• Nie Znaleziono Wyników

Informator Urzędu Miasta Częstochowy, 2005, wydanie specjalne 1

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Informator Urzędu Miasta Częstochowy, 2005, wydanie specjalne 1"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

Informator

URZĘDU MIASTA CZĘSTOCHOWY

IS

SN 1731-2337

Wydanie specjalne 2005 r.

KOMITET OBCHODÓW JUBILEUSZU 350-LECIA OBRONY JASNEJ GÓRY W CZĘSTOCHOWIE

Z inicjatywy Prezydenta Miasta Częstochowy Tadeusza Wrony i Przeora Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze O. Mariana Lubelskiego, podjęto przygotowanie mające na celu ustalenie tematów i inicjatyw związanych z obchodami 350-lecia obrony Jasnej Góry i Częstochowy przed najazdem szwedzkim w 1655 roku.

Postanowiono, że obchody jubileuszowe będą trwały cały 2005 rok, a ich głównym celem będzie kultywowanie wartości narodowych i patriotycznych poprzez odwołanie do obrony Jasnej Góry i osoby Ojca Kordeckiego. Temu też celowi przypo- rządkowana zostaje cała kulturalna, edukacyjna i turystyczna oferta Miasta.

Przeor Jasnej Góry i Prezydent Miasta Częstochowy powołali wspólnie Komitet Honorowy, składający się z przedstawicieli najwyższych władz kościelnych, dyplomacji RP i Szwecji, Miasta Częstochowy, oraz Komitet Organizacyjny, który gromadzi reprezentantów Jasnej Góry i Miasta,  a także inne osoby, mogące wspierać swoim doświadczeniem i wiedzą prace nad organizacją obchodów.

Swoją obecnością zaszczyciły Komitet Honorowy następujące osoby:

-   Waldemar Dąbrowski – Minister Kultury RP - ks. kardynał Józef Glemp – Prymas Polski

-   o. Izydor Matuszewski – Generał Zakonu Ojców Paulinów

-   abp Józef Michalik – Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski -   ks. abp Stanisław Nowak – Metropolita Częstochowski

-   ks. bp Tadeusz Stefan Płoski – Biskup Polowy WP -   Marek Prawda – Ambasador RP w Szwecji

-   Mats Staffansson – Ambasador Królestwa Szwecji w Polsce Do Komitetu Organizacyjnego zostały zaproszone następujące osoby:

-   Teresa Kaczor – Naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej UMC

(Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego ze  strony  Urzędu Miasta Częstochowy) -   o. Sebastian Matecki – Podprzeor Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze (Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego ze strony Jasnej Góry)

-   o. Jan Golonka – Kustosz Zbiorów Sztuki Wotywnej na Jasnej Górze -   o. Nikodem Kilnar – Podprzeor Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze -   Ireneusz Kozera – Naczelnik Wydziału Kultury i Sztuki UMC

-   Anna Pawłowska – Naczelnik Wydziału Organizacyjnego UMC -   o. Kamil Szustak – Sekretarz Ojca Przeora Jasnej Góry -   Kjell Albin Abrahamson - pisarz, historyk, dziennikarz

-   Janusz Berdowski – Rektor Akademii Jana Długosza w Częstochowie -   Michał Bieniasz - Prezes Kongresu Polaków w Szwecji

-   Piotr Cegielski – Dyrektor Instytutu Polskiego w Sztokholmie

-   Aleksander Maciej Głowacki – b. Kustosz Muzeum Historycznego w Sztokholmie

-   ks. Włodzimierz Kowalik – Rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Częstochowskiej -   Mika Larsson – Radca Kulturalny Ambasady Królestwa Szwecji w Polsce

- Krzysztof Mazowski – Redaktor Naczelny „Relacji”, miesięcznika wydawanego w Szwecji dla Polaków za granicą -   Ryszard Mikliński – Generalny Konserwator Zabytków 

-   Andrzej Niewinny Dobrowolski - dziennikarz, tłumacz języka szwedzkiego

-   Jan Pospieszalski - muzyk, prezenter, publicysta, autor programów radiowych i telewizyjnych -   Stefan Skawina - Konsul Generalny RP w Szwecji

-   Juliusz Sochan – Dyrektor Polskiego Ośrodka Informacji Turystycznej  w Szwecji -   Nina Terentiew - Dyrektor Programu 2 TVP

-   Jan Warchoł - Prezes Polskiej Żeglugi Bałtyckiej SA Patronat medialny nad obchodami jubileuszowymi objęły:

- Radio "Jasna Góra"

- Miesięcznik "Jasna Góra"

- Tygodnik Katolicki "Niedziela"

- Katolickie Radio "FIAT"

Promocja jubileuszu w Szwecji - „Relacje” Miesięcznik dla Polaków poza granicami kraju

Patronat medialny nad widowiskiem muzyczno-historycznym 11 września 2005 r. - Program 2 TVP

Medal jubileuszowy (rewers)

Medal jubileuszowy (awers) - Logo Komitetu Organizacyjnego

(2)

STYCZEŃ

• 10-14 stycznia – projekcje filmów „Szukamy skarbów” i „Ojciec Augustyn Kordecki” (TVP 3 Katowice) oraz „Z dziejów twierdzy Jasna Góra” (MON) dla uczniów szkół częstochowskich w OKF w Częstochowie; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu

• 18 stycznia – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• 20-21 stycznia – Ogólnopolskie Sympozjum „Przesłanie Jubileuszu 350-lecia zwycięskiej obrony Jasnej Góry (1655)” na Jasnej Górze; org.: Klasztor Jasnogórski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Instytut Teologiczny w Radomiu

• 21 stycznia – Koncert Kapeli Jasnogórskiej „Muzyka bożonarodzeniowa”

w Bazylice Jasnogórskiej; org.: Klasztor Jasnogórski

• 29 stycznia – Koncert Kolęd z udziałem Jasnogórskiej Orkiestry Dętej, Jasnogórskiego Chóru Dziewczęcego „Filiae Mariae” i Jasnogórskiego Chóru Chłopięco-Męskiego „Pueri Claromontani”; miejsce: Sala Ojca Augustyna Kordeckiego na Jasnej Górze; org.: Klasztor Jasnogórski

• Szopka Jubileuszowa w Wieczerniku na Jasnej Górze; org.: Klasztor Jasnogórski

• Wydawnictwo jubileuszowe – kalendarz na 2005 rok „Jubileusz 350-lecia Obrony Jasnej Góry w Częstochowie”, Teresa Kaczor – autor koncepcji wydawnictwa, redakcja, dobór materiałów; Elżbieta Siwik – projekt graficzny, fotografie, elektroniczne opracowanie grafiki; Janusz Pacuda – skład i łamanie tekstu; wyd.: Komitet Obchodów Jubileuszu, Wydział Komunikacji Społecznej UMC; prezentacja kalendarza na wystawie pokonkurso- wej Międzynarodowego Konkursu Kalendarzy i Kart Świąteczno-Noworocznych

„VIDICAL 2005”; org.: Akademia Sztuk Pięknych i Muzeum Plakatu w Warszawie

• Styczeń/luty – Wystawa poświęcona obronie Jasnej Góry oraz prezentująca piękno Szwecji, przygotowana we współpracy z Ambasadą Królestwa Szwecji w Warszawie oraz Towarzystwem Polsko-Szwedzkim we Wrocławiu; miejsce: Muzeum Częstochowskie – Pałac Ślubów; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu

LUTY

• 1 lutego - 31 grudnia – dwa okolicznościowe datowniki ze zmienną datą, stosowane w Urzędzie Pocztowym Częstochowa 1 (ul. Orzechowskiego 7) oraz Częstochowa 25 (ul. ks. Kordeckiego 2); org.: Poczta Polska, Rejonowy Urząd Poczty w Częstochowie

• 2 lutego – Inauguracja wystawy laureatów Miejskiego Konkursu Plastycznego „Jasna Góra – klejnot kultury materialnej i duchowej”;

miejsce: Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie; org.: Szkoła Podstawowa nr 40 im. Stefana Żeromskiego, Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater”

• 18 lutego – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

MARZEC

• 2 marca – Zakończenie Międzyszkolnego Konkursu Plastycznego „Moja Częstochowa” dla klas I-VI; org.: Szkoła Podstawowa nr 31

• 9 marca – „Dzień Jasnogórski” w Szkole Podstawowej nr 31, z uroczystym podsumowaniem inicjatyw związanych z jubileuszem obrony Jasnej Góry i wręczenie nagród wyróżnionym w Międzyszkolnym Konkursie Plastycznym „Moja Częstochowa”; org. Szkoła Podstawowa nr 31 w Częstochowie

• 18 marca – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• 22 marca – Koncert Pasyjny w Bazylice Jasnogórskiej; org.: Filharmonia Częstochowska

• 31 marca – Ostateczny termin przyjmowania prac na Międzyszkolny Konkurs Plastyczny „Czarna Madonna w twórczości dzieci”, planowana wystawa pokonkursowa w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie; org.: Katolicka Szkoła Podstawowa

• 31 marca-2 kwietnia – IV Dni Nauki i Kultury Polskiej (Dni Otwarte Szkoły), prezentacje poświęcone jubileuszowi cudownej obrony Jasnej Góry; org.: Katolickie Liceum Ogólnokształcące SPSK im. Matki Bożej Jasnogórskiej

• Ogłoszenie XII Turnieju Wiedzy Historyczno-Literackiej pt. „Panno Święta co Jasnej bronisz Częstochowy...” dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych z regionu częstochowskiego; org.: Biblioteka Publiczna im. dra Władysława Biegańskiego we współpracy z: Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Częstochowie, Częstochowskim Oddziałem Śląskiego Kuratorium Oświaty, Zakonem Ojców Paulinów na Jasnej Górze

• Ogłoszenie konkursu na pracę plastyczną pt. „Obrona Jasnej Góry w młodej wyobraźni” dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych z regionu częstochowskiego; org.: Biblioteka Publiczna im. dra Władysława Biegańskiego we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Częstochowie, Częstochowskim Oddziałem Śląskiego Kuratorium Oświaty, Zakonem Ojców Paulinów na Jasnej Górze

• Międzygimnazjalny konkurs informatyczny „Legendy i opowieści o Jurze Krakowsko-Częstochowskiej”; org.: Gimnazjum nr 18 Swój udział w tworzeniu programu obchodów jubileuszowych zgłosiły wszystkie jednostki kultury w mieście, napłynęła również bogata oferta programowa od częstochowskich szkół. Część z nich, przedstawiająca propozycje inicjatyw wykraczających swym zasięgiem poza społeczność szkolną, została ujęta w Programie Ramowym.

