844
SPRAWOZDANIAok. 5, 5 miliona słów, istnieje więc ciągła możłiwość ich anałizowania oraz odkrywania ukrytych w nich treści; pochwałił prełegentów i organizatorów, po czym zaprosił zgroma dzonych do kłasztornego kościoła św. Katarzyny Ałeksandryjskiej, gdzie odprawiono Mszę św. koncełebrowaną pod przewodnictwem bpa Jana Zająca, kustosza sanktuarium w Ła giewnikach i dełegata kard. Franciszka Macharskiego. Homiłię wygłosił ks. bp Bronisław Dembowski, stawiając za wzór pokorę św. Augustyna, który przez nią poucza także dzi siejszego człowieka, prowadząc go ścieżkami chrześcijańskiej miłości.
Reasumując nie sposób dodać, że pierwsze Coiio^uium AMgMsfńHanMMt z pewnością nałeży załiczyć do przedsięwzięć udanych i przygotowanych z rozmachem, zaproszono na nie wybitnych znawców myśłi Biskupa Hippony, zarówno krajowych jak i zagranicznych, zarówno katołików jak i przedstawiciełi innych chrześcijańskich wyznań, co nadało spotka niu wymiar nie tyłko międzynarodowy, ałe i ekumeniczny. Nie zabrakło też czasu i miejsca na spotkania towarzyskie i kułuarową wymianę doświadczeń. Średniej kłasy ełementem okazała się być może jedynie debata nad autorytetami, która się przeciągnęła i momentami wędrowała ścieżkami nie związanymi z podjętym tematem, łecz ten mały minus ginie w błasku całości, za którą organizatorom nałeżą się wiełkie brawa.
Ks. Jerzy Lachowicz - Białystok, PWTW
7. DZIEDZICTWO DUCHOWE GRZEGORZA WIELKIEGO NA ZACHODZIE I WSCHODZIE
(RZYM 10-12 III 2004)
W dniach od 10 do 12 marca 2004 r. odbyło się w Rzymie międzynarodowe sympozum poświęconego św. Grzegorzowi Wiełkiemu. na temat: Dzifdzicfwo Duchowe Grzegorza Wielkiego na ZacJiozfzre i WscAot/zre (7,'Eredita spirituaie di Gregorio Magna /ra Occiden- fe e Orienfe). Sympozjum miało na cełu uczczenie XIV stułecia śmierci tego Wiełkiego Papieża i zostało zorganizowane przez następujące rzymskie instytucje kościełne: Papie skie Ateneum św. Anzełma (Anseiminnum), Papieski Instytut Wschodni (Orienta/e) i Kłasztor Benedyktynów Kamedułów św. Grzegorza (A/ Ce/io), w którym Grzegorz uświęcał się jako mnich, zanim został biskupem Rzymu.
Obrady pierwszego dnia sympozjum (10 HI 2004 r.) odbywały się w Papieskim Ate neum św. Anseima, prowadzonym przez benedyktynów na Awentynie (Piazza Cavałieri di Mait.a, 5). Temat pierwszego dnia obrad brzmiał: Grzegorz Wielki w tradycji zachodnie) (Gregorio Magno ne/ia tradizione occidenta/e). Czas przedpołudniowy poświęcony został zgłębianiu tegoż zagadnienia w formie seminarium naukowego, które rozpoczęło się o godz. 9:30. Seminarium przewodniczyłi: prof. dr. M. Bieławski, prof. dr E. Farrugia i prof. dr 1. Gargano. Podczas seminarium wygłoszono następujące referaty: Vittorio Montemaggi, Monasfycyzm angielski od Augustyna z Canferbury do Bonifacego z Fuidy (/i monachesi- tno ingie.se da Agosfino di Canferbury a Bcni/acio di Ruida); Fabrizio Martełło, Metoda homiletyczna Grzegorza Wielkiego (71 metodo omiietico di Gregorio Magno); Cristina Ricci, Recepcja nauczania «Reguiy Pasterskie)^ na Zachodzie (La recezione deii insegna- mento deiia Reguła Rastoraiis in Occidente).
