Cen« numtrv 10
PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW
Nr 62ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA s o b o ta d n ia -8 m a ja 1 9 3 8
‘ŁJiiMEWniK' SEOUUSi
raj
s y tu a c ja p o m ię d z y N ie m c a m i a C z e c h o s ło w a c ją n a d a l z a o s tr z o n a
P R A G A , K o n fe re n c ja w o d z a lu d n o ś- w c h w ili o b e c n e j b ra k je sz c z e d a n y c h । n ie m k ó ł n ie m ie c k ic h je st:
c i n ie m ie c k ie j w C z e c h o s ło w a c ji z p re m ie d o z ła g o d z e n ia n a p ię c ia w s to s u n k u m ię - 11 ro -z o rw n e re m c z e c h o s ło w a c k im H o d ż ą , k tó ra —
ja k d o n o s iliś m y — o d b y ła s ię w u b . p o - <
n ie d z ia łe k w ie c z o re m , tr w a ła o k o ło 3 -c h . g o d z in . H e n le in m ia ł o ś w ia d c z y ć n a ’ w s tę p ie ro z m o w y , ż e p rz y b y w a n a z a p ro - ; s z e n ie p re m ie ra , i ż e k ła d z ie n a c isk n a to , a b y w k o m u n ik a c ie o ro z m o w ie b y ło j w y ra ź n ie p o d k re ś lo n e , iż z in ic ja ty w ą te j ro z m o w y w y s tą p ił rz ą d C z e c h o s ło w a c ji' a n ie o n s a m . W d a ls z y m c ią g u ro z m o w y H e n le in m ia ł z a ż ą d a ć o d w o ła n ia z a rz ą -1 d z ie ń w o js k o w y c h , o ś w ia d c z a ją c , ż e g d y b y to ż ą d a n ie n ie z o s ta ło s p e łn io n e , j w ó w c z a s b ę d z ie z m u sz o n y z rz e c s ię o d p o : w ie d z ia ln o ś c i z a k o m p lik a c je , k tó re m o -'
g ą p o w s ta ć . S p ra w a s ta tu tu d la m n ie j-■ w _ _ _ _
s z ó ś c i n ie b y ła n a te j k o n fe re n c ji o m a -! ^ a ^ o d d z iJ ł y " p o lic y ? ż a n d a r m e r ii1 W 1~ n a ’ . „ ... : i w o jsk a w p e łn y m ry n s z tu n k u b o jo -
D z ie n n ik ,,Z e it , o rg a n p a r tu n ie m ie c -1 w - •' k o - s u d e c k ie j, p o d k re ś la ją c k o n ie c z n o ś c i.^ ^ "
o d w o ła n ia p rz e z rz ą d z a rz ą d z e ń w o j-l
s k o w y c h . z a z n a c z a , ż e ro k o w a n ia z e p ro w a d z o n a m n ie jsz o ś c ią n ie m o g ą o d b y w a ć s ię w N
c ie n iu b a g n e tó w " .
O n e g d a j n ie m ie c k o - s u d e c k a p a r tia m i „ z a m ie s z k a n ia . o g ło s iła n a s tę p u ją c y k o m u n ik a t:
(.K o n ra d H e n le in o p u ś c ił p o n o w n ie i - \ . P ra g ę . S to so w n ie d o p o n ie d z ia łk o w e j d e - n a m ilio n a o s o .
k la ra c ji, k tó re j tre ś c ią je s t ż ą d a n ie p a r - , 'v ' A - - _ - --- tii n ie m ie c k o - s u d e c k ie j p rz y w ró c e n ia p o ls k ie g o w r P r a d z e rz ą d c z e s k i w y ja śn ił, i Q s ta fn ie h k ilk u d n i.
n o rm a ln y c h s to s u n k ó w , b ę d ą p a r la m e n -: że o s ta tn ie z a rz ą d z e n ie w o js k o w e n a g ra ; ta rn i p rz e d s ta w ic ie le n ie m ie c k o - s u d e c - ( n ic y p o ls k ie j n ie b y ły s k ie ro w a n e p rz e j k ie j p a r tii u trz y m y w a ć n a d a l k o n ta k t z ic iw P o ls c e , a m ia ły n a c e lu w y łą c z n ie p re m ie re m d r, H o d ż ą i p o w o ła n y m i d o . u trz y m a n ie s p o k o ju i p o rz ą d k u , ।
te g o c z ło n k a m i rz ą d u . ; V C /e d le n a d c h o d z ą c y c h w ia d o m o ś c i p lo jp a ty c z n y c h i w o jsk o w y c h , o trz y m a ł i W n ie m ie c k o - s u d e c k ic h k o ła c h p o - s k o n c e n tro w a n e o d z ia ły w o jsk o w e z e w s 0 5 0 tę w ie c z o re m r a p o r t b a ro n a v o n
M o ltk e , a m b a s a d o ra W a rs z a w ie .
V o n M o tlk e z ło ż y ł w o z d a n ie z ro z m o w y ,
w s o b o tę z m in is tre m B e c k ie m . W c ią g u
d z ą p re m ie ra H o d ż ę , s p e łn ia n a d a l w p rz y k ła d n y s p o s ó b s w e z a d a n ia , g w a ra n - 1 ) z w o ln ie n ie re z e rw istó w .
d z y lu d n o ś c ią n ie m ie c k ą a rz ą d e m c z e -! 2 ) o d e b ra n ie b ro n i t. z w . g w a rd ii c y - tu ją c u trz y m a n ie p o rz ą d k u , s k im . N a p ię c ie to trw a ć b ę d z ie ta k d łu - w iln e j,
g o . d o p ó k i rz ą d c z e c h o s ło w a c k i n ie p r z y
w ró c i p e łn e g o p o rz ą d k u , s p o k o ju i n o r-1 m a d z e ń . m a ln y c h w a ru n k ó w ż y c ia n a s w y m te - (
ry to riu m . I - • - - -
W a ru n k ie m o d p rę ż e n ia s y tu a c ji, z d a - w a n a p rz e z N ie m c ó w s u d e c k ic h z a w ie -, n i p rz e z rz ą d R z e s z y .
", P u n k te m c ię ż k o śc i ro z w o ju d a ls z e j 3 ) z n ie s ie n ie c e n z u ry i z a k a z u z g ro -1 s y tu a c ji i fa k ty c z n e o d p rę ż e n ie le ż y , w e - 1 ’, d łu g o p in ii n ie m ie c k ie j, w y łą c z n ie w C z y n n ik i b e rliń s k ie p o d k re ś la ją p rz y (s p e łn ie n iu p rz e z P ra g ę s łu s z n y c h ż ą d a ń ty m , ż e s łu ż b a p o rz ą d k o w a , z o rg a n iz o - ! N ie m c ó w s u d e c k ic h , p o p ie ra n y c h w p e ł-
Niemieckie transporty wojskowe zdążają ku granicy czechosłowackiej
P R A G A . N a s tro je w C z e c h o s ło w a c ji । to z e w z g lę d u n a w ie lk ie u tru d n ie n ia p ro w a d z ą c e w s tro n ę g ra n ic y c z e s k ie j d a ls z y m c ią g u d ra m a ty c z n e . W s z ę - p a s z p o rto w e . z a ta ra s o w a n e s ą tra n s p o rta m i w o jsk o -
• 1 ’ 1 1 ' 1 i--'- ---: :1 w y m i. W M o n a c h iu m o d b y ła s ię n a r a d a .. r — - / _ _ _ _ ’ ’ B E R L IN . W B a w a rii p o w o ła n o p o d H itle ra z d w o m a c z ło n k a m i s z ta b u g e - P rz e rw a n a z o s ta ła k o m u n ik a c ja b ro ń p e w n ą ilo ś ć o fic e ró w re z e rw y , a n e ra ln e g o g e n . K e itle re m i g e n . B ra u s c h i
। te le fo n ic z n a z z a g ra n ic ą . Z a rz ą d z o n a m o ró w n o c z e ś n ie z a m k n ię to g ra n ic ę c z e s k ą g e m . -b iliz a c ja d w ó c h ro c z n ik ó w re z e rw y z o s ta o d s tro n y S a k so n ii. D ro g i n ie m ie c k ie
’ 1 i w c ią g u 6 g o d z in .1.
R e z e rw iś c i N ie m c y z o s ta li p rz e w ie z ie n i d o g a rn iz o n ó w p rz e w a ż n ie d a le k o o d
Ilo ś ć p o w o ła n y c h p o d b ro ń o b lic z a ją k la ra c ji, k tó re j tre śc ią je s t ż ą d a n ie p a r- j W o d p o w ie d z i n a d e m a rc h e P o sła
Czy Polska będzie neuteralną w razie konfliktu swoich sąsiadów ?
L O N D Y N . K o re sp o n d e n t d y p lo m a ty c z n y ,.E v e n in g S ta n d a rd " p is z e , ż e W a r
s z a w a u ra to w a ła p o k ó j E u ro p y w c ią g u
J a k k o re s p o n d e n t te n p o d a je . H itle r 1 n a k ła n ia n y p rz e z G o e rin g a d o p o w z ię c ia ra d y k a ly c h ś ro d k ó w p rz e c iw C z e c h o s ło w a c ji w b re w z d a n iu s w y c h d o ra d c ó w d y W n ie m ie c k o - s u d e c k ic h k o ła c h p o - s k o n c e n tro w a n e o d z ia ły w o jsk o w e z e
lity c z n y c h p a n u je p rz e k o n a n ie , ż e p o n ie - ; ś lą s k a z a o lz a ń s k ie g z o s ta ły w y c o fa n e , d z ia łk o w a ro z m o w a H e n le in a z p re m ie rą ; W ię k s z e n a to m ia st s iły w o js k o w e z o - H o d ż ą n ie p rz y n io s ła o c z e k iw a n e g o o d -1 s k On c e n tro w a n e w B o g u m in ie w p rę ż e n ia . Z z a m ie s z k a n y c h p rz e z s u d e - b liź u g ra n i n ie m ie c k ie j.
c k ic h N ie m c ó w c z e ś c . k ra ju , z w ła sz c z a ■ R m n ik a c ja s a m o c h o d o w a m ię d z y z a s z p o g ra m c z a d o n o s z ą o p o n o w n y c h . . C z e c h o s ło w a c ją je s t n a d a l
z a jś c ia c h . I "
B e rlin o d n o si s ię d o p ie rw sz e j ro z - P ’-z e rw a n a .
m o w y m ię d z y p re m ie re m H o d ż ą i H e n - Z ru c h u k o le jo w e g o k tó ry je s t u trz y le in e m z d u ż ą re z e rw ą d o w o d z ą c , ż e m a n y , k o rz y s ta ty lk o n ie w ie le o s o . a
n ie m ie c k ie g o w H itle ro w i s p ra - ja k ą m ia ł o d b y ć
te j ro z m o w y , k tó r a m ia ła n a c e lu p o z n a n ie . ja k ie b ę d z ie s ta n o w is k o rz ą d u p o l
s k ie g o w ra z ie w e jś c ia d o C z e c h o s ło w a c ji w o jsk n ie m ie c k ic h , m in is te r B e c k m ia ł o ś w ia d c z y ć a m b a s a d o ro w i n ie m ie c k ie m u , ż e w ra z ie , g d y b y k o n flik t z b ro jn y ro z s z e rz y ł s ię n a c a łą E u ro p ę . P o ls k a n ie m o g ła b y z o s ta ć n e u tra ln ą . In n y m i s ło w a m i m in is te r B e c k d a ł d o z ro z u m ie n ia , ż e g d y b y F r a n c ja i A n g lia p o ś p ie s z y ły z p o m o c ą C z e c h o s ło w a c ji a rm ia p o ls k a s ta n ę ła b y p o ic h s tro n ie .
Z o fic ja ln y c h k ó ł p o ls k ic h w L o n d y n ie z a p rz e c z a ją p ra w d z iw o ść ty c h in fo rm a - c y j.
Z . N . w s a li O fic e rs k ie g o K a sy n a G a rn i- I p o w ita n y n a d w o rc u p rz e z m in is tra ó p r.
s ie d z i 'Z a g ra n ic z n y c h S z w e c ji S a n d le ra z m a ł- F ra g m e n t z o b ra d R a d y N a c z e ln e j O . i i
z o n o w e g o . W p ie rw s z y m rz ę d z ie , w g ro n ie c z io n k ó w R a d y N a c z e ln e j, F ra g m e n t z o b ra d R a d y N a c z e ln e j
P a n P r e m ie r g e n . S ła w o j - S k ła d k o w s k i.
Rewolyga w Mexsyku
a fry k a ń sk ie j, s p r z y ja u k ry w a n iu s ię c e - d illis tó w .
W e d łu g in fo rm a c y j z B ro w e n s v ille , g e n . C e d illo ro z p o rz ą d z a p o d o b n o 5 7 s a m o lo ta m i p rz e w m ż n ie p o c h o d z e n ia e u ro p e jsk ie g o .
P e w n a ilo ść s a m o lo tó w p o c h o d z ą c y c h z e S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h p r z e la ty wra ła p rz e z B ro w e n sv ille . J e d e n s a m o lo t c e d illis tó w u s iło w a ł z b o m b a rd o w a ć d o m w k tó ry m p rz e b y w a p r e z y d e n t C a rd e n a s , je d n a k s a m o lo ty fe d e ra ln e z m u s iły g o d o u c ie c z k i.
N O W Y J O R K . K o re s p o n d e n t ,.N e w J o r k T im e s " d o n o s i z V a lle s, b ę d ą c e g o o ś ro d k ie m z w o le n n ik ó w g e n . C e d illo , w s ta n ie S a n L u is P o to s i, ż e c e d iliś c i o p a n o w a li z n a c z n ie w ię k s z e o b s z a ry , n iż to p o d a w a n o p ie rw o tn ie . O d d z ia ły n ie re g u la rn e k o n tro lu ją z n a c z n ą c z ę ś ć d ro g i z
> 3n L u is d o A n tig u o M o re lo s , a w o js k a e d e ra ln e o p a n o w a ły lin ię k o le jo w ą . K o - v s p o n d e n t p rz y p u s z c z a , ż e d la s tłu m ie - d a p o w sta n ia p o trz e b a b ę d z ie d łu ż sz e g o z a s u , te re n b o w ie m p o d o b n y d o d ż u n g li
mist, Becka
S Z T O K H O L M W iz o d e p o p o łu d n iu p rz y b y ł d o S z to k h o lm u m in is te r S p ra w Z a g ra n ic z n y c h J ó z e f B e c k z m a łż o n k ą , j p o w ita n y n a d w o rc u p rz e z m in is tra S p r.
i ż o n k ą i w y ż sz y c h u rz ę d n ik ó w s z w e d z -
k ic h m in is te rstw a s p ra w z a g ra n ic z n y c h o ra z p rz e z c z ło n k ó w p o s e lstw a p o lsk ie - ś ° - -
P o p o w ita n iu n a d w o rc u m in is te r B e c k z m a łż o n k ą o d je c h a li d o z a r e z e r
w o w a n y c h d la n ic h a p a rta m e n tó w .
# 4
S u 2 ____________ ________ „GŁOS POMORZA \’r 62
General Fritsch
spoliczkowal Himmlera
K O P E N H A G A . K openhaska „P oli- Jakkolw iek proces skończył się unie- tiken" donosi z B erlina o sensacyjnym w innieniem v, F ritscha i skazaniem ag en -;
zajściu, jakie w ydarzyło się w zw iązku tów G estapo za krzyw oprzysięstw o, to z procesem przeciw ko gen. v. F ritschow i. j jednak oskarżony chciał zm yć tę zniew a- O to b. generalissim us arm ii niem ieckiej
v. F ritsch w ysłał szefow i G estapo- H im m lerow i sekundantów czując się obrażo
nym postępow aniem H im m lera, który w ytoczył generałow i proces o hom osek
sualizm i dostarczając św iadków w po- stacji funkcjonariuszów G estapo.
