PODMIOTY PRAWA PRYWATNEGO
(KONTYNUACJA)
PODMIOTY PRAWA PRYWATNEGO
(KONTYNUACJA)
Literatura:
red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, Wydanie 3, Warszawa 2018 red. E Gniewek, P. Machnikowski, Kodeks Cywilny. Komentarz, Wydanie 9, Warszawa 2019 Z. Radwański, Prawo cywilne – część ogólna, Wydanie 15, Warszawa 2019
Opracowała mgr Irena Krauze – Lisowiec
OSOBA PRAWNA
Wyodrębniona strukturalnie i majątkowo jednostka, posiadająca własne organy, której ustawodawca przyznaje osobowość prawną przepisem rangi ustawowej
Wyodrębniona strukturalnie i
majątkowo jednostka, posiadająca
własne organy, której ustawodawca
przyznaje osobowość prawną
przepisem rangi ustawowej
OSOBA PRAWNA
PEŁNA
ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH
ZDOLNOŚĆ PRAWNA
od chwili powstania do ustania bytu
Zakres zdolności prawnej
OSOBA PRAWNA
Art. 33 k.c.
SKARB PAŃSTWA
JEDNOSTKI
ORGANIZACYJNE,
którym ustawa przyznaje
osobowość prawną
Zasadnicze sposoby powstania osób prawnych
Organ państwowy
organizuje strukturę i tworzy osobę prawną
w drodze:
Osoby fizyczne/osoby prawne tworzą osobę prawną przy spełnieniu warunków wskazanych
w ustawie bez konieczności zgody organu państwowego,
wpis do Rejestru – kontrola spełnienia warunków ustawowych Założyciele (osoby
fizyczne/ osoby prawne) tworzą osobę
prawną aktem założycielskim za
zgodą organu administracji państwowej (akt
administracyjny)
SYSTEM AKTÓW ORGANÓW
PAŃSTWA
SYSTEM KONCESYJNY
SYSTEM NORMATYWNY
Akt normatywny (ustawa, rozporządzenie)
Akt
administracyjny
(akt erekcyjny) Wpis do Rejestru
Wpis do Rejestru
Powstanie, ustrój i ustanie osoby prawnej określają:
WŁAŚCIWE PRZEPISY
W tym w wypadkach i w zakresie w nich
wskazanych organizację i sposób
działania osoby prawnej określa W tym w wypadkach i
w zakresie w nich wskazanych organizację i sposób
działania osoby prawnej określa
art. 35 k.c.
STATUT
CHWILA UZYSKANIA OSOBOWOŚCI PRAWNEJ PRZEZ JEDNOSTKĘ ORGANIZACYJNĄ
Przepisy szczególne stanowią inaczej
np. wejście w życie aktu normatywnego WPIS DO WŁAŚCIWEGO
REJESTRU
Chy ba że
art. 37 §1 k.c.
INDYWIDUALIZACJA OSOBY PRAWNEJ
FIRMA LUB NAZWA art. 433, 435-8 k.c.
FORMA PRAWNA
SIEDZIBA I ADRES art. 41 k.c.
NUMER NIP
SĄD REJESTROWY I NUMER W
REJESTRZE
DZIAŁANIE OSOBY PRAWNEJ
ORGANY
art. 38 k.c.
Organ indywidualny
Osoba fizyczna
Organ kolegialny
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
Osoba fizyczna
Rodzaje organów osoby prawnej
uchwałodawcze wykonawcze
kontrolne
BRAK ORGANU powołanego do reprezentowania osoby prawnej
KURATOR
art. 42 k.c., art. 69 k.p.c.,
art. 26 KrRejSUNie został powołany lub istnieje w
kształcie
nieodpowiadającym
wymaganiom
ustawy / statutu
Fałszywy organ
Bezwzględna nieważność
Osoba podająca się za organ nieistniejącej osoby prawnej
Osoba niebędąca organem istniejącej osoby
prawnej
(wadliwie powołana, niepowołana
)
Osoba będąca organem zarządzającym (wykonawczym) istniejącej osoby prawnej, przekroczyła
zakres mocowania
UMOWA
Bezskuteczność zawieszona
Art. 39 § 3 k.c.
stosowany odpowiednio
Bezwzględna nieważność Jednostronna czynność prawna
Zgoda drugiej strony na działanie
bez umocowania
Wyjątek
Zmiana
art. 39 k.c.
Jeden z podziałów osób prawnych
Publiczne Prywatne
SKARB PAŃSTWA art. 33 i art. 34
k.c.
PAŃSTWOWE OSOBY PRAWNE
SAMORZĄDOWE OSOBY PRAWNE
Np. SPÓŁKI KAPITAŁOWE
FUNDACJE
SPÓŁDZIELNIE
Są wyjątki
Działalność gospodarcza
PRZYKŁADY DÓBR OSOBISTYCH OSÓB PRAWNYCH
NAZWA
RENOMA
FIRMA
KLIENTELA
np.
Ochrona dóbr osobistych osób prawnych
Odpowiednie stosowanie
przepisów art. 24 w zw. z art. 43 k.c.
Żądanie złożenia oświadczenia lub
oświadczeń w odpowiedniej treści i formie
+ Inne przepisy
Żądanie usunięcia jego skutków
Wydania korzyści uzyskanej przez
osobę, która dopuściła się
naruszenia
lub
Żądanie naprawienia
szkody majątkowej
Art. 43
10k.c.
Wyjątek
Prawo
przedsiębiorcy do firmy
Zagrożenie dobra cudzym
działaniem
Naruszenie dobra cudzym
działaniem
Bezprawność działania
Żądanie
zaniechania
tego działania
UŁOMNE OSOBY PRAWNE
Zdolność prawna
Art. 33¹ k.c. na mocy ustawy
Pełna zdolność do czynności
prawnych
Spółki kapitałowe w organizacji Spółki osobowe
prawa handlowego
Wspólnoty mieszkaniowe
Są wyjątki
Osobowość
prawna
KONSUMENT
PRZEDSIĘBIORCA
KONSUMENT
Osoba fizyczna dokonująca z
przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej
bezpośrednio z jej
działalnością gospodarczą lub zawodową
art. 22¹ k.c.
Działalnością zawodowa – profesjonalna aktywność podmiotu niebędąca wykonywaniem działalności gospodarczej we własnym imieniu, np. wykonywanie wolnego zawodu
Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.
art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U.
z 2019 r. poz. 1292 ze zm.), art. 3 –wyłączenia zastosowania ustawy
art. 88 k.s.h.
Przychód należny z działalności osoby fizycznej w żadnym miesiącu nie przekracza 50 % kwoty minimalnego wynagrodzenia, w okresie ostatnich 60 miesięcy działalność gospodarcza nie była wykonywana
(ale można zarejestrować działalność)
art. 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców ,
PRZEDSIĘBIORCA
Osoba fizyczna, osoba prawna i tzw. ułomna osoba prawna, prowadząca we własnym imieniu działalność
gospodarczą lub zawodową
art. 43¹ k.c., art. 4 ust. 1 w zw. z art. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców
Przedsiębiorca działa pod firmą art. 43
2, art. 43
3k.c.
Firma osoby fizycznej art. 43
4k.c.
Firma osoby prawnej art. 43
5-8k.c.
Firma ułomnej osoby prawnej art. 8 §2 k.s.h. (spółki osobowe) Niezbywalność firmy art. 43
9k.c.
Zmiana firmy, przekształcenie osoby prawnej i inne 43
7i art.
43
8k.c.
Wspólnicy spółki cywilnej
Art. 4 ust. 2 ustawy – Prawo przedsiębiorców
CEIDG KRS