• Nie Znaleziono Wyników

Sprawozdanie z realizacji projektu „Monitorowanie bezpiecznej żywności w Unii Europejskiej”

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Sprawozdanie z realizacji projektu „Monitorowanie bezpiecznej żywności w Unii Europejskiej”"

Copied!
4
0
0

Pełen tekst

(1)

WAC£AW SZYMANOWSKI1

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU

„MONITOROWANIE BEZPIECZNEJ ¯YWNOŒCI

W UNII EUROPEJSKIEJ”

W ostatnich dwóch dekadach problem „bezpiecznej ¿ywnoœci” (food sa-fety), tj. takiej, która nie zawiera szkodliwych sk³adników dla organizmu cz³owieka, znalaz³ swoje miejsce w badaniach realizowanych w kolejnych programach ramowych Unii Europejskiej. Pojêcie „bezpiecznej ¿ywnoœci” rozpowszechni³o siê z jednej strony po wykryciu w niektórych produktach ¿ywnoœciowych DDT, dioksyn, pozosta³oœci antybiotyków podawanych zwierzêtom hodowlanym, szkodliwych barwników, z drugiej zaœ z koniecz-noœci podjêcia walki ze skutkami choroby wœciek³ych krów, pryszczycy, ognisk ptasiej i œwiñskiej grypy. Rozwi¹zanie tego problemu wi¹¿e siê nie tylko ze stworzeniem i wdro¿eniem odpowiedniego ustawodawstwa i insty-tucji kontroluj¹cych jego przestrzeganie, ale tak¿e narzêdzi monitorowania ruchu i spoczynku ¿ywnoœci, a w przypadku jej zaka¿enia – odkrycia Ÿróde³ tego zaka¿enia. Prowadzi to do powstania nowego kierunku badañ: bezpie-czeñstwa ¿ywnoœci, który sta³ siê jednym z priorytetów w ramach 7. Progra-mu Ramowego Unii Europejskiej. Rozwi¹zaniu tego probleProgra-mu poœwiêcony zo-sta³ projekt organizowany przez prof. dr. Gerharda Schiefera z Uniwersytetu w Bonn, wspólnie z Europejsk¹ Platform¹ „Transparency in Food”, pt. Quality

and integrity in food a challenge for chain communications and research,w

któ-rego realizacji przez 24 miesi¹ce – od listopada 2009 roku do listopada 2011 ro-ku uczestniczyli przedstawiciele 10 oœrodków europejskich2. Dziêki

zaprosze-235

1Autor jest pracownikiem naukowym Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN (e-mail:

wszyma-nowski@acn.waw.pl).

2Uczestnikami Projektu jest 10 instytucji: Uniwersytet w Bonn (koordynator), Uniwersytet

Mia-sta Londynu, Techniczny Uniwersytet w Berlinie, Szwedzki Instytut ¯ywnoœci i Biotechnologii, Uniwersytet w Gent, Belgia, Uniwersytet w Atenach, Towarzystwo na rzecz Technologii i Struk-tur – Niemcy, Campden – Wêgry oraz Uniwersytet w Aahus i Europejskie Towarzystwo Bezpie-czeñstwa ¯ywnoœciowego (SAFE).

(2)

niu organizatorów mia³em mo¿liwoœæ dwukrotnie uczestniczyæ w konferen-cjach zwi¹zanych z realizacj¹ projektu: 7 maja 2010 roku w Brukseli i 3 li-stopada 2011 roku w Kolonii.

Centralnym punktem badañ jest „przezroczystoœæ” rozumiana jako kluczowy czynnik kompetencji, s³u¿¹cy wielowymiarowym interesom uczestników ³añcu-chów ¿ywnoœciowych. Dla celów projektu zosta³ on ograniczony do potrzeb konsumentów i polityki w obszarze bezpieczeñstwa i jakoœci ¿ywnoœci oraz spójnoœci ³añcucha. Dlatego te¿ potrzeby bêd¹ tu identyfikowane z konsumenta-mi ¿ywnoœci, jej producentakonsumenta-mi oraz z formu³owaniem polityki w obszarze bez-pieczeñstwa i jakoœci ¿ywnoœci, a tak¿e ochrony œrodowiska naturalnego. Sy-gna³y (informacje) dotycz¹ce „przezroczystoœci” bêd¹ komunikowane za pomo-c¹ formalnych systemów informacyjnych, co stwarza koniecznoœæ wspó³pracy miêdzy ró¿nymi obszarami geograficznymi i kulturowymi Europy.

