TOM XXXI ROŚLINY OLEISTE – OILSEED CROPS 2010
Prof. dr hab. Andrzej Potkański
(*8.10.1935 – †18.05.2010)
Profesor Andrzej Potkański urodził się w 1935 roku w Warszawie. Ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, a następnie studia na Wydziale Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1956 roku był związany z Akademią Rolniczą w Poznaniu, pracując w Katedrze Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej. Pracę doktorską zrealizowaną pod kierunkiem profesora Jana Gawęckiego nt. Metoda oznaczania kryptoksantenu za pomocą chromatografii cienkowarstwowej i jej zastosowanie do badań nad wykorzystaniem przez drób karotenoidów z pasz pochodzenia roślinnego obronił w 1966 roku. W 1976 roku, na podstawie osiągnięć naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych oraz pracy nt. Absorpcja karotenu z pasz zielonych w przewodzie pokarmowym u owiec uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk rolniczych w zakresie zootechniki nadany przez Radę Wydziału Zootechnicznego Akademii Rolniczej w Poznaniu. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 1986 roku, natomiast stopień profesora zwyczajnego w 1993 roku. Od 1984 roku, nieprzerwanie do czasu przejścia na emeryturę, pełnił funkcję kierownika Katedry Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej. W latach 1981–1987 był Dziekanem Wydziału Zootechnicznego. Pasją Profesora była jednak przede wszystkim nauka. Odbył dwa długoterminowe staże w ośrodkach naukowych w Stanach Zjednoczonych Ame-ryki Północnej, które pozwoliły na ukierunkowanie jego dalszych zainteresowań badawczych.
Główną tematykę badawczą Profesora stanowiło żywienie zwierząt przeżu-wających, w tym możliwość zastosowania składników pasz i dodatków paszowych zawierających duże ilości tłuszczu, a także produkcja pasz objętościowych. Wiele badań Profesora dotyczyło możliwości wykorzystania rodzimych odmian rzepaku i lnu jako komponentów dawek dla przeżuwaczy, czyli jako źródeł podstawowych składników pokarmowych a także nienasyconych kwasów tłuszczowych. Wyniki badań systematycznie prezentował na dorocznych konferencjach „Rośliny Oleiste” organizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Poznaniu i publikował w czasopiśmie „Rośliny Oleiste”. Swoje plany naukowe dotyczące
roślin oleistych zawsze konsultował z naukowcami z Oddziału Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Poznaniu.
Był członkiem zespołów koordynujących ogólnokrajowe programy badawcze, a ponadto kierownikiem i głównym wykonawcą wielu (około 20) projektów badawczych Komitetu Badań Naukowych i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Był również koordynatorem projektu WKP_1/1.4.1/1/2006/64/64/618 złożonego w ramach rundy aplikacyjnej do Działania 1.4 SPO-WKP. Do praktyki rolniczej wprowadzono ponad 10 Jego rozwiązań naukowych.
Profesor Andrzej Potkański opublikował wiele prac naukowych, w tym kilkadziesiąt rozpraw oraz ponad 100 komunikatów na zagranicznych i krajowych konferencjach naukowych. Był recenzentem prac przygotowywanych do druku, sprawozdań lub propozycji projektów badawczych oraz autorem kilkudziesięciu recenzji dorobku naukowego na stopień i tytuł naukowy. Za swoją działalność dydaktyczną, naukową i organizacyjną Profesor był wielokrotnie wyróżniony nagrodami rektorskimi. Dwukrotnie został laureatem nagrody zespołowej Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1971, 1987). Otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1987) oraz Medal Edukacji Narodowej (2000). W 2009 roku za całokształt działalności został wyróżniony przez JM Rektora Uniwersytetu Przy-rodniczego w Poznaniu medalem „Zasłużony dla Uniwersytetu PrzyPrzy-rodniczego w Poznaniu”.
Od wielu lat był członkiem Rady Programowej i Rady Redakcyjnej czaso-pisma „Rośliny Oleiste – Oilseed Crops.
dr hab. Małgorzata Szumacher-Strabel, prof. nadzw. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej
