Turystyka w rozwoju obszarów wiejskich [Tourism in the Deuelopment of Rural Areas], Izabella Sikorska-Wolak red., Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2007, 513 pp.

R E C E N Z J E - R E V I E W

Praca zbiorowa pod redakcją naukową Izabelli Si- korskiej-Wolak pt. Turystyka w rozwoju obszarów

wiejskich ukazała się na okoliczność konferencji

naukowej (o takim samym tytule) zorganizowanej 23 listopada 2007 r. przez Katedrę Ekonomiki Edukacji, Komunikowania i Doradztwa Wydziału Ekonomiczno-Rolniczego Szkoły Głównej Gospo­ darstwa Wiejskiego w Warszawie.

Jest to obszerna książka, zawierająca na 513 stronach 40 artykułów, autorów reprezentujących różne dyscypliny naukowe: głównie jednak rolnic­ two i ekonomię, oraz różne ośrodki naukowe: głównie Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ale także m.in.: Akademię Rolniczą w Poznaniu i Szczecinie, Akademię Ekonomiczną i Akademię Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Uniwersy­ tet Warszawski, Uniwersytet Rzeszowski czy Poli­ technikę Białostocką.

Artykuły zostały zebrane w pięć grup o nastę­ pujących tytułach:

1. Ogólne zagadnienia rozwoju obszarów wiej­ skich z wykorzystaniem funkcji turystycznej.

2. Potencjał turystyczny obszarów wiejskich wybranych regionów.

3. Kształtowanie lokalnej oferty turystycznej.

Tourism in the Deuelopment o j Rural Areas (Turystyka w rozwoju obszarów wiejskich),

edited by Izabella Sikorska-Wolak was

published in connection with a conference

organized under the same name on 23^

November 2007 by the Faculty of Economic

Sciences (

at the Depart­

ment of Agricultural Economics at the

SGGW in Warsaw.

It is a large publication containing 40

articles on 513 pages, written by authors

representing a variety of disciplines (mainly

economics and agriculture) as well as

different academic institutions, mainly the

in Warsaw but also the agricultural

academies in Poznań and Szczecin, the

Academy of Economics and the Physical

Education Academy in Poznań, the in

Kraków University of Economics, Warsaw

University, the University of Rzeszów, and

Białystok Technical University.

The articles are divided into flve groups

under the following headings:

1.

General issues of rural development

including tourism.

T u rysty k a w rozw oju o b sza ró w w iejsk ich

[Tourism in th e D e v e lo p m e n t o f Rural Areas

IZABELLA SIKORSKA-WOLAK, red. [ed]

W ydaw nictw o SGGW, W arszawa 2 0 0 7 5 1 3 ss. [pp.]

S / k n l . i C J ł ń w i u C .o t p m J a r M w d W ł c j a k ł e g o W y d / M t k o n o m l c z n o - K o l n i c / y k . ł i o d u t - k o n n m l k l E d u k a c j i , K < > n iu n lk o » v ju i.i ł P o m d / t w j

TURYSTYKA

4. Uwarunkowania i czynniki rozwoju turystyki. 5. Wybrane metody badania i analiz w turystyce. Część pierwsza skupia artykuły poświęcone spo-łeczno-ekonomiczno-planistycznym przesłankom kształtowania funkcji turystycznych obszarów wiejskich. Przedstawiają one ogólną sytuację -spo­ łeczno-gospodarczą obszarów wiejskich, a tak­ że ich miejsce w rozwoju turystyki w świetle dokumentów programowych, planistycznych, kra­ jowych i regionalnych, w kontekście polityki Unii Europejskiej oraz prawnych rozwiązań (jak np. partnerstwo lokalne w procesie aktywizacji turystycznej). Dwa artykuły prezentują zagad­ nienie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiej­ skich ze szczególnym uwzględnieniem roli i miej­ sca turystyki w tym rozwoju.

W części drugiej został ukazany potencjał tu­ rystyczny niektórych regionów Polski, np. Pomo­ rza Zachodniego, Mazowsza, Kieleckiego, Lubel­ skiego. Zagadnienie to jest szeroko potraktowane i obejmuje zarówno analizę zagospodarowania tu­ rystycznego, w tym agroturystycznego, jak i walo­ rów dziedzictwa kulturowego terenów wiejskich. Ponadto w tej części został umieszczony artykuł przedstawiający doświadczenia włoskich gospo­ darstw wiejskich w edukacji przyrodniczej i kultu­ rowej.

