Biuletyn patrystyczny

(1)

Czesław Mazur, Włodzimierz

Godlewski, Stanisław Kalinkowski

Biuletyn patrystyczny

Collectanea Theologica 54/1, 125-136

1984

(2)

BIULETYN PATRYSTYCZNY

Z a w a r to ś ć : I. P U B L IK A C J E . A n ty k c h r z e ś c ija ń s k i w p u b li k a c ja c h p o ls k ic h 1981 r. M a te r ia ły b ib lio g r a fic z n e . II. S P R A W O Z D A N IA . V M ię d z y n a ro d o w y K o n g re s S tu d ió w N u b io ło g ic z n y c h w H e id e lb e r g u 20— 25 w r z e ś n ia 1982 r. *

I. P U B L IK A C J E

A n ty k c h r z e ś c ija ń s k i w p u b lik a c ja c h p o ls k ic h 1981 r. M a te r ia ły b ib lio g r a fic z n e

W n in ie js z y m p rz e g lą d z ie b ib lio g r a fic z n y m u w z g lę d n io n e z o s ta ły p u b l i k a c je p a tr y s ty c z n e o z n a c z o n e ja k o d a tą w y d a n ia r. 1981. W n ie lic z n y c h p r z y p a d k a c h w łą c z o n e z o s ta ły ró w n ie ż d r u k i z r o k u p o p rz e d n ie g o , n ie u w z g lę d n io n e w p rz e g lą d z ie za ro k 1980. U k ła d n in ie js z e j b ib lio g r a f ii je s t a n a lo g ic z n y w s to s u n k u do z a s to s o w a n e g o w p rz e g lą d z ie p o p rz e d n im . I. T e k s t y A. A n to lo g ie 1. I P a d r i V iv i . C o m m e n t i p a tr i s t i c i al V a n g e lo d o m e n i c a l e . A c u r a di M a r e k S t a r o w i e y s k i . R o m a 1 9 8 0 -C itta N u o v a E d itric e . A n n o A. 1980, ss. 326, n lb . 2; A n n o B. 1981, ss. 328.

2. T e k s t y m o d l i t w [p a try s ty c z n y c h ] o d m a w i a n y c h w cza sie s y m p o z j u m . T łu m . L. M a t u n o w i c z ó w n a , A. S w i d e r k ó w n a , A. B o b e r M. B e d n a r z . [W]: A k t a S y m p o z j u m P a t r y s t y c z n e g o p o ś w i ę c o n e g o m o d l i - t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . T a r n ó w 19— 21 X 1978 r. „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 283— 285. 3. T e k s t y o M a t c e B o ż e j. O j c o w i e K o ś c io ł a g r e c c y i s y r y j s c y . P rz e ł. i p o p rz e d z ił w s tę p e m W. K a n i a . N ie p o k a la n ó w 1981 O jc o w ie F r a n c i s z k a n ie ss. 286, n lb . 2, il. k o lo r. ss. 8. (B e a t a m m e dicent..., 1). 4. T e k s t y o M a t c e B o ż e j. O j c o w i e K o ś c io ł a ła c i ń s c y . P rz e ł. W . E b o r o -w i с z, W. K a n j a . N ie p o k a la n ó -w 1981 O jc o -w ie F r a n c is z k a n ie , ss. 212, n lb. 8 il. k o lo r. (B e a t a m m e dicent..., 2). 5. ,JJ ź r ó d e ł ” [W y b ra n e f r a g m e n ty tłu m a c z o n y c h te k s tó w p a tr y s ty c z n y ch ], W y b ó r i o p ra ć . Cz. M. „ Ł a d ” R .I: 1981 n r 9 s. 2, n r 16/17 s. 11, n r 19 s. 5,n r 24 s. 6, n r 26 s. 4, n r 27 s. 7, n r 28 s. 7. B. T e k s ty p o sz c z e g ó ln y c h O jcó w 6. A k a t h i s t o s . T łu m . W. K a n i a . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T .8: 1981 s. 287— 293. 7. [ C o n s titu tio n e s A p o s to lo ru m ]. C h w a ł a n a w y s o k o ś c i B o g u . (C o n st. A p o s to lo ru m V II, 47). T łu m . L. M a ł u n o w i c z ó w n a . „ T a rn o w s k ie S t u d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 268. 8. C y r y l A l e k s a n d r y j s k i św .: K u cz ci B o g a r o d z i c y . T łu m . * R e d a k to r e m n in ie js z e g o b iu le ty n u j e s t S ta n is ła w K a l i n k o w s k i W a rs z a w a .

(3)

1 2 6 BIULETYN PATRYSTYCZNY W. K a n i a . T a rn ó w 1981 [N a k ła d e m tłu m a c z a ] , D ru k . N a ro d o w a , Z a k ł. N r 16, ss. 1 0, n lb . 2. 9. C y r y l l o n a s S y r y j c z y k : P o e m a t o E u c h a r y s t i i (fra g m .). T łu m . W. K a n i a . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 276—278 [P rz e d r u k z: P S P t. 11 s. 89— 105]. 10. E f r e m S y r y j c z y k św .: P ie ś ń o u k r z y ż o w a n i u Pana. T łu m . W. K a n i a . „ T y g o d n ik P o w s z e c h n y ” R. 35: 1981 n r 14 s. 3. 11. F a s t i d i o s A r i a n i n : M o w a . W stę p i tłu m . S. L o n g o s z. „ T a r  n o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 365— 369. 12. H i p o l i t R z y m s k i św .: P r e x e u c h a r i s t i c a (T ra d . A p o sto lic a ). „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 274— 276. 13. K l e m e n s A l e k s a n d r y j s k i . H y m n d o C h r y s t u s a K r ó l a i Z b a  w iciela . (P e d a g o g II I, Z a k o ń c z e n ie ). P rz e ł. M. B e d n a r z . „ T a rn o w s k ie S tu  d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 268 [P r z e d ru k z: A. B o b e r , A n t o l o g i a p a t r y s t y c z n a . K r a k ó w 1965 s. 487—489]. 14. K l e m e n s R z y m s k i ś w .: W i e l k a m o d l i t w a p o w s z e c h n a (L ist do K o r y n tia n 59—61). T łu m . A. L i s i e c k i . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” t. 8: 1981 s. 273—274 [P r z e d r u k z: P O K , t. 1 s. 162— 165]. 15. M a k s y m W y z n a w c a św .: A n t o l o g i a ż y c i a w e w n ę t r z n e g o , D ia  log o ż y c i u w e w n ę t r z n y m , K s i ę g a M iłości, K s i ę g a O ś w i e c o n y c h , W y k ł a d M o  d l i t w y P a ń s k i e j , L i s t o M iłości. Z g re c k ie g o po r a z p ie r w s z y n a ję z y k n o w o  ż y tn y tłu m a c z y ł i w p ro w a d z e n ie n a p is a ł A lb e r t W a r k o t s c h . P o z n a ń [1980] N a k ła d e m tłu m a c z a , D ru k . „ P a llo tt in u m ” , ss. 392.

16. O r y g e n e s : K o m e n t a r z do E w a n g e l i i ś w . J a n a . P rz e ł. S. K a l i n - k o w s к i. W stę p W. M y s z o r i E. S t a n u l a . Cz. 1—2. W a rs z a w a 1981 A T K , ss. 348 + 292 (P S P , t. 28). 17. [S a b a G o t], O p is m ę k i ś w i ę t e g o S a b y Gota. T łu m . J. D a n i e 1 e w i с z. „ M e a n d e r ” R. 36: 1981 z. 1 s. 35— 39. -18. T e o d o r e t z C y r u : L e c z e n i e c horób h e l l e n i z m u . Z ję z y k a g r e c  k ie g o p rz e ł., w s tę p e m , o b ja ś n ie n ia m i i in d e k s e m o p a tr z y ł S. K a l i n k o - w s к i. W a rs z a w a 1981 I. W. „ P a x ” , ss. 297, n lb . 3. II. D o k u m e n t y k o ś c i e l n e 19. J a n ' P a w e ł II pż: L i s t O jc a Ś w ię te g o ... do E p i s k o p a t u K o ś c io ł a k a t o l i c k i e g o n a 1600 r o c z n ic ę I S o b o r u K o n s t a n t y n o p o l i t a ń s k i e g o i 1550 r o c z  nic ę S o b o r u E fe s k i e g o . W a rs z a w a 1981 K u r ia M e tr o p o lita ln a W a rs z a w s k a , ss. 2 1, n lb . 1. 20. [Toż, w ]: „ K ie r u n k i” R. 27: 1981 n r 17 s. 1— 2. 21. [Toż, w ]: „V o x P a t r u m ” 1981 s. 5— 20. 22. J a n P a w e ł I I p ż : L i s t apostolski... n a 1600-lecie ś m i e r c i ś w . B a z y 

lego: P a tr e s Ecclesiae. T łu m . z ła c . J. G a j e k , M. S t a r o w i e y s k i . O p ra ć .