Aczkołwiek sympozjum rozpoczęło się już przed południem, to jednak uroczyste jego otwarcie miało miejsce dopiero o godz. 15:30. Przewodniczył mu ks. kard. Wałter Kasper - Przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan. Na rozpoczęcie
sympoz-SPRAWOZDANIA
845
jum przemówi) krótko rektor Papieskiego Ateneum św. Anzeima - o. prof. dr Aibert Schmidt OSB, pozdrawiając serdecznie uczestników i życząc im owocnych obrad i osiągnięć naukowych. Naukowego jednak wprowadzenia w tematykę sympozjum dokonaii: o. prof. dr Maciej Bieiawski OSB (profesor „Anseimianum" i koordynator „Instytutu Monastyczne go" tegoż Ateneum) i o. prof. dr Innocenty Gargano OSBCam (profesor „Anseimianum", „Orientaie" i „Bibiicum" oraz rektor kiasztoru św. Grzegorza Wielkiego „Al Celio").Podczas popołudniowych obrad sympozjum wygłoszono następujące, godzinne refe raty: Danił Hombergen OCSO, Grzegorz Wie/ki u świat rMnćrzy IG wieku (Gregorio Magno e i/ mondo monastico de/ seco/o V/); Ałfred Simon OSB, Metoda teo/ogiczna Grzegorza Wie/kiego (7/ metodo feo/ogico d/ Gregorio Magno); Gregory Coiłins, Grzegorz Wie/ki jako teo/og mistyczny (Cregorio Maga o come teo/ogo misfico). Po wygłoszonych referatach odbyła się piętnastominutowa twórcza dyskusja. Uczestnicy sympozjum mogłi następnie uczestniczyć w uroczystych nieszporach odprawionych przez współnotę benedyktyńską „Ansełmianum". Całość pierwszego dnia obrad zakończyła kołacja, podana postaci tzw. „bufetu szwedzkiego".
Obrady drugiego dnia sympozjum (11 III 2004 r.) miały miejsce w Papieskim Instytucie Wschodnim, który prowadzą ojcowie jezuici (Piazza S. Maria Maggiore, 7). Temat całego dnia obrad był następujący: Grzegorz Wie/ki a chrześcijański Wschód (Gregorto Maga o e /'Orirtite cristiano). Podobnie jak miało to miejsce w pierwszy dzień sympozjum, czas przed południowy został poświęcony zgłębianiu danego zagadnienia w postaci seminarium nauko wego, które rozpoczęło się także o godz. 9:30. Seminarium przewodniczyłi również ci sami profesorzy: prof. dr M. Bieławski, prof. dr E. Farrugia i prof. dr I. Gargano. Podczas semi narium wygłoszono następujące referaty: Mariełła Carpinełło, Monasfycyzm żeński w Rzymie ot/ św. Hieronima do św. Grzegorza Wie/kiego (7/ monac/tes/mo jemmini/e a Roma da San Girc/umo a San Gregorto Magtto); Pietrina Pełlegrini, Obecność 7?tzattly/'czykdw w Rzymie tta poczętkii średniowiecza (La presenza dei Bizandni a Borna ne//'A/to Medioe^o); Ubałdo Cortoni OSBCam, Z/iaczenie/i/o/ogiczne „contempiatio" w /acinie Grzegorza Wie/kiego (ótt/ signi/icato jtioiogico „Contempiatio" ne/ /atino di Gregorto Magno).
Obrady popołudniowe drugiego dnia sympozjum rozpoczęły się o godz. 15:30, a prze wodniczył im O. kard. Tomas Śpidłfk SI (emerytowany profesor „Orientałe" i Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego). Na wstępie obrad przemówił krótko rektor Papieskiego Instytutu Wschodniego - o. prof. dr Hector Vał Viłardełł SI, pozdrawiając serdecznie zebranych i życząc owocnych obrad. Podczas popołudniowych obrad drugiego dnia sym pozjum wygłoszono następujące, godzinne referaty: Iohn Deiłis (Uniwersytet Ateński), Grzegorz Wie/ki a współczesna feo/ogia bizantyjska (Gregory t/te Creat and tbe Contempo- rary Byzanfine 77teo/ogy); Gianpaoło Rigotti, Grzegorz «7)in/cgos" w świecie bizantyjskim (Cregorio Ił Diałogo ne/ mondo bizantino); Cesare Giraudo SI, Liturgia „praesancti/tca- torttm"; jej przypisanie Grzegorzowi Wie/kiemu, praktyka i teo/ogia (La Litttrgia dei pre- santi/teati; ottribuzione a Cregorio Magno, prassi e teo/ogia). Po wygłoszeniu powyższych referatów odprawiono przy współudziałe chóru Papieskiego Kołegium „Russicum" w Rzy mie uroczyste nieszpory w obrządku bizantyjsko-słowiańskim. Całość drugiego dnia obrad zakończyła kołacja, podana w postaci tzw. „bufetu szwedzkiego".
Obrady trzeciego, ostatniego dnia sympozjum (12 III 2004 r.) miały miejsce w Klasztorze Benedyktynów Kamedułów św. Grzegorza Wiełkiego „Ał Cełio", w którym żył i działał jako mnich św. Grzegorz (Piazza S. Gregorio ał Cełio 1). Temat całego dnia obrad był następujący: Dziedzictwo Grzegorza Wie/kiego na Zachodzie (Lreditd di Gregorio Magno in Occidente). Podobnie jak miało to miejsce w pierwszy i drugi dzień sympozjum, czas przedpołudniowy
846
SPRAWOZDANIApoświęcony był zgłębianiu danego zagadnienia w formie seminarium naukowego, które rozpoczęło się tym razem wyjątkowo o godz. 8:30. Seminarium przewodniczyłi ci sami mo deratorzy: prof. dr M. Bieiawski, prof. dr E. Farrugia, prof. dr I. Gargano. Podczas semina rium wygłoszono następujące referaty: ks. prałat Marceiło Semeraro, Grzegorz W/e/k; w Diecezji Or/a i w ziemi Sa/ento (Gregor;o Magno ne//a D/oces/ di Orła e ae/ Sa/enfo); R oberto Fornaciari OSBCam, Ś/ady myś// Grzegorza W/c/k/cgo a Brunona z Kwer/arii; (Tracce de/ peas/ero di Gregor/o Maga o /a Bruno di Qaer/ari); Stefano Sałati OSBCam, Powo/ywaa/e s/ę aa Grzegorza W/e/k/ego w «De/ Tcrbum^ / / Soboru Wafykaask/ego (/ ri/erimeaii a Gregor/o M agao ae//a «De/ VerbaaiJ« de/ Fadcaao //). Przedpołudniowe semi narium zakończyła uroczysta Liturgia Eucharystyczna, po której osoby wygłaszające referaty mogły skorzystać w kłasztorze kamedułskim z wydanego na ich cześć obiadu.
O brady popołudniowe ostatniego dnia sympozjum rozpoczęły się o godz. 16:15, a przewodniczył im ks. kard. Casimir Szoka (am erykański kardynał połskiego pochodze nia, odpowiedziałny za finanse w atykańskie). Na wstępie obrad przemówił krótko rektor kościoła św. Grzegorza W iełkiego „A ł Cełio" - o. prof. dr. Innocenzo Gargano OSBCam (profesor „A nsełm ianum ", „O rientałe" i „Bibłicum"), pozdrawiając serdecznie zebranych i życząc im owocnych obrad. Podczas popołudniowych obrad ostatniego dnia sympozjum wygłoszono następujące, referaty: John Fłack (D yrektor O środka Angłikańskiego w Rzy mie i przedstawicie] Arcybiskupa C anterbury przy Stołicy Świętej), Grzegorz W/e/k/ a duchowość A*o.s'c/o/u Ang/Zkańsk/ego (Gregor/o M agno e /a sp/r/fua//fa de//a ch/e.sa ang/Z- cana); Nicołangeło D 'A cunto, Grzegorz W/e/k/ u św. E/otra Dam/an/ego (Gregor/o Magno /n Ban E/er Danunni). Po referatach profesorowie Ełm ar Sałmann OSB, Cristina Ricci i Innocenzo G argano OSBCam, dokonań podsum owania tem atyki całego sympozjum. Sympozju zakończyły uroczyste nieszpory, po których miała miejsce kołacja, podana w postaci tzw. „Bufetu szwedskiego".
Tak w streszczeniu przedstawiał się program obrad sympozjum. Jak można zdać sobie sprawę chociażby z wyżej wymienionych zagadnień, tematyka sympozjum poświęconego św. Grzegorzowi Wiełkiemu była różnorodna i została ukazana z różnorakich stron przez zna nych badaczy przedmiotu. Sympozjum, jak ufamy, przyczyni się - szczegółnie wówczas, gdy ukażą się drukiem jego akta - do głębszego poznania myśłi Wiełkiego Papieża, jakże zasłu żonego choćby dła diałogu ekumenicznego, rozwoju monastycyzmu, duchowości, prawa kanonicznego, czy myśłi zarówno starożytności chrzeżcijańskiej, jak i całego średniowiecza.
Bazyłi Degórski O.S.P.P.E. - Rzym
8. JAN CHRYZOSTOM:
WSCHÓD I ZACHÓD NA PRZEŁOMIE IV I V WIEKU (XXXIII DNI AUGUSTIAŃSKIE, RZYM, 6 8 V 2004)
W dniach od 6 do 8 maja 2004 r. odbył się w rzymskim Instytucie Patrystycznym „Augustinianum " międzynarodowy kongres na temat: J a n Chryzostom; Wschód t Zachód n a prze/om /e /V / V w/eku (G /ofann/ Cr/scrfouio: Or/enfe e Occ/denfe tra /V e V seco/o). Kongres ten był XXXIII już z kołei Dniami Augustiańskimi, które zgromadziły wieiu badaczy starożytności chrześcijańskiej z kościetnych i państwowych uniwersytetów oraz wyższych uczełni m.in. z Angłii, Argentyny, Austrałii, Austrii, Beigii, Francji, Grecji, Hisz panii, Indii, Izraeła, Małty, Niemiec, Połski, Portugałii, Szwajcarii, Węgier, Włoch i USA.