Artykuły w trzeciej części publikacji skupiają się na problematyce oferty turystycznej, jej kształ­ towania przez lokalnych organizatorów z uwzględ­ nieniem potrzeb turystów i ich zainteresowań. Rozważane są także kwestie wyposażenia gos­ podarstw agroturystycznych w sprzęt rekreacji ruchowej, możliwość przygotowania tradycyj­ nych i regionalnych potraw jako element rozsze­ rzający ofertę, a także świadomość ekologiczna tu­ rystów.

W czwartej części poruszana jest problematyka uwarunkowań i czynników rozwoju turystyki, w tym oprócz warunków przyrodniczych i kultu­ rowych, także uwarunkowania osobowe i umiejęt­ ności interpersonalne usługodawców. Najwięcej jednakże miejsca poświęcono czynnikom instytu­ cjonalnym, jak: samorząd terytorialny, samorząd gospodarczy, doradztwo turystyczne.

W części piątej zostały zamieszczone artykuły omawiające metody badań i analiz w turystyce, jak np.: kompleksowa ocena potencjału turystycznego (na przykładzie powiatu olsztyńskiego), ocena ja ­ kości usług agroturystycznych (Servąual), ocena rekrutacji i selekcji kadr w przedsiębiorstwach tu­ rystycznych (Assesment Center) oraz rachunek sa­ telitarny.

2. T he to u ris m p o te n tia l in ru ra l a re a s of specific regions.

3. P re p a ra tio n o f a local to u rism o (Ter. 4. C o n d itio n s a n d factors in to u rism developm ent.

5. S ele cted r e s e a r c h a n d an aly tical m e th o d s in to u rism .

T he first g ro u p in c lu d e s articles o n social, econom ic a n d p la n n in g is s u e s co n n ected to th e to u rism fu n etlo n in ru ra l area s. They p re s e n t th e g en era ł socio-econom ic situ a tio n of th e se a re a s, a s w ell a s th e ir role in th e d ev elo p m en t of to u ris m in te rm s of n atio n al a n d regional p ro jec ts a n d p la n s, a n d also in th e c o n te x t of EU policies a n d law (e.g. a s re g a rd s th e role o f local p a rtn e rs h ip in th e p ro cess of s tim u la tin g tourism ). Two articles p re s e n t th e p ro b lem o f m ultl-fu n ctio n al d ev elo p m en t in ru ra l a re a s w ith p a rtic u la r focus o n th e role o f to u rism in th is cłevelop- m ent.

P a rt two p re s e n ts th e to u rism p o ten tial of som e Polish reg io n s e.g. W estern Pomorze

(Pomerania), M azow sze (Mazouia), Kielce a n d

th e L ublin regions. I h e ran g ę of is s u e s dis- c u s s e d by th e a u th o rs is w ide a n d in clu d es b o th a n an aly sis o f regional to u rism develop- m en t, in c lu d in g ag ro -to u rism , a n d c u ltu ra l a n d n a tu ra l h eritag e a s s e ts . T his section also includes- a n article p re se n tin g th e experience of Italian farm s in ‘n a tu ra l a n d c u ltu ra l’ ed u ca tio n .

T h e article s in th e th ird p a r t c o n c e m th e to u rist offer, its c re a tio n b y local 'organizers’, w ith c o n sid e ra tio n of to u ris t n e e d s a n d in te re sts. T he a u th o rs also d is c u s s th e issu e of providing a g ro -to u rist farm s w ith sp o rts facilities a n d th e o p p o rtu n ity to p rep are trad itio n al a n d reg io n al d is h e s a s elem en ts ex ten d in g th e offer a n d raisin g th e ecological a w a re n e s s o f th e lo u rists.

P art four in c lu d es articles presen tin g conditions a n d factors of to u rism develop- m ent. A part from n a tu ra l a n d cu ltu ral condi­ tions, th e a u th o rs d is c u s s perso n al pre- dispositions a n d th e in terp erso n al skills of service providers living in a ru ra l area. As reg ard s to u rism d evelopm ent factors, th e a u th o rs focus o n in stitu tio n al factors s u c h a s local au th o rities a n d to u rism consultancy.

