• Nie Znaleziono Wyników

W trosce o wyższą jakość pracy radcy prawnego

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "W trosce o wyższą jakość pracy radcy prawnego"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)

Tadeusz Sarnowski

W trosce o wyższą jakość pracy radcy

prawnego

Palestra 21/5(233), 81-86

(2)

sw oisty „p rz ed są d ”, bezw zględnie w iążący sędziego, co pro w ad zi do pew nego p o ­ m n iejszen ia ro li sędziego, lu b też za oczyw istą niesłuszność, co znów pow oduje skupienie u w ag i na zw alczaniu ro zstrzy g n ięcia sądu rew iz y jn eg o i w konsekw encji do n ied o cen ian ia tych w skazań. W każdej z tych k o n fig u ra c ji dochodzi do pew nych niezgodności procesow ych i spięć, zup ełn ie n iep o trzeb n y ch i m ożliw ych do u n i­ knięcia.

3. J a k w y n ik a z b ad ań i o b serw acji a d w o k a tu ry , p ra k ty k a stosow ania obo­ w iązujących przepisów je s t różna. Z re g u ły przy d ziela się sp ra w ę te m u sam em u referen to w i, n a w e t m im o jego oporu, ale zd arza się, że przew odniczący w ydziału uw zględnia życzenie sędziego i w ra z ie odm ow y przy d ziela sp ra w ę in n e m u sędzie­ mu. O b ese rw u je się też fa k ty , że k tó ra ś ze stro n procesow ych sp e cja ln ie ubiega się o zm ianę sędziego re fe re n ta , sto su jąc fo rm y zarów no procesow e (w niosek o w y ­ łączenie) ja k i pozaprocesow e (p ry w atn e p ro śb y i rozm ow y). Nie zaw sze zabiegi te zasłu g u ją na a p ro b a tę i nie zaw sze są one u w zględniane. T rzeb a rów n ież p o d ­ nieść, że zd a rza się. iż sędzia re f e r e n t sam ub ieg a się o p rzy d zielen ie m u o m a w ia­ nej tu sp raw y , stw a rz a ją c pozory jakiegoś osobistego zain te re so w an ia. P oniew aż każda z tych stosow anych form budzi ró żn e sk o ja rz en ia, nie zaw sze p rzy tym obiektyw ne d la o rganów w y m ia ru spraw ied liw o ści — sp ra w a w y m ag a rad y k aln eg o rozw iązania przez zm ianę przepisów k.p.c. i p o w ró t do ro zw ią zan ia z ro k u 1958, co ujednolici zarazem przepisy k.p.k. i k.p.c. Jeżeli n a g ru n cie k.p.k. sp ra w a innego składu sądu je s t od la t u reg u lo w a n a i w odpow iedni sposób stosow ana, to rów nież i w p ro ce d u rz e cyw ilnej pow inno się stosow ać an alogiczne rozw iązanie.

Alojzy Jeziorski

TADEUSZ SARNOWSKI

W trosce o wyższg jakość pracy radcy prawnego

S ocjalistyczny rozw ój społeczno-gospodarczy k r a ju w y m ag a m obilizacji i o p ty ­ m alnego w y k o rz y sta n ia w szelkich rez erw sił i śro d k ó w d o sk o n a len ia system u z a ­ rząd zan ia oraz k ie ro w a n ia w zak resie sposobów i m etod działania. T aki w łaśnie k ie ru n e k d ziała n ia został n a k re ślo n y uch w ałam i V II Z jazdu P Z P R oraz V i VI P le ­ num KC P Z P R i m a n a celu rea liza cję zadań w za k resie p o p raw y życia społeczeń­ stw a, a tak że m a służyć życiow ym in te reso m o b y w ate la oraz pogłębiać elem enty socjalistycznej dem okracji. W ażnym zad an iem w d o sk o n alen iu sty lu p rac y a d m in i­ stra c ji c e n tra ln e j, te re n o w ej i gospodarczej będzie dalsze uproszczenie i u n ifik a c ja przepisów , tudzież lik w id o w a n ie w szelkich p rze jaw ó w fo rm a liz m u i b iu ro k ra cji. A dw okaci-radcow ie p ra w n i — zarów no z ra c ji sp raw o w an y c h fu n k c ji, ja k i z poczucia obyw atelskiego obow iązku i tro sk i o dalszy p om yślny rozw ój k r a ju — p rag n a na polu sw ojej pracy, m ianow icie obsługi p ra w n e j je d n o ste k uspołecznionych, d o ­ konać analizy sy tu a cji i przeg ląd u w y k o rz y sta n ia p ra w a w zabezpieczeniu p ra w o ­ rząd n ej gospodarności i zw iększeniu św iadom ości d y sc y p lin y finansow o-gospodarczej. A d w o k atu ra, k tó ra sk u p ia w sw ych szeregach około 1100 rad c ó w p raw n y ch , jest żywo za in tereso w an a sy tu a c ją i p rac ą tej w łaśn ie g ru p y kolegów , jej p rzydatnością 6 — P a le stra