K . O b r y c k i . „ S tu d ia T h e o lo g ic a V a r s a v ie n s ia ” R. 19: 1981 n r 1 s. 125— 145. I I I . O p r a c o w a n i a 23. A b l e w i c z J e r z y b p : P r z e m ó w i e n i e in a u g u r a c y j n e , [w ]: A k t a S y m  p o z j u m P a t r y s t y c z n e g o p o ś w i ę c o n e g o m o d l i t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . T a r  n ó w 19— 21 X 1978 r. „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 13— 16. 24. A n d r z e j e w s k i R o m a n b p : P r z y p o w i e ś ć o z b a w i e n i u ( Ł k 15,4— 32) w i n t e r p r e t a c j i św . A m b r o ż e g o z M e d i o l a n u . „ A te n e u m K a p ła ń s k i e ” R. 73: 1981 t. 96 z. 1 s. 63—69. 25. B. Κ .: [Rec. z]: A u g u s t y n św ., O P a ń s t w i e B o ż y m . P r z e c i w p o g a  n o m ks i ą g X I I . T. 1— 2. W a rs z a w a 1977. [W]: „ S tu d ia Ż ró d ło z n a w c z e ” T. 26: 1981 s. 235—236.

(4)

W y b ó r, w s tę p y i o p ra ć . M. S t a r o w i e y s k i . O p ra ć . re d . E. S t a n u 1 a. W a rs z a w a 1980 A T K , ss. 343 (P S P , t. 26). [W l: „ L ib e r A n n u u s ” A. 30: 1980 s. 477. 27. B a n a c h R y s z a rd : P a tr o l o g ia i p a t r y s t y k a w T a r n o w s k i m I n s t y t u  cie T e o l o g i c z n y m 1838— 1951. „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 351— 355. 28. B o b e r A n d rz e j: K s i ę g a o m o d l i t w i e p a t r y s t y c z n e j . (R ec. z: „ T a r  n o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 ss. 382). „V ox P a t r u m ” 1981 s. 69—72. 29. B o b e r A n d rz e j: M i l l e n i u m . P i e r w s z e t y s ią c l e c ie c h r z e ś c i j a ń s t w a w ś w i e t l e t e k s t ó w ź r ó d ł o w y c h . [I n f o r m a c ja n a te m a t p rz y g o to w y w a n e j a n to  logii], „V ox P a t r u m ” 1981 s. 103— 105. 30. B o b e r A n d rz e j: M o d l i t w a p a t r y s t y c z n a . P r z e g l ą d b i b l i o g r a f i c z n o - - k r y t y c z n y . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 77— 96. 31. B o b e r A n d rz e j: O s t a t n i e o d k r y c i e p a t r y s t y c z n e (R e g u ła E u g ip iu sz a ). „ R o c z n ik i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 131— 136. 32. B o l e k A n n a : Ż y w o t A t a n a z e g o W i e l k i e g o w s ł o w i a ń s k i e j l i t e r a t u  rze p r z e k ł a d o w e j . „ S la v ia O r ie n t a li a ” R. 30: 1981 n r 2 s. 199—204. 33. C z a p s k i A .: (Rec. z: M . S i m o n , C y w i l i z a c j a w c z e s n e g o c h r z e ś c i  j a ń s t w a I —IV w . P rz e ł. E. B ą k o w s k a . W a rs z a w a 1979) „ N o v u m ” 1981 n r 1 / 2 s. 160— 166. 34. С z ę s z B o g d a n : E k u m e n i c z n y c h a r a k t e r m o d l i t w y u św. Ir e n e u s z a . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 164— 166. 35. D r ą c z k o w s k i F r a n c is z e k : K o ś c i ó ł j a k o s z k o ł a L o g o s u w d o k t r y  n i e ■ K l e m e n s a A l e k s a n d r y j s k i e g o . „ R o c z n ik i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 137— 143. 36. D r ą c z k o w s k i F r a n c is z e k : Z n a c z e n i e s ł ó w K l e m e n s a A l e k s a n  d r y j s k i e g o ,,M o d l i t w a j e s t r o z m o w ą z B o g i e m ” w ic h k o n t e k ś c i e b l i ż s z y m i d a l s z y m . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s.129— 132. 37. D r e w n i e w s k a B a r b a r a , P i s z c z e k Z d z is ła w : A n t y k w Polsce w 1978 r. B ib l io g r a f ia . „ M e a n d e r ” R. 36: 198.1 z. 11/12 s. 533— 594. 38. D u d z i a k J a n : T e o l o g i c z n o - p r a w n e id e e k a n o n ó w s y n o d u w S a r d y - t ce. „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981.s. 337— 350. 39. D z i u b a A n d rz e j F .: (Rec. z: G. С e r e t i, D iv o r z io , n u o v e n o z z e e p e n i t e n z a n e l l a C h i e s a p r i m i t i v a , B o lo g n a 1977). „ S tu d ia T h e o lo g ic a V a r- s a v ie n s ia ” R. 19: 1981 n r 1 s. 282—296. 40. E b o r o w i c z W a c ła w : F u n k c j a m o d l i t w y w h o m i l i a c h św . Augus-· t y n a . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 197— 199. 41. E c k m a n n A u g u s ty n : A r g u m e n t y f i l o z o f i c z n o - r e l i g i j n e M a k s y m a z M a d a u r y w liście do ś w . A u g u s t y n a z H i p p o n y b r o n i ą c e t r a d y c y j n e j w i a r y R z y m i a n . „ R o c z n ik i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 145— 148. 42. E c k m a n n A u g u s ty n : (R ec. z: H. W o j t o w i c z , S t u d i a n a d N o n - n o s e m . L u b li n 1980). „V ox P a t r u m ” 1981 s. 72— 77. 43. E s b r o e c k M. v a n : (R ec. z: S t a r o ż y t n e r e g u ł y z a k o n n e . P rz e k ł. zb ió r. W y b ó r, w s tę p y i o p ra ć . M. S t a r o w i e y s k i . O p ra ć . re d . E. S t a n u l a . W a rs z a w a 1980, P S P , t. 26). „ O r ie n ta lia C h r is ti a n a P e r i o d ic a ” V ol. 47: 1981 s. 258— 259. 44. F l o r k o w s k i E u g e n iu s z : W i e l k i e j u b i l e u s z e s o b o r o w e [K o n s ta n  ty n o p o lita ń s k ie g o I i E fe sk ie g o ], „ T y g o d n ik . P o w s z e c h n y ” R. 35: 1981 n r 22 s. 1, 4. 45. F r o s H .: (Rec. z: S t a r o ż y t n e r e g u ł y z a k o n n e . W y b ó r, w s tę p y i o p rać. M. S t a r o w i e y s k i . W a rs z a w a 1980, P S P , t. 26). „ A n a le c ta B o lla n d ia n a ” T. 99:' 1981 s. 183— 184. 46. G ł a d y s z e w s k i L u d w ik : M o d l i t e w n e h y m n y św . H ila r e g o i św.

A m b r o ż e g o (W c z e s n o c h rz e ś c ija ń s k a p o e z ja r e lig ijn a ). „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 167— 172.

47. G o d l e w s k i W ło d z im ie rz : D r u g i M i ę d z y n a r o d o w y K o n g r e s K o p t o -

l o g i c z n y w R z y m i e (22— 26 IX 1980 r.). „ N a u k a P o ls k a ” R. 29: 1981 n r 3 /4 s.

(5)

128

BIULETYN PATRYSTYCZNY 48. G o ł g o w s k i T a d e u sz : „ B i u l e t y n d ’A r a b e C h r e t i e n ”. „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 4 s. 173— 175. 49. G ó r n y J a n ' J e r z y : K r ó t k i e i n f o r m a c j e h i s t o r y c z n e o o b r z ą d k a c h w K o ś c ie l e Z a c h o d n i m i w K o ś c i o ł a c h W s c h o d n i c h . [W] : P o s ła n i e c W a r m i ń  s k i t c z y l i K a l e n d a r z M a r y j n y n a r o k 1982. O ls z ty n 1981 W a rm iń s k ie W y d a w  n ic tw o D ie c e z ja ln e , s. 44—48. 50. G ó r n y J a n J e r z y : M o d l i t w a w ż y c i u w s p ó l n o t m o n a s t y c z n y c h w ś w i e t l e p i s m ś w . H ie r o n i m a . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 239— 247. - 51. G ó r n y J a n J e r z y : Ś w i ę t y B e n e d y k t — P a t r o n E u r o p y . W 1500-ą ro c z n ic ę u r o d z i n . [W ]: P o s ła n i e c W a r m i ń s k i , c z y l i K a l e n d a r z M a r y j n y n a r o k 1982. O ls z ty n 1981 W a r m iń s k ie W y d a w n ic tw o D ie c e z ja ln e , s. 29— 37.

