str w pytaniach i odpowiedziach Wykonawca nie może uzupełnić wadium Zamawiający nie musi mieć środków na zamówienie w dniu jego ogłoszenia

SPIS TREŚCI

Szacowanie wartości zamówienia/

Ogłoszenia

Ș Zamawiający nie musi mieć środków

na zamówienie w dniu jego ogłoszenia �������������������� 1, 2 Ș Zamawiający ma prawo umieścić ogłoszenie

o zamówieniu przekraczającym progi unijne także w Biuletynie Zamówień Publicznych ������������������ 3 Ș Wartością przedmiotu zamówienia publicznego

dotyczącego udzielenia kredytu jest suma opłat, odsetek i prowizji pobieranych przez bank ������������������ 3

Dokumenty od wykonawców

Ș Wykonawca nie może uzupełnić wadium ���������������� 1, 2 Ș Referencje nie muszą zawierać tych samych

informacji, co wykaz doświadczenia a jedynie potwierdzać, że zamówienie

zostało dobrze wykonane ���������������������������������������������� 4 Ș Ocena podmiotowa uczestnika postępowania

jest dopuszczalna tylko na pierwszym etapie procedury negocjacji z ogłoszeniem ����������������������������� 5 Ș Wykonawca może złożyć w postępowaniu

tylko jedną ofertę ����������������������������������������������������������� 5 Ș Zbyt krótki termin złożenia wyjaśnień może

naruszać zasady udzielania zamówień ������������������������� 6 Ș Brak wymaganego kosztorysu dyskwalifikuje

ofertę w postępowaniu ��������������������������������������������������� 6

Tryby i sposoby udzielania zamówień

Ș Błąd zamawiającego w opisie przedmiotu zamówienia może zostać poprawiony tylko przed złożeniem ofert przez wykonawców ����������������������������������������������� 7 Ș Nowe progi unijne będą dotyczyć zamówień

ogłoszonych po ich wejściu ������������������������������������������� 8 Ș Trudności techniczne przy realizacji prac przez innego

wykonawcę nie są wystarczającym uzasadnieniem do zlecenia zamówień uzupełniających ����������������������� 8 Ș Odmowa podpisania umowy nie zawsze

uzasadnia zatrzymanie wadium ������������������������������������ 9 Ș Zamówienie uzupełniające na dostawę leków

jest niedopuszczalne ������������������������������������������������������ 9

Studium przypadku

Ș Wyznaczenie przez zamawiającego nierealnego terminu wykonania przedmiotu zamówienia zmusza go do unieważnienia prowadzonej procedury ����� 10, 11

Aktualności

Ș Część umów z przywięziennymi zakładami pracy zostanie uwolniona spod rygorów ustawy Prawo zamówień publicznych ������������������������������������� 12 Ș Ogłoszono tekst jednolity ustawy

Prawo zamówień publicznych ������������������������������������� 12 Ș Jeśli artykuły spożywcze można nabyć u jednego

dostawcy, stanowią one jedno zamówienie ���������������� 12

Wykonawca nie może uzupełnić wadium

Pytanie

Przedłużył w ten sposób jej ważność do 60 dni, licząc od 26 sierpnia. Czy moż- na uznać, że wadium zostało właściwie złożone?

Odpowiedź

Niestety nie. W opisanej sytuacji zamawiający jest zobowiązany wykluczyć wykonawcę z postępowania z uwagi na to, że oferta nie została prawidłowo zabezpieczona.

Wyjaśnienie

Istotą wadium jest uchronienie zamawiającego przed skutkami ewentualnego wycofania się wykonawcy ze zobowiązania zawartego w złożonej ofercie, wtedy gdy zostanie ona wybrana jako najkorzystniejsza. Organizator procedury ma bowiem prawo zatrzymać wniesioną kwotę, wówczas gdy wykonawca odmówi podpisania kontraktu lub nie przedstawi wymaganego zabezpieczenia należy- tego wykonania umowy. > Ciąg dalszy na str. 2

Październik 2013 nr 80

w pytaniach i odpowiedziach

ISSN 1897-3272

Studium przypadku

– zapisy kontraktu dotyczące terminu realizacji

str. 10–11

Zamawiający nie musi mieć środków na zamówienie w dniu jego ogłoszenia

Pytanie

Odpowiedź

Środki niezbędne do sfinansowania zamówienia organizator procedury powi- nien posiadać najpóźniej w dniu podpisywania umowy.

Wyjaśnienie

Przepisy ustawy Pzp, jak również regulacje aktów wykonawczych wydanych na jej podstawie, nie formułują zakazu wszczęcia postępowania, w sytuacji gdy zamawiający nie ma jeszcze zagwarantowanych funduszy na realizację określonego przedsięwzięcia.

Tym samym nie ma przeszkód, by mimo braku pieniędzy wszcząć i przeprowadzić procedurę udzielenia zamówienia. Pewne ograniczenia w tym zakresie mogą wyni- kać z innych aktów prawnych np. ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. > Ciąg dalszy na str. 2

Wykonawca nie może uzupełnić…

Drogi Czytelniku!

Już niedługo jednostki zamawiające będą mogły rzadziej stosować ustawę Pzp do do- konywania niezbędnych zakupów. Wszystko za sprawą projektu nowelizacji, która zakła- da, że procedury zamówieniowe będą odno- sić się jedynie do zamówień o wartościach równych lub przekraczających 30.000 euro.

Zanim zmiany zaczną obowiązywać, minie zapewne jeszcze parę miesięcy, ale zamawia- jący już dziś zastanawiają się, czy nowy próg będzie odnosił się do wszystkich zamówień zaplanowanych w tym roku. Odpowiedź na to pytanie publikujemy na str. 8.

W przypadku zakupów przekraczających tzw.

progi unijne potencjalnych wykonawców na- leży powiadomić o nich m.in. w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich. W ten sposób o zamówieniu dowiadują się także za- graniczni przedsiębiorcy. Okazuje się jednak, że publikacja ogłoszenia w tym miejscu nie zawsze wystarczy, by otrzymać satysfakcjonu- jące oferty. Jak uzyskać większy rozgłos i za- pewnić sobie konkurencję w postępowaniu?

O tym piszemy na str. 3.

Pozdrawiam serdecznie Katarzyna Czech wydawca PS Przypominam, że na łamach publikacji odpowiadamy na pytania Czytelników. Zachę- cam do ich nadsyłania na adres: zp@wip.pl.

Wydawca: Katarzyna Czech

Redaktor grupy publikacji: Urszula Wróblewska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Opracowanie graficzne: Empestudio Korekta: Monika Rychalska

Skład i łamanie: Raster Studio, N. Bogajczyk Druk: MOMAG, Tomaszów Maz.

ISSN: 1897-3272 Nakład: 2800 egz.