Gzy rolnicy niemieccy przyjadą do Polski?
lecie ub. roku urządziło, jak w ia- K oło R olników S ejm u i S enatu objazd grupy sw oich członków po
w
Fatalne wyniki maturalne
p arlam en tarzy ści niem ieccy. A le N iem czech parlam ent jest nieczynny..
P raw dopodobn ie w ięc do P olski przy jadą nie reprezentanci R eichstagu, lecz W
dom o, w ielki
N iem czech. U stalono w ów czas, że w re- . .
w izycie p rzy jad ą rolnicy niem ieccy do przedstaw iciele całego rolnictw a niem iec-
P olski. ' kiego, przy czym oficjalnie podejm ow a-
> łoby ich w tym w ypadku nie K oło R ol- O becnie. jak nas inform ują, w y ło -'^ik ó w , lecz Z w iązek Izb i O rganizacyj
4 »• 11 r-* z“\ ć' < »-» o I’/'kT* 4" Z>-rv» o 4* : T> 1 • 1
o___t__ _________ _ ; R ew izyta gości niem ieckich m iała
(’w szystkich orderach u d ał się do gm achu m iecka i kto m a się zająć (jrganiza^cją J nastąpić w roku bieżącym : jak narazie
" jednak — nic nie w iadom o czy dojdzie ona do skutku w tym term inie.
gę krw ią. W ostatniej chw ili o zam ierzo nym pojedynku dow iedział się kanclerz H itler, w y syłając natychm iast sw ego a- d iu tan ta do H im m lera i gen. F ritscha
z zakazem odbycia pojedynku. z ,
P o udarem nieniu pojedynku gen. v. niły się pew ne trudności na ten tem at, : R olniczych.
F ritsch w galow ym m undurze i przy jakiego ch arak teru m a być rew izyta n ie-:
G estapo i publicznie w ypoliczkow ał pobytu gości niem ieckich w P olsce. P o-
H im m lera. byt posłów i senatorów — rolników pol-
K orespondent .,P olitiken “ dodaje skich w N iem czech nie m iał cech w izyty w iadom ość pochodzącą z m iarodajnego przedstaw icieli całego rolnictw a polskie- źródła, że gen v, F ritsch u d aje się w go. lecz tylko rolników — parlam enta- krótce do E giptu skąd nie prędko po- j rzystów : w rew anżu w ięc pow inniby
w róci. przyjechać do nas rów nież rolnicy —
W A R SZ A W A . K uratoria szkolne kręgów naukow ych, przygotow ują zesta
w ienia dla M inisterstw a O św iaty o w y
nikach tegorocznych egzam inów d o jrza
łości w gim nazjach państw ow ych i p ry
w atnych.
Jak się okazuje, tegoroczna m atura, k tó ra jest ostatnim egzam inem d o jrzało
ści w zw ykłym term inie letnim , w sk u tek! nowego podziału losów na pięć części-
skasow ania klas ósm ych gim nazjów , w y- milion złotych padł w ostatnim dniu ciąg
p ad ła w sposób fatalny. L iczba stopni nie nienia czwartej klasy czterdziestej pier-
dostatecznych osiągnęła rek o rd nieno- wszej Loterii Klasowej na nr 128215 w
tow any już od w ielu lat, W sam ym tyl- Wilniei.
ko okręgu stołecznym ścięło się przesz- < , , " ____ ___ 7
ło 200 kandydatów do uzyskania św ia- przeżywa wileńszczyzna, to też milion \nych tak szczodrze przez fortunę. Na
dectw dojrzałości. u
o-
Miiion cffcr Wilna
szczę/cieuimiechnęło niezamożnym
Szesnasty z kolei, a pierwszy według
Z A G R A N IC A C Z E K A N A P O L S K IE Z IO Ł A Z N O W Y C H Z B IO R Ó W . E ksport ziół leczniczych w ykazuje p rzed e w szystkim przed sezonow e o sła
bienie w zw iązku z w strzym aniem się na byw ców od zakupów w oczekiw aniu na zioła z now ych zbiorów .
O statnio z terenu Z iem P ółnocno - W schodnich zaledw ie około 16.500 kg różnych ziół w yw ieziono do A nglii, A u-
pracy,
Na FON
gospodarstwa miejscowego i przyczyni
się w dużej mierze do podniesienia do
brobytu ludności tej części naszych Kre
sów. Powstaną nowe warsztaty
które licznym rodzinom bezrobotnym za
pewnią możność zarobkowania.
Nie posiadamy jeszcze dokładnych Czytamy często o trudnościach, jakie szczegółów, dotyczących osób, obdarzo- ten będzie miał szczególne znaczenie .dla raziQ wiadomo tylko tyle, że są to osoby niezamożne, dla których kapitał odegra-
decydującą rolę w ich dotychczasowym szkołach średnich i w yższych. W edług
trybie życia. Na pięć osób wygrały trzy: ostatnich danych statystycznych, ilość
panie. Jest to znamienne, gdyż podczas ' analfabetów w Japonii w ynosi 0,52 na
ubiegłego ciągnienia cieszyły się panie specjalnymi względami losu.
Dziś każdy z nich, co wygrali jest po
siadaczem 160.000 złotych, dzięki temu że los podzielony został na pięć części.
Przyszłość należy do nich i do tych, co wygrają w rozpoczynającej się czter
dziestej drugiej Loterii.