5 2 . , G r o s s i V itto rin o : I I c o n t e s t a b a t t e s i m a l e d e l l ’ O ra tio D o m i n i c a пег

c o m m e n t i di T e r t u li a n o , C ip ria n o , A g o s ti n o . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8u 1981 s. 153— 163. 53. G r z e ś k o w i a k H e n r y k : C h r y s t o c e n t r y c z n a m o t y w a c j a p o s t ę p o w a  n i a m o r a l n e g o w p i s m a c h O j c ó w A p o s t o l s k i c h . „ P o z n a ń s k ie S tu d i a T e o lo g ic z  n e ” T. 3: 1981 s. 107— 119. 54. H e u f e l d e r E m a n u e l M a r ia : D ro g a k u n i e b u w e d ł u g „R e g u ł y ” św. B e n e d y k t a . T łu m . W. S z l e n z a k . [Z aw . ró w n ie ż ] : B r a s o G a b r ie l М .: N a d r o d z e życia . T łu m . A. S w i d e r k ó w n a . T y n ie c [1981]. N a k ła d e m O p a c tw a

B e n e d y k ty n ó w , ss. 264, n lb . 1. 55. H o l s t e i n H e n r i: U p o c z ą t k ó w w s p ó l n o t y c h r z e ś c i j a ń s k i e j . P rz e ł. J. R a d o ż y c k i . W a rs z a w a 1981 I. W . „ P a x ” , ss. 106, n lb . 2. 56. H r y c u n i a k S a w a : S y s t e m t r y n i t a r n y ś w . B a z y l e g o W i e l k i e g o i K a p a d o ce j e ż y k ó w . „ R o c z n ik T e o lo g ic z n y ” R. 22: 1980 z. 2 s: 37—48. 57. J a m r ó z W ła d y s ła w a : A m a l a s u n t a — u c z o n a k r ó l o w a G o t ó w . „ M e a n  d e r ” R. 36: 1981 z. 7 s. 367— 377. 58. J a s t r z ę b o w s k a E lż b ie ta : (Rec. z: M. S i m o n , C y w i l i z a c j a w c z e s n e g o c h r z e ś c i j a ń s t w a I—I V w. W a rs z a w a 1979). „ S tu d ia Ź ró d ło z n a w - c z e ” T. 26: 1981 s. 204—206. 59. J u n d z i ł ł J u liu s z : K o t w i c a w l i t e r a t u r z e i s z t u c e w c z e s n o c h r z e ś  c i j a ń s k i e j . „ N a u to lo g ia ” R. 16: 1981 n r 2 s. 32—41, il„ ry s . 60. К a 1 i n к o w s к i S ta n is ła w : Czas i m i e j s c e m o d l i t w y s t a r o c h r z e ś  c i j a ń s k i e j . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 105— 108. 61. K a l i n k o w s k i S ta n is ła w : S y m p o z j u m p a t r y s t y c z n e w B i a ł y m s t o  k u , 20 m a r c a 1980 r. „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 1 s. 147— 148. 62. K a n i a W o jc ie c h : K s i ą d z J a n C z u j — w y b i t n y k r z e w i c i e l m y ś l i p a t  r y s t y c z n e j w Polsce. „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 357— 364. 63. K a n i a W o jc ie c h : P i e r w s z a n i u k o w a r o z p r a w a o m o d l i t w i e — O r y - g e n e s a „Peri e u c h e s ”. „ T a rn o w s k ie S ta d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 133— 137. 6 4 . K a n i a W o jc ie c h : Z ł o t o u s t y s i e w c a s ł o w a [św . J a n C h ry z o s to m ]. T a r  n ó w 1981 [N a k ła d e m a u to r a ] , D ru k . N a ro d o w a Z a k ł. N r 16, ss. 27, n lb . 1. 65. K a n i a W o jc ie c h : M a r y j n e o b li c z e św . B a z y l e g o W i e l k i e g o . „ C u r r e n  d a ” 1981 n r 131 s. 28— 33. 6 6. K a n i a W o jc ie c h : (R ec. z: Sw . A u g u s t y n , W a r t o ś c i m a ł ż e ń s t w a . T łu m . i o p ra ć . W. E b o r o w i c z . P e lp lin 1980 W SD , ss. 98 (P ro f a m i l i a 1.). „V ox P a t r u m ” 1981 s. 84—85. 67. K a s i a A n d rz e j: W i a r a i r o z u m . S z k i c e o O jc a c h K ościo ła . W a r s z a  w a 1981 K r a jo w a A g e n c ja W y d a w n ic z a , ss. 174, n lb . 2 (F ilo zo fia i c o d z i e n  ność). 6 8. K o r a b U rs z u la , T u m D a n u ta : B e n e d y k t y ń s k i e S y m p o z j u m P a  t r y s t y c z n e , W r o c ł a w 22— 23 I X 1980 r. [S p ra w o z d a n ie ]. „ C o lle c ta n e a T h e o lo g i c a ” R. 51: 1981 z. 4 s. 175— 177. 69. K o t u l a T a d e u s z : A f r y k a ń s c y p r i n c i p a l e s curiae. Z b a d a ń n a d e litą m u n i c y p a l n ą e p o k i p ó ź n e g o C e s a r s t w a . „ Z e sz y ty N a u k o w e U J N r 613 P r a c e H is to r y c z n e ” 1981 z. 70 s. 93— 105.

(6)

70. K o w a l s k i A le k s a n d e r : (R ec. z: F . M a n n s , B i b l i o g r a p h i e d u j u - d e o - c h r i s t i a n i s m e . J e r u s a l e m 1979). „ S tu d i a T h e o lo g ic a V a r s a v i e n s ia ” R. 19: 1981 n r 1 s. 294—296. 71. K r a w c z u k A le k s a n d e r : S a r k o f a g K o n s t a n c j i . (A n ty k z a w sz e ż y  w y). „ A r g u m e n ty ” 1981 n r 4 s. 16. 72. K u p i e c K a z im ie rz : E l e m e n t y t e o l o g ii m e t r o p o l i i i s y n o d u p r o w i n  c j o n a l n e g o w ś w i e t l e r o z w o j u s t r u k t u r K o ś c io ł a S t a r o ż y t n e g o . „ T a r n o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 313—336. 73. L o n g o s z S ta n is ła w : B i b l i o g r a f i a m o d l i t w y s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś  cijan. (W y b ra n a ). „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 260— 264. 74. L o n g o s z S ta n is ła w : X M i ę d z y n a r o d o w y K o n g r e s A r c h e o l o g i i C h r z e ś c i j a ń s k i e j w T e s s a l o n i k a c h . „V o x P a t r u m ” 1981 s. 51— 52. 75. L o n g o s z S ta n is ła w : X P a t r y s t y c z n e D n i A u g u s t i a ń s k i e 1981 r. „V ox P a t r u m ” 1981 s. 57— 64. 76. L o n g o s z S ta n is ła w : J u b i l e u s z o w y w i e c z ó r w s p o m n i e ń p o ś w i ę c o n y 4 0 - l e t n i e j d z i a ł a l n o ś c i d y d a k t y c z n o - n a u k o w e j A . H a m m a n a . „V o x P a t r u m ” 1981 s. 95— 96. 77. L o n g o s z S ta n is ła w : M i ę d z y n a r o d o w y K o n g r e s S t u d i ó w B o e c j a ń - s k i c h . „V o x P a t r u m ” 1981 s. 53— 54. 78. L o n g o s z S ta n is ła w : P r z e d m o w a . [W ]: A k t a S y m p o z j u m P a t r y s  t y c z n e g o p o ś w i ę c o n e g o m o d l i t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . T a r n ó w 19— 21 X 1978 r. „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 7— 10. 79. L o n g o s z S ta n is ła w : R o d z i n a w c z e s n o c h r z e ś c i j a ń s k a i j e j z a d a n i a w n a u c z a n i u św . B a z y l e g o W i e l k i e g o . „ R o c z n ik i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 149— 168. 80. L o n g o s z S ta n is ła w : S ł o w o w s t ę p n e . [W ]: A k t a S y m p o z j u m P a t r y s  t y c z n e g o p o ś w i ę c o n e g o m o d l i t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . T a r n ó w 19■— 21 X 1978 r. „ T a r n o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 17— 19. 81. L o n g o s z S ta n is ła w : Z n a k k r z y ż a ś w i ę t e g o w ż y c i u s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 221— 232. 82. L o n g o s z S ta n is ła w : (Rec. z: M . G e e r a r d, C l a v i s P a t r u m G r a e  c o r u m . V ol. IV : C o n c il ia e t C a te n a e . B re p o lis , T u r h o u t, ss. 273). „V ox P a  t r u m ” 1981 s. 80— 82. 83. L o n g o s z S ta n is ła w : (R ec. z: V. P e r i , O m e l ie o r ig e n i a n e s u l S a l  m i. C o n t r i b u t o a ll’ i d e n t i f i c a z i o n e d e l f e s t o la tin o . C it tà d e l V a tic a n o 1980 = S t u d i e T e s t i 289). „V ox P a t r u m ” 1981 s. 82— 83. 84. L o n g o s z S ta n is ła w , M a z u r C z e sla w : A n t y k c h r z e ś c i j a ń s k i w c z a  s o p i s m a c h p o l s k i c h w 1979 r. „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 4 s. 167— 172. 85. L o n g o s z S ta n is la w , M a z u r C z e sła w : A n t y k c h r z e ś c i j a ń s k i w P o lsc e w la t a c h 1978— 1979. „V o x P a t r u m ” 1981 s. 21—40. 8 6. Ł o m n i c k i E d w a r d : F il o z o f i c z n o - t e o l o g i c z n a m y ś l p o g a ń s k a w a p o logii s t a r o c h r z e ś c i j a ń s k i e j . „ T a r n o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 297— 306. 87. Ł o m n i c k i E d w a r d : M o d l i t w a e u c h a r y s t y c z n a w p r z e k a z i e ś w . J u s  t y n a . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 201—202. 8 8. M a l i n o w s k i A n d r z e j: K o l o k w i u m p a t r y s t y c z n o - a r c h e o l o g i c z n e w L u b l i n i e . „V ox P a t r u m ” 1981 s. 54— 57. 89. M a l i n o w s k i A n d r z e j: M o d l i t w y m ę c z e n n i k ó w . „ T a rn o w s k ie S tu  d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 109— 114. 90. M a l i n o w s k i A n d r z e j: W i e c z ó r w s p o m n i e ń p o ś w i ę c o n y S p . P ro f. D r L e o k a d i i M a ł u n o w i c z ó w n i e . „V o x P a t r u m ” 1981 s. 89— 94. 91. M a ł u n o w i c z ó w n a L e o k a d ia : M o d l i t w a p r y w a t n a s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 206— 220. 92. M a ł u n o w i c z ó w n a L e o k a d ia : P r o b l e m c ie r p ie n i a u ś w . B a z y l e  go W i e l k i e g o . „ R o c z n ik i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 169— 182. 9 — C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a