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul� Łotewska 9a

tel�: 22 518 29 29, faks: 22 617 60 10, e-mail: zp@wip�pl NIP: 526-19-92-256

Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m�st� Warsza- wy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy�

Wysokość kapitału zakładowego: 200�000 zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp� z o�o�

Warszawa 2013

Publikacja „Zamówienia publiczne w pytaniach i odpowiedziach” wraz z przysługującymi Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w sub- skrypcji chronione są prawem autorskim� Przedruk materiałów opubliko- wanych w tej publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony� Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło� Publikacja ta została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwa- lifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów� Zaproponowane w publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej� Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji� Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjal- ne stanowisko organów i urzędów państwowych� W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w tej publikacji lub w innych dostępnych elementach subskryp- cji wskazówek, przykładów, informacji itp� do konkretnych przykładów�

Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydaw- nictwa Wiedza i Praktyka�

Informacje o prenumeracie:

tel.: 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl

> Ciąg dalszy ze str. 1

Dodatkowo, w świetle art. 46 ust. 4a ustawy Pzp, wadium ma również zabezpie- czać przed ewentualnym nieuzupełnieniem przez wykonawców dokumentów, na wezwanie organizatora postępowania zgodne z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.

W związku z tym gwarancja wadialna musi obejmować cały okres związania ofertą. Wykonawca ma obowiązek wnieść wadium przed upływem terminu składania ofert niezależnie od jego formy.

W przedmiotowej sytuacji oferta nie została właściwie zabezpieczona, ponie- waż gwarancja wadialna wraz z aneksem nie wpłynęła do zamawiającego przed upływem terminu składania ofert. Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp wykonawcę, który uzupełnił gwarancję wadialną o aneks po upływie tego ter- minu, należy wykluczyć z postępowania. Możliwość skutecznego złożenia takie- go dokumentu dotyczy tylko sytuacji, gdy przedłużany jest termin związania ofertą zgodnie z przepisami art. 85 ust. 2–4 ustawy Pzp.

Podstawa prawna

• art. 24 ust. 2 pkt 2, art. 26 ust. 3, art. 45 ust. 3, art. 85 ust. 4 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Zamawiający nie musi mieć środków…

> Ciąg dalszy ze str. 1

Artykuł 15 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów pub- licznych wskazuje, iż jednostka, która zaciąga zobowiązanie bez upoważnienia albo z przekroczeniem jego zakresu, narusza dyscyplinę finansów publicznych.

Brak uprawnień do zaciągania zobowiązań w sensie przedmiotowym dotyczy wysokości planowanych (zabezpieczonych) w budżecie wydatków danego pod- miotu. A zatem w przypadku niedysponowania przez zamawiającego z sektora finansów publicznych wystarczającymi funduszami na pokrycie zamówienia wyłączona została możliwość zawarcia umowy na jego realizację.

Brak środków finansowych stanowiących równowartość kwoty, jaką zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, nie oznacza zasadniczo spełnienia przesłanki unieważnienia postępowania, o której mowa w art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp. Potwierdza to orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej (dalej:

KIO) – por. np. wyrok Izby z 27 grudnia 2011 r. (sygn. akt KIO/2645/11).

W przedstawionym stanie faktycznym uzasadnione będzie zatem wstrzymanie się z wykonywaniem dalszych czynności w postępowaniu do czasu uzyskania środków w wysokości potrzebnej na sfinansowanie zamówienia.

Podstawa prawna

• art. 86 ust. 3, art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamó- wień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907),

• art. 15 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscy- pliny finansów publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 168).

Daniel Wycinka

radca prawny, w latach 2007–2010 pracownik UZP, obecnie prowadzi kancelarię radcy prawnego

Marta Mikulska-Nawacka

praktyk z wieloletnim doświadczeniem w instytucji zamawiającego

Dokumenty od wykonawców/Szacowanie wartości zamówienia

Zamawiający ma prawo umieścić ogłoszenie o zamówieniu

przekraczającym progi unijne także w Biuletynie Zamówień Publicznych

Pytanie

Odpowiedź

Nadprogramowe zamieszczenie ogłoszenia o procedurze powyżej progów unijnych w Biuletynie Zamówień Publicz- nych jest uprawnieniem zamawiającego. Nie stanowi jednak jego obowiązku.

Wyjaśnienie

Organizator postępowania, zgodnie z art. 40 ust. 3 ustawy Pzp, jest zobowiązany do przesłania Urzędowi Publikacji Unii Euro- pejskiej ogłoszenia o każdym zamówieniu, którego wartość szacunkowa przekracza progi unijne. Ponadto na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy Pzp musi umieścić ogłoszenie w miej- scu publicznie dostępnym w swojej siedzibie oraz na stronie internetowej. Zamawiający może jednak uznać, że takie roz- powszechnienie informacji o zamiarze udzielenia zamówie- nia jest niewystarczające, np. ze względu na specjalistyczny przedmiot zakupu. Wówczas ma prawo (ale nie obowiązek):

zzopublikować ogłoszenie o zamówieniu w inny sposób, w szczególności w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim (art. 40 ust. 5 ustawy Pzp),

zzbezpośrednio poinformować o wszczęciu postępowania znanych sobie wykonawców, którzy w ramach prowadzonej działalności świadczą dostawy, usługi lub roboty budowlane będące przedmiotem zamówienia (art. 1 ust. 5 ustawy Pzp),

zzzamieścić ogłoszenie w Biuletynie Zamówień Publicznych (art. 11 ust. 5 ustawy Pzp).

Wskazane powyżej możliwości mają na celu rozszerzenie grona wykonawców potencjalnie zainteresowanych złoże- niem oferty. Skorzystanie z nich zależy od swobodnej de- cyzji zamawiającego.

Podstawa prawna

• art. 11 ust. 5, art. 40 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo za- mówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Wartością przedmiotu zamówienia publicznego dotyczącego udzielenia kredytu jest suma opłat, odsetek i prowizji pobieranych przez bank

Pytanie

Odpowiedź

W ogłoszeniu o udzieleniu zamówienia w pkt IV.6 „Informacja o cenie wybranej oferty oraz o ofertach z najniższą i najwyższą ceną” trzeba podać całkowitą kwotę stanowiącą cenę oferty.

Wyjaśnienie

W przypadku usług bankowych wartością szacunkową zamó- wienia są opłaty, prowizje, odsetki i ewentualne inne świad- czenia pobierane przez bank. W kwocie tej nie uwzględnia się natomiast wysokości udzielonego kredytu. Czynniki kosztotwórcze, takie jak opłaty, prowizje, odsetki itp., są zależne od każdego banku składającego ofertę.

Analogicznie w przypadku usługi udzielenia kredytu cenę oferty będzie stanowić koszt jego udzielenia w żądanej przez zamawiającego kwocie (jednak bez uwzględnienia tej kwoty).

Kwestia dopłat do kredytu nie ma w tym przypadku znaczenia względem ustalenia wartości szacunkowej zamawianej usługi.

