r r o b ó t p u b lic z n y c h p . in ż . J ę d r z e j M o r a c z e w s k i o b j ą ł s ta n o w is k o n a c z e ln e g o r e a a K to - r a „ P r z e d ś w i t u " — o r g a n P P S , — f r a k c ji.
r y c in . Z a c h o d z i p o d e jr z e n ie , ż e C . b y ł z a b ity p r z e z A n d r z e j a K r u t u l a — z Z a b r o d z ia , k tó r e g o ż o n a u t r z y m y w a ł a s to s u n k i m iło s n e z C ie s z y ń s k im ,
S a m o b ó js tw o c h ło p c a
P r z e d m ie s ią c e m z g in ą ł 1 6 - le tn i J a n B o b r y k , m ie s z k a n ie c w s i B o b r y k i, g m in y p r o z o r o c k i e j. C h ło p ie c u c ie k ł z d o m u p o k łó tn i z o jc e m i o d t ą d n ie b y ło o n im ż a d n e j w ie ś c i. D o p ie r o p o d c z a s ś w ią t je d e n z w ie ś n ia k ó w o d k r y ł z u p e łn ie p r z y p a d k o w o w p o b lis k im le s ie w is ie lc a o t w a r z y p o s z a r p a n e j n a j w i
d o c z n ie j d z io b a m i k r u k ó w i w r o n . T r u p b y ł z a w ie s z o n y n a r z e m ie n n y m p a s k u w y s o k o n a g a łę z i ś w ie r k a . W w is ie lc u p o z n a n o z a g in io n e g o B o b r y k a , k t ó r y p r a w d o p o d o b n ie z r o z p a c z y p o w ie s ił s ię .
c y m j a k n a j le p i e j s p e łn ia ć s w e z a d a n ie : g o s p o d y ń i o b y w a te le k k r a ju , a p r z e z to o d d a ć je s z c z e i s p r a w ie k o b ie c e j w ie lk ą p r z y s łu g ę : — p o d n ie ś ć n ie s łu s z n ie p o g a r d z a n ą i n ie d o c e n ia n ą p r a c ę d o m o w ą k o b ie ty d o g o d n o ś c i, j a k a z e w z g lę d u n a z n a c z e n ie je j w s p o łe c z e ń s tw ie i p a ń s tw ie b e z w a r u n k o w o s ię je j n a le ż y .
Dr. Anna Minkowska*
Str. 2
Ostatnie posiedzenie Sejmiku Powiatów, w 1929 r.ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
O D B Y Ł O S I Ę 3 0 G R U D N I A , O s ta tn ie p o s ie d z e n ie S e jm ik u P o w ia to w e g o w
r o k u 1 9 2 9 o d b y ło s ię 3 0 g r u d n ia w s a li p o s ie d z e ń S e jm ik u , p r z y u d z ia le 1 9 c z ło n k ó w S e jm ik u .
P o s ie d z e n ie , k tó r e m u p r z e w o d n ic z y ł S ta r o s ta P o w ia to w y p , d r . E, Prądzyński, z a ła tw iło s z e r e g w a ż n y c h s p r a w .
W p ie r w s z y m p u n k c ie o b r a d z a ła tw io n o s p r a w ę z m o d y f ik o w a n ia s ta tu tu o d p o d a tk u o d b u d y n k ó w m ie s z k a ln y c h z a r z ą d z o n e g o p r z e z M in is te r
s tw o S p r a w W e w n ę tr z n y c h . Z a s a d n ic z o s ta tu t z a tw ie rd z o n y z o s ta ł b e z w a ż n ie js z y c h z m ia n , c h o d z i
ło je d n a k ż e o tr z y m a łe p o p r a w k i s ta tu tu , z a r z ą d z o n e p r z e z M in . S p r a w W e w n , U c h w a lo n o w ię c z m ia n ę s ta tu tu o p o d a tk u o d b u d y n k ó w m ie s z k a l n y c h , w m y ś l z a r z ą d z e n ia M in is te r s tw a ,-
N a s tę p n ie p r z y ję to d o w ia d o m o ś c i s p r a w o z d a n ie a d m in is tr a c y jn e z a r o k 1 9 2 8 /2 9 .