(7)

130

BIULETY N PATRYSTYCZNY 93. M a ł u n o w i c z ó w n a L e o k a d ia : V I I I K o n g r e s P a t r y s t y c z n y w O x - fo r d z ie . [S p ra w o z d a n ie ] „V ox P a t r u m ” 1981 s. 44—46. 94. M a r g a ń s k i B o le s ła w : K s z t a ł t o w a n i e się m o d l i t w y l i t u r g i c z n e j w o k r e s ie O j c ó w K ościo ła . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 187— 196.

95. M a z u r C z e sła w : M o d l i t w a w K o ś c ie l e s t a r o ż y t n y m . „ M a te ria ły P ro b le m o w e ” 1981 n r 4 s. 97— 107. 96. M o d l i t w a w s t a r o ż y t n o ś c i c h r z e ś c i j a ń s k i e j [S p r a w o z d a n ie z S y m p o  z ju m w T a rn o w ie ]. „ M a te r ia ły P ro b le m o w e ” 1981 n r 4 s. 125— 127. 97. M a z u r 'C z e s ła w : B e n e d y k t y ń s k i e s y m p o z j u m p a t r y s t y c z n e . [S p ra -w o zd .]. „ N o v u m ” 1981 n r 4 s. 169— 173. 98. M i c h a ł o w s k i K a z im ie rz : U d z ia ł n a u k i p o l s k i e j w s t w o r z e n i u n o w e j d z i e d z i n y a r c h e o l o g ii — nub io lo g ia . „ S tu d ia A rc h e o lo g ic z n e U n i w e r s y t e tu W a rs z a w s k ie g o ” T. 1: 1981 s. 151— 157. 99. M ł o t e k A n to n i: P r ó b y p r z e z w y c i ę ż e n i a a u g u s t y ń s k i e g o r y g o r y z m u w s p r a w i e k ł a m s t w a i o b r o n y s e k r e t u . „ C o llo q iu m S a lu t is ” [R] 13: 1981 s. 235—248. 100. M ł o t e k A n to n i: Z n a c z e n i e d u s z p a s t e r s k o - w y c h o w a w c z e B ib l ii w e d ł u g O j c ó w K ościo ła. „ K a te c h e t a ” 1981 n r 2 s. 77—81. 101. M y s z o r W in c e n ty : G n o s t y c y z m w b a d a n i a c h n a s z y c h s ą s ia d ó w . „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 1 s. 137— 139.

102. M y s z o r W in c e n ty : G n o s t y c y z m . [P rz e g lą d p u b lik a c ji] , „ C o lle c ta  n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 2 s. 156— 157. 103. M y s z o r W in c e n ty : Z a g a d n i e n i e m o d l i t w y g n o s t y k ó w . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 35— 44. 104. N a s k r ę t S te f a n : S t r e s z c z e n i e d y s k u s j i z V s e s ji p o ś w i ę c o n e j p r o  b l e m o m d y d a k t y k i p a t r y s t y c z n e j . [W] : A k t a S y m p o z j u m P a t r y s t y c z n e g o p o  ś w ię c o n e g o m o d l i t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . „ T a r n o w s k ie S tu d ia T e o lo  g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 255—256. 105. N i t e c k i P io tr : E k u m e n i c z n y j u b i l e u s z . [R ocznice so b o ró w : K o n  s ta n ty n o p o lita ń s k ie g o I i E fe sk ie g o ]. „ Ł a d ” R. I: 1981 n r 14 s.4. 106. O b r y c k i K a z im ie rz : J a n P a w e ł I I o ś w . B a z y l i m W i e l k i m . „C o l le c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 2 s. 151— 156. 107. O b r y c k i K a z im ie rz : M o d l i t w a z a z m a r ł y c h u T e r t u li a n a . „ T a r  n o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 203— 205. 108. O b r y c k i K a z im ie rz : P a p i e ż J a n P a w e ł I I o O jc a c h K ościo ła . „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 4 s. 163— 164. 109. P a c i o r e k A n to n i: A k t u a l n o ś ć e g z e g e z y p a t r y s t y c z n e j . „ T a r n o w  s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 307— 312. 110. P a l a c z R y s z a rd : A u r e l i u s z A u g u s t y n , c z y l i f i l o z o f i a z n i e w o l o n a . „ A r g u m e n ty ” 1981 n r 7 s. 9. 111. P a ł u b i с к i W ła d y s ła w : K o b i e t a w t r a d y c j i p a t r y s t y c z n e j . „ E u h e - m e r ” R. 25: 1981 n r 3 s. 27— 42. 112. P i e c h o w s k i J e r z y : (Rec. z : H .-W . H a u s s i g, H is t o r ia k u l t u r y

b i z a n t y j s k i e j . W yd. 2 W a rs z a w a 1980). „N o w e K s ią ż k i” 1981 n r 8 s. 73— 75.

113. P i e s z c z o c h S z c z e p a n : M o d l i t e w n e z a s a d y E w a g r i u s z a P o n t y ń -

s k ie g o . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 138— 140.

114. P i k u s T a d e u s z : P r ó b a r e k o n s t r u k c j i „ I t i n e r a r i u m ” E g e rii w o p a r 

c iu o d z ie ło „De locis s a n c t i s ” P i o t r a D ia k o n a . „ M e a n d e r ” R. 36: 1981 z. 10

s. 495— 507, ta b . 115. P i s k o r s k a J ó z e f a : Z r o z w a ż a ń n a d „ R e g u łą ” św . B e n e d y k t a . [W ]: P o s ła n i e c W a r m i ń s k i , c z y l i K a l e n d a r z M a r y j n y n a r o k 1982. O lszty n 1981«s. 164— 166. 116. D z ia ła ln o ść n a u k o w a p ro f. L e o k a d i i M a ł u n o w i c z (1910— 1980). „ M e a n  d e r ” R. 36: 1981 z. 5 s. 221— 228, il. 117. P r o g r a m s y m p o z j u m . [W ]: A k t a S y m p o z j u m P a t r y s t y c z n e g o p o ś w i ę

(8)

