Metody projektowania systemów z użyciem kolaboratywnej inżynierii
wiedzy
Głównym celem rozprawy jest stworzenie opisu iteracyjnego procesu kolaboratywnej inżynierii wiedzy, który wyznaczałby jego ogólną strukturę poprzez zdefiniowanie ról, które powinny zostać zidentyfikowane wewnątrz grupy i kroków, które powinny być realizowane przez tę grupę. Opis ten jest uzupełniony zbiorem metod i narzędzi wspierających tak sformułowany proces, w celu stworzenia dobrej jakości bazy wiedzy w rozsądnym czasie i przy użyciu środków, które będą wygodne dla jego uczestników. Realizując założenia wyznaczone przez cel badawczy, autor prezentuje następujące osiągnięcia stanowiące oryginalny wkład w dziedzinę. W pierwszej kolejności przeprowadzono analizę wymagań stawianych przed systemami, których celem jest wsparcie omawianego procesu. Opierając się na wnioskach z tej analizy, zaproponowano definicję procesu kolaboratywnej inżynierii wiedzy. W dalszej kolejności zaproponowano zbiór metod i narzędzi dla trzech obszarów wsparcia, tj. dla zarządzania jakością, zmianami i zaangażowaniem użytkowników. Pośród nich najbardziej istotnymi są: 1) sposób podsumowania właściwości zmian w jedną metrykę, 2) graf zmian, tj. możliwa do dalszego przetwarzania i odpytywania metawarstwa opisująca wszystkie zmiany dokonywane w bazie wiedzy, oraz 3) zbiór technik grywalizacji dostosowany do procesu. Teoretyczną część pracy uzupełniają: opis prototypowej implementacji oraz ewaluacja.
Collaborative Knowledge Engineering. Methods and Tools for System
Design
The main research goal of this dissertation is twofold: to capture and formulate a collaborative knowledge engineering (CKE) process that provides a general framework for defining roles which should be identified in a group, and to prepare steps that should be taken in this process. Likewise, its aim is to propose methods and tools that support the defined CKE process, leading to the creation of good quality knowledge base in reasonable time, through means convenient for target users. To address this research goal, the dissertation makes the following original contributions. First of all, critical analysis of requirements for systems that support collaborative KE process was conducted. Based on that, the formulation of a general process for CKE was proposed, which was then followed by the proposal of set of methods and tools for three important fields of collaborative KE support: quality management, change management and user involvement. Most important methods include: 1) a method of summarizing characteristics of changes into one metric, 2) a graph- based semantic changelog, i.e. a meta-layer that describes all changes being made in knowledge base that can be further queried and processed, and 3) a set of gamification techniques adapted to the CKE process. The theoretical part of the dissertation is supported by the description of a prototypical toolkit and by the evaluation.