Trzeba się tylko pośpieszyć z naby
ciem losu do pierwszej klasy- bo ciągnie
nie zaczyna się 22 czerwca.
strii. B elgii C zechosłw acji, N iem iec i W ę
gier. »
W JA P O N II N IE M A A N A L F A B E T Ó W
T rzynaście m ilionów dzieci w Jap o nii uczęszcza do 26.000 szkół pow szech
nych; 9 m ilionów m łodzieży uczy się w
100 m ieszkańców .
POKOJE
tanie, czyste, ciche i ciepłe z wodą bież, blisko Dworca Gł.
w Warszawie poleca
W koszarach pułku szw olerzerów w W arszaw ie odbyło się uroczyste przekazanie pułkow i 4-ch ciężkich karabinów m aszynow ych z taczankam i ufundow anych przez
radę, zarząd, urzędników i robotników firm y H aberbusch i S chiele.
K O N F L IK T S O W IE C K O - JA P O Ń S K I.
T O K IO . A gencja D om ei donosi: w e- : dług w iadom ości, otrzym anych z H un-
! czun. w czoraj rano doszło do starcia na 1 granicy sow iecko - m andżurskiej.
j Ż ołnierze sow ieccy przeszli granicę j pod H unczunem i zaczęli ostrzeliw ać patrol m andżurski, który odpow iedział ogniem karabinow ym .
OTEL ROYAL
Chmielna 31 K a w i a r n i a Bezpłatny garaż.—
T O FK .
Po Skarby Zachodu
18 (C iQ£ da szy.)
Innem i słow y A nglik, chcąc jeść dużo i do
brze. będzie zaw sze zm uszony potrzebne m u p ro
duktu spożyw cze im portow ać z zam orskich ko- ionij. A . że P olska leży stosunkow o bliżej A n- gljL niż A ustralja, K anada, Indje i t. p., gdyż jest odległą o cztery dni statkiem od doków ; angielskich, w ięc pow inna w yżej w ym ienionem jednostkom ekonom icznem staw ić na ry n kach angielskich pow ażną konkurencję.
P rzy k ład D anji i H olandji, które jedynie z ek sp ortu do A nglji żyją, pow inien dodać nam bodźca, zw łaszcza, że w spółzaw odnictw a co do ilości nie należy się obaw iać — jedynie co do jakości. Jednakow oż nie pow inniśm y w ątpić o naszych zdolnościach rów nież i w tym kierunku, gdyż pierw szym artykułem , którym zdobyliśm y rynek angielski, byt cukier, a w szystkie inne to
w ary w inny iść jego śladem .
Ł ącząc ściśle spraw ę pom yślności narodow ej z kw estją m asow ego ek sp o rtu naszych p ro d u k tó w rolnych i rolniczo-przem ysłow ych do A n- glji, d o rad zając gorąco natychm iastow e ro zb u
dow anie w arsztatów rolnych celem opanow ania angielskiego rynku zbyli:, narażę się m oże, na zarzu t jed n o stro n n o ści handlow ej, w zględnie ry zykanci w a.
D am w ięc natychm iast w yjaśniającą odpo
w iedź: rynek angielski m im o licznych konkuren- : tów . których niebyw ale kupieckie pow odzenie conajm niej utw ierdza m nie w m ych przekona
niach — jest tak pojem ny, że o przeładow aniu go naszą p ro d u kcją i o w yw ołaniu kryzysu w P olsce, przez szereg lat m ow y być nie m oże -- a jeżeli po lalach kalkulujących się n a dziesiątki, taka m ało praw dopodob na ew entualność nastąpi
— m y będziem y już m ieli drugi atu t w ręku:
otóż przez ciągłe rozszerzanie się dziedziny w y
tw órczości i pow ołanie w szystkich w arstw spo
łecznych do tw órczej narodow ej pracy, pod
niesie u nas poziom cyw ilizacji w tym stopniu, że w ogóle p ro d u k tó w na eksport nie starczy.
T u znów angielskie stosunki niech nam posłużą Iza przykład:
N a całym zachodnim kontynencie E u rop ej
skim , a zw łaszcza w A nglji, zapotrzebow anie np.
cukru jest tak ogrom ne, że, gdyby P o lak spożyw ał Igłow a w głow ę tyle cukru co A nglik, nie star
czylibyśm y z naszym cukrem i trzebaby na gw ałt now e cukrow nie budow ać.
N aw iasem dodam , że taka rozbudow a już ' tylko sam ych cukrow ni podw iązałaby raz na I zaw sze krw iotok polskiej em igracji do A rgenty
ny i B razylji i sam a jedna stw orzyłaby silną podw alinę narodow ej pom yślności.
A le podobnie jak z cukrem sp raw a przed
staw ia się i z innem i produktam i. Z apotrzebo
w anie spożyw cze n ajjask raw iej przedstaw ia się
| w m ałych m iasteczkach. Z w iedzając całą A n-
glję sam ochodem , niejednokrotnie uderzony by
łem ogrom ną ilością prow incjonalnych, a naw et w p ro st w iejskich cukierni i restau racy j ro zm a
itego rodzaju, gdzie spożyw ałem indyki z pod W arszaw y i m ałopolskie karpie. W idziałem ca
łe składnice konserw , ryb oraz tucznego drobiu, a m agazyny te, w ypełnione pod stropy w yłącznie tow arem spożyw czem , ro zm iaram i d o rów n u ją te
go ro d zaju sklepom przy ulicy M arszałkow skiej w W arszaw ie.
D O K I.