Kompletna oferta znajduje się na stronie internetowej: www.czestochowa.pl

Szopka Jubileuszowa w Wieczerniku na Jasnej Górze 2005 r.

(3)

KWIECIEŃ

• 8 kwietnia – Panel dyskusyjny nt. historii regionu częstochowskiego w dobie potopu szwedzkiego, zaproszeni goście z Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie oraz uczniowie należący do kół historycznych w szkołach średnich; org.: Zespół Szkół Ekonomicznych w Częstochowie

• 18 kwietnia – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogór- skie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• Międzyszkolny konkurs historyczny „Tu pielgrzymowali królowie” dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów oraz wystawa historyczna; org.: Gimnazjum nr 16 im. Bolesława Chrobrego

• Międzyszkolny Turniej Wiedzy o Częstochowie o Puchar Przewodniczącego Rady Miasta, dla uczniów szkół podstawowych; org.: Szkoła Podstawowa nr 38 im. Ludwika Zamenhofa w Częstochowie

• „Krótka historia Jasnej Góry” – międzyszkolny konkurs języka angielskiego dla uczniów szkół: Szkoła Podstawowa nr 33, Szkoła Podstawowa nr 39 i Gimnazjum nr 9

• Projekcje filmów „Szukamy skarbów” i „Ojciec Augustyn Kordecki” (TVP 3 Katowice) oraz „Z dziejów twierdzy Jasna Góra” (MON) dla uczniów szkół częstochowskich w Ośrodku Kultury Filmowej w Częstochowie; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów

• Wystawa prac plastycznych „Jasna Góra w oczach niewidomego i słabowidzącego dziecka”, w ramach przedsięwzięcia „Dotknąć i poznać Jasną Górę”; org.: Ośrodek Wychowawczo-Rewalidacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej Polskiego Związku Niewidomych

• Kwiecień/czerwiec – przyjmowanie artykułów, przygotowywanych przez nauczycieli, do specjalnego numeru Biuletynu Edukacyjnego, poświęconego obchodom

jubileuszowym i sposobom ich realizacji w poszczególnych szkołach;

org.: Samorządowy Ośrodek Doskonalenia w Częstochowie MAJ

• 1 maja - Inauguracja XVI Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej "Gaude Mater" - Marian Sawa, msza - prawykonanie, chór UKSW z Warszawy; transmisja przez TV Polonia; org. Ośrodek Promocji Kultury "Gaude Mater"

• 1-6 maja – Prezentacja historycznych tkanin liturgicznych i obiciowych z okresu "potopu" szwedzkiego, towarzysząca XV Międzynarodowemu Festiwalowi Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”; miejsce: Sala Ojca Kordeckiego na Jasnej Górze; org.: Klasztor Jasnogórski

• 3 maja - Uroczystość Matki Bożej Królowej Polski "Zwycięska Polski Królowa - od kolubryn mocniejsza" - poświęcenie ostatnich pięciu stacji Tajemnic Chwalebnych Różańca Świętego autorstwa Tomasza Rossa z Zakopanego, uroczysta suma odpustowa na szczycie godz. 11.00, przywitanie mozaiki "Maria Sedes Sapientia" daru Ojca Świętego dla braci studenckiej i Apel Jubileuszowy z salwą armatnią, prowadzony przez ks. bpa Tadeusza Płoskiego - Biskupa Polowego Wojska Polskiego; nabożeństwo patriotyczno- religijne z udziałem Wojska Polskiego i Bractwa Kurkowego; org.: Klasztor Jasnogórski

• 3 maja – Emisja pamiątkowych medali, upamiętniających rocznicę obrony Jasnej Góry; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu

• 3-4 maja – Wieczornica – montaż słowno-muzyczny dla społeczności szkoły oraz parafian kościoła p.w. św. Elżbiety Węgierskiej;

org. Szkoła Podstawowa nr 17 z Oddziałami Integracyjnymi im. Stanisława Wyspiańskiego w Częstochowie

• 4 maja – Koncert polskich prawykonań sakralnych w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”;

miejsce: Kościół Seminaryjny; org.: Filharmonia Częstochowska

• 4 maja - Muzyka ze zbiorów jasnogórskich - 300-lecie urodzin Eryka Briknera; miejsce: Bazylika Jasnogórska; org.: Klasztor Jasnogórski

• 4 maja - Spektakl plenerowy w Wieczerniku "Wielki Teatr Świata"; org.: Klasztor Jasnogórski

• 5 maja - Koncert muzyki polskiej - Polski Chór Kameralny "Schola Cantorum Gedanensis", Chór Politechniki Częstochowskiej

"Collegium Cantorum", Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej; miejsce: Bazylika Jasnogórska; org.: Klasztor Jasnogórski

• Konkurs wiedzy na temat historii Jasnej Góry, w ramach przedsięwzięcia „Dotknąć i poznać Jasną Górę”; org.: Ośrodek Wychowawczo-Rewalidacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej Polskiego Związku Niewidomych

• Konkurs dla uczniów szkół gimnazjalnych na plakat, makietę, gazetkę – tematyka związana z obchodami jubileuszowymi;

org. Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Stefana Żeromskiego w Częstochowie