Ogólnym celem projektu by³ udzia³ w rozwoju „przezroczystoœci” w sektorze ¿ywnoœciowym dziêki pomocy w zrozumieniu jej z³o¿onoœci, identyfikacji sta-nu aktualnego, korzystania z doœwiadczeñ w budowie œwiadomoœci, w definio-waniu specyfiki potrzeb badawczych i formu³odefinio-waniu ram projektu dla u³atwie-nia podejmowau³atwie-nia przysz³ych inicjatyw. Cel ten by³ realizowany poprzez 4 za-dania:

– identyfikacjê aktualnego stanu wiedzy na temat potrzeb i rozwi¹zañ w zakre-sie „przezroczystoœci” na podstawie prowadzonych badañ i realizacji „najlep-szych praktyk”, co pozwoli na okreœlenie kompendium aktualnego stanu wie-dzy oraz zrozumienie potrzeb i mo¿liwych rozwi¹zañ na podstawie doœwiad-czeñ z najlepszych praktyk,

– identyfikacjê braków w wiedzy na temat „przezroczystoœci” przez przysz³ych uczestników platformy oraz w ich potrzebach badawczych, co pozwoli sfor-mu³owaæ strategiczny program badañ identyfikuj¹cych bia³e pola badawcze oraz potrzeby i priorytety w ich rozwi¹zywaniu,

– ustalenie zasad wymiany informacji miêdzy uczestnikami projektu w zakresie technologii i zawartoœci merytorycznej, która wspomo¿e rozwój europejskiej sieci wymiany informacji oraz u³atwi integracjê miêdzy obecnymi i przysz³y-mi inicjatywaprzysz³y-mi badawczyprzysz³y-mi w tym obszarze,

– uzyskanie okreœlonego poziomu œwiadomoœci na temat poziomu „przezroczy-stoœci” dziêki opracowaniu platformy przezroczystoœci, której dzia³anie bê-dzie s³u¿y³o u¿ytkownikom z ca³ej Europy.

W wyniku realizacji celów tego projektu zostan¹ stworzone warunki badania kluczowych czynników dla zrównowa¿onego rozwoju sektora ¿ywnoœciowego, mo¿liwoœci zagwarantowania uczestnikom ³añcuchów ¿ywnoœciowych jakoœci i bezpieczeñstwa, dostarczenia konsumentom informacji odpowiadaj¹cej prefe-rencjom w zakresie ich zachowañ oraz identyfikacji odpowiednich instrumen-tów polityki spo³ecznej i ekologicznej.

Projekt by³ realizowany przez 7 grup roboczych (working groups) pracuj¹-cych w nastêpuj¹pracuj¹-cych obszarach:

WP2 – infrastruktura niezbêdna do badania wielowymiarowej koncepcji œle-dzenia i monitorowania ruchu z wykorzystaniem standardów GS1 i agroXML 236

(3)

oraz tych projektów europejskich, które rozwi¹zuj¹ problemy œledzenia i moni-torowania. Pozwol¹ one okreœliæ aktualny stan, mo¿liwoœci i bariery ró¿nego po-ziomu rozwoju wymogów dla budowy pierwszego popo-ziomu infrastruktury ko-munikacyjnej jako podstawy schematu „przezroczystoœci” podlegaj¹cego dal-szemu rozwojowi.

WP3 – jakoœæ i bezpieczeñstwo, oraz WP4 – zintegrowany i zrównowa¿ony rozwój, pozwalaj¹ okreœliæ wymagania informacyjne, dotycz¹ce bezpieczeñstwa i jakoœci ¿ywnoœci oraz wymogów œrodowiskowych, etycznych i spo³ecznych. Na podstawie badañ literaturowych pozwalaj¹ zidentyfikowaæ przysz³e potrzeby badawcze i ich priorytety.

WP5 – budowa bazy informacyjnej dla „przezroczystoœci” i zaufania do ró¿-nych produktów, oczekiwañ i warunków kulturowych. Pozwala na zebranie sze-rokiego wachlarza informacji na temat potrzeb konsumentów, przemys³u, poli-tyki w zakresie jakoœci ¿ywnoœci, bezpieczeñstwa ¿ywnoœciowego i spójnoœci ³añcucha. Wszystkie te aspekty zostan¹ po³¹czone w jeden spójny system, który pozwoli na formu³owanie informacji dla prowadzenia prawid³owej polityki za-opatrzenia surowcowego, realizacji zasad polityki ekologicznej dla przetwór-stwa ¿ywnoœci oraz polityki spo³ecznej przy jej dystrybucji. Na podstawie do-stêpnych Ÿróde³ zostan¹ ocenione wymogi informacyjne oraz zostanie dokonana identyfikacja potrzeb informacyjnych uczestników i ich priorytetów.

