• Nie Znaleziono Wyników

Ewaluacja skal ISS, RTS, CASS i TRISS w ocenie rokowania u pacjentów po urazie tępym jamy brzusznej

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Ewaluacja skal ISS, RTS, CASS i TRISS w ocenie rokowania u pacjentów po urazie tępym jamy brzusznej"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)

Ewaluacja skal ISS, RTS, CASS i TRISS w ocenie

rokowania u pacjentów po urazie tępym jamy brzusznej

Evaluation of ISS, RTS, CASS and TRISS scoring systems for predicting

outcomes of blunt trauma abdomen

Arshad Alam, Arun Kumar Gupta, Nikhil Gupta, Raghav Yelamanchi, Lalit Kumar Bansal, C K Durga

Department of Surgery, Atal Bihari Vajpayee Institute of Medical Sciences and Dr. Ram Manohar Lohia Hospital, New Delhi, India Historia artykułu: Otrzymano: 05.10.2020 Zaakceptowano: 10.02.2021 Opublikowano: 11.02.2021

STRESZCZENIE: Wstęp: Urazy pozostają główną przyczyną zgonów u osób poniżej 45. r.ż. Jedną czwartą wszystkich urazów stanowią urazy jamy brzusznej. Skale kliniczne stosowane w urazach są niezbędne dla oceny ich ciężkości i wcześniejszego zorganizowania środków w oczekiwaniu na przyjazd chorego.

Cel: Celem badania była ocena zastosowania skal RTS, ISS, CASS i TRISS w urazach tępych jamy brzusznej.

Materiały i metody: Przeprowadzono prospektywne jednoośrodkowe badanie kliniczne na 43 pacjentach z urazem tępym jamy brzusznej. Obliczono wyniki w: skali oceny ciężkości urazów (RTS), skali oceny ciężkości mnogich obrażeń ciała (ISS), klinicznej skali oceny jamy brzusznej (CASS) oraz w skali ciężkości urazu i obrażeń (TRISS), a także porównano je z punktami końcowymi, takimi jak: potrzeba leczenia zabiegowego, powikłania pooperacyjne i zgon.

Wyniki: W niniejszym badaniu większość stanowili mężczyźni (83,7%). Uraz jamy brzusznej był głównie wynikiem wypadku komunikacyjnego (72,1%). Najczęściej dochodziło do urazu śledziony. Wyniki CASS i TRISS były istotne w przewidywaniu potrzeby interwencji zabiegowej. Jedynie dla ISS wykazano istotność w przewidywaniu powikłań pooperacyjnych. Wszystkie skale, z wyjątkiem CASS, istotnie przewidywały ryzyko zgonu.

Wnioski: Spośród przeanalizowanych skal, CASS i TRISS przewidywały konieczność interwencji zabiegowej z dobrą dokładnością. W przypadku ryzyka powikłań pooperacyjnych jedynie wynik w skali ISS wykazywał istotność statystyczną.

Skale ISS, RTS i TRISS przewidywały zgon z dużą dokładnością, bez przewagi jednej ze skal nad pozostałymi.

SŁOWA KLUCZOWE: Clinical Abdominal Scoring System, Injury Severity Score, Revised Trauma Score, Trauma and Injury Severity Score, uraz tępy jamy brzusznej

ABSTRACT: Introduction: Trauma is the leading cause of mortality in people below the age of 45 years. Abdominal trauma constitutes one-fourth of the trauma burden. Scoring systems in trauma are necessary for grading the severity of the injury and prior mobilization of resources in anticipation.

Aim: The aim of this study was to evaluate RTS, ISS, CASS and TRISS scoring systems in blunt trauma abdomen.

Materials and methods: A prospective single-center study was conducted on 43 patients of blunt trauma abdomen. Revised trauma score (RTS), Injury Severity Score (ISS), Clinical Abdominal Scoring System (CASS) and Trauma and Injury Severity Score (TRISS) were calculated and compared with the outcomes such as need for surgical intervention, post-operative complications and mortality.

Results: The majority of the study subjects were males (83.7%). The most common etiology for blunt trauma abdomen as per this study was road traffic accident (72.1%). Spleen was the most commonly injured organ as per the study. CASS and TRISS were significant in predicting the need for operative intervention. Only ISS significantly predicted post-operative complications. All scores except CASS significantly predicted mortality.

Conclusions: Among the scoring systems studied CASS and TRISS predicted the need for operative intervention with good accuracy. For the prediction of post-operative complications, only the ISS score showed statistical significance. ISS, RTS and TRISS predicted mortality with good accuracy but the superiority of one score over the other couldn’t be proved.

KEYWORDS: blunt trauma abdomen, Clinical Abdominal Scoring System, Injury Severity Score, Revised Trauma Score, Trauma and Injury Severity Score

CECT – tomografia komputerowa jamy brzusznej z kontrastem FAST – ukierunkowana ocena z ultrasonografii w urazach GCS – skala Glasgow

ISS – skala oceny ciężkości mnogich obrażeń ciała ROC – charakterystyka pracy odbiornika

RTS – skala oceny ciężkości urazów

SPSS – oprogramowanie Statistical Package for Social Sciences

WYKAZ SKRÓTÓW

AAST – Amerykańskie Towarzystwo Chirurgii Urazowej AIS – skrócona skala ciężkości obrażeń

ATLS – zaawansowane zabiegi resuscytacyjne AUC – pole pod krzywą

CASS – kliniczna skala oceny jamy brzusznej

(2)

TK – tomografia komputerowa

TRISS – skala ciężkości urazu i obrażeń USG – ultrasonografia

WPROWADZENIE

Urazy pozostają główną przyczyną śmiertelności u osób poniżej 45. r.ż., które stanowią siłę produkcyjną społeczeństwa [1]. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, poza śmiertelnością, urazy będą główną przyczyną utraconych lat pracy do końca obecnej dekady [2]. Urazy jamy brzusznej stanowią jedną czwartą wszyst- kich urazów, a najczęstszym mechanizmem jest uraz tępy [2, 3].

Uraz tępy jamy brzusznej najczęściej prowadzi do uszkodze- nia narządów miąższowych; częściej niż narządów ze światłem.

U wszystkich pacjentów po urazie należy prowadzić resuscytację zgodnie ze standardowym protokołem, ponieważ – jak wykazano – zmniejsza to śmiertelność o 15% u osób z ciężkim urazem [4, 5]. Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne (ang. advanced trau- ma life support; ATLS) są jednym z najczęściej stosowanych al- gorytmów postępowania w urazach na świecie, opracowanym wyjściowo przez dr. Jamesa Stynera po tragicznym wypadku prywatnego samolotu z udziałem jego rodziny [6]. Oprócz al- gorytmów postępowania w urazach opracowano również liczne skale służące ocenie rokowania.

Skala oceny ciężkości urazów (ang. revised trauma score; RTS) jest skalą fizjologiczną, opartą na: punktacji w skali Glasgow (ang. Glas- gow coma scale; GCS), skurczowym ciśnieniu tętniczym i częstości oddechów [7, 8]. Wynik RTS mieści się w zakresie od 0 do 7,8408.

Skala oceny ciężkości mnogich obrażeń ciała (ang. injury seve- rity score; ISS) jest oparta na lokalizacji anatomicznej, w której ocenia się stopień urazu w sześciu okolicach ciała. Każdej oko- licy przyznaje się punkty w skróconej skali ciężkości obrażeń (ang. abbreviated injury scale; AIS). Wynik w AIS dla trzech oko- lic z najcięższym urazem podnosi się do kwadratu i dodaje do wyniku końcowego [7].

Kliniczna skala oceny jamy brzusznej (ang. clinical abdominal scoring system; CASS) została pierwotnie opracowana w celu przewidywania potrzeby wykonania laparotomii u pacjentów z urazem jamy brzusznej [9]. Obejmuje ona różne parametry, w tym: czas od momentu urazu, tętno, skurczowe ciśnienie tęt- nicze, punktację GCS, odchylenia w badaniu jamy brzusznej [9].

Skala ciężkości urazu i obrażeń (ang. trauma and injury severity score; TRISS) opiera się na ISS i RTS z uwzględnieniem wieku chorego [7, 10]. Służy ona ocenie prawdopodobieństwa przeży- cia u pacjenta po urazie. Sugeruje się, że stanowi lepszy system predykcyjny, gdyż uwzględnia lokalizację anatomiczną i para- metry fizjologiczne.

Skale stosowane w urazach są niezbędne dla oceny ciężkości ura- zu i wcześniejszego zorganizowania zasobów w oczekiwaniu na przyjazd chorego. Skale mogą również być używane do przekaza- nia obiektywnej oceny rokowania w rodzinie chorego.

Celem badania była ocena skal RTS, ISS, CASS i TRISS u pacjentów z urazem tępym jamy brzusznej. W naszej ocenie powyższe skale pozwoliły wiarygodnie ocenić rokowanie u osób z tego typu urazem.