• Koniec marca – wprowadzenie do obiegu kartek pocztowych tzw. korespondencyjnych o pięciu wzorach; org.: Poczta Polska, Rejonowy Urząd Poczty w Częstochowie

• Marzec/kwiecień – Międzyszkolny Konkurs Fotograficzny dla szkół podstawowych i gimnazjalnych „Jasna Góra – miejsce niezwykłe”, podsumowanie: maj 2005 r.; org. Szkoła Podstawowa nr 33 w Częstochowie

• Marzec/listopad – „Dotknąć i poznać Jasną Górę w związku z Jubileuszem 350-lecia Obrony Jasnej Góry w Częstochowie” – przedsięwzięcie dla niewidomych i słabowidzących dzieci i młodzieży oraz ich rodziców; org.: Ośrodek Wychowawczo-Rewalidacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej Polskiego Związku Niewidomych

• Projekcje filmów „Szukamy skarbów” i „Ojciec Augustyn Kordecki” (TVP 3 Katowice) oraz „Z dziejów twierdzy Jasna Góra” (MON) dla uczniów szkół częstochowskich w Ośrodku Kultury Filmowej w Częstochowie; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów

Kalendarz na 2005 rok „Jubileusz 350-lecia Obrony Jasnej Góry w Częstochowie” na miedzynarodowej wystawie kalendarzy w Warszawie "VIDICAL 2005"

Muzeum Plakatu w Wilanowie

Wystawa w Muzeum Częstochowskim prezentująca piękno Szwecji, przygotowana we współpracy z Ambasadą Królestwa Szwecji

(4)

• 6 maja - Koncert finałowy XVI Międzynarodowego Festiwalu "Gaude Mater" - Feliks Nowowiejski "Quo Vadis"; org.: Klasztor  Jasnogórski, Ośrodek Promocji Kultury „Gaude Mater” w Częstochowie

• 15 maja – IV Ogólnopolskie Kryterium Uliczne – Grand Prix Jasnej Góry w kolarstwie szosowym, honorowy patronat Prezydenta Miasta Częstochowy i Przeora Jasnej Góry; org.: Częstochowski Kolarski Klub Sportowy „Kolejarz-Jura”

• 18 maja – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją o. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• Konkurs plastyczny malowania kredą na asfalcie dla uczniów klas 0-III „Oblężenie Jasnej Góry oczami dziecka”, w porozumieniu z Parafią Rzymskokatolicką Wniebowstąpienia Pańskiego i innymi szkołami; org. Zespół Szkół nr 2

• Blok Historyczny otwartych zajęć: "Ojciec Kordecki – dowódca twierdzy jasnogórskiej", "Znaczenie zwycięstwa w obronie Jasnej Góry" oraz Blok Żywieniowy: "Żywienie w XVII wieku" – prezentacja uczty szlacheckiej XVII w., uczta w XVII-wiecznej literaturze,

"Kuchnia szwedzka" – charakterystyka i zwyczaje kulinarne, prezentacja tworzenia stołu szwedzkiego, zasady zachowania się przy posiłkach, Międzyszkolny Konkurs Ciastkarsko-Piekarniczy w trzech kategoriach: masa solna, prace ciastkarskie, prace piekarskie;

org.: Zespół Szkół Gastronomicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Częstochowie

• Konsultacje zespołowe „Historia Jasnej Góry w podaniach i legendach” dla nauczycieli wychowania przedszkolnego; org.: Samorzą- dowy Ośrodek Doskonalenia w Częstochowie

• Podsumowanie Międzyszkolnego Konkursu Fotograficznego „Moje miasto i mój region w obiektywie” dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych; org.: Szkoła Podstawowa nr 33 w Częstochowie

• Quiz międzyszkolny, dotyczący obrony i zabytków Jasnej Góry; org.: Szkoła Podstawowa nr 1

• Podsumowanie Międzyszkolnego Konkursu Fotograficznego dla szkół podstawowych i gimnazjalnych „Jasna Góra – miejsce niezwykłe”; org.: Szkoła Podstawowa nr 33 w Częstochowie

• „Jasna Góra – dziedzictwo kultury narodowej w oczach dzieci” – międzyszkolny konkurs plastyczny; org.: Szkoła Podstawowa nr 39

• Projekcje filmów „Szukamy skarbów” i „Ojciec Augustyn Kordecki” (TVP 3 Katowice) oraz „Z dziejów twierdzy Jasna Góra” (MON) dla uczniów szkół częstochowskich w Ośrodku Kultury Filmowej w Częstochowie; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów

CZERWIEC

• 1 czerwca – Prezentacja wykonanych prac plastycznych, albumów, relacji z wycieczek na Jasną Górę podczas Festynu Środowiskowego; org.: Szkoła Podstawowa nr 22 im.