Podstawa prawna

• art. 2 pkt 1, art. 34 ust. 4, art. 142 ust. 4 ustawy z 29 stycz- nia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.:

Dz.U. z 2013 r. poz. 907),

• rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 28 stycznia 2010 r. w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczanych w Biu- letynie Zamówień Publicznych (Dz.U. nr 12, poz. 69),

• rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 28 lutego 2013 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych (poz. 279).

Dominika Perkowska

prawnik, praktyk z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, obecnie główny specjalista ds. zamówień publicznych w firmie wykonawczej

Agata Hryc-Ląd

wieloletni praktyk w dziedzinie zamówień publicznych, obecnie główny specjalista w dużej instytucji zamawiającej

Ogłoszenia/Szacowanie wartości zamówienia

Referencje nie muszą zawierać tych samych informacji, co wykaz

doświadczenia, a jedynie potwierdzać, że zamówienie zostało dobrze wykonane

Pytanie

Odpowiedź

Jeśli wykaz zawiera informacje o realizacji dwóch dostaw podobnych rodzajowo do przedmiotu zamówienia, należy uznać, że wykonawca potwierdził spełnianie warunku. War- tości wykonanych umów nie mają w tym przypadku zna- czenia, gdyż zamawiający nie dokonuje ich oceny. Zaistniałe rozbieżności nie mogą zatem być przyczyną wykluczenia wykonawcy z procedury.

Wyjaśnienie

W sytuacji gdy informacje zawarte w wykazie oraz refe- rencjach są ze sobą sprzeczne, zamawiającemu przysługuje prawo żądania od wykonawcy wyjaśnień w tym zakre- sie. Należy jednak pamiętać, że jedyną rolą referencji jest potwierdzenie faktu należytego wykonania zamówienia.

Informacje dotyczące rodzaju, wartości, daty czy miejsca jego realizacji muszą znaleźć się w wykazie i to na pod- stawie tego dokumentu zamawiający powinien je oceniać.

Potwierdzenie tych tez znajdziemy w ugruntowanym już orzecznictwie KIO.

Izba w wyroku z 13 października 2009 r. (sygn. akt KIO/

UZP 1221/09) stwierdziła, że czynniki najistotniejsze przy ocenie wiarygodności wykonawcy, a więc rodzaj i liczba wy- konanych usług, nie muszą stanowić treści referencji. Infor-

macje takie, zdaniem KIO, wykonawca powinien umieścić w wykazie doświadczenia. To w tym dokumencie należy udowodnić zamawiającemu spełnianie określonych warun- ków udziału w postępowaniu. Rekomendacje natomiast po- twierdzają jedynie dane zawarte w wykazie.

Z kolei w wyroku z 4 grudnia 2009 r. (sygn. akt KIO/UZP 1500/09) KIO wskazała, że wszelkie dodatkowe informacje z referencji, potwierdzające oświadczenie wykonawcy za- warte w wykazie dostaw, są przez zamawiających mile wi- dziane, ale nieobowiązkowe. Ich zadaniem jest wyłącznie potwierdzenie należytego wykonania umowy.

Podstawa prawna

• art. 26 ust. 3 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamó- wień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907),

• § 1 ust. 1 pkt 2, 3 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w ja- kich te dokumenty mogą być składane (Dz.U. poz. 231).

Andrzej Łukaszewicz

konsultant Polskiego Związku Rzeczoznawców Zamówień Publicznych, doktorant i wykładowca wyższych uczelni

Zamawiający nie może się domyślać, czy oferowany sprzęt spełnia wyznaczone przez niego parametry

(wyrok KIO z 12 kwietnia 2013 r.; sygn. akt KIO 739/13)

Organizator przetargu wymagał w postępowaniu na dostawę sprzętu komputerowego, dostawy m.in. drukarek z wbudowaną pamięcią 256 MB. Jeden z wykonawców wprawdzie oświadczył, iż zaoferowane przez niego drukarki laserowe spełniają wymo- gi siwz również w odniesieniu do wymaganej pamięci, jednak zamawiający ustalił coś przeciwnego. Z załączonej do oferty karty katalogowej produktu wynikało, że drukarki posiadają pamięć wielkości 128 MB. Może być ona natomiast rozbudowana do 384 MB. Organizator przetargu odrzucił w związku z tym ofertę zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. W jego ocenie pamięć nie była „wbudowana”, a na tym szczególnie mu zależało. Chciał bowiem w ten sposób ochronić części sprzętu przed kradzieżą.

Fakt, iż pamięć można było powiększyć, dodając dodatkowe kości, nie oznaczał, że wykonawca spełnił stawiane mu wymogi.

Uczestnik procedury zwrócił się w tej sprawie do Krajowej Izby Odwoławczej. Odwołanie zostało jednak odrzucone. Izba stwierdziła, że oferta musi jednoznacznie wskazywać, jakie parametry ma sprzęt proponowany przez wykonawcę. Jeżeli wykonawca nie wskazuje na konkretny typ, model czy wymaganą cechę, lecz zaświadcza, że może spełnić różne wymogi, to ich ustalenie należałoby ostatecznie do zamawiającego. W konsekwencji taka oferta nosiłaby znamiona wariantowej, co jest niedopuszczalne, jeśli zamawiający nie dopuścił takiego rozwiązania.

Więcej aktualnego orzecznictwa KIO oraz sądów okręgowych i Sądu Najwyższego w magazynie „Spory przetargowe”.

Wejdź na www.PubliczneZamowienia.pl i zamów publikację.

Dokumenty od wykonawców

Ocena podmiotowa uczestnika postępowania jest dopuszczalna tylko na pierwszym etapie procedury negocjacji z ogłoszeniem

Pytanie

Odpowiedź

Tryb negocjacji z ogłoszeniem jest procedurą etapową. Co do zasady warunki udziału w postępowaniu podlegają w niej oce- nie w pierwszym stadium procedury. Dzieje się to na podsta- wie dokumentów i oświadczeń złożonych przez wykonawców wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowa- niu. Zaproponowany warunek jest niedopuszczalny z punktu widzenia zasad udzielania zamówień publicznych.

Wyjaśnienie

Opisany wymóg tylko pozornie służy ocenie przedmiotowej systemu. Odnosi się on do wyników związanych ze sprzedażą oferowanego produktu, a nie do jego jakości i parametrów. Doty- czy zatem sprawdzenia właściwości realizującego go podmiotu.

Zobowiązanie wykonawcy do przedstawienia oferty na sy- stem eksploatowany produkcyjnie u co najmniej 1000 klien- tów wiąże się (oczywiście obok gwarancji wiarygodności i popularności przedmiotu zamówienia) z jego zdolnościa- mi technicznymi oraz stosowną wiedzą i doświadczeniem.

Nie można bowiem wykluczyć, iż liczba klientów, u których wdrożono dany system, jest wynikiem dobrze i skutecznie przygotowanej kampanii reklamowej. Duże zainteresowanie systemem niekoniecznie jest więc związane z jego jakością.