MATERIAŁY I METODY

Przed rozpoczęciem badania uzyskano zgodę lokalnej komisji bio- etycznej. Wszyscy pacjenci włączeni do badania wyrazili świado- mą zgodę w formie pisemnej.

PROJEKT BADANIA I GRUPA BADANA

Od listopada 2017 r. do marca 2019 r. przeprowadziliśmy prospek- tywne jednoośrodkowe badanie w naszym instytucie, który stano- wi trzeciorzędowy ośrodek referencyjny i akademicki w Indiach.

Do badania na bieżąco włączano 43 pacjentów z urazem tępym jamy brzusznej. Wszyscy dorośli pacjenci z rozpoznanym tępym

PŁEĆ UDZIAŁ

Mężczyźni 83,70%

Kobiety 16,30%

PRZEDZIAŁ WIEKOWY (lata)

≤20 27,90%

21–30 27,90%

31 27,90%

40 9,30%

51–60 2,30%

61–70 4,60%

ETIOLOGIA

Wypadek komunikacyjny 72,10%

Upadek z wysokości 18,60%

Upadek ciężkiego przedmiotu 4,64%

Napaść 2,32%

Wypadek kolejowy 2,32%

NARZĄD CZĘSTOŚĆ UDZIAŁ

Śledziona 9 20,95%

Wątroba 14 32,56%

Nerka 3 6,98%

Trzustka 1 2,32%

Pęcherz moczowy 2 4,64%

Krezka i przewód pokarmowy 6 13,95%

Uraz wielonarządowy 8 18,60%

PUNKTY KOŃCOWE

Niepowikłane leczenie zachowawcze 20 46,50%

Niepowikłane leczenie operacyjne 13 30,20%

Powikłane leczenie operacyjne 8 18,60%

Zgon 2 4,70%

Tab. I. Charakterystyka demograficzna badanej populacji i etiologia urazu jamy brzusznej.

Tab. II. Urazy narządów i punkty końcowe.

(3)

z powodu poważnego urazu śledziony. Urazy jelit i krezki za- opatrywano pierwotnie w przypadku zachowania prawidłowego ukrwienia jelit. W sytuacji upośledzonego ukrwienia wykonywa- no resekcję z zespoleniem. Urazy pęcherza moczowego były za- opatrywane pierwotnie. W okresie pooperacyjnym pacjentom za- pewniono rutynową opiekę pooperacyjną. Ponadto obserwowano ich w kierunku: zakażenia rany, rozejścia się brzegów, wytworze- nia wewnątrzbrzusznych zbiorników płynu, powikłań oddecho- wych, posocznicy itd. Obliczono wyniki w skalach predykcyjnych dla następujących zdarzeń:

potrzeba interwencji zabiegowej,

pooperacyjne powikłania,

zgon.

ANALIZA STATYSTYCZNA

Grupa badana składała się z 43 pacjentów kolejno włączanych do badania. Dane zostały zakodowane i wprowadzono je do arku- sza kalkulacyjnego MS Excel (Microsoft Office, Microsoft, Wa- shington). Dane analizowano przy użyciu oprogramowania Sta- tistical Package for Social Sciences (SPSS) wersja 23.0 (IBM SPSS Statistics, International Business Machines Corporation, New York). Rozkład danych odbiegał od normalnego, dlatego posłu- żono się testami nieparametrycznymi, takimi jak test U Manna- Whitneya-Wilcoxona, do oceny istotności statystycznej. Kore- lację między wynikami w skalach i wynikami leczenia obliczono urazem jamy brzusznej, leczeni w oddziale chirurgicznym naszego

szpitala w czasie trwania badania, którzy spełnili kryteria włącze- nia i nie spełnili kryteriów wyłączenia, zostali włączeni do badania (dobór kolejnych uczestników). Wszyscy pacjenci stanowili jedną kohortę w protokole badania i byli obserwowani prospektywnie do momentu wypisania ze szpitala lub zgonu.

KRYTERIA WŁĄCZENIA

Wszyscy pacjenci z urazem tępym jamy brzusznej hospitalizowani w oddziale chirurgicznym naszego szpitala w czasie trwania ba- dania zostali do niego włączeni.

KRYTERIA WYŁĄCZENIA

Pacjenci z tępym urazem jamy brzusznej z innymi istotnymi cho- robami współistniejącymi obciążającymi rokowanie (np.: źle kon- trolowana cukrzyca, choroba wieńcowa z niewydolnością serca, źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze itd.) zostali wyłączeni z badania.