Gabriela Narutowicza w Częstochowie

• 5 czerwca – Spektakl związany z tradycją narodową o nucie patriotycznej – tańce do muzyki Wielkich Polskich Kompozytorów; miejsce: Filharmonia Częstochowska; org.:

Społeczne Ognisko Baletowe w Częstochowie

• 6 czerwca – Spektakl dla dzieci i młodzieży szkolnej, związany z tradycją narodową o nucie patriotycznej – tańce do muzyki Wielkich Polskich Kompozytorów; miejsce: sala Klubu Politechnik; org.: Społeczne Ognisko Baletowe w Częstochowie

• 13-14 czerwca – Plener malarski na Jasnej Górze, poprzedzony zwiedzaniem i poznaniem historii obrony klasztoru; org.: Młodzieżowy Dom Kultury w Częstochowie

• 17 lub 19 czerwca – Koncert z wykonaniem utworu „Gloria” w trzech wersjach, autorstwa poszczególnych kompozytorów – Vivaldiego, Pucciniego, Poulenca; miejsce:

Filharmonia Częstochowska lub Bazylika Jasnogórska; org.: Filharmonia Częstochowska

• 18 czerwca – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szla- kiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• 11-19 czerwca - Krajowa Wystawa Filatelistyczna "Jubileusz 350-lecia obrony Jasnej Góry", organizowana z okazji VI Pielgrzymki Pocztowców na Jasną Górę 11 czerwca;

org.: Częstochowski Okręg Polskiego Związku Filatelistów

• Wystawa „Jasna Góra w dokumencie archiwalnym – ze zbiorów Archiwum Państwowego w Częstochowie” w sali wystawowej Archiwum; org.: Archiwum Państwowe w Częstochowie

• Czerwiec/październik - warsztaty historyczne dla szkół ościennych nt. jubileuszu obrony Jasnej Góry; org.: Gimnazjum nr 9 im. Adama Mickiewicza w Częstochowie

• Zakończenie konkursu na pracę plastyczną ph. „Obrona Jasnej Góry w młodej wyobraźni” dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych regionu częstochowskiego;

org.: Biblioteka Publiczna im. dra Władysława Biegańskiego we współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Częstochowie, Częstochowskim Oddziałem Śląskiego Kuratorium Oświaty, Zakonem Ojców Paulinów na Jasnej Górze

• Projekcje filmów „Szukamy skarbów” i „Ojciec Augustyn Kordecki” (TVP 3 Katowice) oraz „Z dziejów twierdzy Jasna Góra” (MON) dla uczniów szkół częstochowskich

w Ośrodku Kultury Filmowej w Częstochowie; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Inauguracja wystawy laureatów Miejskiego Konkursu Plastycznego „Jasna Góra – klejnot kultury materialnej i duchowej”; miejsce: Ośrodek Promocji Kultury

„Gaude Mater” w Częstochowie, luty 2005 r.

Praca konkursowa Mateusza Jasińskiego (Zespół Szkół Plastycznych) z wystawy laureatów Miejskiego Konkursu Plastycznego „Ojciec Augustyn Kordecki - Bohater Narodowy”; org.: Szkoła Podstawowa nr 40 w Częstochowie, luty 2004 r.

(5)

LIPIEC

• 18 lipca – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r.

Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• Wystawa „Jasna Góra w dokumencie archiwalnym – ze zbiorów Archiwum Państwowego w Częstochowie” w sali wystawowej Archiwum; org.: Archiwum Państwowe w Częstochowie

SIERPIEŃ

• 8-14 sierpnia - Wejścia pielgrzymek na Jasną Górę, w tym grup wędrujących wg programu zwiazanego tematycznie z Jubileuszem 350-lecia Obrony Jasnej Góry w Częstochowie

• 15 sierpnia - Odpust Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - uroczysta suma na Szczycie Jasnogórskim oraz Apel Jasnogórski pod przewodnictwem bpa pomocniczego Archidiecezji Częstochowskiej ks. bpa Jana Wątroby; org.: Klasztor Jasnogórski

• 18 sierpnia – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• 17-25 sierpnia - Nowenna przygotowująca do uroczystości Najświętszej Maryi Panny Jasnogórskiej - Zwycięskiej Polski Królowej, kazania podczas nowenny głosił będzie ks. inf. dr Michał Jagosz z Rzymskiej Bazyliki Matki Bożej Większej; org.: Klasztor Jasnogórski

• 26 sierpnia - Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Jasnogórskiej - Zwycięskiej Polski Królowej - uroczysta suma odpustowa z udziałem "Słowików Poznańskich" pod dyr. prof. Stefana Stuligrosza oraz Apel Jasnogórski pod przewodnictwem o. Melchiora Królika OSPPE (salwy armatnie); org.: Klasztor Jasnogórski

• Emisja okolicznościowych monet Narodowego Banku Polskiego: srebrnej o nominale 20 zł i niekruszcowej o nominale 2 zł, w ramach serii „Zabytki kultury materialnej w Polsce”; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu, Narodowy Bank Polski

• Wystawa „Jasna Góra w dokumencie archiwalnym – ze zbiorów Archiwum Państwowego w Częstochowie” w sali wystawowej Archiwum; org.: Archiwum Państwowe w Częstochowie

WRZESIEŃ

• 11 września – Plenerowe widowisko muzyczno-historyczne z udziałem wybitnych artystów polskich i szwedzkich, połączone z promocją miasta Częstochowy i Jasnej Góry na antenie TVP 2; piecza artystyczna nad

widowiskiem: Jan i Mateusz Pospieszalscy; patronat – Nina Terentiew, dyrektor TVP 2; miejsce: Błonia Jasnogórskie; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu, Telewizja Polska Program 2

• 15 września-15 października – wystawa pt. „Obrona Jasnej Góry w młodej wyobraźni” – prezentacja prac konkursowych; miejsce: siedziba Biblioteki Publicznej w Częstochowie; org. Biblioteka Publiczna im. dra Władysława Biegańskiego w Częstochowie

• 16 września – Wernisaż (wystawa do 16 października) – XVIII Plener Miejski pn. „Spotkanie z historią”, włączony w obchody jubileuszowe; org. Miejska Galeria Sztuki

• 18 września – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego.

Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesanso- wej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• 22-23 września – Półfinał i finał XII Turnieju Wiedzy Historyczno-Literackiej pt. „Panno Święta co Jasnej bronisz Częstochowy...” dla młodzieży szkół ponadgimnazjalnych z regionu częstochowskiego; org.: Biblioteka Publiczna im. dra Władysława Biegańskiego w Częstochowie we współpracy z Regional- nym Ośrodkiem Kultury w Częstochowie, Częstochowskim Oddziałem Śląskiego Kuratorium Oświaty, Zakonem Ojców Paulinów na Jasnej Górze

• 30 września – Ostateczny termin składania prac na Wojewódzki Konkurs Plastyczny „350-lecie Obrony Jasnej Góry” dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych; org.: Samorządowy Ośrodek

Doskonalenia w Częstochowie

• Wystawa „Jasna Góra w dokumencie archiwalnym – ze zbiorów Archiwum Państwowego w Częstochowie” w sali wystawowej Archiwum; org.: Archiwum Państwowe w Częstochowie

• Prezentacja w Sztokholmie wystawy malarstwa, owocu II Ogólnopolskiego Konkursu im. Mariana Michalika na Obraz dla Młodych Malarzy; org. Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu, Miejska Galeria Sztuki

Procesja na wałach jasnogórskich z monstrancją będącą darem króla Zygmunta I Starego z roku 1542

Monstrancja o. A. Korde- ckiego - wotum za oca- lenie Jasnej Góry

Pomnik - epitafium o. A. Kor- deckiego w kościele Ojców Paulinów Na Skałce w Krakowie

(6)

PAŹDZIERNIK

• 1 października – Międzynarodowy Bieg Uliczny XVI „Złota Mila Częstochowy”; org.: Częstochowski Klub Sportowy „Budowlani”

• 13 października – Konkurs recytatorski – Częstochowa – wybór wierszy, w ramach przedsięwzięcia „Dotknąć i poznać Jasną Górę”;

org.: Ośrodek Wychowawczo-Rewalidacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej Polskiego Związku Niewidomych

• 18 października – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• Finał konkursu artystycznego czytania „Potopu” dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych "Dynamizm słowa w „Potopie”"; org. Zespół Szkół Gastronomicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Częstochowie

• Seminarium „Twierdza Jasnogórska – niezdobyty Bastion Rzeczpospolitej” dla nauczy- cieli wychowania przedszkolnego; org.: Samorządowy Ośrodek Doskonalenia

• Rozstrzygnięcie Międzyszkolnego Konkursu Poezji i Prozy Maryjnej; org.: Szkoła Podstawowa nr 17 z Oddziałami Integracyjnymi im. Stanisława Wyspiańskiego

• „Jasna Góra miejscem obrony duchowości Polaków” – wystawa prac, spotkanie z poez- ją i pieśnią religijną; org.: Zespół Szkół im. Jana Kochanowskiego i Parafia św. Zygmunta

• Międzygimnazjalny konkurs plastyczny na projekt znaczka pocztowego o tematyce dot.

350. rocznicy obrony Jasnej Góry; org.: I Społeczne LO STO w Częstochowie

• Międzygimnazjalny Konkurs Literacko-Historyczny dot. dziejów i obecności Jasnej Góry w literaturze; org.: I Społeczne Liceum Ogólnokształcące STO im. Zbigniewa Herberta

• Październik/listopad – II sesja popularyzatorska nt. "Sposoby realizacji ścieżki regional- nej „Jubileusz 350-lecia Obrony Jasnej Góry”’ dla nauczycieli gimnazjów i szkół ponadgi- mnazjalnych regionu częstochowskiego; org.: Samorządowy Ośrodek Doskonalenia

• Październik/listopad – Turniej krasomówczy pt. „350-lecie Obrony Jasnej Góry” dla uczniów szkół podstawowych; org.: Samorządowy Ośrodek Doskonalenia

• Październik/listopad – X Konkurs Recytatorski z cyklu „Drzewo poezji polskiej”, temat:

„Miejsce i rola Częstochowy w literaturze polskiej”; org.: Młodzieżowy Dom Kultury LISTOPAD

• 10 listopada – Wieczór poezji, prozy, piosenki „Salonik literacki” , w ramach przedsięwzięcia „Dotknąć i poznać Jasną Górę”;

org.: Ośrodek Wychowawczo-Rewalidacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej Polskiego Związku Niewidomych

• 18 listopada – Oficjalne otwarcie panoramy „Panorama Obrony Jasnej Góry w 1655 roku” w Bastionie św. Rocha na Jasnej Górze;

org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu, Klasztor Jasnogórski

• 18 listopada – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szlakiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją O. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• Międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona dziedzictwu kulturowemu Jasnej Góry w okresie „potopu”; org. Klasztor Jasnogórski, Instytut Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie

• Konkurs na makietę „Obrona Jasnej Góry” – prace w dowolnej technice; org.: Młodzieżowy Dom Kultury w Częstochowie