(3)

82 T a d e u s z S a r n o w s k i N r 5 (233) i m a k sy m a ln y m W ykorzystaniem przy rea liz a c ji celów społeczno-gospodarczych k r a ju , k sz tałto w an iu form d em o k ra cji socjalistycznej, a ta k że przy dalszym u n ifi­ k o w a n iu i doskonaleniu p ra w a oraz pod n iesien iu zarazem ra n g i i a u to ry te tu z a ­ w o d u ra d c y praw nego. K ie ru ją c się ty m i m otyw am i, organy sam orządu a d w o k a ­ ckiego zorganizow ały w d niu 29 stycznia br. n a ra d ę K om isji do sp ra w radców p ra w n y c h przy N aczelnej R adzie A dw okackiej z udziałem przew odniczących k o ­ m isji p rzy w ojew ódzkich ra d a c h adw okackich. W n ara d zie w ziął ta k że udział M in ister S p raw iedliw ości prof. d r hab. Je rz y B afia oraz P rezes NRA adw . dr Z dzi­ sław Czeszejko. N aradzie przew odniczył adw. T adeusz Sarnow ski.

P o d staw ę do d y sk u sji na n arad zie stanow iły tezy re fe ra tu pt. ,.Rola i zadania ad w o k a tó w radców p raw n y ch w ochronie interesów p raw n y ch uspołecznionych je d ­ n o ste k org an izacy jn y ch oraz w ro zw ija n iu i doskonaleniu p ra w a ”. W to k u d y sk u ­ sji zw rac an o uw agę na w y stę p u jąc e tru d n o ści w p rac y kom órek obsługi p raw n ej oraz analizow ano przyczyny tych trudności, w skazując jednocześnie n a środki i m etody, za pom ocą k tó ry ch m ożna by było w iele z w y stęp u jący ch niedociągnięć/ zlikw idow ać z jednoczesnym podniesieniem jakości p racy radców p ra w n y c h i ich a u to ry te tu , a tak że w y k o rzy stać m a k sy m a ln ie tę znaczną g rupę p raw n ik ó w o w y ­ sokich k w alifik acjac h zaw odow ych oraz zaangażow aniu społecznym i politycznym do re a liz a c ji p ro g ra m u ogólnonarodow ego, dalszego dynam icznego rozw o ju gos­ podarczego k raju .

D la rea liz a c ji tych celów ogrom ne znaczenie m a sp raw a fachow ej obsługi p r a w ­ nej je d n o ste k uspołecznionych, u n ifik a c ja i doskonalenie p raw a, a ta k że sp raw a w y ro b ien ia w społeczeństw ie p rze k o n an ia o potrzebie szanow ania p ra w a i p rz e ­ strz e g a n ia go w działalności je d n o ste k uspołecznionych zarów no w ich w zajem n y ch sto su n k ach um ow nych, ja k i w stosu n k ach z o b yw atelam i i pom iędzy ty m i o b y w a­ telam i.