P . A n to n i M a k o w s k i r e fe r o w a ł s p r a w ę z a m k n ię c ia r a c h u n k o w e g o P o w ia to w e j K a s y K o m u n a l n e j z a r o k 1 9 2 8 /2 9 . W o b e c te g o , ż e K o m is ja R e w iz y jn a z a m k n ię c ie r a c h u n k o w e b a d a ła , u c h w a lo n o w s z y s tk ie m i g ło s a m i p r z y ją ć d o w ia d o m o ś c i z a m k n ię c ie r a c h u n k o w e P o w , K a s y K o m u n a ln e j z a r o k 1 9 2 8 /2 9 i u d z ie lić a b s o lu to r ju m r a c h m is tr z o w i P o w ia to w e j K a s y K o m u n a ln e j p o w . w ą b r z e s k ie g o .
P r z y ję to ta k ż e d o w ia d o m o ś c i p r o to k ó ł z o d b io r u b u d o w y n o w e j s z o s y Z ie le ń — D y le w o p r z e z w ła d z e w o je w ó d z k ie , w s p ó ln ie z W y d z ia łe m P o w ia to w y m .
P o d o b n y p r o to k ó ł p r z y ję to d o w ia d o m o ś c i z o d b io r u m o s tu n a D r w ę c y w K o ła c ie .
W a ż n a u c h w a ła z a p a d ła , a b y b u d o w a ć n o w ą s z o s ę P ły w a c z e w o — K o w a le w o w w ła s n y m z a k r e s ie . B u d o w n ic z e m u p . M a k o w s k ie m u z a p r o w a d z e n ie i w y k o n a n ie p r a c w w ła s n y m z a k r e s ie u - c h w a lo n o w y n a g r o d z e n ie w w y s o k o ś c i 1 0 0 0 z ło ty c h , a p . M e le r o w s k ie m u d r o g o m is tr z o w i c z te r y s ta z ło ty c h .
S p r a w ę r e g u la m in u d la P o w ia to w e j K o m is ji K u ltu r a ln o - O ś w ia to w e j o d ło ż o n o d o n a s tę p n e g o z e b ra n ia S e jm ik u P o w ia to w e g o ,
W d a ls z y m c ią g u u c h w a lo n o p r z e n ie s ie n ie k r e d y tó w p r a w e m v ir e m e n t w b u d ż e c ie n a r o k 1 9 2 9 /3 0 n a łą c z n ą s u m ę 2 1 7 0 0 , a m ia n o w ic ie : n a m a te r ja ły p is a rs k ie — k w o tę 1 ,0 0 0 ,— z ł., n a d je ty i k o s z ty p o d r ó ż y d la c z ło n k ó w W y d z . P o w , i K o m is ji — k w o tę 7 0 0 ,— z ł., n a d o ta c je n a p o k r y c ie g m in n y c h d e f ic y tó w b u d ź e to w y ć h — k w o tę 2 0 ,0 0 0 ,— z ł.
P r z y p u n k c ie 9 - ty m ( P r z y s tą p ie n ie d o P o z n . Z w ią z k u P r o p a g a n d y T u ry s ty c z n e j) S e jm ik P o w ia to w y s tw ie r d z ił w a ż n o ś ć p r z y s tą p ie n ia p o w ia tu w ą b rz e s k ie g o d o R o m . Z w ią z k u P r o p a g a n d y T u r y s ty c z n e j, je d n a k ż e d la b r a k u k r e d y tu w b u d ż e c ie o b e c n y m u c h w a la , b y s p r a w a o d n o ś n a p r z e d ło ż o n a z o s ta ła łą c z n ie z p r z e d ło ż e n ie m u - c h w a le n ia b u d ż e tu n a r o k 1 9 3 0 /3 1 n a p r z y s z łe m z e b r a n iu .
N a s tę p n ie u c h w a lo n o w p r o w a d z ić w ż y c ie u - s ta w ę o p a ń s tw o w y m n a d z o r z e n a d b u h a ja m i, z d n ie m 1 . 4 . 1 9 3 0 r o k u .