LECZENIE

Wszyscy pacjenci z wywiadem tępego urazu jamy brzusznej, któ- rzy zgłosili się do SOR, byli wstępnie klasyfikowani. Kontynuowa- no postępowanie zgodnie z algorytmem ATLS. W sposób ciągły monitorowano parametry życiowe. U wszystkich osób obliczono wyniki w skalach: RTS, ISS, CASS i TRISS.

U pacjentów wykonano pilne USG w protokole FAST (ang. focu- sed assessment with sonography for trauma). U wszystkich osób stabilnych hemodynamicznie z dodatnim wynikiem FAST wyko- nywano tomografię komputerową jamy brzusznej z kontrastem (CECT) w celu dokładnej oceny urazów. Ponadto przeprowadzo- no inne badanie obrazowe, w tym tomografię komputerową głowy bez kontrastu i zdjęcia radiologiczne, w zależności od wywiadu i odchyleń w badaniu przedmiotowym. W oparciu o stan klinicz- ny i wyniki badań obrazowych, zespół urazowy podejmował decy- zję co do dalszego leczenia. Wskazania do zabiegu operacyjnego w przypadku tępego urazu jamy brzusznej stanowiły:

uraz tępy jamy brzusznej z niestabilnością hemodynamiczną i dodatnim wynikiem FAST,

obecność wolnego powietrza w otrzewnej lub przestrzeni zaotrzewnowej w badaniach obrazowych,

tomografia komputerowa (TK) jamy brzusznej sugerująca:

perforację przewodu pokarmowego, wewnątrzotrzewnowe pęknięcie pęcherza moczowego, uraz szypuły naczyniowej nerki lub poważny uraz narządu litego zgodnie z systemem klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgii Urazowej (ang. American Association for the Surgery of Trauma; AAST),

kliniczne cechy zapalenia otrzewnej.

Pacjenci z powyższymi objawami byli przekazywani na blok ope- racyjny, gdzie poddawano ich wszystkim niezbędnym zabiegom.

Krwotok z narządów miąższowych był opanowany uciskiem, metodą packingu i lokalnie stosowanymi środkami hemosta- tycznymi. Splenektomia była niezbędna w dwóch przypadkach

LECZENIE

Skala

Zachowawcze

(n = 21) Operacyjne (n = 22)

RTS 7,78 ± 0,89 7,56 ± 0,62 0,3051

ISS 19,95 ± 9,32 24,50 ± 6,75 0,051

CASS* 9,29 ± 1,68 11,36 ± 1,09 <0,0011 TRISS* 95,31 ± 12,03 94,70 ± 9,53 0,0101

POWIKŁANIA POOPERACYJNE

Skala

Obecne

(n = 9) Brak

(n = 14)

RTS 7,41 ± 0,88 7,83 ± 0,70 0,5961

ISS* 27,78 ± 6,48 21,36 ± 6,78 0,0381

CASS 11,56 ± 1,13 11,07 ± 1,21 0,3181 TRISS 91,69 ± 14,60 96,96 ± 2,30 0,2691

ZGON

Skala

Obecny

(n = 2) Brak

(n = 41)

RTS* 5,44 ± 1,32 7,78 ± 0,55 0,0011

ISS* 37,50 ± 4,95 21,54 ± 7,76 0,0321

CASS 12,50 ± 2,12 10,24 ± 1,68 0,1341 TRISS* 48,65 ± 6,29 97,26 ± 2,56 0,0191

*Poziom istotności dla p < 0,05; 1: Test U Wilcoxona-Manna-Whitneya Tab. III. Podsumowanie istotności skal w ocenie ryzyka punktów końcowych.

(4)

Przy obliczaniu istotności skal w przewidywaniu śmiertelności wszystkie skale, poza CASS, pozwoliły na przewidywanie zgonu, o czym świadczą wartości p poniżej 0,05 (Tab. III.).

Skale porównano w odniesieniu do punktów końcowych przy po- mocy analizy ROC. Krzywa ROC między skalami i przewidywa- ną potrzebą interwencji zabiegowej wykazała, że AUC było więk- sze dla CASS niż dla innych skal (Ryc. 1A.). Nie obserwowaliśmy istotnej różnicy w czułości diagnostycznej między skalami CASS i TRISS (p = 0,086 w teście De Longa).

