238 Zasady energoelektryki
LITERATURA
[1] Bajorek Z., Maszyny elektryczne, WNT, Warszawa 1980.
[2} Banach M., Podstawy techniki oświetlania. PWN Warszaw 1982.
[3] Bemas S., Systemy elektroenergetyczne, WNT, Warszawa 1982.
[4] Bisztyga K., Sterowanie i regulacja silników elektrycznych, WNT, Warszawa 1989.
[5] Ciok Z., Procesy łączeniowe w układach elektroenergetycznych, WNT, Warszawa 1983.
[6] Dzierzbicki S., Aparaty elektroenergetyczne, WNT, Warszawa 1977.
[7J Kahl T., Sieci elektroenergetyczne, WNT, Warszawa 1981.
[8] Kolbiński K., Słowikowski J., Materiałoznawstwo elektrotechniczne. WNT, Warszawa 1988.
[9] Latek W., Zarys maszyn elektrycznych, WNT, Warszawa 1974.
[10] Markiewicz H., Wołkowiński K., Urządzenia elektroenergetyczne, WNT, Warszawa 1985.
[11] Masny J., Teresiak Z., Przemiany energii elektrycznej, WNT, Warszawa 1985.
[12] Niestępski S., Pastemakiewicz J., Wiśniewski T., Sieci i instalacje elektroenergetyczne, WPW, Warszawa 1979.
[13] Pawluk K., Szczepański W., Silniki elektryczne liniowe, WNT, Warszawa 1974.
[14] Plamitzer A., Maszyny elektryczne, WNT, Warszawa 1970.
[15] Praca zbiorowa, Badanie urządzeń energoelektrycznych, WNT, Warszawa, 1992.
[16] Roszczyk S., Teoria maszyn elektrycznych, WNT, Warszawa 1979.
[17] Sidorowicz J., Napęd i sterowanie elektryczne. WPW, Warszawa 1972.
[18] Szpor S., Dzierżek H., Winiarski W., Technika wysokich napięć, WNT, Warszawa 1967.
[19] Żyborski J., Lipski T., Zabezpieczenia diod i tyrystorów, WNT, Warszawa 1979.
[20] Poradnik inżyniera elektryka, t. l-IV. WNT, Warszawa 1974-75.
[21] Praca zbiorowa (red. Grunwald Z), Napęd elektryczny. WNT, Warszawa 1987.
[22] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, Dz.U. z 2007 nr 93 poz. 623.
[23] Ochrona przeciwporażeniowa w urządzeniach sterowania ruchem i łączności w kolejnictwie (materiały konferencyjne). SITK, Katowice 1983.
[24] Polskie Normy: PN-IEC 60364.-4, „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych” arkusze dotyczące ochrony przeciwporażeniowej, ochrony przed przetężeniami, przed spadkiem napięcia i przed przepięciami; PN/E-0501O, ,,Zakresy napięciowe instalacji w obiektach budowlanych”;
PN/E-05031, „Klasyfikacja urządzeń elektrycznych i elektronicznych z punktu widzenia ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym”; PN/E-05032, „Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym. Wspólne aspekty instalacji urządzeń”. PKN 1991-2000.
[25] Polskie Normy: PN-IEC 60364-5-523:2001, Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Obciążalność prądowa długotrwała przewodów.
[26] http://pclab.pl/art48537.html.
[27] http://www.ien.pw.edu.pl/EIG/instrukcje/RZE_w_4.
[28] http://www.ogniwa-paliwowe.info/_/zakładki/.
