Działalność wojskowych bibliotek i ośrodków informacji naukowej w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej

(1)

a.nowinska@ron.mil.pl Izabela Dobrowolska i.dobrowolska@ron.mil.pl Centralna Biblioteka Wojskowa

Streszczenie: (RSB)

uwzg . Po danych

do-: o

a-stem informatyczno-bibliotecznych wykorzystywanych w tych biblioteki resortu obrony narodowej, biblioteki wojskowe, resort ntralna Biblioteka Wojskowa

1.

l 1_.

jszego dost

e-- ydaktycznych oraz upowszechniania wiedzy obronnej

o 2_.

, iblioteki

anych.

Organizatorami bibl o

Obrony Narodowej. Biblioteki woj

e-niu, przechowywan

erze.

nnymi

l-akresie:

y,

ania porad i pomocy instrukcyjno-metodycznej. Biblioteki naukowe

wczych. o

prowadzenia prac naukowo- 3_.

aniem

- ugiwanych

ograficznej, dokumentacyjnej, wydawniczej, edu-kacyjnej i popularyzatorskiej, a Biblioteki fachowe a alenia zawodowego4_{. D} n-rskich. u okumen-tacyjnej i wydawniczej. o w n-a

(2)

Biuletyn EBIB, nr 8 (170)/2016, Badania, teorie, opinie

szkolenia specjalistycznego; bibliote

w-czych. iblioteki Redukcja liczby y-sadniczej. aniem -metodycznej i wydawni-czej.

2. Centralna Biblioteka Wojskowa

sudskiego (CBW)

narodowej o

o-5_{. Kontynuuje tradycje polskiego bibliotekarstwa wojskowego od cza}

biblioteki

ogiki, filozofii. Ministra Spraw Wojskowych. W okresie II Rzeczy

(w latach 1919 1933) i Jan Niezgoda (w latach 1933 1939). W wyniku biblioteka utra-ci

atowy w dziedzi 6_.

Obejmuje w woluminach:

zb 497 317 (druki zwarte 156 518, mikrofilmy 1666, CD-ROM 401, dyskietki 271), zbiory specjalne 172 278,

49 976 (druki zwarte 2376, druki sygnaturowane 12 585)7_.

ego, historii wojskowej, CBW gromadzi

wydaw-nic ydatne

w dydaktyce uczelni wojskowych i cywilnych8_.

lnych, znych, lskiego, kreowaniu pozytywnego

znymi,

znej oraz funkcjonowania portalu Resort Bibliotecz

wnia9_.

iczej i wydawniczej wyznacza kierunki rozwoju resortowej sieci bibliotecznej.

Biblioteka

w-z

k-turalno- - liczby,

charakteru (jawne, niejawne) oraz wyko do baz informacyjnych oraz najnowszych technologii biblio-graficznych w systemach MARC BN, MARC 21

na podstawie formularza skierowanego do wszystkich bibliotek wojskowych, zamieszczonego w

cych na poszcze 10_{oraz na stronie Resortowej Sieci}

Bibliotecz-nej SZ RP (RSB)11_.

Opracowywany na tej podstawie roczny raport dotyczy dzia aln ci wojskowych bibliotek naukowych, fachowych i odk w naukowej in-formacji wojskowej. Nie uj w nim sprawozdawcz ci bibliotek wiatowych, kt re swoje sprawozdania przesy aj o

Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej.

3. Wielk rodzaj wy cenia bibliotek wojskowych i ONIW12

Chc c pozna stan etatowy oraz poziom i rodzaj wykszta cenia os b zatrudnionych w bibliotekach wojskowych, podj to pr b ustalenia stanu faktycznego w tym obszarze. Jak wynika z zebranych danych wykazanych w raporcie, w bibliotekach pracowa o 200

(3)

pracowni-k w. Nale y jednapracowni-k zaznacz , liczba ta mo e by obarczona marginesem b du spowodowanym rozbie n ci pomi dzy liczb eta-t w a faketa-tyczn liczb os b zaeta-trudnionych na poszczeg lnych seta-tanowiskach. Ponadeta-to seta-tanowiska eta-te w ka dej inseta-tyeta-tucji opisano w spos b niejednolity. W bie cym raporcie by y to opisy r nych rodzaj w stanowisk, kt re ze wzgl d w poznawczych pogrupowano w odpowiednie grupy stanowisk. Poza tym nie zawsze nazwa stanowiska oddaje charakter faktycznie wykonywanej pracy.