Przydatność diagnostyczna CASS (AUC = 0,877) była istotnie wyż- sza niż ISS (AUC = 0,675) (p = 0,027 w teście De Longa). Przydat- ność diagnostyczna CASS (AUC = 0877) była istotnie lepsza od RTS (AUC = 0,566) (p ≤ 0,001 w teście De Longa). Nie obserwowali- śmy istotnej różnicy w przydatności diagnostycznej skal: TRISS i ISS (p = 0,218 w teście De Longa). Nie stwierdziliśmy również istotnej różnicy w przydatności diagnostycznej skal: ISS i RTS (p = 0,280 w teście De Longa) (Tab. IV.).

Krzywa ROC między skalami i ryzykiem powikłań pooperacyj- nych wykazała znacznie większą AUC dla skali ISS niż dla innych skal (Ryc. 1B.). Nie stwierdziliśmy istotnej różnicy w przydatno- ści diagnostycznej między skalami: ISS i TRISS (p = 0,370 w te- ście De Longa) oraz ISS i CASS (p = 0,318 w teście De Longa). Nie stwierdziliśmy istotnej różnicy w przydatności klinicznej między skalami: ISS i RTS (p = 0,178 w teście De Longa), TRISS i CASS (p = 0,889 w teście De Longa), TRISS i RTS (p = 0,384 w teście De Longa) oraz CASS i RTS (p = 0,629 w teście De Longa) (Tab. IV.).

Krzywa ROC między wynikami i ryzykiem zgonu wykazała naj- większą AUC i dokładność diagnostyczną skali TRISS w porówna- niu z innymi skalami (Ryc. 1C.). Nie stwierdziliśmy istotnej różnicy w przydatności klinicznej między skalami: TRISS i RTS (p = 0,480 posługując się krzywą ROC (ang. receiver operating characteri-

stic) i obliczono wartości odcięcia. Pole pod krzywą ROC (ang.

area under curve; AUC) dla poszczególnych skal porównano przy pomocy testu De Longa.

WYNIKI

Większość uczestników badania to mężczyźni (83,7%). Kobiety stanowiły jedynie 16,3% (Tab. I.). Średnia ± odchylenie standar- dowe wieku w badanej populacji wynosiła 31,18 ± 12,564 lat.

Rozkład wieku pacjentów przedstawiono w Tab. I. Najczęstszą przyczynę urazu jamy brzusznej w naszym badaniu stanowiły wypadki komunikacyjne (72,1%), w dalszej kolejności upadek z wysokości (18,6%) (Tab. I.). Inne przyczyny obejmowały: upa- dek ciężkiego przedmiotu (4,64%), napaść (2,32%) i wypadki ko- lejowe (2,32%) (Tab. I.).

Uraz częściej dotyczył narządów miąższowych niż przewodowych (Tab. II.). Rozkład urazów narządowych przedstawiono w Tab. II.

Urazy wielonarządowe stwierdzono w 13,95% przypadków (Tab.

II.). Leczenie zachowawcze wdrożono w 21 przypadkach, nato- miast interwencji zabiegowej wymagało 22 pacjentów. Powikła- nia pooperacyjne wystąpiły u 8 osób. W naszym badaniu śmier- telność wyniosła 4,7% (Tab. II.).

Po obliczeniu istotności skal w przewidywaniu potrzeby lecze- nia operacyjnego u pacjentów z urazem tępym jamy brzusznej istotne wartości p stwierdziliśmy jedynie dla skal: CASS i TRISS.

Wartości p dla RTS i ISS nie osiągnęły poziomu istotności sta- tystycznej (Tab. III.). Przy obliczaniu istotności skal w przewi- dywaniu ryzyka powikłań pooperacyjnych jedynie dla skali ISS wartość p była istotna statystycznie, podczas gdy dla RTS, CASS i TRISS nie przekroczyła ona poziomu istotności (Tab. III.).

