Mixer magazyn studentów nr 18, listopad 2006

m iX e r

m ag azyn s tu d e n tó w K ra k o w s k ie j S zko ły W y ż s z e j im . A n d rze ja Frycza M o d rz e w s k ie g o

w numerze:

r e d a k t o r n a c z e ln y z a s t ę p c a r e d a k t o r a n a c z e ln e g o r e d a k c ja z d ię c ia p r o je k t g r a f i c z n y / p r z y g o t o w a n i e d o d r u k u a d r e s a o k o r e s p o n d e n c ji d r u k n a k ła d o p e k o r e d a k t o r s k a Bartłomiej Misiniec Grzegorz M akuch Arkadiusz Drygaś| Crzegorz Lewandowski loanna Mysińska Agnieszka Prostak Anna Pycińska Roksana Rumińska Karolina Świerad Katarzyna Skorupa Szymon Wróbell Kinga Zielińska; M ichał Pawłowski loanna Sroka mixer@kte.p Drukarnia Leyko tel. 0 1 2 6 5 6 4 4 87 2 0 0 0 egzemplarzy M aciej Malinowski (W ydział Politologii i Komunikacji Społecznej)

Aperitif

PoWaGa:

Politycznie Ważne Gadanie

■ P ta k o s z a to n n a d k lo a k ą ■ To nie kino, to życie

StuDnla:

Studencki Drogowskaz Intelektualny

■ T a ś m ia r s tw o ■ Jeśli im p r e z o , to p o d s z y ld e m S a m o r z ą d u

Kraków od spodu:

■ G a le r ia „ K r a k o w s k a " , czyli... sukces n a t y c h m ia s t o w y ■ I love N o w a H u ta ■ N o w y k r a k o w .p l

Temat z okładki

■ N a łó g - g r a k o m p u t e r o w a

KUMuius:

Kulturalny Uzupełniacz Młodzieży

■ Granie na plaży od zachodu do wschodu słońca to rzecz niepowtarzalna... - m ó w i Dj A d a m u s

■ N o w y ... R o b e rt L u d lu m

■ Piętek 13

FeLieTon:

Fobia Ludzi Trudnych

■ Ł a tw ie j z m ie n ić re lig ię niż k aw ę

CB: Czarno-Białe

■ C z y d z ie n n ik a r s tw o m a przyszłos'ć?

Redakcja zastrzega sobie p raw o do re da g o w a n ia te kstó w o raz zm ian y ty tu łó w . Redakcja nie zw raca te kstó w niezam ów ionych.

Zdjęcie na okładce M ic h a ł Pcwłowski; o bróbka cyfrowo: Jo anna Sroka

Aperitif

Z ogromną satysfakcją oddajemy w wasze ręce kolejnego „Mixera". Jako tem at numeru przedstawiamy artykuł Piotra Dzika „Nałóg - gra kompute­ rowa" (str. 12-15). Poruszony tam problem dotykać może również studentów „Frycza". Wywołujący zrazu politowanie tem at uzależnienia od gier kompute­ rowych okazał się na tyle poważny, że poświęca mu się kolejne naukowe ana­ lizy.

Chodzi bowiem nie tyle o skutki, co o przyczynę sięgania po, nazwijmy to umownie, „używkę" w postaci gry. A najczęściej jest to właśnie - zupełnie jak w przypadku narkotyków czy alkoholu - rozpaczliwa chęć oderwania się od szarej, smutnej rzeczywistości. Tracąc czas na błądzeniu po alternatywnej rze­ czywistości - pisze autor artykułu - nie zauważamy przemijającego, naszego prawdziwego życia.

Na str. 16-19 znajdziecie zaś wywiad z Dj Adamusem, znanym z programu Kuba Wojewódzki. Nasz redakcyjny kolega Szymon Wróbel przeprowadził tę rozmowę przy okazji występu Adamusa w jednym z krakowskich klubów. W KUMulusie tradycyjnie czeka na was kilka recenzji, a FeLieTon poświęcony jest „preludium nowego dnia", czyli rytuałowi picia kawy. Ileż to razy po wyłą­

czeniu budzika przecieramy rano oczy, ziewając szeroko, i próbujemy usiąść. Zaczyna się kolejny dzień... Jak zwykle za wcześnie. Spoglądamy tęsknie na ciepłe łóżko ze świadomością, iż zaraz trzeba będzie wstać. Ten przykry obo­ wiązek rozjaśnić może jedynie myśl o przyjemności, która na nas czeka... Kawa... I już w arto wstawać! Prawda? Roksana Rumińska przedstawia włas­ ne spojrzenie na ceremoniał picia kawy w artykule o dużo mówiącym tytule: „Łatwiej zmienić religię niż kawę" (str. 22).

Życzę więc udanej lektury i dziękuję za nadesłane przez was teksty. Ich liczba okazała się na tyle duża, że nie zdołaliśmy pomieścić wszystkich w tym nume­ rze, ale z pewnością ukażą się one w grudniowym „Mixerze". Ponieważ od przybytku głowa nie boli, w dalszym ciągu gorąco zachęcam do zadebiutowa­ nia na naszych łamach i przesyłania literackich próbek na mixer@ kte.pl

Bartłomiej Misiniec

redaktor naczelny

i PoWaGa

M a tu rz y ś c i nie d o s ta n ą pły ty zespołu „ N o r m a l s i " z f r a g m e n t e m

Piekła

H ie r o n im a Boscha

Ptako

B

osch nie będzie już kojarzony w yłącznie z m arką sprzętu AGD. Decyzją (przed kil­ kom a m iesiącam i) kilku k u ra to ró w ośw ia­ ty najbardziej wyrazisty surrealista renesansu został okrzyknięty... pornografem . Z ich p u n k tu w idze­ nia należy chronić dziewiczą niew inność m atu rz y ­ stów przed dem oralizującym w pływ em twórczości H ieronim a Boscha (1454-1516). Z m ian a na stan o w i­ sku m inistra edukacji narodow ej na nic się w tej kw e­ stii zdała: lokalni urzędnicy państw ow i są nieugięci.

O co chodzi? O tóż o to, że m e n e d ż e r rockowej grupy „N orm alsi” Arkadiusz Pachulski postanow ił sprawić prezent najlepszym m atu rz y sto m w kraju. Mieli oni otrzym ać płytę zespołu z okładką, na k tó ­

H ie ro rrm Bosch, Sqd O state czny (prawe skrzydło tryptyku)

rej widnieje frag m en t Piekła H ieronim a Boscha. U tw ory nawiązują do kolejnych przykazań Dekalogu. A bstrahując od m arketingow ego p o d tek stu w y p o ­ wiedzi Pachulskiego, że dzięki m uzycznej in te rp re ­ tacji m łodzież zastanow i się n ad fundam entalnym i zasadam i chrześcijaństwa, reprodukcja dzieła ideal­ nie w spółgra z tem atyką utw o ró w „N orm alsów ”.

P rezentu jednak nie będzie. M im o że M inisterstw o Edukacji i Nauki wcześniej p oparło ów projekt, k u ra ­ torzy nie zgodzili się ostatecznie na dystrybucję płyt w szkołach. Jeszcze w listopadzie ubiegłego roku pom ysł spotkał się z szeroką aprobatą, ale pod koniec m arca stwierdzono, że okładka jest obsce­ niczna i m oże obrażać uczucia religijne uczniów.

i PoWaGa

Niew ykluczone, że zm ianę stanow iska w rz ecz o ­ nej sprawie należy łączyć z odw ołaniem przez nowy rząd „starych” kuratorów i m ianow aniem „nowych”.

N a lekcjach historii lub języka polskiego m ożna nieraz usłyszeć o tym, jak to w ciągu lat zm ieniało się poczucie m oralności. P onoć akty m alow ane przez M ichała A nioła były zam alowywane, a najlepsze fre­ ski pow stały na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej, poza zasięgiem stróżów m oralności. Niezwykle estetycz­ nie musiały wyglądać w tym okresie renesansow e posągi przyodziane w ta n d e tn e przepaski na bio­ d rach i biustach... Czyżbyśmy wracali do czasów, kiedy to w ładze publiczne mają na now o in te rp re to ­ wać blisko pięćsetletnie dzieła sztuki?

Na okładce płyty w y k o rzystano fra g m e n t t r y p ­ tyku Ogród rozkoszy ziem skich. N a lew ym sk rzyd­ le Raj ziem ski, na śro d k u Ogród rozkoszy. Z p r a ­ wej stro n y dzieło zam yka to, co otw iera usta k u ra ­ torom : po p ro stu Piekło. O b ra z to wizja k o sz m a ­ rów i obaw d rę czących m alarza. W ce n traln y m p u nkcie zasiada p o tw ó r o ptasiej głowie, połykają­ cy dusze grzeszników. W ydala ich do klozetu znaj­ dującego się p o d jego tro n em . W o k ó ł kloaki sk u ­ p iono sceny sym bolizujące ludzkie grzechy i sła­ bości. P ró żn a kobieta przegląda się w lustrze, które w rzeczyw istości jest tyłkiem diabła. M ęż czyzna p o akcie wielkiego o bżarstw a w y m iotuje do s z a m ­ ba, gdzie spoczyw ają dusze w ydalone przez

ptako-szatana. W tle zjawy zakłócają leniow ie bezczynne gnicie w łóżku.

Poza p ro sty m i skojarzeniam i B osch o p eru je bogatą symboliką. M ężczyzna rozszarpyw any przez psy trzy m a w odgryzanej dłoni kielich. Pokutuje za grzech gniew u lub świętokradztw a. N achalna m aciora przekonuje tow arzysza uciech, by podpisał d o k u m e n t leżący na jej kolanach. P raw dopodobnie jest to akt ślubu. W ieprz m a na sum ieniu seks p rz e d ­ małżeński i naruszenie celibatu. Świadczy o tym zakonny czepek zwisający nad jego ryjem.