P ra w id ło w a działalność organów a d m in istra c ji państw ow ej i p rzed sięb io rstw oraz inn y ch je d n o ste k uspołecznionych o p a rta je st n a posługiw aniu się i p rz e strz e ­ g an iu n o rm praw n y ch , n ie jed n o k ro tn ie rozproszonych w różnych ak ta c h p raw nych, p u b lik o w a n y ch i nie publikow anych. D odatkow e tru d n o ści p o w sta ją w czasie p rak ty c zn e g o stosow ania przepisów m ało precyzyjnych, zaw iłych i niejasn y ch , s tw a ­ rz a ją c y c h duże tru d n o ści in te rp re ta c y jn e . D latego też o rgany a d m in istra c ji p a ń ­ stw ow ej i je d n o stk i uspołecznione m uszą korzystać z pom ocy p raw n ej ek sp ertó w w różn y ch dziedzinach praw a. N iedobory k ad ro w e w zapew nieniu w szystkim p o ­ trz e b u ją c y m organizacjom należytej obsługi p raw n ej oraz zróżnicow any bardzo poziom zaw odow y rad c ó w p ra w n y c h pow iększają ty lk o kłopoty i u tru d n ia ją p r a ­ w idłow ą działalność a d m in istra c y jn ą i gospodarczą. W ym agania sta w ian e radcom p ra w n y m są dziś duże i będą w przyszłości jeszcze w iększe w m ia rę dalszego u s p ra w n ia n ia system u za rządzania, k tó ry ju ż dziś niezbędnie p o trze b u je dobrze zo rganizow anej i sp raw n ej oraz w ysoko kw alifikow anej obsługi p raw n ej, oraz w m ia rę rozw oju stosunków p raw n y ch i m iędzynarodow ych. Aby sprostać tym w y m ag an io m na dziś i na ju tr o konieczne je s t zapew nienie odpow iedniego dopływ u do tego zaw odu m łodych k ad r. P ra k ty cz n e szkolenie, doskonalenie zaw odow e oraz stw o rze n ie fo rm organ izacji i w y k o n y w an ia zaw odu rad c y p raw nego i kon tro li zaw odow ej stw orzą rad c y p raw n e m u w a ru n k i i m ożliwości do w yk o n y w an ia pracy na w ysokim poziom ie zaw odow ym oraz zgodnie z potrzeb am i rozw oju społecz­ no-gospodarczego k ra ju , poziom u w iedzy i k u ltu ry społeczeństw a.

D la p raw idłow ego w ięc w y k o n y w an ia i poziom u obsługi p ra w n e j isto tn e z n a ­ czenie m a, ja k zaznaczono w yżej, w łaściw y dobór czy dopływ i szkolenie m łodych k ad r. P rzypadkow ość w yboru zaw odu ra d c y praw nego, b ra k odpow iednich p r e ­

(4)

dyspozycji psychicznych do żm udnej i tru d n e j p rac y oraz b ra k zam iłow ania do tego zaw odu — to częste przyczyny niepow odzeń i trudności, k tó re nie p o zw a lają n ie ­ je d n o k ro tn ie na osiągnięcie w tym zaw odzie w ysokiego poziom u w iedzy p r a w n i­ czej i pozycji. D latego też do ap lik a c ji radcow skiej pow inni być dopuszczeni w y ­ łącznie k an d y d a ci spośród re fe re n tó w praw n y ch , któ rzy ro k u ją p rzy d a tn o ść do p rac y w ty m zaw odzie. A p lik a c ja rad co w sk a p ow inna być w szech stro n n a i p o w ią ­ zana in te g ra ln ie z przyszłym i zadaniam i i czynnościam i zaw odow ym i. A p lik a cja pow inna w ięc uw zględniać w szkoleniu zarów no teorię ja k i p ra k ty k ę w zak resie stosow ania p ra w a m a teria ln eg o i form alnego w sądach, a rb itra ż u , p ro k u ra tu rz e , a tak że w w y d aw an y c h opiniach i udzielanych p o rad a ch praw n y ch . W ażna je s t tu ogrom nie m etodologia p rac y ra d c y praw nego. Ja k ż e często je ste śm y św ia d k am i zak ło p o ta n ia i n ieporadności rad c ó w p raw n y ch w procesach sądow ych, w k tó ry c h rep rez en to w ali oni je d n o stk i uspołecznione, dochodzące od sp raw có w za g arn ię cia m ien ia czy spow odow ania n ied o b o ru odszkodow ań z pow odu szkód w yrządzonych w m ieniu społecznym .