Z a n a d m ie rn e u ż y w a n ie d r ó g u c h w a lo n o s ta tu t o o p ła ta c h .
N a p o d s ta w ie a rt, 2 3 u s ta w y z d n ia 1 0 g r u d n ia 1 9 2 0 r.
o b u d o w ie i u trz y m a n iu d r ó g p u b lic z n y c h (D z . U , R , P . N r. 6 2 1 , p o z . 3 2 ) o r a z a rt, 3 0 u s ta w y z d n ia 1 1 s ie rp n ia
„GŁOS WĄBRZESKI“
1 9 2 3 t. o ty m c z a s o w e m u r e g u lo w a n iu f in a n s ó w k o m u n a l
n y c h (D z . U , R , P . N r, 9 4 , p o z , 7 4 7 ) s ta n o w i s ię c o n a s tę p u je :
§ 1 ,
W s z y s tk ie p r z e d s ię b io rs tw a p r z e m y s ło w e i h a n d lo w e , k tó re n a d m ie r n ie z u ż y w a ją d r o g i p o w ia to w e w p o w ie c ie w ą b rz e s k im , ja k : f a b ry k i, c e g ie ln ie , ta r ta k i, m le c z a r n ie , c u k r o w n ie , m ły n y i t, p . o b o w ią z a n e s ą d o u is z c z e n ia o s o b n e j o p ła ty n a r z e c z P o w ia to w e g o Z w ią z k u K o m u n a ln e g o .
Z a n o r m a ln e z u ż y w a n ie d r o g i p o w ia to w e j u w a ż a s ię d la p r z e d s ię b io rs tw w y m ie n io n y c h w y ż e j w u s t. 1 p r z e ja z d p r ó ż n y c h w o z ó w (ta ry ), p r z e p ę d u z w ie rz ą t p o c ią g o w y c h o - r a z p r z e w ó z ła d u n k u , n ie p r z e k ra c z a ją c e g o 2 0 0 0 to n o - k ilo - m e tr ó w w c ią g u r o k u k a le n d a r z o w e g o ,
§ 2 ,
O p ła ta z a n a d m ie rn e z u ż y w a n ie d r ó g p o w ia to w y c h , p r z e w id z ia n a w § 1 w y n o s i:
1 ) o d a u to b u s ó w z d o p u s z c z a ln e o b c ią ż e n ie m
d o 3 to n z a 1 k im (p o d łu g r o z k ła d u ja z d y ) S —1 2 g r.
2 ) o d k a ż d e j d a ls z e j to n y z a 1 k im . . . . 4 g r, 3 ) o d c ię ż a ro w y c h s a m o c h o d ó w n a ż e la z n y c h
o b r ę c z a c h p o n a d 3 to n n y z a 1 k im . . , 1 0 — 1 5 g r.
4 ) o d s a m o c h o d ó w c ię ż a ro w y c h n a p n e u m a ty k a c h p o n a d 3 to n n y z a 1 k im ... 3 — 5 g r, 5 ) o d k a ż d e j p r z y c z e p k i d o s a m o c h o d u z a to n -
n ę i 1 k im , (lic z ą ą c p r z y te m c ię ż a r p r z y
c z e p k i i ł a d u n e k )...tr-
6 ) o d p r z e w o z u d r z e w a b u d o w la n e g o z a 1 m 3
i 1 k im . ... i « — 1 0 g r.
7 ) o d p r z e w o z u in n y c h a rty k u łó w n p , c e g ły ,
k a m ie n ia , b u r a k ó w , itp . z a to n n ę i 1 k im , 3 — 5 g r, 8 ) o d p r z e w o z u w ę g la z a 1 to n n ę i 1 k im . , 1 2 g r.
9 ) o d p r z e w o z u p łu g ó w p a r o w y c h z a 1 k im , , 'Ł Ź r - P o w y ź s z y s p o s ó b o b lic z e n ia n ie o d n o s i s ię d o ty c h w ła ś c ic ie li i p r z e d s ię b io rs tw , k tó re z W y d z ia łe m P o w ia to w y m z a w a rły w ty m w z g lę d z ie o s o b n ą u m o w ę .
O ile z a lic z o n a o p ła ta b y ła b y n iż s z ą n iż 5 0 z ł., w te n c z a s o p ła ty s ię n ie p o b ie r a , W o b lic z o n e j o p ła c ie g r o s z e z a o k r ą g la s ię d o n a jb liż s z e j c y fr y z ło ty c h .
C e le m o b lic z e n ia ilo ś c i r u c h u , p o d le g a ją c e g o o p ła c ie , n a le ż y o b lic z y ć w to n n o - k ilo m e tra c h o g ó ln ą ilo ś ć r u c h u n e t
to p r z e d s ię b io r s tw a , w u b ie g ły m r o k u k a le n d a rz o w y m n a w s z y s tk ic h d r o g a c h w o je w ó d z k ic h , u ż y w a n y c h p r z e z p r z e d s ię b io r s tw o i o d ją ć 2 0 0 t/k . P o z o s ta łą c y f rą o z n a c z a s ię i- lo ś ć r u c h u p o d le g a ją c e g o o p ła c ie .
P r z y k ła d :
D o ta r ta k u w O s iu p r z y w ie z io n o w r. 1 9 2 8 — 2 4 0 0 m 3 o k r ą g łe g o d r z e w a b u d o w la n e g o u ż y w a ją c p r z y te m s z o s ę w o je w ó d z k ą L a s k o w ic e — O s ie n a d łu g o ś c i 9 k im . i te g o ż r o k u o d w ie z io n o z e w s p o m n ia n e g o ta r ta k u n a s ta c ję k o le jo w ą w O s iu 1 5 0 0 m 3 d r z e w a ta rte g o p o te j s a m e j s z o s ie n a d łu g o ś c i 2 k im .
O b l ic z e n i e :
T ra n s p o rt d o ta rta k u : 2 4 5 0 m3 X 9 = 2 2 ,0 5 0 m 3 T ra n s p o rt z ta rta k u : 1 5 0 0 m3 X 2 = 3 ,0 0 0 m 3
r a z e m : 2 5 ,0 0 0 m 3 O p ła c ie p o d le g a 2 5 ,0 0 0 m ° — 2 0 0 to n (2 0 0 to n — 4 0 0 m 3) d r z e w a o k r ą g łe g o = 2 4 ,6 5 0 m 3. W e d le ta b e li (§ 2 p o z . 6 ) w y n o s i s ta w k a 6 g r. z a 1 m3 n a 1 k im ,
P r z e d s ię b io rs tw o w in n o p r z e to z a p ła c ić 2 4 ,6 5 0 — 6 = 1 ,4 7 9 ,— z ł.
W y m ia r u o p ła t (§ 1 ) d o k o n u je W y d z ia ł P o w ia to w y lu b o r g a n d o te g o u p o w a ż n io n y p r z e z W y d z ia ł P o w ia to w y ( w ła d z a w y m ia r o w a ) n a p o d s ta w ie d e k la r a c y j, z ło ż o n y c h p r z e z p r z e d s ię b io r s tw a , w y m ie n io n e w § 1 u s tę p 1 . D e k la -
-... ... ... Nr. 4
ra c j’e w in n y b y ć s k ła d a n e n a w e z w a n ie w ła d z y w y m ia r o w e j n a f o rm u la r z u ( z a łą c z n ik 1 ), d o s ta rc z o n y m p r z e z nią
p r z e d s ię b io rs tw u .
W m ie s ią c u s ty c z n iu k a ż d e g o r o k u r o z s y ła w ła d z a wy
m ia r o w a d o p r z e d s ię b io r s tw , w y m ie n io n y c h w § 1 u s tę p 1 , f o r m u la rz e d e k la r a c y j w ra z z w e z w a n ie m d o ic h w y p e łn ie n ia i p r z e d ło ż e n ia w ła d z y w y m ia r o w e j w s ią g u 3 0 d n i, li
c z ą c o d d n ia d o r ę c z e n ia w e z w a n ia .