W Piekle pojawia się też w ątek m uzycz­ ny. W ędrujący grajkowie byli wówczas oskarżani 0 szerzenie rozpusty. Nie dość, że ściągali ludzi do tawern, to jeszcze zabawiali ich sprośnymi tekstami. Synonimem rozpusty była muzyka ciała, a w niektó­ rych niderlandzkich dialektach (Bosch sporą część życia spędził w okolicach dzisiejszej Belgii) gra na lutni 1 gra miłosna oznaczały to samo. Wówczas symbolem męskich narządów płciowych nie był żaden flet czy fujara, ale kobza. W nabrzmiały worek z kilkoma ust- nikami ochoczo dmie na obrazie wiele postaci. Jedna z nich, opętana zgubnym pożądaniem, została uwię­ ziona w bębnie. Naga kobieta pręży się między struna­ mi harfy w pozycji, w której ukrzyżowano Jezusa.

Cały tryptyk robi o g ro m n e wrażenie. Po ro z ło ­ żeniu skrzydeł miałby długość około 7 m. Dzieło poraża wielością elem entów i barw. Postaci na każ­ dej z tablic jest tak wiele, że nie m o żn a ich zliczyć. Wyglądają tak, jakby ledwo mieściły się na obrazie i m iały zaraz rozbiec się po po d ło d ze jak człe­ k o kształtne mrówki. M u szę rozczarow ać m iło ś­ ników pornografii: p rz e d e w szystkim p o stacie - z p u n k tu widzenia dzisiejszej estetyki - są zw y­ czajnie nieatrakcyjne. W dodatku z p o w o d u sporej liczby szczegółów i mikroskopijnych rozm iarów n ie­ których elem entów po p ro stu zbyt wiele nie widać. W dodatku dzieło wym aga napraw dę specyficznych upodobań...

Jest jednak aspekt rozbudzający nadzieję w tej zgoła beznadziejnej i kom prom itującej kuratorów sytuacji. A lb u m ó w z tw órczością Boscha w ydano w Polsce stosunkow o niewiele. M a m nadzieję, że po takiej „reklamie” wszystko się zmieni, a n ie d o ­ inform ow ani wydawcy licznych m agazynów p e w ­ nie zainwestują w tw órczość tego zboczonego od

Piekła artysty, który zawstydza, obrzydza i p ro p a g u ­

je obsceniczne obrazki.

Iga Bałoś H ie ro n im Bosch, Sqd O stateczny

(częśc centralna)

i PoWaGa

O n

•

le

l i n o

TO ŻYCI

Polskie f i l m y p o k a z u ją

prZeiT10C

W

ro d z in ie

I

p r o b l e m

Kadr z film u Jana K id a w y -B ło ń s k ie g o 5 to z a /y no 6/i/esa

a lk o h o liz m u w s p o s ó b t a k

b e z p o ś re d n i, że aż szokują.

Ż

yjąc w ciągłym pośpiechu, zapom inam y często o tym, co ,w życiu najważniejsze: dzieci, rodzina. Błędy w ych ow a w ­ cze lub bierna postawa wobec innych może doprowadzić do tragedii, choćby tej sprzed miesiąca w Gdańsku. W ostat­ nich latach polscy reżyserzy, poprzez filmy, starają się zwró­ cić naszą uwagę na ważne społeczne problemy.

Po 1989 roku sporo się w Polsce zmieniło. Ten czas, zwany okresem transform acji, przyniósł wiele zmian, na które ludzie tak bardzo czekali. Choćby to, że dziś na łam ach „M ix e ra" m ogę bez obaw wyrażać swe poglądy i przekonania. Zmiany przyniosły sporo dobrego, ale przyczyniły się również do wielu negatywnych zjawisk w naszym społeczeństwie.

Dziś, patrząc z perspektywy 16 lat od tam tych w yda­ rzeń, widać, że najstraszniejszy jest wyścig. Można go nazy­ wać „ wyścigiem szczurów", lub inaczej, ale zawsze będzie to wyścig o lepsze stanowisko, wyższą pensję... Czasami się udaje, a czasami nie. Ale bardzo często wyścig ów niesie ze sobą patologie.

Zapom ina się o dzieciach, które pozostawione samym sobie, sięgają po używki albo dla rozrywki stosują przemoc wobec kolegów, koleżanek. Zapom ina się o bliskich, na któ­ rych wyładowuje się nagrom adzone emocje, bo np. coś nam w pracy nie wyszło.

Pogadanki i film iki w szkole na te m a ty przemocy, alko­ holu oraz innych używek nie działają ju ż na młodych ludzi. Traktują je oni raczej jako luźną lekcję niż przestrogę przed czymś, co może zrujnow ać ich przyszłe życie. A problem y są i w idać je gołym okiem na ulicy, w ja d ło d a jn ia c h czy tra m w a ­ jach. Tutaj nie trzeba przytaczać czarnych statystyk, wystar­ czy się rozejrzeć.

Z tego właśnie powodu w ostatnich latach polscy reży­ serzy sięgnęli po te m a t patologii. Tak oto w 2004 r. powsta­ ły Pręgi M ag da len y Piekorz, a w tym roku na ekrany wszedł kolejny z cyklu film ó w M arka Koterskiego Wszyscy je s te ­

śm y Chrystusam i. Owe dwa bardzo mocne film y powstały

z potrzeby chwili. Bo właśnie teraz jest na nie pora, dziś, kiedy wszystko zmierza ku szeroko pojętej liberalizacji, a wychowanie bezstresowe staje się podstawowym sposo­ bem postępowania z dzieckiem. Filmy te pokazują przemoc

w rodzinie i problem alkoholizmu w sposób ta k bezpośred­ ni, że aż szokują. Ale kino, jeśli chce się stać nauczycielem i wychowywać ludzi, musi pokazywać to w taki, a nie inny sposób, inaczej nie dotrze to do ludzi, głównie młodych ludzi, i będzie to kolejna »luźna lekcja".

Z astanaw iam się, ja k i film dorzuciłbym do tych dwóch, żeby stworzyć w kinie „m araton-przestrogę", i przychodzi mi do głowy film Jana Kidawy-Błońskiego z zeszłego roku

Skazany na bluesa. Film o życiu legendarnego Ryszarda

Riedla z „Dżem u", w którym ukazana została patologia z perspektywy kogoś sławnego. Choć tak naprawdę takie­ go samego człowieka ja k my, który nie może sobie poradzić z sobą samym.

Ten film m om e ntam i ukazał człowieka, którego nałóg zezwierzęca. W te d y w kinie nie mogłem ju ż na to patrzyć i ja k dziecko zamykałem oczy. M ając jeszcze w głowie myśli i emocje, po wyjściu z tych trzech seansów myślę, że stworze­ nie takiego m aratonu byłoby ciekawe. Bo wiem, że tego typu film y są trudne i nie wszyscy po tra fią zrozum ieć ich ukry­ te, ale jakże ważne i poważne przesłanie. Patrząc je dn ak na to, ilu ludzi było na tych film ach w kinie, widzę, że nie jest z nam i aż tak źle. Chcemy się uczyć, patrząc na czyjeś błędy, na zm arnow ane życie bohaterów, bo taka nauka nic nas nie kosztuje.

Teraz, kiedy do głosu zaczyna dochodzić ju ż nowe poko­ lenie, niepam iętające lat 60., 70., 80., może czas najwyż­ szy zwolnić tem po. Spróbować coś zmienić, nie m ów ić „m nie to nie dotyczy", tylko spojrzeć na sąsiadów, znajomych, a może najbliższych, zobaczyć, czy nie potrzebują pomocy. W ypow iedzieć wojnę patologiom .

Reżyserzy walczą, pokazując owe proble m y w filmach, poprzez kulturę i sztukę zwracając na to uwagę. M y nato­ m iast musimy się starać zmienić swoje myślenie o tych spra­ wach i zacząć działać. Bo odpowiedź na pytanie: „Czy d a l­ sze pogłębianie się w tym egoistycznym bagnie znieczulenia i celowym om ijaniu proble m u prowadzi do czegoś dobrego?", wydaje się oczywista.

Szymon „SZYM O n" W róbel

a ś m i a r s t w o

; StuDnla

Do czego

służy telefon

komórkowy

w czasie

wykładów?