-сo n e g o m o d l i t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . T a r n ó w 19-—21 X 1978 r. „ T a r n o w  s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 20— 22. 118. P r o k o p o w i c z M a r iu s z : Z a g a d n i e n i e o b e c n o ś c i w t e k s t a c h P s e u d o - D i o n i z e g o A r e o p a g i t y . „ S tu d ia P h ilo s o p h ia e C h r is ti a n a e ” R. 17: 1981 n r 2 s. 232—238. 119. P r y s z m o n t J a n : P a t r y s t y c z n a m y ś l m o r a l n a . „ S tu d ia T h e o lo g ic a V a r s a v ie n s ia ” R. 19: 1981 n r 2 s. 121— 155. 120. R e c z e k J ó z e f: (Rec. z: P i t k ä r a u t a R e ijo , S t u d i e n z u m L a t e i n d e s V i c t o r V i t e n s i s . H e ls in k i 1978 ss. 166). „E o s” V ol. 69: 1981 s. 341—343. 121. R o s t k o w s k a B o ż e n a : X M i ę d z y n a r o d o w y K o n g r e s A r c h e o l o g i i C h r z e ś c i j a ń s k i e j . S a l o n i k i , 28.09·—4.10.1980 r. „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 4 s. 177— 179. 122. R u l k a K a z im ie rz : (Rec. z: S o z o m e n H e r m i a s z, H i s t o r i a Kościo ła . P rz e ł. S. К a z i к o w s к i. W a rs z a w a 1980 I. W. „ P a x ” ). „ A te n e u m K a p ła ń s k i e ” 1981 z. 432 s. 159— 160. 123. R u t o w s к i B e r n a r d : W a l k a c e s a r s t w a r z y m s k i e g o z n a j a z d a m i „ b a r b a r z y ń c ó w ” w la t a c h 352— 360. „ M e a n d e r” R. 36: 1981 z. 3 s. 123— 137. 124. S a d u r s k a A n n a : D z i e ń P a ń s k i w k a l e n d a r z u c h r z e ś c i j a ń s k i m i je g o g e n e z a o r i e n t a l n o - r z y m s k a . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 66— 70. 125. S a l a m o n M aciej: P r z y d o m e k „ W i e l k i ” w p ó ź n o a n t y c z n e j h is to r i o  g r a f i i ł a c i ń s k i e j. „ Z e sz y ty N a u k o w e U J . N r 613. P r a c e H is to ry c z n e ” 1981 z. 70 s. 107— 121. 126. S a 1 i j J a c e k : Z e ś w i ę t y m A u g u s t y n e m r o z m o w a o C h r y s t u s i e . „W D ro d z e ” 1981 n r 1 s. 16— 23. 127. S a l i j J a c e k : T e o lo g i a ś p i e w u k o ś c i e l n e g o w u j ę c i u św . A u g u s t y n a . „W D ro d z e ” 1981 n r 7 s. 22— 29. 128. S e n g e r B a s iliu s : Ś w i ę t y B e n e d y k t . Z a p o z w o le n ie m a u t o r a s p o ls z  cz y ł i ro z s z e rz y ł J a n K a n ty M a j e w s k i . W a rs z a w a 1981 I. W. „ P a x ” ss. 141, n lb . 3, 8 k. n lb . il. 129. S i m o n M a rc e l: C y w i l i z a c j a w c z e s n e g o c h r z e ś c i j a ń s t w a 1—IV w . P rz e ł. E. B ą k o w s k a . [W yd. 2]. W a rs z a w a 1981 P IW , ss. 531,k. n lb . 6 6 ta b l. il., m a p y , p o r tr . 130. S к i b n i e w s к i M a te u s z : P a t r i a r c h a B e n e d y k t o s z t u c e ż y c i a . „W D ro d z e ” 1981 n r 9 s. 70— 78. 131. S o c h o ń J a n : (R ec. z: A p o k r y f y N o w e g o T e s t a m e n t u . P o d r e d . M. S t a r o w i e y s k i e g o T. 1: E w a n g e l i e a p o k r y f i c z n e . [P rz e k ł. i o p ra ć ,

zb ió r.]. L u b lin 1980). „W ię ź” 1981 n r 7/8 s. 266— 270.

132. S o ł o w j o w W ła d im ir: W s c h ó d i Z a c h ó d w s t a r o ż y t n o ś c i. H i s t o  r y c z n e m i e j s c e c h r z e ś c i j a ń s t w a . T łu m . z ro s. J. B a ń k o w s k i . „ Z n a k ” 1981 n r 6 s. 734— 742. 133. S q u i r e A e lre d : P y t a j ą c O jc ó w . P rz e ł, J a n S u l o w s k i . W a rs z a  w a 1981 I. W. „ P a x ” , ss. 257, n lb . 3. 134. S p i d l i k T h o m a s : L a p r i è r e e n I’ É glise d ’ O r ie n t. „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 115— 128. 135. S t a n i e k E d w a r d : K o m e n t a r z do P i s m a Ś w i ę t e g o j e d n ą z f o r m m o d l i t w y p a t r y s t y c z n e j . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 173—- 174. 136. S t a n u l a E m il: M o d l i t w a w t y y k ł a d z i e t e o l o g i c z n y m św . H ila r e g o z Poitie rs. „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 175— 178. 137. S t a n u l a E m il: P o d s u m o w a n i e s y m p o z j u m . [W] : A k t a S y m p o z j u m P a t r y s t y c z n e g o p o ś w i ę c o n e g o m o d l i t w i e s t a r o ż y t n y c h c h r z e ś c ij a n . „ T a r n o w  s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 257—259. 138. S t a n u l a E m il: O r y g e n e s w j ę z y k u p o l s k i m . „ C o lle c ta n e a T h e o lo  g ic a ” R. 51: 1981 z. 1 s. 142— 144. 139. S t a n u l a E m il: U w a g i n a t e m a t z n a c z e n i a s ł o w a „m e d y t a c j a ” ί*

(9)

132

BIULETYN PATRYSTYCZNY w k o m e n t a r z a c h b i b l i j n y c h św . H ila r e g o z P oitiers. „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o  lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 233— 238. 140. S t a r o w i e y s k i M a r e k : C z c ig o d n a j u b i l a t k a [S e ria P i s m a S t a r o  c h r z e ś c i j a ń s k i c h Pis a r zy]. „ T y g o d n ik P o w s z e c h n y ” R. 35: 1981 n r 24 s. 4. 141. S t a r o w i e y s k i M a r e k : E n c y k l o p e d i a a u g u s t i a ń s k a . „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 2 s. 157— 159. 142. S t a r o w i e y s k i M a r e k : VI I I M i ę d z y n a r o d o w a K o n f e r e n c j a S t u  d i ó w P a t r y s t y c z n y c h . O x f o r d , 3— 8 w r z e ś n i a 1979 r. [S p ra w o z d a n ie ]. „ C o lle c t a n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 1 s. 144— 147. 143. S t a r o w i e y s k i M a r e k : P r z e g l ą d c z a s o p is m : 1. „ A n a l e c t a B o l l a n - d i a n a ” 97: 1979; 2. ,,J a h r b u c h f ü r A n t i k e u n d C h r i s t e n t u m ” 22: 1979. „ C o lle c  t a n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 2 s. 159— 160. 144. S t a r o w i e y s k i M a r e k : P r z e k ł a d y a p o f t e g m a t ó w . „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 1 s. 141— 142. 145. S t a r o w i e y s k i M a r e k : P u b l i k a c j e o p a c t w a B e l l e f o n t a i n e d o t y  czące d u c h o w o ś c i w s c h o d n i e j . „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 1 s. 139— 141. 146. S t a r o w i e y s k i M a r e k : S t a r o ż y t n o ś ć c h r z e ś c i j a ń s k a w „ T h e o l o  g is c h e R e a l e n z y k l o p ä d i e ”. „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R. 51: 1981 z. 4 s. 165— 167. 147. S t ę p n i e w s k a A lic ja : (Rec. z: M e t o d y z O l i m p u , U c z ta T łu m . S. K a l i n k o w s k i . O p ra ć . E. S t a n u l a . W a rs z a w a 1980 A T K , P S P t. 24 s. 27— 108). „V o x P a t r u m ” 1981 s. 85—88. 148. S t r z e 1 c z у к J e r z y : H i s z p a ń s k i e p a ń s t w o S w e w ó w . „ P rz e g lą d H is to r y c z n y ” T. 72: 1981 z. 1 s. 1—23. 149. S t r z e l c z y k J e r z y : „ M ę c z e ń s t w o ś w . S a b y ”. „ M e a n d e r ” 1981 z. 1 s. 25— 34. 150. S t r z e l c z y k J e r z y : S t a n b a d a ń n a d d z i e j a m i i k u l t u r ą G o t ó w do c h w i l i o s i e d le n i a się n a t e r y t o r i u m r z y m s k i m . „ R o c z n ik i H is to r y c z n e ” R. 47: 1981 s. 115— 168. 151. S w o b o d a M ic h a ł: D e A u s o n i i e t C la u d i a n i f r a g m e n t i s h y m n i c o -

p r e c a to r iis . „E o s” V ol. 69: 1981 fa sc . 1 s. 83— 95.

152. S z a f r a ń s к i W ło d z im ie rz : C z y r z e c z y w i ś c i e o d k r y t o gró b św . P io tra. „ A r g u m e n ty ” 1981 n r 44 s. 4— 5, il.

153. S z y m u s i a k J a n : (Rec. z: O r y g e n e s , F ilo k a lia . T łu m . K . A u  g u s t y n i a k . W a rs z a w a 1979 I. W . „ P a x ”). „ Ż y cie i M y śl” 1981 n r 2 s. 135— 139. 154. Ś r u t w a J a n : E p i s k o p a l is a u d i e n t i a w A f r y c e r z y m s k i e j . „ R o c z n i k i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 183— 188. 155. Ś r u t w a J a n : M a j ą t e k k o ś c i e l n y i je g o f u n k c j a s p o ł e c z n a w A f r y  ce ł a c i ń s k i e j I I — V w i e k u . „ R o c z n ik i T e o lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 5— 28. 156. Ś r u t w a J a n : P r o b l e m m o d l i t w y i p r a c y w m o n a s t y c y z m i e a f r y  k a ń s k i m n a p r z e ł o m i e IV /V w i e k u . „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 248—254.