• Blok Historyczny otwartych zajęć: "Geologiczno-geograficzne uwarunkowania powstania twierdzy jasnogórskiej’, projekcja

fragmentów filmu „Potop” i różnice w przekazie literackim i filmowym opisu obrony, ‘Prawo i zwyczaje wojenne w XVII wieku’ – relacja historyczna przebiegu wydarzeń obrony; org.: Zespół Szkół Gastronomicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Częstochowie

• Międzyszkolny Konkurs Informatyczny Prezentacji Multimedialnych „Obrona Jasnej Góry”; org.: Szkoła Podstawowa nr 1

• Impreza środowiskowa „Obrona Jasnej Góry przed Szwedami”, montaż: obraz, światło, dźwięk; org.: Szkoła Podstawowa nr 40

• Międzyszkolny konkurs wiedzy „Historia Jasnej Góry”; org.: Szkoła Podstawowa nr 40 im. Stefana Żeromskiego w Częstochowie

• „My się chwalimy Jasną Górą” – konkurs na najlepszą ulotkę dotyczącą historii klasztoru, tłumaczenie na języki angielski i niemiecki z przeznaczeniem na przewodnik partnerom z programu Sokrates Commenius; org.: VIII Liceum Ogólnokształcące Samorządowe

• Międzyszkolny Konkurs „Jasna Góra – góra trudu i chwały”, dla uczniów klas IV-VI szkół podstawowych; org.: SP 33 w Częstochowie WRZESIEŃ

• 24 września – Konkurs czytania i pisania brajlem „Jasna Góra w literaturze polskiej” , w ramach przedsięwzięcia „Dotknąć i poznać Jasną Górę”; org.: Ośrodek Wychowawczo-Rewalidacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niewidomej i Słabowidzącej Polskiego Związku Niewidomych

• II połowa września – Wystawa w Instytucie Polskim oraz Polskim Ośrodku Informacji Turystycznej w Sztokholmie związana z obcho- dami jubileuszowymi; org. Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu, Instytut Polski oraz POIT w Sztokholmie

• Wrzesień/październik – Otwarcie wystawy kolekcji dzieł sztuki Wazów na Jasnej Górze – „Jasna Góra w dobie "potopu". Sanktuarium Matki Bożej za Wazów (1587-1668)”, pochodzących ze zbiorów międzynarodowych, o wyjątkowym charakterze i wartości,

w unikalnym zestawieniu; org.: Komitet Organizacyjny Obchodów Jubileuszu, Klasztor Jasnogórski

• Jesień – I edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Częstochowa ‘05”, którego głównym założeniem jest ukazanie człowieka uwikłanego w wybory natury moralno-etycznej; org.: Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie

• Regionalny konkurs na prezentację multimedialną „350-lecie obrony Jasnej Góry” dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjal- nych; org.: Samorządowy Ośrodek Doskonalenia w Częstochowie

Ojcowie paulini i załoga jasnogórska bronią twierdzy jasnogórskiej w czasie potopu szwedzkiego, fragment obrazu ze zbiorów jasnogórskich

(7)

GRUDZIEŃ

• 18 grudnia – Nieszpory Eucharystyczne i procesja na wałach jasnogórskich - modlitwa o nową obronę Jasnej Góry, której trzeba dokonać w ludzkich sercach, aby ocalić zdrowy depozyt wiary i chrześcijańską tożsamość Narodu polskiego. Procesja odbywa się szla- kiem Ojca Kordeckiego, z użyciem gotycko-renesansowej monstrancji z 1542 r. Według tradycji, z tą monstrancją o. Kordecki miał obchodzić wały jasnogórskie w procesji podczas oblężenia szwedzkiego.

• 26 grudnia - uroczysta Eucharystia kończąca obchody 350-lecia zwycięstwa Jasnej Góry podczas "potopu"; org. Klasztor Jasnogórski

• III Wystawa Szopek Bożonarodzeniowych „Szopka Jasnogórska” – konkurs dla dzieci w wieku przedszkolnym i uczniów wszystkich typów szkół; org.: Młodzieżowy Dom Kultury

• Międzynarodowy Turniej Młodzików do lat 15-tu w szpadzie, Towarzystwo Sportowe

„Kmicic”; org.: Samorządowy Ośrodek Doskonalenia w Częstochowie

• Styczeń/czerwiec – Blok umiejętności i sztuki – Międzyszkolny Konkurs Recytatorski dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych „Poezja Maryjna do XVII wieku i poezja Maryjna współczesna”, Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Obronie Jasnej Góry, wystawa literatury o Jasnej Górze i zabytkach piśmienniczych, inscenizacja „Misterium Jasnogórskie”;

org.: Zespół Szkół Gastronomicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Częstochowie

• Cały rok - codziennie w Kaplicy Jasnogórskiej przed Cudownym Obrazem Matki Bożej jest sprawowana Msza św. w intencjach Ojczyzny o godz. 15.30, a o 21.00 w wieczornej Godzinie Polaków pamiętamy o sprawach Narodu podczas Apelu Jasnoórskiego.

• Cały rok – Muzeum Częstochowskie proponuje: Muzealny program edukacyjny lekcji historii Szkoły podstawowe IV-VI: • Wokół murów i armat, czyli opowieść o twierdzy Jasna Góra Gimnazjum: • Powstanie i dzieje twierdzy Jasnej Góry. Bohaterowie twierdzy.