Tak postawiony wymóg w drugiej fazie negocjacji powinien

być uznany za bezprzedmiotowy i niezgodny z przepisami ustawy Pzp. Warunki udziału w postępowaniu na tym etapie nie podlegają już bowiem weryfikacji i ocenie.

Trzeba także podkreślić, iż opis przedmiotu zamówienia, w tym dotyczące go wymogi techniczne oraz inne związane z jakością, wiarygodnością itp. nie mogą stać w sprzeczno- ści z zasadami równości i uczciwej konkurencji. Opisany wymóg uniemożliwia zaoferowanie produktów technicznie i funkcjonalnie zbliżonych do oczekiwanego przez zama- wiającego, jednakże niewdrożonych i nieeksploatowanych u wymaganej liczby klientów. Należy uznać, że zmierza on do nieuprawnionej dyskryminacji systemów mniej popu- larnych na rzecz bardziej znanych i rozpoznawalnych.

Podstawa prawna

• art. 7 ust.1, art. 22 ust. 1 i ust. 4, art. 29 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Eliza Grodzka

prawnik posiadający wieloletnie doświadczenie w stosowaniu ustawy Pzp przez wykonawców i zamawiających, w tym także przy projektach finansowanych ze środków UE, trener, publicysta i doradca z zakresu stosowania ustawy Pzp

Wykonawca może złożyć w postępowaniu tylko jedną ofertę

Pytanie

Odpowiedź

Jeśli ta sama firma złożyła dwie oferty, każdą z nich należy odrzucić.

Wyjaśnienie

W procedurze udzielenia zamówienia publicznego wykonaw- ca może przedstawić tylko jedną ofertę (art. 82 ust. 1 ustawy Pzp). Wyjątkiem od tej zasady jest postępowanie prowadzone z podziałem na pakiety. Wtedy wolno złożyć kilka ofert na róż- ne części zamówienia (ale zawsze tylko jedną na każdy pakiet).

Odrzucenie ofert nastąpi w tym przypadku z uwagi na ich niezgodność z ustawą (art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp). Po- traktowanie ich jako jednej oferty stanowiłoby naruszenie przepisów. Nie ma przy tym znaczenia, że wykonawca wniósł tylko jedno wadium.

Odnosząc się do drugiej części pytania – rozbieżność pole- gająca na wskazaniu innej ceny liczbowo i słownie powin- na być potraktowana jako oczywista omyłka pisarska. Jeśli zamawiający jest w stanie stwierdzić, że pomimo zaistniałej rozbieżności w cenie ofertowej, kwota podana liczbą lub słow- nie nie budzi wątpliwości, ma obowiązek dokonać korekty.

Podstawa prawna

• art. 82 ust. 1, art. 87 ust. 2, art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Daniel Szczęsny

radca prawny, główny specjalista w instytucji zamawiającej, w latach 2003–2006 pracownik UZP

Dokumenty od wykonawców

Odpowiedź

W opisanym przypadku radzę zwrócić się do zamawiają- cego z prośbą o wydłużenie czasu na złożenie wyjaśnień. 

Wyjaśnienie

Uprawnienia budowlane są wydawane w specjalności insta- lacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wen- tylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych.

W ramach tej specjalności mogą być wyodrębniane specja- lizacje techniczno-budowlane. Czynnikiem decydującym o tym, czy uprawnienia są nadane w pełnym zakresie, czy też z ograniczeniami, jest wykształcenie, jakim legitymuje się kandydat. Nie dysponując jednak dokumentem uprawnień, trudno jednoznacznie ocenić, czy w opisanym przypadku spełniają one wymóg zamawiającego.

Ustawa Pzp nie określa minimalnego okresu, jaki organi- zator procedury powinien pozostawić wykonawcy na przy- gotowanie wyjaśnień dotyczących treści ofert. Wyznaczona data powinna być na tyle odległa, aby realnie umożliwiała

Zbyt krótki termin złożenia wyjaśnień może naruszać zasady udzielania zamówień

Pytanie

sporządzenie odpowiedzi i jej dostarczenie zamawiającemu.

Ustalenie zbyt krótkiego terminu może być natomiast po- czytane jako łamanie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.

Ustawa Pzp nie zabrania również zamawiającemu przesu- nięcia wyznaczonej daty. Będzie to uzasadnione szczególnie wówczas, gdy dany wykonawca w sposób obiektywny udo- wodni, że w pierwotnym czasie nie jest w stanie przedstawić wymaganych dokumentów czy oświadczeń.

Podstawa prawna

• art. 87, art. 90 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamó- wień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907),

• art. 14 ustawy Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r.

nr 243, poz. 1623 ze zm.).

Brak wymaganego kosztorysu dyskwalifikuje ofertę w postępowaniu

Pytanie

Odpowiedź

Kosztorys nie podlega uzupełnieniu w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Oferta powinna być zatem odrzucona na pod- stawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.

Wyjaśnienie

Jeżeli pełnomocnictwa lub oświadczenia i dokumenty wymie- nione w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp nie zostały dostarczone przez wykonawców w określonym terminie, to zamawiający ma obowiązek wezwać do ich uzupełnienia. Wykonawcy powinni zostać zobowiązani do uzupełnienia pism, także wtedy gdy dostarczona przez nich dokumentacja zawiera błędy.

Należy zauważyć, że w art. 25 ustawy Pzp jest mowa o oświad- czeniach lub dokumentach potwierdzających spełnianie:

zzwarunków udziału w postępowaniu,

zzwymagań określonych przez zamawiającego wobec ofe- rowanych dostaw, usług lub robót budowlanych.

Brak w tym katalogu kosztorysu ofertowego i w związku z tym nie można go uzupełniać.

Ponadto skoro z istotnych postanowień umowy wynika, że wynagrodzenie ma charakter kosztorysowy, to nieza- łączenie omawianego dokumentu powoduje niemożność rozliczenia inwestycji. Podanie ceny jedynie na formularzu ofertowym jest niewystarczające. Ofertę należy odrzucić, jako że jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: siwz). Nie jest jednocześnie możliwa korekta tzw. innej omyłki w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.

Podstawa prawna

• art. 25, art. 26 ust. 3, art. 87 ust. 2 pkt 3, art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicz- nych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Daniel Szczęsny

radca prawny, główny specjalista w instytucji zamawiającej, w latach 2003–2006 pracownik UZP

Małgorzata Niezgoda-Kamińska

prawnik, specjalista ds. zamówień publicznych w instytucji zamawiającej

Dokumenty od wykonawców

Błąd zamawiającego w opisie przedmiotu zamówienia może zostać poprawiony tylko przed złożeniem ofert przez wykonawców

Pytanie

Odpowiedź

Przede wszystkim należy się upewnić, czy opisanego w siwz pojazdu faktycznie nie można w ogóle nabyć, bo np. nie jest już produkowany. Jeśli ta informacja się potwierdzi, jedynym wyjściem wydaje się unieważnienie postępowania. Modyfi- kacja treści siwz po złożeniu ofert przez wykonawców jest już bowiem niedopuszczalna.