SKOROWIDZ
akumulator 13, 138, 141, 144-146 anoda 139-144, 180, 182
autotransformator 51, 60-61, 150 barwa światła 127, 132, 135, 137
bezpiecznik topikowy 152, 175, 178-179, 181- 191, 196-202, 226-227, 233
biegnik 98
bieguny (w maszynie) - główne 111-112
- komutacyjne 111-112, 121, 123 - utajone 74, 105-106
- wydatne 61, 74, 105-106, 108 bok zwoju (zezwoju) 43, 71-80
charakterystyka kątowa prądnicy synchronicznej 108-109
charakterystyki łuku elektrycznego 180-181, 189-190
charakterystyki mechaniczne
- silników indukcyjnych trójfazowych 86-88, 91, 93, 95, 97-99
- silników jednofazowych 122-124
- silników prądu stałego 117-118, 120, 122, 125- 126
charakterystyki obciążeniowe silników prądu stalego 119, 121
charakterystyki udarowe 209-210
charakterystyki zewnętrzne prądnic prądu stałego 116
cieplna stała czasowa 24, 26, 28-29, 31, 34-35, 199
częstotliwość
- napięcia indukowanego w wirniku 82, 84 - prądu rażeniowego 216
- promieniowania rezonansowego 131-132 - składowej harmonicznej 168-170
czas
- do półszczytu 205, 209 - do przeskoku 209-210 - przedłukowy 188, 196, 201 - przerwy bezprądowej 196 - trwania czoła 205, 209 - trwania zwarcia 197, 203
- własny aparatu 174, 176-177, 198, 200 części
- czynne 219-220, 226, 232, 234 - jednocześnie dostępne 220
- przewodzące dostępne 219-220, 226-227, 229, 231-232
- przewodzące obce 219-220, 226 czujnik temperatury 199, 202
dławik
- gaszący 195-196
- przeciwprzepięciowy 211-212 - przeciwzwarciowy 191 dobroć (cewki, kondensatora) 19
dopuszczalny przyrost temperatury 31-32, 36, 39 dotyk bezpośredni 219-220, 225-226
dotyk pośredni 219-220, 226 ekwipotencjalizacja 226
elektroda 133-135, 138-147, 180-181, 211-212 elektromagnes 61-62, 64, 67, 74, 199
fala przepięciowa (wędrowna) 205-208, 210-211 gaszenie łuku elektrycznego 179, 181
grupa połączeń transformatora 56-57, 59 gwiazda żłobkowa napięć 76-78
hamowanie silnikiem
- indukcyjnym 89, 95-96, 98 - prądu stałego 117-119, 122, 125 impedancja
- falowa 206
- termiczna (cieplna) 29 - zwarcia transformatora 58-59 iskiernik 204, 210-212, 222, 233-237 kabina sekcyjna 235-237
kanał
- łukowy 34, 179-182 - połukowy 180-182, 184 - wyładowania pioruna 206 kategoria
- instalacji i urządzeń 213 - odbiorcy energii 156 - użytkowania rozłącznika 38 katoda 131, 139-144, 180 kąt
- elektryczny 73-74, 76, 111 - godzinowy 56, 57, 59 - obciążenia (mocy) 106 klasy izolacji 39
klasy ochronności urządzeń 227 koenergia magnetyczna 67-69 kolumna łukowa 179-181
kompensacja (kompensator) mocy biernej 110, 149, 165-166, 212
kompensacja prądu ziemnozwarciowego 195-196 kompensacja spadku napięcia 166
komutacja 111-112, 122-124
komutator 72, 79-80, 111-112, 115, 123 konwekcja 21, 23-24, 180
240 Zasady energoelektryki
koordynacja izolacji 209 krzywa życia izolacji 39-40 luminofor 131-137
łuk elektryczny - łączeniowy 178-190 - przerywany 185, 196 - w lampie 131, 135 - w ochronniku 209-212 migotanie światła 154 moc
- cieplna 21-23, 178, 180, 199 - promienista 127-130
- znamionowa transformatora 57-59, 61 - zwarciowa 195
moment
- przetwornika elektromechanicznego 44, 63, 67-68, 70-71
- maszyny indukcyjnej trójfazowej 84, 86-89, 91-95
- maszyny prądu stałego 114, 117-120 - maszyny synchronicznej 105, 108-109
- silnika indukcyjnego jednofazowego 100, 102, 105
- silnika komutatorowego jednofazowego 122- 124
moment reluktancyjny 68, 108 nagrzewanie
- elementu (ciała) 24-28 - silnika 34-36
- przewodu 30-33, 36-37 napięcie
- bardzo niskie 221-222, 226-227
- dotykowe 217-220, 223, 226-227, 230-232, 234
- dotykowe bezpieczne 221-222, 231, 233 - indukowane 42-44, 49, 114
- krokowe 218-219
- łączeniowe 197, 203, 213 - powrotne 178, 183, 191
- probiercze izolacji 41, 203, 209 - rażeniowe 217-219