W o s ta tn im c z a s ie o b s e rw u je m y b a rd z o c ie k a w e z ja w is k o , ja k im je s t ta ś m ia rs tw o . K ażdy, k to d y s p o n u je k a m e rq , n ie w a ż n e , czy w w ie lo fu n k c y jn y m te le fo n ie k o m ó rk o w y m , czy m in ia tu ro w ą , u k ry tą w s p in c e do k ra w a ta , ch ce z ro b ić z n iej u ży te k . G dy ju ż s ię z a p o z n a z in s tru k c ją o b s łu g i u rz ą d z e n ia , ro zp o c zy n a re je s tro w a n ie w s zy s tk ie g o , co w a r te je s t z a re je s tro w a n ia . P io n ie ra m i o w e g o z ja w is k a są o c zyw iście a g e n c i ra d z ie c k ie g o k o n trw y w ia d u . W p ó źn ie js zy m c z a s ie m e to d a t a ro z p o w s z e c h n iła się w ś ró d p ro fe s jo n a ln y c h d z ie n n ik a rz y . O n i je d n a k m a ją dość o k ro jo n y o b s z a r d z ia ła n ia . Z a p is u ją n a ta ś m a c h ty lk o ta k ie z d a rz e n ia , k tó ry c h w ż a d e n in n y sp osó b u ja w n ić n ie m o ż n a . N a s tę p n ie b ie g n ą z ta k im n a g ra n ie m d o re d a k c ji, po czym u ja w n ia ją c a łą z a p is a n ą p ra w d ę . Po o b e jrz e n iu św ieżych niczym b u łe c zk i z p ie c a m a te ria łó w ,

s p o łe c z e ń s tw o w p a d a z w y k le w s ta n n eu ro tyczn y, bo z a z w y c z a j u k ry ty m i k a m e ra m i n ie n a g ry w a się rz e c z y m iłych i p rzy je m n y c h . N a s tę p n ie lu d z ie w y ra ż ą z a d o w o le n ie z u czciw ości d z ie n n ik a rs k ie j i je ż e li m e d ia p o z w o lą , p o s ta ra ją się z a p o m n ie ć o s p ra w ie . I n ic w ty m z łe g o . W s p o łe c z e ń s tw ie w y s tę p u ją ró w n ie ż ta ś m ia rs c y a m a to rz y . Ci, w z a le ż n o ś c i o d w ie k u , m a ją in n y o b s z a r z a in te re s o w a ń : ■ 1 3 -1 6 LAT TO TZW . G IM N A Z J A L IŚ C I - z a b a w y w g ro n ie k la s o w y m , od cza s u do cza s u d o z a b a w p rz y łą c z a się b e lfe r p ro w a d z ą c y z a ję c ia . Film iki m o ż n a zo b a c z y ć w In te rn e c ie . Z a b a w y b a rd z ie j d o c e n ia n e p u b lik o w a n e są w e w szy s tk ic h m e d ia c h . M ło d e ta le n ty . N a jle p s z e p ra c e zn a m y .

■ 1 6 -1 9 LAT TO TZW . LICEALIŚCI - m a s o w e im p re zy , n a k tó ry c h p o ja w ia ją s ię h e k to litry k ry s ta lic z n ie czystej w ody, o c zyw iście n ie g a z o w a n e j. M u z y k a , ra z g o rs z a , ra z le p s za - w za le ż n o ś c i od te g o , co k to lu b i. N ie d o c e n ia n e . - 1 9 LAT (BRAK G R A N IC Y G Ó R N E J) TZW . S TU D E N C I, EM ERYCI, R E N C IŚ C I - je d n i n a g r y w a ją p ro fe s o ró w , a d o k ła d n ie j w y k ła d y p rz e z nich p ro w a d z o n e (o czyw iście d la c e ló w e d u k a c y jn y ch ). A g d yb y ja k iś w y k ła d z o s ta ł d o cen ion y, ta k o w y s tu d e n t m o że liczyć n a s w o je p ięć m in u t s ła w y .

W e w szystkich p rz y p a d k a c h ta ś m ia rs tw o p rzyn osi s k u tk i p o zy ty w n e lu b c a łk o w ic ie o b o ję tn e . A u to rz y u zn an y c h film ó w m a ją s w o je p ię ć m in u t s ła w y i w szystko je s t w p o rz ą d k u . T rz e b a je d y n ie p a m ię ta ć o ty m , a b y p rz y p a d k ie m s ła w ą n ie z o s ta ł o w ia n y n ie o d p o w ie d n i film , w p rze c iw n y m w y p a d k u m o żn a z a m ie n ić „c h w ile s ła w y " n a trz y d z ie ś c i s e k u n d w te le w iz ji, a ty m s a m y m na o ś ro d e k re s o c ja liz a c y jn y b ą d ź p o g a rd ę s p o łe c z n ą .

deEr

i StuDnla

jakiegoś czasu w naszej uczelni pojawiają się ogłoszenia zwiastujące im prezy pod szyldem Krakowskiej Szkoły Wyższej. Są rów nież inform acje 0 w ydarzeniach kulturalnych rzekom o organizow a­ nych przy w spółpracy S am orządu Studenckiego KSW z innymi uczelniam i (zarów no tymi państw ow ym i, jak 1 niepaństw ow ym i). D o tego wszystkiego d o ch o d z ą ulotki, które „ktoś” rozdaje stu d e n to m KSW.

Niestety, żaden z w ym ienionych przykładów nie jest p o tw ierd z en iem rzeczywistej działalności S am orządu S tudentów naszej szkoły, jeśli chodzi o organizow anie imprez. Nie wiadom o, kto podszyw a się p o d jego dzia­ łalność, ale chcielibyśmy pow iadom ić was, że jest to działalność całkowicie nielegalna i nie m a nic w spól­ nego z naszym Sam orządem .

S am orząd S tudentów K SW jako jedyny u p o w a ż­ niony został do organizow ania życia studenckiego pod postacią m asow ych im prez zamkniętych. Należą do nich przede wszystkim im prezy okolicznościo­ we, takie jak chociażby „O trzęsiny”, andrzejki, m iko­ łajki czy zabawy organizow ane podczas juwenaliów. To o tyle w ażna uwaga, że są one legalne, a pieniądze

Jeśli impreza,

to_pod szyldem ^

Samorządu

Coraz więcej akwizytorów pojawia

się w gmachu przy ul. Herlinga-

-Grudzińskiego

z nich przeznacza się na zapew nienie w am bezpie­ czeństw a oraz na opłacenie lokalu. D o chody z im prez K SW służą także zakupow i sprzętu (np. sof i sto ­ łów w Klubie Studenckim ) oraz celom ch a rytatyw ­ nym (np. finansowe w sparcie D o m u Małego Dziecka w Krakowie).

Jak ro z p o z n a ć , kiedy rz ecz y w iście na zabaw ę za prasza was S am o rzą d S tudencki KSW, a kiedy p ró b u je to robić ktoś inny? O d p o w ie d ź jest prosta: wszystkie im p rez y o rg a n iz o w an e p rz ez S am o rzą d m ają o d p o w ie d n io p o d p isa n e plakaty, które jasno m ów ią, kto je st o d p o w ie d z ia ln y za p r z y g o to w a ­ nie np. dyskoteki. P o n ad to bilety zawsze o d b iera się w pokoju S a m o rz ą d u S tudenckiego 043 b udynek A. W p rz y p a d k u im p rez o rg a n izow anych gdzie indziej po d ajem y n u m e r telefonu, na k tó ry należy e w e n tu ­ alnie dzw onić, by się dow iedzieć czegoś więcej na te m a t im prezy (np. nie m o ż n a kupić biletu na te r e ­ nie szkoły).

Inform ujem y was o ty m przede wszystkim dlate­ go, że chodzi n a m o w asze bezpieczeństw o oraz o to, byście byli świadom i tego, co się dzieje w naszej uczel­ ni. Chcielibyśm y rów nież zapew nić, że S am orząd nie jest prz eciw n ik iem inicjatyw studenckich, co dotyczy także organizow ania im prez wydziałowych. Jednak żeby były one legalne, m uszą być konsultow ane z S am o rzą d em Studenckim KSW'.

Cabriela Kózka

Fot. M o nika Zaw adzko

W

c e n tru m Krakowa otw arto im ponującą gale­rię handlow ą o pow ierzchni 123 tys. m kw. Najnow sze trendy i style, które p rezentow ane są w 270 m arkow ych sklepach, specjalnie przeszkolona obsługa, a także w ygodny dojazd mają przyciągnąć klientów do now o powstałej Galerii „Krakowskiej” Powstające w pobliżu D w orca Głów nego c e n tru m handlow o-kom ercyjne było ostatnio najgłośniejszą inwestycją w Krakowie. N a jego otwarcie ściągnę­ ły tłu m y O d tego czasu Galeria „Krakowska” z d ą­ żyła u g runtow ać sobie miejsce na mapie rozrywek Krakowa.

Im ponuje rozm achem , z jakim ją zbudow ano. N ow oczesne, świetnie oświetlone w n ę trz a klim a­ tyzow anych pasaży przenoszą nas do m iasta mody, gdzie znaleźć m o żn a największe polskie i św iato­ we marki. N iektóre z tych ostatnich w naszym kraju pojawiły się dopiero po raz pierwszy.

W stu sklepach z odzieżą na pew n o uda się wybrać coś dla siebie. P rezentow ana jest zarów no odzież klasyczna, w eekendow a, jak i m łodzieżowa. Nie zabrakło również galanterii skórzanej i szerokie­ go w yboru obuwia, kosm etyków czy biżuterii.

N a aktywnych czeka 11 sklepów z artykuła­ mi sportow ym i. Prawdziwi sm akosze docenią zaś su p e r m a rk e ty ze sta ra n n ie w y sele k cjo n o w an y ­ m i artykułam i delikatesow ym i oraz 25 kawiarni

i Kraków od spodu

Galeria

„Krakowska"

CZY LI...

S U K C E S

N A T Y C H M IA S T O W Y !

i restauracji, gdzie po sm ak o w a ć m o ż n a kuchni z różnych stro n świata. W Galerii „Krakowskiej” znajdziem y też nowości wydawnicze, za rów no jeśli chodzi o książki i prasę, jak też m ultim edia.

Sklepy z tak rozm aitych branż (od butików, przez kawiarnie i restauracje, aż po superm arkety i skle­ py z elektroniką) umożliwiają kom pleksowe za k u ­ py bez konieczności biegania po całym mieście. O p ró c z kum ulacji branż m ag n e se m przyciągającym klientów jest też bardzo do b ry dojazd, gdyż Galeria „Krakowska" znajduje się zasadniczo w c e n tru m węzła kom unikacji miejskiej (dojeżdżają tu za ró w ­ no autobusy, jak i tramwaje), a dodatkow o ulokow a­ na jest tuż obok dw orców PKS i PKP.