• Obrona Jasnej Góry w „Potopie” H. Sienkiewicza – fikcja literacka a prawda historyczna.

Szkoły średnie: • Twierdza Jasna Góra – przykład nowożytnej architektury obronnej. Historia, ludzie, architektura i uzbrojenie twierdzy.

• Obrona twierdzy Jasna Góra w czasie „Potopu” w 1655 r. w źródłach historycznych i literaturze pięknej.

Miasto i klasztor związała historia.

Od czasów świętej Jadwigi, pierwszego króla Polski pielgrzy- mującego na Jasną Górę, klasztor stał się najważniejszym w kraju celem peregrynacji pątniczej. Był miejscem otwartym dla każdego, kto chciał oddać się w opiekę Maryi.

Podobnie otwarty charakter miało miasto Częstochowa.

Położone na granicy trzech wielkich regionów Małopolski, Śląska i Wielkopolski stanowiło ważny punkt na szlakach handlowych.

Tu znajdowała się północna brama wjazdowa do Małopolski, której bezpieczeństwa strzegli częstochowscy mieszczanie . Gdy dobru Polski zagroził wróg, owi pokój miłu- jący mieszkańcy grodu nad Wartą, potrafili wznieść się na wyżyny heroizmu. Zapłaciła Częstochowa dużą cenę za wierność Rzeczpospolitej. Zniszczonych zostało blisko 60%

domów, liczba mieszkańców zmniejszyła się o blisko 600 osób.

Do końca I Rzeczpospolitej nasze miasto nie zdołało odzyskać pozycji jaką miało przed najazdem szwedzkim.

Była to ofiara Polsce złożona. Od tego męstwa okazanego w obronie Jasnej Góry, obronie Częstochowy, rozgorzał w ca- łej Rzeczpospolitej płomień walki, w którym spłonęła potęga szwedzkiego najeźdźcy. Dzięki temu od 350 lat pamięć o Obronie Częstochowy przynosi otuchę w najtrudniejszych dla Polski chwilach.

Prezydent Częstochowy

Tadeusz Wrona

Od pamiętnego roku 1655 nazywanego rokiem cudownej obrony Jasnej Góry przed Szwedami upłynęło już 350 lat. Jubileuszowe obchody tego wydarzenia zostały zainaugurowane na Jasnej Górze 18 listopada 2004 roku. Nieprzypadkowo wybrano datę 18 listopada, ponieważ w tym właśnie dniu listopadowym 1655 roku, rozpoczęło się oblężenie klasztoru przez wojska najeźdźcze. Również wtedy, ówczesny przeor klasztoru i komendant twierdzy o. Augustyn Kordecki, przygotowując duchowo załogę, odprawił poranną Mszę św. przed Cudownym Obrazem, a następnie poprowadził procesję eucharystyczną po wałach błogosławiąc obrońcom.

Ktoś powie, że podobnych wydarzeń było w naszej historii więcej. Owszem, było więcej, ale Polska podczas potopu znalazła się w wyjątkowo

dramatycznej sytuacji. Jej pokonanie miało doprowadzić do zagarnięcia przez Szwedów Prus Wschodnich i Książęcych, odsunięcia Polski od Bałtyku, a w konsekwencji założenia imperium protestanckiego w basenie Morza Bałtyckiego. W zrealizowaniu tych planów przeszkadzała katolicka Polska, a w związku z tym i klasztor jasnogórski. Przeor Kordecki od początku wiedział, że broniąc Jasnej Góry, broni katolickiego narodu, broni wiary i zagrożonego Kościoła.

Obrona Jasnej Góry to wielki symbol, ale i zarazem wyzwanie dla nowych pokoleń Polaków, którzy – kierując się dobrem naszej Ojczyzny i Kościoła – powinni stawiać sobie pytania: dokąd idziemy, jakie dziś są zagrożenia i czego najbardziej należy bronić?

Obchody jubileuszowe zakończą się 26 grudnia 2005 roku: w tym samym dniu, kiedy to w 1655 roku Szwedzi odstąpili od Jasnej Góry, ponosząc całkowitą porażkę.

O. Marian Lubelski OSPPE Przeor Jasnej Góry

Fotografia obrazu nad wejściem do kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej umieszczona na papierze firmowym Komitetu Organizacyjnego Kule armatnie z okresu obrony twierdzy Jasna Góra w czasie "potopu" szwedzkiego

(8)

KOMITET OBCHODÓW JUBILEUSZU 350-LECIA OBRONY JASNEJ GÓRY W CZĘSTOCHOWIE

Urząd Miasta Częstochowy, Wydział Komunikacji Społecznej, ul. Śląska 11/13, 42-217 Częstochowa, tel. (+48 34) 370-73-27, fax 370-71-70 www.czestochowa.pl, e-mail: kos@czestochowa.um.gov.pl

Klasztor Ojców Paulinów, Jasnogórskie Centrum informacji, ul. ks. Augustyna Kordeckiego 2, 42-225 Częstochowa,, tel. (+48 34) 365 38 88 www.jasnagora.pl, e-mail: jci@jasnagora.pl

Redakcja Informatora: Wydział Komunikacji Społecznej UM; Teresa Kaczor, Aleksandra Rabenda, skład - Janusz Stępień

Cytaty

Powiązane dokumenty