- robocze 41, 184, 191, 203, 210 - udarowe 203, 205, 209-210 - zapłonu (łuku) 133, 180, 182 - znamionowe 41, 203
napięcie zwarcia transformatora 58-59 nośnik energii 9-11
nośnik ładunku 140, 147 obciążalność udarowa 211 obciążalność zwarciowa 196-197 objawy rażenia prądem 216
ochrona przepięciowa 204-205, 209-214
ochrona przeciwporażeniowa
- dodatkowa 220, 226-229, 233-234 - podstawowa 220, 225-228, 234 ochronnik 209-210
odłącznik 152 odbiór ciepła 20
odchylenie napięcia 154-155, 164, 166 odcinek linii 148, 159-162
oddziaływanie twornika 13, 105-107, 112, 115-117, 120
odgromnik 210-213, 234-235 odkształcenie napięcia 156-157 ogniwa galwaniczne 138-147
ogniwa paliwowe 12, 138-140, 143-144, 147 ogranicznik prądu 199-201
ogranicznik przepięć 210-212 okład prądu twornika 72 opór cieplny (termiczny) 21 oznaczenia zacisków uzwojeń - maszyn indukcyjnych 82 - maszyn prądu stałego 112 - maszyn synchronicznych 106 - transformatorów 56
parametr przeciążeniowy 196-197 parametry
- energii 12, 37, 153-158 - obciążenia (pracy) 30, 33-34 - prądu początkowego 194-195 - prądu zwarciowego 195 - udaru 205, 210
parametry impulsów przepięciowych 214 parametry uzwojeń maszyn elektrycznych 74 parametry zwarciowe aparatów 196-198 podejście chronione 211-212
podziałka biegunowa 75, 98 pojemność cieplna 22-23
pojemność elektryczna jednostkowa 206 polaryzacja elektrod 140
pole magnetyczne - biegnące 98
- nieruchome przemienne 72-73, 99 - nieruchome stałe 72
- przeciwbieżne 99-100, 103 - wirujące 81-82, 84-85, 100, 104 - współbieżne 99-100, 103 połączenia czołowe 74, 77, 78
połączenia uzwojeń transformatora 55-57 poskok 75-80
praca równoległa transformatorów 57-59 prąd
- dopuszczalny długotrwale (ciągły) 31, 36-37 - następczy 210-211
- obliczeniowy 37
- ograniczony 186-188, 196-197
prąd
- rażeniowy 215-221 - roboczy 192, 198, 202, - różnicowy 228
- udarowy 192, 194-196, 211, 221 - wyłączający 227-229, 231-232 - zastępczy 32-33, 195
- zwarciowy 191-196
prądy błądzące 234-235, 237 prądy wirowe 20
prędkość synchroniczna - liniowa 98
- kątowa (obrotowa) 82, 105 promieniowanie
- elektroluminescencyjne 131, 137 - cieplne 21, 23-24
- widzialne 127-131, 134
przebicie izolacji 38-39, 184, 210, 232-233 przebicie naskórka 217
przejmowanie ciepła 21
przekaźniki 174-177, 199-202, 226 przekładnia transformatora
- napięciowa 55, 59, 60 - zwojowa 49, 60 przepięcie
- atmosferyczne 204-208
- łączeniowe 182-184, 189-191, 196, 203-208 przeskoki odwrotne 204
przetężenie 38, 198-200, 202
przetworniki elektromechaniczne 61-71 przewodność cieplna 21, 23
przewody odgromowe 204, 211-212, 234 przewody robocze 204-205, 210, 212 przewód
- PE (ochronny) 222-223, 225, 228, 230-232 - PEN (ochronno- neutralny) 222-224,
228-232, 237
punkt spływu 161, 164 rdzeń transformatora 54
reaktancja oddziaływania twornika 107 reaktancja synchroniczna 108, 109 regulacja napięcia w sieci 166 regulacja prędkości silników - indukcyjnych liniowych 98-99 - klatkowych 88, 92-95, 97 - pierścieniowych 88, 93-95, 97 - prądu stałego 118-119, 125-126 reguła lewej dłoni 44
reguła prawej dłoni 43
reluktancja 42, 47, 50, 62, 64, 68, 70 rezystancja
- ciała ludzkiego 216-217 - ogniwa (wewnętrzna) 140-141 - pętli zwarciowej 191-192, 229
rezystancja
- przejścia prądu rażeniowego 219, 230-231 - przejścia prądu zwarciowego 230-231, 233 - termiczna (opór cieplny) 21
- termiczna przejściowa 27 - zestyku (zestykowa) 38, 179 - uziomu (uziemienia) 230-233 rodzaje obciążeń 30
rodzaje pracy maszyn (napędów) 34 rodzaje łączników zestykowych 178 rozdzielnia 148-149
rozdzielnica 149-153, 157-158, 174, 229-230 rozłącznik 188, 196
rozpiętość zezwoju 75 rozruch
- impulsowy 168-170
- oporowy (rezystorowy) 88, 92-93, 119-122, 168-169, 175
- „ulepszony” 91
rozruch silnika indukcyjnego 82, 88-89, 91-93, 98, 102, 104-105