Należy w spom nieć też o 1400 m iejscach p ar­ kingowych przy Galerii (z pierw szą godziną p a r­ kow ania gratis!), co w tak zatłoczonym mieście jak Kraków jest nie lada gratką. W reszcie na koniec dyrekcja Galerii zapewnia, iż dołożono wszelkich starań, aby zakupy przebiegały w miłej atm osferze i - uwaga - BEZ POŚPIECHU! W tym celu p rz e p ro ­ w adzono specjalne szkolenia obsługi.

Aby przekonać się, jak jest faktycznie, najle­ piej odw iedzić Galerię „Krakowską” już dziś! W dni pow szednie o tw arta jest od godz. 9.00 do 22.00, a w niedziele od 10.00 do 21.00.

Bartłomiej Misiniec Fot. M icha) Pawłowski

i Kraków od spodu

NOW A HUTA

Przez wiele lat

„pierwszym

socjalistycznym

miastem" pod

Kra kowem

nikt się nie

interesował,

było swego

rodzaju piętnem,

wyrokiem

Plac C en tra lny

/ ^ \ J pew n eg o czasu coraz bardziej atrakcyj­ n y \ J . n y m i pod ejm o w a n y m przez wielu te m a ­ tem stała się N ow a H uta, „pierwsze socjalistycz­ ne m iasto Polski”. Powoli w drażane są w życie p r o ­ jekty mające na celu p rom ow anie tego tak odle­ głego kulturalnie miejsca w podw aw elskim g ro ­ dzie. Odległego... bo dla sporej części osób, nie­ stety, Kraków istnieje wyłącznie gdzieś pom iędzy B arbakanem a Wawelem.

A jednak N ow a H uta, dla rodow itych k ra k u ­ sów wciąż szara i zam knięta, staje się powoli jedną

z atrakcji turystycznych naszego miasta. Dzieje się tak za spraw ą Towarzystwa M iłośników i Rozwoju Nowej Huty, które z coraz w iększym zapałem p o d ej­ m uje się walki ze stereotypow ym postrzeganiem tego właśnie „zakątka” Krakowa. Wszystkie ich p o m y ­ sły m ożna śledzić na łam ach czasopism a „N O W A H U TA ” które ukazuje się w praw dzie nieregularnie i d o stępne jest wszędzie z wyjątkiem kiosków, ale w którym zostaje podjętych sporo ważkich tematów.

C zło n k o m T P N H ch odzi o to, by uzupełnić wreszcie „lukę kulturalno-społeczną”. Przez wiele lat N ow ą H utą nikt się nie interesował, była ona swego rodzaju piętnem , wyrokiem. Już rozpoczęła się akcja p o d hasłem „Nowa H uta N o n Stop”, która m a za zadanie prom ocję najważniejszych miejsc dzielni­ cy. Istnieją naw et plany, aby dzielnica stała się je d ­ nym z głównych pro g ram ó w szlaków turystycznych po Krakowie dla gości przybywających do naszego miasta.

Teatr Ludowy

i Kraków od spodu

A do z a p ro p o n o w a n ia jest n a p raw d ę wiele, np. Szlak K om binatu czy choćby Szlak Twierdzy „Kraków” czyli austriackie forty pow stałe w latach 80. i 90. XIX w. jako część fortyfikacji tw o rz o ­ nego w tedy ze w nętrznego pierścienia obronnego Twierdzy „Kraków”, które w listopadzie i g ru d n iu 1914 r. brały udział w w alkach podczas tzw. bitwy o Kraków, stoczonej na p ółnoc i w sch ó d od miasta.

Dla niektórych N ow a H uta, a właściwie jej archi­ tektura, m oże się okazać św ietnym studium socre­ alizmu, który w naszym kraju do m in o w ał w latach 1949-1956 i który w targ n ął w zasadzie we wszystkie dziedziny sztuki. Kino „Sfinks” Teatr Ludowy, kopiec W andy to tylko kilka miejsc w artych poznania. Jedną z bardziej poruszających stała się inicjatywa A dam a Gryczyńskiego „Nowa H u ta - czas z a tr z y ­

m a n y - p r z e d i p o lokacji 1949 r. - d o k u m e n ta c ja ”,

m ająca na celu g ro m ad z en ie fotografii ukazujących ludzi, ich życie codzienne, architekturę, przem ysł i w y darzenia w Nowej H ucie oraz na terenach, k tó re w ch ło n ęła p o 1949 r.

Dla w szystkich c h c ą c y c h w ziąć b e z p o ś re d n i u d zia ł w prom ocji, przy g o to w an o serię gadżetów : koszulek, bluz i czapeczek z napisam i „I love N H ” czy po p ro s tu „N ow a H u ta ”. Pom ysłów jest bez liku. G ratulacje dla pom ysłodaw ców . W a rto im życzyć w y trw ałości w realizacji całego przedsięw zięcia. W k o ń c u o d tego zależy w ize ru n ek całego naszego „now ego” Krakowa.

Kinga Zielińska Zdjęcia N ow ej H uty: w ww .nh.pl O siedla: W a n d y i W illo w e

n o w y k r a k o w

.

p l

---W n o c y z 2 9 n a 3 0 p a ź d z ie r n ik a , z in ic ja t y w y s t u d e n t ó w i a b s o lw e n t ó w U n iw e r s y t e t u J a g ie llo ń s k ie g o o r a z K r a k o w s k ie j S z k o ły W y ż s z e j, p o d p a t r o n a t e m S t o w a r z y s z e n ia G m in i P o w ia t ó w M a ło p o ls k i, z o s t a ł u r u c h o m io n y n o w y k r a k o w s k i p o r t a l in t e r n e t o w y w w w .n o w y k r a k o w .p l

Jako pierwsze tego typu forum wymiany opinii, zarów­ no o starym, jak i nowym Krakowie, portal opisuje wszystko, co ważne, unowocześnione, innowacyjne i nie­ powtarzalne.

Nowykrakow.pl jest interaktywną platform ą wymia­ ny opinii młodych, energicznych, gotowych na zmiany, zdolnych i otwartych, pełnych pomysłów ludzi nieboją- cych się patrzyć w przyszłość, czekających na rozbudo­ wę i rozwój miasta.

Głównym celem portalu jest zintegrowanie wszystkich zainteresowanych dynamicznym unowocześnieniem Krakowa, dostrzeganiem w nim nowych niepowtarzal­ nych technologii, ciekawych i oryginalnych osobowości, szaleńczego nocnego życia i centrum biznesu. W ten sposób inicjatorzy chcą pokazać, że Kraków jest mia­ stem przyszłości; wysokiego poziomu rozrywki, inwesty­ cji, dynamicznego postępu technologicznego, ale także najbardziej odpowiednim miejscem na fizyczny i inte­ lektualny wypoczynek. Portal ma pokazać, że Kraków to nie tylko historyczne miasto, ale także dysponujące ogromnym potencjałem dla nowych przedsięwzięć.

Karolina Świerad

Temat z okładki

Gry przestały być infantylną zabawą. Obecnie poruszają poważne

problemy życia codziennego. Do tego stały się tak bardzo złożone, że

możemy mówić o tworzeniu prawdziwej alternatywnej rzeczywistości

Oprócz nałogów palenia tytoniu, picia

nadmiernych ilości alkoholu czy bra­

nia narkotyków istnieją inne, mniej

popularne uzależnienia. N ierzad ko sq

one je d n a k równie poważne w skut­

kach. U tra ta poczucia rzeczywistości,

ro zp a d a ją c e się związki małżeńskie,

poważne naruszenie systemu wartości,

a naw et śmierć - ta k dla niektórych

kończy się przygoda z grą kompute­

rową. Co takiego potrafi przyciągnąć

gracza do monitora aż do tego stop­

nia, że przestaje mu zależeć na czym­

kolwiek innym niezwiązanym z grą?

Temat z okładki

I

dea gier k o m p u te ro w y c h zrodziła się w raz z p o w s ta n ie m p ie rw s z y c h k o m p u te ró w . Początkowo pisali je program iści amatorzy. Były to proste aplikacje z raczej sym boliczną grafiką i banalnym i zasadami. Mijały lata. K om putery poja­ wiły się w wielu m ieszkaniach i popyt na gry w zrósł gwałtownie. Powstawały coraz to nowe, lepsze p ro ­ dukcje.

O lbrzym i p o stęp w d ziedzinie k o m p u te ró w zaow ocow ał w spaniałym i m aszy n a m i o wielkiej m ocy obliczeniowej. G ry z prym ityw nego zbioru punkcików na ekranie m o n ito ra stały się interaktyw ­ nym i filmami, w których m am y możliwość u czestn i­ czenia. N a d now ym i tytułam i ciężko pracują latami całe sztaby wysoko wykwalifikowanych p ro g ra m i­ stów. Przestała to już być zabawa w pisanie zabaw ­ nego program iku. Rynek gier k o m puterow ych stał się wielką kom ercyjną m achiną, niewiele mniejszą od rynku fonograficznego i nierzadko p rz ynoszące­ go niewiele mniejsze zyski. Nic więc dziwnego, że pow stały wielkie firmy zajmujące się produkcją i dys­ trybucją. Każda, nastaw iona na jak największy zysk, dba o swoich klientów, tw orząc niesam owicie gry- w alne programy.