PREDYKTOR PUNKT

ODCIĘCIA AUROC 95% CI WARTOŚĆ P SN SP PPV NPV DA

ZABIEG OPERACYJNY

RTS 7,108 0,566 0,443–0,689 0,305 23% 95% 83% 54% 58%

ISS 16 0,675 0,507–0,844 0,049 100% 43% 65% 100% 72%

CASS 11 0,877 0,759–0,994 <0,001 82% 86% 86% 82% 84%

TRISS 99% 0,729 0,571–0,887 0,010 100% 43% 65% 100% 72%

POWIKŁANIA POOPERACYJNE

RTS 6,37 0,556 0,358–0,753 0,596 22% 100% 100% 67% 70%

ISS 19 0,762 0,558–0,966 0,038 89% 57% 57% 89% 70%

CASS 11 0,623 0,398–0,848 0,318 89% 29% 44% 80% 52%

TRISS 97% 0,643 0,402–0,884 0,269 67% 64% 54% 75% 65%

ZGON

RTS 6,37 0,988 0,954–1 0,001 100% 98% 67% 100% 98%

ISS 34 0,957 0,864–1 0,032 100% 90% 33% 100% 91%

CASS 11 0,817 0,498–1 0,134 100% 54% 10% 100% 56%

TRISS 53,1% 1,000 1–1 0,019 100% 100% 100% 100% 100%

AUROC – pole pod krzywą ROC; CI – przedział ufności; Sn – Czułość; Sp – Swoistość; PPV – dodatnia wartość predykcyjna; NPV – ujemna wartość predykcyjna; DA – dokładność diagnostyczna.

Tab. IV. Porównanie przydatności klinicznej różnych skal w przewidywaniu potrzeby leczenia operacyjnego, powikłań pooperacyjnych i zgonu.

(5)

Ryc. 1. Krzywa ROC porównująca wyniki w skalach z punktami końcowymi. (A) Krzywe ROC dla skal i ryzyka interwencji zabiegowej; (B) krzywe ROC dla skal i ryzyka powikłań pooperacyjnych; (C) krzywe ROC dla skal i ryzyka zgonu.

mniejsza w porównaniu do wcześniejszego badania Erfantalab- -Avini P. i wsp. oraz Afifi R.Y. (94%), wciąż pozostaje ona najbar- dziej czułą skalą ze wszystkich porównywanych [9, 12].

Historycznie decyzja o laparotomii była podejmowana jedynie na podstawie obrazu klinicznego, którego czułość wynosi 16–45%

[13]. Wartość odcięcia dla CASS ≥ 11 w naszym badaniu była porównywalna do innych badań, gdzie za kryterium kwalifikacji do laparoskopii przyjęto wynik > 12 [12]. CASS również pozwa- la uniknąć dodatkowych badań w dużej części przypadków, jak wykazano w badaniu autorstwa Afifi R.Y. [12].

Wśród badanych skal istotną zależność obserwowano jedynie w odniesieniu do ISS w ocenie ryzyka powikłań pooperacyjnych.

W przeglądzie systematycznym Feldhausa I. i wsp. dla przewidy- wania powikłań pooperacyjnych posłużono się skalami: ISS i RTS [14]. Przydatność skali ISS była kwestionowana w licznych bada- niach, gdyż była ona zaniżona ze względu na brak uwzględnienia w niej badań obrazowych dla właściwej oceny ciężkości urazu [14]. Jednakże ISS pozostaje jedną z najczęściej stosowanych skal klinicznych w krajach rozwijających się [14].

w teście De Longa), TRISS i ISS (p = 0,371 w teście De Longa), TRISS i CASS (p = 0,261 w teście De Longa), RTS i ISS (p = 0,439 w teście De Longa), RTS i CASS (p = 0,255 w teście De Longa), ISS i CASS (p = 0,251 w teście De Longa) (Tab. IV.).

DYSKUSJA

Podobnie jak we wcześniejszych badaniach, w naszym badaniu mężczyźni częściej byli ofiarami urazów [2, 7, 11], a wypadki ko- munikacyjne stanowiły najczęstszą przyczynę tępego urazu jamy brzusznej [2, 3, 7, 9]. Częściej uraz dotyczył narządów miąższo- wych niż jelit – najczęściej śledziony, w dalszej kolejności wątroby, co jest zgodne z wcześniejszymi obserwacjami [2].

Wśród skal klinicznych potrzebę interwencji zabiegowej prze- widywały skale: CASS i TRISS. AUC i czułość CASS są wyż- sze w porównaniu do TRISS, przy czym różnica nie okazała się istotna statystycznie. CASS wyjściowo została opracowana w celu przewidywania potrzeby laparotomii u pacjentów z ura- zem tępym. Mimo że w naszym badaniu czułość skali CASS była

1 - Swoistość 1 - Swoistość

1 - Swoistość

Czułość Czułość

Czułość

A B

C

(6)