Autor w raportu najbardziej interesowa udzia stanowisk dzia aln ci podstawowej (typowo bibliotekarskich) w d wszystkich innych, jakie zosta y zamieszczone w ankietach. Uzyskane dane zosta y przedstawione na wykresie 1. d

Wykr

a

jak: starszy kustosz, kustosz, 11,41%,

e-owy, starszy

a-icznych, introliga

bibliotekach wojskowych i ONIW, ykres 2.

Wykr owej.

Analizuj c dane zawarte na wykresie 2 mo na uog lni , najliczniejsz gru etatow stanowiska kustoszy i inne stanowiska niebi-blioteczne, a p niej kolejno: bibliotekarzy, starszych bibliotekarzy, starszych kustoszy i m odszych bibliotekarzy. cznie etaty bibliotecz-ne stanowi ponad 74% r wszystkich, z jakimi spotykamy si bibliotekach wojskowych e

Wynika to ze

struk-tury etatowej w a

e-renci.

(4)

Wykr i ONIW

i-bliotekarskie lub z dziedziny informacji nau udia

wej n

Oceniaj c poziom wykszta cenia pracownik w bibliotek wojskowyc rodk w naukowej informacji wojskowej, nie bez satysfakcji mo na stwierdzi , przewa aj ca grupa os b posiada wykszta cenie wy sze kierunkowe lub pokrewne, dodatkowo bibliotekarze cz sto podnosz swoje kwalifikacje w czasie pracy, ko cz c studia podyplomowe oraz doktoranckie.

(5)

4. rodki finansowe bibliotek wojskowych i ONIW na zakup materia w bibliotecznych

Wykr. 4. rodki finansowe bibliotek wojskowych i ONIW wydatkowane na zakup materia bibliotecznych

(1 204

200 13_.

zakup o trzy biblioteki: Biblioteka

Wydawnictw Fachowych, Biblioteka Fachowa Inspektoratu Wsp enia

Do-opism. Tego

e

(6)

Wykr. r

5. Systemy informatyczno-biblioteczne bibliotek wojskowych i o odk w naukowej informacji wojskowej

o-y -bibliotecznego ni

dzenia DORSZ, Biblioteka Niejawna i Powielarnia Centrum Operacji Specjalistycznych u Wojsk Specjalnych,

(7)

Tab. 1.

-Lp. Nazwa instytucji Rodzaj systemu informatyczno-_{bibliotecznego} z39.50 Internet Biblioteki naukowe

1 ademii Obrony Narodowej Sowa 2 tak tak

2 _im. jskowej Akademii Technicznej Aleph, Sowa 2 tak tak

3 _nych z- Sowa, Mateusz nie tak

4 Biblioteka Naukowa Wojskowego Instytutu Medycznego. Od-_a _-badawczej Expertus nie tak

5 Biblioteka Naukowa Woj z CoLiber nie nie

6 Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej Dzia-_l _-Badawczej brak nie tak

7 _skiego d- Prolib, Sowa tak tak

8 _{Gen. Tadeusza Ko} o dowych im. Sowa 2, Mateusz, Expertus tak tak

9 ademii Marynarki Wojennej Sowa 2 tak tak

Biblioteki fachowe i fachowo-beletrystyczne

1 Biblioteka Wojskowego Centrum Edukacji Obywatelskiej Mateusz tak tak

2 Biblioteka Wydawnictw Fachowych brak nie tak

3 Biblioteka Centrum Szko Sowa nie nie

4 Biblioteka Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej Sowa nie nie

5 Biblioteka Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia im. gen.

J. Bema Sowa 2 tak tak

6 Biblioteka Fachowa In brak nie nie

7 Biblioteka Niejawna i Powielarnia Centrum Operacji Specjali-_stycznych _{mponentu Wojsk Specjalnych} brak nie tak

8 Biblioteka Centrum Szko jnych

i Chemicznych im. gen. Jakuba Jasi skiego Sowa 2 tak tak

9 Biblioteka Centrum Szko wych im. Stefana

Czarnieckiego Sowa 2 tak tak

10 _{styki im. Kazimierza I Odnowiciela}ydaktycznego Centrum Szkolenia Logi- Sowa 2 tak tak