O b e cn e technologie stosow ane w sprzęcie nowej generacji pozwalają na tw orzenie wielkich in ter­ aktywnych światów, które żyją w łasnym życiem. Graficznie now e tytuły niewiele już się różnią od tego, co widzim y na co dzień. Za świetny p rzy­ kład m oże posłużyć tu druga część gry „Half Life”. Świat HL obserw ujem y z perspektyw y pierwszej osoby, czyli oczam i bohatera, którego losami k ieru ­ jemy. P oruszam y się n im po fikcyjnym m ieście p rzy­ szłości, w k tó ry m realizm w idoczny jest na każdym kroku.

Jakże wielkie było moje zaskoczenie, gdy zauw a­ żyłem, że w połyskującej stali lufy mojej b roni dostrzec m ogę zniekształcone odbicie otoczenia. Było to lustrzane odbicie miejsc tak bardzo w ier­ ne rzeczywistości, z którą stykam się na co dzień. Z niszczone kamienice, ulice, za ch m u rz o n e niebo, traw a i drzew a uginające się p o d n a p o re m w iatru - wszystko ta m było takie prawdziwe. H ory z o n t i niebo w raz z oślepiającym słońcem odbijały się w tafli jeziora, obraz pod w odą n atom iast optycz­ nie załam yw ał się. Prawa fizyki o d tw o rz o n o ta m tak doskonale, że gra niewiele ustępuje rzeczywistości.

N im spojrzałem na zegarek, m inęły dwie godziny, a ja zachw ycałem się tylko interaktyw nością świata gry. G dy zacząłem w nikać w fabułę, już zupełnie nie m iałem ochoty odryw ać się o d ekranu. Spotkałem w irtualne postacie, które zachowywały się i wyglą­

dały tak naturalnie. Za m im ikę postaci o d p o w ia­ dało 40 wirtualnych mięśni. Przy użyciu o d ro b i­ ny w yobraźni czułem się, jakbym obcow ał z p ra w ­ dziwymi ludźmi. Przez tych parę godzin czułem, że jestem kimś innym, że jestem sam ym G o rd o n e m Freem anem , pracow nikiem kom pleksu badaw cze­ go. Realizm rozgrywki sprawił, że pocz u łem się tak, jakbym napraw dę ta m był, jakby przyszłość n a p o t­ kanych w irtualnych b o h ate ró w zależała ode mnie. A byli oni tak bardzo ludzcy. Mieli swoje usposobie­ nie, uczucia. Czułem , że robię coś wielkiego.

W styd się przyznać, ale przygoda z „Half Life 2” wciągnęła m nie do tego stopnia, że zawaliłem sesję i nie obyło się bez egzam inów poprawkowych. Ja po p ro stu nie potrafiłem usiedzieć nad książką, gdy wiedziałem , że w parę m in u t mogę się przenieść do pełnego w yzw ań świata gry. Świata, w którym m ogę robić wszystko bez konsekwencji w rzeczywistości.

G raczem jestem o d dziecka i zawsze potrafi­ łem znaleźć czas na pracę i rozrywkę. Tym bardziej przeraża m nie fakt, iż właśnie mnie, dośw iadczo­ nego gracza, gra potrafiła zająć do tego stopnia, iż zawaliłem parę w ażnych spraw. Jak bardzo wobec tego m usi ona działać na osobę mniej dośw iadczoną w w irtualnych bojach? Jak m usi działać na m łodego osobnika bez zbytniego poczucia o d p ow iedzialno­ ści? N a przykład na dziecko, którego system w a rto ­ ści dopiero się kształtuje. W zeszłe wakacje niepeł­ noletni Japończyk u m a rł z wykończenia organizm u przy pierwszej części gry „Half Life”. G rał n o n stop po n a d pięć dni, żywiąc się pizzą i kawą. U snął na klawiaturze i już się nie obudził. Nie była to p ie rw ­ sza i ostatnia śm iertelna ofiara uzależnienia od gry kom puterow ej.

Pół roku te m u w p a d ł mi w ręce tytuł, który sp ra ­ wił, że sam na wiele godzin nie m o g łem odejść od kom putera. Był to „World of W a rcraft”, gra, która w dobę po prem ierze sprzedała się już w liczbie 240 tys. sztuk. D w a lata te m u liczba graczy p rz e ­ kroczyła 6,5 m iliona i wciąż rośnie. W raz z nią ro ś ­ nie liczba przypadków uzależnienia od gry. Powstały specjalne grupy w sparcia dla żon, których m ę ż o ­ wie wpadli w sidła nałogu. Sam przez długi czas obserw ow ałem sensacje, jakie w ywoływał „W oW” z dystansu. Bałem się tro c h ę instalować ten tytuł na sw oim dysku tw ardym , gdyż nie chciałem być je d ­ nym z uzależnionych i spędzać noce p rzed m o n ito ­ rem. W końcu jednak stwierdziłem , że skoro jestem św iadom y zagrożenia, to nie dam się porw ać. Że będę się um iał o d erw ać od kom putera, kiedy zechcę. Po długim procesie instalacji w końcu sam stałem się jed n y m z bo h ate ró w gry „WoW”.

i Temat z okładki

nego p łó tn a uszyć b a n d a ż e w s p o m a g a ją ­ ce gojenie się ra n po walce. N a u c z y łe m się gotow ać. U m ia łe m tak ż e z u z b ie r a ­ nych ziół p rz y g o to w a ć wywar, p o k tó r e ­ go w ypiciu zyskiw ałem sp ec ja ln e z d o l­ ności.

Któregoś w ieczoru jedna Polka za p ro ­ ponow ała mi wstąpienie do gildii, czyli swego rodzaju zam kniętej społeczności, partii. Jako „Szlachta” bo tak n azyw a­ ła się nasza gildia, mieliśmy swój regu­ lamin, obyczaje, logo, styl ubierania się, swoją stronę internetow ą, a naw et forum. W p ew n y ch kręgach byliśmy p o z n a ­

Pierwsze w rażenie było piorunujące. Z nalazłem się w olbrzym im lesie. O taczały m nie wiekowe d rz e ­ wa. Gdzieniegdzie prom yki słoneczne przem yka­ ły na połacie gęstej traw y m agicznie połyskującej od kropel rosy. Słyszałem szum liści, świergot ptaków, napotykałem dzikie zwierzęta. Jak się później dow ie­ działem, las był tylko m alutką częścią świata tak gigantycznego, że p o trzebow ałbym kilku dni, żeby go całego zwiedzić. Dosłownie. Co więcej, świat ten istnieje w Internecie i swoją postać m a w nim każdy posiadacz gry. Przekonałem się o ty m szybko, gdy p odbiegłem do siedzącej w zamyśleniu dziewczyny. Okazało się, że była to Turczynka, która właśnie stu ­ diowała m apę lasu.

Chwilę później dołączył do nas jej przyjaciel n arodow ości włoskiej. Pomogli m i zdobyć kilka skór z niedźw iedzi i zaprowadzili do miasta, w k tó ­ rym owe skóry sprzedałem , a za o trz y m a ­

ne pieniądze po d n io słem stan d ard swoje­ go wyposażenia. M iasto roiło się od graczy załatwiających tu wiele spraw. W sam ym rynku było tłu m n ie i głośno. G ru p y ro z­ m aw iały ze sobą, p rz ekazyw ano sobie inform acje „ze świata”, żartow ano, flirto­ wano, pro w ad zo n o zaciekłe dyskusje. Na targu rozkw itał handel.

To m iejsce żyło. P o c z u łe m się n ie ­ m alże jak na ry n k u w Krakowie. Szybko sa m d o łą c z y łe m do jednej z gru p . To było n ie sa m o w ite prz eży c ie w s p ó łp r a ­ c o w a ć z o s o b a m i innej n a r o d o w o ś c i i kultury. W p ra w d z iw y m życiu nigdy nie m ia łe m ku te m u okazji. Świat „W oW ” p ełn y je st g ra czy z całego świata, a m o ż ­ liwość interakcji z n im i n iem alż e n ie ­ o g ra n ic z o n a . Szybko n a u c z y łe m się ta m w ielu zdolności. P o trafiłem z o d n ale zio

-w ani i trakto-w ani z szacunkiem . M ieliśmy także swoich wrogów. Przyjaciele ze „Szlachty” nauczy­ li m nie wielu rzeczy, ra zem ruszaliśm y walczyć z w rogiem , eksplorow ać obfitujący w bogactwa, ale i pełny niebezpieczeństw świat. To było niesam ow i­ cie ekscytujące.

Pam iętam , że po przystąpieniu do tej sp o łecz n o ­ ści w p a d łe m już po uszy w nałóg. Był taki tydzień, kiedy zupełnie przestałem w ychodzić z d o m u i g ra­ łem wciąż z krótkim i tylko p rz erw a m i na sen i jed z e­ nie. Im pulsem do udanej próby w yrw ania się z tego tra n su stała się rozm ow a z n ap o tk a n y m w świe- cie „WoW” p o n a d 40-letnim mężczyzną, który o p o ­ wiedział mi, jak jest teraz szczęśliwy, gdyż p o k łó ­ cił się z żoną i ta zabrała dzieci i sam a pojechała z nim i na narty. C złowiek te n był tak z a m ro ­ czony m agią gry, że w zaistniałej sytuacji widział

i Temat z okładki

tylko te n plus, że teraz siedząc w sam o tn o ści w dom u, m a m n ó stw o czasu, aby w spokoju grać. To zdarzenie uśw iadom iło mi, iż sam z coraz to więk­ szą obojętnością p o d c h o d z ę do rzeczywistości. Jak wielka m usi być siła tej gry, skoro dorosły człowiek, który pracuje i założył rodzinę, potrafi to wszystko zignorow ać dla czasu spędzonego przed k o m p u te ­ rem?

Po przeanalizow aniu m oich dośw iadczeń jako gracza m ogę sform ułow ać odpow iedź na pytanie zadane przeze m nie we wstępie. G ry k o m p u te ro ­ we nie są już niew inną zabawą dla dzieci. Owszem , nadal pro d u k o w a n e tytuły adresuje się do n ajm ło d ­ szych użytkow ników kom puterów , jednak p o w sta ­ je całe m n ó stw o produkcji, których odbiorcam i pow inni być tylko dorośli. Ich przekaz nierzadko jest brutalny, pozbaw iony zasad m oralnych. Jednak

nie to akurat jest p ro b lem e m najważniejszym, gdyż z brutalnością spotykam y się obecnie w m ediach wszelkiego rodzaju. W edług m nie problem tkwi w uzależniających właściwościach gier k o m p u te ro ­ wych. Dlaczego taki p ro b lem w ogóle istnieje?

Jak pisałem wcześniej, gry przestały być infan­ tylną zabawą. O becnie poruszają pow ażne p roble­ m y życia codziennego. D o tego stały się tak bardzo złożone, że m ożem y m ów ić o tw orzeniu prawdziwej alternatywnej rzeczywistości. Stały się interaktyw ­ nymi filmami; filmami, o których przebiegu d ec y d u ­ jem y m y sami i to od nas zależy ciąg dalszy i z a k o ń ­ czenie. Gracze to już nie tylko dzieci, ale ludzie w każdym wieku. Dlaczego gramy? T łum aczym y to zwykłą chęcią zbadania nowości, która w ychodzi na rynek. Jednak myślę, że tym, co każe n a m siedzieć inam i p rzed k o m puterem , jest chęć ucieczki od szarej rzeczywistości dnia codziennego, od p roblem ów nas nękających.

Nie prz y p o m in a w a m to w yznań alkoho­ lika, czy nark o m a n a uciekających w nałóg, by zapom nieć? O ni także zaczynali ze św ia­ dom ością, że m ała ilość nie szkodzi, że będą umieli we właściw ym m o m en cie pow iedzieć sobie „stop” P otężnym m ag n e se m przycią­ gającym graczy do ko m p u tera jest też brak konsekwencji w działaniach. W grze m o ż e ­ m y kraść, niszczyć, wykorzystywać seksualnie, zabić, um rzeć, a p o te m zacząć o d nowa. Czy aby jednak na pew no, grając, nie ponosim y żadnych konsekwencji? B ezpow rotnie trac i­ m y przecież czas na błądzenie po alternatyw ­ nej rzeczywistości, podczas gdy w ciągu tych kilkunastu, kilkudziesięciu czy kilkuset godzin spęd z o n y ch p rz ed m o n ito r e m moglibyśm y sprawić, by nasze praw dziw e życie stało się piękniejsze.

P o d su m o w u ją c, sądzę że u zależnienie od gier kom puterow ych stanie się jednym z p ro b lem ó w XXI w. I to p ro b lem e m global­ nym o pow ażnych konsekwencjach. Myślę, że rodzice pow inni się zainteresow ać tym, czym się zajmują ich pociechy, siedząc przy m o n i­ torach, a w w ypadku sy m p to m ó w uzależnie­ nia reagować delikatnie, ze zrozum ieniem , tak by dziecko nie potraktow ało ich jako kogoś, kto chce m u odebrać coś, bez czego taki u z a ­ leżniony m łody osobnik nie w yobraża sobie życia.

Piotr Dzik Fot. M ic h a ł Pawłowski; o bróbka cyfrow a: Joanna Sroka

iKUMulus

Qmme

h c l

plaży od zachodu

da wschodu słońca, ta rzecz

♦ ♦ ♦

Dj Adamus

remixer, kom pozytor, p ro d u c e n t muzyczny, dzien nika rz, muzyk, ale przede wszystkim Dj z n a n y z p r o g r a m u K ub a W oje w ód zki. U ro d z ił się w 1 9 7 5 r. w O p o lu , do 2 0 0 1 roku m ieszkał ta m , p r a c o w a ł i uczył się, od 20 01 m ieszka w W a rs z a w ie . O d 1 9 9 3 r. z w ią z a n y z o p olskim i, lo kaln ym i ro z g ło ś n ia m i r a d io w y ­ mi ta k im i ja k Radio Park, Radio Prokolor, Radio Plus, Radio O le. W s p ó łp r a c o w a ł z lo k aln ą prasą opolską, a także m iesięczni­ kiem BRUM i PLASTYK, do czasu z a m k n ię c ia ty tu łó w . O d 2 0 0 0 roku z a c z ą ł być ro z p o z n a w a ln y ja k o DJ i ja k o Sound System P O ZYTYW KA w kraju i zo g ra n ic ą . O b e c n ie je s t chyba n a jb a r­ dziej z n a n y m polskim Dj. G ra we wszystkich najlepszych k lubach w Polsce.

Z A d a m u s e m u d a ło mi się s po tkać podczas je g o w y s tęp u w je d ­ nym z krakow skich klu bów. Zobaczcie, co p o w ie d z ia ł w w y w ia ­ dzie tylko dla M ix e ra \

KUMulus

S z y m o n W ró b e l: A dam ie, sp o ty k a m y s ię d ziś w w yjątk ow y dzień: p iątek trzy n a steg o , w ię c m u szę o to zapytać: j e s t e ś przesądny?

A d a m u s-. P ow iem tak: jeżeli zsum ujesz n u m e ry na mojej tablicy sam ochodow ej, to wyjdzie 13; jeżelibyś zobaczył dzień u ro d z in m oich i mojej mamy, to w ychodzi 13, p o n a d ­ to mieszkanie, które wynajmuję, nosi n u m e r 13... W ięc w piątek, trzynastego, czuję się jak ryba w wodzie.

S tu d io w a łeś p olitologię. Jak w sp o m i­ n a sz ta m ten ok res?

To było tro ch ę zabawne, bo zaraz, jak tylko m ogłem , przeszedłem na tzw. indywidualny tok nauczania. Już w tedy w głowie m iałem granie, poza tym pracow ałem w radiu. W ięc ze studiów w sp o m in a m jedynie sam o życie studenckie, te n pierwszy rok jako bardzo imprezowy. P otem było tylko zdawanie egza­ minów. Ta nauka po prostu przyszła i poszła naw et nie w iem kiedy...

C h cesz p o w ied zie ć, ż e p rześlizgn ąłeś s ię przez studia?

M o żn a tak to określić, bo naw et nie o d c z u ­ wałem, że studiuję.

Trochę u p rzed ziłeś m oje p ytanie, bo ch cia łem c ię sp y ta ć o p o czą tek tw o je ­ go grania. P od ob n o za c z ę ło s ię od LO i gitary?

L O to był p o c z ą te k . Z ałożyliśm y z m o im

p rzy jacielem ze sp ó ł na dw ie gitary a k u ­ styczne, żeby p o d ry w a ć dziewczyny. Ale, tak serio, to ta m u zy k a zaw sze m n ie k rę ­ ciła. P ierw sza była gitara, bo nikt w te d y nie w iedział, kto to je st Dj albo Dj k o ja­ rzył się z fa cete m z dyskoteki, a w z w ią z ­ ku z tym , że b yłem m o c n o z a a n g a ż o w a ­ n y m u n d e r g ra n d o w c e m , d y skoteka źle mi się kojarzyła.

P o w ie d z ia łe ś k ied y ś: „H ou se z a w s z e w y d a w a ł mi s ię d o ś ć p rym ityw ny, d o m o m en tu , k ied y n ie p rzegryzłem s ię

przez w s z y s tk ie s to p n ie w tej m uzy­ ce" . Co t o za sto p n ie ?

H ouse w ydawał mi się prymitywny, bo koja­ rzył mi się z m uzyką dyskotekową z disco- h o u s e e m w tem pie 125, 126, 127. Człowiek nie odczuwa, co m ożna w n im zrobić, że m o ż n a przyspieszyć, zwolnić, ro z p o czą ć spokojnie, a cały czas siedzi się w jednym m atem atycznym tempie, i to jest genialne w tej muzyce.

j e s t e ś Dj, dziennikarzem , k o m p o zy to ­ rem , rem ixerem , jak rów nież produ­ c en tem m uzycznym . W raz z M adam e Tinto z a ło ż y łe ś w y tw ó rn ię „Topless Rekord", jak s ię d ziś m iew a tw oja w ytw órnia?

W y tw ó r n ia m iew a się d o brze. P ro d u k cja W e t F ingers „Hi fi s u p e r s t a r ” o d n io s ła sukces, m o ż n a p o w ie d z ie ć p o p k u ltu ro w y w Polsce. Teraz w łaśnie k o ń c z y m y te le ­ dysk. W inyl sp rz ed aje się d o b rz e jak na polskie w a ru n k i. Pojawiało się z a in te re s o ­ w a n ie ty m u tw o re m z Z a c h o d u , w ięc je s te ­ śm y za d ow oleni. Ale to n ie z a le ż n a w y tw ó r­ nia, k tó ra nigdy nie b ę d z ie p rz y n o sić k o k o ­ sów, bardziej zaś służy p ro m o c ji arty stó w zw ią zan y c h z tą w y tw ó rn ią . U w a żam , że w iąz an ie się z d u ż y m i w y tw ó rn ia m i nie m a sensu, lepiej jest zrobić coś m ałego, s w o ­ jego, a później sp rz e d a w a ć już tylko g o to ­ we p ro d u k ty - utw ory, teledyski, i w ted y to m a sens.

C h cesz p o w ied zie ć, że m uzyka k lubo­ w a m oże s ię s ta ć m uzyką kom ercyj­ ną?

Myślę, że ona już się poniekąd stała m u zy ­ ką kom ercyjną. Kom ercja bow iem oznacza coś, co m a swoich nabywców, naśladowców. M uzyka klubowa, bez wglądu na to, czy jest spokojna, lekka, przyjem na, czy ostro „poje- ch a n a”, dziw na, to tak nap raw d ę p o w in ­ na m ieć szerokiego odbiorcę, i to p o w o d u ­ je, że jest już p o pkulturow a - oczywiście w d o b ry m tego słowa znaczeniu.

iKUMullIS

„Rom eo i Julia" w reżyserii Janusza Józefowicza. Już w iesz, o co ch cę spy­ tać...?

Jeszcze nie do końca. Czyżby o mój stosunek do Janusza Stokłosy...?

...ta k , tw o rzy łe ś z nim m uzykę d o te g o spektaklu!

Jestem bardzo zadow olony z tego, że Janusz Józefowicz zaprosił m nie do owego projek­ tu. M ogłem stanąć oko w oko z praw dziw ym k om p o zy to re m po szkole, z du ży m dośw iad­ czeniem. M a m dla niego wielki szacunek, w m uzyce musicalowej jest niedościgniony. Praca z nim była niesam ow itym dośw iad­ czeniem, dała m i bardzo dużo do myślenia, jeżeli chodzi o k o m ponow anie muzyki. M a m nadzieję, że on rów nież nauczył się czegoś ode mnie, bo w p ro st m i powiedział: „Adam, ja się nie z n a m na m uzyce klubowej, zale­

ży m i na tym, żebyś ty to robił”. Bardzo miło w sp o m in am ta m to wydarzenie. Do mojej muzyki coś z tego na pew no przeniknęło.

W każdym w y w iad zie pytany je s te ś 0 zw iązek z Kubą W ojew ód zk im ...

Tak, ale przyzw yczaiłem się do tych pytań. Po czterech latach są tendencyjne i nic nie w noszą do rozmowy.

W ięc p ozw olisz, że ja nie b ę d ę już o to pytał...

...bardzo m nie to cieszy.

O sta tn io p an uje u n a s m od a na h iszp ań sk i. Twierdzisz, że je s t e ś za k o ­ chany w tym kraju. Jak w ygląd a m uzy­ ka klubow a w Hiszpanii w porów naniu z Polską?

H iszp a n ie mają p o d o b n y te m p e r a m e n t 1 m entalność do Polaków, są rodzinni, cie­ pli, przyjacielscy w o d różnieniu od zim nych Anglików, dlatego dobrze odnajdujem y się w ty m kraju. M uzycznie znajdują się ok. 2-3 lat p rzed nami, co nie znaczy, że to lepiej, bo ta m m uzyka klubowa już się m o cn o p o d z ie ­

liła na różne nurty. Jest disco-house, latino- -house, m uzyka niezależna, elektro. A u nas d om inuje ciągle jed e n n u rt i na jednej im p re­ zie m ożna spotykać Dj grających mocniej, lżej. Ale w edług m nie to jest m im o wszystko fajniejsze, niż to, co się tam dzieje.

Cranie na czte rech gram ofon ach na plaży w Łebie z KaMilem n azyw ane je s t tw oim spektakularnym su k c e se m . Jak to w sp o m in a sz?

To było coś niesam owitego, bo w tedy d ebiu­ towaliśm y z KaMilem. Tego nie da się opi­ sać, byliśmy wów czas m łodym i ludźmi, zafa­ scynow anym i muzyką. Jechaliśmy na plażę, gdzie byliśmy zaproszeni, nie wiedząc, że przyjdzie 3,5 tysięcy osób i zderzym y się z taką rzeszą ludzi, którzy chłoną tę m u z y ­ kę. W ogóle granie na plaży od zach o d u do w schodu słońca to rzecz niepow tarzalna.

S y lw e s te r 2 0 0 2 r., R ynek C łów ny w K rakow ie, 9 0 ty s ię c y ludzi pod s c e n ą , a na niej Ty. Co s ię w te d y czuje?

Nie m ogłem wów czas grać z gram ofonu, tylko posiłkow ałem się CD, bo tak mi się ręce trzęsły. Byłem m o c n o zestresowany. G ranie dla olbrzymiej rzeszy ludzi, którzy tak napraw dę przyszli dla Kasi Kowalskiej, albo dlatego, że jest po p ro stu sylwester, m obili­ zuje, a zarazem ułatwia, bo lepiej gra się taki k oncert dla ludzi oczekujących dobrej zaba­ wy niż dla 90 tysięcy kibiców przez m eczem . Takiego w ystępu nie p o w tórzyłem do tej pory, niesłychanie miło go w spom inam .

C hciałbyś zrobić to k ied y ś raz je sz ­ cze?

C hętnie bym spróbował.

Już nie trzęsły b y ci s ię ta k ręce?

To jest tak, że każda im p rez a niesie ze sobą trem ę, m niejszą czy większą. Ale ja u w a ­ żam , że po to są w yzw ania, żeby je brać i... wygrywać.

i KUMulus

Na k o n iec zm ien ię te m a t. Znany ci p ew n ie kom pozytor T om asz S tań k o p o w ied zia ł k ied yś: „M uzycy z a w sz e podryw ają na sw o je instrum enty", jak to je s t u c ie b ie . P od ryw asz na k o n so ­ lę?

Bardzo się cieszę, że w spom niałeś o T om aszu Stańce. W łaśnie jadąc tutaj, słuchałem jego najnowszej płyty, już chyba 4. czy 5. raz, i dopiero teraz zaczynam się przez nią p rz e ­ gryzać. Stańko to świetny kom pozytor, jego filozofia życiowa jest bardzo kontrow ersyj­ na, bo wiele w życiu przeszedł. Ale coś jest w tym, co powiedział. M uzyk zawsze d o m i­ nuje nad tłum em , a m uzyka niesie za sobą falę m istycyzm u, więc dziewczyny ciągnie do gitarzystów, „sexopolistów”... Teraz jest m o d a na Dj, ja jestem n im od po n ad 10 lat, ale nie wiem, czy idę z tą m odą. Cieszę się jednak na pew no, że ten zaw ód staje się popularny, w ychodzi z cienia i ludzie dostrzegają, iż Dj to nie jest tylko człowiek, który puszcza płyty, ale też ktoś, kto m usi się odznaczać p oczuciem rytm u, znać m uzykę i mieć jej świadom ość.

W s p o m n ia łe ś , ż e lu b isz T om asza S ta ń k ę. On sam o s o b ie m ów i, ż e je st ta k trudnym czło w iek iem , iż b ęd ą c w zw iązku, nie je s t w sta n ie m ieszk a ć z k ob ietą w jednym m ieszk an iu ...

Wiesz, myślę, że z artystami jest duży p ro b ­ lem, bo oni po tych szaleńczych w eeken­ dach potrzebują spokoju. Różnie to bywa, m ożna go znaleźć w do m u albo w sam o tn o ­ ści. M uzycy to dziwni ludzie. M nie tru d n o mówić za innych, ale i ja dostrzegam u siebie, że po powrocie do d o m u cały czas szukam spokoju, wyciszenia. Chcę się wtedy zam knąć z muzyką i szukać jej now ych obszarów. Sam otność sprzyja kreacji, twórczości p o d o b ­ nie jak cierpienie, ale to właśnie w sam otności m ożna odnaleźć trochę cierpienia, w ytchnie­ nia i dystansu do rzeczywistości.

Ty cierpisz?

C zasam i oczywiście tak, choć ostatnio jest bardzo pozytywnie. Za chwilę nastanie je d ­ nak zim a i na pew no będę cierpiał.

Rozmawiał

Szymon W róbel

/

iKUMulus

Książka

Harlana

Cobena „Nie

mów nikomu"

bije rekordy

popularności

Nowy... Robert Ludlum!

S~~1 Jciedykolwiek czytaliście książkę, która

L u V tak w am i zawładnęła, że nie potrafiliście się od ni^i oderwać? Jeśli odpow iedź jest negatywna, zachęcam do lektury książek współczesnego m istrza thrillera, H arlana C obena.

Ten porów nyw any zarów no do Agaty Christie, jak i R oberta Ludlum a pisarz to now a megagwiaz- da literatury krym inalnej, a jego powieści p o dbija­ ją światowe listy bestsellerów. Nieoczekiw ane z w ro ­ ty akcji, doskonale zawikłana intryga, fałszywe tropy, m istrzow sko stopniow ane napięcie i apogeum , czyli zaskakujące zakończenie, którego nie domyśliłby się najbardziej naw et przenikliwy czytelnik, to p o d s ta ­ w ow e cechy jego pisarskiego stylu. I wcale nie tr z e ­ ba być „m olem książkow ym ” i m ieć na koncie setki przeczytanych książek, żeby zabrać się do czytania thrillerów C o bena i pozwolić, by zahipnotyzow ały nas bez reszty.

H arlan C o b e n zdobył u zn a n ie opublikow aną w 1995 roku powieścią sensacyjną „Bez sk ru p u łó w ”. Niedługo p o te m o trzym ał trzy najbardziej p re sti­

żowe nagrody literackie dla współczesnego autora w kategorii „Powieść krym inalna”, w tym najważniej­ szą - Edgar Poe Awards. W 2001 roku wydał thriller pt. „Nie m ów n ik o m u ”, który natychm iast zachwiał listą bestsellerów w wielu krajach, czyniąc z C obena najchętniej czytanego pisarza owego gatunku litera­ ckiego w Polsce i na świecie.

W ysokobudżetow y film oparty na książce znaj­ duje się w fazie produkcyjnej. Kolejne powieści Cobena: „Bez pożegnania”, „Jedyna szansa”, „Krótka piłka”, „Jeden fałszywy ru c h ”, „Tylko jedno spoj­ rzenie” czy „N iew inny”, cieszyły się nie m niejszą popularnością. Jego najnowszy thriller nosi nazwę „Błękitna k re w ” i znika z księgarń w równie szyb­ kim tempie.

Zdecydow anie największe wrażenie, w sto su n ­ ku do pozostałych, robi na większości czytelników thriller pt. „Nie m ó w n ik o m u ”. Już sam tytuł suge­ ruje p ew n ą intrygę i konspirację. G łów nym b o h a ­ tere m jest m łody lekarz, David Beck, którego żona, Elizabeth, zginęła z rąk seryjnego mordercy. O d jej

KUMulus

śmierci mija osiem lat, gdy nagle Dawid otrzym uje pocztą elektroniczną w iadom ość zawierającą niezbi­ ty dow ód na to, że ona żyje. W ydaje się to n iem o ż­ liwe, ale Beck rozpoczyna śledztwo na w łasną rękę, ignorując ty m sam ym ostrzeżenie „Nie m ów niko­ m u ”. Ślady sedna tej zagadki w iodą w daleką p rz e ­ szłość...

C oben ukazuje w swych powieściach, jak d ra ­ stycznie, w jed n y m m om encie, nasze życie m oże się w yw rócić do góry nogami. Jego b o h ate ram i są zwykli, prości ludzie, którzy w iodą niczym niewy- różniające się i mewychylające się od n o rm y życie. Czytając jego książki, odnosim y wrażenie, jakby był to całkiem inny świat i w ydarzenia całkowicie nas niedotyczące, gdy ty m czasem naw et w naszej szarej rzeczywistości zdarzają się dokładnie takie rzeczy, o jakich pisze C oben...

Często, czytając jego thrillery, za sta n aw ia m się, jak bym się zachow ała na miejscu bohaterów C obena. Najczęściej biorą oni sprawy w swoje ręce i dążą do całkowitego ich wyjaśnienia. M uszę p rz y ­ znać, że choć są to zwykli ludzie, cechuje ich o g ro m ­ na odwaga, cierpliwość i trzeźw e myślenie. Wydaje m i się, że niejeden z nas już daw no by się p o d d ał i pozwolił życiu toczyć w łasnym torem .

Z a c h ę c a m z a te m do sięgnięcia po książkę H a rlan a C o b e n a przy n a stę p n y m dylem acie typu: „Co by tu ciekawego przecz y tać?”, i sk o n fro n to w a ­ nia jej z w łasn y m życiem, z w łasnym i refleksjami oraz z w łasną rzeczyw istością. U ru c h o m c ie w y o b ­ raźnię i... do dzieła!

Karolina Świerad

Tłuste bity, dobre rymy, czyli polski hip-hop z najwyższej półki

„piątek 13”

Fisz i Em ade wydali now y album. „Piątek 13” to trzynaście u tw orów plus bonus. N a tej płycie bracia W aglewscy w rewelacyjnym stylu pow racają do gatunku, od którego rozpoczęli swą przygodę z muzyką. Tłuste bity, dobre rymy, czyli polski h ip-hop z najwyższej półki. W arstw a m uzyczna p rz y rządzona została wyśmienicie. B rzm i surowo n iczym n a sz d e b iu t

„Polepione d ź w ię k i” czy p ły ta „Na w ylo t”. Tekstowo to ironiczno-sarkastyczna gra skojarzeń, cza sa m i bardzo trzeźw o stą pająca p o zie m i - opow iada o płycie Fisz. N a żadnej

z dotychczasow ych płyt gość nie rym ow ał tak dużo. Teksty dotykają jego samego.

W pierw szym utw orze zastanawia się: Co b ym robił, gdyby nie m oje bla bla bla, dalej m ow a jest o narkotykach, a w innym kawałku o tragicznej historii „Nielegalnego to w a ru ”, czyli kobietach. „Imitacje” z kolei to przytyk p o d adresem płci pięknej, dla której najważniejsze są m etki przyszyte do ubrań: O na m a złote serce, tr z y m a je w p o rtm onetce, im ita cji nie

zechce.

Płytę ubarwiają Envee, Jurek Zagórski, Bunio, Iza Kowalewska, Pablo Hudini, Ada i A ntek oraz w bo n u so w y m tracku O.S.T.R. Zagorzali fani „Pana wielkie b rw i” z pew nością będą zachwyceni „Piątkiem 13”. Pozostali, lubiący a m b itn ą muzykę, też się raczej nie rozczarują.

deEr

i FeLieTon

Owej używce zadedykował swą

kantatę... Jan Sebastian Bach

Łatwiej zm

religię niż

uorąca

dobrze przyrządzona, elegancko podana, najlepiej w miłym towarzystw ie i nastrojowej, klimatycznej aranżacji pomieszczenia... Relaksuje, daje chwilę wytchnienia, rozkoszy, odpoczynku. Rozluźnia. Często je st na jm il­ szym m om entem dnia. Myśl o niej sprawia nam radość i popraw ia humor, a jej spożywanie to niezwykła przyjem­ ność. Może je s t to dziwne, a może nie, ale takie stany i skojarzenia często przywołuje... kawa. Zwykły trunek? A je d ­ nak inny niż wszystkie...

Słowo kawa pochodzi od arabskiego wyrazu kahwe ('siła podnosząca'). Kawa ma burzliw ą i in tryg ują cą histo­ rię. Była produktem pożądanym i rozpowszechnianym przez kolonizatorów w XVIII w., bo zapew niała duże zyski. Dzisiaj jej produkcja wynosi rocznie 6,9 min ton, a ona sama stanowi jeden z najważniejszych to w a ró w na świa­ towym rynku.

Spożywanie kawy było początkowo m uzułm anom zabronione, ze względu na właściwości pobudzające. Porównywano ją do wina i innych napojów wysokoprocentowych, podnoszących ciśnienie. Również chrześcijanie długo nazywali kawę napojem szatańskim. Ponoć A rc h a n io ł Gabriel zaserwow ał ją osłabionem u i przemęczone­ mu M ahom etowi, a ten uraczony smakiem i niezwykłymi właściw ościam i, nazwał ją kawhe lub gavah, co - ja k już w sp om niała m - oznacza 'siłę podnoszącą'; napój odurzający'.

Do dzisiaj kawa jest napojem topowym . Ma niezliczone rzesze zagorzałych wielbicieli. Ale czyż można się jej oprzeć? Po co? Czasami wydaje mi się, że jest jedyną rzeczą, która trzym a mnie przy życiu (tutaj mała i intym na dygresja). Często kawa jest dla nas niczym sacrum, a jej spożywanie ma wręcz charakter obrzędu. Jest celebro­ wane, stanowi nierozerwalny komponent naszego życia, a właściw ie jego stylu i jakości. Kultura picia kawy wiele potrafi powiedzieć o naszej osobowości, postrzeganiu świata, otoczenia. Ponoć nasz stosunek do niej, a konkretnie to, w jaki sposób ją opisujemy i kojarzymy, odzwierciedla nasze libido (taaak... teraz każdy powinien szybko szukać w głowie najb ardziej wyszukanych i nietuzinkowych peryfraz, połechtać swoje zachłanne ego).

Przyrządzanie kawy i jej receptura to niezwykle cenione umiejętności. D eterm inują jej jakość, stanowią o reno­ mie kawiarni. A te napraw dę profesjonalne i fachowe są ja k książkowe bestsellery na rynku. Bo dobrze zaparzona i podana kawa to niczym dzieło sztuki.

W arabskiej tradycji picia kawy nierozerwalnym elementem jej spożywania było palenie fajki wodnej (tzw. nargile). W kawiarniach m iały zwyczaj wisieć obrazki z wykaligrafow anym i cytatam i z poezji (to zdaje się podtrzym ywać

Cafe Philo w Krakowie). W Etiopii natom iast, kolebce kawowca, przyjęcie gościa kawą trw a ło kilka godzin! Był to

iście uroczysty ceremoniał. O wą nalewkę przyrządzała odświętnie ubrana gospodyni wraz z całym blichtrem O tym, że kawa znaczy dla nas więcej niż inne napoje, świadczą coraz częstsze imprezy, np. Festiwal Kawy w Starym Browarze w Poznaniu, La Marzocco Espresso Show czy I Ogólnopolskie Spotkanie M iłośników Kawy, Łódź 2006.

H onory oddaw ali jej je dn ak ju ż artyści minionych epok. Na płótnie uwiecznili ją m.in. tacy wybitni malarze, ja k Cezanne, van Gogh, Picasso i Monet. Swą kantatę zadedykował jej Jan Sebastian Bach. W o lte r stwierdził, ze ła tw ie j z m ie n ić religie niż kawę. A w rodzimej literaturze jej zwyczaj picia znalazł opis na łam ach kart Pana

Tadeusza. Bohema a rtystów M łodej Polski nam iętnie oddaw ała jej cześć w najsłynniejszej krakowskiej kawiarni, Jam ie M ichalika, do dzisiaj istniejącej przy ul. Floriańskiej. W tej dekadenckiej epoce kawa była najpopularniejszym

i najgorętszym, bo „codziennym hedonizmem".

A jaką rolę odgryw a kawa dla was dziś? Czy sprowadza się jedynie do poziomu kolejnej używki, czy uważacie, że należy celebrować jej picie?

Roksana Rumińska