W naszym badaniu wszystkie wyniki, oprócz CASS, istotnie kore- lowały ze śmiertelnością. Może to wyjaśnić fakt, że CASS została opracowana dla przewidywania potrzeby laparotomii w przypadku urazu, a nie w celu przewidywania ryzyka zgonu. Istotny związek wyników w skalach ISS, RTS i TRISS ze śmiertelnością potwier- dzono również w wielu innych badaniach [7, 15–17]. Dokładność diagnostyczna ISS, RTS i TRISS była bardzo zbliżona. Porówna- no AUC z wykorzystaniem testu De Longa i nie zaobserwowa- no istotnych statystycznie różnic między skalami w ocenie ryzy- ka zgonu. Ze względu na to, że TRISS zawiera w sobie ISS i RTS, obliczenia są trudne i w niektórych badaniach retrospektywnych wykazano, że ocena ryzyka zgony według TRISS była nieprecy- zyjna [14]. Ponadto porównanie wartości odcięcia dla śmiertelno- ści w naszym badaniu z innymi badaniami mogło być obarczone błędem, ponieważ śmiertelność w naszym badaniu była mniejsza, podobnie jak badana grupa. Ograniczeniem naszego badania była

niewielka grupa badana, przy czym wielkość grupy nie opierała się na obliczeniach współczynnika mocy. Ponadto obciążeniem naszego badania był fakt, że przeprowadzono go w pojedynczym ośrodku referencyjnym.

WNIOSKI

Spośród przeanalizowanych skal klinicznych, CASS i TRISS po- zwoliły na przewidywanie potrzeby interwencji zabiegowej z dobrą dokładnością. Dla oceny ryzyka powikłań pooperacyjnych jedynie wynik w ISS wykazał istotność statystyczną. ISS, RTS i TRISS po- zwoliły na przewidywanie zgonu z dobrą dokładnością, przy czym niemożliwe było wskazanie wyższości jednej skali nad pozostałymi.

Dla dalszej oceny wyników naszego badania potrzeba kolejnych badań na większej populacji i w wielu ośrodkach.

PIŚMIENNICTWO

1. van der Vlies C.H., Olthof D.C., Gaakeer M. et al.: Changing patterns in diagno- stic strategies and the treatment of blunt injury to solid abdominal organs. Int J Emerg Med., 2011; 4: 47. doi: 10.1186/1865-1380-4-47.

2. Mehta N., Babu S., Venugopal K.: An experience with blunt abdominal trau- ma: evaluation, management and outcome. Clin Pract, 2014; 4(2): 599. doi:

10.4081/cp.2014.599.

3. Karamercan A., Yilmaz T.U., Karamercan M.A., Aytaç B.: Blunt abdominal trau- ma: evaluation of diagnostic options and surgical outcomes. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg, 2008; 14(3): 205–210.

4. Celso B., Tepas J., Langland-Orban B. et al.: A systematic review and meta-ana- lysis comparing outcome of severely injured patients treated in trauma centers following the establishment of trauma systems. J Trauma, 2006; 60(2): 371–378.

doi: 10.1097/01.ta.0000197916.99629.eb.

5. van Olden G.D., Meeuwis J.D., Bolhuis H.W., Boxma H., Goris R.J.: Advanced trauma life support study: quality of diagnostic and therapeutic procedures. J Trauma, 2004; 57(2): 381–384. doi: 10.1097/01.ta.0000096645.13484.e6.

6. Abu-Zidan F.M.: Advanced trauma life support training: How useful it is? World J Crit Care Med, 2016; 5(1): 12–16. doi: 10.5492/wjccm.v5.i1.12.

7. Javali R.H., Krishnamoorthy, Patil A. et al.: Comparison of Injury Severity Score, New Injury Severity Score, Revised Trauma Score and Trauma and Injury Seve- rity Score for Mortality Prediction in Elderly Trauma Patients. Indian J Crit Care Med, 2019; 23(2): 73–77. doi: 10.5005/jp-journals-10071-23120.

8. Champion H.R., Sacco W.J., Copes W.S. et al.: A revision of the Trauma Sco- re. J Trauma, 1989; 29(5): 623–629. doi:10.1097/00005373-198905000-00017.

9. Erfantalab-Avini P., Hafezi-Nejad N., Chardoli M., Rahimi-Movaghar V.: Evalu- ating clinical abdominal scoring system in predicting the necessity of laparotomy in blunt abdominal trauma. Chin J Traumatol, 2011; 14(3): 156–160.

10. Boyd C.R., Tolson M.A., Copes W.S.: Evaluating trauma care: the TRISS method.

Trauma Score and the Injury Severity Score. J Trauma, 1987; 27(4): 370–378.

11. Shojaee M., Faridaalaee G., Yousefifard M. et al.: New scoring system for intra-ab- dominal injury diagnosis after blunt trauma. Chin J Traumatol, 2014; 17(1): 19–24.