Dla u d zielenia w łaściw ej p o rad y p raw n ej, w yd an ia opinii p ra w n e j czy p r z y ­ gotow ania sp raw y do w n iesien ia jej do a rb itra ż u lub sądu isto tn e znaczenie ma ze b ran ie przez ra d c ę praw n eg o w yczerp u jący ch in fo rm ac ji o sta n ie fak ty czn y m sp ra w y oraz zgrom adzenie odpow iedniej dokum en tacji. R adca p ra w n y w ta k ic h sy tu a c ja c h p ow inien zwięźle sform ułow ać p y ta n ia i sprecyzow ać żąd an ie co do złożenia m u przez odpow iednią kom órkę o rg an iz ac y jn ą d o k u m en tó w niezbędnych do u d ow odnienia słuszności roszczenia. N iew łaściw ie u sta lo n y sta n faktyczny, n ie ­ p ełn a d o k u m e n ta c ja są częstym i przyczynam i przew lekłości procesu, w y d aw an ia b łędnych opinii p ra w n y c h i — co gorsza — ta k że p rze g ra n ia procesu oraz n a r a ­ żenia p rze d sięb io rstw a n a zbędne koszty. Isto tn e znaczenie w działalności rad c y p raw n eg o w tej dziedzinie m a tak że p raw id ło w a ocena roszczeń pod w zględem p raw n y m . R adca p ra w n y p ow inien m ieć odw agę przeciw staw ić się k ie ro w a n iu do sądu czy do a rb itra ż u sp ra w nie m ających w łaściw ego u za sa d n ien ia p raw nego, w noszonych ty lk o po to, żeby p rzedsiębiorstw o m iało dla siebie „p o d k ład k ę” w f o r ­ m ie w y ro k u czy innego orzeczenia.

Duże tru d n o ści m a ją młodzi, a często n aw e t sta rsi stażem rad co w ie p raw n i w p raw id ło w y m sp e łn ia n iu obow iązków w za k resie ochrony m ien ia społecznego w to k u p o stę p o w an ia egzekucyjnego. T rudności te w y n ik a ją z fa k tu n ie d o sta te c z ­ nej p rak ty c zn e j znajom ości postęp o w an ia egzekucyjnego, a w szczególności toku p ra c y org an ó w kom orniczych, co pow oduje często zaw ieszenie p o stę p o w an ia lub jego um orzenie, nie m ów iąc ju ż o zbytniej p rzew lekłości postępow ania.

E gzekucję w ierzy teln o ści je d n o ste k uspołecznionych pro w ad zą głów ni księgow i zgodnie z p o sta n o w ien iam i u ch w ały n r 210 R ady M inistrów z dnia 24 sie rp n ia 1973 r. w sp raw ie głów nych księgow ych i dyplom ow anych biegłych księgow ych oraz b a d a n ia i z a tw ie rd z an ia rocznych sp raw ozdań finansow ych p ań stw o w y ch je d ­ n o ste k o rg an iz ac y jn y ch (Mon. Pol. N r 37, poz. 226). U chw ała ta u s ta la w § 2, że do obow iązków głów nego księgow ego należy m.in. sk uteczna ochrona m ien ia sp o łe cz n e­ go i te rm in o w e ro zliczanie osób odpow iedzialnych m a jątk o w o za to m ienie, a ta k że p ra w id ło w e i te rm in o w e dochodzenie roszczeń oraz te rm in o w e ściąganie p raw o m o c­ n ie zasądzonych należności. A le m im o jednoznacznego b rzm ien ia pow yższego p rz e p i­ su czynniki k o n tro ln e , ja k np. o rg an y k o n tro li finansow ej czy o rgany p ro k u ra to rsk ie , z reg u ły nie d o strze g ają tego p rzepisu i obciążają winą^ za nied o stateczn ą sk u te c z ­ ność egzekucji w y łączn ie rad c ó w praw nych.

R am y n iniejszych rozw ażań nie p ozw alają na szersze rozw inięcie tego tem atu . J e s t rzeczą oczyw istą, że rów nież na rad c ach p ra w n y c h ciążą o k reślo n e obow iązki

(5)

84 T a d e u s z S a r n o w s k i N r 5 (233)

w zak resie czuw ania n ad p o stę p o w an ie m egzekucyjnym , jed n ak że isto ta p roblem u ■sprowadza się tu ta j do praw id ło w eg o rozgraniczenia obow iązków i o dpow iedzial­ ności p rac o w n ik ó w zobow iązanych do p row adzenia tych spraw . A pow inno to n astąp ić n a p o d staw ie w ytycznych z a w a rty c h w pism ach okólnych P rezesa R ady M inistrów n r 19 z d n ia 22.11.1966 r. i n r 60 z dnia 11.VII.1968 r. Pom oc ze stro n y rad c y p raw n eg o je st n iezbędna p rz y sporządzaniu w niosku o w szczęcie i p rz e ­ pro w ad zen ie egzekucji, a ta k że w to k u tych czynności w tedy, kiedy pow stan ą przeszkody u tru d n ia ją c e lu b un ie m o żliw iające czynności egzekucyjne. D zieje się to najczęściej w sy tu a cji, gdy d łu ż n ik zm ienia swe m iejsce p racy lub u k ry w a się albo gdy są tru d n o ści w u sta le n iu m a ją tk u , z którego m ożna by prow adzić eg z ek u ­ cję. W toku ap lik a c ji rad co w sk iej n ależałoby więc w p ro g ra m ac h szkolenia u w ­ zględnić w w iększym sto p n iu p rzeszkolenie przyszłego rad c y p raw n eg o w czy n ­ nościach zw iązanych z egzekucją w ierzy teln o ści przedsiębiorstw a.