Wyjaśnienie

Opisu przedmiotu zamówienia należy dokonać przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, podając przy tym parame- try techniczne.

Zmiana opisu przedmiotu zamówienia

W przedstawionej sytuacji zamawiający opisując przedmiot zamówienia na dostawę samochodu, wskazał m.in. wymaga- nia dotyczące silnika. Jak wynika z pytania, pojazdów wypo- sażonych w opisane urządzenie nie ma na rynku. Wobec tego konieczne będzie dokonanie zmian w opisie przedmiotu zamówienia. Gdy w prowadzonym postępowaniu nie minął jeszcze termin składania ofert, zamawiający może dokonać modyfikacji siwz w tym zakresie. Jeżeli ta czynność dopro- wadzi do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu, organiza- tor przetargu będzie zobowiązany upublicznić sprostowanie także w Biuletynie Zamówień Publicznych lub przekazać je Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej.

Obowiązek odrzucenia oferty niezgodnej z siwz

Sytuacja komplikuje się, jeżeli postępowanie znajduje się na etapie po upływie terminu składania ofert. W takim przypad- ku nie jest możliwe dokonanie żadnych zmian w siwz, a to oznacza, że jej zapisy są obowiązujące zarówno dla wyko- nawcy, jak i zamawiającego. Wobec tego ofertę, której treść nie odpowiada treści siwz, również w zakresie omawianego parametru należy odrzucić. Tego rodzaju braku nie można poprawić jako innej omyłki polegającej na niezgodności oferty z siwz, gdyż nie ma on takiego charakteru.

Nie jest również możliwe rozwiązanie polegające na przy- jęciu oferty spełniającej wszystkie parametry z pominię-

ciem jednego. Działanie takie nie byłoby zgodne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.

Zamawiający nie może mieć bowiem pewności, że zmie- niając ten wymóg przed upływem terminu składania ofert, nie uzyskałby zupełnie innych propozycji cenowych i od innych podmiotów. Podsumowując – w takim przypadku jedynym wyjściem pozostaje unieważnienie postępowania.

Podstawa do unieważnienia przetargu

Postępowanie podlega unieważnieniu m.in. w sytuacji, gdy jest obarczone nieusuwalną wadą, która uniemożliwia zawar- cie ważnej umowy w sprawie zamówienia. Wydaje się, że taki przypadek zachodzi w opisanej sytuacji.

Agata Hryc-Ląd

wieloletni praktyk w dziedzinie zamówień publicznych, obecnie główny specjalista w dużej instytucji zamawiającej

Ustawowe przesłanki unieważnienia postępowania powinny być interpretowane ściśle. Aby więc możliwe było anulowanie procedury na tej podstawie, wskazane okoliczności muszą wystąpić łącznie. Co istotne, umowa o zamówienie publiczne podlega unieważnieniu tylko w przypadkach wskazanych w art. 146 ustawy Pzp.

Podstawa prawna

• art. 29, art. 38, art. 87 ust. 2 pkt 3, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 93 ust. 1 pkt 7, art. 146 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo za- mówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907),

• art. 17 ust. 3 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzial- ności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 168).

Bezpłatny serwis informacyjny

Porcja ważnych dla Ciebie informacji – rady specjalistów, wzory dokumentów, orzeczenia KIO – bezpłatnie na Twoją skrzynkę e-mailową!

Wejdź na www.zamowieniapubl.com/zz i już od dzisiaj ciesz się najświeższymi wiadomościami przetargowymi.

To zamawiający ponosi odpowiedzialność za czynność unieważnienia postępowania. Trzeba pamiętać, że naru- szenie w tym zakresie przepisów o zamówieniach publicz- nych łamie jednocześnie dyscyplinę finansów publicznych.

Pamiętaj!

Tryby i sposoby udzielania zamówień

Nowe progi unijne będą dotyczyć zamówień ogłoszonych po ich wejściu

Pytanie

Odpowiedź

Wysokość nowego progu decydującego o obowiązku sto- sowania procedur zamówień publicznych reguluje projekt ustawy z 20 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy Prawo zamó- wień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z jego założeniami do postępowania o udzielenie zamówienia wszczętego i niezakończonego przed dniem wejścia w życie tego aktu prawnego stosuje się dotychczasowe przepisy.

Wyjaśnienie

Jeżeli przepisy dotyczące podwyższenia progu, od jakiego zamawiający ma obowiązek stosować ustawę Pzp, wejdą w życie w wersji aktualnie proponowanej, zamawiający będą zobowiązani stosować je zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 noweli.

Jeżeli zatem określone zamówienie zostanie ogłoszone po dniu wejścia w życie nowych przepisów, będzie podlegać reżimowi ustawy Pzp tylko wtedy, jeżeli jego wartość sza- cunkowa przekroczy wyrażoną w złotych kwotę 30.000 euro.

Jednocześnie zamawiający muszą pamiętać, iż w niezmie- nionej formie nadal będzie ich obowiązywać art. 35 ust. 1

ustawy Pzp. Zgodnie z tą regulacją ustalenia wartości sza- cunkowej zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż:

zz3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania – wo- bec dostaw i usług,

zz6 miesięcy przed dniem rozpoczęcia procedury – w od- niesieniu do robót budowlanych.

Podstawa prawna i etap legislacyjny

• art. 35 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamó- wień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

• art. 4 ust. 1 rządowego projektu ustawy z 20 czerwca 2013 r.

o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (16 sierpnia 2013 r. został skie- rowany do Sejmu).

Dominika Perkowska

prawnik, praktyk z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, obecnie główny specjalista ds. zamówień publicznych w firmie wykonawczej

Trudności techniczne przy realizacji prac przez innego wykonawcę nie są wystarczającym uzasadnieniem do zlecenia zamówień uzupełniających

Pytanie

Czy możemy z nich skorzystać zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp?

Odpowiedź

W opisanej sytuacji można udzielić zamówienia uzupeł- niającego w trybie art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp jedynie na roboty polegające na realizacji takich samych prac, jakie przewidziano w siwz dla zamówienia podstawowego.

Wyjaśnienie

Aby skorzystać z dobrodziejstw art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, należy spełnić następujące warunki w odniesieniu do zamówień uzupełniających:

zzmogą one stanowić nie więcej niż 50% wartości zamó- wienia podstawowego,

zzzostaną udzielone w okresie 3 lat od momentu zlecenia zamówienia podstawowego,

zzbędą polegać na powtórzeniu tego samego rodzaju za- mówień, co podstawowe,

zzprzewidziano je w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamó- wienia podstawowego,

zzsą zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego.