O s o b y , p r o w a d z ą c e p r z e d s ię b io r s tw a , k tó r e w e z w a n i*
d o p r z e d ło ż e n ia d e k la r a c ji n ie u c z y n ią z a d o ś ć — p o d le g a ją k a rz e p o r z ą d k o w e j, o k r e ś lo n e j w § 9 n in ie js z e g o s ta tu tu ,
§ 5 .
P r z e c iw w y m ia r o w i z a n a d m ie r n e z u ż y w a n ie d r ó g p o w ia to w y c h s łu ż y p r z e d s ię b io r s tw u , d o tk n ię te m u w y m ia r e m , w c ią g u c z te re c h ty g o d n i s p rz e c iw d o W y d z ia łu P o w ia to w e g o .
C z a s o k r e s d o z ło ż e n ia s p r z e c iw u b ie g n ie o d d n ia n a s tę p n e g o p o d o r ę c z e n iu z a w ia d o m ie n ia o w y m ia rz e .
D o p o s tę p o w a n ia s p r z e c iw n e g o m a ją z a s to s o w a n ie p r z e p is y o ś r o d k a c h p r a w n y c h , p r z e w id z ia n e w u s ta w ie o d a n in a c h p o w ia to w y c h i k r a jo w y c h z d n ia 2 3 k w ie tn ia 1 9 0 6 r . (Z b . u s ta w p r u s k ic h s tr, 1 5 9 ).
Z ło ż e n ie s p r z e c iw u n ie z w a ln ia o d u is z c z e n ia o p ła ty . N ie u is z c z e n ie o p ła ty w e w ła ś c iw y m te r m in ie p o c ią g a z a s o b ą o b o w ią z e k z a p ła ty o d s ę te k i k a r z a z w ło k ę o r a z k o s z tó w e g z e k u c y jn y c h , o k r e ś la n y c h u s ta w ą z d n ia 3 1 lip c a 1 9 2 4 r. (D z , U . N r, 7 3 , p o z , 7 2 1 ), z m ie n io n ą c z ę ś c io w o r o z p o r z ą d z e n ie m P r e z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j P o l, z d n ia 17
m a ja 1 9 2 7 r . (D z , U , R . P , N r, 4 6 , p o z , 4 0 1 ).
§
W y m ie r z o n ą o p ła tę u is z c z a s ię w 2 r ó w n y c h r a ta c h , p ła tn y c h w d n iu 1 k w ie tn ia i 1 w r z e ś n ia ,
§ 7 .
N ie u is z c z o n e w e w ła ś c iw y m te rm in ie o p ła ty p o d le g a ją ś c ią g n ię c iu w d r o d z e e g z e k u c ji, d o k tó re j s to s u je s ię o d p o w ie d n ie p r z e p is y o e g z e k u c ji p o d a tk ó w i o p ła t p a ń s tw o w y c h ( a r t, 5 5 u s ta w y z d n ia 1 1 s ie rp n ia 1 9 2 3 r , o ty m c z a s o w e m u r e g u lo w a n iu f in a n s ó w k o m u n , (D z , U , R , P . N r, 94,
p o z . 7 4 7 ),
§ 8 .
D o p r z e d a w n ie n ia i d o d a tk o w e g o d o c h o d z e n ia o p ła t za
n a d m ie r n e z u ż y w a n ie d r ó g p o w ia to w y c h m a z a s to s o w a n ie
§ 3 1 u s t, 2 u s ta w y o d a n in a c h p o w ia to w y c h i k r a jo w y c h z d n ia 2 3 k w ie tn ia 1 9 0 6 r, ( Z b ió r U s ta w p r u s k ic h s tr . 1 5 9 ),
§ 9 ,
W in n i p r z e k r o c z e ń p r z e c iw k o p o s ta n o w ie n io m n in ie j
s z e g o s ta tu tu p o d le g a ją k a r z e p o rz ą d k o w e j d o w y s o k o ś c i 3 4 5 ,9 0 z ło ty c h , o ile n ie z a c h o d z i p r z e s tę p s tw o k a r a ln e we
d łu g a r t, 6 2 — 6 6 u s ta w y z d n ia 1 1 s e irp n ia 1 9 2 3 r, (D z , U , R . P . N r. 9 4 , p o z , 7 4 7 ),
§ 1 0 , k
O p ła ty d r o g o w e , w y m ie r z o n e n k p o d s ta w ie n in ie js z e g o s ta tu tu , n ie u le g a ją z a lic z e n iu a n i n i k o m u n a ln e p o d a tk i o d g r u n tó w , b u d y n k ó w , p r z e m y s łu i h a p d lu , a n i n a k o m u n a ln e d o d a tk i d o p a ń s tw o w y c h p o d a tk ó w o d g r u n tó w , b u d y n k ó w , h a n d lu i p r z e m y s łu ,
§ H .