157. T a t a r k i e w i c z W ła d y s ła w : H i s t o r i a fi lo z o fi i. [W yd. 9]. W a rs z a  w a 1981. PW N . T. I: F il o z o f i a s t a r o ż y t n a i ś r e d n i o w i e c z n a , ss. 386, n lb . 2, 22 k. n lb . p o r tr . 158. T a t a r - P r ó c h n i а к E w a : S c e n a n a r o d z e n i a C h r y s t u s a w i k o n o  g r a f i i w c z e s n o c h r z e ś c i j a ń s k i e j . „R o c z n i k i T e o l o g i c z n o - K a n o n i c z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 189— 196. 159. T r ö g e r K a r l- W o lf g a n g : G n o z a h e r m e t y c z n a . T łu m . z n ie m . „ S tu  d ia R e lig io z n a w c z e ” 1981 N r 16 s. 165—190. 160. T u m D a n u ta : E g z e g e z a p r z y p o w i e ś c i o z a g u b i o n e j o w c y u I r e n e u  s z a i g n o s t y k ó w . „ C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a ” R . 51: 1981 z. 4 s. 172—173. 161. T z e k a k i s E m m a n u e l G .: A k u s t y k a w c z e s n o c h r z e ś c i j a ń s k i c h z a  b y t k ó w w S a l o n i k a c h . „ A rc h iw u m A k u s ty k i” T. 16: 1981 z. 1 s. 3— 12, ry s .

(10)

162. [Toż, w m u t a c ji a n g .]: „ A rc h iv e s of A c o u s tic s ” V ol. 6: 1981 no 1 p. 3— 1 2. 163. W e i s s A n z e lm : R o la i f u n k c j e p r o w i n c j i k o ś c i e l n y c h w K o ś c ie l e o k r e s u s t a r o ż y t n e g o i w c z e s n e g o ś r e d n i o w i e c z a (do V III w.). „ R o c z n ik i T e o  lo g ic z n o -K a n o n ic z n e ” T. 28: 1981 z. 4 s. 29— 51. 164. W i p s z y c k a E w a : S p o ł e c z n e a s p e k t y d z i e j ó w a n t y c z n e g o c h r z e ś c i 

j a ń s t w a . „ M ó w ią W ie k i” 1981 n r 9 s. 1—6, il.

165. W i p s z y c k a E w a : P o g a n ie w o b e c c h r z e ś c i j a ń s k i e j w i a r y w c z a 

sa ch C e s a r s t w a R z y m s k i e g o . „ M ó w ią W ie k i” R. 24: 1981 n r 10 s. 5— 10 il.

166. W i p s z y c k a E w a : (Rec. z: S e z o m e n H e r m i a s , H i s t o r i a K ościo ła . W a rs z a w a 1980. P rz e ł. S. K a z i k o w s k i . W a rs z a w a 1980 I. W. „ P a x " ). „ P rz e g lą d H is to r y c z n y ” 1981 z. 2 s. 321— 323. 167. W o j t c z a k J e r z y : Q u i d F i r m i a n u s L a c t a n t i u s de o ra t io n e s e n s e r i t ι „ T a rn o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 179— 180. 168. W o l a k H .: B e n e d y k t y ń s k i e S y m p o z j u m P a t r y s t y c z n e . [S p r a w o z  d a n ie ], „V ox P a t r u m ” 1981 s. 46— 48. 169. W o l a k H .: (Rec. z: F. D r ą c z k o w s k i , „ A g a p e " w p i s m a c h K l e  m e n s a A l e k s a n d r y j s k i e g o . P e lp lin 1980 W SD , ss. 149). „V ox P a t r u m ” 1981 s. 77— 79. 170. V / о 1 s к i Jó z e f: S t a r o ż y t n o ś ć . W yd. 3 p o p r. i u z u p ., W a rs z a w a [1979], P W N , ss. 621, n lb. 2 (H i s t o r i a P o w s z e c h n a , t. 1). 171. W o ź n i a k J e r z y : P r o b l e m a t y k a , m o d l i t w y u A f r a h a t a S y r y j c z y k a . „ T a rn o w s k ie S tu d ia T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 145— 149. 172. W ó j c i k W ła d y s ła w : Z n a c z e n i e M o d l i t w y P a ń s k i e j w n a u c e G r z e  g o r z a z N y s s y . „ T a r n o w s k ie S tu d i a T e o lo g ic z n e ” T. 8: 1981 s. 141— 144. C z e s l a w M a z u r , W a r s z a w a II. S P R A W O Z D A N IA

V M ięd zy n a ro d o w y K o n g res S tu d ió w N u b io lo g iczn y ch w H eid elb erg u 20—25 w r z e śn ia 1982 r.

P ią t e m ię d z y n a ro d o w e sy m p o z ju m p o św ię c o n e s tu d io m n u b io lo g ic z n y m o d b y ło się w H e id e lb e r g u (R FN ) w d n ia c h 20—25 w r z e ś n ia 1982 r. Z o sta ło on o z o rg a n iz o w a n e p rz e z A k a d e m ię N a u k w H e id e lb e r g u w e w s p ó łp r a c y z T o w a r z y s tw e m S tu d ió w N u b io lo g ic z n y c h (S o c ie ty f o r N u b ia n S tu d ie s ). W o b r a d a c h s y m p o z ju m w z ię ło u d z ia ł p o n a d s t u n a u k o w c ó w z całe g o ś w ia ta . B o g a ty p r o g r a m o b e jm o w a ł w s z y s tk ie o k re s y h is to r ii N u b ii p o c z y n a ją c od p r e h i s to r ii aż po p ó ź n e ś r e d n io w ie c z e , k tó r e n a te r e n ie S u d a n u p r z y p a d a n a X V I—X V II w iek . S z c z e g ó ln ie in te n s y w n ie b y ły d y s k u to w a n e d w a o k re s y h is to r ii N u b ii: p r e h is to r ia S u d a n u o ra z o k re s c h rz e ś c ija ń s tw a . T a k ie ro z ło ż e n ie te m a ty k i r e f e r a tó w p re z e n to w a n y c h i d y s k u to w a n y c h w H e id e lb e r g u je s t o d b ic ie m a k tu a ln e g o s t a n u b a d a ń a rc h e o lo g ic z n y c h p ro w a d z o n y c h n a te r e n ie S u d a n u .

O k re s o w i c h r z e ś c ija ń s k ie m u w N u b ii (V I—X IV w ie k ) p o św ię c o n o 32 r e f e r a ty , w k tó r y c h o m a w ia n o : n a jn o w s z e b a d a n ia a rc h e o lo g ic z n e , ró ż n e a s p e k ty s z tu k i n u b ij s k i e j w ty m o k re s ie ( m a la r s tw o ś c ie n n e , a r c h i t e k t u r ę i rzeźb ę) o ra z ję z y k s t a r o n u b ij s k i łą c z n ie z p r e z e n t a c ją n o w y c h te k s tó w z a p is a n y c h z a ró w n o w ję z y k u s ta r o n u b ijs k im , ja k ró w n ie ż k o p ty js k im i g re c k im . A k tu a ln i e n a te r e n ie c h r z e ś c ija ń s k ie j N u b ii s ą p ro w a d z o n e r e g u la r n e b a d a n ia n a tr z e c h n ie z m ie r n ie is to tn y c h d la p o z n a n ia te g o o k r e s u s t a n o w is k a c h : w Q a s r I b r im (E g ip t) —· je d n y m z n a jw a ż n ie js z y c h o ś ro d k ó w p o lity c z n y c h i k u lt u r o w y c h p ó łn o c n e j N u b ii; w S ta r e j D o n g o li — sto lic y N u b ii; w S o b a — c e n tr u m p o lity c z n y m p o łu d n io w e g o k r ó le s tw a A lo d ii. T a k się złożyło, że je d y n ie b a d a n ia w S ta r e j D o n g o li, p ro w a d z o n e p rz e z M isję

(11)

