Edward Krause
Jeziorsko, gm. Warta, woj. sieradzkie.
Stanowisko 4
Informator Archeologiczny : badania 12, 87-88
87
W pierw szym rzę d z ie kontynuowano p rac e wykopaliskowe na cm en tarzy sk u ciałopalnym "łużycko-kloszow ym ", usytuowanym w " c e n tra ln e j" c z ęśc i tego ta ra s u . Przekopano 3 a ry , k tóre zlokalizowano wzdłuż w schodniej kraw ędzi ubiegłorocznego wykopu, celem uchwycenia na tym kierunku zasięgu cm en tarzy sk a. Odkryto tylko jeden grób "kio- szow y", oznaczony kolejnym /w nawiązaniu do la t p op rzed nich / num erem 65. Smukły klosz "jajow.aty" nakryw ał o ryginalną b an iastą u rn ę , zdobio ną trz e m a p a ra m i wypukłych "sęczków ", ro zm ieszczo n y ch na w ysokości b rz u ś c a . Duża m is a niem al w c a ło śc i nakryw ała niew ielką u rn ę , zaw ie ra ją c ą "p rz e m y te " po spaleniu szczątk i kostne zm arłego ułożone w po rządku anatom icznym .
Podjęcie p rac wykopaliskowych na sk ra ju zniwelowanej kraw ędzi ta ra s u /około 160 m na północny »wschód od wspom nianego c m e n ta rz y sk a / spowodowane zostało uprzed n im i nieprzew idzianym i p ra c a m i. W tym eksponowanym m ie jsc u /w bezpośrednim sąsiedztw ie podmokłych łą k / przekopano d a lsz e trz y a ry , odkryw ając d z ie sięć obiektów osadniczych, związanych głównie z osadnictw em halsztack o -la te As kim , w tym 3 pół- ziem ianki, 2 paleniska o tw arte, 1 jam a gospodarcza /s p ic h le rz na p rz e chowywanie ży w n o ści/, 2 jam y tzw . odpadkowe i n ajb ardziej in te re s u ją cy obiekt produkcyjny - piec do prymitywnego wypału naczyń glinianych. W ca ło śc i zachow ała s ię tylko dolna c z ęść p ieca, obejm ująca duże p ale nisko wyłożone polnymi kam ieniam i i skorupam i wy le pianym i gliną /stanow iący m i zw artą m asę c e ra m ic z n ą /. C zęść górną pieca stanow iła w łaściw a kom ora /zachow ana n iestety w fo rm ie ru m o w isk a /, oddzielona od paleniska ru sz te m . Od stro n y północnej zachowały s ię podwaliny kopuły pieca, w k tórej w nętrzu znajdowało s ię kilka potłuczonych naczyń. W profilu po zo stało ści pieca /jako obiekt n r 71 / , w yraźnie rysow ały s ię jak w fo rm ie czarn ej n iereg u larn ej plam y na tle jasnego piasku.
W pobliżu odkryto naczynie gliniane /g ó rn a część ś c ię ta spy c h a c z e m /, wypełnione m asą " ż e la z is tą " , którego c h a ra k te r określony m oże być po wykonaniu analiz sp ecjalistycznych.
Na całej odsłon iętej c z ęśc i stanow iska / w dolnych piaszczystych w a rstw ac h /, stw ierdzono pozostałości osadnictw a ze s ta rs z y c h epok, w tym głównie bogato zdobionej c e ra m ik i kultury pucharów lejkowatych.
M ateriały przechowywane s ą w zb io rach PMA. Badania będą kontynuowane.
JEZIER ZY C E, gm . Śm igiel p a trz
woj. leszczy ń sk ie w czesne średniow iecze Stanowisko 2
JEZIORSKO, gm . W arta woj, sierad zk ie
Stanowisko 4
P P Pracow nie K onserw acji Zabytków
88
A rcheo log iczn o-K o n ser w ato rsk a
Oddział w Poznaniu B adania prow adził m g r Edw ard K rau se. F in a n sow ała Okręgowa D yrekcja G ospodarki Wodnej w Poznaniu. P ie rw sz y sezon bad art. Stanowisk? wielokulturow e: osady k ultury łużyckiej i p r z e w o rsk ie j, osada w czesnośredniow ieczna 1 póżno- ś r edniowie czna-now ożytna.
Stanowisko położone je s t w obręb ie w si J e z io ra ko, na je j pół nocno-w schodnim sk ra ju , na w ysokości środkow ej te r a s y . W arty, w pob liżu s ta ro rz e c z a .
Badania wykopaliskowe poprzedzone z o stały wykonaniem planu sytuacyjno-w ysokościow e go, piani g raf ii m a te ria łu powierzchniow ego i badań w iertniczych. Objęty one o b sz a r 20 arów . P rz y użyciu spy ch acza zdjęto w arstw ę próchnicy o rn ej na głębokość około 0 ,4 0 /0 ,5 0 m . Wykona no dokum entację rysunkow ą całej odkrywki o ra z wyeksplorow ano obiekty.
W sum ie na o b sz a rz e odkrywki wydzielono i w yeksplorow ano około 200 obiektów nieruchom ych w postaci różnego rodzaju i p rz e z n a c z e nia jam ,p a le n isk , ziem ianek, dołków po słupow ych, skupisk c e ra m ik i, wolno sto jący ch naczyń, itp. Dotąd trudno o k re ś lić szczegółow o chro no logię znacznej liczby obiektów. Dla około 60 obiektów będzie niem ożliw e z powodu b raku m a te ria łu źródłowego.
W ystąpiły obiekty k ultury hjżyckiej z V o k resu epoki b rązu i HC /ja m y , dołki posłupow e/, kultury p rzew o rsk iej z o k re su późnola- teńskiego i star&zego po do k resu rzym skiego /ja m y , obiekty m ie sz k aln e , p a le n is k a /, podobne z o k resu w czesnośredniow iecznego o ra z nieokreślone je s z c z e b liż e j co do funkcji /b yć m oże glinianki /o b iek ty późnośrednio w ie c zn e / nowożytne.
Ruchomy m a te ria ł zabytkowy stanow iły ułam ki naczyń glinianych /około 5 ty s .s z t u k /, kości zw ierzęce /1 ,6 0 0 s z tu k /, polepa /350 s z tu k /. Z pojedyńczych zabytków w ym ienić należy sz p ilę brązow ą z łab ęd zią główką k ultury łu ży ck iej, 5 fragm entów ż a re n ro tacy jny ch, g rzeb ień , pacio rek szklany, 2 fibule kultury p rzew o rsk iej o ra z toporek żelazny w czesnośredniow ieczny.
2 obiektów pobrano 66 próbek glebowych na oznaczenie z a w a rto ś ci fosforu.
M ateriały i dokum entacja z badań znajduje s ię obecnie w PBAK P P PKZ O /Poznart.