P r z e p is y w y k o n a w c z e w y d a z a rz ą d p o w ia to w e g o z w ią z k u k o m u n a ln e g o .
U c h w a lo n o ta k ż e r e g u la m in d la P o w ia to w e g o P r z y tu łk u S ta rc ó w , w e d łu g k tó r e g o :
Z a k ła d p r z e z n a c z o n y je s t d la s ta r c ó w , n ie z d o ln y c h de
p r a c y i n ie p o s ia d a ją c y c h ś r o d k ó w u trz y m a n ia , k tó r e n a b y ły p r a w o d o u s ta w o w e j o p ie k i z e s tr o n y g m in i o b s z p r ó w d w o rs k ic h p o w ia tu w ą b r z e s k ie g o b e z r ó ż n ic y p łc i, wy
z n a n ia c h r z e ś c ija ń s k ie g o .
N ie p r z y jm u je s ię d o z a k ła d u o s ó b c h o r y c h n ie u le c z a l
n ie , z a k a ź n ie lu b u m y s ło w o , k tó re n a le ż y k ie ro w a ć n a k o s z t g m in y d o z a k ła d ó w s p e c ja ln y c h .
P. BOLESŁAWITA.
P R Z E D B U R Z Ą
Powieść historyczna z r. 1 8 3 0 .
'(C ią g d a ls z y ).
— S łu c h a jn o — r z e k ł — w s z a k m a s z b r a ta w S z k o
le P o d c h o r ą ż y c h ?
— T a k je s t, p a n ie p r e z e s ie .
— N o — i w id u je s z s ię z n im , m a s z s to s u n k i m ło d z ie ż ą ? — d o p y ty w a ł N ie m c e w ic z .
K a lik s t s k in ie n ie m g ło w y p o tw ie r d z ił to ta k ż e . S łu c h a jż e , c o c i p o u f a le p o w ie m ... — z n iż y w s z y
glos o d e z w a ł s ię s ta ru s z e k : — W ie c ie , ja k o d c z a s u s ą
du s e jm o w e g o , s z p ie g o s tw o w z m o g ło s ię je s z c z e ... ja k t a o c z y i u s z y w y tr z e s z c z a ją n a m ło d z ie ż , a w y ... w y s p is k u je c ie .
K a lik s t s ię z a r u m ie n ił m ilc z ą c y .
/ N ie m ia łb y m w a m te g o z a g r z e c h — d o d a ł U r -
wyh — g d y b y s ię to n a c o z d a ło , a le to d o n ic z e g o
nie p r o w a d z i. W o js k a m n ó s tw o , c h o ć b y ja k i c o u p
de m a i n n a c h w ilę s ię p o s z c z ę ś c ił, b ę d z ie n a s k o
sztował n a jle p s z ą k r e w , n a jd r o ż s z ą m ło d z ie ż , a n a
nic s ię n ie p r z y d a . P ia s tu jc ie d u c h a p o ls k ie g o w s o
bie, ż y w c ie g o , a le n ie d a jc ie s ię r o z g o rą c z k o w a n i w c ią g n ą ć w ja k i k r o k s z a lo n y .
— A le ja o n ic z e m p o d o b n e m n ie w ie m o d
parł K a lik s t — i n ie s ą d z ę ...
— M ó w s o b ie , c o c h c e s z •— p r z e r w a ł N ie m c e w ic z , h - L u d z ie w ie d z ą , ż e c o ś s ię k n u je , i w w o js k u i m ię
dzy c y w iln y m i... S z e p c ą o te m p o s a lo n a c h ... K a ż
dy b o le je z a w c z a s u n a d te m , ja k ie to o f ia r y p o c ią g n ie z a s o b ą , a n a n ic s ię n ie p r z y d a ... T o d a r m o ! N ie p o r a ... P o lity k a e u r o p e js k a n a s w y z w o li — p o tr z e b a c ie r p liw o ś c i... M ie jm y n a d z ie ję w A n g lii i F r a n c y i, a n ie p s u jm y s o b ie s p r a w y p r z e d w c z e s n y m w y b r y k ie m .
K a lik s t s łu c h a ł te j a d m o n ic y i.
— P o w ie d z to b r a tu — d o d a ł s ta r u s z e k — a s tr z e ż , k o g o b ę d z ie s z m ó g ł.
— M n ie s ię z d a je — o d e z w a ł s ię K a lik s t — ż e p a n p r e z e s z b y t w id z i c z a r n o m ło d z ie ż , a r a c z e j, s ą d z i ją z b y t n ie r o z w a ż n ą i r o z g o rą c z k o w a n ą ...
— A le b o je s t r o z g o r ą c z k o w a n ą ... T a k s a m o ją w i
d z i S ta ś P o to c k i, k tó r y b liż e j s ię je j p r z y g lą d a — r z e k ł N ie m c e w ic z . — Z r e s z tą , m ó j d r o g i... ja d o p e łn ia m o - b o w ią z k u , d a ją c w a m p r z e s tro g ę w y u w a ż a jc ie , ja k m a c ie z te g o k o r z y s ta ć .
Z a m ilk ł s ta ru s z e k .
B y ło ju ż tr o c h ę p ó ź n o . K a lik s t, p o k ilk u s ło w a c h je s z c z e , w y b r a ł s ię n a z a d z U r s y n o w a . T o , c o tu u - s ły s z a ł, z m u s z a ło g o n a ty c h m ia s t s ię w id z ie ć z b r a te m — p o s p ie s z y ł w ię c z p o w r o te m d o W a r s z a w y , a le tu p r z y b y w s z y , n ie m ó g ł ju ż m ie ć n a d z ie i w id z e n ia s ię z n ik im , g o d z in a b y ła s p ó ź n io n a . P r z e s tr o g ę w ię c m u s ia ł o d ło ż y ć n a ju tr o i s k ie r o w a ł s ię w p r o s t d o d o m u .
Z d a ła ju ż s p o g lą d a ł n a o k n a p ie r w s z e g o p ię tr a i
w z d y c h a ł, b o s to s u n k i z p a n n ą J u lią c o d z ie ń s ta w a ły s ię b liż s z e i ś c iś le js z e ... N a u s ta c h je g o b łą d z iły ju ż p ó lć łó w k a d w u z n a c z n e , k tó re , ja k ja s k ó łk i w io s n ę , p o p r z e d z a ją z w ie r z e n ia s ię w z a je m n e ... S p o jr z a ł n a z e g a r e k — g o d z in a d o o d w ie d z a n ia B r e n n e r ó w ta k b a r d z o n ie w ła ś c iw ą n ie b y ła ... N ie d o b ie g ła je s z c z e d z ie w ią ta . S z ło ty lk o o to , c z y B r e n n e r b y ł lu b n ie w d o m u . J e ż e li w r ó c ił, p a n K a lik s t n ie m ia łb y o d w a g i o d w ie d z ić s ą s ia d ó w . J e ż e li g o n ie b y ło , c h o ć b y s ię p r z y p ó ź n ił n ie c o , w ie d z ia ł, ż e b y m u to p r z e b a c z o n o .
O d g a d n ą ć n ie u m ia ł... w z d y c h a ł d o te g o , b y m u lo s k o g o ś n a s tr ę c z y ł ta k ie g o , u k tó r e g o b y m ó g ł z a p y ta ć ... ja k b y ... o d n ie c h c e n ia .