11 Biblioteka Centrum Szko rmatyki CoLiber nie nie

12 Biblioteka Niejawna Batalionu Dowodzenia DORSZ brak nie nie

1

Informacji Naukowej Prolib tak tak

2 Wojskowy Instytut Uzbrojenia. Sekretariat Rady Naukowej _{nformacji Naukowej} Mak BN nie tak

3 Wojskowy Instytut Tech_Kosackiego Sowa 2 tak tak

-bibliotecznych dla bibliotek wojsko

jak i finansowym. Tymczasem dysponowanie odpowiednim systemem informatyczno-bibliotecznym w tak du-l

w

w-ibliograficznych, co zdecydowanie usprawnia pra i- wyszu-kiwarce prowadzonej przez CBW na stronie Resortowej Sieci Bibliotecznej SZ RP (www.rsb.wp.mil.pl). Multiwyszukiwarka daje

i-i

n-6. Zbiory bibliotek wojskowy rodk w naukowej informacji wojskowej

e l-isma, bazy danych i inne. Uzyskane wyniki prezentuje wykres 6.

w r

odnotowa

(8)

Wykr jednostkach ewidencyjnych)

przedstawiona na wykresie 7. Do ze dmioty

resor-ku Centralnej Biblioteki Wojskowej, zbiory specjalne.

(9)

Wykr

L

p. Nazwa instytucji informacyjne Typy bazy danych

Zbiory nie-jawne Biblioteki naukowe

1. Akademii Obrony Narodowej

Bibliografia publikacji pra-cowni - rocznik, Bibliografia prac

kwalifika-cyjnych powsta - rocznik, "Wykaz naukowo-prawnicze bibliograficzne nie

(10)

2.

Wojskowej Akademii Technicznej im.

Ja- w-skiego e- Broszury informacyjne abstraktowa bibliograficzna faktograficzna bibliometryczna nie 3. i- z-nych brak bibliograficzne czasopism nie

4. Biblioteka Naukowa Wojskowego Instytu-tu Medycznego brak

dokumentacjyj-ne

bibliograficzne

5. Biblioteka Naukowa Wojskowego Instytu-z

"Wykaz prenumeraty cza-sopism", o- katalogowe _{bibliograficzne} faktograficzne nie 6. Biblioteka Wojsko-wego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej brak dokumentacyj-ne bibliograficzne nie 7. Centralna Biblioteka Wojskowa im. Mar-sudskiego

Polska Bibliografia Woj-skowa perio-dyk katalogowe bibliograficzne faktograficzne tak 8. Szko

Wojsk L dowych im. Gen. Tadeusza Ko- brak

TWOJ - abs-traktowa SAPER bi-bliograficzna DYPL95 pra-ce dyplomowe ZMECH - bi-bliograficzna SZKOLA - abs-traktowa nie 9. Marynarki Wojennej -Dokumentacy dokumentacjyj-ne bibliograficzne Biblioteki fachowe i fachowo-beletrystyczne

1. Biblioteka Wojsko-wego Centrum Edu-kacji Obywatelskiej brak katalogowa 2. Biblioteka wydaw-nictw fachowych. JW. 2420 brak katalogowa nie 3. Biblioteka Centrum Szko i Informatyki

"Informacja Ekspresowa" _katalogowe _nie

4.

Dydaktycznego Cen-trum Szkolenia Logi-styki im. Kazimierza I Odnowiciela

brak katalogowe nie

5.

Biblioteka Centrum o-wietrznych

brak katalogowe nie

6.

Biblioteka Centrum Szkolenia Marynarki

Wojennej brak wydawnictw nie

7.

Biblioteka Centrum Szkolenia

i Uzbrojenia im. J zefa Bema

(11)

8.

Biblioteka Fachowa

Inspektoratu Wspar- Biblioteki Fachowej"- nie-regularnie

katalogowe tak L

p. Nazwa instytucji informacyjne Typy bazy da-nych Zbiory nie-jawne

9.

Biblioteka Centrum Szkolenia Wojsk L dowych im. Stefana Czarnieckiego

Elektroniczny Informator o Nabytkach- 1 raz w miesi cu,

-

Bibliografia publikacji pra-cowni nieperiodycznie, Zestawienia tematyczne- wg. potrzeb, Informatory o Bibliotece otrzeb katalogowe bibliograficzne, nie 10. Biblioteka Niejawna i z-twa Wojsk Specjal-nych

brak katalogowe

bibliograficzne tak

11.