134

BIULETYN PATRYSTYCZNY P o ls k ie j S ta c j i A rc h e o lo g ii Ś ró d z ie m n o m o rs k ie j U n iw e r s y te tu W a rs z a w s k ie g o w K a irz e , b y ły r e p r e z e n to w a n e w H e id e lb e rg u . D r S te f a n J a k o b i e l s k i , k ie r o w n i k e k s p e d y c ji, o m ó w ił r e z u l ta t y b a d a ń w S ta r e j D o n g o li w o s ta tn ic h c z te re c h la t a c h (P o li s h E x c a v a t i o n s a t O ld D ongola , 1978— 1982), a d r W ło  d z im ie r z G o d l e w s k i p r z e d s ta w ił w y n ik i b a d a ń w b u d o w li z w a n e j m e c z e te m , k tó r e j je d n a z s a l n a p ię tr z e je s t o b e c n ie in te r p r e to w a n a ja k o sa la tr o n o w a k r ó ló w n u b ijs k ic h (Old D ongola . T h e n e w i n v e s ti g a ti o n s ) . Z b o g a  t e j p r o b l e m a t y k i b a d a ń a rc h e o lo g ic z n y c h p ro w a d z o n y c h p rz e z E g y p t E x p lo r a t io n S o c ie ty w Q a s r I b r im z o s ta ły o m ó w io n e p rz e z d r. J. A l e x a n d r a , k ie r o w n ik a m is ji, o d k ry c ia z o k r e s u p o s tc h rz e ś c ija ń s k ie g o ( S p a t ia l o r g a n i  z a t i o n i n a n O t t o m a n f r o n t i e r fo r tr e s s : t h e e x c a v a t i o n s a t Q asr I b r im ). N ie b y ły n ie s te ty o m a w ia n e w H e id e lb e r g u w y n ik i w z n o w io n y c h w o s t a t n im se z o n ie b a d a ń a rc h e o lo g ic z n y c h w S o b a , p ro w a d z o n y c h p rz e z m is ję a n g ie ls k ą z in s t y t u t u w N a iro b i (K en ia). O w y n ik a c h b a d a ń w S a y a la w D o ln e j N u b ii, p ro w a d z o n y c h jesz c z e w o k re s ie k a m p a n ii n u b ijs k ie j ,1960 — 1964), a o b e c n ie p u b lik o w a n y c h , m ó w ił d r Ivi. S c h w a r t z z W ie d n ia

(T h e f o r t h c o m i n g p u b l i c a t i o n o f t h e C h r i s t i a n m o n u m e n t s o f N a g e s c h - - S d e m a , S ayala).

D u ż a g r u p a r e f e r a tó w b y ła p o ś w ię c o n a ró ż n y m a s p e k to m s z tu k i n u b i j s k ie j w o k re s ie c h rz e ś c ija ń s k im . N a le ż y t u p o d k re ś lić , że w ię k sz o ś ć ty c h w y s tą p ie ń b ą d ź b a z o w a ła n a o d k ry c ia c h d o k o n a n y c h p rz e z p o ls k ą M isję p ro f, d r. K . M i c h a ł o w s k i e g o w F a r a s , b ą d ź u w z g lę d n ia ła o s ią g n ię te J a m w y n ik i. M a lo w id ło m z k a te d r y f a r a s k ie j b y ły p o św ię c o n e n ie ty lk o p o ls k ie w y s tą p ie n ia , a le b y ły o n e p r z e d m io te m a n a liz y k ilk u r e f e r a tó w z a g r a n ic z n y c h . M a lo w id ła f a r a s k ie od la t in tr y g u j ą ik o n o g r a fó w s w y m i n ie z m ie r n ie b o g a ty m i i b a rd z o w c z e s n y m i in s p ir a c ja m i s ię g a ją c y m i c zasó w w c z e s n o c h r z e ś c ija ń s k ic h . Ic h w a rto ś ć ik o n o g r a fic z n a je s t c o ra z s z e rz e j d o c e n ia n a n a c a ły m ś w ie c ie p la s u ją c ty m s a m y m G a le rię F a r a s w M u z e u m N a ro d o w y m w W a rs z a w ie i z b io ry m a lo w id e ł w Ç h a r tu m ie w c e n tr u m z a in t e r e s o w a ń . K o m p o z y c ja p r z e d s ta w ia j ą c a tr o n u ją c e g o C h r y s tu s a w M a je s ta c ie w ra z z d o m a lo w a n y m w X I I w ie k u p r z e d s ta w ie n ie m T ró jc y Ś w ię te j w o to c z e n iu a p o s to łó w z k o le k c ji w a r s z a w s k ie j b y ła p rz e d m io te m ik o n o g r a f ic z n y c h ro z w a ż a ń p ro f. G. G a l a v a r i s a z K a n a d y (O b s e r v a t i o n s on a F a ra s-

- M a j e s t a s a n d its rela tio n s). R e f e r a t G. G a la .v a risa w z b u d z ił b r r d z o s z e ro 

k ie z a in te r e s o w a n ie . W a rto p o d k re ś lić , że n a n ie z w y k łą w a r to ś ć ik o n o g r a fic z n ą teg o m a lo w id ła ja k o p ie r w s z y z w ró c ił u w a g ę p ro f. d r T. D o b r z e n i e c k i (B u lle tin d u M u sé e N a tio n a l X X , 1979, η. 2—3). M a lo w id ło m z F a r a s p o ś w ię c iła ró w n ie ż sw ó j r e f e r a t d r M. M a r t e n s - C z a r n e c k a (R e p a in te d m u r a l s f r o m N u b ia ) o m a w ia ją c n a k ilk u p r z y k ła d a c h w z b o g a c a n ie is tn ie ją c y c h ju ż k o m p o z y c ji m a la r s k ic h o n o w e p rz e d s ta w ie n ia . N a jc ie k a w s z y m p r z y k ła d e m są p r z e m a lo w a n ia a b s y d y k a te d r y f a r a s k ie j , a w sz c z e g ó ln o śc i p o s ta c i św ie c k ic h , k r ó la i d o s to jn ik ó w d w o ru , w k o n te k ś c ie t r a d y c y jn e j k o m p o z y c ji m a l a r s k i e j a b s y d y w sz tu c e k o p ty js k ie j i n u b ijs k ie j. K s. G. V a n tin i z C h a r tu m u o m a w ia ł p r z e d s ta w ie n ie p a s te r z y n a f a r a s k ie j k o m p o z y c ji B ożego N a ro d z e n ia , dziś w z b io r a c h M u z e u m N a ro d o w e g o w C h a r tu m ie , w k tó r y c h d o s z u k iw a ł się in s p ir a c ji p a le s ty ń s k ic h . Z a le ż n o ś c i s ty lis ty c z n e i ik o n o g r a fic z n e m a lo w id e ł n u b ijs k ic h b y ły r o z w a ż a n e w k ilk u in n y c h w y s tą p ie n ia c h . T e m a t te n t a k fa s c y n u ją c y n a d a l je s t jesz c z e m a ło ro z p o z n a n y , ch o c ia ż z a jm o w a li się ju ż n im ta k w y b itn i z n a w c y p rz e d m io tu , ja k p ro f. К . W e i t z m a n n . O k o n ta k t a c h N u b ii z E g ip te m i S y r o - P a le s ty - n ą m ó w iła m g r B. R o s t k o w . ś k a ( P il g r i m a g e o f C h r i s t i a n N u b ia n s ) . P ro f. V. C h r i s t i d e s z T e s s a lo n ik w s k a z y w a ł n a z w ią z k i m a lo w id e ł n u b ijs k ic h z C y p re m , a z a le ż n o śc i ty c h p r z e d s ta w ie ń od s z tu k i k o p ty js k ie j p o ś w ię c iła s w o je w y s tą p ie n ie M. R a s s a r t- D e b e r g h z B ru k s e li, o m a w ia ją c w c z e s n e m a lo w id ła o d k ry te w o s ta tn ic h la ta c h w K e llia , w p ó łn o c n y m E g ip c ie , g d z i e . t r w a j ą p r a c e r a tu n k o w e . R ó w n ie ż d r E. L u c c h e s i P a l l i (B e m r k u n g e n z u e i n e m O r n a m e n t d e r k o p t i s c h e n u n d n u b i s c h e n K u n s t )

(12)

d a ła w sw o im r e f e r a c ie p r z y k ła d y w s p ó łz a le ż n o ś c i s z tu k i k o p ty js k ie j i n u b i j sk ie j. sz c z e g ó ln ie w c z e sn e j. P ro f. P. v a n M o o r s e l z L e jd y p o ś w ię c ił s w o je w y s tą p ie n ie o m ó w ie n iu m a lo w id e ł z n a jd u ją c y c h się w a b s y d a c h k o śc io łó w k o p ty js k ic h i n u b ijs k ic h (w d o ln y m p a s ie k o m p o z y c ji M a tk a B o s k a w o to c z e n iu a n io łó w , a w g ó rn e j części, k o n sz e , M a j e s ta s D o m i n i ) w ś w ie tle w iz ji, ja k ą m ia ł p a tr ia r c h a k o p ty js k i P h ilo th e u s (T h e V is i o n

o j p h i l o t h e u s : t h e C o p t i c a n d N u b i a n A p s e - C o m p o s i t i o n s r e c o n s id e r e d ) .

B. R o s t k o w s k a p r z e d s ta w iła c ie k a w y z e sp ó ł m a lo w id e ł, k tó r e z n a jd o w a ły się w e w n ę tr z u m a łe g o k o ś c io ła w b u d o w a n e g o w f a r a o ń s k i speos w A b u H o d a. Z e sp ó ł te n b y ł s z e rz e j o m a w ia n y p o r a z p ie rw s z y . D r S. J a - k o b i e 1 s к i z w ró c ił s ię z a p e le m o o p ra c o w a n ie p e łn e j k a r t o t e k i m a lo

w id e ł n u b ijs k ic h i z a p ro p o n o w a ł W a rs z a w ę ja k o m ie js c e p rz e c h o w y w a n ia t e j d o k u m e n ta c ji.