P r z e d b r a m ą k a m ie n ic y s ta ła c a ła m ło d a je j lu d n o ś ć , w y r o jo n a w u lic ę , w n a jr o z m a its z y c h u b io r a c h . J ó z ia k , z je d n ą s z le jk ą p r z e z p le c y , w k o s z u li i s p o -
d e ń k a ć h k r ó tk ic h , z g ło w ą ja k f u r a s ia n a , p a lą c y z k r ó tk ie j f a je c z k i... d w ó c h c h ło p c ó w N o iń s k ie j, je d e n w d łu g ie j k o s z u li p o d p a s a n y k r a jk ą , d r u g i w bucikach
o b s z e rn y c h i p r z y o d z ie w k u o s o b liw y m ... A r a m o w i- c z a p a c h o lę w s p e n c e r k u ... P iłk a b y ła w r o b o c ie i b ą k ... M ło d z ie ż ig r a ła , s ta r s i, ju ż k u r z ą c y ty to ń , wy»-
ś m ie w a li s ię z n ie j. N ie c o n a u s tr o n iu , N o iń s k a roz
m a w ia ła z k u c h a r k ą p ie r w s z e g o p ię tr a .
Z o b a c z y w s z y n a d c h o d z ą c e g o p a n a K a lik s ta , tr ą d k ’ ły s ię ło k c ia m i.
W y p a d ło m u p r z e c h o d z ić tu ż o k o ło m a js tro w e j i
je j p r z y ja c ió łk i, a c h o ć m ia ł b y ł o c h o tę s p y ta ć ją e B r e n n e ró w , n ie ś m ia ł. P o z d r o w ił w ię c ty lk o g r z e c z n ie ... P r z e p r o w a d z o n o g o o c z y m a .
N ie c o w y ż e j n a w s c h o d a c h , s ta ła s z c z ę ś c ie m Agat
k a , w b liż s z y c h z o s ta ją c a s to s u n k a c h z M a tu s o w ą , d o k tó r e j J ó z ia k , s y n je j, m im o n ie d o jr z a ło ś c i d z ie w c z ą - tk a , s m a lił p ie r w s z e k o p e r c z a k i. A g a tk a , ja k k o lw ie h - b y b y ła w o ła ła s ta rs z e g o m ę ż c z y z n ę i p o d w ą s e m , z w a ż y w s z y , ż e te n ju ż f a jk ę p a lił, w ó d k ę p ił i lada
d z ie ń m ó g ł d o s ta ć z a r o s tu , k tó r y n a tę in te n c y ę s ta r a n n ie g o lił, a n ie m a ją c p r z y te m ż a d n e j in n e j o k a z y i r o z p o c z ę c ia s e rd e c z n e j k a r y e r y , b o c h ło p ie c Aramowi-
c z a b y ł b r u ta l — r a d a b y ła J ó z k o w i... M ia ła nawet
z n ijś ć n ib y p r z y p a d k ie m n a d ó ł d la p o ż a r to w a n ia z
n im , a le tu s ta ła k u c h a r k a n a p r z e s z k o d z ie ... Oczeki
w a ła w ię c n a w s c h o d a c h p o m y ś ln ie js z e g o s k ła d u oko.
lic z n o ś c i, g d y n a d s z e d ł p a n K a lik s t P o z d r o w ił ją p r z e c h o d z ą c ...
— S ą p a ń s tw o w d o m u ? — z a p y ta ł s ię d c h o .
— J e jm o ś ć i p a n ie n k a s ą — s z e p n ę ła tr o c h ę go
p rz < p r o w a d z a ją c A g a tk a — a le o a n a r a d c y n ie m a .
— C z y ju ż u p a ń s tw a p ó ź n o ? — d o d a ł ośmielony,
K a lik s t.
— G d z ie ta m ! — z a w o ła ła A g a tk a — p a n n a je s z r c z e a r b a ty n ie d o p iła ... S a m o w a r je s z c z e s to i... A c h c e p a n , to ja z a m e ld u ję ? ( C . d . n .)