P rzy o kazji należy w spom nieć, że istn ieje duża niechęć rad có w p raw n y ch do w noszenia pow ództw cyw ilnych oraz do udziału rad c y p raw nego w p o stęp o w an iu k a rn y m w c h a ra k te rz e posiłkow ym . N iechęć ta w ogrom nej w iększości w ypadków w y n ik a z fa k tu n iedostatecznej znajom ości p rak ty czn ej p raw a m a teria ln eg o k a r n e ­ go oraz p ro c e d u ry k a rn e j. R ów nież w ięc na ten w ycinek działalności ra d c y p r a w n e ­ go w to k u a p lik a c ji n ależałoby zw rócić w iększą uwagę.

W ydaje się, że dla osiągnięcia celu lepszego, p raktycznego p rzy g o to w an ia do zaw odu ra d c y praw n eg o sta je się rzeczą niezbędną, żeby a p lik a c ja rad c o w sk a o d ­ b y w ała się d la przyszłych rad c ó w p raw n y ch w jed n o stk ach o rg an iz ac y jn y ch po d b ezpośrednim k ie ru n k ie m dośw iadczonego rad cy p ra w n e g o -p a tro n a w edług u s ta ­ lonego p ro g ra m u , k tó ry by p rze w id y w a ł p rac ę przygotow aw czą w sądzie, p r o k u r a ­ tu rz e i w a rb itra ż u oraz pod n adzorem pow ołanej do tego organ izacji pań stw o w ej. Ten system a p lik a c ji m iałby jeszcze i tę zaletę, że pozw oliłby n a za zn a jo m ien ie się z dobrze zorganizow anym w a rsz ta te m p racy oraz na lepsze k sz ta łto w a n ie p ostaw y etycznej i społeczno-politycznej przyszłego rad c y praw nego.

D alszym w ażnym czynnikiem m a jąc y m na celu podniesienie jak o ści p ra c y r a d ­ cy p raw n eg o je s t bieżące u zu p e łn ia n ie w iedzy i doskonalenie zaw odow e czynnych ju ż rad c ó w p raw n y ch . P ra k ty c z n ie biorąc, doskonalenie ta k ie w sto su n k u do ogółu rad c ó w p raw n y ch nie istn ieje. Z nacznie je st lepsza sy tu a cja pod ty m w zg lę­ dem , jeżeli chodzi o rad c ó w p raw n y ch -ad w o k a tó w , dla k tó ry ch sam orząd a d w o ­ kacki o rg an iz u je różne form y dosk o n alen ia w ram a ch kilk u d n io w y ch k o n fe re n c ji czy sym pozjów . J e s t rzeczą n ie w ą tp liw ą , że p raw idłow e w y k o n y w an ie zaw odu ra d c y p raw n eg o je st niem ożliw e bez system atycznego sam o k ształcen ia i d o sk o n a le­ nia zaw odowego. O rg an y sam o rząd u adw okackiego, rea lizu jąc p ro g ra m d z ia ła n ia k a d e n cy jn eg o uch w ałą P re zy d iu m NRA z dnia 24 lutego 1977, zaleciły rad o m a d w o ­ k ack im w y k o rz y sta n ie o p raco w an y ch przez K om isję d/s rad có w p ra w n y c h p rzy NRA zasad d o skonalenia zaw odow ego ad w o k a tó w -rad c ó w praw n y ch . D alsza s ta ­ g n acja w tej dziedzinie m u siała b y sprow adzić rad cę p raw nego do ro li u rzę d n ik a niższego szczebla i do obniżenia poziom u obsługi p raw n ej. S p ra w a d o sk o n alen ia zaw odow ego ogółu rad có w p ra w n y c h m ogłaby być rozw iązana — w m ia rę sk u te c z ­ nie — w ra m a c h p o stulow anej sam orządności radców praw nych.