WP6 – identyfikacja „najlepszych praktyk” i ocena ich przydatnoœci dla przy-sz³ych uczestników platformy w zakresie jakoœci i integralnoœci ³añcuchów do-staw ¿ywnoœci w Europie oparta zostanie na doœwiadczeniach literaturowych oraz na doœwiadczeniach najlepszych operatorów.

WP7 – integracja i koordynacja prac wszystkich grup, w której wyniku po-wstanie Europejska Platforma Przezroczystoœci. Okreœlenie strategicznego har-monogramu badañ pozwoli na zbudowanie wspólnej platformy integracji wyni-ków wszystkich grup badawczych eliminuj¹cych zidentyfikowane bariery. Wskutek tego powstanie wspólna Europejska Platforma Przezroczystoœci, inte-gruj¹ca wszystkich uczestników jako podstawa do jej rozbudowy.

WP8 – eksploatacja i rozprzestrzenianie wyników bêdzie dokonane dziêki uczestnikom budowy narodowych platform oraz dziêki narodowym organiza-cjom badawczym i stowarzyszeniom naukowym.

Na spotkaniu w Kolonii 3 listopada 2011 roku podsumowano realizacjê pro-jektu. Profesor G. Schiefer z Uniwersytetu w Bonn (Niemcy), kierownik projek-tu3, dokona³ syntezy wyników projektu wraz z rekomendacjami dla Komisji

Eu-ropejskiej, oraz okreœlenia za³o¿eñ Europejskiej Platformy Monitorowania ¯yw-noœci. Z kolei profesor dr X. Gellynck z Uniwersytetu w Gent (Belgia) omówi³ wykorzystanie metody najlepszych praktyk dla badania przezroczystoœci ³añcu-chów ¿ywnoœciowych, a dr A. Seboek z Campden (Wêgry) przedstawi³ prze-wodnik korzystania z metody najlepszych praktyk jako narzêdzia rozpowszech-niania inicjatyw.

237

3Food Transparency. Strategic Research Agenda towards Transparency in the Food Chain,

(4)

238

Budowa Europejskiej Platformy Monitorowania Przezroczystoœci ¯ywnoœci stanowiæ bêdzie podstawê dalszych prac w przygotowaniu nowego projektu. Dziêki udzia³owi w tym spotkaniu mog³em zapoznaæ siê z aktualnym stanem ba-dañ w zakresie „bezpiecznej ¿ywnoœci” w Unii Europejskiej i mo¿liwoœci¹ przy-sz³ego udzia³u Polski w pracach nad adaptacj¹ tej platformy na potrzeby nasze-go kraju.

Cytaty

Powiązane dokumenty

W minionym okresie sprawozdawczym prowadzone były prace dotyczące przygotowania wykupu gruntów od prywatnych właścicieli (zadanie A.1), prowadzenia monitoringu (D.1),

Zasada równości szans kobiet i mężczyzn natomiast to zasada mająca prowadzić do podejmowania działań na rzecz osiągnięcia stanu, w którym kobietom i mężczyznom przypisuje

Projekt „Standaryzacja świadczonej pomocy w ramach Sieci Pomocy Pokrzywdzony Przestępstwem jako narzędzie zwiększenia efektywności świadczonej pomocy na rzecz osób

Spotkanie to zostało świetnie zorganizowane przez tureckich partnerów, omówione zostały wszelkie kwestie przewidziane we wniosku aplikacyjnym. Pierwszy dzień poświęcony został

Niezależnie jednak od etapu projektu pytanie o jego uzasadnienie biznesowe zawsze wydaje się zasadne i służyć może nie tylko decyzjom o uru- chomieniu dodatkowych

a) Wykonawca zrealizuje niezbędne czynności i poniesie wszelkie koszty związane z realizacją zadania tj. wynikające wprost z opisu przedmiotu zamówienia jak

Przy czym w odróżnieniu od Komisji Trójstronnej i Rady Dialogu Społecznego, które są podmiotami samodziel- nymi, a strony dialogu są w nich równe i posiadają ustawowe

programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych są wolne od podatku dochodowego, tym samym