B a rd z o c ie k a w e w y s tą p ie n ie p ro f. T. B a u m e i s t e r a (D er H eilig e

T h e o d o r i n N u b i e n ) b y ło r ó w n ie ż częścio w o z w ią z a n e z ik o n o g r a f ią m a lo 

w id e ł n u b ijs k ic h , w k tó r y c h t e m a t św ię te g o w o jo w n ik a p o ja w ia s ię b a rd z o często.

F a r a s , k tó r e g o n ie z w y k ła w a ż n o ść ja k o o ś r o d k a tw ó rc z o ś c i m a la r s k ie j b y ła s ta le p o d k r e ś la n a w r e f e r a ta c h p o ś w ię c o n y c h m a lo w id ło m n u b ijs k im , s ta ło się ró w n ie ż p r z e d m io te m k il k u in n y c h w y s tą p ie ń p o ś w ię c o n y c h a r c h ite k tu r z e s a k r a ln e j i s e p u lk r a ln e j.

S z c z e g ó ln ie w a ż n y m w y d a je s ię b y ć w te j p r o b le m a ty c e w y s tą p ie n ie d r. P. G a r t к i e w i с z a p o św ię c o n e a r c h i te k t u r z e k a te d r y w F a r a s . P r z e d s ta w ił on n o w ą h ip o te z ę ro z w o ju a r c h i t e k t u r y te j n ie z w y k łe j b u d o w li i je j k o n s e k w e n c je c h ro n o lo g ic z n e . H ip o te z a ta , ch o c ia ż w y m a g a jesz c z e d a ls z y c h stu d ió w , w z b u d z iła s z e ro k ie z a in te re s o w a n ie . G łó w n ą te z ą P. G a rtk ie w ic z a je s t s tw ie rd z e n ie , że k a te d r a P a u lo s a d a to w a n a n a ro k 707 b y ła b u d o w lą tr ó jn a w o w ą , a je j ro z b u d o w a m ia ła n a jp r a w d o p o d o b n ie j m ie js c e w I I p o ło w ie V III w ie k u . M g r B. Ż u r a w s k i o m a w ia ł g ro b y b is k u p ó w o d s ło n ię te w F a r a s o ra z r e l ik ty ś w ia d c z ą c e o k u lc ie p o c h o w a n y c h w n ic h osób. P r o b le m k u lt u o d p ra w ia n e g o n a g r o b a c h b is k u p ic h je s t o b e c n ie w c e n tr u m z a in te r e s o w a n ia w w ie lu r e g io n a c h c h r z e ś c ija ń s k ie j o ik u m e n e .

O d e k o r a c ji a r c h ite k to n ic z n e j k o śc io łó w n u b ijs k ic h m ó w iła m g r I. R y l - P r e i b i s z . P r z e d s ta w iła o n a ty p o lo g ię k a p it e li w y s tę p u ją c y c h n a te r e n ie N u b ii. N a p r o b le m c ią g ło śc i p r a c y w a r s z ta tó w k a m ie n ia r s k ic h w F a r a s p r a c u j ą c y c h , n ie p r z e r w a n ie od k o ń c a I I I w ie k u aż po w ie k V III z w ró c ił u w a g ę d r W. G o d l e w s k i (T h e A r t o f N o b a d i a i n V — V III c e n tu r y ) . R z e ź b io n e e le m e n ty a r c h ite k to n ic z n e : o b r a m ie n ia o k ie n , o tw o ró w d rz w io w y ch , k o lu m n y , k a p ite le , k r a t y k a m ie n n e s ą b a rd z o is to tn y m m a te r ia łe m d la p o z n a n ia s z tu k i n u b ijs k ie j w p o c z ą tk o w y m o k re s ie c h r z e ś c ija ń s tw a i je j z w ią z k ó w ze s z tu k ą k o p ty js k ą w G ó rn y m E gipcie.

D u ża g r u p a r e f e r a tó w b y ła p o ś w ię c o n a s p r a w o m ję z y k o w y m N u b ii c h r z e ś c ija ń s k ie j. J e s t to p r o b le m n ie z m ie r n ie c ie k a w y , g d y ż n a ty m te r e n ie b y ły s to s o w a n e z a ró w n o w te k s ta c h k o ś c ie ln y c h , ja k i w a d m in is tr a c j i tr z y ję z y k i ró w n o c z e ś n ie : g re c k i, k o p ty js k i i s ta r o n u b ijs k i. N a jp ó ź n ie j z n ic h w s z e d ł do o fic ja ln e g o o b ie g u ję z y k s ta r o n u b ijs k i, k tó r y je s t p o ś w ia d c z o n y w d o k u m e n ta c h d o p ie ro w k o ń c u V I I I w ie k u i p ó ź n ie j. J ę z y k s t a r o n u b i j s k i je s t w d o d a tk u b a rd z o sła b o z n a n y . P o in te n s y w n y c h s tu d ia c h p r o w a d z o n y c h n a d n im w p o c z ą tk a c h X X w ie k u d o p ie ro o b e c n ie m a m y r e n e s a n s b a d a ń je m u p o ś w ię c o n y c h i je s t to o c z y w iśc ie z y ią z a n e z f a k t e m o d k ry c ia w ię k s z e j ilo śc i n o w y c h te k s tó w z a p is a n y c h w ję z y k u s ta r o n u b ijs k im . W w y s tą p ie n ia c h p ro f. F. H i n t z e z B e r lin a ( P r o b l e m \ d e r M o r p h o lo g ie d e s A lt-

- N u b i s c h e n ) o ra z d r M. K . K h a l i l (E in ig e B e m e r k u n g e n z u W o r t s c h a t z u n d G r a m m a t i k des A l t - N u b i s c h e n ) b y ły p o ru s z a n e p r o b le m y g r a m a ty k i

ję z y k a s t a r o n u b ijs k ie g o . D r R. E. W. T h e l w a l l z P ó łn o c n e j I r la n d ii o m a w ia ł m ie js c e ję z y k a s ta r o n u b ijs k ie g o w ś r ó d in n y c h ję z y k ó w te j części

(13)

136

BIULETY N PATRYSTYCZNY A f r y k i (M e i d o b a n d t h e N u b i a n la n g u a g e group). O te k s ta c h o s ta tn io z id e n  ty f ik o w a n y c h w ś r ó d d o k u m e n tó w z a p is a n y c h w ty m ję z y k u m ó w ili G . M. B r o w n e z U S A (N e w l i g h t o n O ld N u b i a n : t h e S e r r a E a s t Codiez) o ra z p ro f. C. D. M ü l l e r z R F N (Die H o m i l i e ü b e r die z w e i „ C a n o n e s v o n N i k i a ”. A n a l y s e u n d E i n o r d u n g e in e s a l t n u b i s c h e n T e x t e s ). D r G. M. B r o-

w n e s tw ie rd z ił, że k o d e k s z S e r r e E a s t z a w ie r a tłu m a c z e n ie z g re c k ie g o o r y g in a łu h o m ilii p r z y p is y w a n e j św . J a n o w i C h ry z o s to m o w i (I n v e n e r a b i l e m c r u c e m s e r m o ) w r a z z h y m n e m do ś w ię te g o k rz y ż a . J e s t to n a jd łu ż s z y z n a n y n a m te k s t z a p is a n y w ję z y k u s ta r o n u b ijs k im . O ję z y k u g re c k im w N u b ii w o k re s ie tu ż p r z e d je j c h r y s tia n iz a c ją m ó w ił d r T. H a g g z N o rw e g ii ( B l e m y a n G r e e k ), a n o w o o d k r y te te k s ty k o p ty js k ie , s te le n a g ro b n e , w G e b e l B a r k a l z a p r e z e n to w a ł p ro f. S. D o n a - d o n i z R z y m u (T h r e e n e w C h r i s t i a n t o m b - s t o n e s f r o m N u b ia ). D r M. R o d z i e w i c z o m a w ia ł z w ią z k i c e r a m ik i n u b ij s k i e j z c e r a m ik ą o d k r y t ą o s ta tn io w o a z ie C h a r g a w E g ip c ie (T h e C h r i s t i a n P o t t e r y i n N u b i a a n d K h a r g a Oasis). D r M. R o d z ie w ic z p r e z e n to w a ł ró w n ie ż c e r a  m ik ę n u b ijs k ą z B a tn e l H a d ż a r o d k r y t ą p rz e z e k s p e d y c ję n ie m ie c k ą k ie r o w a n ą p rz e z p ro f. E. D i n k i e r a.

T e m a ty c e a n tr o p o lo g ic z n e j b y ło p o ś w ię c o n e w y s tą p ie n ie doc. d r E. P r o- m i ń s k i e j , k t ó r a o m a w ia ła s t a n z d r o w o tn y b is k u p ó w f a r a s k ic h n a p o d s ta w ie m a t e r i a łu k o s tn e g o o d k ry te g o w F a r a s .