N a to aby jako tako poznać A nglję, należy k raj ten zw iedzić piechotą, albo sam ochodem . Ł ącząc obie przyjem ności puściłem się na odkry cie „nieznanej w yspy.“ Z e sam ochodu A nglja przedstaw ia się jakby jedno m iasto-ogród, ale pieszy w ędrow iec spostrzega niebaw em , że zn aj
duje się raczej w jednym w ielkim parku, w któ rym zw ierzęta o najw spanialszej i najw yższej rasie, pasą się jak w raju , bez n ad zo ru czło
w ieka ani psa. S w oboda i dobre w ychow anie jakie przy tern n a każdym kroku okazują, p o
chodzi stąd, że czują się pełnym i obyw atelam i tej w yspy i w iedzą doskonale, że celem ich egzystencji nie jest dostarczanie m ięsa, ale ce
low e rozm nażanie się. R ozum ieją po angielsku, jednakow oż używ ają m iędzy sobą sw ej w łasnej m ow y! co zresztą uszy A nglika n ap ełn ia rad o ścią. Z w ierzęta te, ufne w sw ą nietykalność, spoglądają na przybysza z k o n ty nen tu z p o b ła
żliw ą iro n ją (C iąg dalszy nastąpi.)
„GŁOS PUMOKZA- Str. 3
Wiadomości ciekawe z blisAa i daleka
iwinn
Fałszywi kontrolerzy skarbowi oszukali cala wieś
Dwaj groźni złodzieje
uciekli z więzienia
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA O sta tn io d o p o licji w a rsz a w sk ie j że b y li to zw y k li o szu ści i z ło d zie je . C Z A R N K Ó W .W n o cy zb ieg li z w ię-w p ły n ę ła sk a rg a zło żo n a p rz e z m iesz-1 O p rz e stę p stw ie p o w iad o m io n o p o li- Izien ia d w aj zn an i z ło d z ie je: Ja n iak F r.
k ań có w w si P o k rz y w ista , k tó rz y p a d li cję. Z a rz ą d z o n y p o ścig d o p ro w ad z ił d o * z G ęb ie i K ru szew sk i S t. z M iłk o w a.
o fia rą sp ry tn e g o o szu stw a. ' u ję cia o b u o szu stó w . W ła d z e sp o strz e g ły u cieczk ę ran o , D o so łty sa tej w si, Jó z e fa P isk o rz a ,
zg ło sili się d w aj in te resa n c i. P o d a li się za k o n te ro le ró w sk arb o w y ch , m a ją c y c h p o le c e n ie p rz e słu c h a n ia i u k a ran ia o p ie
sz a ły c h p o d atn ik ó w .
S o łty s n ie p o d e jrz e w ają c p o d stę p u u d z ie lił rz e k o m y m k o n tro le ro m n o clegu . R a n o m ieli o n i p rz y stąp ić d o u rz ę d o w a n ia. P o d c z a s k o la c ji k o n tro le rz y u ra cz y li g o sp o d a rz a p rz y w ie z io n ą ze so b ą w ó d k ą.
Z a w arłsz y p rz y k ie liszk u p rz y ja źń , rzek o m i k o n tro le rzy d a li d o z ro z u m ie n ia że m o g ą za w y n a g ro d z e n ie m u m o irzy ć z a le g łe p o d a tk i lu b ro z ło ż y ć n a d łu g o te rm in o w e sp ła ty . W ielu g o sp o d arz y tej w si sk o rz y sta ło z o k a c ji i za p o śre d n ic tw em n a iw n e g o so łty sa w p ła cili k o n tro lero m p o 5 0 i 100 z ło ty c h łap ó w k i.
P o trz y d n io w y m p o b y cie w e w si. w n o cy p o p o ż e g n aln e j k o la c ji su to z a k ra
p ia n ej w ó d k ą , k o n tro le rz y w y n ie śli się ze w si. P o d c z a s sn u so łty sa ro z b ili p o d rę cz n ą k a se tę i z a b ra li o k o ło 3 0 0 0 zł sta n o w ią c y ch w łasn o ść g m in y . R a n o g d y n ie z a sta n o k o n tro le ró w i z a u w a ż o n o k ra d z ie ż p ie n ię d zy — d o m y ślo n o się.
Największy statek w porcie .gdyńskim
g d y w y d a w a n o d la n ich śn ia d a n ie . O t
w o ry w su ficie celi i w d a c h u św iad czy ły o ty m , ja k ą d ro g ą zb ieg li w y d o sta li się n a w o ln o ść.
Ja n ia k m ia ł jeszcze d o o d sied zen ia 1 ro k w ięzien ia i c z ek a ło g o 5 ro z p ra w k a rn y c h , K ru sze w sk i zaś m iał d o o d sie
d zen ia 9 m ieś, i w in ien o d p o w ia d a ć p rz e d sąd em z a k ra d z ie ż w 4 -ch w y p a d k ach .
G D Y N IA . W p o rc ie g d y ń sk im b aw i zaw in ął d o p o rtu g d y ń sk ieg o , a n g ie lsk i sta tek p a sa ż ersk o - to w a ro w y „ N e sto r" u ru ch o m io n y z o stał n a S S . „ N esto r", p o sia d ają c y 1 4 .6 2 9 to n G d y n io - D alek i W sch ó d w zw iązk u zj re jestro w a n y c h b ru tto , d łu g o ści 1 7 1 ,6 ty m . że n a tej lin ii o b ecn ie sta tk i b ę d ą ’ 'm etró w , a sz e ro k o ści 2 0 .7 m e tró w . Je st o d ch o d zić zam iast ra z n a m iesiąc co 14 i
to n a jw ięk sz y p a ro sta te k , jak i d o ty c h c z a s d n i.
