Urszula Ruszkowska-Kogucik,Irena
Kutyłowska
Uhrusk, gm. Wola Uhruska, woj.
chełmskie, st. 11/50
Informator Archeologiczny : badania 22, 140
140
PÓŹNE ŚREDNIOWIECZE0 ś re d n ic y w ew n ę trz n e j 7 cm . Nie u z y sk a n o d a n y c h , k tó re pozw oliłyby n a d a to w a n ie b u d o w y 1 u ż y tk o w a n ia ru ro c ią g u . W stęp n ie 1 n ie obow iązuj ąco m o żn a o d n ie ś ć go d o c z a só w pom iędzy XV a XVIII w.
N a d z o ry b ę d ą k o n ty n u o w a n e ,
I T rzem eszno, woj. bydgoskie, s t. 1 - p a trz w czesne średniow iecze.
U h r u t k , g m . W ola U h ru »
k m , I
W ojew ódzki K o n se rw a to r Z ab y tk ó w w o j. c h e ł m s k i e , | w C hełm ie■t. 1 1 / 5 0
I
---B a d a n ia pro w ad ziła m gr U rsz u la R u szk o w sk a-K o g u clk . k o n s u l ta n t d r Ire n a K utylow ska. F in an so w a) WKZ w C hełm ie. P ierw szy s e z o n b a d a ń . O s a d a w czesn o śre d n io w ie c z n a o ra z c m e n ta rz p rzy k o ścieln y p ó ź n o śre d niow ieczny 1 now ożytny.W U h ru s k u . p rzy cerkw i p raw o sław n ej, w p u b lik a c ja c h lo kalizow ane J e s t d o ty c h c z a s zw yczajow o g ro d z isk o w czesn o śred n io w ieczn e d a to w a n e n a ΧΙΙ-ΧΗΙ w., Id en ty fik o w an e z g ro d e m R om a no więzów.
B a d a n ia ΛΖΡ w y k azały w są sie d z tw ie tej cerkw i w y stęp o w an ie n a p o w ierzch n i m a te ria łó w p rad ziejo w y ch 1 w czesn o śred n io w ieczn y ch . Niew ielkie w y n iesien ie p rzy cerk w i u z n a n o za n a s y p k u r h a n u , k tó ry wg Inform acji m iejscow ych lu d zi w ykorzystyw ano też p o d c z a s n a b o ż e ń s tw n a w o ln y m pow ietrzu.
Na s ta n o w is k u (ΛΖΡ, s t. 1 1 /5 0 ) w m iejscow ości Uh r u s k założono dw a w ykopy b ad aw cze. J e d e n z n ic h n a s to k u po łu d n io w y m o w y m ia ra c h 21 x 2 m p rz e c in a ł c a łe o b e c n e w y n iesien ie od Jego k u lm in a c ji do p odnóża, d ru g i, m n iejszy o w y m ia ra c h 5 x 1 m założono w c e la c h k o n tro ln y c h n a zb o czu w sc h o d n im .
Poczyniono w n ic h p o n iższe ob serw acje:
1. C alec w p o s ta c i m a rg lu kredow ego bez zach o w an ej p a rtii h u m u s u p ierw o tn eg o w y k a zyw ał niew ielki s p a d e k w k ie r u n k u połu d n io w y m I w sch o d n im . R óżnica w y so k o ści w ynosiła
1,5 m n a o d c in k u d łu g o śc i 21 m.
2. Powyżej z a ch o w ała się fra g m e n ta ry c z n a w a rstw a o s a d n ic z a z n ieliczn y m m a te ria łe m c e ra m ic z n y m pradziejow ym (k u ltu ry łużyckiej) I w czesnośredniow iecznym d a to w an y m od V1/VII w ieku do po). ХШ w.
3. W arstw ę tą niszczyły g ro b y w ielopoziom ow e c m e n ta rz a szkieletow ego. Z n alezio n e przy s z k ie le ta c h m o n e ty d a tu ją c m e n ta rz od poł. XV w. do pol. XVII w. Poziom y w y stę p o w a n ia p o zw alają d o m y śla ć się, że c m e n ta rz uży tk o w an o ró w n ież później - być m o ic I w XIX w.
4. W p a rtii szczytow ej w y n ie sie n ia zach o w ały się relik ty sp alo n ej w k o ń c u XVI w. za b u d o w y m ie sz k a ln e j. P oniew aż w są s ie d z tw ie tej z a b u d o w y zn ajd o w ały się g ro b y j u ż z k o ń ca XV w, m o żn a tylko w n io sk o w ać, że m a m y do czy n ie n ia z c m e n ta rz e m p rzy k o ścieln y m I p le b a n ią . R zekom y k u r h a n o k a z a ł się w sp ó łc z e sn y m n a sy p e m .
Żródla a rc h iw a ln e Inform ują, żc s ta ła tu cerkiew u n ic k a przed o b ecn ą św iątyni;) praw o sław n ą w zniesioną w 1849 r. Z p ozyskanych m ateriałów archeologicznych w ynika, Iż u n ici przejęli s ta r s z ą św iąty n ię najpew niej praw osław ną, której początki d a tu je c m e n ta rz na poł. XV w.
Na s ta n o w is k u n ie u z y sk a n o m ateriałó w , k tó re potw ierdziłyby w ty m m ie jsc u lok alizo w an e w lite r a tu rz e p rz e d m io tu g ro d zisk o w czesn o śred n io w ieczn e. J a k w ynika z topografii s ta n o w i s k a Je s t to niew ysokie w y n iesien ie - Językow alo w c ię ta k raw ęd ź zach o d n iej te r a s y n a d z a le w o wej B u g u . N a to m ia st o b e c n a form a kopcow a la sta n o w is k a p o w sta ła w w y n ik u n iw elo w an ia te r e n u w sąsie d z tw ie sta re g o c m e n ta rz a , p od cerk iew p ra w o sła w n ą w XIX w., I szk o ły p o d s ta w owej w y staw io n ej w c z a s a c h w sp ó łczesn y ch .
B a d a n ia ΛΖΡ nic zlokalizow ały g ro d zisk a w czesn o śred n io w ieczn eg o n a ż a d n y m Innym s ta n o w is k u po tej s tro n ie B ugu. P raw d o p o d o b n ie Istn iało o no n a d ru g im b rzeg u B u g u . na te re n ie ZSRR.
M a te ria ły s ą p rzech o w y w an e w M u zeu m okręgow ym w C hełm ie.
U h ru sk , gm . Wola U h ru sk a , woj. ch e łm sk ie , sl. 1 3 /5 2 - p a lrz o k re s now ożytny.
W ą c h o c k i
w o j, k ie l e c k ie
□
W ojew ódzki O ś ro d e k A rcheologicz n o -K o n se rw a to rsk i w K ielcach
B a d a n ia prow adzili d r Leszek W ojda 1 m gr L. W lew lóra. F in a n so w a ł WOA-K w K ielcach, Kościół p.w . NMP 1 św . F lo ria n a ХШ-ХХ w.
B a d a n ia m iały c h a r a k te r p ra c rato w n iczy ch I pro w ad zo n o Jc w zw iązku z ro b o ta m i I n s ta la cyjn y m i c.o . W ykop u s y tu o w a n y był n a osi N-S w naw ie jjołudnlow cJ - od w ejścia do naw y w iodącego n a k ru ż g a n k i - I p o sia d a ł w ym iary 2 ,2 x 1 m (część "A"). P a rlla “B ' w ykopu z n a jd o w a ła się w naw ie głów nej I m iała w ym iary 5 ,3 x 2 m.