Dodatkowo pierwotne zamówienie musiało być udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub ograniczonego.

Trzeba podkreślić, że sama zmiana wykonawcy, która dopro- wadziłaby do komplikacji technicznych przy realizacji robót objętych zamówieniem zarówno podstawowym, jak i uzu- pełniającym, nie stanowi wystarczającego uzasadnienia do zastosowania trybu z wolnej ręki.

Podstawa prawna

• art. 67 ust. 1 pkt 6 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo za- mówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Małgorzata Niezgoda-Kamińska

prawnik, specjalista ds. zamówień publicznych w instytucji zamawiającej

Tryby i sposoby udzielania zamówień

Odmowa podpisania umowy nie zawsze uzasadnia zatrzymanie wadium

Pytanie

Odpowiedź

W tej sytuacji zatrzymanie wadium może być, zgodnie z art. 5 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: kc), poczytane jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Wyjaśnienie

Postępowanie o udzielenie zamówienia zakończyło się w chwili wyboru najkorzystniejszej oferty. Po tej czynno- ści w odpowiednim terminie wynikającym z regulacji art. 94 ust. 1 i 2 ustawy Pzp zamawiający i wykonawca powinni podpisać umowę.

Przepis art. 46 ust. 5 ustawy Pzp wskazuje, że organizator postępowania zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli:

1) wykonawca, którego oferta została wybrana odmówił pod- pisania kontraktu na warunkach określonych w ofercie, 2) wykonawca nie wniósł wymaganego zabezpieczenia

należytego wykonania umowy,

3) zawarcie kontraktu stało się niemożliwe z przyczyn leżących po jego stronie.

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim nie jest okolicznością, która usprawiedliwia odmowę podpisania umowy. Osoba prowadząca działalność może bowiem ustanowić pełno- mocnika do zawarcia kontraktu w jego imieniu.

W zaistniałej sytuacji zamawiający powinien wyznaczyć ter- min podpisania umowy. Po jego bezskutecznym upływie

należy uznać, że zachodzi okoliczność odmowy zawarcia kontraktu. W konsekwencji, co do zasady, należałoby w ta- kiej sytuacji zatrzymać wykonawcy wadium.

W opisanym przypadku można jednak przyjąć, iż przed- siębiorca nie odmawia podpisania umowy, a dąży do jej zawarcia, wykazując przy tym należytą staranność i chęci. Niemożność podpisania kontraktu jest nato- miast wynikiem obiektywnych i niezależnych od niego uwarunkowań.

W związku z tym zatrzymanie wadium mogłoby zostać uznane za sprzeczne z zasadami wynikającymi z art. 5 kc.

Stosownie do tego przepisu nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospo- darczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współ- życia społecznego.

Podstawa prawna

• art. 46 ust. 5, art. 94 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo za- mówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 907),

• art. 5 ustawy z 26 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U.

nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zamówienie uzupełniające na dostawę leków jest niedopuszczalne

Pytanie

Odpowiedź

Udzielenie zamówienia uzupełniającego na dostawę leków byłoby niezgodne z przepisami. W tej sytuacji prawdopodobnie mamy do czynienia z nową dosta- wą, którą można nabyć niezależnie od obowiązującej umowy. Aby być tego pewnym, należy przeanalizować zapisy kontraktu zawartego na dostawę leków. Jeśli nie przewidziano w nim możliwości jego zmiany w trybie art. 144 ustawy Pzp, to konieczne będzie przeprowa- dzenie nowego postępowania.

Wyjaśnienie

Zamówienie na leki, których konieczność zakupu pojawi- ła się po udzieleniu pierwszego, należycie oszacowanego zamówienia, należy zrealizować stosownie do ich wartości.

Jeśli zatem kwota zakupu nie przekroczy 14.000 euro, do nabycia medykamentu można zastosować reguły obowią- zujące w jednostce zamawiającej, określone w wewnętrz- nym regulaminie.

Podstawa prawna

• art. 4 pkt 8, art. 67 ust. 1 pkt 7 ustawy z 29 stycznia 2004 r.

– Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r.

poz. 907).

Małgorzata Niezgoda-Kamińska

prawnik, specjalista ds. zamówień publicznych w instytucji zamawiającej

Justyna Andała-Sępkowska

prawnik, praktyk w dziedzinie zamówień publicznych po stronie zamawiającego

Tryby i sposoby udzielania zamówień

Inwestor ustalając czas ukończenia prac datą kalendarzową, ryzykuje jego niedotrzymaniem przez wybranego wykonawcę. Zanim określi konkretny termin realizacji umowy, powinien wziąć pod uwagę wszelkie niezależne od niego okoliczności, które mogą decydować o przesunięciu dnia ukończenia robót. Są nimi przykładowo pro- cedury odwoławcze, które toczą się w trakcie postępowania, czy konieczność dokonywania wyjaśnień i mody- fikacji treści siwz. Jeśli dodatkowo dokumentacja przygotowana przez zamawiającego zawiera postanowienia przyczyniające się do opóźnienia realizacji robót, może być on zmuszony do unieważnienia wszczętego przetargu.

Inwestor prowadził procedurę przetargu ograniczonego. Jego przedmiotem była budowa dwujezdniowej drogi wraz z obu- stronnymi drogami dojazdowymi służącymi do obsługi ruchu lokalnego. Inwestycja była skomplikowana i zawierała w sobie wiele elementów. W ogłoszeniu o zamówieniu zamawiający wyznaczył termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu na 32. dzień, licząc od chwili prze- kazania ogłoszenia do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Jednocześnie, mimo iż nie był wówczas w stanie przewidzieć, jak długo potrwa procedura przetar- gowa, termin realizacji inwestycji określił w ogłoszeniu kon- kretną datą. Już wówczas budził on kontrowersje.

Przedłużający się przetarg ograniczony

Ze względu na błąd w opisie przedmiotu zamówienia popełniony w treści ogłoszenia złożenie wniosków zosta- ło przesunięte o 14 dni w stosunku do pierwotnej daty.

W postępowaniu wzięło udział 25 podmiotów. Z uwagi na dużą liczbę wniosków oraz konieczność wzywania wyko- nawców do uzupełniania oraz wyjaśniania ich treści, pro- cedura ich sprawdzania i oceny znacznie przeciągnęła się w czasie. Informację o wynikach prekwalifikacji wykonawcy otrzymali dopiero po 50 dniach od terminu ich złożenia.

Następnie do zamawiającego wpłynęły dwa odwołania firm niezgadzających się z oceną ich wniosków, z których jedno zostało uwzględnione przez KIO. Procedura odwoławcza oraz konieczność dokonania ponownej oceny złożonych dokumentów spowodowały, że zakwalifikowani do drugiego etapu postępowania wykonawcy otrzymali zaproszenia do składania ofert po upływie kolejnych 22 dni. Do zaprosze- nia, które zamawiający przekazał wykonawcom, załączył siwz. Podtrzymał w niej wskazany wcześniej w ogłoszeniu o zamówieniu i określony konkretną datą termin realizacji zamówienia. Wyznaczył także otwarcie ofert na 45. dzień, licząc od momentu przekazania zaproszeń.