rozruch silnika prądu stałego 119-122 rozrusznik 82, 93, 120-122
równoważność źródeł 15 samowzbudzenie prądnicy 115 schemat termokinetyczny 29 schemat zastępczy
- cewki powietrznej 19-20 - dławika 19-20
- elementów sieci elektroenergetycznej 158-159 - kondensatora 19-20
- transformatora 48-51, 58-59
- obwodu zwarciowego 183, 185-186, 188, 192, 194
schemat płaski uzwojenia 77-80
schematy zastępcze źródeł i odbiorników 14-17 siła
- elektrodynamiczna 178-179, 188 - elektromagnetyczna 44, 63, 71 - elektromotoryczna ogniwa 138 składowe
- czynne i bierne 109, 161-162, 164 - harmoniczne 59-60, 156, 167-170 - podłużne i poprzeczne 70, 84, 105-108, - symetryczne 59-60, 95, 100-102, 156, 193-195 - współbieżne i przeciwbieżne 72-73, 99-100 skok potencjału na granicy ośrodków 139-140 skuteczność świetlna 129
skutki patofizjologiczne 215 spadek napięcia
- przyelektrodowy (w łuku) 179-182 - w prądnicy synchronicznej 107, 109 - w sieci 153, 155-156, 158-167 - w transformatorze 57-58
242 Zasady energoelektryki
sprawność transformatora 53 stopień ochrony 41
strata napięcia 158, 161-162, 164
straty energii 11, 13, 20, 50, 61, 149, 158 straty mocy
- w sieci (linii) 158-160, 162-166 - w żelazie (w rdzeniu) 19-20, 48, 50-52 strefa
- anodowa 179 - katodowa 179 - jonizacji 179 - osłonowa 204
- neutralna 111-112, 122 - niedowzbudzenia 109 - przewzbudzenia 109 strefy
- fazowe 81 - przejściowe 179
- przyelektrodowe 179-180
strumień świetlny 127-129, 133-135, 137 struktura systemu elektroenergetycznego 150 stycznik 152, 174-177, 184, 200-201
stygnięcie 25, 30 superkondensator 10
symbole pracy maszyn (napędów) 34 szczotki 72, 79-80, 82, 106, 111-112, 115,
122-124 temperatura
- barwowa 129-132, 136-137 - dopuszczalna 30, 38-40 - elektronowa 131 tętnienie światła 133-136
tor (elektroenergetyczny) 159-164 trwałość
- izolacji 38-40 - lampy 130, 134-137 - ogniwa 145-147
twornik 71-72, 74-75, 79-80, 105-107, 111-112, 119-124
udar 205, 207, 209-210, 212 układ Leonarda
układ połączeń transformatora 56 układ sieciowy
- TN („zerowanie”) 222-223, 226, 228-232 - TT („uziemienie ochronne”) 222, 225-226,
228, 131-132
- IT („sieć ochronna”) 222, 225-226, 228, 232 układ termokinetyczny 20
układy zasilania 150-153, 155-158 uziomy 204, 219, 222-224, 230
uzwojenia 54-56, 72-82, 94, 106, 111-113 wahanie napięcia 154-156
wał elektryczny 125
wartość szczytowa
- napięcia ochronnika 210 - prądu wyładowczego 210 - udaru napięciowego 205, 210 - udaru prądowego (pioruna) 205 warunki pracy 37
wrażenie wzrokowe 127 współczynnik
- bezwładności 34 - mocy 164
- nierównomierności rozruchu 120 - oddawania barw 129
- poprawkowy grupowy 36 - poprawkowy temperaturowy 36 - przejmowania ciepła 21
- rozruchowy 201
- samorozładowania ogniwa 145-146 - strat dielektrycznych 20
- zawartości harmonicznych 156 wykres rozpływu mocy 17, 52, 85, 104 wykres wskazowy
- dławika 19
- maszyny synchronicznej 107, 108, 110 - odcinka linii 162
- silnika indukcyjnego 83, 85 - transformatora 52
wyłączniki 41, 152, 171, 175, 181-191, 196-198, 200, 210, 213, 226-228, 232, 237
wytrzymałość elektryczna
- kanału połukowego 180, 182, 184 - izolacji 39-41, 204-205, 209, 213 - naskórka 217
wyzwalacze 199-202, 226 wzbudnik 98
zabezpieczenia
- nadprądowe w ochronie przeciwporażeniowej 226-227, 229, 231-232
- przeciążeniowe 199-202 - przepięciowe 209-214
- różnicowo-prądowe 226-229, 231-232 - zanikowe 199, 201
- zwarciowe 198-203
zacisk ochronny PE 223-225, 227-228, 230, 232 zapad (załamanie) napięcia 10, 154, 199
zapłonnik 133-135
zasięg ręki 220, 226, 235, 237
zasilacz bezprzerwowy (UPS) 172-173, 200 zużycie elektrod 145-146
zwarcia 191-193, 195-196, 198, 204, 218, 221 zwarcia doziemne 218, 229-237
zwody piorunowe 204, 234 żłobki 74-77, 79-80, 82, 91, 111 źródło ciepła 20