P a rt flve in c lu d e s articles d iscu ssin g re s e a rc h a n d an aly tical m e th o d s in to u rism s u c h a s a fuli ev alu atio n of to u rism po tential

Publikację należy uznać za interesującą zarów­ no ze względów poznawczych, jak i naukowych. Poruszane w artykułach zagadnienia przedstawia­ ją szerokie spektrum wiedzy, począwszy od ogól­ nej problematyki turystyki, tj. społeczno-ekono­ micznej przesłanki kształtowania funkcji turystycz­ nych obszarów wiejskich, po szczegółową - zwłasz­ cza w zakresie turystyki wiejskiej i agroturysty­ ki, jak np. kuchnia regionalna ofertą wsi czy efek­ ty działalności lokalnej grupy działania („Kurpsie Razem”). Publikacja jest więc swoistym kompen­ dium wiedzy na temat polityki turystycznej krajo­ wej, regionalnej i lokalnej, często rozważanej na tle wymagań Unii Europejskiej. Stanowi ponadto bieżące źródło danych statystycznych dotyczących rozwoju różnych form turystyki (nie tylko turysty­ ki wiejskiej i agroturystyki) na obszarach wiej­ skich w wybranych regionach geograficznych, wo­ jewództwach, powiatach bądź gminach. Z przykła­ dów zagranicznych zostało zaprezentowane gospo­ darstwo dydaktyczne włoskiej prowincji Mantui w Lombardii.

Mankamentem publikacji jest bardzo słaba re­ dakcja techniczna. Różnie stosowane w artyku­ łach przez poszczególnych autorów techniki przy­ pisów oraz zapisów bibliograficznych, a tak­ że opisów tabel i rysunków, wyraźnie utrudniają wyszukiwanie danych lub nawet ich porówny­ wanie. Ponadto charakterystyczną cechą dla więk­ szości artykułów jest bardzo rzadkie lub najczę­ ściej brak zastosowania w nich map. Jako geograf uważam bowiem, że mapy są znakomitym uzupeł­ nieniem treści. Brakuje ich wyraźnie w omawianej publikacji.

Czytelnik znajdzie więc wiele zagadnień zróż­ nicowanych merytorycznie i metodycznie, począw­ szy od luźnego opisu walorów turystycznych wybranych obszarów wiejskich, po szczegółowe wyjaśnienie podstawowych metod badań i analiz stosowanych w turystyce. Publikację można pole­ cić studentom, a także praktykom turystyki.

Jolanta Wojciechowska

Uniwersytet Łódzki

Instytut Geografii Miast i Turyzmu 9 0 -1 4 2 Łódź, ul. Kopcińskiego 31

(using the example of the Olsztyn

the assessm ent of agro-tourism sendce

ąuality (

, reeruitment and the selec-

tion of staff in tourist companies (Assess-

mentCeritre

) and the satellite calculation.

To sum up, the publication should be

regarded as interesting, both from educa-

tional and academic points of view. The

issues discussed in the book present a wide

spectrum of knowledge from generał issues

of tourism, such as the socio-economic

aspects of creating tourist functions in rural

areas, and to detail, especially as regards

rural tourism and agro-tourism - such as

regional cooking as an offer, or the effects of

local activity

The publica­

tion then is a compendium of knowledge

conceming national, regional and local

tourism policy, often viewed from a Euro-

pean Union perspective. It is also a source of

statistical data on the development of differ-

ent forms of tourism in rural areas (not only

rural tourism and agro-tourism), in selected

geographical regions,

and

One foreign example is the

educational farm in the Italian province of

Mantua in Lombardy.

The weak spot of the publication is its

veiy poor technical editing. The inconsistent

form of the bibliographical and footnotes

used by individual authors (as well as the

different formats for tables and ligures)

make it difficult to find or compare Informa­

tion. The rarity or even absence of maps is

typical of the majority of articles. As a geo-

grapher, I believe that maps are a valuable

supplement to a text but they are clearly

lacldng in this particular publication.

The reader will find many discussions,

topically and methodologically varied, start-

ing from a loose description of the tourism

assets of selected rural areas, and ending

with detailed explanations of the basie

research and analytical methods used in

tourism. The book can be recommended to

tourism students, as well tourists.