Kontrowersyjne zapisy dokumentacji postępowania Zamawiający zawarł w siwz wiele postanowień ograniczają- cych lub wręcz wykluczających możliwość realizacji zamó- wienia w określonym terminie. Przykładowe tego rodzaju zapisy znalazły się w decyzji o środowiskowych uwarunko- waniach zgody na realizację przedsięwzięcia dotyczącej inwe- stycji. Zakazywano w niej m.in. realizacji prac na znacznym obszarze w okresach lęgowym ptaków i rozrodczym płazów.

Nakazywano również, aby w sąsiedztwie terenów objętych ochroną przed hałasem roboty były wykonywane wyłącznie w porze dziennej. Zamawiający zastrzegł też, iż urządzenia emitujące hałas nie powinny pracować równocześnie.

Dodatkowo w treści siwz znalazła się regulacja, która sta- nowiła, że wykonawca uzyska prawo dostępu do placu budowy dopiero po 30 dniach od daty podpisania umowy.

Termin przekazania nieruchomości niezabudowanych nastą- pi natomiast nie później niż w ciągu kolejnych 60 dni. W tym samym dokumencie inwestor wskazał jednocześnie dopusz- czalne godziny pracy, określając, że wykonawca w okresie od 1 maja do 30 września może realizować roboty jedynie przez 6 dni w tygodniu (z wyłączeniem niedzieli) w godzi- nach 6.00–22.00. Przedsiębiorca mógł pracować w systemie 3-zmianowym 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu, jednak wyłącznie wtedy, gdy wymagała tego technologia.

Wnioski o wyjaśnienia specyfikacji

Treść siwz, a w szczególności zapisy wzoru umowy były dla wykonawców kontrowersyjne i budziły ich wątpliwości, a załączona dokumentacja projektowa posiadała braki oraz zawierała liczne błędy. Zamawiający otrzymał więc dużą licz- bę wniosków o wyjaśnienia. W związku z opracowywaniem odpowiedzi poinformował o przedłużeniu terminu składa- nia ofert o 15 dni. Pierwszy zestaw wyjaśnień i modyfikacji siwz przekazał dopiero po 20 dniach od przesłania powyż- szej informacji z jednoczesnym kolejnym przedłużeniem terminu składania ofert o dalsze 15 dni. Zmodyfikował przy tym siwz, dodając kolejny zapis o znaczącym wpływie na termin realizacji zamówienia. Wskazywał on mianowicie, iż uzyskanie prawa dostępu do działek stanowiących włas- ność Skarbu Państwa nastąpi w terminie 3 miesięcy od daty podpisania umowy z wykonawcą.

Następne odpowiedzi zamawiającego zostały przekazane po kolejnych 10 dniach i o tyle samo przesunięto termin składania ofert. Już na tym etapie procedury część wyko- nawców zaczęła się obawiać, że realizacja zamówienia we wskazanym okresie może okazać się niemożliwa ze względów technologicznych. Zamawiający pozostawił jednak termin bez zmian. Dodatkowo poinformował, że nie dysponuje prawomocnym pozwoleniem na budowę oraz prawem do części nieruchomości przeznaczonych na cele budowlane.

Następny zestaw wyjaśnień wykonawcy otrzymali po ko- lejnych 4 dniach z informacją o przesunięciu otwarcia ofert o dalsze 5 dni. Po uwzględnieniu opóźnienia wynikającego z przekazania części działek już po terminie rozpoczęcia prac wykonawcy pozostało 12 miesięcy na realizację inwe- stycji. Tymczasem względy technologiczne wskazywały, że wykonanie zamówienia z uwzględnieniem wszelkich okre- ślonych przez zamawiającego zasad i warunków powinno trwać minimum 18 miesięcy. > Ciąg dalszy na str. 11

Wyznaczenie przez zamawiającego nierealnego terminu wykonania przedmiotu zamówienia zmusza go do unieważnienia prowadzonej procedury

Studium przypadku

Nie jesteś pewien podejmowanych decyzji?

Uzyskaj bezpłatną poradę eksperta!

Wyślij pytanie na adres e-mailowy: zp@wip.pl

Nasi specjaliści udzielą Ci odpowiedzi na łamach publikacji.

Opis przedmiotu zamówienia i zasady jego realizacji deter- minują krąg podmiotów mogących ubiegać się o udzielenie zamówienia. Stąd określenie niemożliwego do dotrzyma- nia terminu wykonania prac w bezpośredni sposób prowa- dzi do naruszenia zasady uczciwej konkurencji określonej w art. 7 ustawy Pzp.

Pamiętaj!

Wyznaczenie przez zamawiającego nierealnego terminu wykonania przedmiotu zamówienia zmusza go do unieważnienia prowadzonej procedury

Po kilku dniach wykonawcy otrzymali kolejne pismo prze- suwające termin składania ofert o dalsze 7 dni. Z jego treści wynikało, że zamawiający zdaje sobie sprawę, iż wykonanie zamówienia w wyznaczonym czasie przy zachowaniu do- tychczasowych zapisów siwz nie będzie możliwe. W związku z tym wychodząc naprzeciw pojawiającym się postulatom, inwestor wydłużył w umowie godziny pracy oraz zmody- fikował zapisy dotyczące kar umownych.

Na tym etapie wykonawcy ocenili, że realizacja zamówienia w terminie wymagałaby poniesienia dodatkowych nakła- dów, m.in. związanych ze zwiększeniem liczby pracowników i sprzętu, przyjęciem pewnych rozwiązań technologicznych oraz maksymalnym wydłużeniem czasu pracy. Przy uwzględ- nieniu warunków kontraktu w zakresie kar umownych zło- żenie oferty miało wówczas jeszcze sens, choć rodziło spore ryzyko. Jednak po upływie tygodnia zamawiający przesunął termin otwarcia ofert o kolejne 30 dni.

Postępowanie przed Krajową Izbą Odwoławczą

Jeden z wykonawców ocenił, że już przy poprzednio wyzna- czonym dniu otwarcia ofert realizacja prac w terminie była zagrożona. Nadal istniała jednak szansa na jego dotrzymanie lub nieznaczne przekroczenie wiążące się z ryzykiem nali- czenia kar umownych. Jednak po przesunięciu daty złożenia ofert o kolejne 30 dni można było z całkowitą pewnością stwierdzić, że terminowa realizacja zamówienia ze względów technologicznych jest absolutnie niemożliwa.

W związku z tym wykonawca odwołał się do KIO. Wska- zał na postanowienia art. 29 ust. 2 ustawy Pzp. Stanowi on, że przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Podkreślił, że wyznaczony konkretną datą kalendarzową termin realiza- cji prac był nierealny. Powinien on umożliwiać wykonanie robót zgodnie ze sztuką budowlaną.

znacznego obszaru placu budowy w opóźnionym terminie.

