Od Redakcji
Studia Theologica Varsaviensia 43/2, 7-9
2005
OD REDAKCJI
O ddajem y do rąk Czytelnika pierwszy n u me r pisma, przygoto wany po śmierci Papieża J a n a P a w ł a II. M ożna by szukać racji usprawiedliwiających swoisty niedosyt nauczania papieskiego w n a szym półroczniku. Jedn ak zastanaw iając się głębiej n ad sensem p a pieskiego przesłania, m ożna wyprowadzić wniosek, iż prawdziwym Jego pragnieniem było rozbudzenie w człowieku swoistego dyna mizmu teologicznego, który w języku poezji wyraził przed wielu la ty w następujących słowach: Szukam dla całej historii Twojego Ciała,
szukam Twej głębi. Wydaje się zatem , że największym hołdem zło
żonym Papieżowi, będzie podjęcie owego trudu poszukiw ania Cia
ła i głębi Boga, będącego istotą refleksji teologicznej.
Nie sposób jednak pom inąć m ilczeniem faktu odejścia J a n a P a w ł a II. W takim też duchu wprow adzeniem do niniejszego n u m eru uczyniono tekst Pawła B o r t k i e w i c z a TC hr, będący reflek sją nad postacią Papieża jako znakom itego nauczyciela myślenia i świadka prawdy. A utor koncentruje się przede wszystkim na dwóch zagadnieniach - kryzysie kultury i tajemnicy Boga, pokazu jąc jednocześnie, jak nauczanie Papieża zostało przypieczętowane autentyzm em świadectwa jego życia.
W partię artykułów w prow adza tekst poświęcony myśli T e i l - h a r d a d e C h a r d i n ij eg o wizji intelektualnego apostolatu jezu itów. A uto r przedstaw ia tło historyczne i proces rodzenia się tej idei, a także jej główne założenia, które pozostają wciąż aktualne (Józef K u l i s z SJ). Kolejny tekst m a charakter mariologiczny i przypom ina próby doprow adzenia przez przedstawicieli Vox M a riae M ediatrici do ogłoszenia dogm atu o Maryi W spółodkupiciel- ce. A u to r dokonuje krytycznej oceny argum entów prezentow anych przez zwolenników tego nowego dogm atu, konfrontując je z dok tryną Soboru W atykańskiego II i nauczaniem Ja n a Pawła II (Bogu
sław K o c h a n i e w i c z OP). W kolejnym artykule sięgnięto po ko m entarz św. H ieronim a do „Małej A pokalipsy” p ro ro ka Izajasza. A utorka analizuje m ateriał pod kątem zawartych tam elem entów dem onologii, które bardzo sugestywnie wpłynęły n a wyobraźnię chrześcijan (Em ilia G u t o w s k a ) . Zjawisko déplacement jako wy zwanie dla współczesnej teologii, stało się problem em kolejnego artykułu proponow anego w niniejszym num erze STV Przedstaw ia jąc różnicę pom iędzy teologią kościelną a myślą teologów nie re prezentujących żadnego Kościoła, au to r sięga do uw arunkow ań hi storycznych pow stania tego zjawiska. U kazuje także teologię post- herm eneutyczną w kontekście zjawiska déplacement, aby n a koniec wyrazie swoje sugestie przezwyciężenia om aw ianego problem u (ks. A ndrzej P e r z y ń s k i ) . Cierpienie i śmierć są nieodłącznym i ele m entam i kondycji człowieka. Jednocześnie budzą wiele pytań i emocji. A utor następnego artykułu podejm uje próbę ukazania chrześcijańskiego etosu tych dwóch rzeczywistości, które nabierają sensu dopiero po wpisaniu ich w zbawczy krzyż Chrystusa (ks. Józef Z a b i e l s k i ) . Człowiek przeżywa swoją egzystencję w konkretnym kontekście społecznym, politycznym i kulturowym. Pytanie o a n tro pologię „nowego porządku światowego” stawia au to r kolejnego tekstu (Jarosław A. S o b k o w i a k M IC). Partię artykułów zamyka artykuł poświęcony terapeutycznem u kierunkowi w katechetyce specjalnej (E lżbieta D z i w o s z ) .
W grupie m ateriałów i spraw ozdań znalazły się teksty z różnych dyscyplin teologicznych. O tw iera ją tem atyka biblijna. Ks. Bogdan W. M a t y s i a k , nawiązując do „Drabiny Jakubow ej”, ukazuje wspólne motywy o charakterze religijnym, występujące w m onote istycznym świecie Biblii i politeistycznej M ezopotam ii, pokazujące ich kulturowe związki. N a szczególną uwagę zasługuje tekst Toma sza P a w l i k o w s k i e g o , w którym ukazano problem dem okracji na tle nauki społecznej Ojców Kościoła i św. Tomasza z Akwinu. Przed stawione przez nich zagadnienie władzy, w znacznej m ierze wpłynę ło na kształtowanie się doktryny społecznej Kościoła. Człowieka m ożna rozpatrywać wieloaspektowo. Jednym z istotnych aspektów jest aspekt religijno-moralny. Kondycji człowieka w tym właśnie wy miarze, popartej badaniam i ks. Janusza M ariańskiego poświęcony jest kolejny m ateriał (D orota S o b o c i ń s k a ) . Paweł S z u p p e p re zentuje m ateriał z dziedziny misjologii. Jest to interesujące przed stawienie specyfiki kultu w udu praktykowanego głównie na Haiti.
Partię recenzji otw iera tem atyka biblijna, a ściślej mówiąc, szcze gółowe om ówienie kom entarza do Ewangelii wg św. M ateusza au torstw a ks. A ntoniego Paciorka (ks. Ja n Ł a c h ) . D zieło to zapo czątkowuje serię Nowego Komentarza Biblijnego w Polsce. Kolejna recenzja dotyczy książki poświęconej relacjom , jakie zachodzą p o między religiami a naukam i przyrodniczymi (ks. Andrzej D a ń - c z a k ) . Miłość w ujęciu św. Tomasza z Akwinu jest tem atem kolej nej, proponow anej w niniejszym num erze recenzji (Jacek S a l i j O P). Problem atyka m oralna znajduje odzwierciedlenie w kolejnym omówieniu. Dotyczy ono zagadnień bioetycznych (M arian G r a c z y k SDB). Pytanie o fundam enty m oralności jest szczególnym obszarem zainteresow ań teologii m oralnej. D ość kontrow ersyjna pozycja w tym względzie stała się przedm iotem kolejnego om ówie nia. Przeciwwagę do wcześniejszej książki stanowi om ówienie wy danych drukiem konferencji, jakie zostały wygłoszone w czasie W ielkiego Postu w paryskiej katedrze N otre-D am e. Tem at jest szczególny, gdyż dotyczy relacji wiary chrześcijańskiej do kultury współczesnej (Jarosław A. S o b k o w i a k M IC).
K ronika W ydziału Teologicznego zamyka niniejszy num er pism a (ks. Ryszard C z e k a l s k i ) .