Do po d n iesien ia k w a lifik a c ji zaw odow ych radców p raw n y ch n ie ad w o k ató w m o ­ głaby się przyczynić rów nież m ożliw ość w pisu na listę adw o k ató w pod w a ru n k ie m sp raw d ze n ia przez sam orząd ad w o k a ck i określonych, a nie o bjętych przez egzam in rad c o w sk i u m ie ję tn o ści zaw odow ych. K iero w n ictw a państw ow ych je d n o ste k o rg a ­ n iz ac y jn y ch cenią w ysoko rad c ó w p ra w n y c h adw okatów ; dotyczy to szczególnie rad có w p ra w n y c h za tru d n io n y c h w h a n d lu zagranicznym , w ubezpieczeniach i w tych dziedzinach działalności, w k tó ry c h dochodzi do tzw. sty k u z zagranicą.

(6)

P ożądane je s t rów nież, a b y w w ielkich organizacjach gospodarczych rad c o w ie p ra w n i m ieli k w a lifik a c je adw okata.

D la p raw idłow ego sp ełn ien ia doniosłych i rozległych zadań ciążących n a ra d c y p raw n y m n iezbędne je s t p osiadanie a u to ry te tu opartego na głębokiej w iedzy, na ciągle ro zw ija n ej u m ie ję tn o ści stosow ania p raw a, a także na w ysoce etycznej i sp o ­ łecznej postaw ie. A u to ry te t nie p o w sta je sam z siebie. Nie z a p ew n ia ją go rów nież żadne ro zw ią zan ia p raw n e. A u to ry te t m usi być w y p raco w an y przez sam ego ra d c ę praw nego, k tó ry pow inien stale troszczyć się o jego u zy sk an ie i u trz y m a n ie n a p rz y ­ szłość. A u to ry te t bow iem m ożna łatw o utracić, ale tru d n o odzyskać.

R adca p ra w n y , k tó ry m a ta k i a u to ry te t, cieszy się w zakładzie p ra c y pow agą l zau fan iem k a d ry kierow niczej oraz pracow ników . R zetelność i zgodność z p r a ­ w em udzielan y ch po rad i opinii praw n y ch , sta ra n n o ść w p rzy g o to w a n iu i p ro w a ­ dzeniu procesów sądow ych i arb itra żo w y ch , znajom ość p ro b le m a ty k i p rz e d się ­ biorstw a, jego tru d n o ści i kłopotów oraz zaangażow anie się w ich rozw iązan ie pod w zględem p raw n y m — to n ajlep sza droga do zdobycia a u to ry te tu . N ie bez znaczenia będzie tu rów n ież n ależy ta postaw a społeczna, godność oraz w łaściw e postęp o w an ie i zachow anie w sto su n k ach z p raco w n ik am i za k ła d u pracy. A u to ry ­ te t ra d c y p raw n eg o przyczynia się do lepszego stosow ania i p oszanow ania p raw a, często zapobiega kon flik to m w ew n ątrz za k ład o w y m pom iędzy p ra c o w n ik a m i a przedsiębiorstw em . J a k w ielk ą ro lę odgryw a a u to ry te t rad c y praw n eg o , niech św iadczy n astęp u jący , nie odosobniony b y n ajm n ie j, przy k ład z p ra k ty k i p ra c y r a d ­ cy praw nego. Je d n a ze spółdzielni m ająca u siebie obsługę p ra w n ą została p o zw a­ na do sąd u o odszkodow anie w w ysokości k ilk u set tysięcy złotych. S p ra w a była dość skom plikow ana. Z arząd spółdzielni postanow ił pow ierzyć pro w ad zen ie tego procesu nie ra d c y p raw n e m u spółdzielni, lecz rad cy p ra w n e m u -a d w o k a to w i z in n e ­ go p rzed sięb io rstw a. Na py tan ie, dlaczego spółdzielnia nie k o rzy sta z u słu g w ła s n e ­ go ra d c y praw nego, p ad ła n a s tę p u ją c a odpow iedź: „Nie m am y z a u fa n ia i pew ności, czy nasz ra d c a p ra w n y poprow adzi tę sp raw ę p raw id ło w o ”. O pinia ta — trz e b a uczciw ie stw ierdzić — b y ła uzasadniona. R adca p ra w n y spółdzielni b ow iem nie ty lk o nie m ia ł niezbędnego a u to ry te tu , ale ponadto w iele było w sto su n k u do niego zastrzeżeń co do praw idłow ości w yd an y ch przezeń opinii p raw n y ch i w ogóle co do jego w iedzy p raw niczej.