12. Afifi R.Y.: Blunt abdominal trauma: back to clinical judgement in the era of mo- dern technology. Int J Surg, 2008; 6(2): 91–95. doi: 10.1016/j.ijsu.2006.09.005.

13. Davis J.J., Cohn I. Jr, Nance F.C.: Diagnosis and management of blunt abdominal trauma. Ann Surg, 1976; 183(6): 672–678. doi: 10.1097/00000658-197606000- 00009.

14. Feldhaus I., Carvalho M., Waiz G. et al.: Thefeasibility, appropriateness, and applicability of trauma scoring systems in low and middle-income countries:

a systematic review. Trauma Surg Acute Care Open, 2020; 5(1): e000424. doi:

10.1136/tsaco-2019-000424.

15. Aydin S.A., Bulut M., Ozgüç H. et al.: Should the New Injury Severity Score re- place the Injury Severity Score in the Trauma and Injury Severity Score? Ulus Travma Acil Cerrahi Derg, 2008; 14(4): 308–312.

16. Yousefzadeh-Chabok S., Hosseinpour M., Kouchakinejad-Eramsadati L. et al.:

Comparison of Revised Trauma Score, Injury Severity Score and Trauma and Injury Severity Score for mortality prediction in elderly trauma patients. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg, 2016; 22(6): 536–540. doi:10.5505/tjtes.2016.93288.

17. Hariharan S., Chen D., Parker K. et al.: Evaluation of trauma care applying TRISS methodology in a Caribbean developing country. J Emerg Med, 2009; 37(1): 85–

90. doi: 10.1016/j.jemermed.2007.09.051.

(7)

Liczba słów: 2448 Liczba stron: 7 Tabele: 4 Ryciny: 1 Piśmiennictwo: 17 10.5604/01.3001.0014.7394 Spis treści: https://ppch.pl/issue/13669

Some right reserved: Fundacja Polski Przegląd Chirurgiczny. Published by Index Copernicus Sp. z o. o.

Autorzy deklarują brak konfliktu interesów.

The content of the journal „Polish Journal of Surgery” is circulated on the basis of the Open Access which means free and limitless access to scientific data.

This material is available under the Creative Commons – Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0).

The full terms of this license are available on: https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/legalcode

Dr. Raghav Yelamanchi (ORCID: 0000-0001-6786-8056); Department of Surgery, Ward 17, Atal Bihari Vajpayee Institute of Medical Sciences and Dr. Ram Manohar Lohia Hospital; New Delhi, 110001, India; e-mail: raghavyelamanchi@gmail.com Alam A., Kumar Gupta A., Gupta N., Yelamanchi R., Kumar Bansal L., Durga C.K.: Evaluation of ISS, RTS, CASS and TRISS scoring systems for predicting outcomes of blunt trauma abdomen; Pol Przegl Chir 2021: 93 (2): 1-7

DOI:

Prawa autorskie:

Konflikt interesów:

Autor do korespondencji:

Cytowanie pracy:

Cytaty

Powiązane dokumenty

Zastosowanie skali opracowanej w jednym kraju do pomiaru wskaźnika w innym kraju powinno być poprzedzone badaniem równoważności pomiaru instrumentu badawczego, na

Najwyższe wzniesienie leukergii, leukocytozy, temperatury i największe przesunięcie obrazu krwi w lewo wystąpiło w pierwszej dobie po zabiegu. Począwszy od drugiego dnia odczyny

W przedstawionym materiale główną przyczyną wystąpienia urazów wielonarządowych były wypadki komunikacyjne i upadki z wysokości, stwierdzone u 53%

Kod grupy Y02-16a Kod kursu ISS101044P Nazwa kursu Gazownictwo 2 Termin pn 09:15-11:00.. Prowadzący

Wnioski: Jedynym niezależnym czynnikiem ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych w ba- danej grupie pacjentów po zabiegu wszczepienia sztucznej zastawki serca skutecznie

Niektóre z dostępnych metod oceny stopnia zahamowania agregacji płytek krwi pozwalają na identy- fikację chorych ze zwiększonym ryzykiem powikłań niedokrwiennych, natomiast

Na podstawie liczby uzyskanych punktów można sklasyfikować chorych do grupy wysokiego (&gt;15 punk- tów), średniego (9-15 punktów) oraz niskiego (0-8 punk- tów) ryzyka

Moreover, transab- dominal ultrasound examination after laparoscopic cholecystectomy may contribute to the identification of: dropped stones in the right hypochondriac region,