Dysponował również wiedzą o względach technologicznych oraz nałożonych na wykonawcę obostrzeniach związanych z wymaganiami zawartymi w decyzji środowiskowej. Zdawał sobie zatem sprawę, że wyznaczenie konkretnego określo- nego datą terminu realizacji zamówienia może wiązać się z niemożliwością realizacji świadczenia przez kontrahenta.

W odwołaniu wskazano, iż zamawiający uniemożliwił wyko- nawcom złożenie prawidłowych ofert. Powinien bowiem prze- widzieć, jak dużo czasu trzeba na uzyskanie pozwolenia na budowę. Wiedział przy tym także o konieczności przekazania

Zakres kontraktowej swobody stosunku prawnego na- wiązanego na skutek udzielenia zamówienia publicznego podlega pewnym ograniczeniom. Mają one w szczegól- ności na celu zapewnienie racjonalnego i efektywnego gospodarowania środkami publicznymi (wyrok KIO z 20 lipca 2010 r.; sygn. akt KIO/UZP 1438/10).

Orzeczenie

W odwołaniu podniesiono także, iż zgodnie z art. 387 § 1 kc umowa o świadczenie niemożliwe jest nieważna, a do umów w sprawie zamówień publicznych odnoszą się przesłanki nieważności określone w prawie cywilnym. W konsekwen- cji wykonawca zażądał, aby zamawiający dokonał zmiany terminu realizacji lub unieważnił postępowanie.

Po otrzymaniu kopii odwołania i zapoznaniu się z jego treścią zamawiający podjął decyzję o uznaniu go w całości. Zde- cydował się unieważnić prowadzony przetarg. W związku z tym Izba umorzyła postępowanie.

Istotne wskazówki dla inwestora

Jak pokazuje doświadczenie, zamawiający nie powinni wskazywać w siwz terminów realizacji zamówienia ozna- czonych konkretną datą, szczególnie w przypadku postę- powań prowadzonych w trybie przetargu ograniczonego.

Czas zakończenia takiej procedury często ulega przesunięciu i jest nieprzewidywalny.

Dodatkowo postępowanie warto wszczynać dopiero w momencie, kiedy inwestor dysponuje wszelkimi sto- sownymi decyzjami administracyjnymi, a w szczególności pozwoleniem na budowę, oraz wówczas gdy posiada prawo własności wszystkich działek stanowiących plac budowy.

Takie rozwiązanie przesunie być może moment podpisa- nia umowy. Z pewnością jednak nastąpi to szybciej, niż w sytuacji gdy konieczne będzie unieważnienie procedury i rozpisanie nowego przetargu.

Dominika Perkowska

prawnik, praktyk z wieloletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, obecnie główny specjalista ds. zamówień publicznych w firmie wykonawczej

Z praktyki zamawiających i wykonawców

AZZ 80

Część umów z przywięziennymi zakładami pracy zostanie uwolniona spod rygorów ustawy Prawo zamówień publicznych

Jednostki organizacyjne Służby Więziennej oraz minister sprawiedliwości nie będą musieli stosować ustawy Pzp do udzielania zamówień przywięziennym zakładom pracy prowadzącym działalność w formie przedsiębiorstw państwo- wych oraz instytucji gospodarki budżetowej. Tak stanowi ustawa z 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo zamó- wień publicznych (Dz.U. poz. 1047). Jej przepisy zaczną obowiązywać 24 września 2013 r.

Aby móc skorzystać z nowego art. 4 pkt 14 ustawy Pzp wprowadzającego omawiane zwolnienie, będą musiały zostać spełnione następujące warunki:

1) zamówienie będzie udzielane w celu zatrudnienia osób pozbawionych wolności, 2) wartość zamówienia nie będzie przekraczać progów unijnych,

3) zasadnicza część działalności przywięziennego zakładu pracy będzie dotyczyła zadań wykonywanych na rzecz ministra sprawiedliwości lub jednostek organizacyjnych Służby Więziennej,

4) przedmiot zamówienia będzie należeć do zakresu działalności podstawowej przywięziennego zakładu pracy.

Ogłoszono tekst jednolity ustawy Prawo zamówień publicznych

W dniu 9 sierpnia 2013 r. w Dzienniku Ustaw został opublikowany nowy tekst jednolity ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 907).

Ujednolicony tekst uwzględnia m.in. zmiany ustawy Pzp wynikające z:

zzustawy z 12 października 2012 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz.U. z 2012 r. poz. 1271) oraz

zzustawy z 6 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz.U. nr 161, poz. 1078),

a także wszystkie nowe przepisy ogłoszone przed 15 maja 2013 r.

Jeśli artykuły spożywcze można nabyć u jednego dostawcy, nie wolno dzielić ich na kilka zamówień

Podstawowym kryterium decydującym o tym, czy mamy do czynienia z jednym zamówieniem, czy z wieloma, bę- dzie ich dostępność u tego samego dostawcy. Omówieniem tych zagadnień zajął się autor opinii prawnej pt. „Zasady szacowania wartości zamówienia na zakup produktów spożywczych”, opublikowanej w Informatorze UZP nr 8/2013.

Zamawiający szacując wartość zamówienia, powinien wziąć pod uwagę następujące kryteria:

zzelement podmiotowy – czyli możliwość nabycia dostaw u jednego wykonawcy,

zzelement przedmiotowy – a zatem czy zakupy mają to samo przeznaczenie lub funkcję,

zzaspekt czasowy – czyli czy dostawy będą nabywane w dającej się przewidzieć perspektywie czasowej.

Powyższej oceny zamawiający powinien dokonywać z uwzględnieniem podziału, jaki w sposób naturalny istnieje na rynku artykułów spożywczych. Co do zasady odrębne podmioty dostarczają pieczywo, warzywa i owoce, mięso i węd- liny, nabiał itp. Jeżeli wartość takich dostaw nie przekroczy 14.000 euro, do ich nabycia nie trzeba stosować ustawy Pzp.

9Kiedy uzupełnić protokół o wartość szacunkową zamówienia – przed otwarciem czy po otwarciu ofert 9W jakich terminach należy ogłosić wyniki postępowania w odpowiednich publikatorach

9Czy pieniądze pozostałe po przeprowadzeniu przetargu można przeznaczyć na dodatkowe nieplanowane zakupy 9Kiedy określenie widełek cenowych w kryterium cena ma sens

9Jak właściwie oszacować usługi ochrony osób i mienia

Zmiany w prawie

Opinie prawne UZP

W następnych numerach:

Justyna Rek-Pawłowska

prawnik, redaktor publikacji o tematyce zamówień publicznych, specjalista ds. prawnych w firmie wykonawczej Źródło: Informator UZP nr 8/2013

Aktualności