W zak resie d oskonalenia i ro zw ija n ia p ra w a ro la rad c ó w p ra w n y c h — ja k dotychczas — je st raczej znikom a. A je st to w ielk a szkoda dla sy stem u praw nego. J e s t bow iem rzeczą w iadom ą, że stosow anie obow iązującego p ra w a w różnych dziedzinach i sta n ac h fak ty c zn y c h pozw ala ra d c y p ra w n e m u w cześnie uśw iadom ić sobie e w e n tu a ln ą niedoskonałość i niead ek w atn o ść przepisów w z e sta w ien iu z p o ­ trze b am i rozw ijająceg o się życia społeczno-gospodarczego. R adca p ra w n y w swej codziennej p ra k ty c e m a u ła tw io n ą m ożliw ość u chw ycenia m om entu, gdy przepis z a m ia st sty m u la to ra rozw o ju sta je się ham ulcem zarów no ze w zględu na p rz e s ta ­ rz a łą treść, ja k i ze w zględu n a w ad liw ą fo rm ę czy luki, bądź n a w e t ze w zględu na z b y tn ią sztyw ność ro zw iązań w zestaw ieniu z d y n am ik ą ro zw o ju oraz n ie ­ w łaściw ą in te rp re ta c ją a k tó w niższego rzędu. R adca p ra w n y p o w in ien sy g n alizo ­ w ać sw oje spostrzeżenia w ty m w zględzie w łaściw ym organom sp ra w u ją c y m n a d ­ zór n a d obsługą p raw ną.

D la praw idłow ego fu n k cjo n o w a n ia obsługi p raw n ej podstaw ow e znaczenie m a ją p ra w n e rozw iązan ia dotyczące organ izacji i działania tej obsługi oraz jej p o d p o ­ rzą d k o w a n ia. U chw ała n r 533 R ady M inistrów z dnia 13 g ru d n ia 1961 r. w sp raw ie obsługi p ra w n e j p rze d sięb o rstw państw ow ych, zjednoczeń oraz b a n k ó w p a ń s tw o ­ w ych (Mon. Pol. N r 96, poz. 406) i w y d an e na jej p o dstaw ie p rzepisy w ykonaw cze w fo rm ie zarządzenia P re ze sa R ady Min. z dnia 3 lipca 1962 r. w sp ra w ie ogólnych

(7)

86 J e r z y S a s k i N r 5 (233)

zasad org an izacji obsługi p ra w n e j p rze d sięb io rstw państw ow ych, zjednoczeń i b a n ­ ków pań stw o w y ch (M. P. N r 57, poz. 270) w ciągu o statn ich k ilk u n a stu la t sp e ł­ niły n ie w ą tp liw ie sw oje zadanie, lecz dziś są ju ż niedostosow ane do potrzeb. D la te ­ go niezbędne je st obecnie dostosow anie m odelu obsługi p ra w n e j i sta tu su radcy p raw n eg o do a k tu a ln y c h p otrzeb i przyszłego rozw oju społeczno-gospodarczego k ra ju . F o rm y org an izacy jn e działalności rad c ó w p raw n y ch pow inny być tego r o ­ dzaju, żeby um ożliw iały i u ła tw iały osiąganie przez tę g rupę zaw odow ą z a k re ślo ­ nego jej celu działalności dla ty m w iększej korzyści społecznej. Do n ajisto tn iejszy c h p o stu la tó w w zakresie w ym ienionych w yżej rozw iązań zaliczyć należy: w łaściw y dobór i system szkolenia m łodych k ad r, u sy tu o w a n ie organizacyjne ra d c y praw n eg o przez p o dporządkow anie bezpośrednio d y rek to ro w i zakładu pracy, zag w aran to w a n ie stab iln o ści oraz niezaw isłości w zak resie w y d aw an y ch opinii praw n y ch , odpow iednie w y n agrodzenie, rozkład czasu p ra c y w zakładzie uw zględniający specy fik ą p racy ra d c y praw nego, org an izacja system atycznego d oskonalenia zaw odowego, system k o n tro li p ra c y rad c y p raw n eg o i zasady jego odpow iedzialności d y scy p lin arn ej. M o­ del przyszłego p raw nego u reg u lo w a n ia obsługi p raw n ej pow inien zapew nić n a j b a r ­ dziej efe k ty w n e w spółdziałanie w p rze strzeg a n iu porząd k u praw nego w o b słu g iw a­ nych je d n o stk a ch , W ochronie i ro zw ija n iu uspołecznionej gospodarki, k sz tałto w an iu dy scy p lin y finansow ej i p ożądanych postaw . R ozw iązania pow yższe będą zależne od w yciągnięcia p rak ty c zn y c h w niosków z obecnego sta n u w za kresie fak ty c zn y c h p o ­ trze b kad ro w y ch , praw idłow ego doboru oraz — przy o parciu się na system ie u m o w ­ nym — podnoszenia jakości obsługi p raw n ej, o rg anizacji doskonalenia zaw odowego i k sz ta łto w a n ia w łaściw ych p o sta w etyczno-zaw odow ych.