Zamach na dwa statki hiszpańskie
K O P E N H A G A . N iezn an i sp ra w cy d o z a m a w ia ją ce m u , an i też w y d an e p rz e d - k o n a li w n ie d z ie lę z a m a c h u b o m b o w eg o
n a d w a statk i, sto ją c e w F re d rik sh a v en . S ą to statk i o p o je m n o śc i 9 0 0 to n k a ż d y , zam ó w io n e w sw o im czasie p rz e z a rm a to i ra h isz p a ń sk ie g o P y sb e w S an S e b astia n .
| P o w y k o n a n iu z a m ó w ien ia p rz e z sto cz n ie
staw icielo m rz ą d u W a len c ji, k tó rz y teg o się d o m ag ali. —
S p ra w a ta w m a ju u b ieg łeg o ro k u ro z strz y g n ię ta z o stała w y ro k iem sąd u .
P o lic ja k ry m in a ln a w F re d rik sh a v e n p ro w a d zi e n e rg icz n e śle d ztw o w c e lu d u ń sk ie, sta tk i te n ie b y ły p rz ek a za n e ro z w iąz a n ia ta je m n ic y zam ach u .
lin ii I
BCTA
i*".4 •
do czyszczenia i do szorowania
Wyrób Zakładów Polskiej Sp. Akc. ,,Persil‘'wBydgoszczy L?o rm/wania i płukania używajcie
Jaja na wagę
W sfe ra c h h a n d lu ją c y c h n a b ia łe m , a w sz c z e g ó ln o śc i ja ja m i, o c z e k iw a n e je st z n ie c ie rp liw o śc ią u k a z a n ie się ro z p o rz ą d z e n ia M in iste rstw a P rz e m y słu i H a n d lu , n a k a z u ją c e sp rz e d a ż ja j n a w ag ę. Z d a n iem z a in te reso w a n y c h k ó ł, sp rz e d aż te g o ro d z a ju p rz y c z y n i się d o u p o rz ą d k o w an ia cen w tej d z ied z in ie , k tó re w o b ecn y ch w a ru n k a ch sp rz e d a ż y w y k a zu ją z b y t d u ż ą ro z p ię to ść . Z a z n a cz y ć tu n a le ży , ż e sp rze d a żą ja j n a w ag ę z a jm u ją się ju ż o d p rz e sz ło ro k u sk le p y sp ó ł
d z ie lc z e , n a le ż ąc e d o Z w iąz k u S p ó łd z iel n i M le cz a rsk ic h i Ja j C zarsk ich. S p rz e d a ż ta o d b y w a się k u z a d o w o le n iu p ro d u cen tó w . h a n d lu jąc y c h i k o n su m e n tó w .
Wulkan na Sycylii grozi wybuchem
M E S S Y N A . W u lk a n S tro m b o li n a S y c y li w z n o w ił d z iała n ie . Z g łęb i g ó ry w y c h o d z ą g łu c h e o d g ło sy . C o p e w ie n czas i n a stęp u ją g w a łto w n e w y b u ch y , w y rzu - • c a jąc e z k ra te ru k łęb y d y m u i p o p io łu , j i P o z b o c z a c g ó ry sp ły w a la w a . D o ty c h c z a s n ie z a n o to w a n o je d n ak ż a d n y c h w strz ą só w p o d ziem n y ch . N ie b y ło ró w n ież o fiar w lu d ziach , a e k sp lo z je n ie w y rz ąd z iły ż a d n y c h szk ód .
W walce o dobry odbiór radiowy
P ra c a z m ie rz a ją c a d o z a p e w n ie n ia la siln e p o d sta w y , z in ic ja ty w y R o zgło - słu c h ac z o m P o m o rza d o b reg o o d b io ru śn i P o m o rsk ie j z o rg a n iz o w a n o trz y k u r- ra d io w eg o p ro w a d z o n a je st p rz e z R o z- sy fach ow e d la in sta la to ró w i e le k tro - g ło śn ię P o m o rsk ą in te n sy w n ie lecz eta-1 tech n ik ó w w B y d g o szczy i G d y n i. N a p arn i, o k re ślo n y m i sp e c jaln y m p la n e m .
D o ro b ek p ra c y tej za o k res o sta tn ic h 8 m iesięcy p rz e d sta w ia się w c y fra c h im p o n u ją c o .
O to o d sierp n ia u b . ro k u w y k ry to n a te ren ie P o m o rz a 3 0 2 9 ź ró d e ł z a k łó c e ń o d b io ru rad io w eg o . Z tej liczb y u n ie sz k o d liw io n o ju ż 2 5 6 0 p rz e z z a b e zp ie c z e n ie u rz ą d ze ń e le k try c z n y c h , w y w o łu ją c y c h sw y m d z ia łan ie m sk a ż e n ie o d b io ru rad io w eg o .
W z a k resie p o ra d n ic tw a a k c ja p rz e c iw z a k łó c e n io w a w y ra ż a się o g ó ln ą ilo-- ścią 1 2 0 0 listó w z a w ie ra jąc y c h p ra k ty -
■ czn e w sk azó w k i.