Biblioteka Centrum Szkolenia Wojsk In-i ChemIn-icznych In-im. gen. Stefana Czar-nieckiego

Elektroniczny Informator o Nabytkach,

Bibliografia publikacji pra-cowni Informator o bibliotece wg. potrzeb Katalogowe bibliograficzne nie 12 . Biblioteka Niejawna Batalionu Zabezpie-Wojsk L dowych

brak brak tak

1. Biblioteka Instytutu Technicznego Wojsk Lotnicz Informacji Naukowej "AKLOT" - t-nicze - 4 razy w roku,

1 raz w roku,

Jornal of KONBIN 1 raz w roku,

Prace Naukowe ITWL 2 razy w roku KONVEL Libra-ry katalogowe nie 2. Biblioteka Naukowa Woskowego Instytu-tu Te e-fa Kosackiego

Brak katalogowe nie

3. Biblioteka Wojsko-wego Instytutu Technicznego Uzbrojenia. Sekreta-riat Rady Informacji Naukowej Brak katalogowe bibliograficzne faktograficzne nie

(12)

Wykres 8 w 2014 r. (dane w jednostkach ewidencyjnych)

kowa im. . Jest t-pliwie sukcesem jednostki.

prowadzonym ., przez niemal rok,

z o-). W zw ytelnictwa. a o-owany eku. 7. Podsumowanie , ,

Zagadnienia w nim opisane w znacznym stop

(13)

zatrudnienia i rodzaj wykszta

n-sowe bibliotek wojskowych i ONIW wy ., posiadane systemy

infor-matyczno-biblioteczne oraz bazy danych bibliotek wojskowych i ONIW oraz przede wszystkim zbiory bibliotek wojskowych i ONIW. znej od kilku lat pozostaje niezmienna. Podobnie

zaawansowania technologicznego i

a-ibliotecznych.

W

j-ekarstwo wojskowe.

a

j-nowsze kryteria funkcjonowania tego typu in

tym obszarze np.: sukcesywnie prowa-dzona budowa, przebudowa czy remonty i moder

a i

a- o-o

Centralna Bi

i-i

Szkolenia Agencji Bezpiecze a British

Library w Londynie, National Archives w Kew w Londynie o Litewskiej Akademii Wojsko

ramach dystrybuuje publikacje

mate-owe.

asie w CBW: r

w latach 972 1514. Od Cedyni do Orszy Losy

-1683). Od Obertyna do Wiednia. Rzeczpospolita Obojga Naro ,

a

n-7 Passenger Limo y zdu,

Wspominamy 1939 1945 oj

realizacja telewizyjnego filmu dokumentalnego pt. 1935

u-m eu-mitowano w TVP Warszawa w 80.

roczni-onia i antenach regionalnych TVP,

o-ku,

realizacja filmu dokumentalnego pt. a ,

w

sierpniu 2015 r. a

realizacja filmu dokumentalnego pt. Po

o 6 lipca 1916 r.

centralnych anten TVP SA,

podpisanie listu intencyjn ologii Obronnych, reprezentowanym przez Szefa

wskiego

trzy

prekursorska konferencja naukowa pt. a

n-nych w Europie, pod honorowym patronatem Ministra Obrony Narodowej,

Kresy 1939 i seminarium naukowym .

esowa publikacje:

publikacja ,

album Polski plakat wojskowy w zbiorach specjalnych Centralnej Biblioteki Wojskowej, ,

album Czarno- 1945,

pokonferencyjne

(14)

album pt. Legiony Polskie 1914 1918,

wydanie reprintu Quo vadis l

o-wie,

wydanie nr i

d-Polska NATO. Kalendarium 1989 2016.

a

r-y

e-rom

biblioteki owych z kraju i ze

agranicznymi instytucjami wojskowymi i cywilnymi, zabezpieczenia informatycznego bibliotek Warsztaty metodyczne CBW z zakresu ochrony danych osobo-wych, MAK+, formatu MARC 21, Uniwersal ytelnikiem itp14_.

itej Polskiej. Biuletyn EBIB