S fe ra sto su n k ó w objętych działalnością radców p raw n y ch je st bardzo szeroka. K ształto w an ie przez obsługę p ra w n ą stosunków gospodarczych na podstaw ie s y ­ ste m u um ow nego oraz poczynania organów w ładzy w ram a ch obow iązującego p r a ­ w a są in te g ra ln ie zw iązane z ogółem stosunków p raw n y ch oraz z rolą i ra n g ą p r a ­ w a w pań stw ie. D latego też niezbędne sta je się pogłębianie zw iązku działalności obsługi p ra w n e j z reso rte m spraw iedliw ości, ste ru jąc y m stosow aniem p ra w a w p ań stw ie. P ozw oliłoby to na stw orzenie jednolitego ośrodka dyspozycyjnego w z a ­ k re sie tw o rze n ia p ra w a i jego w y k ład n i na u ży tek gospodarki, je d n o ste k u sp o łecz­ nionych i org an ó w władzy.

W ażność problem u, ogólnopaństw ow y zasięg i kom pleksow y c h a ra k te r z a ­ g ad n ien ia , a tak że p o trzeb a o k reśle n ia podstaw ow ych obow iązków i u p raw n ie ń rad c ó w i re fe re n tó w p ra w n y c h w sk azu ją n a potrzebę w y d an ia w om aw ianych sp ra w a c h a k tu norm aty w n eg o rzęd u ustaw y. P o stu la t ustaw ow ego norm o w an ia p ro b le m a ty k i obsługi p ra w n e j w y n ik a zarów no z uchw ały V III Z jazdu Z P P ja k i z decyzji n r 93/72 P re zy d iu m R ządu oraz u ch w ały n r 46/74 R ady M inistrów .

Z M O T A T I M I K A O B R G I Í I C Y

Uwagi na temat art. 2 0 9 i 218 k.p.k.

J e d n y m z pow ażniejszych osiągnięć now ej u sta w y karn o -p ro ceso w ej je st w p ro ­ w ad zen ie przez tę u sta w ę zm iany k ry te rió w stosow ania aresztu tym czasow ego. Z m iany te stw a rz a ją zdecydow anie lepsze w a ru n k i realizow ania w to k u procesu k arn e g o zasad hum anizm u. Z m iany te — to przede w szystkim w prow adzenie no­

Cytaty

Powiązane dokumenty

Standardy opieki położniczej, porodowej, poporodowej oraz nad noworodkami określił ostatnio także specjal- ny zespół ekspertów do spraw opracowania projektu stan- dardu

c) wiedza posiadana przez radcę prawnego w sprawach innego klienta mogłaby dać jakiekolwiek korzyści nowemu klientowi;.. d) radca prawny, za pisemną zgodą klientów, występuje

LISTA RECENZENTÓW ARTYKUŁÓW NADESŁANYCH DO „STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA” W LATACH 2010–2011 LIST OF REVIEWERS OF PAPERS SUBMITTED TO “STUDIA EUROPAEA GNESNENSIA”

Department of Macromolecular Physics, Faculty of Physics, Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland..

P rzystępując do omówienia w ybranych zagad­ nień związanych z przystosow aniem obiektów zabytkowych województwa bydgoskiego dla potrzeb turystyki, należy na

This paper ’s aim was to study the way that urban transformation processes, in many cases driven by urban renewal programmes, in fluence the socio-cultural inclusion of immigrants

Mówiąc więc o ce- chach wyróżniających zawód zaufania publicznego, jakim jest zawód radcy praw- nego, należy ponownie podkreślić wysoki poziom wiedzy i umiejętności osób

Opracowywanie argumentów jest w zasadzie pro- cesem komunikacji i jest to zupełnie naturalne je- śli zgodzimy się co do tego, że raport jest zasadni- czo i przede wszystkim