Samobójca wypłynął z Wisły
T O R U Ń . O n e g d a j n a b rz e g u W isły z n a le z io n o zw ło k i m ężczy zn y . Z p o w o d u b ra k u d o k u m e n tó w n ie u sta lo n o to żsa m o ści. N a o b u rę k a c h n ieb o szczy k a z n a le zio no d w a g łęb o k ie n a c ię c ia w p rz e g u b ach . P ra w d o p o d o b n ie je st to w y p a d e k sa m o b ó jstw a . Z w ło k i m u siały p rz e le ż e ć w w o d zie ju ż d łu ż sz y czas g d y ż n a stą p ił częścio w y ro z k ła d .
P R Z E S Z Ł O 5 M IL . Z Ł K O S Z T O W A Ł Y i N A S IM P O R T O W A N E S A M O C H O D Y
W R O K U 1 9 3 8 .
W I k w a rta le 1937 r. sp ro w a d z iliś- k u rsa c h ty ch p rz e sz k o lo n o 100 in s ta la -'m y 7 2 6 sam o ch o d ó w z a 3 .5 8 6 ty s zł.
to ró w i m o n teró w e le k tro te c h n icz n y c h . n a to m ias. .w a n a lo g ic z n y m o k re sie b. r.
z a p o z n a ją c ich d o k ła d n ie z m e to d a m i P ^ Y ^ie zilism y 1 .2 6 4 sam o ch o d ó w za
• l ■ u j , 5 .3 7 8 ty s. zł.
tech n iczn y m i z a b e z p ie c z e n ia u rz ą d ze ń । 7
e le k try c z n y c h . I —> —
Terror żydowski w Jerozolimie
JE R O Z O L IM A . D o szło tu ta j d o o - stry ch sta rć p o m ię d z y Ż y d am i a A ra b a
m i, W e w czesn y ch g o d zin ach ra n n y c h w ró ż n y c h d z ie ln ic a ch m iasta p o d p a lo n o k ilk a d o m ó w arab sk ich . C z te rec h A ra b ó w z o sta ło ra n n y c h A ra b sk i o m n ib u s z o sta ł o strze liw a n y p rz e z n ie u ję ty c h sp ra w c ó w z d w ó ch stro n je d n o c z eśn ie .
W c z a sie teg o n a p a d u z ra n io n o d w ie o so b y . W d z ieln ic y ż y d o w sk ie j A ra b o w ie rz u c ili b o m b ę, o d ła m k a m i k tó re j z ra n io n o 5 ro b o tn ik ó w . Ja k p rz y p u sz c z a ją z a m ie sz k i w y w o łali ży d zi, m szc z ąc się
Zepsucie moralne i przestępczość szerzą żydowskie „powieści*1 zeszytowe
B ro sz u ro w a n e ta n ie w y d aw n ictw a, szczeg ó ln ie zaś d zieln ice zach o d n ie. N a p isan e rę k ą a u to ró w ży d o w sk ich i w y d a - te re n ie sam eg o w o j. p o z n a ń sk ie g o k o l- jw a n e często an o n im o w o p rz e z ży d o w sk ie p o rto w an y c h je st o k o ło 4 0 ta k ich p iśm i- C h cąc a b y w a lk a z z a k łó c e n ia m i m ia- firm y — z a la ły o b ecn ie c a łą P o lsk ę d eł, k tó re n a jc z ę śc ie j p su ją c h a ra k te ry
I m ło d y ch czy teln ik ó w , o b n iż ają p o zio m
; m o ra ln y tłu m ią p o czu cie e ty k i.
O m aw ian e w y d a w n ic tw a ro z rz u c a n e
|H , są w ty sią ca c h e g z e m p la rz y , jak o — b ez , ' p ła tn e o k a z o w e — b y sc h w y ta ć jak n a j-
; w ię k sz ą ilo ść czy teln ik ó w .
N a k a ż d e j stro n ie se n sa c y jn ej p o -
• w ieści z n a jd u je się p o c h w a ła zb ro d n i i zła, n a jw d z ię c z n ie jsz y m i b o h a te ram i tą i k ich u tw o ró w z d e g en e ro w a n y c h . u m y - j słó w ch u d o lite ra c k ich są b a n d y c i i z ło
d z ie je lu b in n e ty p y n a jg o rsz eg o p o k ro ju D zięk i ta k im n o w elo m sz e rzy się k o n se k w e n tn ie zep su cie o b y czajów , w y w o łu ją c sz k o d liw e fe rm en ty sp o łeczn e i często d e z o rg a n iza c ję ż y c ia ro d zin neg o . L ite ra tu rę tę czas, b y z a stą p ić i sp o p u la ry z o w ać ró w n ie p rz y stę p n ą lecz le p sz ą co d o tre ści, fo rm y i sz e rzo n y c h z a sad . B u d z ą się p o tę ż n e g ło sy d o w y d a w a n ia b e z w g le d n e j — w alk i ż y d o w sk iej p o rn o g ra fii, g o d z ą c e j w n a sz ą m o ra ln ą i m a te ria ln ą ró w n o w ag ę ż y cio w ą.
ją z a m ie sz k i w y w o ia n zy u zi, m szc z ąc się z a z a strz ele n ie w S afet je d n e g o ze sw y ch i w sp ó łw y z n a w c ó w .
. • ą a u D i i’ u i m' • ł ' 'i ZŁÓŻ DAR
P a n P re z y d en t R . P . d e k o ru je M a rsza łk a P o lsk i, p re z e sa R a d y M in istró w i m i-1
n istró w , o ra z d o sto jn ik ó w p a ń stw o w y c h m e d a la m i za d łu g o letn ią słu żb ę. j H fl POLSKI BIAŁY KRZYZ